Sie sind auf Seite 1von 19

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen

Arno Fehringer

Januar 2022

Quellen :

Apollonius' Tangency Problem :

https://www.mathpages.com/home/kmath113/kmath113.htm

Röttgen-Burtscheidt, Johannes : Das Apollonische Berührproblem (2007)

http://www2.math.uni-wuppertal.de/~volkert/Das%20Apollonische%20Beruehrproblem,
%202007.pdf

Bemerkungen :
Beide angegebenen Quellen sind wenig ausführlich bezogen auf Berechnungen der
Berührkreismittelpunkte und Radien mit Hilfe der Analytischen Geometrie.
Insgesamt habe ich nur wenige weitere Quellen zum Berührkreisproblem gefunden,
weshalb ich diese Abhandlung schreibe.

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 1


Gibt es zu 3 gegebenen Kreisen weitere Kreise, welche die
gegebenen Kreise berühren ?

In Wikipedia (https://de.wikipedia.org/wiki/Apollonisches_Problem) heißt es hierzu :

„Das Apollonische Problem (Problem des Apollonios) ist eines der berühmtesten
Probleme der antiken Geometrie. Es geht darum, mit Zirkel und Lineal die Kreise zu
konstruieren, die drei beliebige vorgegebene Kreise berühren. Apollonius von Perge (* ca.
265 v. Chr.; † ca. 190 v. Chr.) widmet diesem Problem ein nicht erhaltenes Buch (Über
Berührungen).“

In dieser Arbeit sollen die Mittelpunkte und Radien der Lösungskreise mit Hilfe der
Analytischen Geometrie, der Vektorrechnung und der Theorie der Linearen
Gleichungssysteme bestimmt werden.

Bemerkungen :

(1) Das Problem hat offenbar keine Lösung, wenn die 3 Kreise unterschiedliche
Radien haben und konzentrisch sind !
(2) Das Problem hat wahrscheinlich genau zwei Lösungen im Fall von 3 sich
paarweise berührenden Kreisen mit gleichen Radien :
Der erste Berührkreis berührt die gegebenen Kreise von außen, der zweite
Berührkreis berührt die gegebenen von innen.

(3) Das Problem hat wahrscheinlich genau zwei Lösungen bei der symmetrischen
Kreisanordnung, falls die Berührkreise die gegebenen Kreise von außen berühren
sollen :

Die wenigen Bemerkungen zeigen, dass man wohl nicht ohne Fallunterscheidungen
auskommen wird !
Ich will in diesem Rahmen nur das Problem betrachten, bei dem die gegebenen Kreise
jeweils im Äußeren der anderen Kreise liegen oder sich von außen berühren und die
Mittelpunkte nicht auf einer Geraden liegen.

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 2


Berechnungen
Gegeben seien die 3 Kreise K A ;r , KB ;r , KC ; r welche derart angeordnet sind,
1 2 3

dass sie sich jeweils im Äußeren jedes anderen Kreises befinden oder sich von außen
berühren.
Der gesuchte Berührkreis K X; r ist in der Zeichnung grün markiert und soll alle 3 Kreise
von außen berühren :

C
r3 r3

r1 X r2
r
A r1 B
r2

Punkte, Vektoren :

A=( A 1 IA 2 ) , B=( B1 IB2 ) , C=( C1 IC2 ) , X=( X1 I X2 )

A=
()
⃗ A1
A2
⃗ B1
, B=
B2 () ⃗ C1
, C=
C2 () , ⃗ X1
X=
()
X2
⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0

Die Abstandsbedingungen für den Berührkreis K X; r lauten :


2 2
I ( X−
⃗ A⃗) = ( r +r 1 )
2 2
II ( X−
⃗ B⃗) = ( r +r 2 )
2 2
III ( X−
⃗ C⃗) = ( r +r 3 )

I ⃗ 2 − 2A
X ⃗X⃗ + A
⃗ 2 = r2 + 2r r + r2
1 1

II ⃗ 2 − 2B
X ⃗X⃗ + B
⃗ 2 = r 2 + 2 r 2 r + r 22

III ⃗ 2 − 2C
X ⃗X⃗ + C
⃗ 2 = r2 + 2 r r + r2
3 3

II‘=I-II III‘=II-III

II‘ ⃗ A
2 ( B− ⃗ )X
⃗ + A
⃗2 − B
⃗ 2 = 2 ( r 1−r 2 ) r + r 12 − r 22

III‘ 2 ( C−
⃗ B⃗)X
⃗ + C
⃗2 − B
⃗ 2 = 2 ( r 2−r 3 ) r + r 22 − r 23

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 3


II‘ ⃗ A
2 ( B− ⃗ )X
⃗ = B
⃗2 − A
⃗ 2 + r 21 − r 22 + 2 ( r 1−r 2 ) r

III‘ 2 ( C−
⃗ B⃗)X
⃗ = C
⃗2 − B
⃗ 2 + r 22 − r 23 + 2 ( r 2−r 3 ) r

II‘ ⃗2 − A
2 ( B1−A1 ) X1 + 2 ( B2−A 2 ) X2 = B ⃗ 2 + r 21 − r 22 + 2 ( r 1−r 2 ) r

III‘ ⃗2 − B
2 ( C1−B1 ) X 1 + 2 ( C 2−B2 ) X 2 = C ⃗ 2 + r 22 − r 32 + 2 ( r 2−r 3 ) r

Mittelpunktkoordinaten des gesuchten Berührkreises in Abhängigkeit des Berührradius :

X1 =
[ ⃗ 2− A
B
⃗ 2−B
C
⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2 +r 22−r 23
2 ( B2−A2 )
2 ( C2−B2 ) ] +
[2 ( r 1−r 2 )
2 ( r 2−r 3 )
2 ( B2−A2 )
2 ( C2−B2 ) ] r

[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2 −A 2 )
2 ( C2−B2 ) ] [ ((
2 B1−A1 )
2 C1−B1 )
2 ( B2−A 2
2 ( C2−B2 )]
)

X2 =
[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−B
C ⃗ 2 +r 22 −r 23 ] +
[2 ( B1−A1 )
2 ( C2 −B3 )
2 ( r 1 −r 2 )
2 ( r 2−r 3 ) ] r

[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ] [(
2 B1−A1 )
(
2 C1−B1 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ]
Abkürzungen :
⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0

N1 M1
X1 = + r
D D
N2 M2
X2 = + r
D D

D =
[2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2 −A 2 )
2 ( C2 −B2 ) ]
D = 4
[(
( B1−A 1 )
C1−B1 )
( B2−A2 )
( C2−B2 ) ]
D = 4
[(
( B1−A 1 )
B2−A 2 )
( C1 −B1
( C2−B2 )]
)

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 4


D = 4
[ b1
b2
c1
c2 ]
D ist gleich der 4-fachen Fläche des von den Vektoren ⃗
b , c ( oder
⃗ c ,
⃗ ⃗
a
oder ⃗a , ⃗ b ) aufgespannten Paralellogramms .


a

c

A

b B

D = 4 ( ( B1 −A1 )( C2−B2 ) − ( B2−A2 )( C1−B1 ) )

D = 4 ( B1 C2 − B1 B2 − A1 C2 + A1 B2 − B2 C1 + B2 B1 + A2 C1 − A2 B1 )
D = 4 ( B1 C2 − A 1 C2 + A1 B2 − B2 C1 + A 2 C1 − A 2 B1 )

D = 4 ( A 1 B2 − A 2 B1 + B1 C2 − B2 C1 + C1 A2 − C2 A1 )

[ ]
⃗ 2− A
B ⃗ 2 +r 21 −r 22 2 ( B2−A2 )
N1 =
⃗ 2 −B
C ⃗ 2 +r 22−r 23 2 ( C2−B2 )

N1 = 2
[ ⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−⃗
C B2 + r 2−r 2
2 3
B2−A 2
C2−B2 ]
Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 5
N1 = 2
[ ⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−⃗
C B2 + r 2−r 2
2 3
b2
c2 ]
N1 = 2 ( B
⃗ 2−A[
⃗ 2 +r 21−r 22 ) c2 − (C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) b2
⃗ 2−B ]
N1 = 2 [ B
⃗ 2 c2 − A
⃗ 2 c2 − C ⃗ 2 b2 + r 21 c 2 − r 22 c 2 − r 22 b 2 + r 23 b2 ]
⃗ 2 b2 + B

N1 = 2 [ − A
⃗ 2c − B
2 2
⃗ 2b + r2c + r2a + r2b ]
⃗2a − C
2 1 2 2 2 3 2

N1 = 2 [− A
⃗ 2 ( C −B ) − B
2 2 2 2
⃗ 2 ( B −A ) + r 2 ( C −B ) + r 2 ( A −C ) + r 2 ( B − A ) ]
⃗ 2 ( A −C ) − C
2 2 1 2 2 2 2 2 3 2 2

N1 = 2 ( C[ ⃗2) A + ( A
⃗ 2−B
2
⃗ 2 ) B + (B
⃗ 2−C
2
⃗ 2 ) C + ( r 2−r 2) A + ( r 2−r 2) B + ( r 2−r 2) C
⃗ 2− A
2 2 3 2 3 1 2 1 2 2 ]
N1 = 2 ( C[
⃗ 2−B
⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
Analog :

⃗ 2− ⃗
N 2 = −2 ( C [
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]

M1 =
[ 2 ( r 1 −r 2 )
2 ( r 2−r 3 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ]
M1 =
[(( 2 r 1 −r 2 )
2 r 2−r 3 )
2b2
2c 2 ]
M1 = 4 ( r 1−r 2 ) c 2 − 4 ( r 2 −r 3 ) b 2

M1 = 4 [( r 1−r 2 ) c 2 − ( r 2−r 3 ) b2 ]

M1 = 4 [r 1 c 2 − r 2 c 2 − r 2 b2 + r 3 b2 ]

M1 = 4 [ r 1 c 2 + r 2 a 2 + r 3 b2 ]

M1 = 4 [ r 1 ( C2−B2 ) + r 2 ( A2−C2 ) + r 3 ( B2−A2 ) ]

M1 = 4 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]

Analog :

M2 = −4 [( r 2−r 3 ) A1 + ( r 3−r 1 ) B1 + ( r 1−r 2 ) C1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 6


Kompakte Darstellung der bisherigen Ergebnisse :

⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0

Mittelpunktkoordinaten des gesuchten Berührkreises in Abhängigkeit des Berührradius :

N1 M
X1 = + 1r
D D

N2 M
X2 = + 2r
D D

D = 4 ( A 1 B2 − A 2 B1 + B1 C2 − B2 C1 + C1 A2 − C2 A1 )

D ist gleich der 4-fachen Fläche des von den Vektoren ⃗


b , c ( oder
⃗ c ,
⃗ ⃗
a
oder ⃗a , ⃗ b ) aufgespannten Paralellogramms .

[
⃗ 2−B
N1 = 2 ( C ⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
N 2 = −2 ( C [
⃗ 2− ⃗
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]

M1 = 4 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]

M2 = −4 [( r 2−r 3 ) A1 + ( r 3−r 1 ) B1 + ( r 1−r 2 ) C1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 7


Berechnung des Berührradius r :

2 2
I ( X−
⃗ A⃗) = (r + r1)

2 2 2
( X1−A1 ) + ( X 2−A 2 ) = ( r+r 1 )

2 2
( X1−A1 ) + ( X 2−A 2 ) = r 2 + 2 r 1 r + r 12

2 2
( X1 D−A1 D ) + ( X2 D−A 2 D ) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 21 )

Wegen X 1 D = N1 + M 1 r und X 2 D = N2 + M2 r folgt eine quadratische Gleichung


in r :

2 2
( N1 +M1 r−A1 D) + ( N2 +M2 r−A2 D ) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 21 )

2 2
( M1 r + N1−A 1 D) + ( M2 r + N2−A 2 D) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 12 )

2 2
(M21 +M 22−D2) r 2 + 2 (M1 ( N 1−A1 D )+M 2 ( N2−A 2 D )−D r 1) r +
2
( N1−A1 D ) +( N2−A2 D) −D
2 2
r1 = 0

E F G

Quadratische Gleichung in r mit den Koeffizienten E , F , G :

Er 2 + Fr + G = 0

2 2 2
E = M1 + M 2 − D

F = 2 [ M1 ( N1−A1 D ) + M 2 ( N2 −A 2 D) − D2 r 1 ]
F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ]

2 2 2 2
G = ( N1−A 1 D) + ( N2−A 2 D ) − D r 1

[
G = N21 + N22 − D 2 ( N1 A1 + N2 A 2 ) − D ( A
⃗ 2 − r 21 ) ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 8


Zyklisch-symmetrische Darstellung der Koeffizienten E , F , G :

Er 2 + Fr + G = 0

2 2 2
E = M1 + M 2 − D = ?

2
E = ( 4 [( r −r ) A2 3 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1 −r 2 ) C2 ] )
2
+ ( 4 [ ( r −r ) A 2 3 1 + ( r 3 −r 1 ) B1 + ( r 1 −r 2 ) C ])
1 − D2

2
E = 16 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1 −r 2 ) C2 ]
2
+ 16 [ ( r 2−r 3 ) A 1 + ( r 3 −r 1 ) B1 + ( r 1 −r 2 ) C1 ] − D2

E ⃗2
16
= ( r 2−r 3 ) A⃗ 2 + ( r 3−r 1 ) ⃗
B2 + ( r 1−r 2 ) C

⃗B⃗ + ( r 3−r 1 )( r 1−r 2 ) B


⃗C⃗ + ( r 1 −r 2 )( r 2−r 3 ) C
⃗A⃗ − D2
+ ( r 2−r 3 )( r 3−r 1 ) A
16
2
E 2 D
16
= [ ( r 2−r 3 ) A⃗ + ( r3−r1 ) B⃗ + ( r 1−r 2 ) C
⃗ ] −
16

2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D2

Zyklisch-symmetrische Formel in den Radien und den Mittelpunkten

F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ] = ?

Nebenrechnungen :

N1 = 2 ( C [
⃗ 2 +r 22 −r 32 ) A2 + ( A
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2
⃗ 2− A ]
N1 = 2 [ ( C
⃗ 2 ... ) A + ( A
2
⃗ 2 ... ) C ]
⃗ 2 ... ) B + ( B
2 2

M1 = 4 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]

N1 M1 = 8 [( C
⃗ 2 ... ) A + ( A
2 2
⃗ 2 ... ) C ]
⃗ 2 ...) B + (B
2 [( r 2−r 3) A 2 + ( r 3−r 1) B2 + ( r 1−r 2 ) C2 ]

N1 M1
8
= [( C⃗ ...) A
2
2 + (⃗ ⃗ 2 ... ) C ]
A2 ... ) B2 + (B 2 [( r 2−r 3) A 2 + ( r 3−r 1) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 9


N1 M1
= (C
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A 2 + ( C
2 3 2
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A B + ( C
3 1 2 2
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A C
1 2 2 2
8

( A⃗ 2 ... ) (r 2−r 3) B2 A 2 + (⃗
A ... )( r 3−r 1 ) B2 + ( A
2 2 ⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B2 C2

( B⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3 ) C2 A 2 + (B
⃗ 2 ... )( r 3−r 1 ) C2 B2 + ( B
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2) C 22

Analog :

N2 M2
= (C
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A2 + ( C
2 3 1
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A B + ( C
3 1 1 1
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A C
1 2 1 1
8

( A⃗ 2 ... ) (r 2−r 3) B1 A 1 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1) B21 + ( A
⃗ 2 ... ) (r 1−r 2) B1 C1

( B⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3 ) C1 A1 + (B
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1) C 1 B1 + ( B
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) C21

N1 M1 N M
+ 2 2 = (C
⃗ 2 ... )( r −r ) A 2 + (C
2 3 2
⃗ 2 ... )( r −r ) A B + (C
3 1 2 2
⃗ 2 ... ) (r −r ) A C
1 2 2 2
8 8

( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) B2 A2 + (A
⃗ 2 ... ) (r 3−r 1 ) B22 + ( A
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B2 C 2

(B⃗ 2 ... )( r 2−r 3 ) C2 A 2 + (B


⃗ 2 ... ) (r 3−r1 ) C 2 B2 + ( B
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) C 22

(C⃗ 2 ... ) (r 2−r3 ) A12 + (C


⃗ 2 ... ) (r 3−r 1 ) A1 B1 + ( C
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) A1 C 1

( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) B1 A 1 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1 ) B12 + ( A
⃗ 2 ... ) ( r1−r 2) B1 C1

(B⃗ 2 ... )( r 2−r 3 ) C1 A1 ⃗ 2 ... ) ( r −r ) C B + (B


+ (B 3 1 1 1
⃗ 2 ... )( r −r ) C2
1 2 1

N1 M1 N M
+ 2 2 = (C
⃗ 2 ... )( r −r ) A
2 3
⃗ 2 + (C
⃗ 2 ... )( r −r ) ⃗
3
⃗ (⃗2 ) ⃗⃗
1 A B + C ... ( r 1−r 2 ) A C
8 8

( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) ⃗B A⃗ + (⃗
A ... )( r 3−r 1 ) B
2 ⃗ 2 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B
⃗C⃗

(B⃗ 2 ... )( r 2−r 3 ) C


⃗A⃗ + (B
⃗ 2 ... ) (r 3−r 1 ) C
⃗B⃗ + (B
⃗ 2 ... ) ( r1−r 2) C
⃗2

N1 M1 N M
8
+ 2 2 =
8
[ ( C⃗ 2 ... ) A⃗ + (A
⃗ 2 ... ) B
⃗ + (B
⃗ 2 ... ) C
⃗ ] [ (r 2−r3 ) A⃗ ⃗ + ( r −r ) C
+ (r 3−r1 ) B 1 2
⃗ ]

N1 M1 + N2 M 2 = 8 [ ( C
⃗ 2 ... ) A
⃗ + (A
⃗ 2 ... ) B
⃗ + (B
⃗ 2 ... ) C
⃗ ] [ (r 2−r 3) A⃗ ⃗ + ( r −r ) C
+ (r 3−r1 ) B 1 2
⃗ ]
mit ( C⃗ 2 ... ) = (C ⃗ 2 +r 2−r 2 ) ,
⃗ 2−B
2 3
( A⃗ 2 ... ) = (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) ,
⃗ 2− C
3 1
( ⃗B2 ... ) = (B ⃗ 2 +r 21−r 22)
⃗ 2− A

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 10


A1 M1 + A 2 M2 + Dr 1

= A1 4 [ ( r 2−r 3) A 2 + ( r3−r 1) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]


− A 2 4 [( r 2−r 3 ) A1 + ( r 3−r 1 ) B1 + ( r 1−r 2 ) C1 ]
+ 4 ( A 1 B2 −A 2 B1 + B1 C2 −B2 C 1 + C 1 A 2 −C 2 A 1) r 1

= 4 ( r 2−r 3) A 1 A2 + 4 (r 3−r1 ) A1 B2 + 4 ( r1−r 2) A 1 C 2


− 4 ( r 2−r 3 ) A2 A 1 − 4 ( r 3−r 1 ) A2 B1 − 4 ( r 1−r 2) A 2 C 1
+ 4r 1 ( A 1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 1 ( B1 C 2 −B2 C1 ) + 4r 1 ( C 1 A2 −C2 A1 )

= 4 ( r3−r 1) A 1 B2 + 4 ( r 1−r 2) A 1 C2
− 4 ( r 3−r 1 ) A 2 B1 − 4 ( r1−r 2) A 2 C 1
+ 4r 1 ( A 1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 1 ( B1 C 2 −B2 C1 ) + 4r 1 ( C 1 A2 −C2 A1 )

= 4 ( r3−r 1)( A 1 B2 −A 2 B1 ) − 4 ( r 1−r 2 )(C1 A 2 −C2 A 1)


+ 4r 1 ( A 1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 1 ( B1 C 2 −B2 C1 ) + 4r 1 ( C 1 A2 −C2 A1 )

= 4 r 3 ( A1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 2 ( C 1 A 2 −C 2 A1 ) + 4r 1 ( B1 C2 −B2 C1)

= 4 [ r 3 ( A 1 B2 −A 2 B1) + r 2 (C1 A 2 −C 2 A 1) + r1 ( B1 C 2 −B2 C 1) ]

A 1 M 1 + A2 M2 + Dr 1 = 4 [ r 3 ( A1 B2 −A2 B1) + r 2 ( C1 A 2 −C2 A 1) + r 1 ( B1 C2 −B2 C1 ) ]

F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ] = ?

F
2
= [ N1 M 1 + N2 M 2 − D ( A 1 M1 + A 2 M2 + Dr 1 ) ]
F
= 8 [ (C
⃗ 2 ... ) A
⃗ + (A
⃗ 2 ... ) ⃗
B + (B ⃗ ] [ ( r 2−r 3) A
⃗ 2 ... ) C ⃗ + ( r3−r 1) B
⃗ + ( r 1−r 2 ) C
⃗ ]
2
(
−D 4 [ r 3 ( A1 B2−A 2 B1 ) + r 2 ( C1 A2−C2 A1 ) + r 1 (B1 C2−B2 C 1) ] )

[
⃗ 2−B
F = 16 ( C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ ]
⃗ ⋅ [( r −r ) A+
2 3
⃗ ( r 3−r 1) B+ ⃗]
⃗ ( r 1−r 2) C
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 1 ( B1 C2−B2 C1 ) )

Zyklisch-symmetrische Formel in den Radien und den Mittelpunkten

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 11


[
G = N21 + N22 − D 2 ( N1 A1 + N2 A 2 ) − D ( A
⃗ 2 − r 21 ) ] = ?

Nebenrechnungen :
2 2
N1 + N2

2
= 4 (C[ B2 +r 22−r 32 ) A 2 + ( A
⃗ 2−⃗ ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C2
⃗ 2− A ]
2
+ 4 (C [ ⃗ 2 +r 2−r 2 ) A + ( A
⃗ 2 −B
2 3 1
⃗ 2 +r 2−r 2 ) B + ( ⃗
⃗ 2−C
3 1 1
2
B −A⃗ 2 +r 2 −r 2 ) C
1 2 1 ]
2
= 4 (C[ B2 +r 22−r 32 ) A
⃗ 2−⃗ ⃗ + (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B
⃗ 2−C 3 1
⃗ + (B ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
2
N21 + N22 = 4 (C
⃗ 2−B[
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A
⃗ + (A ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2 +r 12−r 22 ) C
⃗ 2−A ⃗ ]

N1 A 1 + N2 A 2

= 2 (C[
⃗ 2 −B⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 2 + ( A⃗ 2−C⃗ 2 +r 2−r 2 ) B + ( B
3 1 2
⃗ 2−A ]
⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1

− 2 (C [
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 1 + ( A
⃗ 2−C ⃗ 2 + r 23−r 21 ) B1 + ( B
⃗ 2 −A⃗ 2 +r 12−r 22 ) C1 A2]
= 2 (C[ ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 2 A1 + ( A
⃗ 2 −B ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
⃗ 2− A ]
− 2 (C [ ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 1 A 2 + ( A
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B1 A 2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21 −r 22 ) C1 A 2
⃗ 2 −A ]
= 2(A
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + 2 ( B
⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
−2 ( A
⃗ 2−C⃗ 2 +r 32−r 21 ) B1 A 2 − 2 ( B⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C1 A2

N1 A 1 + N2 A 2 = 2 ( A
⃗ 2−C⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + 2 ( B
⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
−2 ( A⃗ 2−C⃗ 2 + r 23−r 12 ) B1 A 2 − 2 (B ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C1 A 2
⃗ 2− A

N1 A 1 + N2 A 2 = 2 ( A ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) ( A1 B1−A 2 B1 ) − 2 ( B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) ( C1 A2 −C2 A1 )
⃗ 2−A

2 ( N1 A 1 + N 2 A 2 ) = 4 ( A ⃗ 2 +r 23 −r 12 ) ( A 1 B1−A 2 B1 ) − 4 (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 )( C1 A 2−C2 A 1 )
⃗ 2− A

D( A
⃗ 2−r 21 ) = 4 [( A 1 B2−A 2 B1 ) + ( B1 C2−B2 C1 ) + ( C1 A2 −C2 A1 ) ]( A
⃗ 2−r 21 )

D( A
⃗ 2−r 21 ) = 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( A1 B2−A2 B1 ) + 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( C1 A 2−C2 A1 )

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 12


2 ( N1 A 1 + N2 A 2 ) − D ( ⃗
A2−r 12 )

= 4( ⃗
A2−C⃗ 2 +r 23−r 21 ) ( A1 B1−A2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2−A ⃗ 2 +r 12−r 22 ) ( C1 A 2−C 2 A1 )
− 4( A
⃗ 2 −r 2 ) ( A B −A B ) − 4 ( A
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) ( B C −B C ) − 4 ( A
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) ( C A −C A )
1 1 2 2 1

= 4 (−C
⃗ 2 + r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2−r 22 ) ( C1 A2−C 2 A1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2 −B2 C1 )

= −4 ( C
⃗ 2 −r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2 −r 22 ) ( C 1 A 2−C2 A 1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 12 )( B1 C2−B2 C1 )

= −4 ( C
⃗ 2 −r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 21 )( B1 C2−B2 C1 ) − 4 ( B
⃗ 2−r 22 ) ( C1 A2 −C2 A1 )

= −4 [ ( C⃗ −r ) ( A B −A B ) + ( A⃗ −r ) (B C −B C ) + ( B⃗ −r ) (C
2 2
3 1 2 2 1
2 2
1 1 2 2 1
2 2
2 1 A2 −C2 A1 ) ]
2 (N1 A1 + N2 A2 ) − D ( A⃗ 2−r 21)

[
= −4 ( C ⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) (B C −B C ) + ( B
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2) ( C A −C A )
2 1 2 2 1 ]

[
G = N21 + N22 − D 2 ( N1 A1 + N2 A 2 ) − D ( A
⃗ 2 − r 21 ) ]
2
G = 4 (C
⃗ 2−⃗[
B2 +r 22−r 32 ) A
⃗ + (A ⃗ 2 + r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
−D −4 [ [ ( C⃗ −r ) ( A
2 2
3 1 B2 −A 2 B1 ) + ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + (B
⃗ 2−r 22 )( C1 A 2−C2 A 1 ) ]]
2
G = 4 (C [
⃗ 2+r 22−r 23) ⃗
⃗ 2− B A + (A ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2+r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
+ 4 D (C 3[
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C 2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
Zyklisch-symmetrische Formel in den Radien und den Mittelpunkten

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 13


Kompakte Darstellung der Koeffizienten E , F , G der quadratischen
Gleichung in r und Lösungen :

Er 2 + Fr + G = 0

Es sind :

2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D
2

D = 4 ( A 1 B2−A 2 B1 + B1 C2−B2 C1 + C1 A 2−C2 A 1 )


j

[
⃗ 2−B
F = 16 ( C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B ⃗ ⋅ [( r −r ) A+
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 2 3 ]
⃗ ( r 3−r 1) B+ ⃗]
⃗ ( r 1−r 2) C
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 1 ( B1 C2−B2 C1 ) )

2
G = 4 (C [ ⃗ 2+r 22−r 23) ⃗
⃗ 2− B A + (A ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2+r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
+ 4 D (C 3 [
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C 2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]

Lösungsformel für den Berührradius r :

r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E

Formeln für die Koordinaten des Mittelpunktes X ( X1 I X 2 ) des Berührkreises :

N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D

Es sind :

[
⃗ 2−B
N1 = 2 ( C ⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
M1 = 4 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]

⃗ 2− ⃗
N 2 = −2 ( C [
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]
M2 = −4 [( r 2−r 3 ) A1 + ( r 3−r 1 ) B1 + ( r 1−r 2 ) C1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 14


Da die Ausdrücke für die Koeffizienten E , F , G der quadratischen
Gleichung relativ komplex aussehen, hier ein Versuch der Vereinfachung :

2
Er + Fr + G = 0
2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D2

2
E = 16 [ ⃗ 3A
r 2 A−r ⃗ + r 3 B−r
⃗ 1B⃗ + r 1 C−r
⃗ 2C⃗ ] − D2

2
E = 16 [ r (C−
⃗ B⃗) 1 + r 2 ( A−
⃗ C⃗ ) + r 3 ( B−
⃗ A⃗) ] − D2

2
E = 16 [ r1 ⃗ a + r 3 b⃗
c + r2 ⃗ ] − D
2

( r 2 −r 3 ) A⃗ ⃗ + ( r 1−r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ = r1 ⃗ a + r3⃗
c + r2 ⃗ b

⃗ 2−B
F = 16 ( C [
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A
⃗ +( A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B
⃗ 2−C 3 1
⃗ +( B ⃗ ⋅ [( r −r ) A
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 2 3
⃗ + ( r 3−r 1) B ⃗]
⃗ +( r 1−r 2) C ]
− 8D ( r 3 ( A1 B2−A 2 B1 ) + r 2 ( C1 A 2−C 2 A 1 ) + r1 (B1 C2−B2 C 1) )

(C⃗ −B⃗ +r −r ) A+
2 2⃗ (A ⃗ −C
2
2
⃗ +r −r )B+
2
3
⃗ (B ⃗ −A ⃗ +r −r ) C
2 ⃗ 2 2
3
2
1
2 2 2
1
2
2

= ( C⃗ −B⃗ ) A⃗ +( A⃗ −C⃗ ) B+
2 2 ⃗ (B ⃗ −A ⃗ ) C+
⃗ ( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+
2 ⃗ ( r −r ) C
2⃗ 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2

= C ⃗ A−2
⃗ B ⃗ A+⃗ A ⃗ B− 2
⃗ C ⃗ B+⃗ B⃗ C−
⃗ A ⃗ C+2⃗ ( r −r ) A+
⃗ ( r −r ) B+
2 ⃗ ( r −r ) C
⃗2 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2

= −B ⃗ ( A−
⃗ C2 ⃗ )−C ⃗ ( B−
⃗ A ⃗ ( C−
⃗ )− A ⃗ B ⃗ ) +( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+
⃗ ( r −r ) C
⃗ 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2

= −B ⃗ ⃗
a−C 2
⃗ ⃗ b−A ⃗ ⃗c +( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+2⃗ ( r −r ) C⃗ 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2

⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C ⃗ 2⃗
b−A ⃗ 23 A
c +r 22 A−r ⃗ +r 23 B−r
⃗ 21 ⃗ ⃗ 22 C
B+r 21 C−r ⃗

⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C c +r 21 ( C−
⃗ 2⃗
b−A ⃗ B⃗ )+r 22 ( A−
⃗ C⃗ ) +r 23 ( B−
⃗ A⃗)

⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C ⃗ 2⃗
b−A c +r 21 ⃗ a +r 32 ⃗
c +r 22 ⃗ b

= (r 21−A⃗ 2) ⃗c + ( r 22−B a + ( r 23−C


⃗ 2 )⃗ ⃗ 2) ⃗
b

(C⃗ −B⃗ +r −r ) A+
2 ⃗ (A
2 ⃗ +r −r )B+
⃗ −C 2
2
⃗ (B ⃗ +r −r ) C
⃗ −A
2
3
⃗ 2 2 2
3
2
1
2 2 2
1
2
2 = ( r 21−A
⃗ 2) ⃗
c + ( r 22−B a + (r 23−C
⃗ 2 )⃗ ⃗ 2) ⃗
b

⃗ 2−B
F = 16 ( C [
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B ⃗ ⋅ [r ⃗
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 1 c + r 2 a + r 3 b]
⃗ ⃗ ]
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C 2 A 1) + r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) )
F = 16 ( r12− ⃗ [
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32−C b ⋅ [ r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗ ]
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C 2 A 1) + r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) )
F = 16 ( r12− ⃗ [
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32− C b ⋅ [r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗ ]
−8 D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 3 ( A1 B2−A2 B1 ) )

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 15


2
G = 4 (C [ ⃗ 2+r 22−r 23) ⃗
⃗ 2− B A + (A ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ]
⃗ 2+r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗

+ 4 D (C [
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
]
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b
+ 4 D (C [⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( B
⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b]
[
− 4 D ( r32−C ⃗ 2) ( A B −A B ) + ( r 2−A
1 2 2 1 1
⃗ 2) (B1 C2−B2 C1) + ( r 22−B
⃗ 2 ) ( C1 A2−C2 A1 ) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)c⃗ + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b ]
[
− 4 D ( r 21−A
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 16


Andere kompakte Darstellung der Koeffizienten E , F , G der
quadratischen Gleichung in r und Lösungen :

Er 2 + Fr + G = 0

Es sind :

2
E = 16 [ r1 ⃗ a + r 3 b⃗
c + r2 ⃗ ] − D
2

D = 4 ( A 1 B2−A 2 B1 + B1 C2−B2 C1 + C1 A 2−C2 A 1 )

[
F = 16 ( r12− ⃗
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32−C ]
b ⋅ [ r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗
− 8D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 ( C1 A 2−C2 A 1 ) + r3 ( A 1 B2−A 2 B1) )
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b ]
− 4 D ( r 21−A [
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]

Lösungsformel für den Berührradius r :

r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E

Formeln für die Koordinaten des Mittelpunktes X ( X1 I X 2 ) des Berührkreises :

N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D

Es sind , wie man durch entsprechende Umformungen zeigt :

[
N1 = 2 ( r 21−A ⃗ 2 )b
⃗ 2 ) a2 + ( r 23−C
⃗ 2) c 2 + ( r 22−B 2 ]
M1 = 4 [r 1 c 2 + r 2 a 2 + r 3 b2 ]

N2 = −2 ( r 21−A [ ⃗ 2 )b
⃗ 2 ) a1 + ( r 23−C
⃗ 2 ) c 1 + ( r 22−B 1 ]
M2 = −4 [ r 1 c1 + r 2 a1 + r 3 b1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 17


Noch eine kompakte Darstellung der Koeffizienten E , F , G der
quadratischen Gleichung in r und Lösungen in Abhängigkeit von den
⃗ , B
Radien r 1 , r 2 , r 3 , Eckpunkten A ⃗ , C⃗ , Seiten a , ⃗
⃗ b , ⃗
c ,
wobei kanonische Dreieckbezeichnungen angenommen sind :

⃗ a, ⃗
c, ⃗ b a,⃗
⃗ b, ⃗c

Er 2 + Fr + G = 0

Es sind :

2
E = 16 [ a + r2 ⃗
r1 ⃗ b + r3⃗
c ] − D
2

D = 4 ( A 1 B2−A 2 B1 + B1 C2−B2 C1 + C1 A 2−C2 A 1 )

[
F = 16 ( r12− ⃗
A2 ) ⃗
a + ( r 22−B
⃗ 2 )⃗ ⃗ 2) ⃗
b + ( r 23− C c ⋅ [r 1 ⃗]
a + r2 ⃗ c]
b + r3 ⃗
−8 D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 3 ( A1 B2−A2 B1 ) )
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)a⃗ + (r 22−B⃗ 2) ⃗b + ( r32−C⃗ 2) ⃗c ]
− 4 D ( r 21−A [
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]

Lösungsformel für den Berührradius r :

r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E

Formeln für die Koordinaten des Mittelpunktes X ( X1 I X 2 ) des Berührkreises :

N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D

Es sind , wie man durch entsprechende Umformungen zeigt :

[
N1 = 2 ( r 21−A ⃗ 2) c
⃗ 2) b2 + ( r 23−C
⃗ 2) a 2 + ( r 22−B 2 ]
M1 = 4 [r 1 a2 + r 2 b2 + r 3 c2 ]

N2 = −2 ( r 21−A [ ⃗2)c
⃗ 2) b1 + ( r 23−C
⃗ 2 ) a 1 + ( r 22−B 1 ]
M2 = −4 [ r 1 a1 + r 2 b 1 + r 3 c 1 ]

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 18


Schlussbemerkung zur Anzahl der Berührkreise, falls der gesuchte
Berührkreis die 3 gegebenen Kreise von außen berühren soll :

Die quadratische Formel für den Berührkreisradius kann entweder keine, genau eine oder
genau 2 positive Lösungen haben. Hierzu passen die folgenden Konstellationen I,II,III der
gegebenen Kreise :

C
r3
r1
r2
A r B
1

II

C
r3 r3

r1 X r2
r
A r1 B
r2

III

r3
C r2

A
r1 B
X
r

Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 19

Das könnte Ihnen auch gefallen