Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Arno Fehringer
Januar 2022
Quellen :
https://www.mathpages.com/home/kmath113/kmath113.htm
http://www2.math.uni-wuppertal.de/~volkert/Das%20Apollonische%20Beruehrproblem,
%202007.pdf
Bemerkungen :
Beide angegebenen Quellen sind wenig ausführlich bezogen auf Berechnungen der
Berührkreismittelpunkte und Radien mit Hilfe der Analytischen Geometrie.
Insgesamt habe ich nur wenige weitere Quellen zum Berührkreisproblem gefunden,
weshalb ich diese Abhandlung schreibe.
„Das Apollonische Problem (Problem des Apollonios) ist eines der berühmtesten
Probleme der antiken Geometrie. Es geht darum, mit Zirkel und Lineal die Kreise zu
konstruieren, die drei beliebige vorgegebene Kreise berühren. Apollonius von Perge (* ca.
265 v. Chr.; † ca. 190 v. Chr.) widmet diesem Problem ein nicht erhaltenes Buch (Über
Berührungen).“
In dieser Arbeit sollen die Mittelpunkte und Radien der Lösungskreise mit Hilfe der
Analytischen Geometrie, der Vektorrechnung und der Theorie der Linearen
Gleichungssysteme bestimmt werden.
Bemerkungen :
(1) Das Problem hat offenbar keine Lösung, wenn die 3 Kreise unterschiedliche
Radien haben und konzentrisch sind !
(2) Das Problem hat wahrscheinlich genau zwei Lösungen im Fall von 3 sich
paarweise berührenden Kreisen mit gleichen Radien :
Der erste Berührkreis berührt die gegebenen Kreise von außen, der zweite
Berührkreis berührt die gegebenen von innen.
(3) Das Problem hat wahrscheinlich genau zwei Lösungen bei der symmetrischen
Kreisanordnung, falls die Berührkreise die gegebenen Kreise von außen berühren
sollen :
Die wenigen Bemerkungen zeigen, dass man wohl nicht ohne Fallunterscheidungen
auskommen wird !
Ich will in diesem Rahmen nur das Problem betrachten, bei dem die gegebenen Kreise
jeweils im Äußeren der anderen Kreise liegen oder sich von außen berühren und die
Mittelpunkte nicht auf einer Geraden liegen.
dass sie sich jeweils im Äußeren jedes anderen Kreises befinden oder sich von außen
berühren.
Der gesuchte Berührkreis K X; r ist in der Zeichnung grün markiert und soll alle 3 Kreise
von außen berühren :
C
r3 r3
r1 X r2
r
A r1 B
r2
Punkte, Vektoren :
A=
()
⃗ A1
A2
⃗ B1
, B=
B2 () ⃗ C1
, C=
C2 () , ⃗ X1
X=
()
X2
⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0
I ⃗ 2 − 2A
X ⃗X⃗ + A
⃗ 2 = r2 + 2r r + r2
1 1
II ⃗ 2 − 2B
X ⃗X⃗ + B
⃗ 2 = r 2 + 2 r 2 r + r 22
III ⃗ 2 − 2C
X ⃗X⃗ + C
⃗ 2 = r2 + 2 r r + r2
3 3
II‘=I-II III‘=II-III
II‘ ⃗ A
2 ( B− ⃗ )X
⃗ + A
⃗2 − B
⃗ 2 = 2 ( r 1−r 2 ) r + r 12 − r 22
III‘ 2 ( C−
⃗ B⃗)X
⃗ + C
⃗2 − B
⃗ 2 = 2 ( r 2−r 3 ) r + r 22 − r 23
III‘ 2 ( C−
⃗ B⃗)X
⃗ = C
⃗2 − B
⃗ 2 + r 22 − r 23 + 2 ( r 2−r 3 ) r
II‘ ⃗2 − A
2 ( B1−A1 ) X1 + 2 ( B2−A 2 ) X2 = B ⃗ 2 + r 21 − r 22 + 2 ( r 1−r 2 ) r
III‘ ⃗2 − B
2 ( C1−B1 ) X 1 + 2 ( C 2−B2 ) X 2 = C ⃗ 2 + r 22 − r 32 + 2 ( r 2−r 3 ) r
X1 =
[ ⃗ 2− A
B
⃗ 2−B
C
⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2 +r 22−r 23
2 ( B2−A2 )
2 ( C2−B2 ) ] +
[2 ( r 1−r 2 )
2 ( r 2−r 3 )
2 ( B2−A2 )
2 ( C2−B2 ) ] r
[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2 −A 2 )
2 ( C2−B2 ) ] [ ((
2 B1−A1 )
2 C1−B1 )
2 ( B2−A 2
2 ( C2−B2 )]
)
X2 =
[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−B
C ⃗ 2 +r 22 −r 23 ] +
[2 ( B1−A1 )
2 ( C2 −B3 )
2 ( r 1 −r 2 )
2 ( r 2−r 3 ) ] r
[ 2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ] [(
2 B1−A1 )
(
2 C1−B1 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ]
Abkürzungen :
⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0
N1 M1
X1 = + r
D D
N2 M2
X2 = + r
D D
D =
[2 ( B1−A 1 )
2 ( C1−B1 )
2 ( B2 −A 2 )
2 ( C2 −B2 ) ]
D = 4
[(
( B1−A 1 )
C1−B1 )
( B2−A2 )
( C2−B2 ) ]
D = 4
[(
( B1−A 1 )
B2−A 2 )
( C1 −B1
( C2−B2 )]
)
⃗
a
⃗
c
A
⃗
b B
D = 4 ( B1 C2 − B1 B2 − A1 C2 + A1 B2 − B2 C1 + B2 B1 + A2 C1 − A2 B1 )
D = 4 ( B1 C2 − A 1 C2 + A1 B2 − B2 C1 + A 2 C1 − A 2 B1 )
D = 4 ( A 1 B2 − A 2 B1 + B1 C2 − B2 C1 + C1 A2 − C2 A1 )
[ ]
⃗ 2− A
B ⃗ 2 +r 21 −r 22 2 ( B2−A2 )
N1 =
⃗ 2 −B
C ⃗ 2 +r 22−r 23 2 ( C2−B2 )
N1 = 2
[ ⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−⃗
C B2 + r 2−r 2
2 3
B2−A 2
C2−B2 ]
Berührkreise zu 3 gegebenen Kreisen 5
N1 = 2
[ ⃗ 2−A
B ⃗ 2 +r 21−r 22
⃗ 2−⃗
C B2 + r 2−r 2
2 3
b2
c2 ]
N1 = 2 ( B
⃗ 2−A[
⃗ 2 +r 21−r 22 ) c2 − (C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) b2
⃗ 2−B ]
N1 = 2 [ B
⃗ 2 c2 − A
⃗ 2 c2 − C ⃗ 2 b2 + r 21 c 2 − r 22 c 2 − r 22 b 2 + r 23 b2 ]
⃗ 2 b2 + B
N1 = 2 [ − A
⃗ 2c − B
2 2
⃗ 2b + r2c + r2a + r2b ]
⃗2a − C
2 1 2 2 2 3 2
N1 = 2 [− A
⃗ 2 ( C −B ) − B
2 2 2 2
⃗ 2 ( B −A ) + r 2 ( C −B ) + r 2 ( A −C ) + r 2 ( B − A ) ]
⃗ 2 ( A −C ) − C
2 2 1 2 2 2 2 2 3 2 2
N1 = 2 ( C[ ⃗2) A + ( A
⃗ 2−B
2
⃗ 2 ) B + (B
⃗ 2−C
2
⃗ 2 ) C + ( r 2−r 2) A + ( r 2−r 2) B + ( r 2−r 2) C
⃗ 2− A
2 2 3 2 3 1 2 1 2 2 ]
N1 = 2 ( C[
⃗ 2−B
⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
Analog :
⃗ 2− ⃗
N 2 = −2 ( C [
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]
M1 =
[ 2 ( r 1 −r 2 )
2 ( r 2−r 3 )
2 ( B2−A 2 )
2 ( C2−B2 ) ]
M1 =
[(( 2 r 1 −r 2 )
2 r 2−r 3 )
2b2
2c 2 ]
M1 = 4 ( r 1−r 2 ) c 2 − 4 ( r 2 −r 3 ) b 2
M1 = 4 [( r 1−r 2 ) c 2 − ( r 2−r 3 ) b2 ]
M1 = 4 [r 1 c 2 − r 2 c 2 − r 2 b2 + r 3 b2 ]
M1 = 4 [ r 1 c 2 + r 2 a 2 + r 3 b2 ]
Analog :
⃗ C
a= A−
⃗ ⃗ , ⃗ ⃗ A
b=B− ⃗ , ⃗ ⃗ B
c =C− ⃗ , ⃗
a +⃗ c =⃗
b+ ⃗ 0
N1 M
X1 = + 1r
D D
N2 M
X2 = + 2r
D D
D = 4 ( A 1 B2 − A 2 B1 + B1 C2 − B2 C1 + C1 A2 − C2 A1 )
[
⃗ 2−B
N1 = 2 ( C ⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
N 2 = −2 ( C [
⃗ 2− ⃗
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]
2 2
I ( X−
⃗ A⃗) = (r + r1)
2 2 2
( X1−A1 ) + ( X 2−A 2 ) = ( r+r 1 )
2 2
( X1−A1 ) + ( X 2−A 2 ) = r 2 + 2 r 1 r + r 12
2 2
( X1 D−A1 D ) + ( X2 D−A 2 D ) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 21 )
2 2
( N1 +M1 r−A1 D) + ( N2 +M2 r−A2 D ) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 21 )
2 2
( M1 r + N1−A 1 D) + ( M2 r + N2−A 2 D) = D2 (r 2 + 2 r 1 r + r 12 )
2 2
(M21 +M 22−D2) r 2 + 2 (M1 ( N 1−A1 D )+M 2 ( N2−A 2 D )−D r 1) r +
2
( N1−A1 D ) +( N2−A2 D) −D
2 2
r1 = 0
E F G
Er 2 + Fr + G = 0
2 2 2
E = M1 + M 2 − D
F = 2 [ M1 ( N1−A1 D ) + M 2 ( N2 −A 2 D) − D2 r 1 ]
F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ]
2 2 2 2
G = ( N1−A 1 D) + ( N2−A 2 D ) − D r 1
[
G = N21 + N22 − D 2 ( N1 A1 + N2 A 2 ) − D ( A
⃗ 2 − r 21 ) ]
Er 2 + Fr + G = 0
2 2 2
E = M1 + M 2 − D = ?
2
E = ( 4 [( r −r ) A2 3 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1 −r 2 ) C2 ] )
2
+ ( 4 [ ( r −r ) A 2 3 1 + ( r 3 −r 1 ) B1 + ( r 1 −r 2 ) C ])
1 − D2
2
E = 16 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1 −r 2 ) C2 ]
2
+ 16 [ ( r 2−r 3 ) A 1 + ( r 3 −r 1 ) B1 + ( r 1 −r 2 ) C1 ] − D2
E ⃗2
16
= ( r 2−r 3 ) A⃗ 2 + ( r 3−r 1 ) ⃗
B2 + ( r 1−r 2 ) C
2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D2
F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ] = ?
Nebenrechnungen :
N1 = 2 ( C [
⃗ 2 +r 22 −r 32 ) A2 + ( A
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2
⃗ 2− A ]
N1 = 2 [ ( C
⃗ 2 ... ) A + ( A
2
⃗ 2 ... ) C ]
⃗ 2 ... ) B + ( B
2 2
N1 M1 = 8 [( C
⃗ 2 ... ) A + ( A
2 2
⃗ 2 ... ) C ]
⃗ 2 ...) B + (B
2 [( r 2−r 3) A 2 + ( r 3−r 1) B2 + ( r 1−r 2 ) C2 ]
N1 M1
8
= [( C⃗ ...) A
2
2 + (⃗ ⃗ 2 ... ) C ]
A2 ... ) B2 + (B 2 [( r 2−r 3) A 2 + ( r 3−r 1) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]
( A⃗ 2 ... ) (r 2−r 3) B2 A 2 + (⃗
A ... )( r 3−r 1 ) B2 + ( A
2 2 ⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B2 C2
( B⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3 ) C2 A 2 + (B
⃗ 2 ... )( r 3−r 1 ) C2 B2 + ( B
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2) C 22
Analog :
N2 M2
= (C
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A2 + ( C
2 3 1
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A B + ( C
3 1 1 1
⃗ 2 ... ) ( r −r ) A C
1 2 1 1
8
( A⃗ 2 ... ) (r 2−r 3) B1 A 1 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1) B21 + ( A
⃗ 2 ... ) (r 1−r 2) B1 C1
( B⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3 ) C1 A1 + (B
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1) C 1 B1 + ( B
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) C21
N1 M1 N M
+ 2 2 = (C
⃗ 2 ... )( r −r ) A 2 + (C
2 3 2
⃗ 2 ... )( r −r ) A B + (C
3 1 2 2
⃗ 2 ... ) (r −r ) A C
1 2 2 2
8 8
( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) B2 A2 + (A
⃗ 2 ... ) (r 3−r 1 ) B22 + ( A
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B2 C 2
( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) B1 A 1 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 3−r 1 ) B12 + ( A
⃗ 2 ... ) ( r1−r 2) B1 C1
N1 M1 N M
+ 2 2 = (C
⃗ 2 ... )( r −r ) A
2 3
⃗ 2 + (C
⃗ 2 ... )( r −r ) ⃗
3
⃗ (⃗2 ) ⃗⃗
1 A B + C ... ( r 1−r 2 ) A C
8 8
( A⃗ 2 ... ) ( r 2−r 3) ⃗B A⃗ + (⃗
A ... )( r 3−r 1 ) B
2 ⃗ 2 + (A
⃗ 2 ... ) ( r 1−r 2 ) B
⃗C⃗
N1 M1 N M
8
+ 2 2 =
8
[ ( C⃗ 2 ... ) A⃗ + (A
⃗ 2 ... ) B
⃗ + (B
⃗ 2 ... ) C
⃗ ] [ (r 2−r3 ) A⃗ ⃗ + ( r −r ) C
+ (r 3−r1 ) B 1 2
⃗ ]
N1 M1 + N2 M 2 = 8 [ ( C
⃗ 2 ... ) A
⃗ + (A
⃗ 2 ... ) B
⃗ + (B
⃗ 2 ... ) C
⃗ ] [ (r 2−r 3) A⃗ ⃗ + ( r −r ) C
+ (r 3−r1 ) B 1 2
⃗ ]
mit ( C⃗ 2 ... ) = (C ⃗ 2 +r 2−r 2 ) ,
⃗ 2−B
2 3
( A⃗ 2 ... ) = (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) ,
⃗ 2− C
3 1
( ⃗B2 ... ) = (B ⃗ 2 +r 21−r 22)
⃗ 2− A
= 4 ( r3−r 1) A 1 B2 + 4 ( r 1−r 2) A 1 C2
− 4 ( r 3−r 1 ) A 2 B1 − 4 ( r1−r 2) A 2 C 1
+ 4r 1 ( A 1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 1 ( B1 C 2 −B2 C1 ) + 4r 1 ( C 1 A2 −C2 A1 )
= 4 r 3 ( A1 B2 −A 2 B1 ) + 4r 2 ( C 1 A 2 −C 2 A1 ) + 4r 1 ( B1 C2 −B2 C1)
F = 2 [ N1 M1 + N2 M2 − D ( A1 M 1 + A2 M 2 + Dr 1 ) ] = ?
F
2
= [ N1 M 1 + N2 M 2 − D ( A 1 M1 + A 2 M2 + Dr 1 ) ]
F
= 8 [ (C
⃗ 2 ... ) A
⃗ + (A
⃗ 2 ... ) ⃗
B + (B ⃗ ] [ ( r 2−r 3) A
⃗ 2 ... ) C ⃗ + ( r3−r 1) B
⃗ + ( r 1−r 2 ) C
⃗ ]
2
(
−D 4 [ r 3 ( A1 B2−A 2 B1 ) + r 2 ( C1 A2−C2 A1 ) + r 1 (B1 C2−B2 C 1) ] )
[
⃗ 2−B
F = 16 ( C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ ]
⃗ ⋅ [( r −r ) A+
2 3
⃗ ( r 3−r 1) B+ ⃗]
⃗ ( r 1−r 2) C
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 1 ( B1 C2−B2 C1 ) )
Nebenrechnungen :
2 2
N1 + N2
2
= 4 (C[ B2 +r 22−r 32 ) A 2 + ( A
⃗ 2−⃗ ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C2
⃗ 2− A ]
2
+ 4 (C [ ⃗ 2 +r 2−r 2 ) A + ( A
⃗ 2 −B
2 3 1
⃗ 2 +r 2−r 2 ) B + ( ⃗
⃗ 2−C
3 1 1
2
B −A⃗ 2 +r 2 −r 2 ) C
1 2 1 ]
2
= 4 (C[ B2 +r 22−r 32 ) A
⃗ 2−⃗ ⃗ + (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B
⃗ 2−C 3 1
⃗ + (B ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
2
N21 + N22 = 4 (C
⃗ 2−B[
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A
⃗ + (A ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2 +r 12−r 22 ) C
⃗ 2−A ⃗ ]
N1 A 1 + N2 A 2
= 2 (C[
⃗ 2 −B⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 2 + ( A⃗ 2−C⃗ 2 +r 2−r 2 ) B + ( B
3 1 2
⃗ 2−A ]
⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
− 2 (C [
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 1 + ( A
⃗ 2−C ⃗ 2 + r 23−r 21 ) B1 + ( B
⃗ 2 −A⃗ 2 +r 12−r 22 ) C1 A2]
= 2 (C[ ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 2 A1 + ( A
⃗ 2 −B ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
⃗ 2− A ]
− 2 (C [ ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A 1 A 2 + ( A
⃗ 2−B ⃗ 2 +r 32−r 21 ) B1 A 2 + (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21 −r 22 ) C1 A 2
⃗ 2 −A ]
= 2(A
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + 2 ( B
⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
−2 ( A
⃗ 2−C⃗ 2 +r 32−r 21 ) B1 A 2 − 2 ( B⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C1 A2
N1 A 1 + N2 A 2 = 2 ( A
⃗ 2−C⃗ 2 +r 23 −r 21 ) B2 A 1 + 2 ( B
⃗ 2−A⃗ 2 +r 21−r 22 ) C2 A 1
−2 ( A⃗ 2−C⃗ 2 + r 23−r 12 ) B1 A 2 − 2 (B ⃗ 2 +r 21−r 22 ) C1 A 2
⃗ 2− A
N1 A 1 + N2 A 2 = 2 ( A ⃗ 2 +r 23 −r 21 ) ( A1 B1−A 2 B1 ) − 2 ( B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 ) ( C1 A2 −C2 A1 )
⃗ 2−A
2 ( N1 A 1 + N 2 A 2 ) = 4 ( A ⃗ 2 +r 23 −r 12 ) ( A 1 B1−A 2 B1 ) − 4 (B
⃗ 2−C ⃗ 2 +r 21−r 22 )( C1 A 2−C2 A 1 )
⃗ 2− A
D( A
⃗ 2−r 21 ) = 4 [( A 1 B2−A 2 B1 ) + ( B1 C2−B2 C1 ) + ( C1 A2 −C2 A1 ) ]( A
⃗ 2−r 21 )
D( A
⃗ 2−r 21 ) = 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( A1 B2−A2 B1 ) + 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( C1 A 2−C2 A1 )
= 4( ⃗
A2−C⃗ 2 +r 23−r 21 ) ( A1 B1−A2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2−A ⃗ 2 +r 12−r 22 ) ( C1 A 2−C 2 A1 )
− 4( A
⃗ 2 −r 2 ) ( A B −A B ) − 4 ( A
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) ( B C −B C ) − 4 ( A
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) ( C A −C A )
1 1 2 2 1
= 4 (−C
⃗ 2 + r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2−r 22 ) ( C1 A2−C 2 A1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2 −B2 C1 )
= −4 ( C
⃗ 2 −r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( B
⃗ 2 −r 22 ) ( C 1 A 2−C2 A 1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 12 )( B1 C2−B2 C1 )
= −4 ( C
⃗ 2 −r 23 ) ( A1 B2−A 2 B1 ) − 4 ( A
⃗ 2−r 21 )( B1 C2−B2 C1 ) − 4 ( B
⃗ 2−r 22 ) ( C1 A2 −C2 A1 )
= −4 [ ( C⃗ −r ) ( A B −A B ) + ( A⃗ −r ) (B C −B C ) + ( B⃗ −r ) (C
2 2
3 1 2 2 1
2 2
1 1 2 2 1
2 2
2 1 A2 −C2 A1 ) ]
2 (N1 A1 + N2 A2 ) − D ( A⃗ 2−r 21)
[
= −4 ( C ⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 2 ) (B C −B C ) + ( B
1 1 2 2 1
⃗ 2−r 2) ( C A −C A )
2 1 2 2 1 ]
[
G = N21 + N22 − D 2 ( N1 A1 + N2 A 2 ) − D ( A
⃗ 2 − r 21 ) ]
2
G = 4 (C
⃗ 2−⃗[
B2 +r 22−r 32 ) A
⃗ + (A ⃗ 2 + r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2 + r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
−D −4 [ [ ( C⃗ −r ) ( A
2 2
3 1 B2 −A 2 B1 ) + ( A
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + (B
⃗ 2−r 22 )( C1 A 2−C2 A 1 ) ]]
2
G = 4 (C [
⃗ 2+r 22−r 23) ⃗
⃗ 2− B A + (A ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2+r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
+ 4 D (C 3[
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C 2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
Zyklisch-symmetrische Formel in den Radien und den Mittelpunkten
Er 2 + Fr + G = 0
Es sind :
2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D
2
[
⃗ 2−B
F = 16 ( C ⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B ⃗ ⋅ [( r −r ) A+
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 2 3 ]
⃗ ( r 3−r 1) B+ ⃗]
⃗ ( r 1−r 2) C
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 1 ( B1 C2−B2 C1 ) )
2
G = 4 (C [ ⃗ 2+r 22−r 23) ⃗
⃗ 2− B A + (A ⃗ 2 +r 23−r 21 ) B
⃗ 2−C ⃗ + (B ⃗ 2+r 21−r 22 ) C
⃗ 2− A ⃗ ]
+ 4 D (C 3 [
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C 2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E
N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D
Es sind :
[
⃗ 2−B
N1 = 2 ( C ⃗ 2 +r 22−r32) A 2 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2 ) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 2
⃗ 2+r12−r 22) C2
⃗ 2− A ]
M1 = 4 [( r 2−r 3 ) A 2 + ( r 3−r 1 ) B2 + ( r 1−r 2 ) C 2 ]
⃗ 2− ⃗
N 2 = −2 ( C [
B2+r 22−r 23) A1 + ( A ⃗ 2+r 2−r 2) B + ( B
⃗ 2−C 3 1 1
⃗ 2 +r 21−r 22) C1
⃗ 2− A ]
M2 = −4 [( r 2−r 3 ) A1 + ( r 3−r 1 ) B1 + ( r 1−r 2 ) C1 ]
2
Er + Fr + G = 0
2
E = 16 [ ( r −r ) A⃗
2 3
⃗ + ( r 1 −r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ ] − D2
2
E = 16 [ ⃗ 3A
r 2 A−r ⃗ + r 3 B−r
⃗ 1B⃗ + r 1 C−r
⃗ 2C⃗ ] − D2
2
E = 16 [ r (C−
⃗ B⃗) 1 + r 2 ( A−
⃗ C⃗ ) + r 3 ( B−
⃗ A⃗) ] − D2
2
E = 16 [ r1 ⃗ a + r 3 b⃗
c + r2 ⃗ ] − D
2
( r 2 −r 3 ) A⃗ ⃗ + ( r 1−r 2 ) C
+ ( r 3−r 1 ) B ⃗ = r1 ⃗ a + r3⃗
c + r2 ⃗ b
⃗ 2−B
F = 16 ( C [
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A
⃗ +( A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B
⃗ 2−C 3 1
⃗ +( B ⃗ ⋅ [( r −r ) A
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 2 3
⃗ + ( r 3−r 1) B ⃗]
⃗ +( r 1−r 2) C ]
− 8D ( r 3 ( A1 B2−A 2 B1 ) + r 2 ( C1 A 2−C 2 A 1 ) + r1 (B1 C2−B2 C 1) )
(C⃗ −B⃗ +r −r ) A+
2 2⃗ (A ⃗ −C
2
2
⃗ +r −r )B+
2
3
⃗ (B ⃗ −A ⃗ +r −r ) C
2 ⃗ 2 2
3
2
1
2 2 2
1
2
2
= ( C⃗ −B⃗ ) A⃗ +( A⃗ −C⃗ ) B+
2 2 ⃗ (B ⃗ −A ⃗ ) C+
⃗ ( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+
2 ⃗ ( r −r ) C
2⃗ 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2
= C ⃗ A−2
⃗ B ⃗ A+⃗ A ⃗ B− 2
⃗ C ⃗ B+⃗ B⃗ C−
⃗ A ⃗ C+2⃗ ( r −r ) A+
⃗ ( r −r ) B+
2 ⃗ ( r −r ) C
⃗2 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2
= −B ⃗ ( A−
⃗ C2 ⃗ )−C ⃗ ( B−
⃗ A ⃗ ( C−
⃗ )− A ⃗ B ⃗ ) +( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+
⃗ ( r −r ) C
⃗ 2 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2
= −B ⃗ ⃗
a−C 2
⃗ ⃗ b−A ⃗ ⃗c +( r −r ) A+
2 ⃗ ( r −r ) B+2⃗ ( r −r ) C⃗ 2
2
2
3
2
3
2
1
2
1
2
2
⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C ⃗ 2⃗
b−A ⃗ 23 A
c +r 22 A−r ⃗ +r 23 B−r
⃗ 21 ⃗ ⃗ 22 C
B+r 21 C−r ⃗
⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C c +r 21 ( C−
⃗ 2⃗
b−A ⃗ B⃗ )+r 22 ( A−
⃗ C⃗ ) +r 23 ( B−
⃗ A⃗)
⃗2 ⃗
= −B ⃗2 ⃗
a−C ⃗ 2⃗
b−A c +r 21 ⃗ a +r 32 ⃗
c +r 22 ⃗ b
(C⃗ −B⃗ +r −r ) A+
2 ⃗ (A
2 ⃗ +r −r )B+
⃗ −C 2
2
⃗ (B ⃗ +r −r ) C
⃗ −A
2
3
⃗ 2 2 2
3
2
1
2 2 2
1
2
2 = ( r 21−A
⃗ 2) ⃗
c + ( r 22−B a + (r 23−C
⃗ 2 )⃗ ⃗ 2) ⃗
b
⃗ 2−B
F = 16 ( C [
⃗ 2 +r 22−r 23 ) A+
⃗ (A ⃗ 2 +r 2−r 2 ) B+
⃗ 2−C 3 1
⃗ (B ⃗ ⋅ [r ⃗
A2 +r 21−r 22) C
⃗ 2− ⃗ 1 c + r 2 a + r 3 b]
⃗ ⃗ ]
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C 2 A 1) + r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) )
F = 16 ( r12− ⃗ [
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32−C b ⋅ [ r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗ ]
−8 D ( r 3 ( A 1 B2−A 2 B1 ) + r 2 (C 1 A 2−C 2 A 1) + r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) )
F = 16 ( r12− ⃗ [
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32− C b ⋅ [r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗ ]
−8 D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 3 ( A1 B2−A2 B1 ) )
+ 4 D (C [
⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( B ⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
]
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b
+ 4 D (C [⃗ 2−r 2 ) ( A B −A B ) + ( A
3 1 2 2 1
⃗ 2−r 21 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( B
⃗ 2−r 22) (C1 A 2−C2 A 1) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b]
[
− 4 D ( r32−C ⃗ 2) ( A B −A B ) + ( r 2−A
1 2 2 1 1
⃗ 2) (B1 C2−B2 C1) + ( r 22−B
⃗ 2 ) ( C1 A2−C2 A1 ) ]
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)c⃗ + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b ]
[
− 4 D ( r 21−A
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]
Er 2 + Fr + G = 0
Es sind :
2
E = 16 [ r1 ⃗ a + r 3 b⃗
c + r2 ⃗ ] − D
2
[
F = 16 ( r12− ⃗
A2 ) ⃗c + ( r 22−B
⃗ 2) ⃗ ⃗ 2) ⃗
a + ( r32−C ]
b ⋅ [ r 1 ⃗c + r 2 ⃗ b]
a + r3⃗
− 8D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 ( C1 A 2−C2 A 1 ) + r3 ( A 1 B2−A 2 B1) )
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)⃗c + (r 22−⃗B2) ⃗a + (r 23−C⃗ 2 ) ⃗b ]
− 4 D ( r 21−A [
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]
r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E
N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D
[
N1 = 2 ( r 21−A ⃗ 2 )b
⃗ 2 ) a2 + ( r 23−C
⃗ 2) c 2 + ( r 22−B 2 ]
M1 = 4 [r 1 c 2 + r 2 a 2 + r 3 b2 ]
N2 = −2 ( r 21−A [ ⃗ 2 )b
⃗ 2 ) a1 + ( r 23−C
⃗ 2 ) c 1 + ( r 22−B 1 ]
M2 = −4 [ r 1 c1 + r 2 a1 + r 3 b1 ]
⃗ a, ⃗
c, ⃗ b a,⃗
⃗ b, ⃗c
Er 2 + Fr + G = 0
Es sind :
2
E = 16 [ a + r2 ⃗
r1 ⃗ b + r3⃗
c ] − D
2
[
F = 16 ( r12− ⃗
A2 ) ⃗
a + ( r 22−B
⃗ 2 )⃗ ⃗ 2) ⃗
b + ( r 23− C c ⋅ [r 1 ⃗]
a + r2 ⃗ c]
b + r3 ⃗
−8 D ( r 1 ( B1 C 2−B2 C1 ) + r 2 (C 1 A 2−C2 A 1) + r 3 ( A1 B2−A2 B1 ) )
2
[
G = 4 ( r 1− A
2 ⃗2
)a⃗ + (r 22−B⃗ 2) ⃗b + ( r32−C⃗ 2) ⃗c ]
− 4 D ( r 21−A [
⃗ 2 ) ( B1 C2−B2 C1 ) + ( r 22−B ⃗ 2 ) ( A B −A B )
⃗ 2) ( C1 A 2−C 2 A 1) + ( r 23−C 1 2 2 1 ]
r =
−F ± √ F2 − 4 EG
2E
N1 M N2 M
X1 = + 1r X2 = + 2r
D D D D
[
N1 = 2 ( r 21−A ⃗ 2) c
⃗ 2) b2 + ( r 23−C
⃗ 2) a 2 + ( r 22−B 2 ]
M1 = 4 [r 1 a2 + r 2 b2 + r 3 c2 ]
N2 = −2 ( r 21−A [ ⃗2)c
⃗ 2) b1 + ( r 23−C
⃗ 2 ) a 1 + ( r 22−B 1 ]
M2 = −4 [ r 1 a1 + r 2 b 1 + r 3 c 1 ]
Die quadratische Formel für den Berührkreisradius kann entweder keine, genau eine oder
genau 2 positive Lösungen haben. Hierzu passen die folgenden Konstellationen I,II,III der
gegebenen Kreise :
C
r3
r1
r2
A r B
1
II
C
r3 r3
r1 X r2
r
A r1 B
r2
III
r3
C r2
A
r1 B
X
r