Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Hem Akkusativ hem Dativ ile kullanılan Präposition’lar (Präpositionen mit Akk. und Dat.):
an, in, neben, auf, über, vor, unter, hinter, zwischen
für: için, yerine; lehin(d)e, uğrun(d)a; göre; -e mahsus; ... değerinde, -(y)e; -lIk, -lIğIne
für seine Familie ailesi için
für drei Tage üç gün için , üç günlüğüne, üç günlük
für mich benim için, benim yerime
Ich bezahle für alle. Ben hepsinin yerine ödüyorum.
Wort für Wort kelime kelime, kelimesi kelimesine
um: etrafından, çevresinde; -de; -e doğru, aşağı yukarı, hakkında, hususunda; -den
dolayı, yüzünden
Wir sitzen um den Tisch. Masanın etrafında oturuyoruz.
um 7 Uhr saat yedide
gegen: karşı, -ye doğru, sularında; aşağı yukarı, yaklaşık; aksine; kıyasla, göre;
bedel olarak, karşılığında
gegen den Baum fahren ağaca doğru gitmek/sürmek
gegen den Wind spielen rüzgâra karşı oynamak
gegen 9 Uhr kommen saat dokuza doğru
gegen Mitternacht, Abend gece yarısına, akşama doğru
gegen Ende, Anfang des Jahres yılın sonuna, başına doğru
ein gutes Mittel gegen Krebs kansere karşı iyi bir ilaç
gegen das Rauchen sein sigara içmeye karşı olmak
Ich bin gegen dich. Ben sana karşıyım.
entlang: boyunca
Bu Präposition adlardan sonra geldiğinde Akkusativ ile kullanılır. Bazen de Dativ ile
kullanılır. Adlardan önce geldiğinde Dativ, bazen de Genitiv olur.
Adlardan sonra: Akkusativ
Ich gehe den Fluss entlang. Nehir boyunca yürüyorum.
die Straße entlang gehen cadde boyunca yürümek
Adlardan önce: Dativ ya da Genitiv:
entlang dem Wall bent boyunca
entlang den Hecken çit boyunca
Entlang des Weges standen neugierige Leute. Yol boyunca meraklı insanlar
vardı.
nach :-(y)e, -(y)a; -den sonra; arkasın(d)a, ardı sıra; göre; geçe, geçiyor.
Artikel’i olmayan şehir, ülke, kıta gibi yer adlarında oraya gidiyorum derken nach
kullanılır:
Wir fahren nach Deutschland, München. Biz Almanya’ya Münih’e
gidiyoruz.
nach oben, vorne, rechts, links yukarıya, öne, sağa, sola
nach dem Westen batıya
nach dem Regen Yağmurdan sonra
Nach dem Essen trinke ich Tee. Yemekten sonra çay içerim.
Nach mir bist du dran. Benden sonra sıra sende.
nach Anfang Mai mayısın başından sonra
Nach meiner Meinung ist der Satz falsch. Bana göre cümle yanlış.
Meiner Meinung nach ist der Satz falsch. Bana göre cümle yanlış.
dem Gesetz nach (nach dem Gesetz) kanuna göre
nach Peter Peter’e göre/ Peter’den sonra
Nach meiner Uhr ist es genau 7 Uhr. Saatime göre saat tam yedidir.
seit: -den beri / bu yana / itibaren, -dir; üzerinden
Ich wohne seit dem 10. Mai in Ankara.
Ben 10 mayıstan beri Ankara’da oturuyorum.
seit einem Tag, seit vier Tagen bir günden beri, dört günden beri
seit einem Jahr, seit vier Jahren bir yılan beri, dört yıldan beri
seit Montag pazartesiden bu yana
seit Februar şubattan beri
von .... auf: -(y)ı, -(y)i -(y)e, -(y)a bağlayan ....; -den -(y)e
in der Nacht vom Sonntag auf Montag
pazarı pazartesine bağlayan gecede
von … zu
von Tag zu Tag günden güne, gün geçtikçe, günbegün
von Land zu Land ülkeden ülkeye
zu: -(y)e, -(y)a; yanına; de, içinde, ilaveten, ek olarak, ile, ile birlikte; için, amacıyla
Wir gehen zu Maria.Biz Maria’ya gidiyoruz.
Ich gehe zu meinem Vater. Ben babama gidiyorum.
zu mir, zu dir, zu ihm, zu ihnen bana, sana, ona, onlara
Ich gehe zur Schule, zur Uni, zur Post, zum Bahnhof, zum Finanzamt.
Ben okula, üniversiteye, postahaneye, istasyona, maliyeye gidiyorum.
zu Weihnachten
Noel’de/Noel münasebetiyle
Zum besseren Verständnis des Themas muss man folgendes machen:
Konunun daha iyi anlaşılması için şunlar yapılmalıdır:
Nehir, deniz, göl gibi suların söz konusu olduğu yerlere giderken an kullanılır.
Mein Freund fährt an das (ans) Meer. Arkadaşım denize gidiyor.
wo Dativ
Das Bild hängt an der Wand. Resim duvarda asılı duruyor.
Wo? Dat. Nerede?
Trabzon ist am Schwarzmeer. Trabzon Karadeniz’dedir.
wann Dativ
Gün, günün zamanları ve tarihlerde an kullanılır:
Die Gäste kommen am(an dem) Montag. Misafirler pazartesi geliyor.
Wann?Dativ Ne zaman?
wann Dativ
Gün, günün zamanları ve tarihlerde an kullanılır:
Die Gäste kommen am(an dem) Montag. Misafirler pazartesi
geliyor.
Wann?Dativ Ne zaman?
am Montag pazartesi Ancak: in der Nacht
gece
am Abend akşam
am Anfang başta, başında
am Ende der Woche haftanın sonunda
Pelin ist am 21.3.2000 geboren. Pelin 21.3.2000’de doğdu.
in: içine, -e, -a, -ye, -ya, -de, -da, içinde, zarfında, ile
Ich lege das Geld in die Tasche. Ben parayı çantaya koyuyorum.
Wir fahren in die Türkei. Biz Türkiye’ye gidiyoruz.
in das Theater tiyatroya
in die Schule okula
Er hat eine Villa in diesem Dorf. Onun bu köyde bir villası var.
im Hotel otelde
im Ausland yurtdışında
in der Schule okulda
in der Schweiz İsviçre’de
in Deutschland Almanya’da
in Ankara Ankara’da
im Zimmer odada
Hafta, ay, yıl ve mevsimler ile günün zamanları olan Nacht ve Früh sözcüklerinde in
kullanılır:
Dikkat: Bu ayda, bu haftada, bu yılda vs. derken iki türlü söyleniş biçimi
vardır. Ya in ile ya da in olmadan. in olmadığı zaman sözcük Akkusativ
olur:
Wir gehen auf den Bahnhof, auf die Bank, auf die Post.
Biz istasyona, bankaya, postahaneye gidiyoruz.
auf........hinaus
Ich habe auf Jahre hinaus verschuldet. Birçok yıllar için borçlandım.
auf..........hin
Auf diesen Bericht hin muss man einige Massnahmen treffen.
Bu haber üzerine bazı önlemlerin alınması gerekir.
über: üzerine, üzerinde, üzerinden, yoluyla, bir şey hakkında, bir şeyin
ötesinde, bir şeyi aşmak, - den fazla, esnasında, sırasında, boyunca,
bir şeyden dolayı
Ich hänge das Bild über den Sessel. Resmi koltuğun üzerine asıyorum.
Wir fahren über Ankara nach İstanbul. Ankara üzerinden İstanbul’a gidiyoruz.
Das Bild hängt über dem Sessel. Resim koltuğun üzerinde asılı duruyor.
Dikkat: auf ile über, yer ile ilgili sözcüklerle kullanılırken dikkat etmek gerekir. auf tam
üstündedir, yani boşluk yoktur, über’de ise arada belli bir boşluk ve mesafe vardır.
Der Professor redete über eine Stunde. Profesör bir saatten fazla konuştu.
Er gab mir eine Rechnung über 50 Euro. Bana 50 euroyu aşkın bir
hesap çıkardı.
vor: önüne, önünde, -den önce, -den dolayı, huzurunda, kala, var.
Die Frau stellt den Mülleimer vor die Tür.
Kadın çöp kovasını kapının önüne koyuyor.
Es ist 5 vor 7 Uhr. Saat yediye beş var.
Es ist 5 vor 7. Yediye beş var.
Dativ
an dem am (an dem Montag am Montag)
in dem im (in dem Bus im Bus)
bei dem beim (bei dem Freund beim Freund)
von dem vom (von dem Mann vom Mann)
zu dem zum (zu dem Tanzen zum Tanzen)
zu der zur (zu der Post zur Post)
Genitiv ile Kullanılan Präposition’lar
während: esnasında, sırasında, esnada, sırada, iken, boyunca
Während der Hochzeit sind alle Verwandten und Bekannten gekommen .
Düğün sırasında bütün akraba ve tanıdıklar geldi.
hinsichtlich: bir şeyle ilgili, bir şeye dair, ilişkin, bakımından, bağlamında,
hususunda, etrafında, gelince
Ich will hinsichtlich dieses Themas etwas sagen.
Bu konuyla ilgili bir şey söylemek istiyorum.
ausgangs: sonunda
ausgangs der siebziger Jahre yetmişli yılların sonunda
seitlich: yanında
seitlich des Gartens bahçenin yanında
unbeschadet: bozmadan, zarar ziyan getirmeden /vermeden
unbeschadet unsrer großen Verdienste
büyük kazancımıza zarar vermeden
wohin : gegen, um; an, auf, hinter, in, neben, unter, über, vor, zwischen;
nach, zu
wo : um; an, auf, hinter, in, neben, unter, über, vor, zwischen; bei,
gegenüber, zu
wann : gegen, um; an, in, vor, zwischen; bei, nach, von, zu; außerhalb,
binnen, während
Eylemlerin Kullanılma Biçimleri
Eylemlerin bu tür kulanımlarında Türkçeye uymayanlara dikkat ediniz.Çünkü uymayanlar da söz
konusudur.
Kişiler
an jdn/etwas A denken: birini/bir şeyi düşünmek
Sie denkt an ihren Vater. O, babasını düşünüyor.
an wen?
Kişiler
Soru Cevap
an wen? an ihren Vater kimi? babasını
an ihn onu
Nesneler
Er wartet auf den Bus. O, otobüsü bekliyor.
wo-r-auf?
Nesneler
Soru Cevap
wo-r-auf? auf den Bus neyi? otobüsü
da-r-auf onu
wo-mit? mit dem Zug ne ile? trenle
da-mit onunla
Sonuç olarak kişi ya da nesne olma durumuna göre soru ve cevaplar şöyle
olur:
Kişiler Nesneler
Soru Cevap Soru Cevap
Akkusativ: an wen? an ihn(dich vs.) wo-r-an? da-r-an
auf wen? auf ihn “ wo-r-auf? da-r-auf
für wen? für ihn “ wo-r-über? da-r-über
über wen? über ihn “ wo-r-um? da-r-um
gegen wen? gegen ihn “ wo-r-in? da-r-in
um wen? um ihn “ wogegen? dagegen
in wen? in ihn “ wofür? dafür
durch wen? durch ihn “ wodurch? dadurch
1. Yer Belirteçleri
Bazı belirteçler yer belirtir(Lokaladverbien) ve wo(nerede), wohin(nereye),
woher(nereden) gibi yer ile ilgili sorulara cevap verir.
wo?
Wir sitzen immer dort. Biz hep orada oturuyoruz.
Wo?
hin-her
hin: Hareketin konuşandan öbür tarafa doğru olduğunu belirtir ve
konuşandan uzaklaşma söz konusudur.
Er geht hinauf. O, yukarıya gidiyor.
Ayrıca birlikte aynı yöne doğru yapılan hareketler için de her kullanılır:
Meine Tochter kommt hinter mir her. Kızım arkamdan
geliyor.
2. Zaman Belirteçleri
Bu belirteçler zamanla ilgilidir(Temporaladverbien) ve wann(ne zaman), seit
wann(ne zamandan beri), bis wann(ne zamana kadar), wie lange(daha ne
kadar), wie oft(kaç kere, hangi sıklıkta) gibi zamanla ilgili sorulara cevap
verirler.
Hast du heute keine Prüfung? Bugün sınavın yok mu?
Wann?
Präposition’larla Kullanılanlar
Bu tür belirteçlerde genellikle sein(olmak) eylemi kullanılır. Ancak werden, haben,
machen, tun gibi başka eylemler de kullanılabilir.
Ist Pelin jetzt mit der Arbeit beschäftigt? Pelin şimdi işle mi meşgul?
Ja, sie ist jetzt damit beschäftigt. Evet, o şimdi onunla meşgul.
Bağlaçlar
1.Temel(esas) cümleleri birbirine bağlayan bağlaçlar
(Nebenordnende Konjunktionen)
2.Yan cümleyi temel cümleye bağlayan bağlaçlar
(Unterordnende Konjunktionen)
Der Kranke muss diese Tabletten einnehmen oder der Arzt muss ihn operieren.
Hasta bu hapları içmek zorunda, yoksa/ya da doktor onu ameliyat etmek zorunda.
da bağlacı ile kurulan yan cümle, daima temel cümleden önce söylenir, çünkü
yan cümlede söz konusu olan nedenin önceden açıklanması gerekmektedir.
Bei solchem Wetter fahre ich nicht in die Stadt, zumal ich kein Geld
habe.
Böyle bir havada şehre gitmem, her şeyden önce param yok.
2. Zaman Belirten Yan Cümleler (Temporale Nebensätze)
..., so dass bağlacı ile kurulan yan cümleler daima temel cümleden sonra
gelir. so dass bitişik halde yan cümlenin başında bulunursa temel cümlede
gerçekleşen olayın sonucuna göndermede bulunur.
... so, dass bağlacında yer alan so sözcüğü temel cümlede kalır. Aslında
so’dan sonra bir belirtecin gelmesi gerekir, ancak cümleden bu belirtecin
anlamı çıkıyorsa belirteç söylenmez.
Ich habe meiner Mutter erzählt, wie ich sie kennen gelernt habe.
Wie ich sie kennen gelernt habe, habe meiner Mutter erzählt.
Anneme onunla nasıl tanıştığımı anlattım.
Hasan kam aus Deutschland zurück. Sein Studium war nicht zu Ende.
Hasan Almanya’dan geri döndü. Onun öğrenimi bitmedi.
Hasan kam aus Deutschland zurück, ohne dass sein Studium zu Ende war.
Ohne dass sein Studium zu Ende war, kam Hasan aus Deutschland zurück.
Hasan öğrenimi bitmeden Almanya’dan geri döndü.
ohne dass bağlacının ohne ... zu biçimi de vardır. Bununla mastar cümle
(Infinitivsatz) yapılır. Temel ve yan cümlenin özneleri farklıysa ohne dass, aynı
ise ohne ... zu kullanılır. Dolayısıyla ohne ... zu yapısında özne olmaz. Eylem
zu’dan sonra ve mastar halinde cümlenin en sonunda yer alır. Bu mastar yapı
(Infinitivkonstruktion) temel cümleden önce ve sonra gelebilir.
7. Amaç Belirten Yan Cümleler (Finalsätze)
damit : -mek / -mak için / amacıyla, -sin diye, -mesi / –ması için
um ... zu : -mek / -mak için / amacıyla, -sin diye
Man hat den Krieg gewonnen, dadurch dass jeder Soldat seine
Pflicht tat.
Her asker görevini yerine getirmek suretiyle savaş kazanıldı.
Dadurch dass jeder Soldat seine Pflicht tat, hat man den Krieg
gewonnen.
Bu bağlaç yan cümle oluşturulur. Temel ve yan cümlede özneler farklı ise
dass-cümlesi kurulur.
Wir wissen nicht. Er ist krank. Biz bilmiyoruz. O hastadır.
Wir wissen nicht, dass er krank ist. Onun hasta olduğunu
bilmiyoruz.
Dass er krank ist, wissen wir nicht.
Es ile başlayan bir temel cümle söz konusu olduğu zaman, eğer dass-
cümlesi başa alınırsa temel cümledeki es düşer: