Sie sind auf Seite 1von 22

Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat

4TEM

Pneumatiek

Project pneumatiek 1 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Inhoudsopgave

1 Inleiding.............................................................................................................................4
1.1 Enkele industriële toepassingen van perslucht:.........................................................4
1.1 Perslucht.....................................................................................................................5
1.2 Zuigercompressor:......................................................................................................6
1.3 Persluchtbehandeling.................................................................................................7
2 Ventielen en cilinders.........................................................................................................8
2.1 Enkelwerkende cilinder...............................................................................................8
2.2 Dubbelwerkende cilinder............................................................................................8
2.3 3/2 Ventiel...................................................................................................................9
2.4 5/2 ventiel.................................................................................................................10
2.5 EN-Ventiel................................................................................................................11
2.6 OF-Ventiel................................................................................................................12
2.7 Opdracht:..................................................................................................................13
3 Pneumatische schakeling................................................................................................15
3.1 Opgave 1: schakeling met enkelwerkende cilinder..................................................16
3.2 Opgave 2: schakeling met dubbelwerkende cilinder................................................17
3.3 Opgave 3: schakeling met dubbelwerkende cilinder (5/2 en 3/2 ventiel).................18
3.4 Opgave 4: Automatische schakeling (A+ A-)............................................................19
4 Evaluatieformulier leerkrecht...........................................................................................20
5 Weblink............................................................................................................................21

Project pneumatiek 2 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Leerplandoelstellingen

Tijdens het project worden volgende leerplandoelstellingen bereikt.

Nr. Leerinhoud Leerplandoelstelling


3 Veiligheid en de veiligheidsinstructies eigen aan de opdracht en de gebruikte
milieu producten, gereedschappen en of machines opvolgen.
Voorbereidende informatie raadplegen en/of opzoeken (handleidingen, schema’s,
7
werkzaamheden logboeken, producten …) en dit verwerken.
12 Realiseren het doel van de opdracht begrijpen en/of toelichten.
controleren
17 evalueren de resultaten van de realisaties en experimenten beoordelen.
In een pneumatisch schema de componenten herkennen en
78
Montage benoemen.
demontage Pneumatische componenten op een didactisch paneel verbinden en
79
de werking ervan controleren.

Project pneumatiek 3 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Projectbundel “Pneumatiek”

1 Inleiding
Het gebruik van perslucht is zeer verspreid in de
meest uiteenlopende takken van de industrie, en
dagelijks worden nog nieuwe toepassingen
uitgedacht.
Ook in het dagelijks leven maken we vaak gebruik
van perslucht. Denken we maar aan de banden
van onze wagens, fietsen en bromfietsen.
Andere voorbeelden waar men (pers)lucht gaat
gebruiken in het "dagelijks" leven? Denken we
misschien ook maar eens terug aan de voorbije
zomervakantie toen we zalig lagen te niksen op
een luchtmatras of even gingen relaxen in een
bubbelbad. Misschien deden we zelfs aan
diepzeeduiken met duikflessen op onze rug.

1.1 Enkele industriële toepassingen van perslucht:

Vul in welke toepassing dit heeft.

Foto Omschrijving

Met behulp van grijpers of zuignappen


werkstukken opnemen en verplaatsen.

Pneumatisch werktuig:
- Bouten vastschroeven
- Gaten boren
- …..

Met behulp van perslucht verf spuiten

Project pneumatiek 4 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

1.1 Zuigercompressor:

Een compressor is een werktuig dat een gas van een lage druk, de
aanzuigdruk, samenperst of comprimeert tot een hogere druk, de
persdruk.
- Wordt de lucht op atmosferische druk aangezogen en
samengeperst in een vat tot een hogere druk, dan spreek je
van een luchtcompressor.

Noteer de juiste naam bij het juiste nummertje.

Drukschakelaar – compressor – persluchtvat – manometer – automatische wateraflaat –


hoofdafsluitklep - motor

1 drukschaklaar 5 compressor

2 persluchtvat 6 manometer

3 automatische wateraflaat 7 hoofdafsluitklep

4 motor

Project pneumatiek 5 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

1.2 Persluchtbehandeling

 Het belang van zuivere perslucht is dan ook zeer belangrijk.


 Het is bovendien belangrijk om de perslucht op de gewenste
druk te houden.
 Om dit zo goed mogelijk te bereiken zullen we een beroep
moeten doen op een persluchtbehandeling.

Noteer de juiste naam bij het juiste nummertje.

Afsluitventiel – olievernevelaar – reduceerventiel met manometer - luchtfilter

1 afsluitventiel 3 reduceerventiel met manometer

2 luchtfilter 4 olievernevelaar

Project pneumatiek 6 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2 Ventielen en cilinders
2.1 Enkelwerkende cilinder

Enkelwerkende cilinder
Foto Symbool

Verduidelijking
 Deze cilinder zal uitschuiven (als de kracht uitgeoefend door deze cilinder groot
genoeg is)
 De cilinder zal uitgeschoven blijven staan zolang er perslucht op de invoer staat.
 Als de perslucht wegvalt, zal de cilinder door de veerdruk terug inschuiven.

2.2 Dubbelwerkende cilinder

Dubbelwerkende cilinder
Foto Symbool

Verduidelijking
 Deze cilinder zal uitschuiven (als de kracht uitgeoefend door deze cilinder groot
genoeg is)
 De cilinder zal uitgeschoven blijven staan zolang er perslucht op de invoer staat. Valt
de perslucht weg aan de invoer en er komt perslucht aan de uitvoer dan zal deze
terug inschuiven.

Project pneumatiek 7 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2.3 3/2 Ventiel

3/2 Ventiel
Foto Symbool

Verduidelijking
Een 3/2-ventiel heeft 3 aansluitingen en 2 schakelstanden.
 Een aansluiting is een verbinding met de persluchttoevoer, met de ontluchting, met
een verbruiker (vb. cilinder) of met de stuurpoort van een ander ventiel.
Voor elke schakelstand wordt er een rechthoek getekend.
 In elke rechthoek wordt het schakelbeeld getekend.
 In de rechthoek worden de verbindingen tussen de aansluitingen van het ventiel
weergegeven.
Praktisch voorbeeld

Project pneumatiek 8 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2.4 5/2 ventiel

5/2 Ventiel
Foto Symbool

Verduidelijking
Een 5/2-ventiel heeft 5 aansluitingen en 2 schakelstanden.
 Aansluiting 1 is de verbinding met de perslucht.
 Aansluiting 3 en 5 zijn de ontluchtingen.
 En aansluitingen 2 en 4 gaan (meestal) naar een dubbelwerkende cilinder.
Als het ventiel in de eerste stand staat dan zal de perslucht stromen van 1 naar 2, en zal
het ventiel zorgen voor een ontluchting van 4 naar 5. Ontluchting 3 wordt op dat moment
niet gebruikt.

Als het ventiel in de tweede stand staat dan zal de perslucht stromen van 1 naar 4, en zal
het ventiel zorgen voor een ontluchting van 2 naar 3. Ontluchting 5 wordt op dat moment
niet gebruikt.

Praktisch voorbeeld

Project pneumatiek 9 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2.5 EN-Ventiel

EN Ventiel
Foto Symbool

Verduidelijking

Soms mag een bepaalde cilinder of bepaald ventiel slechts bediend worden als we
er zeker van zijn dat twee of meerder ventielen tegelijkertijd bediend zijn.
 Als er enkel op de linkerpoort perslucht aanwezig is zal het en-ventiel de perslucht
niet doorlaten.
 Als er enkel op de rechterpoort perslucht aanwezig is zal het en-ventiel de perslucht
niet doorlaten.
 De perslucht zal enkel doorgaan als er op de linkerpoort EN op de rechterpoort
perslucht aanwezig is.
Praktisch voorbeeld

Project pneumatiek 10 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2.6 OF-Ventiel

OF Ventiel
Foto Symbool

Verduidelijking

Soms moet een cilinder afwisselend van meer plaatsen kunnen bediend worden. Het
gebruik van een OF-ventiel vereenvoudigt deze schakeling.
 Dit ventiel is samengesteld uit een huis, waarin zich een zuigertje of een kogel kan
verplaatsen. Er zijn twee ingangen en één uitgang.
 Als er enkel op de linkerpoort perslucht aanwezig is zal het of-ventiel de perslucht
doorlaten.
 Als er enkel op de rechterpoort perslucht aanwezig is zal het of-ventiel de perslucht
doorlaten.
 De perslucht zal doorgaan als er op de linkerpoort OF op de rechterpoort perslucht
aanwezig is.

Praktisch voorbeeld

Project pneumatiek 11 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

2.7 Opdrachten:

Hoe ontstaat perslucht: Bekijk aandachtig volgende website en los


daarna de bijhorende vragen op.

Website 1: http://pneumatica.be/

Duid de juiste compressor aan:

o Zuigercompressor
o Schroefcompressor
o Schoepencompressor

Duid de juiste compressor aan:

o Zuigercompressor
o Schroefcompressor
o Schoepencompressor

Duid de juiste compressor aan:

o Zuigercompressor
o Schroefcompressor
o Schoepencompressor

Duid de juiste compressor aan:

o Zuigercompressor
o Schroefcompressor
o Schoepencompressor

Project pneumatiek 12 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Ga naar volgende website en bekijk de enkelwerkende cilinder,


dubbelwerkende cilinder, 3/2 ventiel, 5/2 ventiel, EN-ventiel en OF-
ventiel. Los nadien onderstaande vragen op?

http://www.pneumatica.be/
klik verder door naar ventielen en cilinders:

 Ventielen
o Klik op het ventiel voor meer informatie.

 Cilinders
o Klik op de cilinder voor meer informatie.

Project pneumatiek 13 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Duid het juiste aan.


o 3/2 ventiel
o 5/2 ventiel
o EN ventiel
o OF ventiel

o 3/2 ventiel
o 5/2 ventiel
o EN ventiel
o OF ventiel

Het 5/2 ventiel


De 2 staat voor:
o Aantal standen
o Aantal aansluitingen

Het 5/2 ventiel


De 5 staat voor:
o Aantal standen
o Aantal aansluitingen

Project pneumatiek 14 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

3 Pneumatische schakeling
 We zetten nooit de hoofdkraan op zonder toestemming van de
leerkracht.
 We testen nooit onze schakeling zonder visuele controle van de
leerkracht.
 We spelen niet met het pneumatisch materiaal/schakeling.

Enkele voorbeeld foto’s:

Hoofdschakelaar

aansluiting per oefenbord

Leeg oefenbord

Aangesloten oefenbord

Schakelaar (3/2 ventiel)

Aangesloten oefenbord

Project pneumatiek 15 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

Project pneumatiek 16 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

3.1 Opgave 1: schakeling met enkelwerkende cilinder.

To do
 Maak deze schakeling in autosim en op het oefenbord.
 Vul de vragen in.
 Upload een foto van uw werkend geheel.
Materiaal
 SAI 2027
 SAI 2017

Verduidelijk het schema:

Aangezien het 3/2-ventiel normaal geopend


is (in ruststand open), zal de cilinder uit
gaan in rusttoestand. Door op de drukknop
te drukken zal de cilinder in gaan. Wanneer
u de drukknop los laat, zal door de veer het
ventiel terug naar de rusttoestand gaan.
Hierdoor zal de cilinder terug uit gaan.

Benoem de componenten:

= 3/2 ventiel

= enkelwerkende cilinder

Evaluatie : Opgave 1 schakeling met enkelwerkende cilinder. + +/- -


Voorbereiden en plannen (LPD 6)
 aan de hand van criteria de werkzaamheden en/of probleemstellingen 1 0,5 0
analyseren en de realisaties voorbereiden.
Realiseren, controleren en evalueren (LPD 12)
 het doel van de opdracht begrijpen en/of toelichten. 2 1 0
Pneumatiek (praktische realisatie) (LPD 78 en 79)
 In een pneumatisch schema de componenten herkennen en
2 1 0
benoemen.
 Pneumatische componenten op een didactisch paneel verbinden en de
3 1,5 0
werking ervan controleren.
TOTAAL /8

Project pneumatiek 17 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

3.2 Opgave 2: schakeling met dubbelwerkende cilinder

To do
 Maak deze schakeling in autosim en op het oefenbord.
 Vul de vragen in.
 Upload een foto van uw werkend geheel.
Materiaal
SAI 2027 dubbelwerkende cilinder
SAI 2017 3/2 Ventiel (2x)

Verduidelijk het schema:

Beide 3/2-ventielen zijn normaal geopend.


Beide ventielen sturen dus perslucht naar
de cilinder (evenveel). Er gebeurd
uiteraard niets. Als ik op het eerste 3/2-
ventiel druk, blijft er perslucht komen van
het tweede ventiel en zal de cilinder niet
bewegen. Maar als ik op het tweede 3/2-
ventiel druk, stroomt er alleen perslucht
van het eerste ventiel en zal de cilinder uit
gaan.

Benoem de componenten:

= 3/2 ventiel

= dubbelwerkende cilinder

Evaluatie : Opgave 2 schakeling met dubbelwerkende cilinder + +/- -


Voorbereiden en plannen (LPD 3)
 de veiligheidsinstructies eigen aan de opdracht en de gebruikte 1 0,5 0
producten, gereedschappen en of machines opvolgen.
Realiseren, controleren en evalueren (LPD 17)
 de resultaten van de realisaties en experimenten beoordelen. 2 1 0
Pneumatiek (praktische realisatie) (LPD 78 en 79)
 In een pneumatisch schema de componenten herkennen en
2 1 0
benoemen.
 Pneumatische componenten op een didactisch paneel verbinden en de
3 1,5 0
werking ervan controleren.
TOTAAL /8

Project pneumatiek 18 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

3.3 Opgave 3: schakeling met dubbelwerkende cilinder (5/2 en 3/2 ventiel)

To do
 Maak deze schakeling in autosim en op het oefenbord.
 Vul de vragen in.
 Upload een foto van uw werkend geheel.
Materiaal
 SAI 2027 dubbelwerkende cilinder
 SAI 2017 3/2 Ventiel (2x)
 SAI 2024 5/2 Pneumatisch commandoventiel

Verduidelijk het schema:

Het verschil met de vorige opdracht, is dat


je hier een zowel een commandoventiel
voor de uitgaande slag hebt als voor de
ingaande slag.

Druk je op het eerste 3/2-ventiel, dan


veranderd het 5/2-ventiel van stand en zal
de cilinder uit gaan. Als je de drukknop
loslaat, blijft de cilinder op dezelfde positie.

Wanneer je het tweede 3/2-ventiel bedient


zal de cilinder terug in gaan.
Benoem de componenten:
De 3/2-ventielen geven een puls signaal,
d.w.z. dat je met één puls de cilinder doet
uit- of ingaan. Bij de vorige opdracht moest
= 5/2 ventiel je de drukknop blijven indrukken.

= persluchttoevoer

Evaluatie: Opgave 3 schakeling met dubbelwerkende cylinder


+ +/- -
(5/2 en 3/2 ventiel).
Voorbereiden en plannen (LPD 7)
 informatie raadplegen en/of opzoeken (handleidingen, schema’s, 1 0,5 0
logboeken, producten …) en dit verwerken.
Realiseren, controleren en evalueren (LPD 12)
 het doel van de opdracht begrijpen en/of toelichten. 2 1 0
Pneumatiek (praktische realisatie) (LPD 78 en 79)
 In een pneumatisch schema de componenten herkennen en
2 1 0
benoemen.

Project pneumatiek 19 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

 Pneumatische componenten op een didactisch paneel verbinden en de


3 1,5 0
werking ervan controleren.
TOTAAL /8

3.4 Opgave 4: Automatische schakeling (A+ A-)

To do
 Wordt het 3/2-ventiel “hand” bediend, dan maakt de zuigerstang de uit- en
ingaande slag. Wordt het 3/2-ventiel “auto” bediend, dan maakt de zuigerstang
een continu uit- en ingaande slag.
 Maak deze schakeling in autosim en op het oefenbord.
 Vul de vragen in.
 Upload een foto van uw werkend geheel.
Materiaal
 SAI 2027 dubbelwerkende cilinder
 SAI 2017 3/2 Ventiel (2x)
 SAI 2024 5/2 Pneumatisch commandoventiel
 SAI 2007 OF ventiel
 SAI 2013 3/2 rolbediend ventiel (2x)

Verduidelijk het schema:

Door op het ventiel Hand te drukken, zal er


perslucht gestuurd worden (via ventiel A)
naar het stuurventiel. De cilinder zal uitgaan
en de hefboom van ventiel B raken,
waardoor de cilinder terug ingaat. Hier stopt
de cyclus want er is géén perslucht meer
aanwezig op het ‘Hand’-ventiel.

Drukken we op het ventiel Auto, zal er ook


perslucht gestuurd worden naar het
stuurventiel. Maar als de cilinder nu de
ingaande slag maakt, is er nog steeds
perslucht aanwezig op het Auto-ventiel. Pas
Benoem de componenten: wanneer we dit ventiel uitschakelen zal de
cilinder de cyclus eindigen.

= smoorventiel De snelheid is regelbaar met een


smoorventiel.

= Of Poort

Evaluatie: Opgave 4 Automatische schakeling A+ en A- + +/- -


Voorbereiden en plannen (LPD 3)
 de veiligheidsinstructies eigen aan de opdracht en de gebruikte 1 0,5 0
producten, gereedschappen en of machines opvolgen.
Realiseren, controleren en evalueren (LPD 12)
 het doel van de opdracht begrijpen en/of toelichten. 2 1 0
Pneumatiek (praktische realisatie) (LPD 78 en 79)
 In een pneumatisch schema de componenten herkennen en 2 1 0

Project pneumatiek 20 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

benoemen.
 Pneumatische componenten op een didactisch paneel verbinden en de 3 1,5 0
werking ervan controleren.
TOTAAL /8

4 Evaluatieformulier
Praktische realisatie
Opgave 1 schakeling met enkelwerkende cilinder 8

Opgave 2 schakeling met dubbelwerkende cilinder 8

Opgave 3 schakeling met dubbelwerkende cylinder (5/2 en 3/2 ventiel). 8

Opgave 4 Automatische schakeling A+ en A- 8

Totaal 32

Zelfevaluatie (omcirkel uw mening) Leerling Leerkracht


(O = onvoldoende; M = Matig; G = goed; ZG =Zeer
goed)
Het gedeelte Pneumatiek was interessant O – M – G - ZG /

Ik heb het opzoekwerk op het internet goed zelfstandig


O – M – G - ZG
kunnen uitvoeren.
Ik heb de praktische proeven goed zelfstandig kunnen
O – M – G - ZG
uitvoeren.
Bij een probleem heb ik getracht zelf naar een oplossing
O – M – G - ZG
te zoeken
Ben op een veilige manier te werk gegaan met de
O – M – G - ZG
praktische proeven.

Project pneumatiek 21 T. de Meyer


Project: Pneumatiek Pneumatiek KTA Brasschaat
4TEM

5 Weblink
SMC Pneumatics
https://www.smc.eu/portal_ssl/WebContent/main/BE/choose_language.jsp

Pneumatiek
http://pneumatica.be/

Project pneumatiek 22 T. de Meyer

Das könnte Ihnen auch gefallen