Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
leqcia 2
ricxviTi gantolebis miaxloebiTi amoxsna
$1. ricxviTi gantolebis miaxloebiTi amoxsnis Sesaxeb
1.1. mokle istoriuli eqskursi da amocanis dasma. wrfivi da kvadratuli gantolebis
amoxsna cnobili iyo jer kidev Zveli berZnebisTvis, mesame da meoTxe rigis gantolebis
amonaxsnTa agebis formulebi mignebul iqna XV saukuneSi _ aRorZinebis epoqaSi, italieli
maTematikosebis: feros, tartalias, kardanos da feraris mier. amis Semdeg, mexuTe da ufro
maRali rigis gantolebebis amonaxsnebis formulebis Ziebis intensiuri, magram uSedego cdebi
kidev mimdinareobda sami saukunis ganmavlobaSi da dasrulda XIX saukunis ocian wlebSi nor-
vegieli maTematikosis abelis ZalisxmeviT. abelma Tavis SromebSi daamtkica, rom mexuTe da
ufro maRali rigis zogadi gantolebebis amoxsna radikalebSi SeuZlebelia. anu aseTi gantolebebis
amonaxsnebi ar gamoisaxebian koeficientebze ariTmetikuli operaciebisa da radikalebis sa-
SualebiT. am umniSvnelovanesi sakiTxis gadawyvetaSi aRsaniSnavia mravali didi
maTematikosis Zalisxmeva, magram abelTan erTad mainc gansakuTrebulia gausisa da galuas
Rvawli.
ganvixiloT ricxviTi gantoleba
f x 0, (1.1)
sadac f :RR aris mocemuli funqcia, xolo x ucnobi namdvili ricxvi.
rogorc aRiniSna, Tu f zogadi saxis n -uri rigis Semdegi mravalwevria
f x a 0 x n a1 x n 1 ... a n 1 x a n , a 0 0 , n 5 ,
wertilebSi. aRniSnuli sasruli {ai }in1 mimdevrobis arCeva xdeba f funqciis Tvisebebis gaT-
amasTan, f (a ) f (b) 0 .
ganvixiloT (1.1) gantolebis miaxloebiTi amoxsnis qordaTa anu pro-
porciul monakveTTa meTodi.
vTqvaT, f (a ) 0 da f (b) 0 . gavyoT [ a, b] monakveTi 1 wertiliT f (a ) / f (b)
1 a f (a)
SefardebiT ise, rom . aqedan gvaqvs
b 1 f (b )
af (b) bf ( a )
1 .
f (b) f ( a )
magaliTad aseTi Sualedia [ 1 , b] monakveTi, maSin igi wina bijis analogiurad 2 wertiliT
segmentze.
vTqvaT, f ( x) 0 , roca x [ a, b] . am SemTxvevaSi f funqciis grafiki aris Cazneqili
da moTavsebulia AB qordis qvemoT.
SesaZlebelia ori SemTxveva:
1) f (a ) 0 (ix. nax. 1);
nax. 1
2) f (a) 0 (ix. nax. 2);
nax. 2
pirvel SemTxvevaSi b bolo uZravia daFfesvis miaxloebiTi mniSvnelobebi gamoiT-
vleba Semdegi rekurentuli TanafardobebiT:
f ( n )
0 a, n 1 n (b n ) . (3.1)
f (b) f ( n )
aRniSnuli (3.1) miaxloebebi adgenen SemosazRvrul monotonurad zrdad mimdevrobas, amasTan
a 0 1 2 ... n n 1 ... b .
aqedan f * 0. e.i. * aris (1.1) gantolebis fesvi. pirobebis Tanaxmad, (1.1) gantolebas
a, b SualedSi gaaCnia erTaderTi fesvi, amitom * .
davaleba
Teoriuli kiTxvebi:
praqtikuli savarjiSoebi: