Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
T E V B N
A N A
cn
-c\j
-CD
LIBANIVS
CD
c-
OPERA
EDIDIT
R.
FOERSTER
VOL.IX
LI3. QVI
PA
4226
A2
1905
y-9
.
LIBANII OPERA
RECENSUIT
RICHARDUS FOERSTER
VOL. IX
LIBANII QUI
EBERHARDUS RICHTSTEIG
Editio stereotypa
s
1963
Nachdruck
Pft
/?o3
Germany
GmbH, Darmstadt
LIBANII OPERA
RECENSUIT
RICHARDUS EOERSTER
vol. rx
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
IMPRIMENDUM CURAVIT
EBERHARDUS RICHTSTEIG
PRAEFATIO.
seriei
habes editionis Libanii operum tomum nonum, totius ultimum. Cuius liber manu scriptus a Richardo Foerster ut imprimeretur typograpbo missus post editoris mortem mihi traditus est, ut retractando eum in formam quam brevissimam cogerem. Quod novem mensium labore
En
feci.
Chabibliothecae Universitatis Vratislaviensis recipietur. racteres epistolicos, quos Foerster prolegomenis succedere
voluerat, ego, ne
intermitteretur, his anteposui. Numeri codicum marginales sicut in tomis prioribus inde a 415 additi sunt. Exspectas
sane primo codici numerum 414 tribui, sed num. 140 deest, codices numeris 287 et 401 insigniti iidem sunt atque ii, quos editor iam num. 166 et 58 insigniverat, codices vero Sinait. S. Cather. 565 et Chalc. scholae theol. 118 (t. VII 738)
et monast.
ris carent.
Prusu 4 et Par. suppl. 675 (t. VIII 683) numeErrata perpauca tacite correxi.
potius p. 32 in app. lin. 4 a marg. inf. et p. 41 13 a ra. inf. legatur 'litt^erarum)' pro 'lin(earum)', quam vocem prnebet Foerster, dubito. P. 76 media post intermissionem et ante vocem 'Iacturam* inseras: I. P. 97 lin. 18 et 31 a m. sup. pro C legas: Cri. Ad p. 52sqq.
lin.
:
An
cod. Vat. gr. 83, qui nuper a Franchio descriptus est in libro qui inscribitur: Codices Vat. graeci, rec. J. Mercati
De
I,
1923,
J.
Mercati
quibus quae 6 Foerster exposuit quodammodo illustrantur: ,,Fol. 1 indicem continentia extra numerum quaternionum sunt ac
scripsit,
mihi benignissime
nullo
numero
signata.
IV
PRAEFATIO
uno numero superant notas post supplementum inscriptas, v ex. gr. fol. 198 x<5' manu rec, xe' m. vetustiore legitur et ita porro, sed re vera numeri antiquiores inmutati fuerunt
(quod neque Poerster neque Franchius observarunt) atque v fol. 19f< cernere est xd', non %t primo scriptum, fol. 228 non x#', fol. 236 v X in ras. Duo Foerster non commexrf, morat: indici praefixo (fol. 1 6 r ) subiectam esse summam vel computum epistularum universarum (= Sfiov) pyfid' (litterae prope evanuerunt) et codicem sc. XIV fuisse Demetrii Cydonii; cf. Catal. p. XXII. Num Foerster recte sc. XIV tribuerit supplementa inde a fol. 97 usque ad 429 addita quae infra p. 55 enumerata sunt et e quibus Franchius fol. 162 et 176 omisit, valde dubito. Franchius sc. XII illa tribuit, minus absone, nisi fallor, si Tttvat- sc. XII
et ipse est
(quod Foerster
p.
54
dicere videtur)."
Dabam
Vratislaviae die
XXI
MCMXXVI.
Eberhardus Richtsteig.
CONSPECTUS.
I.
Characteres epistolici
in
47
48
Index
eharacteribus
epi-
atolicis
Prolegomena ad epistulas
et
49244
49
49
Caput
I.
I.
De epistulis corporis
eclogarum.
De
2.
De
V) eiusque propa5J
-
(=
8.
codd.
n.
116)
De
sylloga altera
(c) comprehensa codicibus Vatic. Mosqu. 459, Marc. 441 eorumque pro-
paginibus (= codd.
II.
70
n.
1754)
96
De
4.
eclogis epistularum
De ecloga epistularum
fecta
et
codice
ad
archetypum a redeunte
96
6.
De ecloga altera epistularum g e communi cum 124 fonte profecta (= codd. n. 95103) De codicibus eclogae Lacapenianae et familiae
132 codd. n. 104178) De codicibus recensionis e diversis syllogae b pro160 paginibus mixtae (= codd. n. 179181)
(=
7.
8. 9.
De
De
c.dd. n. 182193) codicibus epistulas ad ordinem plane alienum redactaa exhibentibua (= codd. n. 194206)
corpore
171
VI
10.
11.
12.
CONSPECTUS
De
codicibus solitariie (= codd. n. 207261)
et
178
ecloga-
184
De
Caput
13. 14. 15.
De
(=
codd. n.
De
197
vel
De
effectis et
234
(=
codd. n. 420442)
SIGLA.
Numeri epistularum sunt editionis huius, nisi ubi res est de a Wolfio quidem editis, sed a Foerstero ut subditis f editione ezclusis: hae littera W.' addita significantur. Ceterum abbreviaturae per se dispiciuntur, velut bombfyciformae miscell[aneus] nus], chartfaceus], membr[anaceus]
,
,
epistulis
quartfae], minforis], maiforis], octfavae], duod[ecimae], sext[ae] saeculi, saeculo; ineunt. anni, anno; sc. dec[imaej ; a.
= ineuntis, =
ineunte;
exeunt.
exeuntis, exeunte.
Saepius citantur:
Fritz, W., Die hand*chriftl. Ueberlieferung der Briefe des Synesios, Miinchen 1905. Granx-Martin Graux, Ch. et Martin, A., Notices sommaires des mss. gr. d'Kspagne et de Portugal, Paris 18i)2.
Fritz
Papadopulus Kerameus
a.Qxr\ua
P. K., IIcdccioyQcccpiiidv dtlziov, naorouov xov v Kavcxavxivovnolsi 'EXXt\vi%ov 'IhloXoyixov ZvXloyov, iv Kcovaxavxivov7c6Xn 1885.
xov
s'
Rostagno e Fepta Rostagno, E. e. Festa, N., Indice dei codici greci Laurenziani non compresi nel catalogo del Bandini (Studi ital di
filol.
Sceck
Seeck, O. , Die Briefe des Libanios, zeitlich geordnet (Texte und Untersuch. XV. 1.2), Leipzig 1906. Silomon Silomon, H., De Libanii epistularum libris l VI,
class. 1).
Gotting 1909. M. Vogel-V. Gardthausen, Die griech. Vogel et Gardthausen Schreiber des Mittelalters und der Renaissance, 1909.
diss.
Fr.
Zamb. Foerster. R. Francesco Zambeccari und die Briefe des Libanius, Stuttgart 1878. Mss. Ups.-Linc. Foerster, R., De Libanii libris manuscriptis Upsaliensibus et Lincopiensibus commentatio, Rostochii 1877.
,
I.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
dem
Libellus 'EniOroXiuaioi yaQaxrtjoe^; inscriptus, qui non quiDemetrii rvmov iniaroXixwv, sed Philostrati ad Aspa-
sium epistulae 1 ), Gregorii Nazianzeni ad Nicobulum epi2 stulae 51 ), Syriani ad Hermogenis de statibus librum scho-
Horum 9 ) cognitionem prodit*) itaque post medium V saeculum 6 ) et ab homine Christianae fidei dedito 6 ) scriptus est, sine auctoris nomine in manus virorum doctorum vel potius
iuventutis scholasticae pervenisse videtur. Cuius rei indicium vel in iis reperias quae auctor imaxoXixov vaQaxxrjoog
codicis Barberini gr. 71 fol. 46 praefationis loco protulit ): ovSe xov negl ijtiaxoX&v Xoyov ol ndXai eiaoav aftaadviorov. inel xal 'Aftifnmv xal Hooxonio? xovxov uev atyaa&ai Xeyovtct,
7
alV ovx
ixeivcov
o?<$' ontog (ii%Qi xovxav (tovtov?) adtjXa xd avyyQauuaxa, 8 de jdrjuviog (PiXoOXQarog xal 6 <PaXrj-
1) Philostr. vit. soph. II 33, 3 (tom. II 126, 19 ed. Kays.). Infra 47 sq. 2) Infra 48 sq. 3) II 192 ed. Rabe. Infra 5. 4) Qui Gregorii et Syriani locorum totum tenorem cum hoc libello diligenter contulerit, Hinckio (annal. Fleckeis. 1869, 646 sq.), non Weicherto (Demetrii et Libanii qui feruntur xvnoi
inicTohxol et iniaroliii<xloi ^apaxrfjptf, Lips. 1910 p. XXIII sq.) Gregorium ex eodem quo in. %uq. fonte, Syrianum vero ex hoc hausiese censenti adstipulabitur. Apud L. omnia tnelius atque accuratius dicta csse quam apud Gregorium" praefracte negandum etSyrianum etiam pleniorem quamL.esse"a.gnoeceiidum eat. 6) Nam exemplum 87 (iTQiaotixijg e Theophylacti Simocattae ep. 28 sumptum non formae genuinae, sed postea insertum est. 6) Cf. 54 t^v erjv itQuv dui&eoiv (= p. 36, 10 aq.). 7) Rabe, Mus. Rhen. LXIV (1909) 294 aq.
2 LIBANIl QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
naQsdmxav,
xai
gtvg Jrj(if]xQiog xai tig dvcovvftog tcsqI tovtov (isv oXiy' axxec Sicc xb Xiav Se avvoitxixbv xf)g Xe^ecog xolg ve<oxxig avcbvvfiog significatus esse
Qoig aGvficpoQa.
Quis enitn nisi auctor huius tractatus verbis potest? Itaque et Libanii
et Procli Platonici
libello
anteposi-
tum tum
statuendum est. Utrumque auctorem cum argumen1 et forma libelli tum exempla epistularum excludunt ). Codex V tantum inscnptionem in taxoXifiaioi xaQaxxfjQeg praebet. A vetusta saltera memoria codicum cum reliquoesse
rum operum tum epistularum Libanii hic libellus prorsus abest. Libanio ut tribueretur non solum fama celebri qua
is
),
At-
testis
Maximus
ille
qui
Confessor, concinnator locorum communium*) in sermone VI jttpi cpiXcov xai cpiXaSeXcpiag p. 550 Comb. (=t. 91 col. 763, 7 et 9 ed. Migne), a quo Antonius Melissa I 24 et 25 (t. 136 col 852 -et 853) et Michael Apostolius prov. I 679 pendent. Procli autem nomen quod ascitum est, in causa fuisse
videtur vis
illa quam epistula in huius de generibus dicendi 5 doctrina in chrestomathia grammaticaprolatahabuit ). Procli vero nomen inditum est formae libelli iam non genuinae, sed et in ordine partium et in textu verborum mutatae. Hoc vero factum est, postquam forma genuina non solum tribus
1) 2)
p.
or.
XXV
XIII
(t.
Soxov6av moav
1
xcov i(imv
quoe Proleg.
attuli
et
Ioannem Rbakendytam (Walz Rhet. 6r III 569) et Lucam Notaram (Boisson. Anecd. V 183). 4) Elter, Gnom. homoeomat. I 70 sq. Holl, Die Sacra Parallela des Ioh. Damascenus (Texte und Untersuch. XVI) 286. 310. 379. 383. Fragmenta der Sacr. Par. (1. 1. XX) p. XH sq A. ErWeich.
p.
XXVsq.
praeterea
hard, Byz. Zeitschr. X (1901) 414. 6) 0. Immisch, Festschrift fur Gomperz 267. Fr. Stein, Procli chrestomathia grammatica, Bonnae 1907, 12.
De
aiviyfictriXTJg in tex-
A forma Procliana Libaniana tria illa paradigmata absunt et quod aeque atque erat scholium marginale, in textu verborum extat. Contra paradigma 6vi8iOuxr g (63) quod codices formae Proclianae quidem DPH cum codice Libaniano Laurent. LX 14 exhibent, Libanianae autem amiserunt, omnia authentiae signa prae se ferre mihi videtur.
tum recepto gravem labem
l
tum Libanianorum
Codices formae Proclianae non ex uno codicum superstiderivati sunt, sed ad fontem cum his
communem (b) redeunt. Nihilo minus ob causam quam modo dixi his fide aliquanto cedunt, etsi inter eos aetate omnes vincit Ambrosianus B 4 sup. sc. X.
Duo igitur codicum genera discernuntur, quae apte nominibus Libanianis et Proclianis comprehendentur.
I.
Iam, ut prius genus codicum adeamus, signiferi instar non quidem aetate, sed fide est codex
1.
Vaticanus
gr.
fol.
XIV
ZaQaxri}Qeg.
Incipit
media
que desunt, initia finesque crebro deleta sunt aliisque locis scriptura evanuit. Primum adhibitus est ab Hinckio, qui
littera A insignivit (ann. Fleckeis. 98 (1869) 538). Cuius collatione accuratissima aeque atque Weichertus qui eum littera V insignivit (p. XLIII) usus sum. E V descriptus, sed passim correctus est codex 2. Laurentianus LVII 34 chart. formae quart. min. sc. 416 XV fol. 1 6. Adhibitus est ab Hinckio, qui eum littera P insignivit (p. 544). Lectiones ab hoc e Rud. Schoellii collatione prolatas Weichertus (p. XLIII) litteris Lr usus in ap-
eum
paratum
1)
recepit,
iussi.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARAGTERES
EPISTOLICI
cf.
De
sub
Proleg.
n. 12.
Si non ad
redit
417
3.
compluribus manibus exaratus, qui 154 r praebet Xifiaviov aotpiatov intatoktfiaZoi %aoafol. 141 xtrjoeg quibus nullo intervallo succedunt aliunde sumpta exempla recentioris originis inde a xe' i%atvitt%r\' oi tag aoetag
formae quart.
sc.
XV
(imivai usque ad rtQog qpikov a.anaatt%r\. tfjg ayanrjg, a (ed. Weich. p. 3754). Subscriptum est tilog afirjv. iv
(taifo 7rj
rpilt.
(irjvt
ivd.
ov
vero
cum V
facit.
Nonnulla quidem mutavit, in plerisque Weichertus (p. LVI sq.) codicem litteris
Ha
insignitum contulit lectionesque in apparatum recepit. Ipse examinavi, sed ab apparatu removi.
Reliqui codices ad fontem cum V communem (c) redeunt non quidem via recta, sed per codicem hodie deperditum d. Qui duas habuit propagines, quarum prior codice U continetur, altera reliquos codices comprehendit.
Littera autem
nitur codex
4.
Pamc
gr.
cum Weicherto
(p.
XLIII) insig-
Vaticanus
1391 2 ) formae
10
inscriptus faftaviov aoqjtotov imotoXifiaioi %aQaKtr)Qeg manu sc. XII nitidissime exaratus eademque hic illic correctus.
Primum
signivit.
adhibitus est ab Hinckio, qui eum littera B inCuius collatione aeque atque Weichertus usus sum.
descriptus est
Inspexi.
Ex hoc
5.
p.
775)
fol.
235
246 kifiaviov aocpiatov iTtiOtofofiaioi yaQaxtr\Qg, qui fol. ficit verbis intatokrj (iintri kiyetai dia to ix 6taq?oQOiv (p. 46,
1) Proleg. sub n. 200 et 280. 3) Cf. 2) Cf. t. VI 502 n. 249.
inscriptus de-
14
t.
VI 502
n. 250.
LIBANII QUI
<
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
in app. rit). Inspexi. Sed quae e Rabii schedis rettulit W*ichertus p. XLVI, sufficiunt ad demonstranduin codicem ex U
fluxisse.
in
Alterius propaginis coinplures sunt codices, sed lii quoque duos discedunt ramos. Ac prioris quidem familiae codi-
quod uon solutu exhibet exempluiu pro naQttfiv&ijxixy et exemplum amissae nttQa&aQQvvxixJig pexQiaaxixr g ( 87), sed etiam alterum (Aixxr g ( 92) ante
propriurn
est,
t
cum
18 nova exempla avpfiovXevxixi]g tpvya36 n. 42 opusculo subicit (=* Weich. p. 34 devxixrjg 59). Huius autem familiae codices sunt
genuinum
et
Parisinus gr. 2881 (= Pa) chart. formae sext. dec. 418 XV, olim cardinalis Nicolai Ridolphi, ut ex inscriptione No. 4 tertiae decimae 4 elucet, misc fol. 150 fol. 1 154
6.
sc.
:
margine inferiore
alterum eiQtovmijg exemplum exhibet inscriptum ^&yXXrj In(e)lQtovmJi' (xyig ovx oldev (p. 37 app. crit. 1. 5). spexi et tabulis phototypicis usus sum, quas olim Hugo princeps de Radolin faciendas curavit in
usum
Weicherti, qui
eum
mihi
7.
litteris
Pc
insignivit (p.
misit.
Ex hoc neglegenter
sc.
Vaticanus Ottoboniauus
339
chart.
misc. 4li
231,
8.
XV
fol.
220
Hinckius
1.
p.
538
Inspexi.
5 sup. (661 in catal. Martinii et420 Bassii) chart. formae quart. sc. XV, olim Jo. Vinc. Pinelli
miscell.
fol.
Ambrosianus Q
65
inscriptus
Xtftavlov
ootpioxov iniaxoXi(ittloi
aov nday
q?vyadevxmf]' anevnoiTioao&ai (Weich. p. 36, 26), post quod numerus quidem ' in margine positus est, sed epistulam non
77 T exemplo
v&
habet pedisequam.
Inspexi.
litteris
Am
XLIV.
6
421
LIBANII QDI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
'AyyiXov
xxfjfia
65
72
inscrip-
tus Xifiaviov aocpioxov imGxoXifiaioi xaQaxxfjQeg, qui in reliquis quidem cum Pa et Ambrosiano facit, sed exemplum
ovei8iGxixf)g (64) servavit et itaQafiv&rjxixfjg (73) inseruit, ut Hinckius l. 1. p. 544 exposuit, qui eum littera K insignivit. Cuius copiis usus est Weichertus, qui litteris La eum
insignivit.
Alterius familiae codicum proprium est, quod eadem exempla itaQa&aQQVvxixfjg pro jtaQafiv&rjxixri (72) et fiixxfjg (92) exhibent, quae prioris familiae codices, sed et exemplum genuinum fnxxfjg et illa 18 nova exempla Gvfifiov59 Weich.) omittunt. Xevxixf}g (pvyadevxixrjg (n. 42
Inter
422
10.
Berolinensis
sc.
308
(qu. 9)
(=
B)
chart.
Xiflavlov GocpiGxov imGxoXifiaioi %aQaxzfJQeg. Litterae initiales rubricatae sunt. In fine legitur. Collatus insiest a Weicherto (p. XLIV) et a me, qui eum littera
73
quart.
v
XV
miscell.,
fol.
formae 67 r
TEAOZ
chart.
formae
oct.
sc.XV/XVI,
olim Oratorii Parisini, fol. 120 inscriptus Xifiaviov aocpiaxov iitiaxoXifiaioi yuQamr]Qeg et subscriptus fol. 141 xiXog
x&v
424
iTtiGxoXtfiaCoav
yaoaKxrJQav tw 9 cr3
,
too
aylco
%UQig.
In-
spexi.
chart.
Wolfenbuttelanus 3132 Augusteus olim 18. 1 Ms. oct. sc. XVI exaratus in occidente ab Adolpho Occone 2 ) teste inscriptione fol. 67 y tyQaipev "AdoXcpog concav
12.
formae
Ravius, Spolium Orientis sive Catalogus manuscriptoorientalium Kiloniae 1669 centuria IV n. 4 8: Libanius de epistolico charactere. Boysen, Philol. XLII 292. C. de Boor, Verzeichnis der Griechischen Handschriften der Konigl. Bibl. zu Berlin II 169. codici2) Parum recte Vogel et Gardthausen p. 8 de pluribus bus Wolfenbuttelanis ab Occone exaratis cogitaverunt. Agitur
1) Christ.
rum
fol.
98
101
in apparaeum littera insignitum p. recepit. Ipse examiuavi, sed cum fere cura Berolmensi scatet enim vitiis a librario congruat et ubi discedit, peccet
XLIV
tum
ab appa-
Vaticanus
fol.
continet
libellum titulo privum, sed medium inter Libaniana. Adbibitus, sed in apparatum non receptus
190
192
gr.
82
bomb. formae
XIV
est ab Hinckio, qui eum p. 545 nota 17 descripsit. tus eum litteris Vt insignivit p. XLIV.
Weicher-
14.
miscell. fol.
liftaioi
Parisinus gr. 1889 chart. formae quart. sc. XV 425 351 354 inscriptus hfiaviov aocpiaxov iniaxo-
zaQaKxrjosg.
Weichertus, qui eum littera P insignivit p. XLV. Inspexi. 15. Vaticanus Palatinus gr. 358 chart. formae oct. 426
sc.
XV
eieunt.
fol.
224 T
in
tlvai xal aorjnog t| aoijfioiv xal dnaCSsvxog. Weichertus eum litteris Pal insignivit p. XLIV 16. Hierosolymitanus bibliothecae patriarchalis 427
oct. sc.
XVII
fol.
141
151
inscriptus
Inspexi.
Constantinopolitanus S. Sepulcri 74, antea 619,428 1720 a Parthenio Macario exaratus fol. 1 inscripkifiaviov oocpiaxov inioxoXipuioi xaQaxxfJQSg, quem de8 Papadopulus Kerameus ), ipse inter codices a.
8cripsit
illius bi-
biiothecae
1896
frustra quaesivi
4
).
de hoc uno codice miscellaneo opuscula diversorum auctorum, eub quorum nomine Ebertus, Bibl. Guelf. Codd. Lipsiae 1827 aparsim codicem citavit, complezo.
1) Cf. t. I
48
n. 10.
2) 3)
t.
I p.
298.
4)
De
fol
92 r
cf.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
2489
EPJSTOLICI
Parum
429
18.
chart.
Parisinus
(prius
numero 3369
insignitus)
formae quart. mai. Mazarinaeus teste inscriptione fol. 1 3 : ex Bibliothecd Eminentissimi Cardinalis Mamrini sc. XVI
fol.
sed
42 inscriptus Xtfiavlov 6oa>t6xov int6xo\t(iaiot yuQavixTiQeg, iam fol. 46 v in verba desinit (irj v6(ii& x&v <rv|.Weichertus, qui
eum
litteris
Pa
insignivit
XLV,
430
p.
19.
Parisinus
chart.
gr.
XLV,
formae
mai.
sc.
XV
exeunt., olim
eyQatye. Fol. 1 incipit spatio titulo et litteris initialibus relicto verbis (ihv int6xoki(iaiog %aoaxxr)Q, sed iam fol. 3 T desinit
in verba xaxontv
quibus succeWeichertus, qui (ii(ivr}6o (iov: eum litteris Pb insignivit p. XLV, tabulis phototypicis usus in apparatum criticum recepit. Inspexi, sed ab hoc ob eanftutvetv: (p. 36, l)
avx&v
dixi
causam
exclusi.
De
fol.
15 sqq.
min.
sc.
cf.
folii
XII
inscriptus Xifiavlov ootpiexov intoxolifiaiot %ctQttxxfjQsg, sed statim incipit a verbis U6t 6e at %Qoxaytt6at iiu6xo\a\ avxat, in libello ipso sequentibus ea, quibus Parisi-
320
continet nisi
exempla 52
(p.
73
tria spuria Totg (isv iQexatg, Ta (iev 7}(UXQa, 'Tnrjveficoiiivovg publici iuris facta ab Hinekio p. 538, qui
bus succedunt
codicem
latas in
littera
D insignitum
cum ne
apparatum
exclusi,
recepit litteris
Va usus Weichertus
p.
XLV, ego
2)
Vogel-Gardthausen 116.
LIBANII QUI
21.
FERDNTDR CHARACTERE8
EPISTOLICI
Ambrosianus H 22
qui incipit verbis oaiov iaxi (p. 37, 9) et desinit verbis Xi^ov ifiov x&6e xd6e yaQ (p. 46,3), sed verborum tenorem creberrime et gravissime
Bassii) chart. sc.
fol.
,
XV
45
sup. 47 (426
T
mutavit,
veiut iaxi
(ivrjfiovevtiv
fit&a pro 66vQO(ievoi <paiv6[ie&a p. 31, 12, nQeaftevofiev xivl 6td xi pro nQecfievouev tceqi xivog p. 31, 13, dva&ifie&a xr)v rjfiav yvtofitjv xivi x&v cpiXiov avuovXr)g evexev pro xr)v eav-
x&v yv(b(iriv dvccxi&ifie&d xivt x&v tpiXcov ovu(3ovXi~jg xr)g naq avxov 6eouevoi p. 32, 11, 6i i)g xanivotpQov(o)vuev pro (MXQcdfouiv xi xai xaneivo<pQOvoH(iev p. 32, 15. De eo ab Achille Ratti certior factus rettulit Weichertus p. LIV, sed iure ab apparatu critico exclusit. Non plenam, sed epitomatam forman Libanianam exhibet
codex
22.
(Auct. T. 4. 4) olim Saibantianus chart. sc. XVI fol. 75 inscriptam Xtpaviov cotpioxov intoxoXiuaioi xaQaxxTjQeg. Nam statim incipit a verbis 01 laoaxzTjQe^ x&v intaxoX&v eiclv
(iev
vextxr).
mutata ei 4
init. (p.
iQtoxixr)
28,5
17).
Se-
generum epistularum 5 desunt eiempla eicepto spurio juxtfjs, quod in fine fol. 80 legitur, r) uev 6ucyuryr) x&v xaxafrvfiitov inanoXavtov (p. 46, 14 not.). Probare igitur non possum, quo iure Weichertus p. LIII auctorem codicis recensionem Proclianam titulo Libanianae instruiisse et e duabus diversis
quuntur Sed
45.
definitiones singulorum
recensionibus
unam
effecisse contendat.
Parsinusgr. 1760')
Michaelis
XV eieunt. 4X4
manu
Suliardi eiaratus teste inscriptione folii 26 7 T 66i,a ooi 6 deog r) dyia XQidg xai (tovdg: (iiyar)X aovhaodog, olim Colbertinus 4958, tum Regius 3399. Nam libellus,
1)
qui
foliis
273
275
continetur, inscriptus
2) Proleg.
quidem
n. 144.
est
sub
manu prima
int6xoki(iuioi
int6xoka\ ktfiuvtov 6otpt6xov StcccpoQot: etsecunda iaQaxxf\QSg ktflavtov eocptoxov, xai xts6T0Q0g
iovkiuvov xov 7taoa/3arov, sed nihil nisi exerapla continet neque ea ordine textuque genuino servato, sed passim mu-
Enumerata sunt a Weicherto p. LV. Quin etiam in fine exemplum additum est spurium 6v(i(lovksvTtxr]. 2nsv6ov nu6r\ tyvyf\ xai navxl c&ivst %Qr\6a6&ui
tato.
<pvyf\g (scrih cpvyf))' Xokkoi yccQ acptxvovvrat
<>
nQog 6s evkkufisiv
fiovkofjtsvot
23
26 Weich.).
igitur est,
Non
tis
Sed etiam reliqua valde sunt interpolata. cur apparatus criticus lectionibus codicis
a Weicherto
oneretur.
litteris
examinavi.
Similiter interpolatus est codex
435
24.
in charta
XIV
exeunt. vel
XV
ineunt. exara-
eum Smyrnae
folii praefixi
Smyrna 1724 et fol. 28 die Julij A. B. 1725. Inscriptus est fol. 222 ktfiuvtov 6ocpt6xov ini6xokt(iuiot yuQuxxf\Qsg et
incipit 5 int6xukxtxbg yuQuxxr\Q notxikog xs xui nokv6ys8r\g
xvyyavst.
nam
8tSa6xakixr)v, iksyx-
xtxf)v,
posuit et in definitionibus nonnulla addidit velut svxsktfyvxsg savxovg post xunstvocpQOsed etiam exempla spuria vovfisv in definitione (isxQtu6Ttxr)g
8tukr\xtxf)v post
subicit ut in fine
xbv cpavkoxaxov
8tukr\Ttxf\g exemplum cpvkuxxov 49, 1 Weich.), cuius ultimis verbis 8oksQoig i(ins6r\g Stxxvotg, tovto 6ot avs&ifis&u libellus desinit. Scriptura partis interioris foliorum aqua marina fere
(fol.
234)
p.
(= 74
evanuit.
Examinavi.
II.
ut alterum genus codicum adeamus, cuius propria est inscriptio IlQOxkov tov IlkaTcovixov ns^i int6xokt(itulov yocQa-
lam
LIBANII QUI
FERUNTUR CEARACTERES
EPI8T0LICI 11
suc-
vocibus
7}
inusxoXi)
quarum prima
xerunt.
quo
reliqui flu-
Vincentii Pinelli
teste
'Epistolae diversorum ex
pars codicis (fol. 1 7) periit et manu sc. XV linguae Graecae parum gnara suppleta est e codice recensionis Libani00 anae et scatet vitiis. Fol. 1 inscriptum est AIBAJSI aocpi-
lib.
lo:
otov
iniaxoAIMAP' XaPaKTHPeg ndNT XPH2IMO"* Exemplum 73 v^Qiaxw^g distractum est in duo: xjS el xdX-
'.
to)c
Xog JjO&a (sic), noXXovg av el%eg cplXovg et xy aXXag' ElxoPars ae cpevyeiv ael, quibus vocibus desinit totum.
antiqua incipit
et desinit
fol.
cum
10 T
fol. 8 verbis dnayyeXrixr) 6i iaxiv ( 27) verbis ( 92) cpdoaocpoig ov% ccq(i6&i. a.
IL tabulas phototypicas
T 12 Sequuntur fol. 10 Demetrii iniaxoXiKol xvnoi ( p. 1 r T Weich.), fol. 19 Phalaridis, 19 Isidori Pelus., 59*Firmiepi-
De
fol.
107
sqq.
cf.
nnt. vel
miscell. bomb. sc. XIV exe300* 3X) T inscriptione privus, a. 1810 Parisiis a Bastio emptus. Cum peccatis tum duabus lacunis maioribus laborat. Sub initium manu secun-
26.
Darmstadiensis 2773 2 )
XV ineunt. (= D)
est.
fol.
da correctus
1)
2)
litteris
Darm
12 LIBANII QUI
sed ab hoc
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
parum accurate, qui lectiones ab Hercheriana editione discrepantes protulit in programmate gymnasii Moguntiacensis 1899 inscripto: Mitteilungen aus dem griechischen Miscellancodex 2773 der Grofiherzoglichen Hofbibliothek zu Darmstadt p. 16 et 17, quibus Weichertus p. L usus
est.
Contuli.
classis est
Eiusdem
437
codex
27. Cantabrigiensis bibliothecae universitatis Kk. VI 23 chart. formae quart. min. sc. XV" exeunt. exaratus, 1 ut creditur ), a Georgio Hermonymo Spartano, olim I. B. Altini, deinde Ioannis Mori Episcopi Norvicensis, a. 1715 a
.
rege Georgio bibliothecae universitatis Cantabrigiensis donatus. Libellus inscriptus neQi ini6xuXxixov %uQuxxf]Qog continetur ultimis codicis foliis 48 67, quae efficiunt quaterni-
ones tres (u
ov
fol.
8;
ov
fol.
9 et 16;
fol.
17).
Incipit
Examinavi.
438
Eidem denique classi tribuendus videtur codex 2 28.Havniensis bibliothecae regiae qu.212b ),chart. testibus inscriptiexaratus a. 1496 abloanneTrithemio
exei xa> anb xr}g %Qi6xov 6atxf]Qog r)u&v yevvrjGemg %iXio6x& xexQuxo6ioga> ivveuxo6x& ixxoca (sic) urjvbg <pe-
onibus
fol.
14 r xiXog
qovhqIov iW iyco uev yccQ 'lmuvvr\g 6 TQiftrjfitog xov (tovaiuov %Qf\6iv 6xr\Qiov xovxov iv Znuvrjfi /3jSa yiyQuqpu eig xrjv
r xal x&v i(i&v ct8eX<p&v et fol. 16 Abbas anno 1496 Io. TriT temios scripsi. Fol. 1 inscriptus est neQi iniaxuXxixov %uqu-
1)
M. Vogel-Gardthausen
74.
Bupplementaire des Manuscrits grecs de la Bibl. royale de Copenhague, Kgl. Danske Vidensk. Selsk. Skrifter. 7. R. hist. og filos. afd. II 6, Kopenhagen 1 916 (= Mem. de l'Acad. des Sciences VII ser. (Lettres) t. 2 n. 6 p. 313) p. 13. Hic codex Ioannis Trithemii Abbatis Spanhemensis numerum 17 gerit in indice Graecorum voluminum edito in Paraa lipomenis opusculorum Petri Blesensis et Ioannia Trithemii Ioanne Busaeo Coloniae Agrippinae 1624 p. 787: Codex minorie
2)
formae scriptus in papyro, in quo subiecta continentur. li. 1 De generibus epistolarum, Item epistolae formatae, num. 37, quarum etc. interpretatio Latina de verbo ad verbum est e regione apposita
LIBAN'1 QUI
xvfjoog.
FERUNTUR CHARACTERER
T
EPISTOLICI 13
Desinit fol. 13 verbis 92 ov% uquo&i. Sed a fol. 16* sequuntur inscripta: de epistolis componendis et dictandis naQa6eiyfiaxa x&v intaxoX&v editionis HartungiGraviter quidem fero usanae inde a %aXen&g tptQto
Supervacaneum opique ad lf HtQixxbv fiev f\yovfutt T r nor, quod desinit fol. 77 et 78 verbis oneQ av nQa^tov ttrjg
6ta
oavxov,
tQQcoao
quod du facturus
es
propter
ipsum.
Non quidem libellum neQt intaxaXxutov ^aococr/Jpos, sed 15 et 20 24) e praeter Aesopi vitam fabulasque (fol. 3 Tritbemiano descripta exbibet exempla illa 34 codex
29.
leri
Caroliruhensis 507, olim Christiani Ioachimi Hal-439 de Hallerstein, deinde Durlacensis 36 r exaratus a
a. 1501 testibus inscriptione membranacei Aesopus Graecus Scriptus per Honorandum / Virum WUibaldum Pirckhamerum / De Norin et subscriptione folii ultimi (87 ): 15 xiberga 1512 l log 01 ). Concinunt exempla cum Hartungianis, sed tria
Wilibaldo Pirckhaimero
involucri
WP
(y' 'Axovat tfe, t{ Tr\v juovnv, ir\ Znevdexe xoig) omissa sunt et yoamSeg fiev eaxiv ut 17 inter tvqovsqov ye et iSov o 6exrog XQOvog interpositum est. Versio latina inter lineas rubricata
est.
30. Parisinus gr. 1630, prius numeris 1998, 2216,3502 440 insignitus (= P) formae duod. in charta levigata sc. XIV exaratus Francisco I regi Gallorum abAntonioEparcho dona T tus teste inscriptione fol.8 ttxTjfia avxuvlov xov inaQiov*), o
diScoxc xco HQaxaito (iaadei xelx&v fol.
166 T
170
rubricatus
nQOxlov xov nkaxtovixov neQt imaxokifiaiov xaQaxxTjQog. Descriptus est a Duebnero in usum Westermanni, qui eum littera P insignitum adhibuit. Cuius apparatu Weichertus, qui eum litteris Px insignivit p. IL, egoque usi sumus. Hinckius
1)
p. 94.
f.
Hausrath,
klaas. Phil.
Unters. zur Uberlief. der aesop. Fabeln (N. Jahrb. Suppl. XXI) 287.
8) Steph. le Moyne Varia Sacrorum t. I (Lugd. Bat. 1684) 571 p- IIqoxXov xov TIXax(Ovi%ov ntQX imaxoXmalov xaQaxxfjQOs.
14 LIBANII QUI
FERUNTUE CHARACTERES
EPISTOLICI
e parte tantum codicem usurpavit littera insignitum p. 545. Partem opusculi ex eo descriptum Boissonadius, Philostr. epist. Parisiis et
spexi.
Cum
441
31.
hoc
Parisinus
insignitus, chart.
tcbq\
abHinckiop. 545
est,
littera
Y insignitus
tum eum
adhibitus
litteris
Py
cuius copiis usi sumus Weichertus, qui insignivit p. L, egoque, qui codicem inspexi,
est,
Ex hoc
bus
p.
descriptus
et
117
118
concinat, codex
32.
sc.
Oxoniensis Bodleianus Miscellaneus 104 1 ) XV/XVI p. 144 153 inscriptus itQoxXov xov itXaxoovixov
Quem Weichertus
Rabii sche-
Ox
removit.
Inspexi.
Cum P quidem
PaB
442
33. Vindobonensis philos. et philol. 149 ) chart. formae quart. sc. XV miscell. ab Augerio Busbeckio Constantinopoli comparatus fol. 169 collatus a Vahleno in usum Hinckii, qui eum littera insignitum p. 545 e parte tantum adhibuit. Cuius copiis usi sumus Weichertus, qui co-
dicem
litteris
Vin insignivit
p. L,
egoque, qui
eum ab appa-
ratu exclusi.
fluxit codice
Palatinus Heidelbergensis 43
34 T, 35", 37"
XIV
mQi
fol.
manni
iitiexoXtfiaiov %aQaxxfjQog a Kaysero in usum Westercollatus, qui eum littera insignivit. Cuius apparatu
Weichertus
1) Cf. t.
p.
2) Neesel, Catal.
IV
p. 83.
550
not.
25)
in reditu Parisiis
Romam
facto inter-
meum
in
1749, olim Regius 3339 chart. formae 444 inscriptus IIqohXov zov nXaxmvixoH quart. ntfil intaxoXtpatov xaQaxiijQog, qui iam media in linea folii sequentis 25 desinit verbis 51 olxtiav uofioaag nQoatjyoQiav. Proxime a Parisinis 1630 (= P) et 2551 (supra num. 30 et 31) stat. Usus est codice Hinckius, qui eum littera Z insignivit p. 545, sed ab apparatu exclusit. Quem secutus est
35.
Parisinus
sc.
gr.
XVII
fol.
24
Weichertus, qui
eum
litteris
Pe
Singularem efficiunt classem codices, qui exempla eaque non solum genuina, sed etiam spuria x ) anteponunt parti quar51 xaxontv avxcov tae id est praeceptis 46 avxat fihv ovv
fiaivetv.
Cuius sunt
7 chart. formae quart. min. sc. 14& sed valde minutis exaratus, inscriptus intaxoXtfiatov i u paxxi]Qog tiqoxXov aocptarov.
.
36.
Laurentianus LV
nitidis,
T
1
XV
fol.
litteris
32
rtegi
fol.
Desinit
324 r Codicem
p.
Weichertus
hibuerunt.
littera L insignitum Hinckius et LVIII, qui tabulis phototypicis usus est, ad-
cum PH facit,
Nihil bonae frugis praebet. Nam in universum ubi ab his recedit, fere peccat. Imprimis multa
vocabula omisit. Praeterea vim codicis Pb expertus est. Itaque eum ab apparatu critico exclusi. Cum hoc ita concinit, ut ex eo descriptus esse videatur, codex
37.
folii
min.
Bodleianus Baroccianus gr. 125 chart. formae 446 sc. XVI exaratus manu Nicolai Malaxi, si fides
%bIq vixoldov paA.a^ov' nQcofl(lXov
lypai^* ) fol.
147
Weich. p. LX. At haec manus ab ea, qua codex exaratus est, differt T septemque paginae vacuae inter fol. 289 et partem anteceden2)
tem intermiBsae
Bunt.
16 LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
156
xtiJQog.
inscriptus JJqoxXov aotptcxov iteoi intCxoXifuxiov %aoaWeichertus p. LVIII Rabii schedis usus eum litteris
Ba
447
sc.
LV
7 concinit codex
Parisinus
nitidissime
gr.
XV
2671 olim 3511 chart. formae duod. exaratus fol. 398 v rubricatus itEoi int6
1
i7ctaralr1v.bg
CxoXtfiaicov laQaxxrjQCOV
).
noXvo%i8r\s
notxiXog xs xai noXvetSrjg vnaQyet. Desinit fol. 418. Antecedunt inde a fol. 347 epistulae eaedem fere quae in Vaticano 306 editae a Weicherto p. 37 sq., qui codicem litteris
Pr
insignivit p. LVIII ), quarum prima nuQatvsxixr\ rubricata T&v navxayoae dtagprjfii^ofiivcov anovSaicov c\v6q&v, ultima fitxxr\' x& fieyaXonQeneaxdxco xai navevyevecxdxm av&evxr) i\ ifiov
xai
av&evxov
x& Xoyo&ixrj xai navotxtoxdxco xov xQaxatov fiov dyiov xov flaadiwg. xr)v nagovcav 6e-
6 SovXog aov ninoficpa xr\v naQ* aot %Qecoaxovfievr\v 8ovXtxr\v nQoaxvvrysiv, des. ini aoi fiexa ftebv xd xr\g iXniSog fioi ineQQicp&rjaav (fol. 368) et oncog 6 naxQidQpig xmvaxavxtvovnoXecog yQacpst x& ndna qg>xxX.
v 3
38 7 ) ) et eiai 8e naaai ftixxr} (= 4), in libello ipso deest, et succedunt inde a folio 418 quae pars tractatus ne^i fie&oSov intcxoX&v et inde a folio 421 epistu(irjg
(fol.
ftvrjxoi xai dnb &r)vx&v et xd axvWeich. Pseudolibanianae (== ep. 1550 et 1551 &Qcona p. 40,1942,12), de quibus cf. Proleg. n. 279. Inspexi.
lae
duae consolatoriae
1)
2)
Mann recentiore suprascriptum est Xtpaviov. Eadem collectio epistularum inscripta xaQaxrfjQsg iittaroX&v
in Bodleiano miscellaneo gr. 309
sc.
XV
fol.
Weichertum
525
sc.
XV
aliisque codicibus quos recensuit H. Rabe, Mus. Rhen. LXIV 208. Quibus addendus est codex r 443 39. Parisinus gr. 2782 237 r chart. sc. XVI, qui fol. 215 tractatum continet de modo epistulas scribendi inscriptum intaroXa\ rs%vtxal revera e Pseudoiibaniano refictum, sed auctum epi-
stulis.
3)
fol.
De quo vide Weichert. p. LXIII sq. Haec pars etiam in codice Harleiano 5624
chart. sc.
XV
(ityi-
erovg.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERE8
2671 quidem
facit,
EP18T0LICI
17
Cum
40.
Paris.
tinet codex
Bodleianus Baroccianus
sc.
chart.
formae 449
duod.
qui fol. 7 nulla inscriptione incipit Haoai ovv al inioxoXal ag 8 imatoXifiaiog %aQaxxr)Q vno(3dXXexaC eioiv avxai ( 4) et definitionos epistularum eodem fere T ordine atque Parisinus praebet, sed iam fol. 8 desinit. Cf.
miscell.,
XV
Weichert.
p.
LIX
codex
41.
Bodleianus Baroccianus
gr.
216*)
chart.
formae450
quart. sc.
XV
miscell. fol.
333; sed
Cf.
nihil nisi
302
sq.
A
8.
quo proxime
stat codex
42.
451
8 Sepulcri 370 )
formae
oct. sc.
XV
item nihil
nisi
exempla praebens. Incipit fol. 437 verbis avx&v evnQatcg9 quae sunt ev%aQiaxixr)g p. 59,7 Weich. Sequunturs'<jpt>U>c7] ' Olov xa nqbg oh qplArpco, f evxxixr) olov elfoe poi xb #ov,
'
'
t\'
amii.rjxi.yiii'
olov ev%ai navxX O&ivei, i&' naQafiv&rjxixf)' xr)g Ovit,$er\xviag*'\ cuius finis in folio 433
culpa bibliopegi transposito legitur xaX ndorig Xvnrjg avdtxbqov simul cum x' v^QiOxixr)' olov ei xaXbg rjo&a et se' quentibus usque ad Xrj imxifirjxixrj aidio&rjxi Xoinbv i<p'olg.
'
Inspexi.
III.
Nonnulli codices formam e Libaniana et Procliana recensione mixtam exhibent. E quo genere est codex
43.
Vaticanus
gr.
folii
min.
sc.
XIV. 462
neol imoxohfialov
XaQaxxr)Qog et in nonnullis, velut in epistula 92 fitxxfj cum codice huius recensionis prorsus concinit, id quod latuit Hinckium p. 551, sed cum in pluribus lectionibus cum
VU
LX.
2)
216
tcV
apud Weich.
p.
18 LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
tum ordinem eorum
littera
EPISTOLICI
servavit teste
insignitum in lucem protraxit. Sed non solum etiam proprias in libello exhibet lectiones, sed etiam post fiixxr\v inde a folio 77 usque ad 88
n.
spuriorum subiunxit, quae Yat insignito p. LVI edidit p. 37 66 usus tabulis phototypicis. Quas mihi quoque inspicere licuit. Hinckius et hunc secutus Weichertus tantum in epiWeichertus ex eo
litteris
stulis ipsis lectiones eius protulerunt, sed in his quoque sine ullo detrimento praetermittuntur. De fol. 80 cf. Proleg. sub
281.
453
Ex eodem fonte manavit codex 44. Vaticanus gr. 1733 chart. formae
XV
exeunt.
fol.
ille
inscriptus jtQoxXov
fol.
W.)
litteris
Vb insignitum
Quem LVI
454
apparatum recepit nullo fructu. Inspexi. Marcianusgr. 521 chart. formae quart. sc. XIV, qui r fol. 102 incipit verbis 49 fitfiovfievog. &aneQ yaQ (= p. 34,8) r et fol. 103 105 y exempla spuria inscripta exsQat imaxo45.
Xal ofiotat subicit inde ab inatvextxy' ot xag aQexctg (p. 37, 1 Weich.) usque ad naQayyeXxixrjv r) iittcpoovrifiaxixrjV xiov
Ma
codicem insignivit
p.
LVI.
parum integri:
46.
XV,
Nam
:
fol.
106 v
quae sunt jtaQoS-vvxtxrjg (p. 43, 9 Weich.). Sequitur TtaQafiv&rjxtxr} xd oxvd-Qand (p. 41, 19) et ultima r est fol. 110 dftotala quae incipit *lg dXrj&wg ovdev xf)g
Qlaig aot iQaivetv,
dydnr\g
21
55,
n.
et
desinit
(= 87
p.
54,
13 Weich.).
F insignito p. LVI
p.
542.
edidit
Wei-
phototypicis usus.
Cf. Proleg.
sub
282.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI
19
Nibil nisi haec exempla spuria e codice huius generis descripta exhibet
47.
eunt.
Palatinus Heidelbergensis
fol.
gr.
356 *)
sc.
XIV
in-
52 r inscripta iniOToXai diayoooi. Pnma epistula est ot aonaq peziivai (= p. 37, 1 W.); post dfioiflatav: (hg dXvd&g ovdev (87 p. 54, 21 W.) extant fol. 55 evOTOfita r yQaipag xal Xiav iniTv%&g fol. 56 hioa: 6 x&v naoovTtov T ^~ xal x a Q taiarr fl- ^6 fiot Tovratv et ti\ xaXr tuvttj
.
.
t^v xaXr\v et Tr)g &eo<ptXeiag aov des. dfiiXet. Inspexi. E meis schedis de codice rettulit Weichertus p. LXXV. Alius generis, sed et ipse inter codices mixtae recensionis referendus est codex
^dfirjv
8 466 gr. 942 chart. formae oct. sc. XVI ), 61 praebet inscriptionem quidem Proclianam ntol qui to<5 iniCToXtfiaiov j;aoaxTf;ooc, sed libellum ipsum cum forma Libaniana concinentem usque ad verba xt07rtv a-urcBv
48.
Vaticanus
fol.
alveiv ( 51), quibus desinit. In lectione v oxenai pro vno4 cum Havniensi 1985 facit. Inspexi. Plura de {LdXXerai eo e Rabii schedis rettulit Weichertus p. LIII.
Mirum
in
modum
et e
Libaniana
et Procliana recensione
hausit sed ita ut utramque non in unam contraheret, sed per se constare sineret, auctor formae quam exhibet codex
49 Laurentianus conventuum suppressorum 20 467 antea abbatiae Florentianae 2741 chart. formae quart. exaratus a. 1341 a Leone Monomacho teste inscriptione fol. 73 Xicov 8 fiovofidxog. irouc ? ov ta ov (i ov 0' (= anno mundi
6849),
fol.
74
ocxTiJofc.
X<xQaxTr)g
Nam
inscriptus Xifiavtov aocpiaTov iniOToXifialoi %ar incipit prior libellus ab O fiev iniaTaXTuibg 4 init.) statimque succedunt exempla aide ( 1
singulorum generum a naoaiveTixfj usque ad jkjxttjv (52 92). Altera vero scriptio fol 77 inscripta TIqoxXov negl iniaToXipatov ^aoaxrfjooc nihil continet nisi partem inter illas mediam incipientem a det t6v dxQifi&g iniaxiXXeiv i&iXovxa et desinentem verbis xaxoniv avT<5v fiaiveiv (46 51).
t.
VIII 886
axohxol
v utramque partera fol. 76 inserti sunt Demetrii 'xvitoi non quidem pleni, sed iam desinentes vocibus
ag
cum
codice, e
quo
et
H fluxerunt,
cognatus
sed in multis et neglegentia et novandi studio auctor peccavit. Codicis mentionem fecit a Rudolfo Schoellio edoctus Hinckius
p.
546
not. 19,
quem
spexi.
458
plut. I. b. 23 num. 63 insignitus in indice Omontii 1 ), bomb. forrnae oct. sc. XIV, olim Antonii Malaspinae teste inscriptione folii tertii praetixi Svv c5 xxfjpa naoovou fiifikog Hvxaviov Ma-jj
htaniva xod &coxaio)g, postea Melchioris Goldasti teste inscriptione eiusdem folii: Ex biblioth. Goldasti, qui fol. 233
236 easdem tres partes forma prorsus eadem atqueLaurentianus exhibet. Contulit Weichertus, qui codicem litteris Br insignivit p. LIII; sed ab apparatu critico eum removen-
dum esse ex iis, quae de Laurentiano dixi, consequitur. Cum Laurentiano et Bremensi prorsus congruit excepto
459
quod Demetrii Tvnovg ini6xohxovg omisit codex 51. Parisinus gr. 2562 bomb. sc. XIV/XV fol.
140
142, de quo e Rabii schedis rettulit Weichertus p. LIV. Denique mentio fiat nonnullorura tractatuum e libello
Pseudolibaniano refictorum.
gr.
p.
Unum,
2782
16
not. 2 n.
Alter inecriptus
ndoa
4r,o
ei$r)
Jttgii xov imaxohfiaiov xagaxxfiQog xal diaqjogag avx&v xal ovofiaxcov, qui codicibus
52.
461
53.
1)
sc.
XV
fol.
237 239 v8
r
fol.
16' 17 v
)
et
conet
2)
462 53a. Suppl. gr. 543 sc. XVI/XVII fol. ll r 13 T fluxisse recte coniecit Weichertue p. LXV. In margine codicia Suppl. 643 manu receuti scriptum est: Cod. Reg. 3327 fol. 237 (i. e. Par. 2830).
E quo
sc.
XVI
fol.
141 T
143*
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 21
tinetur, paraphrasis instar libelli vestigia sequitur, sedexempla praetermittit itaque in praecepto %or)aziov dt xct tozoQicug xat iivrjfiovtvriov pv&cav xai itaXatmv xal naQOipi&v svaz6%tov (== p. 35, 5) desinit. bus disseruit Weichertus p. LXIV sq.
ovyyQa^uzuiv
De quo
pluri-
hoc pendere videtur tertius tractatus, qui conti- 4G3 Vaticano gr. 1405 chart. a. 1493 Patavii a Scipione Carteromacho exarato inscriptione privus, sed in fine exempla addidit. De quo cf. Weichertum p. LXVII.
54.
Ab
netur codice
Laurentianus Acquist. 39
sc.
de quo cf. Nic. Festam, Stud. Ital. di filol. class. et Przychockium, Stud. Vindob. XXXIII 259.
E numero maximo codicum, qui libellum nobis tradiderunt, quaternos utriusque classis ut optimos duces elegimus. Rationem autem quae inter hos intercedit uno obtutu
percipies stemraate quod sequitur.
2
Testimonia,
si
missos facis tractatus quorum mentionem supra p 20 feci, non sunt nisi duo loci in zonca xotvco ntQt q>ika)v xetl (ptXadeXcpiag sermonis VI Maximi Confessoris, de quibus supra p. 2 egi.
56.
rata
a.
Editio princeps libelli a Pontico Virunio cu1501 Rhegii Langobardorum prodiit. De qua editor
et
perversum
et dimidio
GtoXifidLoi
sibi inscripserit
%ccQa)itriQEg
(sic).
QaxxrjQ, desinit
legitur: Rhegii Lingobardiae impensis nobilis Simonis Bombasii et sociorum Pontici Virunii et presbyteri Dionysii Ber-
Mansius Carpensis impressit 1501 Iul. Codex cuius vestigia se quam accuratissime pressisse testatur editor, fuisse videtur non Parisinus 1389 sc. XVI, quem
thochi: Benedictus
cognatus. Exemplar editionis hodie rarissimae in bibliotheca Bodleiana repperi, cuius lectiones a Weichertiana discrepantes A. B.
in
exscripsit.
Quas
litteris
pr signatas
57.
Idem
vertit et Antonio
post mortem ipsius cum Francisci Nigri de modo epistolandi tractatu Venetiis per Ioannem de Tridino alias Tacuinum
a.
1525
his
et per
Bernardinum Bindonum
suit
verbis:
Pyrrho benefacere.
Padum
minus
essem in navi Antoni Pyrrhe per ex Rhegio Lingobardiae Ticinium navigans, ubi non
Dum
subiit, quod gloria maiorum flores quasi cxemptus laboribus meis publice legendi in via illa poteram amore tuo in latinum convertere sermonem Libanii,
divitiis
quam
in manibus habebam artem epistolarem, appctentibus laudem dicendi accumulatissimam, cum tantopere, tamdiu et nbique urbium fuissem rogatus, itaque inter navigandum eam
quem
partem librorum
1)
ipsius,
quam cum
erotematis impresseram
Num
Franciscum Philelpbum
eignificat?
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 23
graece coepi discurreie, tunc fraier Georgius Mascalonnus pro notario esse voluit calamo excipiens dictata, sicque a prandio ad coenam complevimus ego Libanium, ille matutinum. 58. Num hanc editionem principem ante oculos habuerit cum hunc libellum e graeco latinum fecit Iacobus Mer-
1394,
59. Contra ad
eam
Wolfgangi Ane-
moecii, quae
terprete extat in
inscripta: Libarin
1545
editis.
lae. Baodu r' aya&ca kqoixsqk x afyuijrtj. Parisiis MDL VIII. Apud Guil. Morelium in Graecis typographum Regium prodiit (= Mor), editionem principem, quacum in forma ex-
Avatvvfiov xivog itpbg HQaxXeidriv iniozohxol xvnoi Libanii Sophistae de conscribendis epistolis. Auctoris cuiusdam inccrti ad Hcraclidem epistolarum formuXiftaioi %aQa7trfi0Eg.
terna concinit, pro fundamento quidem habuit, sed compluribus locis ex alio codice correxit et xvnovg imoxokmovg addidit.
editore habuit, sub sigillo p. Quem secutus sum. 61. Repetita et versione latina instructa est haec editio
est
similiter AifLavLov ao<pioxov iniOxofofiaioi xaQunxtjQeg Libanii sophistac Characteres hoc est Notae et formulae Episto-
larum.
Cf.
Weichertum
p.
LXXI. Nihil
Ioan-
libello
inscripto HbqI
xov imoxakxiKov x a Q aKX VQS Basileae a. 1548 edito. Usus est codice familiae quem superiore anno se a Michaele Vuestermanno accepisse, sed quem a non paucis mendis re-
in praefatione testatur. In fine subiecta sunt naQaddy^iaxa xmv iniotol&v et ezempla epistolarum a diversis exercitii gratia Latine conversa i. e. 37
est, Epistolarum formae quasi figuris designatae. Libellus plane aurcus, nuncprimum ab eodem Ioan. Sambuco de Graeco Latinus factus. Adiccimus et aliorum de scribendis Epistolis
libellos.
Anno
Basileae, Per Ioannem Oporinum et subscriptae: Salutis humanae M. D. LII. Mense Martio. Sam-
libri primum p. 9 23 praebet versionem liberiorem textus Hartungiani inscriptam: De conscriberidis epistolis libellus de graeco Latinus facius per Ioannem
Sambucum
P., de
et
Geor-
gio Kremeris, Viennensibus Austriacis, Georgii Tanneri discipulis, Lutetiae a. 1551 adscripta haec dicit: Converti his diebus Lybanii, ut quidem mihi videtur, libellum de formis
Quem et ipsum vobis ego nuncupo fratribus autem praesentio hanc primam quasi ingressionem vertendi meam, non quidem illam novam ratione, sed a doctis repetitam, nonnullam habituram reprehensionem, quod ea Jiberior sit. Negare id non possum. Veruntamen feci id, tum quia exemplar Graecum mendosum erat: tum quia non solum vcrba reddenda, sed vero etiam latine faciendum id esse, putavi. Sed etiam ordinem quo singula epistularum genera tractantur ratione nova, de qua Weichertus p. LXXI sq. rettulit, mutavit. Sequuntur versio latina EtwsxoXlk&v xvntav
epistolarum
.
.
Porro
p.
30
44
facta a
Sambuco, textus
libelli
Hartungianus
in-
scriptus 7tQi xov i7tiGxakxixov yciqaKxriQoq cum versione latina Caspari Stiblini et Christophori Casseani p. 48 73, na-
(37)
cum
versione latina p.
p.
EmoxoXLX&v xvnav
132
143,
74
lo-
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 25
annis Lodovici Vitis et Desid. Erasmi, alioruin de conscri303. bendis epistolis tractatus p. 144
64. Editio libelli Sambuciana repetita est in duabus editionibus, quarum prior inscripta: TIeqI zov intaraXrixov %aQct%rr\QO$ iflUov
rici
Morelli prodiit, altera inscripta: 'EniaroXmoi xaQaitrfjQeg. Epistolarum conscribendarum mcthodus Libanio a nonnullis
adscripta.
1630 (P) a Duebnero descripto 43 (H) a Kaysero collato et duabus editionibus, Hartungiana a. 1548 (b) et Morelliana a. 1558 (p), usus Ant. Westermannus (= Wes) recensionem
Duobus
Parisino
et Palatino Heidelbergensi
Proclianam inscriptam LTqohXov rov DlXaratvixov tkqI imcroXipalov ^apaxtTJpoj Lipsiae 66. Quem firmiter, ut
a.
1856
edidit.
R.
Hercher
quodam codicum ab Hinckio adhibitorum ut Vaticano 306, Ottoboniano 259 quam ex ingenio ipsius lecrarius ex alio
tione mutata.
67. H.Hinckius(annal.philol.l869, 537562) (=Hin) immemor operae Westermannianae Proclianae recensionis codices
Laurentianum 55,
7,
Vindobonensem
philos. et philol.
149, Parisinos 1630, 2551, 1749 adhibuit quidem, sed codicibus recensionis Libanianae, quam genuinam perspexit, Ottoboniano 339, Vaticano 753, Laurentianis 57, 34
VU
14 iure postposuit, etsi codici V maiorem auctoritatem tribuit et in verbis delendis modum excessit. 68. Atque hunc quidem secutus est novissimus editor Valentinus Weichertus (= Wei), cuius pro patria mortem lugemus: Demetrii et Libanii qui feruntur rvnoi iittaroXtnol ct inusroXiualoi ^aoaxrijpcg Lipsiae 1910, sed ad iustam recensionem non pervenit. Nam ex apparatu Hinckiano et Westermanniano hausit quidem et multos codices primus adhibuit, sed inter hos plus uno nihil iuvat nisi
et 60,
distinxit,
26
sed rationem quae inter haec intercederet non quaesivit. Itaque ante omnia stemma codicum stabiliendum singulique tantum codices, qui locum certum in via traditionis obtinent, ducum instar in apparatum criticum recipiendi erant. Quae minus recte e codicibus rettulit, tacite correxi.
V U
Pa
B A
P
H
= = Mor =
pr
= = = = = =
== Vaticanus gr. 916 Vaticanus gr. 1391 Parisinus gr. 2881 Berolinensis gr. 308 Ambrosianus B 4 sup. (81) Darmstadiensis 2773 Parisinus gr. 1630 Heidelbergensis Palatinua gr. 43
Langobardorum
Morelium
p.
Har
= ed. Hinckii ann. philol. Fleckeis. 1869 552662 = ed. Hercher, Epistolographi graeci, Paris. 1873 6 13 Wei = Demftrii et Libanii qui feruntur tvnoi et
Hin Her
p. ini.6xoXiY.ol
Wes =
ed. Hartungii Basileae 1548 ed. Parisina 1651 (et 1668) apud Guil. ed. Westermanni Lips. 1856
imaxoXiiialoi
p.
jjapaxrfj^es
ed. Weichert,
Lips. 1910
13-34.
'EniOToXijbLaToi %ccQaxTi}Qeg.
1.
ocTtXag
itoXXr]
ta yQccopsiv fjovXo^ievtp 7tQo6r\xet ag etv^ev iiti6teXXeiv, ccXXa 6vv cxycQifieCa xai texvri' ccQueta 8' av tig ini6telXai dwr^eirj,
firjd'
io
itaQ6vta.
3. diaiQettai
rjyoQiag. ov
itQo6ayoQevetai evvxoZ
BU
Pa
D xs] om P xig Pa noXvaxs8i]g VUBD 8 xal i D Har Mor Wes Her x& x6 yodtpsiv U 8h U PaB pr (mj 8' D 6 apioV av D Har Mor xie imexsiXax 8vvrftsir\ pr Ttg 8vvr\&sir\ imoxslXai PaB iniexslXat 8vvr\9sir\ PH iniexstXai 8vvr\&tir\ xig D Har Wea Her iniexsIXai xtg Mor 6 xig Har Mor xi om PaBD pr Har Mor PH oXag xal] ora PaBPHpi 7 xal D Har 8 "Opos imreliqoi libri pr Hin ioxi D cxoXfjg *nte Eniox oXrj iubr Pa oiv] om V post ioxiv Pa 9 apa ante anovxog D dn6vxog om Har Ttg om B pr 10 IqsI 11 ffapovra om V del yiyvo(iivr\ U iu-nXr\Qovea D Hin mento] dntQ mg PH anso av mg D HarMor Wes airep av Her dnmv UPH ita<>6vxt PaB pr tinrj xig ante nobg D Har Mor 11 dnovxa PaB pr 12 xt om P yt D Har nafin6Xovg
2 'O
xqoxXov xov nXaxwvixov nsgl imexoXiuaiov %aQaxxr)Qog PHWea Her cf. p. 36, 9 nsol xov imoxaXxixov j;apaxT)poe Har
om
ante
xq>
\ir\
T\
'
rj
PaBPHrn
Ttaun6XXccg
DHarWesHer
13 ovSh
DHarMor
i%t6roXcbv eig rig i6rt %UQaxrr)Q xui dXXd didcpoQOi, xu&cog ecprjv.
4.
6
7iQo6r]yoQtuf
VTtopZdXXer at %uQuxrr]Q, uide' a' 7tuQutvertxr\, /3' \ie\inrtxr\, y' TtuQuxXrjrtxr], 8' 6v6rurtxrj, e' eiQcovtxr'], g' ev%UQt6rtxr\, %' <ptXtxr\ y r\ evxrixrj, &' uTieiXrjrtxrj, t dnaQvr\rtxr\, tu 7taQayyeX\Lurixr\, tpZ' \ietu\ieXr}Tixr\, iy' oveidt6ttxr\, id' 6v(i7tud"r]rtxrj,
te'
ir\
10 ttxrj 7
tt,'
7tuQuXoyt6rtxr\ 7
6raXrtxr\, x
6rtxr\,
rtxr\,
7tuQO%vvrtxrj, xu
xy' dnuyyeXrtxr], xd' 6%erXtu6rtxr\, xe' 7tQe6pZevxg' inutvertxr], xt,' 8t8u6xuXtxr\, xr]' iXeyxrtxrj,
Xg' {ierQtu6rixr\,
X&'
I twv] xbv xaxd om xbv om Pa ixvpsQOfisvwv FHin fortasse recte cpsQOfiivav reliqui libri edd 2 slg ex sl corr D* 3 xa&ag Har sed cog in dnso corr m* %agaxxrjQ tcxl 4 itaeai ai] ai nacai P2T WesHer ag UPa xa&ditsQ Har
6 %aQa%xr]Q vitofidXXsxat FHin avxai PaB pr Mor a'. Ttagai17 (Lwxrj om Har a' et sequentes litt usque ad fiu' om UBDHVtei fisfiitxrixixr, 7 qpt^/xr/ om sed in marg 8 itaQayysXxixrj Pa 9 6vfvxa&r\xixr) in marg om V
vsxixrj
dsQaitsvxixrj in marg avy%aQirrixrj scripsi cum Wei evy%ased in lit, Mor WeB Her Qixixr) FBpr 6vy%aQi6xixr\ svy%aQixixf) Pa 6vy%aQXixf) Hin cf. infra p. 31, 1 et p. 39, 11 et Demetr. form. epist. prooem. p. 2, 18; 10, 16 Wei 10 naQa-
DPH
6X1
yixf\
Xo
13 x' btom V 12 iitayysXxtxr) D 14 x* 8a6xaXixf) iXsyxxixf) om U iXsyxxtxr) D sed y inser m* 16 (isxQta6xixf) om V fisdQtaarixf) B sed d'ia@Xr)tixf) om PaB 17 xal ante fiixxf) BDPH-px Mor Wes Her hfiov %&6ai del
Pa
sed
et exi
rubr
dvxs yxXrjfLarixr)
'
naQaXoyiaxtxr\
D
'
'
II
7iaQa(ivi)rjrixrj
LIBANII QUI
5.
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 29
IlaQccivsxixr) fisv ovv i6xc di r]g nttQccivovfisv nQoxQenovxsg ccvrbv inC rt bQfir)6ai f) xccl &<ps%s6fta.C 6vo duxiQsixai, sig xs xqoxqoxtvog. i) nccQcdvs6ig 6s
xlvi
xixrjv slnov ovx sv, naQaivs6ig y&Q OvfifSovXfjg diacpeoei. phv yocQ i6xi Xdyog nccQaivsxixbg dvxiQQr}6iv ovx iniSsxofLSvog, olov cbg sl xcg sinoi, oxi dei xb ftsiov
nccQccCvs6ig
ivccvxiovxvi
xfj
nccQaivs6st xccvxr\
fir)
fiaveig
Xoyog 6vfipZovXsvxi10
xbg avxCQQr)6cv hmds%6fisvog, olov a> sl xig slnoi, Zxi dsi noXsfisiv, noXXa yccQ iexi xa ix noXifiov xsQdrj, sxsQog
6s xig
civ
xa
ix.
dvxsCnoc, drg ov dsi noXsfisiv, noXXa yccQ i6xi noXifiov 6v(i(iaivovxa. olov r\xxa. alyfiaXco^Ca,
nXrjyccC,
6.
noXXdxig
xccl
7. accQtt- 15
xXtjxixr)
6Y
r)g
8.
6v6ra-
ad Hermog. d
Rabe
1 xai ante napaivextxi\ Har Her ovv om 2 riva Har nooxoinovxsg avxbv om V Hin r\ om Pa pr xai om Har Hin Wei inser pr acps Xea&at Har &v93 r) 14 xaraffxaqpr; om et eius loco 17 imaxoXr] tjiea&ai n&aiv (p. 36, 3 6) praeb Har r) Ss nagaivsaig Xtoxr\g r) om PoB pr xQonrjvV 5 xi\v intaxoXi]v post slnovUD Har ava6 uhv om Har 7 ovx om olov inser fiovXiag Har oxi omF xb 11 Sst om PaB pr 9 Si sinr\ VD Har 10 oZov om Har sg cvupovXsvxixbg om V sfarj oxl om V 11 iext om PaB pr xov ante noXiaov PaBD pr Har 12 S&v xig Pa sed del et Si xig inser av inserui cum Wei om libri edd rel &vxsinr\ 13 rov Har iaxi om Har ante noXiuov PaBD pr Har xaxd post ava^aivovxa V Hin 14 xivSvvog ante nXr\yai Har Tjrrai al%LiaX(oaiai PaB pr om F Hin de ante xal Har Mor post xaraffxaqpTj sucnXr\yai cedit fTjlwtTjc n&CL (p. 36, 8 6) Procl sed 15 usLLnxr\TLxr\ 1 d om PHSi VPa Har Hin 8s tj (1) ex i corr pr foriv pr succedit ut constantcr r} iniaxoXrj' ov xaX&g xtvag PaB pr 16 vQiji](ov (i). 86, 79) Procl post apaxiTjrixr) Pa Wes Her o*f J5 Har Si iatL Sl& cancell Hin at cf. p. 30, 6 et pr 31, 10
UDPH D PH
DPHWea
PH
D D D
VU
'
VD
&m
8C
r)g
6vvL6t&(iiv xiva
7Cccqcc tivi.
r\g
r)
htaivovpiv xiva
iv vjcoxqC6l xsqI tr)v aQ%r\v, iiti xikeL 8\ xbv iavtcov oxoxbv i(icpaCvo(iv, cog xa Qrj&ivta xad-' v%6xql6lv sCqtjxausv. 10. v%aQL6tLxr) 8l r)g y&QLv yLvcb6xo(iiv xlvl 8id
xl.
r)g
12. vxxLxr) 8l
io
8C r)g a7tLlov(iiv xlvl. 14. ditaQvrjtLxr) 8C r)g dnaQvov(ivoC xl <paLv6ufta. 15. 7taQayyX(iatLxr) 8C i\g naQay^yiXXofiiv xlvl %qC xLvog. avtr\ 8\ xai uaQtvQLxr) xaXtlxaL.
icp'
16. (ita(iXr\tLxr)
8C
i] r*\g
r)g
8oxov(iv (itayivco6xLV
xal
8l
19.
%inov$ xaXcog, sl d(ivr\(iovl. 18. 6v(Lita% r\tixr) tLVL 6vund6%uv i<p' olg vni6tr\ xaxolg. r\g Soxovuiv $QattvtLxr\ 8C r)g &Qa7tvouiv tiva Xvitrj&ivta
r)(idg
XQog
1
Har ut p. 30, 2. 5. 6. 7. 8. 31, 7. di iert post evOTUTixr) &vievv leT&pev 13. 32,3. 9. 11. 12 icTt PHWesHer 2 kuXsitui om PaB pr nugu tivi] tivcc OTWfisv V 3 nagu UPa 2 XuXovfiiv Pa xuXovfiev pr xivi PaB pr fiin xar' uvtov pr kuvTov pr Har Mor t&v 4 etcon&v in ey.onbv corr J) &s elQrixuftev om ixcpulvofiev Tiva 5 laqtv om VUPaB pr Har ms xul tcc gr]\iaTa 7 tivoq tv%siv V Hin 6 [lovrjv UPuB pr Har Mor Tvytlv sv%6\Lhu Tivog PaB pr 8 anagi ov(ie&u PaB pr 9 ti] tivcc PaB
PH
V
BD
PH
Har Har <puivo\ie&u om PaB pr nagayyeXTixrj pr xtvl Har ut p. 30, 11.13.14.16. 31,1.2.3 5.8. ioTt post nagayye Xn%r\ 10 tlvu U negtTivos) 10.12.14.32,2.5.7.14.16.17.33,2.3.5 Wes Her did, tl PaB pr Mor noTe add Mor 6iu\iugTvgtxrj 11 tivl ante \ieTuyiyvcbexeiv diuiiugTvgr\Tixr\ HarMor Har imegx&Lie&a 12 ols (1)] r)s pr Mor vitodex6iie9u Har xul om nvu vne8ex6(ie&u Wes vnetrsd\ie&u Her etpuXpr iSe^u\iid-u D, sed in ido^uviev corr, Har Wes Her 13 6veidlo\i,ev\b r)s om U 6veiSitto Xeo&ut
DPH
PHD U B
VUD
PaBPH
DPH
vat
14 u\ivryiovei om xax&s ngu&avTa post nvu B pr Mor ^qp' Pa 14 nenov&ios xaiwj D Har xalcog nenovft&s P-HMor el oxa 17 tuvtt\v Har Wes Her 16 Xvnr\&ivTU tivcc DHar 31, 1 xuXoveiv] uvtt} dh xul anoXoyr\Ti%ri {unoXr\Ti%r) P) Xiyt-
PH
PJtfWesHer
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
r]g
EPISTOLICI 31
6vy%aiQ0(iiv xivi ev
fy vxeQcpQovovuev xaQaXoytOxtxr) XQarxovxt. xtvog d>g svxeXovg. 22. dvxeyxXrifiaxtxr) 6t r)g iyxaXovuevot dvxeyxaXovfiiv xtvt xb ixtcptQOutvov r)ptlv tyxXrjuu
St
xeQtXQixovxeg xtp iyxaXovvxt. 23. dvxentorulxtxi] dt 24. xccqo%wjjg XQog xa yQacpivxa r)\ilv ixt6xiXXoptev. dt' r)g ige&i^ouiv xiva xa\ xuQo^iwoutv XQog xr)v xtxr)
xaxd xtvog pd%r]v. 25. xuQafivdyxtxr) dt r)g xaQaptvfrovue&d xtva ixl xolg 6v(i(i&6iv avxcp XvxriQolg. 26. vfiQt6xtxr) dt' r)g
tjg
xt.
io
Xta6xtxr) dt r)g 6%exXtd%ovxig xe xal ddvQouevoi cpatv6ue&u. 29. XQ66ftevxixr) dt r)g XQeefievopev X6qC xtvog.
30. ixatvextxr) dt' r)g ixatvovfiiv xtvcc ix uQttij xtvt dta,XQixovxa. %Qr) d t ytvd>6xetv d>g exatvog iyxcouCov 6tacptQti. exatvog utv yaQ i6xt X6yog ixatvextxbg uCuv xq&\tv ixatv&v, iyxcouiov dh X6yog iyxcaptttt6xtxbg xoXXdg
r)
ovv ixt6xoXr)
r)
uiuv
B evyxuQtxcxr) V evyxaQtextxr] UDPH Har Mor Wes Her tvy%UQr\xtxr) Pa ovyxuQxtxr) Hin evyxuQryxtxr) scripsi cum Wei cf. p. 28, 9 et 39, 1 1 3 tbg om D Har 6 nQ bg om Har 7 61 ante dt uvxeniexiXXotiev DPH Har Mor Wes Her U
xaXuvac
r&v
9xtvuomU 10 Se ante 8t (1) voce unuyyeXxtxf) inc para ivv@Qiotiev VUHin vetnsta codicis A qnae procedit usque ad p. 33, 5 ovvcax&itev 11 tinuyyiXXovxeg ex anayyiXXoHar 8tr)g inuyytXxtxr) iaxt ttev ut videtur corr A* xt nQuyitaxiov] xtvt xu ovLtpdvxu (ovfiuvxtog B) r)filv nQuyauxu inl ovLttpoQU f) x a Q a PaB j>r xtvi xa avLtfidvxa r)utv nQuyttuxu Mor xt om x&v corr A* 12 xe om VUPaB Hin Wei 18 nQsaevxtxr) 6' ioxtv 8tr)g 14 Se ante xtvt post nQta\)evotUv Her vniQ PaB pr Mor 8t Si iext, ut constanter Wes Her xtvi om Scr)g 16 %Qf) p. 32, 2 iyntoLtiuexfAX] om ADPHH.&T Wes Her 1 uiuv\ (itv V 18 iv iuvx& in marg U avx& ntQt6tuXuitt3uvtov reliqui libri edd Xaufidviov acripsi ez 17
naQULcv&ovLce&uWeBUei
8 nuQuiiv&Tjxixr] 9 Xvnr]Qocg et evLttpoQutg nv&0Ltev6g xo Har nuQULtv&ovLte&u 9 Xvnrj(p. 41) post <s%sxXiaaxixi]v ini xtvc ovtiuvxt (piXuv QOcg\ evituv xtp tpUto nuQativ&ovttev
PH
nuQaitv&ovuevV
PH
p.
82,2
iyxtotitaext.Hf)
om FHin
ixcctvexLxr) xaXelxccL,
i)g
r)
ds itoXXdg
31. dLda6xccXLxr) dv
i)g
llsvov %qa%iv xivcc XQtt%dst6ccv avxa r) X6yov Xs%&svxa. s 33. dLccfiXrjxixr) oV ijg $La(idXXo(isv xlvcc scp' olg sitgafesv. 34. ixLXLfirjxixr) 8i r)g sxlxl(i&(isv xivi scp' olg d6S(t,vcog
ngdxxst. 35. sQC3xrj(iaxLxr) oV i)g iQat&LLSv xtva xsqC xlvog dyvoovvxeg ixi xcp xrjv sjtL6xrj(irJv evxv%i)6ttL icccq'
ccvxov xov %rjxov[isvov. 36. itaQa&ccQQWXLXr)
*o
oV
r)g xccqcc-
&ccqqvvo(lsv xlvcc xccl cccpofiov Xtt&i6x&(isv. 37. dvccfrsxixr) oV r)g xr)v sccvxav yv(b(irjv dvaxLd-efied-d xlvl xcov cpCXcov 6v(ip3ovXf\g xccq' ccvxov Ss6(isvol.
38. dnocpccvxLxr)
6l
r)g
dito(pttLv6(iLsfrtt
xccl
15
xaxa XLVog. 39. 6xconxLxr) dV r)g 6xcbnxo(iev xlvcc inC xlvl. 40. (isxQLcc6XLxr) oV r)g (iexQLdo(iev xl xccl xccitSLvotpQovov(isv. 41. ttivLyiLttXLxr) 6l r)g aXXcc (iev xlvcc XeyexccL, dXXcc ds voslxttL. 42. vno(ivrj6XLxr) dV r)g doxov(Ls'v xlvcc
2
8iSaoxaXixr\
5 inQ*%ausv A frrpags D 6 8s ante St U VUBADPH icp' 7 xiva om UprHarMorWes PaB pr 7 n^dxxst om PaB pr 7 xtvu om 8 dyvoovvxsg canicp cell Her ayvoovvxog PaAPS inl x& A xb Pa nuQuvxov A 9 naQU&aQVvxtxr) VU nuQu&uQQVTtxr) PH 10 avxbv post
vnsQ
PH
FHinWei
iyxXrixtxr)
rivog
om
B pr
4 riva
om PaB
3 ns qL xtvog
pr
Mor
avxm
f
om Pa om
xtva
agpo/Jov
UPaBADPHior Har Mor Wes Her dnoxu&tox&uev pr 11 Sh ante 6V Sta ante xr)v ava&suaxixr, pr Mor iavxov dvxt&iusfru U dvaxt&susv Wes Her dvuxt&s 12 evuflovXetuv Pa GvuftovXiuv fis&d Har pr ovufiovXtug Wes Her evufiovXov cf. ad p. 44, 14 rifc ante ao' J7Hin Wei Tt ante *ao' F avrov om Sebuevog nocpuvxtxr) Pa 13 xe ante xal ^. xaxd xivog ixtptQouev ixtpsQOus&u PaB
PH
PH
PH
16 usxQiao di xunsivo<PqovoHusv om nQog riva x&v dyancouivcov daQQrjxtii&g (9aQxtvi PaB Qtx&g PH) ante uexQidouev PJffWes Her xt\ xs Mor xanstvovuev iavxovg cum lac 5 litterarum 16 Si ioxt ante 6*t' xtva om UPa Mor 17 rtva post fii Wes Her iAovoerrat Har Mor dnouvrjoxtxi] Har cM ^art
pr Mor
14 xivi] xi
VU Hin
ante
^t'
D D
APHMoi
LIBANII QUI
FERUNTUE CHARACTERES
EPISTOLICI 33
xov
xbv 6xof)g
r)g
iocoxtxovg TtQog xug iQco(iivug 7tQ06(psQ6(iEfta X6yovg. 45. (itxxf) ds r]v ix dtatpoQcov %aQaxxr\Qcov 6vvl6tco(iev. 46. Avxai (uv ovv sl6tv ai 7tQ06rjyoQtat 7tu6ut slg ug
f)
i%t6xoXf) dtutQsixut.
itf) (tovov x\j xf)g vno&iescog (isfroScp ^p^tf&at, ccXXa xal cpoaOEcog uqexi] xr)v ini6xoXr)v xaxaxo6(islv xa\
i&ilovxa
axxtxi%stv (isv (isxQCag, fir) fiivxot Tti^u xov 7tQ06rjxovxog xoui'oXoytu %Qr)6ftai. 47. f) yuQ V7tSQ xb diov vr^rjyoQta xal xb xavxrjg vTtiQoyxov xa\ xb v7tSQuxxtxtt,stv aXX6-
10
(bg Ttdv-
dsl yuQ tt)v Tr)g i7tt6ToXf)g cpQu6tvih usv 6vvrj&stug uTTtxcoriQuv sivat, xov 8s uxxixt6(iov 6vvrjd s6xiQUV xu\ (irjxs Xiuv vtl>r]Xf)v
,
(Weich.
1
14 sqq. Philostr. ep. ad Aspas. t. II p. 268, 8 sq. ed. Kavs. 16 Liban. ep. 1288 (XI 355, 12) p. XI)
r)(tlv
D Har
V
om UPaB Mor
V ngbg qptprofietfa U 7rp6 qpfpo/teO-a A itooocpiQO(ifv PH Wes Her 5 Sh r)v scripsi cum Wei 6V f\g VUPaB pr Mor ADPHK&t We* Her r)v Hin xaQanxfJQcov om J) Har iaxiv 6 Avxai p. 36,1 paivuv om D ovvtax&oa ADPH Har Wes Her Har tloiv om PH WesHer tlaiv al rtQoarjyoQiai n&oai] ti rta(it&a
r)
Hin 2 f)(imv om pr r)(ilv f)(icov 3 cJi iaxi ante iyiccQaxxovxt g PaB Mor Pa xoiig ioafisvovg PaB pr Mor qpeQco-
aai ai izQoarjyoQiai
7
r)
pr Mor ai rtaaai jrpoffTjyoptat Her ai imintexoXf) dtatpefrat] imoxoXf) tiiaiQtixai 8 %Qf)oftai fiefro&co FHin exoXal dtaiQOvvxai pr Mor Wes Her 10 (ihv om yt post (tivxoi fiixQiov 11 xo(irpoXoyia ^pijff^a] xofinoXoyia jjpt}tf(rat PJETWeBHer xoft-
UPaB
PH
PHWes
PaB
PH
rpoXoyt Iv
yoQia
oyxco
PaB pr Mor
yap
PaP\ pr Mor
vtyr\yoQia
sed vty
12 xavxrjg]
xfjg cpQaaecog
ngoar\-
intQ-
Her
17 drrtxov
PH
om VPaB
(if\
pr
xtXaiav
xuitsivi]v uyav, dXXu (iE6rjv xivd. 48. xo6(isiv de det xr]v E%i6xoXr\v 6tt(pr\vsiu xe (idXi6ra xccl 6vvxouCa
u,e{iexorj[ivr] xccl
r)ye(icov navxbg X6yov, (idXi6xa de hxi6xoXr\g. 49. %Qr) ptvxoi (ir\x 6vvxo(iCu 6acprjveiav diafrr)
uev
<P&eCqeiv urjxe 6aa>rjveCag (pQOVxCt,ovxu XrjQelv d(iXQCog, dXXd xov 6v[i(iexQov 6xo%dt 6%ui xovg dxQifisig xo,6xag
)
(iiaov(ievov. &6xeq yuQ ovxe xb xoXv xbv xqoxsC(isvov xoig xo^oxatg 6xoxbv xaQS$%s6% at ovxs xb ivxbg xov
io
15
6xoxov xo^evetv xal xoXv xov XQo6r\xovxog dxodsiv dvdpd? &6xiv svcpvovg xe xa\ 6xo%u6xixov, dXXd (i6vov xov xul xovxov ftuXXov6v(i(texQ(og 6xo%at,ouEvov xov 6xoxov rog, ovxcog ovxe xb xequ xov XQ06f\xovxog XrjQEiv ovxs xb $QayyXoyittv d6xd%E6% ai oV uxoqCuv xul xb 6ucp\g exlxqvxxslv xav hxi6xdX6scov dvdQdg &6xi Xoyiov, dXXu
,
(l6vOV XOV (LSx' EVCpQttSsCttg TJJg 6V(l(lEXQCttg 6XO%tto(lV0V xai xb Xsy6(iEvov xuXdog 6cccpr}vCovxog. 50. xb (ihv ovv
1 sq. Liban. ep. 606 (X 563, 9 sq.) 716 (X 645, ltf 19). 1034 8 Greg. Naz. ep. 3 sqq. Philostr. 1. 1. 258, 21 (XI 159, 11) 51. Luc. Nigr. 36 et 37
PaB pr Mor
&Xr\post Xitcov (Xilcov U) UPaB pr Mor phv ante yuQ 4 X6yov nuvrbg UPaB pr Mor Wes Her %r\g post yccQ 5 avvxofiiav Sia oucprjvsiav iniexoXr] U iniaroXwv PaB Mor 8 (itV 7 axoip aucpr]vsiuv Siu cvvxou-iav Knyser uovufvoi, Hbri pr (iiuov(iivovg Mor corr Wes Hin ro om 9 itaQsvixsa&ai noXvv nuQSvsyxieQ-ui coni Bois11 (tovov sonadias Philostr. epp p. 53 xb ivrbg) rbv avivxa xov cum Hin (tovov e pr Mor Wt-sHer
Hin Ssi om 2 ds om xivd xoO(lsTv Hin Wes Her xag intoxnXug (idXtaxu post 3sl 3 u.su*rQr\\Livr\v FHin (is(idXtaxa om FHin aacprjrsiug %ul &Q%aiayi,(p Xit,swv cancell Hin nQoorjxst (isxQi(iivr\v
1
uXXa
Pa
PH
VU
PH
PH
PH
PH
PH
VU
PH
VUPH
PH
12 oxo%uou.ivov om 12 xal om Mor axo%a%sa%ai et (SuXXsiv 13 ovrag om ot 16 oxoxusc&at et 17 aucprivi&iv coni Wes V iiti15 imardX 14 svnoQiav pr Mor niQav axuascov Xoyiuov pr Mor Wes Her inixdosav 16 fiovov Pa Wei svcpQudiag pr Mor sucpQuaiag Pa xf\g ovpWes Her 17 u>.v om (isxQiug om
scripsi
PaBPH
U PaBH V
PH
LIBANII QUl
p,iys&og
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 35
xf)g i7tt6xoXf)g cog TtQog xic TtQaypaxa, xai ov zcdvxcog xb 7tXf)d-og xa&aTtSQ xuxiuv ati[ideiv xaX6v, dXXti
imOroXag a7to\ir]xvvsLv hv xulqco TCQbg dnairovoav %Qsiav, nXrjQcoost, dl rf)v sig imtiroXag
fivtjfir/
&
ov
iiivroi ys ravrrjv
diaXsxrixag tcqo6-
uxriov.
51. Todavra p,sv tcsqI hnidxoXmaiov iaQaxrf)Qog siQrjxcog xal roig Xsx&i6cv aQxsi6&ai xQivug rovg 6vvsrovg
v7toyQdi(>ouui, xal rug ini6roXug sxdexrj olxsiav uQ\io6ug
10
%Q06r\yoQiuv.
TCQog xov
xuxu
nQ06r\xsL \xivxoL xcp yQueptLV f}ovXo\iivcp xfjv izti6xuX6tv yuQaxrfjoog \ii) XrjQsiv
av
\if)
xoXai&
xsia xig xal 6v6yivsia 7iQo6fj xcp yQappaxL, uXX' ovrroc a7idQ%s6&aL 6 dsiva xcp dsivc %uiQSiv. ovxco yaQ utiuvxsg ol
iztl 6ocpia xs xul X6yoLg 8iu7CQitl}uvxsg nuXuiol cpaivovxul 7tS7toLrjx6xsg xul dsi xbv ixsivcov %rjXcorf)v flovXo1
17 Liban.
mg
om
PH
hrto coni
xal post xatQ<p Pa pr) PaB prMor 4 nXr]Qco< ai Se scripsi cnm Hin zb libri edd eig intaroXdg z f*Q lv ] Tr v interoXi/v idotg rr)g PaB prMorWesHer 5 re om PaB pr MorWesHer 6 e 4 7 xQ-riceig libri, sed ei supra i Pa pr Mor aicptXococpcov V VVes Her 9 intrr\v nQoaexriov itQocere*zior czoXtuaiov xaQaxzriQog supra iniCzoXifiauov xuQaxzfiQior Pa 11 vniyQaipai V vnoyQdibut U vnoyQaipatut PtiB pr Mor Wes
3 intcroXdg rirag
VU
wg pr}xvvetv
((ivxivetv
to post JtQog
PH
PH
PH
PH
VU
PH
qni adn')t:
,.fort. scrib.
Her vnoyQaipat (povXouaty Hin p 640 uvzug ix&rjaco olxiav Pa olxeiag et post intCToXug fler kxdaxr\r Wes Her olxeia et nQoar\yoQia Wes Her 13 wpOi scripsi nQoar}yoQiag nQb libri edd zi]v om PH Wes Her imcroXi]v B pr Mor BoisP.ff
om
PH
VUUin
14 16 Svanivetu
ixeivav ^corijr
PH Wes Her
PH
firjre]
uev B nQbg i)
num
ur]8e?
xQrjoaaiTat
18 rbv ovX6(ieror
52.
UaQaLvsTLxrj.
svccqstcov avdocdv.
s
53. Msii7CTLxij. Ov xccXcbg sdQa6ag Tovg sv itwffiavTag ddLxrj6ag. dsdcoxccg yaQ dXXotg xuxCag TtccQadsLypM. Tovg svsQysTag vL^qC^cov.
jo
IJaQaxXrjT ixrj. Kal TtdXttL usv r)\Cco6a Tr)v 6r)v dia&s^LV xal vvv dh d%Lco Tvyslv Tovbs tov TtQccyIsQav uatog xal sv ot<i' otl tsv^ouul. dCxccLOv yccQ s6tl rovg yvr\6Covg cpCXovg TvyidvSLV tcov ccCTr 6scov, OTav avTaL [ii\ ztovrjQtti 7tscpvxco6i, udli6Ta.
54.
k
j.s
55. 2Jv6TaTLxrj.
56. EIqcovlxyj.
jo 6x1/(3
ACav
dn
ydQ
om
yivov 5 xakcbg PHWeaHer Her cpavhog pr 7 iniCToXr] usiLnzi-nr) U 6 nuci 8 aXXovg toig uXXotg DPHWeaHer xaxiug 15 aSwlug V aSixiag PaB pr Mor %c<quy.9 vpQifciv rfiQu libri pr Har Mor Hin Wei corr Wes 10 ndXtv 1 1 Sh om Har Mor Wes Her pr HaxMor 1 3 oz av Pa 14 cpscpv%uci Har Hin tvy%dvcoCL sict li pr coci corrector codicis Bodl. Auct. I, IV 4 fol 75 comma inHar 15 arSya xal ntQicnovSuCTOv serui om libri edd s 16 gsviaui sed s et ai corr nazoy.viosLg U Kutoxvr]cuig P1L
ysvicfrut
avzbv
UB U
siol
"2
uvzai
PHWea
B B
VDPH
VUPaD
VUBDPH PH
czoXr\ siQcoviKj] in
PaB pr Mor KS%UQioiiivs B 18 ini19 iistafidXXsig PaB prMor dnb marg U PaB pr Mor in Har '20 dxvcbv B <og] ov D ov tov^] ovzcog Pa sed oiig supra cog, avtovg PH
aavzcp
17
x.al ifiol
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 37
il&QOvg cpCXovg noLtiv nuQe6xevu6uL, ulla %ovg cpCXovg tx&QOv?. %b yuQ 8qu[iu dtdti%tv tog xal cpCXcov dvd%iov xal %f\g 6r)g naQoivCag l%d\iov.
57. Evxccql6%lxt). HoXX&v [ilv xul dXXcov aya&&v tvtxa %aQiv yiV(b6x(o %f\ 6f\ xaXoxdya&ia, [idXi6%a 8t %ov8e %ov 3tQdypa%og tq? co [ie %&v uXXcov vntQ andv%(ov
tocpiXr\6ug nXtiov.
*
58.
OlXlxtj.
%r)v
Tvr\6C(ov
6r)v
tvnoQr'\6ug
yQU[i[iu%r\(p6Q(ov
ionovdaOa
dyxCvoiuv nQOGtmtlv.
vndQ%tL %ovg yvr\6Covg cpCXovg nuQov%ug [itv %ug dh nQodtQtLV. 59. Evx%lxt'\. El&e [lol to fttiov nuQu6%0L
IsQttv
%r)v 6r)v
kXnCt,co
&eu6u6d uL
,
[iOQ(pr)v, r)g
dnoXavOuL ndXuL
dLrrvex&g ev%ug vntQ tovtou noiov[itvog %a xQtC%%ovi. GO. lAnsLXr\%Lxr\. EvI-ul %u6\\ tyv%?\ xul nuv%l 6&i-
15
idv yaQ nuQuyivcouui, noXX&v nu[ir) naQayiv(0[iui. (bv ovx i'\Xni6ug no%t 8t%tt6&tti ntiQav. Qu&r'\6r\ xux&v,
vtL
1 nuQtoxsvdoto V nuQsaxsvaaag PHRer ttuquoxi- vdcag Har dXXa xovg] xovg Ss 2 ydp] Ss Har ot] ov coni Wes
PH
ex v corr dXXr\ post ind^iov Pa sed del, et {s)lQtovixr]. ovx olSu (corrigas olSsv) oxt navxa%ov yf)g exr]Xag itp' olg T\vSQayd&r\aag, xul vvv naXiv aXXr\v si'Xr\tpa (corrigas siXr cpag)
3 sed
UPaPHBDpr Har \Jor Wes Her tpiXiug coni Wes Jtaoavoiag U nuQuvoiug xul ccuafiictg PaB pr Mor arrd^io v U
cpiXoig
(x)ig
dnoQQr\aag Pa yQafiuaxotpOQtov PuB Har 10 vnaQxeiv 11 xal post 6h tpiXovg naQOvxag bis U Hin Wei itQoatp&iyysa&ut PaB pr Mor Wes Her 12 int13 Isquv om PoBprMor axoXr\ svxxtxr) U naQda%st Pa ndXiv cag ante ndXut PaB Mor xal Wes pr Har Hiu Wei 14 tcsqI xovxov tv%dg Her 16 xal] r) libri prHar Mor 16 uvro&i ante fit\ Wea Her ^av ydp scripsi cuni Wei xai ydp sl VUPaBD pr Har Mor Wes Her tl yuQ xaWes Her 17 r\Xmti Qayivofiai f)XntnuQaytvcops&u noxs om Har Har nslQuv Xrjtpsc&ai tig PaB pr Mor
Xixr)
vnsQtvSoxipr\au (corrigas vnsQSvSoxi(irjaug) usifcovu xaxd 6 Svsxtv om Har SianQafcdusvog in marg inf ajj 6 (is] ftsxa HarMor vitsq dndvxcov cancell Her 7 nXiov 8 imaxoXr) tpipr Mor Har Wes Her fortasse recte
itp' olg
PaBDPH U yvr\oiov B
PH
PH
PH PH D
PH
VUDPH
PH U D
Wei Her
38 LIBANII QUI
61.l4xccQvr]tixi]. Ovdlv si'gya6[iaL, jisXtt6ts dvdQcbv, cbv dxyxocog syxaXslg [lol deivcbv. bdsv [irjdev cpavXov
q>Q6vsi tcbqI ifiov.
(prjfirj [iccxccCa
ov
[irjdsv
vyug
Xsyov6r].
dta^olr) yaQ
(irjxrjQ
UaQayysXiLatLxr]. IJoXXdxLg
r)dCxr]6ag
xbv
r)[ie-
xsqov yscoQybv (hg [ir) yLvco6xcov eig r)[iccg dvatQs%ov6ai> tqv v(Iqlv. dXXd 7tav6at xov XotTtov, (ir) 6e xai tr)g 7Cqoxi.Qag ddtxCag dCxrjv sl6-XQa%co(LEfta.
jo
63. MexafielrjxLxrj.
Olda xal
6cpaXeCg,
cbg
xaxcbg
SLETCQa^dfirjv. dib [istayvovg ijtl xcp 6cpdX[iaxL 6vyyvcb(ir]v aCxcb. r)g [isxadovvaC [iol [ir) xaxoxvr\6r\g. dCxaLov
yaQ
64. 'OvsLdL^tixr].
xcci &av[Ldt,co
xa&
V7teQ(3oXr\v, Ttcbg
av
yvcb[ir]g.
r)[iag XsysLg, otcsq e6xlv dyaQC6tov yaQ dyd.QL6xoL xcov xaXcbv d(ivr][iovov6L xa\ xovg svsQysxag cog sypQovg xaxcbg iiti xovxoLg dLaxC&sv-
xocelg,
dXXd xaxtbg
ol
20
xai.
1 rcov
PH Wes Her
libri rell
xtY.r\
2 o xi
Har
ftr)
cpuvXu
D Har
3 ovSi
edd
StaoXr)
Wei
4 Xsyovarj scripsi
UPaB,
sed in hoc
inser rubr,
PH Wes Her
D 7taQayysXtri%r) pr
ytvcbaxstv
iittatoXr)
nQd^cofisv
rixjj
Pa
11 StS7tQa^,dttr)v] olSa acpaXslg naxcbg as StaWes Her xai om Har 11 as ante SisTtQu^uLtiqv dzitsvog Har xhv ante titl 12 r)g om Wes Her HarMorWesHer Ss post itsruSovvut Wes Her pot om
sla7tQd,coLLai
OlSa
PH
D
VU
f)Sitr)v
sla-
pr Mor
[tSTuitsXr\-
PH
PH
Siu rbv xvqiov post KaroKvijarjg 13 rotg cpiXotg nraiovatv PaB pr Mor 15 'OvstMor Wes Her Si artxr) 20 Siuri&svrut om VPaB pr 20 StanoXXu riftsvrut om 16 num Hin Wei Har %ui ante x.aXu
ravrr\g post lloi
D Har
PH
UPaBDPH
PH
6*jreo??
Ltvrjiir\v
D Har Mor
17
naKwg
r)iiag]
ytaxovg
Wes
rovrovg
D Har Mor
LIBANfl QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 39
65. Sx^pitafrrjTixrj. 2(p6dQcc xcttct i>vxr)v r)x&i6&rjv 601 Sscvcbv xal xb dslov dxrjxocog tcsqC tivcov 6v[ifidvTC0v
lxixv6a xovxcov ilevd-SQdv 6 xaxa6Tr)6ai. cpiXcov yaQ i6xtv Bv%e6ftai xovg cpCXovg del xaxcov iXevftiQOvg oq&v.
'Eyco y.hv icp olg elnov X6yoig xb yctQ 6vvoXov ovx ivotu6v 6e %oxe liexrjXfrov eQycp, Xvnr)&r)6e6&ai' el 6' ixl xolg Xe%frei6iv r) iiQa%frei6iv
66.
r)x&d6&rjg, fofri, XQaxi6xe dvdQ&v, cag ovxixv xcov Qt]d-ivtcov X6yov oXcog noxe 7toirJ6o[iai. 6xoitbg yaQ fioc &eQajteveiv del xovg cpCXovg k6xlv r)itQ Xvjtelv.
10
vi6d(ivog vdoxCtir]6ag eig xo6ovxov cog xal yQacpf} xifir}) frrjvai. 6vyxaCQtv y&Q x or ro ?S cpCXovg ev %Qaxxov6iv
cog
1 tijv
paiv6vt(ov dsivov
D Har
VU
if>v%r\v
PaD
2 tivog
D Har
om
av(isrjxot<ov
tpLXov
PHWes Her
av(i-
4 tovg tpLXovg s%%sa&ai pr Mor [6]vsidiotixr\ xal ansvxuQiatixi] [6\vds iiLav aoi %aQiv yivataxco oiids ydo ut xar* ovdiva toonov oxpsXrjaag namots tb avvoXov cbg ovds vvv post oqccv 6 tj ante (tstfjX&ov DPffHar Wes Her ov ante ustf)Xfrov Par 1760 Wei nsTfjXirsv tbv PaB Wes Her a' oXov pr Mor yctQ om ovufiovXov PaB pr 7 dh Mor ci om Xvnri&rjasodai nots FHin r) nga%8 t&v ante &v8q&v UPaB pr tisloiv cancell Hin del Wei noth om ovx fri PaB 9 Xoyoi ovx iati oXoog om pr Har Mor Wes Her 10 iatlv om V Hin u&XXov post Har nsQtiatl inser We9 Her stnsQ vnhQ PaB pr Mor r) Xvnsiv Har tb Xvnslv pr Mor 11 avy%uQitixr\ V ovy%uQiatixr\ xataotf\vai
tbv xQsLttova
PH Wes
avnL^sf3r\x6tog 3 as Her
DHar
D Har
PH
U PaBDPH
%uLqo(isv
Pa Har Mor We8 Her avy%aQtixr] Hin cf. p. 28, 9 et31, 1 avyPZfWesHer aycoviedfisvog om PaB pr Mor 12 oixo13 avy%aiQSiv ig Pa vo(Lr]aag post sv8oxL(ir\aag PprMor
Xvnovutvoig praemiseo Ai\iavwv citat Maximus Conf. loc. 6, 550 ed. Comb. (tom. 91 col. 763, 6 Migne), e quo pendet Anton. Aleliss. I 24 et 25 ed. Migne (t. 136 col. 852) 14 mg om Har ovvaXy&v Xvnj;usvoig 15 El itQaooovaiv V
14
comm. serm.
oblit
nav
<xv
nsQisnTv^dfirjv.
noXv ds ys
Xv-
Svvd-
dnoQsiv.
69. HvTsyxXrjiiaTixrj. Ti kyxaXsig r)[iiv cbg ahioig 6ol ysvo[isvoig 6v[i<poQag xal ovx iyxaXsig 6savTcp tg>
xax(66avTL
tcc
xa&
rjuccg',
dnsiQov xaxcov
30 rjusig
6 xa\
6ol ol urjdevcc to
naQanav
r\6Lxr\xoTsg noTS.
70.
6f)g
jivTsnL6TaXTLxr\. /Je\duevog tcc yQduuccTcc Tr)g yvrj6LOTr}Tog xal yvovg 8l ccvtcov cog iv evnQccyia.
8C
Tovg cpiXovg
si>
nQatTSLv
i5
dsi.
TlaQo^vvTLxrj. Ei noQQco Tvy %dv cov eyco tov xaxodaiuovog ALOxXeovg Xiav d%%ouaL, xcc&b xccx&g 6s nav71.
noXv ys [iccXXov 6i) xf)g sig 6e Xoiduvvcc6&ai. xccXbv yaQ s6tl tovg doQiag %kqlv cocpeXsg
coni
1 @s(}or\[isva>v
Wes
slg
om FHin
ys
slg
uv
u&XXov 6% ye PaB dvvdusvov V 8vvuxb VUPaBPHpvWm 8' 6 int6ToXr\ uvxsy%Xr\uuxt%r\ U 8r\ post x'% Har uivtog Har evuyoQ&v 7 oov VU ytvouivotg Har Mor Wes Her
Si
om
PBH pr
V
PH
om B pr
uv irt&iuriv
FHin
pr Har
XsXvnr\x6xss 12 sbnoQiu. 11 intaxoXi\ uvxsmaxuXxfnrj Wes Her ^> 13 %x w ] *" s PaB pr Mor nQuxxsiv] 6v(inQaxxsiv 15 xui ante noQQa Har evfinQcixxcov U nQuxxstv 16 AtoHar Mor VVes Her xvy%dv(ov om xvy%dvto pr Mor Wes Her 6t Har xa*' o ZJHar Mor xa&cc yiXiovg om Wes Her 8iuxi%srat Har 17 yf\g om unuvxdtav om om Pa dtuxi&svxai Har usv post Siaxidsxat oblit ys] yuQ>
PH PH
DPH
libri
10 eo\
om
Pa
PH D PH
PH
PH
Har
xui ante 6v
axpstXsg
UD Har
wqpg
uitpsXslug.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 41
cpiXovg yvrjetovg'
&
ovSiva xexxr\6ac
exadxog y&Q xcov ificpQovcov avSqcov 6itovdr)v noielxac xbv dxonov cpevyeiv det.
cpiXov.
1
dStxoveiv
om
VU
PH
UPa
2 Ti)g noXXt)g
VDBPH
Har
...
3 .Tlapa^vJrTjrixT;
TlagaQ-aQQVvTi-in]. Ausunxtog xui CtotpQOVtog (ctocpQovog B) noXtxsvousvog xui rbv &sbv uovov SsSttog ur\Sivu 8siGj\g. 6 yuQ xbv sva cpofiovusvog ovSivu tpo6r\9r\asxut, 6 Ss xovg noXXovg xai xf)v
iuvxov extuv Ssiest. ovx ovv (oixovv B) xto <re<5 %aQtg to Xutqsv9 aQQTj6ag xug ixSsiuaxtbesig (ixSr}\iaxm6sig Pa) xui unsiXug sig oiSsv Xoyifyv. ifcstg yuQ xbv (xbv om Pa) &sbv xbv vnb 6ov siesflovusvov, Si ov uQiaxr\v xai dvsniXr\nxov noXixsiav xal uytoyr\v (isxiQXJ], navxbg ixQvoutvov (ixQOutvov B) 6s ivuvxttb\iaxog xui n&cav Svouivsiuv xui ur\%avf)v xui ini&sotv xaxuQyovvxa. xtbv yctQ xara os ioi>vxcov oo&iog 6 9sbg vnsQuani$xai xai xolg xuxtbaut (v.uxiout Pa) onovSdfcovetv uvxtxdoasxui Pa, qui %giaxtavov vouito in marg, pr Mor Auiunxtog uvtituggstui om
,
sig
Hin Wei
HuQu\i,v9r\xixl). EvutpoQuIg nv&6\isvog cs nsQtntnxtoxivat usyiexaig avvi\Xyr\eu usv xui avvaXyto cot GtpoSQu Std xbv xf\g tptXiag 8qov. naQaxuXtb Ss uf) ndvv as xy Xvnr\ (xb xtbv Sstvtbv niv&og inser Har) xuxuunxiso9ut xb xtbv av&Qtbntov ugxutov Xoytousvov xul xf)v nuQU xov XQsLxxovog &vxiXr\vjiv sxSs%6usvov
(xb
ixSs%6\uvov om Har
D Har
uv&Qtbnav
ixSs%6usvov
om
cum
lac 24 lin)
Aiuv fjuug f) unoitoatg xov uuv.actiov xov Setvog iXvnr\as xui nsv&slv xai Suxqvsiv f)vdyxuos. xoiovxov yap cpiXov (xotovxoxr cpiXov yctQ PHWeei) anovSaiov xai nuvuQtxov ioxsQr\d r\\i.sv. 86u ovv xul uivsctg xio tv aotpiu xai uxuxaXr\nxto Svvdust xal xqovoiu xvfisQvtbvxi diw xdg Sts&oSovg xov ftuvdxov xui xr)v tfw%r\v ixdaxov (ixdcxov om Wes) f)vixu avucptQSt nuQaXuufiuvovri Wes Her quam epietulam Gregorio Nazianzeno tribuit Laur. Acqu. 39 saec. XVI fol. 103 to 9soX6yov 4 El oblit V xaXd>g U uv ante r\oba 6 xul Har Mor ante yvr\oiovg Har insi Har Wes Her 6 sitpQ^vtov 7 to (xov Mor) tpsvysiv asi xbv axonov B pr Mor tov] tt;^
,
PH
PH PH
PHD
xb
D Har
AjiayysXtLxtf.
IloXXa
Selvcc tfj
vvv
vcp'
rjficov
diatpiqsLV vrjg
&
Uxv&cov
iQrj^iCag.
r
75. 2J%stXLa0tLxtf.
Sl xocfcov
r)(ilv
yovsv
r\
no-
yao
f}[LZv tco
76.
IlQS0^svtLxrj.
10 xt)ds[iovCag
tcbv tiqs6$elcov a^LOvpsv tovSs tov HQaytVLatog tV%SLV, Gvvrj&ag cc%lov0lv i%a(ft6(aJfrs. iv tovtca ovv tb ps-
yaX6rpv%ov
77.
trjg vpstEQag aQStr\g STCLSsl^ai Sv0cojtrj9r]ts. 'EnaLvstLxrj. 'Ay%Cvovv ovta 6s xad-' vnsQfioXr}v
t.
4 Cf. ad
VI
380, 2
1 iitiaxoXr\ &nayyiXxiv.r\
U A U
UoXXa
om
A B Mor
icp' r\iiiv
Pa
oiShv
3 avtfjg
5 iniatoXr) 0%stXia6tiy.r\
oblit
V om
in lac
natt&v
aixfog
rjfitv
PH Wes Her
6
co
aitiog
xax&v
Pa
PaD
Har
Palsv
rv%siv
Q-sioig
UA
PaBADPH pr Har Mor Wes Her xa> om U ftsoig in corr U 9 iniaxoXr\ nQSC@svxixr\ U ks\ om VUPaB pr
rf\avLLSxiQagAr\ixsxsQagPa &ya%oL scripsi ex
xQsiaaov
PH
7 nsQiifiaXXs
i\ixiv
UB pr Mor VB pr Hin
f\v
8 ovv ante
A,
D Har
aw-
HinWei
10 &noXavocisv
VTJPaBAD
AP
12 avvr]&ovg
cum Har aya&bv V aya&axaxoi IFWesHer aya&s PaJBprHinWei B t)i-Lovv VD r&iov U rfeiovg PaB pr Mor Hin
UD
Wei
<Jt*8
r)iovxs
Har
&iovlisv
iyaQiaa%aQi-
Her iv rovtco ovv\ v.a\ iv tovtco 13 v/xsxsQag om af\g PaB pr Mor Hin Wei
AD
VU Hin
sed &
Wei
dsiKvvtxsvot,
(iniasil-ai
B)
8vaconr\&r\ti xd%iaxa
Mor int-
oblit ay%ivoovvxd
Ka&vnsQ$oXr\v
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
EPISTOLICI 43
xal Ocpodga Ovvetbv ijcaiva xul tiuoj. itQinu yuQ toi>s delovs avdoas fir) (i6vov ezutveiv, dXXd xal tifiav.
78.
Ac6aOxaXixr\. Mr)
v6put,e
tav
Ov(ij5dvt(ov tfot
alxiov tb freiov yeyevr\o%uc. %uvtu%ov yag tb fteiov ekev&egov xuxav vxuQ%ei. to yag tols uXXois cpevynv ta xaxu nuouxeXevouevov ovx av altiov noti
tivi xaxlas yevoito. 79. 'EXeyxtLxrj. Ov
,diievos.
dnvav
XeXr^ag tode tb TCQ&y^u diaxQatcoXXovs yuQ e%tis iXty%ovs xdv aQvfj, xal pudXiOta tovs OvviotOQas Ooi ytyov6tu$ xal tf\s avtr)s Oov
10
xsxoivavrjxdtas TCQu^eas- 6&tv ^r\8e tr)v tiuaQiav eXrti& Oiacpev%eo&ai. 80. /liupZXr\tixr\. IIoXXcov uoi xuxav ahios ytyovev
6 delva (pavXos
xu&dxeQ
p.i\
qpCXos xal
uyuv cov tbv tQonov. vtcoSvs ydQ /* noXXd xuXu vtc epov Tcenov&cos xal
15
/ti)
Qelv (teyCotois iceQcepZuXe xuxoig. cpvXdttov yovv tovtov, y xal ov t&v buoCcov v% avxov neiQu&fjs deivc&v.
81. ^E%itipir\tixr\. Al8(oftr\ti Xoncbv icp ols ufiaQtdvets xal tcuvOul tov 7cXr\u(ieXeiv xal pr) \ieXexr\v ccfiaQtrjudtav tbv obv fiCov tcolov. oov yuQ evexev r)ueis ay
to
0%vv6ut&a.
Wes &siovg\ TOiovrovg xal mg frsiovg os(}dsaiTai 4 jrarra^ov 5 vTtuq%si cancell Hin post xifi&v pr Mor Wes Her 6 xaxcov iXsv9sQov jravtajjT) vndQ%st xaxa>v Wes PffWesHer 6 naQatisXsvOOfisvov U av 7tors airtdv Her nvl itoTS xal Har 7 tivi om xaxtag om 8 iniOToXi] iXsyxTixij fidXa sUoTcog post yivoiTO PaB pr 9 &Qvr)Tat U n&XXov Har Har 11 fitq lOoot om XsXtj&s Ss 12 SiaoiSs PaB pr Mor ftjrtfr om PaB pr Mor 13 imOToXr) SiuXr\(pn'<aoVui Staqpsv^T} PaB pr Mor 14 xal post Sslva FHin 15 xaXa] xaxa i>7tsrixr/ 16 xulov 17 nsQiifiaXXs (U)v pr Har q>vXaTTt
1 ys
Her
fijj]
post atpodQu ov
PH
APH
PH APH
VUAD
U A
VUA
avTov om UPaB v7rarou 19 imeToXh iniTiiiT\TiY.ri U 1 21 rov ffov t&v owv Pa Utti V
18
vji
prMor
tpvXaTToov
D Har
BD
ovv
U A
prHar
$2.
Titgl
EQcotr uttTLX'i].
l
IloXXi}v
t,i\t)}6LV
i6tveyxtt}ivog
t66e rb xecpciXttLOV xul [ii] xateiXr^cpcog uvtov tr)v bvqe6lv dtxcuov r}yi)6c(fii]v 6lu tov6e zov JiQbg vficcg qio-
Trjnatixov Qi\^atog ti]V ixt6ti]Lii]v tov t,t]Tov^iivov tiuq vucov evTV%r)6ui. Xombv uh,iovvti ui]6uucbg u7CoxviJ6r t6 7tUQU6%i6&ttL tijV %UQLV XUL 7lL6ti)6ttL tb tfltOVUEVOV.
t
HS.IluQU&UQQVVrLXr}.
"Acpoflog 60 TO XttQttXUV,
%OV
6h 6euvcbg 7ioXLtvbuvog 6lu to to ftelov %lv evuevig. 7ruvtu%ov yuQ to ftetov tco OQxribg jiiovvtL xaQL6tatui.
io
84. HvuxtetLxi].
bfrev to
6oi.
6v^icpiQov 6xoxi]6ug imateLXov to XQuxtiov. nofrcb yc<Q uel tcuqu tcbv iiicpQbvcov 6i%e6&ui yvcouug. ul
yuQ uql6tul
i5
eveQyeaiug.
85. !dxocpuvtLxi).
Tbv iubv
olxitijv e(iovXev6ttur]v
intaroXi) iQcoriuuriv.tj
rcov
Pll
i)uibv
v.ov Qr]uarog\
3 zov} 2 xul om VUW\n U VUPa Hin Wei r)ucig B pr Har Mor iQcorr^uaTt4 rov r)rovuivov] rr)v iQCorr^uarog PaB pr Mor
iv,
r)rovuivr)v
Pll
PH Har Wes
PaB
Har d^tovvrog Pa c\noxvr]aars Ti/HinWei 6 rco g}]TOV\iivcp AI> pr Mor anoxvr]otrs Har
rr)v
na^viiutv
5 r)utbv
UB
D,
Xvciv
Pa ronuQunuv D rb naQctnuv Har xal ur]Siiu ronuQunuv pov APH Wes Her v.al ar,Siva ronuQanav, i%ov Sh Mor
otn
qvvtlxt)
V nuQa&agQVTixr') PH
v.al rr)v
aXrfoi) aa-
D Kttt post odtv DHarMor iniartiXs B \iot post ov Pa crsiXov PH Wes Her nQaytrai to(2)] fort. ri" Wes
o&sv
13 ... 9io
VAB pr Mor tvutQig U 9 nuvru%ov nugiarurai. om PaB pr Mor tojv dQ&cbg (3iovvrcov A rolg svatibg iovct PHWesHer rcp 6q&6js piovvri 1) Har nQoicrurui IT/Hin Wei 10 iniatolr) uva9tTiv.r) U otertxr/ V uva&iuuTiitrj PH 12 ovupovXf)g ante 11 avaridr)ui PaBD pr Har Mor Wes Her
.
ini-
opiXciv
post iucpQOvtov
cf.
Pa
3-_>,
Wei
p. 29, 5. 9.
vrtx.
LIBANII QUI
FERUNTUR CHARACTERES
tjv (ioi
EPISTOLICI 45
TiiitoQi}6a6&aL bi
(irj
varov yaQ 6tl uij T.r)v ipavTov (iovkr)v lg rtQag a,uv xal tovtov itdvTrj t xai ndvTtog xoXu6ul.
KCXixa /ttfV 6 7tQog ajtdvTcov dxovo) TVY%dvtv toj yivi, 'Iidbv di oxontov <pVQi6xto, xafrditQ avTog o (ikdvTaTog tov 6cbuccTog x(xQuy XQ<bg.
86. UxcojtTixrj.
87.
MTQLU6TLXy'l
88. ALviy\jiUTLxii\
Ttjiaa ni
1 2 dyn v Sir]v iniOToXrjv II pr ntiQd oblit V I iavrov Har 4 ndvrr\ te xal Ttdvs%eiv Pa rfesiv Wes Her ndvrr]\ ndvta pr Y.oXdoaaftai V rcog\ navrsXotg Hin 5 iniaroXr] axconrixi] U itod? dnav U nQoadnuv PaB pr 6 rvy%dvsLv om PaB pr Mor rro yivet oin rb yitog 1) Har iSbv ev.onbv UPaB, sed in hoc 6 in <u corr, 7 utXivrurog 6 rov (teXdv(itXdvrtQog Pa (leXaviaraTog A rurog omuarog pr Mor rog xixQayt %Qwg oblit V xixQaysv A 8 MerQiaoriv.i\ om VUI> Har utZQuig, xixQayt T i
A PaPH
PH
PH
YU
B A
PH
marg
rf/g
(it
(uoi
cbp (num
PZ/Wei corrWesHer) dcpfjxag rbv [Lib.] ep. ad Basil. 7 (XI 581, 10 aqq). ep. 28, lel Her), dXX' fri %aXtnaivttg
c7e-
neQ
oi iv
Her). ixxdfrixiQt (ixxdftave 1*11) Xoinbv tf\g af)g xaQdiag rr,v XvXvnrjv =--- Tiieopb. Simoc. ep. 28) xal rbv abv
Wes Her
Pa)
v.at
Tantivbv tlvui
(it
dncxidtvTcov (cnaidsvrov
Xr\v nsoi rs fiiov xa\ Xoyov xa) ovv. i%rjf]V f ot yodtptiv riy ofj criafriott ro avvoXov. icXX' instSi] vixtbfiai rco nQog ai n6i)'>>, yQacpcov nacjuxaXu roO rf,g nQontrsiag iyxXr'i(Utrog d*<rjvao&ai ut
Pa
^p/;
Mor) xt uor,uog
dt
(fii
om
yvvaixbg I)
ora
1 )
llar)
(iij
ri,v
Han xb Xtyoutvov wrgi yvvaixbg inro loco imdv&QOV. Xiyti ovv (pv).drrov (<i>vXdrTov rdXorQiav yvvalxa (yvvaixav B) iyxv(iova non,
III)
aag 8ixr, ntQinior;g (oblit V). ol -/ap rijr d/.XorQiav yf,v yscoo yovvrtg dixuig ov utxQatg neQtninrovatv post iviyuunxjj libri dd s^d laiicell Wei Zoti ovv Mneell Hin xai \iaXa tixorwg 'tOitneQtninroviStv PaB pr Mor. Scriptum fuisse cen^emium est <J>vXdrTOv uq rijv cXXotqiuv oqooc div.y neQtniarjc
Xttl
5 to'6*
ZcpodQct XCC& v%SQfioXr)v XsXvxr^xag to TCQccyua dL<x%Qailo:^svog. o&sv l6yyQcog ayjfrouai TtQOg 6S Xttl 6v6lttT0V TLVtt Xv%OV[lttL Xv%r\v. ccl yttQ sx
cpCXcov slg cpCXovg yLv6[isvccL Xv%ccl 6v6&SQtx%svT0L XCav
90. Av%r\TLxr\.
Tvy%dvov6L xal
10
fisC^ovg
i%r\QeCccg.
91. 'EqgotlxtJ. 'Eqco, sqg), vr) Toug ftsovg, Tr\g 6r)g svTtQSTtovg ts xcd SQG3TLxr\g uoQ(pr\g xccl Sq&v ovx ccl6%vvopiccL.
i>e&,SL
to yccQ svKQSTtovg SQ&v ovx cc16%qov. sl de ys Xttl Tig oXcog cbg iQcovTtt, %ccXlv cbg xccXijg icpLspevov h%ttLve6eLv.
92. Mlxttj.
1 ¬tvr\oxixr]
tftg
Har
U xa&vnsQfioXrjv r)ttug ante XtXvnrjxug 6 xul Svoiuxov oblit V post XsXvnrjy.ug Hin Wei Har ai 8 inrjQsiug citat Maximus Conf. loc. XsXvnrjttui comm. serm. 6, 550 ed. Comb. (tom. 91 col. 764 Migne), e quo hauserunt Michael. Apostol. prov. t. I 671) et Antonius Meliss. 7 cpiXiag ed. Migrne t. 136 col. 853 Xvnut om Xiav om FHin 8 xvyxdvovotv ante xcbv inserendum videtur r) x&v om V i ante ix&Qcbv Hin Wei q&v (rovot xdg inr\Qsiag oblit 9 iQco iQcov xovg ftsovg] xr\v vr\ e vvv corr xb Mor xi)v ftittiv P-ffWesHer 11 xov PaB xov dlrj&stuv pr
pr
D Har Her
Mor
AB
2 iQsvvr]oug
xcpSs
PH
pr
Mor
sg svitQt nova
Pa
svnQsncbv
ADPH Her
D
iQ&v oblit
V dv-
11 ys om B pr xt om Mor xb SQog Pa alaxQov Pa pr 12 ipit,ois Har oXcog om PaB prMor cbg(l) om Har itdXai V xaXov PaB pr Mor 13 inutviasis pr inuiviast coni
aiojfvvo/uai
Her
14 intaxoXi] tttitxr]Xiysxut Stu xo ix StuqpoQcov ^orpaxrTjptov avvsaxdvui OlSu p. 47, 5 aQLtofct] r\ (in lac om Pa) tttv Siuycoyr] aov UQtarrj xi iaxi kuI qptXoeoqpotg ttdXtoxu nQinovau, GcoqpQovcog yuQ kuI uttittnxtog f)v onovSdsig vnoSixjj (unoSsxj] B) xs 1-ivovg xul Stouivotg intnovQsig xul OQ&dg xug unoq>dcstg xolg
UfKxr\
PaB)
to
xa&
nuQu
ool %Qsia (%Qsiuv pr), dvvnoexoXtog yvtoQi^to nsnsieuivog &SQansvsiv noftslg, tbg iytb os. %a\ yuQ noXXdg fioi %uqixag inoirjoug, vnsQ <ov ooi nXsiexuxig (nXstoxd eoi Mor) sv%uOTt us
Pa) Stu<pvXu%i}sir\g nuvxbg dnsv%xuiov i%XvxQOviisvog %ul x&v %axa&v\iitov dnoXav<ov (inunoXuvav B pr Mor) praemisit Pa olSuusv A oiSuutv Pa asu-vbg Pa r)g om VU mesvefpwg A
Qiorio.
xfjg
Fr/HinWei
xf)
xf)g
xfjg
Har
nx<o xs %al dyvf) noXixsia &QSxf)g xs Hin Wei dQsxfjg Har dQsrr\
UD
%a&' o
%oouslg xatffv
%ug\lsIv 4 es
PH
nsQiorjxto 2 xfjg] to
Pa
dvsniXrjxs om
<p
.
VU
.
nav Pa
om
PH
<piXoeo<pia
iQQ<o\iivog
Pa
<piXooo<poig
y&Q
PH
&q
DHar
diotiXfis 40, 16
'
EQ\Loyivr\g 42,
<i
IvSog 45, 6
ixvVcrt 42, 4
II.
DE COEPORE EPISTULARUM.
et primis eins epistnlarnm syllogis.
1.
De adversariis Libanii
Libanius, ut annal. Fleckeis. 1876, 491 xnonui, non ipse collectionem vel collectiones epistularuni edidit. Iuliano vivo
eum
I
').
At
si
talem collectionem
putat, dedicasset, ante omnes epistulas ad hunc ipsum scriptas recipere debuit. Sed has ne mortuo quidem Iuliauo in publicum prodiise sequitur ex ep. 1264 (XI 342,^> sq.). In adversariis vero relinquere epistulas consuevit, cuius rei
uliano, ut
testes sunt ep.
933 (XI
1307 (XI 371, 6 sq.)), 88 (X 88, 20 sq.), 78, 8). At id non per totam vitam facere eum consuevisse, sed ab eo tantum tempore quo ampliore cum compluribus viris litterarum commercio usus est, cum per se veri
simile est
inde sequitur quod ex adulescentia nulla epiSed ne ex aliis quidem vitae partibus epistulae extant. E quinta saeculi IV decade litterae rarissimae
stula servata est.
sunt, e priore parte dimidia sextae decadis rarae.
tum
pleraque pars
1)
omnium
litterarum est
Die Briefe des Libanius 'S5. Kum impugnavit Silomon 1 cum eventu certo. Nam iam epistularum ordo pei vorsu8 Libanium editorem excludit. 2) Ann. Fleckeis. I. 1. 491. Ad hanc epistulam iam Reiskius udnotavit: Krgo servabat L. exempla literarum quas ad amicos
sq. 24 sq.
mittebat.
50
contra ab
a.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
a. 366 usque ad 387 paene nullae sunt; 388 usque ad 393 crebrae, deinde rarescunt, mox desinunt. Iam cum in epistulis, ut traditae sunt codi-
ad 365. Inde ab
cibus, temporis dispiciatur ordo, has ad illa adversaria Libanii ipsa redire elucet; sed cum hic ordo multis locis tur-
batus
sit,
fuisse probabile est quo tempore collectio epistularum facta 1 est ); denique cum e certis vitae epochis epistulae omnino
desint, adversaria illo tempore iam non plena atque integra fuisse statuendum est. Epistulas ad adversaria ipsa redire
etiam alio argumento quod Seeckius 19 repperit probatur. Ep. 915 ad Eustochium data erat, sed cum Libanius illum
aculeum epistulae male accepisse comperisset, se epistulam iam non Eustochio sed Eustathio inscripturum esse ei scribit ep. 933: et inscribunt codices epistulam Evsales vel
4
eius epistulas si non ompublicum emittendi ortum est. Nam Libanii epistulae non solum iam ipsius aetate plurimi aestimatae sunt 2 ), sed etiam per antiquam 3 ), mediam 4 ), recentiorem 5 ) aetatem cultioris ingenii viri eum ut summum
nes certe
quam plurimas
in
4) Photius bibl. cod. 90: %ari dh doxiiiog xuv xalg iniexoXuig; ep. 207 xiaiv ovv iniaxoXuig 6iiiXr}xiov nul xiaiv iniyvcoc&kvxa r)(iiv Siu xf]g xs%vrjg %UQaxtr)QU icpag^o^ovxsg xr\v yviivacdav avXXi^dfis&a; laxi (ihv xal aXXo nXr)&og ansioov, ^%sig 6'
tva (irjSh uay.Qov w 601 xr)g yv(ivaeiag axddivv, xag slg (pdXagiv sksZvov avacpsQO(ievag imaxoXag xal alg Bgovxog 6 Paiiaiav 6ZQuxr\ybg iniyQutpsxui xul xbv iv puaiXsvoi qpiXoaocpov nui xbv aoqpiaxr)v iv xuig nXsiexuig Aifiuviov. Li5) Zambicarius in dedicatione versionis epistularum banii missae ad Ioannem Bentivolum (Fr. Zamb. 319): maaima,
1.
DE ADVERSARIIS
LIBANII
51
Itaque
Quod non
extitit qui corpus epistularum coudere susciperet. ita multo post Libanii mortem factum esse ma-
xime probabile
vel libelli
Atque aditum quidem nactus est ad adneque plena neque integra erant. Libellus iam non compacti, sed hic illic discissi in quaterest.
niones, terniones vel folia erant eorumque series dissoluta. Ordinem solutum ut restitueret sane operam dedit, neque
cis
vero seraper felix fuit: quaterniones vel folia haud raro loialsis inseruit ita ut epistulae insertae invicem quidem
cohaererent, sed cum antecedentibus et sequentibus non item. Quod e tabulis a Silomonio 17. 29. 35 sq. 47 sq. congestis 1 optime cognosci potest ). Neque omnes epistulas in adversariis repperit, sed aliunde, potissimura
ab
iis
ad quos scrip-
erant, anquirere debuit. Sed minime omnes invenit: 2 plus una deest quam se scripsisse Libanius ipse testatur ); plures iam erant truncatae, ut cum ex aliis tum ex ep. 138
tae
nihil nisi
admiranda, divina denique Libanii gravitas, vehementia, jocunditas atque, ut vere dicam, quod sentio, vis, quam ne in Demosthene quidem in hoc praesertim genere facile reperias. Pontiin praef tione versionia latinae gapaxrffccov intatoXi^iauov, Yenetiis 1626 editae (suprap 21 sq.): circa vero talem materiam quid melius Libanio, quid acutius et brevius est? sic meduilosus, sic clarus, ut suvt omnes Graeci, imo detestatur ob-
CU8 Virunius
et,
quocunque
verteris,
mira-
est scriptoT (Meursius opp. XI col. 274). Reiskius in epistula a. 1772 ad Lessingium data (n. 426 p. 861 ed. Foerster): In dem feinen und galanten Briefstyl kommt er dem Plinius bey, ja je zuweilen iibertrifft er ihn. Unter den Alten kenne ich keinen, der mit Wohlanstand und grace so Eomplimente chneiden ktfnne" Jac. Burckhardt, Die Zeit Constantius d. Gr. p. 322: Libanius und Symmachus, die aua jedem Brit-fchen ein kleines Eunstwerk machen. u
Andr. kmxdataxog
etc.
sententiis et florida eloquentia ornatissimus Schottus (1617) de Libanii epistulis: disertus %a\
tandem
1) Mira illa inserendi ratio quae per totam tex librorum collectionem conspicitur SiJomonium monere debuit, ne de diversiB cogitaret editionibus singulorum librorum. 2) Seeck 21 sq. Epistulas 117 non ad adversaria redire, sed postmodo insertas esse Seeckins 26 ipse concessit.
52
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Sed hoc corpus (a) periit, quin etiam ne apographum quidem ex hoc factum (b) ad nos pervenit, sed apographa tantum e b vel recta via vel per medium codicem (c) derivata.
Apographi e b concinnati reliquiae ) continentur codice Vaticano gr. 83, qui unicus hodie corpus epistularum exhibet. Quamquam epistulas 15G6 comprehendit magnaque
e parte
solus praebet,
simplicis instar
habendus,
immo
2.
vero multiplex
De sylloga b Vaticani
83
gr. 83
(F)
eiusque propaginibus.
465
1.
Codex Vaticanus
sc.
gr.
(=
originem cepit
multo post
2
) (= Vj) superstites erant, quibus 770 fere epistulae continebantur. Integri corporis restituendi sc. XII vir doctus, Libanii admirator, curam egit. Anquisivit codicem ge-
(ju')
mellum
prorsus
perditi
cum hoc congrueret repperit, sed tantummodo cognatum. Ex hoc perdita aeque atque servata calligraphice foliis ad eandem formam redactis describenda et quat. I. III XXIV. XLVIIIsqq. cum illis ad unius codicis compagem con1)
anum,
III
Nam
aetate,
(=
vam
V incipit epistulam. Quod familiae eclogariorum a VVaVo non pendentem, sed per seconstantem apparet, tum sententia nam quem^Epcoro:villum fuisse putabimus? probatur. Cod. Drfisdensis _D qui pro Epcoripraebet AsovtUp ad codicem redit qui xaxov familiae Va Vo sensit quidem, sed xaxco i&o&eci aeigovi non dubitavit. Etiam priorem codicis partem, quae est sc. XI, ex ipso apographo perdito 6, non ex uno codicum superstitum fluxisse inde, ut uno exemverba plo utar, perspicitur quod ep. 404 (X 398, 2 sq.) solus 8 iv&dds servavit, quae in reliquis codicibus propter homoeoteleuton vocis antecedentis iv&dde exciderunt. 2) Numeri quaternionum a librario exarati a xt usque ad v 356 T conspiciuntur. jiE etiamnunc in foliis extremis 198
fol. 28 verbis 95) recte pergit cum Vatic. gr. 85 ab "Eqodti noet codicem cum consensu inter
2.
DE VATIC. GR.
88
53
iuugendos curavit. Rarissime librarius (= Fu) resarciendi officio ita functus est ut quae deerant epistulas in foliis sc. XI
ipsis contextui insereret velut ep. pqy'
fol.
(193) oqtj' (198) in (300) in fol. 267, epistulas omnes ultimas libri quarti in fol. 338. Ita effecit ut folia nova vocabulis, quin etiam syllabis vocabulorum desinerent iis quae excipiebantur vocabulis vel syllabis vocabulorum, quibus folia servata incipiebant. Codex vero, quem nactus erat, privus erat
244,
ep. x
nonnullis
epistulis,
quae in
etc.
illo extiterant.
Nam
hoc erat
n\
in illo fuerat
v&'
Hae 19
epistulae
manu
videntur quaternionem, cuius rei documentum est, quod numerus quaternionis mj a Vi scriptus extat fol. 220 T a Vn
fol.
213, ^
scriptus a Vi
quaenam
illae
228 T a
Vn
etc.
codicum generi ex eodem fonte orto, codicibus familiae Va Vo, debemus. Neque in parte reparata oiunino desunt, saltem pars earum postea alio loco inserta reperitur, ut infra p. 55
ostendam.
in libros divisio
Corpori epistularum talem in modum refecto etiam nova data est. Sane iam epistulae corporis saec.
serie
nova ob-
xov Xifiaviov (xov aocpioxov?) imaxoX /3t 6 quae initio libri quarti aeque atque in VoVa extat. Idem de corpore Vn valere probatur inscriptione (iifiXtov s quae fol. 416 T (ep. 1045) ante initium libri VI manu Vn exarata extat.
Sed ab hac quae modo plures modo pauciores quam centenas epistulas unicuique libro dedit, plane diversa numeratio nova inducta est quae unicuique libro trecentas epistulas
dedit.
Iam fol. 7 ante primam epistulam (') (ii(}X{ov ng&xov antepositum et fol. 97 r post epistulam t' (= 640) xiXog xov tiqcoxov (iifiXiov subscriptum, fol. 97 T iXLov devxeoov
VT
1)
T Etiamnunc numeri ipx' (fol. 185) a<p(i' (fol. 367 ) exarati in margine epistularum conepicui sunt.
manu
54
insertum et
tov
(tifiXiov
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
fol.
187 r post epistulam r' (= 1087) xiXog xov r subscriptum, fol. 187 (ii(iXiov roizov insertum
T riXog xov xqizov fiiXiov subscriptum, fol. 2.67 T 0V fLifiUov xixaQXov insertum et fol. 33 8 riXog xov 6 fiifikiov 1 subscriptum, fol. 339 fiifiXlov nifirtrov insertum est ). Eadem
et fol.
267
in imo margine sinistro ad initium, dexad finem singulorum quaternionum indicandum scripti sunt 2). Denique eadem manu corpori ita in sex libros diviso niva sex foliis calligraphice exaratis, quorum quodque 4 columnas et 36 versus exhibet, comprehensus antepositus est qui initia omnium epistularum praebet: Xi(iaviov ovqov/
manu num. a
vy'
tro
oxcoQog irtiGxoXcov /
(iifiXiov
a
x'
e'(ieXXov
yQacpav
TjQCodtavm didoxai
fiiyag t\v 6 (iiXridSrjg
a' %
a'
x
evyevr)g evyevfj
fiifiXiov
Y.uXXuSxu av&QConcov
a'
x'
a'
%'
&eozinvov
a'
fid'
txeQov xovxovl
1)
At
inscriptio rilog rov rti(inxov ($ifiXlov quae po9t ep. 1044 deest. De inscriptione ante
53.
merus quaternionis ia' in fol. quidem i)4 extat, bebat fol. 1U2 T sed 103, cum folium 97 a V
,
Hanc manum vetustiorem esse quam Vin inde sequitur, insertorum rationem nondum habuit. Nuquod foliorum a V T
m insertum
./?'
non ut desit.
2.
DE VATIC. GR.
83
55
Sed verba
ta&i
jnf
xovzovl aeque atque antecedens \vy' xd [uydlcc alia manu (Fui) addita sunt.
fi8' 'ixeoov
XIV enim vir doctus corpus tali modo compositum sub eiamen vocavit imprimisque cum indice praemisso contulit. Opus minime omnibus numeris absolutum atque perSc.
primum
fectum repperit itaque correctoris munus sibi imposuit. Ac integras quasdam epistulas, quas deesse vel loco
(
et
falso extare ex indice intellexit, in parte resarta inseruit r v ^m): fol 97 ep. <tq#' 640), fol. 97 639) et r'
98 r
ep.
a-y'
fol.
(=
10831085),
<nf
fol.
108 r
et
109
'
ep. if
1095), postquam prior erasa 851, epp. 852. 853 et initium ep. 854 continentur, rescripsit, postquam folium prius scriptum exscissura est; item fol. 173 scripsit, quo finis ep. 858, epp. 859 860. 989 et initium ep. 872 conti(== 957),
ep.
162
(=
est.
Totum
finis ep.
176 T 181 T
(=
ep. ffof (=> 1086), postquam prior scriptura erasa foliumque unum, quo ep. tfof Gtiv' continebantur, excisum est. T Fol. 187 ep. x ultimam libri II (= 1087), fol. 392 et 393 T r r a%%' ( 1091), fol. 395 et ep. <sW ( 1093), fol. 397 ep.
182 r
lin. 3, denique fol. 418 ep. <$', postquam prior horum fov T r liorum scriptura erasa est, fol. 42 5 ep. xf ', fol. 429 et ep. iam fol. 40/44 et 272 locum invenisse oblitus /t fid' quas est et harum duarum ultimarum epistularum numeros (fiy' et fi8') etiam in fine nlvaxog addidit. Sed etiam sub num.
et
mancum addidit, quod in indice plane deest Soxovv rjfi&g (= 1542) l ). Denique hac manu con'EjKOt stanter in libro I num. p' et o' cum accentibus antepositi
fu' epistolium
manu
libro II
T sed fol. 176 xj5' non ut debebat fol. 183', 244 T 1' vero fol. 261\ cum inter 181 et 182 aeque atque inter 249 et 260 folium unum exacissum sit, quo
Numerus xa'
182 T , item
fol.
ep. ao'
ffjey'
continebantur.
ub
Vaticano 1) n. 10.
83 etiam in Paris.
gr.
2577
transiit.
Vid. infra
56
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
inde ab ep. 6n&' usque ad x primum scripti, in libris III usque ad VI in loco numerorum manus primae erasorum
repositi sunt.
duobos diversis
sc.
rant et in codice
cf.
sc.
XI ( Vj )
et in
supplemento
XII
Fn)
notas ad ep. 87. 90. 104. 134. 139. 146. 148. 159. 160. 201. 623. 771. 839. 943. 951. 968. 973. 984.
Sed etiam is, qui supplementum resarsit (Fm), duas epistulas (1008, 1131) in fine addidit ut oblitus priorem iam in in Vi (fol. 272) locum invenisse. (fol. 404), alteram
Vu
corporis primi pleraeque epistulae seretiam ex illis quae in primo libro desiderantur 19 epistulis maior pars in codice extat: ep. 6 et 7 occurrunt additae a manu tertia in libro III ep. $>q' et q^tj'
Talem
in
modum
vatae sunt.
Nam
33 in 1. 1 ep. *q/ (fol. 96); ep. 3443 in 1. II 104 108). Revera ex illis absunt tantum septem: ep. 15 17, 29, 45 47; praeterea epistulae sex: 1098, 1106, 1112: quae extant in Vo libro 1100, 1101, 1105 226 vns\ vit\ vnr\\ vq/3', vqtj'; fortasse ultimo fol. 217 concinnatori nimis lacunosae videbantur. Sed deest etiam ep. 18 servata unico cod. Barocciano gr. 50 saec. X/XI fol. 369 (cf. infra sub n. 182); desunt denique ep. 1543 et 1544
(fol.
244);
ep. xf
2f
ep.
(fol.
quae extra corporis fines ad nos venerunt (cf. infra sub 13.). Reliquae perperam deesse creduntur, cum in editione Wolfiana aut sint repetitae e prioribus, vel totae ut 1182 W. e 747, 1203 e 279, veleparte, utll59 pars est epistulae 629, aut non a Libanio, sed ab aliis scriptae sint, ut 1108 W. aDionysio, 1156, 1188, 1558, 1573 a Synesio, 1205, 1206,
1220 a Iuliano, 1557 a Basilio, 1204 et 15591572 a Procopio Gazaeo, 1574 a Phalaride personato, 1224, 1575 1579 ab aliis. Idem valet de epistula codicis Coisliniani 349 fol. 117 v a me ann. Fleckeis. 1876, 504 edita et de Pseudolibanianos postea epistulis in characteres epistolicos r insertis (supra p. 36 sq.). De fol. 430 436 cf. infra sub n. 337.
2.
DE
VATIC. GR. 83
codicis.
57
XI sunt folia atramento badio exarata 437 438; sc. XII resarta sunt manu, 1622, 183369,
quae litteris maioribus atramento fusco scriptura minus arta usa est, folia 715, 2396, 98182, 370436. Fol.
437
Xai:
et
438
24
Fol.
ed.
Herch.;
cum
fine epistulae
ultimae
fol.
438
desinit.
439
codicis vacuum est relictum. De fol. 97, 108, 109, T 181 T l82 r manu sc. XIV (V ) 162, 171, 173, 176 atramento atro suppletis supra p. 55 disputavi. Correctus est codex quinque manibus, duabus vetustiori2 bus quarum prior (= m ) atramento badio, altera (== m 8)
ultimum
fusco usa
est, et
tribus recentioribus
sc.
subnigro vel nigricanti, secunda (= ) plane nigro atramento usa est. Haec nonnusquam, quae a m* correcta
(=
m4 )
m5
erant, denuo correxit. Eadem manus in margine ep. 255 verba navxa 'HQaxXTjg (X 245, 5 14) in aliis codicibus deesse et delenda esse adnotavit ut desunt in WVind Marc Barn (vid. appar. crit. 1. 1. ad lin. 5) ibidemque verba finis J&ov (247, 2 sq.) ab aliis codicibus deesse voce xeXog ifiol
post avdouiiodiov posita indicavit. Manus recentissima eaque 6 rarissima (= atramento subviridi usa est. )
omnes correctores codices adhibuerunt, etsi 4 nonubi de omissis agitur, xeifjuvov raro anteposuerunt;
Praeter
m6
asecunda manu in margine suppletis neifievov anteposuit. Codices ab iis adhibiti nou omnes videntur superstites esse. Saltem lectio nooa&ev aXrjdsiag, quam m* ep. 786 (t. X p. 708, 9) in lacuna posuit,
verbis
etiam saepius cum saepe cum D, cuius est m 6 haud raro codice conspirat, cuius vero est Jfo(squensi)
,
m8
temeritatis convincitur.
probabile
nescitur. Constantinopoli eum olim fuisse certe valde in Italiam migrasse et biblioest. Medio sc.
XV
58
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
thecam apostolicam subNicolao V (1447 1455)intrasse videtur, etsi stabiliri iam non potest, quisnam trium Libanii epistularum codicum membranaceorum sit, qui enumerantur in inventario codicum sub illo pontifice Vaticanorum e cod. Vat. lat. 3954 fol. 60 sq. edito ab Eug. Muentz et e Fabre, La Bibl. du Vatican au XV siecle, Paris 1887 (Bibl.
dos
ec. franc.
p.
d'Ath. et de Rome fasc. 48) p. 333 sqq.: 335: unum volumen ejusdem (mediae) formae de percorio rubeo, et intitulatur Epistole Libanii.
gameno copertum
copertum corio albo et intitulatur Libanii Epistole. p. 337 : Item unum parvum volumen de pergameno copertum corio rubeo et intitulatur Epistole Libanii. Qui omnes redeunt in inventario codicum sub SixtoIV (1471 1484) Vaticanorum latino ab iisdem viris doctis
edito
p.
1.
Epistolae Libanii. Certo cognoscitur in indicis graeci e Rehdigerano 186 ab Haasio Serap. XII n. 9 sq. editi codice 97: Aifiaviov 6vvov
im6xoX&v ^i^kia $. ini6xo\ai (corr. cvqov) r.ai xoiaiOrcoQog auoi(5auu xov \utyd\ov Ba6i\dov nai Aifiaviov xov 6oq>i6xov. AiovvqLqv 6ocpi6xov Avxidipv (corr. Avxiofkcag) iiti6xo\al. At num hic index bibliothecam sub illo pontifice Vaticanam reddat, incertum est.
1
si
pro-
Iulii II pontificis bibliothe1) Non Vaticanae, sed privatae cae fuit codex membranaceus Libanii qui commemoratur in'inmo Cardinali de ventario librorum Iulii papae II R Arragonia de
mandato collegii mandatorum' e cod. Vat. lat. 3966 publicato a Leone Dorez (Revue des bibliotheqnes t. VI [1896] p. 119): 35 Livanii Epistole, in rubro corio, cum duabus serraturis ottonis. Ac ne graecus quidem codex sed ut alii codices illius inventarii latinus fuisse
censendus est et continuisse epistulas Libalatine factas a Zambicario, fortasse idem codex atque is qui hodie est in bibliotheca Musei Britannici (Additional 22316). Codex enim, quem a. 1880 ipse examinavi postquam de eo e litteris Eggelingii et Koelbingii rettuli in libro qui inscribitur Francesco Zambeccari und die Briefe des Libanius", Stuttnii
2.
DE VATIC.
GR. 83
59
bari posset codicem dennun a Francisco Zambicario iu Graecia coramorante acquisitum esse. Is enim codicem plus 1 500
epistulas Libanii continentem ab ipso in Graccia emptum esse dicit in praefatione syllogae versionum latinarum epi-
stularum Libanii ad Ioannem Bentivolum a. 1473 missae: peragravi et Graecia quinque annorum spatio me detinuit studio duntaxat percipiendae eloquentiae (p. 319) et in praefatione syllogae alterius ad Federicum ducem Urbini a. 1475 missae: si Libanii inventione atque suavitate in eiusmodi epistolis te delectatum scnsero, alias mihi interpretandas constituam. habeo enim plures mille et quingeniis neque vero existimes me omnes Libanii epistolas fuisse intersi et Italiam
pretatum, sed eas duntaxat, quae domi hospitabantur. nam multo plures, quom in Graecia essem, et legi et emi 1 ), sed
necessario
cuidam commodo
mo
terrarum intervdllo
distat.
eas quoque,
quom mihi
reddi-
tae fuerint, latinus faciam (p. 325), sed fidem huius viri non talem esse ut eius testimonio nitamur olim ostendi 8 ). et Casanatensi continetur usus est.
Et codice familiae a Vaticano plane diversae quae Dresdensi Sed notitiam vel Vaticani gr. 83 ipsius vel apographi ex hoc facti eum nactum esse
membr. sc. , calligraphice exaratus in fronte gerit iusignia pontificis familiae Robureae cuius erat Iuiius II. Continet epistulas trium collectionum eodem quo Ambrosianus C 12 inf. ordiue. Cf. Fr. Zamb. 61 sq. 1) Revera Zambicarium codices graecos possedisse probare possum epistula, quam demum cognovi, postquam librum infra citatum conscripsi. Extat in codice Vaticano Urbin. lat. 1198 chart. sc. qui continet exempla epistularum concepta a Friderico Ouce Urbini fol. 81: Dotnino francisco de Giohanbeccariis. Spectabilis et Docte Vir amice Carissime. Accepi literas tuas: quae mihi fuere jocunditati maximae: erant enim abs te: quem diligo plurimum et cuius virtutem facio quidem multi quique tantopere me amat et amantissime observat: Codices graecos
gart 1878, 52 sq
XV
XV
gratissima.
quos etiam misisti accepi et omnia tua essent semper (mihi inserj De his Octavianus (i. e. magister domus) meus ad te scribet latius: quod autem mihi tantum tribuis facis perhumane. et tibi gratias ago: atque praestanti doctrinae tuae gratulor: quae ex ipsius habundantia ita de me loquitur et sentit. vale.
2) Fr.
Zamb.
45.
60
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
numero epistularum ab eo prolato (plures milleet quingentis) probabile fit. Continet enim codex Vaticanus 83
epistulas 1566, si includis 21 litteras commercii inter Basilium et Libanium epistolici. Quin etiam concedi potest
eum olim codicem Constantinopoli emisse et possedisse priusquam bibliothecam apostolicam intraret. A. 1698 codice ad editionem epistularum Libanii parandam usus est Fridericus Rostgaard. Qui qua ratione in
apparatu critico colligendo versatus sit, ipse multis annis post in epistula die 3 Ianuarii a. 1738 ad Ioannem Grammium data, quam infra sub n. 433 exscribam, exponit. Apparatus Rostgaardianus auctionis iure bibliothecam regiam
Havniensem
ro
intravit
1556
Wolfio Hamburgensi
editionis
annoque 1733 Ioanni Christophoutendus missus est. Qui ep. 1284 Amstelodamensis a. 1738 ex apographo
)
huius codicis prompsit, in reliquis subinde eum adhibuit, sed pretium codicis parum perspexit Denuo Eugenius Bormann atque a. 1869 et 1870 egomet excussimus.
E
466
2.
Vaticano
gr.
83 Romae
III
sc.
XV
Neapolitanus
p.
12
(CCXV
185
gr.
bet
786) olim Farnesianus chart. form. quart. min. Prae1 407 omnes epistulas Libanii incluso commercio Basilii et Libanii epistolico et nivaxa praemissum. Desunt epistulae Dionysii. Post ultimam epistulam mutuarum BaT silii et Libanii fol. 407 librarius atramento rubro sub-
scripsit
ooa &e& tih&v oo|a / 6a>&f} 8 e%cov iXsTj&fj 6 ygciipcov et atramento nigro &6neQ 1-ivot %atQovxeg iSelv naxQida xai
oi d-aXaxxevovxeg evQeiv Xtfiiva ovxcog xl oi yQoitpovxeg ideiv extantes nonnullas reddidit, ut (iifiXtov xiXog. Lacunas in
fol.
ep.
fol.
120y
ep.
775
122 T
ep.
780
1)
om
lige Bibliothek
KiSbenhaven 149
sq.
2.
DE VAT.
61
etc.
fol. 141 ep. 1111 inter nokkolq et yevoptvog Si Zambicarius revera codicem Vaticanum 83 possedit, fortasse et ipse fuit auctor huius apograpbi. Raro corrector
post neyvxsvrai,
vrbis vel omissis supplendis vel falsis emendandis operam Examinavi a. 1869. Ex hoc codice, non e Vaticano ipso descriptus est codex 3. Neapolitanus III A 10 (CCXIII in catalogo Cyrilli),467 olim Farnesianus chart. formae folii maximi sc. XV exeunt. vel XVI ineunt. litteris maximis marginibus latissimis.
dedit.
12 congruit: ubi discrepat, errore id librarii continetur. nlva\ hodie non supra ep. \r\ libri s' (= 1468) exaratus est, sed finem eius periisse inde conicias quod vocibus |?j iStidfu&a oov folium 13 desinit. Textus epistularum tantum progreditur usque ad ep. oO-' libri 6' (= 1192) qua fol. 195 finitur. Examinavi a. 1869. Sed e Vaticano 83 ipso excerpti sunt coraplures codices.
III
'
Nam A
illis
omissis,
cum Neapolitano
Quorum primus 4. Parisinns gr. 3110 chart. formae sext. dec. sc. XVII 468 ab Emerico Bigotio exaratus est 1 ). Inde a fol. 2 inscripto:
Libri quarti Epistole extant epistulae e libro quarto excerptae:
-iy
11331357,
et
pipXiov xsxagxoV a
(=
1113)
1125). In margine ad ' (= 1119) scriptum est: r p. 269 Mst., cum haec epistula in fol. 269 Vaticani 83 extet. Adversariis Bigotii ad diversos scriptores, ut Iulianum, Plinium intermissis epistulae Libanii denuo occurrunt inde a fol. 29, quarum prima est lib. 5 epist. q<5 (= 1506); px/J'
(=
est
rus
epistulae libri II nr\ (= 690) qy' (= 695). Intermissis iterum coniecturis ad Plinium redeunt fol. 52 56 Libanii ep. 966 983; ultima inscripta est p. 394. epist. aX@. Intermis-
sis
fol.
65
epistulae libri II inde a lib. 2 epp. 2. p. 97 ( 1084) et epist. 4. lib. 2 (= 505) r'(= 1087); intermissis notis ad
1) Delisle, Bibl. Bigotiana Rouen 1877. Omont, Inv. des nuscr. gr. de la bibl. nat. Paria. introd. p. X.
ma-
62
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Pollucem fol. 89 91 tres epistulae primae libri s'(= 1045. 1046. 1048), denique fol. 92: lib. 4 epist. lib. epist. eqy (= 1078) et: p. 263. Ep. aos lib. 3. (= 586) et 235. Ex hoc codice Henricus Valesius in notis ad Arnmia-
num
locos singulos epistularum, Tanaquil Faberin praefatione ad Dionysii Longini neql vtyovg libellum Salmurii
1663 ep. 1078, Fridericus Brummer in commentario ad legem Cinciam Parisiis 1668 edito p. 108 ep. 1224 publici iuris fecerunt. Examinavi. Secundus codex aliquam saltem partem e Vaticano 83
originem cepit
469
5.
Parisinus
gr.
2963
chart.
formae
fol. sc.
XVII.
De
l
quo quod catalogus Mellotianus a. 1740 impressus ,nuper inquit ,emptus, quo continentur Libanii epistolae, e codd. Vaticanis descriptae , firmatur testimonio inscriptionis fol. 1:
1
Inter recens emptos Cod. 72. Regius 2783. Constat e quattuor partibus. Quarum prima 35 paginis comprehensa continet primum indicem epistularum secundum libros Vaticani
p. 1
enim
legi-
tur iXlov a xov Xiaviov imaxoXal di ov% eioiv iv x<p nivaxi xov xvoiov MoqsXXov, in paginis sequentibus i^Xiov
?. , Sequitur index epistolarum Libanii in Vatic. Bibliotheca reperiuntur, cuius in fine p. 35 legitur: Hic est finis omnium epistolarum Libanii Sophistae quae reperiuntur in sedecim codd. Vaticanae biblio/J,
y,
<J,
quae
thccae.
foliis
con-
tinet indicem
vqov Eoyioxov
481
alias
epistulas
continet.
editionem epistularum Libanii principem duobus tomis comprehensam, quae Guilelmo Morello deberi putatur. Pars quarta paginis tituloque carens continet
epistulas selectas e Vaticano 83 descriptas
2.
DE VATICANI
lib.
GR. 88 PROPAGINIBUS
63
aoe'
Vat. 83
III
ep.
586)
usqae ad
x
(=
Vat. 83
lib.
III ep. r
613)
xixaoxov.
lib.
'
Vat. 83
Vat. 83
IV
IV
1113)
920)
usque ad
x
lib.
ep. t
ep.
0V
xiXog xov 6
ftifiXiov
i(lXlov.
niunxov.
lib.
a
ove
(- Vat 83
'
ep.
ep.
1401)
ep. 45).
usque ad
(=
Vat.
83
lib.
ep. qve'
Quae hic exscriptae sunt epistulae desunt in indice illo tov kvqIov MoqHXov commemorato proptereaque in usum huius exaratae sunt. Morellum enim per Scipionem Co-
bellucium
cibus
1)
a Paulo
Vaticanis
sibi
exscriberentur
Legitur in praefatione nescio cuias opusculi quae incipit: literis tuis datis Kal. Maji accepi Libanii opusculorum exempla tria a te edita, quorum alterum, quod mandasti, dedi tuo nomine S. D. N. alterum Vaticanae bibliothecae , alterum milii habeo et aperte respicit editionem BaadiKov Libanii a Morello Kal. Mart. 1614 Paulo V dedicatam (vide t. IV p. 205 sq.). Sed cuius sit opusculi aeque me nescire confiteor atque Bultel-
Gum
lus qui tria illa praefationis folia Rostgaardo donavit, cuius in apparatus Libaniani Havniae asservati volumine quarto (Carteggio) reperiuntur inscripta: Tria haec folia dono mihi dedit Dnus Bultellus Consiiiarius et Secretarius Begis Christianissimi sed ex
sibi
non constare
dixit.
illi
Opusculum
a.
demum
succedens
Quiritatio
ad forensem Vulcanum
Super empyrismo Palatii Mensis Mariii VII a. S. MDCXVIII. Tantane te generis tenuit fiducia, saeve Vulcane, infesto ut Martis tu mense protervi
Astraeae auderes violare Palatia castae
Fortasse praefatio quae respicit incendium Palatii Iustitiae Parisini celeberrimum (cf. Pigamiol de la Force, Description
64
rello
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
dedit: Scipio Cobellucius Fed.
Mo-
(pontifex) tibi significare faeturum se facultatem describendi Epistolas lobanii quae in Vaticana bibliotheca sunt: Oportere tamen antea recognosci ne
iussit
me
quid
sibi
Sua
V. Id. Oct.
MDCXIV.
curam agente Cobellucio a. 1617 describi Morellus Andr. Schotto nuntiavit secundum huius ad Meursium epistulam huius anni (Io. Meurs. opp. vol. XI p. 286). Quae a
Cobellucio nactus
ille
est,
zov xvqiov MooiXXov non index est epistularum editioquam Morellus foras miserat sed epistularum quas se iam habere Cobellucio scripserat. Codicem a. 1880 examinavi. E Vaticani 83 libro LTI excerpta est ecloga brevis epistularum, quam praebet codex 2 6.Vaticanusgr.82 )sc.XIVfol. 250 253\ Sunttitulo x? 453. 468. 460. 347. 655. 669. 717. 725. privae 738. 744. 745. 748. 749, 759. 761. 762. 765. 768. 769. 839. 845. 842. 836. 837. 868. 871. De amplioribus huius
nis
codicis collectionibus
fol.
204229
IV
et
et fol.
250253
com-
prebensis
cf.
Item
e Vaticani
83
libris
470
quam praebet Vaticanus Urbinas gr. 80 chart. formae folii sc. XV T T fol. 174 185 inscripta Xiflavtov aocpioxov iniaxoXal. Sed ordo est inversus: quae prima esse debebat ep. 1224 (= lib. IV out'\ ultima est. Omisit verba xbv Xoyovyevvalco ep. 1260 in margine codicis V inserta manu tertia, sed concinit
epistularum,
7.
cum
illae
lectione
m8 Kenxrjfiiva)
pro
dedetdifjiiva).
Praecedunt tres
epist.
12 8),
Paris t. 1 Paris 1742 p. 540) ad editionem epistularum Libanii quam Fed. Morellus diu paravit, Bed nunquam foras misit <lestinata erat. Cf. infra sub. n. 76. 1) Cf. t. I 58 et 68. 2) Cf. t. I 48 n. 10. Char. epistol. p. 7 n. 13. 3) Tnfra sub n. 395.
2.
DE CODICIS VAT.
83
PROPAQIND3U8
in
65
est.
epistulae 41,
margine scripta
Epistuias singulas enumerat Stornajolo, Catal. codicum gr. Urbin. p. 118. Subscriptio fol. 185" xikog' elalv ai naaai iniaxoXal ' , quae summam epistularum 67 indicat, ita potius explicanda erit, ut epistulae quae antecedunt inde a fol.
157 aveniyoa(pot Demetrii Cydonii inclusae sint quam ut Libanii epistulae excidisse credantur. Nam folii perditi nullum
vestigium extat. Examinavi complures.
alii
codices redeunt.
Inter quos primo loco nomino partem potissimam syllogae epistularum, quam exbibet codex
8.
Ambrosianus A 115
sup.,
olim
T 231 (40
in catal. 471
Martinii et Bassii), chart. formae quart. min. sc. XV, olim Octaviani Ferrarii teste inscriptione fol. 1: Fuit ex libris
Octaviani Ferrarii,
axoXai.
fol.
203
244
Antecedunt sane aliunde sumptae 15 epistulae: 352. 1473. 841. 1152. 131. 633. 1280. 164. 312. 388. 1419. 1438. 1466. 1203. 389 et succedunt aliae 40 item aliunde sumptae: 7. 1047. 711. 136. 1041. 1288. 323. 1202. 746. 1153. 125. 1330. 909. 182. 89. 1147. 1027. 1142. 384; 1156 W. i. e. Synesii; 313. 578. 19. 210. 617. 143. 1436. 1425. 515. 1355. 1358. 1237. 892. 26. 647; comm. ep. 12; 725. 1271. 639. 1395. 1408, sed quae inter has extat sylloga epistularum, si excipis secundam item Vaticano ser-
vatam (501), nihil est nisi ecloga 100 epistularum e libro I Vaticani 83 ep. 1 325. Hunc autem, non syllogam alteram, quae est Vaticani 85 et Vossiani, fontem fuisse indicio est ep. 636 aeque in Vat. 83, non in Va et Vo inter 254 et 256 obvia. Idemque lectiones ipsae evincunt inter Am-
V congruentes (ep. 167. 193). Examinavi. repetenda est ecloga, quam praebet 9. Parisinus gr. 2022 chart. formae oct. mai. sc. XIV 472 olim Fonteblandensis, postea numeris DLXVITI. 608.
brosianum Item a
et
3073
157 169 T
epistulas
65
x&v xov Xi(iaviov intaxoX&v. Nomina quidem eorum ad quos epistulae scriptae sunt excepto diowinscriptas i%
66
o<p (ep.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
1237) omissa ut postea rubricarentur, nonnusquam tamen postea manu recentiore, quae fuit Boivini teste Rostgaardo, addita sunt et ordo epistularum valde turbatus est. Sunt: ep. 1165. 56. 54. 1177. 1150. 1173. 1153. 1202.
1195. 53. 1340. 1333. 1206. 442. 466. 571. 1215. 347. 360. 65. 69. 160. 75. 968. 869. 322. 325. 77. 351. 317. 336. 357. 327. 366. 330. 384 361. 404. 406. 363. 388. 1194. 1191. 483. 437. 1199. 1236. 1237. 1514. 1506.
1087 W.
(i.
e.
Dionys. 2).
1108 W.
(i.
e.
Dionys.
l).
Dio-
fol.
170 sequuntur
epi-
Cyprii inscriptae 1 xvqov yqfiyoqiov xov Kvngiov. ) Sed insignis est in singularibus lectionibus cum V consensus; ubi vero ab illo discreGregorii
ix
pat, corruptela apparet. Adhibitus est a Rostgaardo, qui ex eo Parisino 3073 appellato epistulas 32, sed inter has tres Dionysianas descripsit, mirum in modum non codicis, sed litterarum initi-
cum
cod.
3073 tantum
e parte
collata.
Examinavi
1880.
Item aliqua
10.
ad
XV / XVI 2)
quuhtur
Parisinus gr. 2577 A chart. formae quart. sc. y fol. 117 248'. Pleraque quidem pars codicis
praebet eclogam Lacapenianam rubricatam Xifiaviov eocpiaxov T STuaroXaL, quae desinit fol. 207 ep. ol-a' (= 435), sed se-
154
e
1. 1 335) (cf. num. cijjS vis quae excerptae sunt epistulae insignitae Vatic. 83. Primae tres sunt 59, 77, 88, ultimae 1523,
fol.
208
',
1)
Inter has
fol.
176 v extat
epistula
incipienB
tfj-Tjroi
xal
quae inter exempla itaQaiiv&TjTixfjs cbaracterum epistolicorum Libanii legitur p. 40 Weich. Non est cur eam a Gregorio abiudicemus, quamquam deest in duobus codicibus epistularum Gregorii Cyprii Vindobonensibus (Hist. graec. 101 ot Philol graec. 196), quibus Sophronius Eustratiades editionem suam (Alexandriae 1910) superstrnxit. Byzantino epistulam iam ann. Fleckeis. 1876, 496 tribui. 2) Cf. t. I 334 n. 42. Infra sub n. 409.
axb 9vrjT&v
Ttscpvnafitv
DE CODICIS VAT.
88
PROPAGINIBUS
comm.
67
epist. 11.
vie' insignitae
x&v imaxoXcov
Xifictvtov
xvqpXovg
rfjs
diavoiag.
vii ad V redire probat non solum Supplementum o/3 ordo epistularum cum hoc fere concinens, sed etiam epistolium an (= 1542) a Wolfio in nota ad ep. 1556 relegatum )
1
in
Meum
in
usum
a.
1874
excerpsit Carolus Graux, ipse exarainavi a. 1880. Similiter ad V, etsi non via recta redit supplementum
eclogae Lacapenianae, quod praebet codex 11. Laurentianus LXX 13 (= Lau) formae sext. dec. S sc. XV 183. Inscriptio cum tribus primis epistulis ) fol. 5
fol.
5 incipit verse-
bis ftdvcov i'%aiQov epistulae quartae (325). collectionis Lacapenianae est o' -= 435.
Ultima epistula
Quae vero
xn', e collectione fluxerunt, quae ad redit, sed eius ordinem fere reliquit
atque nonnulla ab eo aliena immiscuit. Sunt ep. 620. 1220. 1399. 1155, quae eadem iam in Lacapeniana nu' comparuerat, quinta a\e,' (iaaiXeiog 6 fiiyag oXvfxnico
Iulian. ep. 3 Hertl., = 1220 W., x&' = 483, ultimae roo" (= 831). 501.
xrj'
aQiovxf
rj(ilv cIqxcov
av xt
fitxcc,
x
H.,
e.
Iulian. ep.
64
647. comm.
ep.
12;
286; comm.
ep. 21. 9.
Subscriptio est xiXog x&v intaxoX&v Sequitur xov ptydXov (JaoiXelov nQbg
xovg viovg oncog av i iXXrjvix&v coqpeXoivxo Xoyav. Ep. 1545, quae in hoc uno codice extat inter 35 et 491 aliunde inserta,
1224
multa vel omisit vel corrupit, nec quicquam ad emendandum confert. Est M e diceus D Rostgaardi, e cuius apograpbo Wolfius ep. 1216
facit, sed
cf.
infra 14.
In textu in
edidit.
Ego
68
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Nec non ad V redire videtur, etsi ordinem epistularum maxime e parte dereliquit, codex 1 12. Laurentianus LVII 34 (= Lauren) sc. XVI ), qui fol. 240 250 eclogam praebet 16 epistularum inscriptam Xifictvlov 6oq?i6tov. Insunt ep. 182 (inscriptione priva). 748.
286;
comm.
fiuviov). 4.
14
ep. 8 (inscripta xov (isyalov (3a6uslov nQog ki5. 6; ep. 103 (inscriptione priva). 632. 325.
1060. 515.
ep.
td'
= Iulian. ep. 53
Hertl., is'
= Iul.
ep. 4, ig
(sed inscripta jtQoxla)). Omnes, si excipis duas epistulas Iuliani aliunde insertas, in V extant et nomina eorum' ad quos datae sunt vel eadem praebent, excepta ul-
866
tima Ttooxla)) non olypiiriQSi ut perperam praebet inscripta, vel omissa sunt; denique lectiones vel consentiunt vel deteriores sunt. Lacuua in ep. 182 (X 168, 7 8) par est.
fluxisse,
postquam
is
manu
etiam de suo nonnulla, quae ei corrupta viderentur, correxisse ut dovdtog comm. ep. 14. Itaque lectiones codicis a me collati speciminis loco ad ep. 1060 adnotavi, reliquas ab apparatu seclusi. Ad V plurima e parte redire probabile est codicem 13. Vaticanum gr. 926 cbart. 2 ) formae oct. sc. XV exeunt., qui continet fol.
96 191 eclogam 6$ epistularum inscriptam s7U6xo\al Xifiavlov xov 6otpi6xov multis glossis interlinearibus instructam; epistulae numeratae a q' sunt: 311. 78. 77. 74. 852. 861. 943. 869. 973. 322. 320. 330. 335. 349. 315. 336. 351. 361. 380. 385. 387. 1213. 1131. 631. 600. 466. 479. 968. 398. 57. 76. 1384. 1237. 590. 79.
486. 462. 443. 494 458. 465. 56. 55. 60. 372. 518. 519. 71. 1288. 347. 341. 313. 323. 357. 59. 317. 1138. 1137. 459. 484. 1156. 1141. 501. 514. 1377. 585. 530. 532. 531. 525. 1202. 1191. 1124. 551. 553. 569. 558. 559. 321. 344. 332. 570. 1287. 125. 1347. 54. 568. 572. 582. 481. 1232. 1231. 1337. 1335. 1309. 346. 1312. 1310. 1308. 1319 (q). 1333. 1371. 1394. 1350. 1352. 1355.
1)
Char. epistol. p. 3 u.
Cf.
t.
2.
2)
IV 302
n. 143,
membranaceum
esse dixi.
2.
DE CODICIS VAT.
83
PR0PAGIND3DS
69
1336. 1238. 523. 517. 396. 519. 51. 334. 47. 1318. 1328. 1330. 1226. 871. 902. 318. 360. 1215. 53. 1317. 992. 1503. 72. 1311. 1381. 1321. 1320. 1277. 469. 1194. 606. 327. 73. 49. 316. 312. 75. 1233. 1219. 1208. 1207. 1139. 1122. 570. 1123. 571. 573. 575. 567. 589. 563. 565. 574. 581. 586. 1409. 1410. 1227. 1395. 1240. 1298. 1299. 1216. 1203. 1192. 1211. 1197. 1195. 549. 537. 529. 534. 539. 533. 516. 397. 403. 949. 980. 1049. 355. 67. 65. 52. 63. 50. 328. 329. 354. 340. 489. 487. 483 (q). 488. 1504. 81. 269. 696. 35. 736. 26. 780. 661. 660. 1517. 21. 348. 339. 363. 103. 93. 715. 797. 773. 741. 369. 40. 542. 1247. Sequuntur epistulae inter Basilium et Libanium mutuae (cf. infra sub num 345). Succedunt ep. 371 {Xr)'). 379. 368. 364. 819. 238. 1133. 408. 19. 636. 283. 22. 123. 830. 382. 1218. 25. De fol. 188190 cf. t. IV 303. Succedunt fol. 191 ep. 390. 578. 391. 432.
226
21 5 T
iitioxoXal ovveoiov, quibus in fol. (|) et fol. et 216 nomine auctoris non addito immixta, postea
197235
tamen deleta
1216.
Si Basilii ep. 328 et comm. ep. 9 excipis, nulla comparet, quae non in Vat. 83 reperiatur. Nomina eorum ad quos epistulae datae sunt inde a qk' demum leguntur, sed quae ex-
tant,
cum hoc codice congruunt lectionesque omnes, quas quidem examinaverim, aut eaedem quae in illo aut peiores sunt. Itaque nihil obstat, quominus auctorem ex hoc codice hausisse ordinemque tantum ex arbitrio mutasse et duas
illas epistulas
disse statuamus.
Examinavi. Ep. 1211. 1308. 1317 mihi descripsit Pius Pranchi de Cavaleriis.
14.
Etiam excerpta
sc.
codicis
Neapolitani
II
Exc Neap)
XV
C 32 *) (=
lectionum proprietate imprimisque vocabulorum omissorum consensu evincitur. Orta sunt, antequam V manu 5 corrigeretur.
1) Cf.
Nam
t.
voces
V5
367 (X 352,
368.
70
5 6)
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
omittit Neap. ; ep.369 (p. 354,9) cum Fpraebet aytacorr. in Xoyonv; ep. 385 (375, 4) Se praebet,
corr. ia
Sr\;
vwv, quod V
collocationem codicis
379 (369, 2) praebet verborum non correctam manus 5. Sed liberrime in suo negotio versatus est excerptor: ep. 359 (342, 12) quia verbum xev$o(iat in V omissum sensum loci
quod
ep.
Vb
ipsius,
crit.
ad
1.
1.
exscriptam; ep. 366 (346, 18) praebet de suo &av(ide6&at pro c\vxt(i.dfe6%at aperte corrupto; item ep. 389 (380, 17)
vocem aXrjd-tvrjv fuse explicat; vid. app. crit. ad 1. 1. Quin etiam in ultima quam excerpsit ep. 1307 addit dXl r\ xb Xey6(Jtevov y.axomv ioQxr\g yivofiev v.a\ vaxeoovfiev e Plat.
>
excerptorum
129 *) (=Pal)
codicis
fol.
Palatini
pavit
avxa
illic
nam ex. gr. ep. 51 (51, 5) ambo omittunt (jte xotet inserunt xb post notelv\ ep. 63 (64, 7 8) inserunt ambo yivea&at xb pro iniSoGtv IlQioxiavo} , sed denuo hic
gr.
Heidelbergensis
QaGxov in
contraxit et mutavit, velut ep. 348 (330, 14) eaxt Se %Qr\ ^t QoStoig v6e in vae Qodtotg, ep. 52 (51, 11)
omisit av&Qcoitog. Itaque haec excerpta, nisi ubi plane singulare quiddam praebebant, ab app. crit. exulare iussi. 16. Denique hoc loco praetermittere nolo etiam in Dres-
densem D
codicem
2
)
mixtorum codicum,
V magna
parte transiisse.
codicis V.
3.
De sylloga
eornmque propaginibus.
K, sed etiam alter codex c ex apographo b archetypi a fluxit. Hic quidem iam non extat, sed duas
1)
Non solum
Quem
Planudem
anonymum
auctores, quos t. I p. 73 laudavi, secutus Maximum dixi ad ep. 391 (386, 6) et 428 (417, 6), iam cautius Palatinum appello; cf. nuuc Georgium Bauer,
Die Heidelberger Epitome eine Quelle zur Diadochengeschichte, di8s. Lips. 1914, 1 et 26 sq. Infra sub n. 263. 2) Infra sub n. 179.
DE SYLLOGA ALTERA
d
et
e,
c:
VAT. GR. 86
71
habu-
egit radices
quae
erunt propagines.
Atque e priore quidem radice d originem ceperunt et codex satis vetustus f, e quo Vaticanus gr. 85 (Va) et Leidensis Vossianus gr. 77 (Vo) et codex Mosquensis 459 (MOj) et Marcianus gr. 441 (Ma T ) descripti sunt, ex altera radice e multo plures codices, qui suo loco tractabuntur. Iam ut ad fata apographi c nos convertamus, corpus quod eo continebatur non ita multo post detrimenta cepit. Inde enim, quod nullus illorum quattuor codicum unam ex epistulis, quae V solo servatae sunt, exhibet, iure colligas has iam ab apographo d afuisse. Et quamquam Va postea demum truncatus est, codicem hodie deperditum f non ultra epistulam 1112 qua Vo finitur, progressum esse nec plures quam 1021 id est duas partes epistularum continuisse maxime probabile
est.
Mo
et
Ma
codicem
fide
qua
ordi-
enim
in V, ut supra exposui,
hic
illic
temeratus
est.
Iam singulos aggrediamur codices. 17. Vaticanus gr. 85 *) (= Va) membr. formae quart. 478 mai. duabus manibus sc. XI exaratus est, quarum prior fol. T ll r atramento fusco, altera fol. 11 249 T atramento 1
badio et scriptura paulo diligentiore usa est. Caret scholiis, glossis, numeris quaternionum, sed epistulae manu librarii
manu secunda illi proxima (= m s ) numeratae sunt. Numeri paginarum manu posteriore additi sunt. Scriptura, quae 6 hic illic evanuerat, manu recenti (m ) atramento nigricanti non semper accurate restituta est (cf. ep. 725). Iam antea duabus manibus, quarum altera (m 8 ) atramento subfusco, alvel
tera
(m ) sufflavo usa est, et ipsis recentibus correctus erat. Postea manus 6 atramento nigro usa in corrigendo versata est. Imi margines foliorum laesi sunt. Non codex integer, sed fragmentum est. Nam fol. 1 incipit media in ep. 95 (p. 95, 3)
1)
In catalogo
n. 9 sq. edito
num.
72
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
%a'
libri primi,
verbis 6Y otfcov fjX&ev, quae fuit ginti folia perisse censenda sint.
ut plus
vi-
%y (==
In
a'. imatoXai ity Manu demum j3t/S margine rubricatum est iniaxoXui Xtfiavlov 0*0tpiGxov. Succedit statim liber secundus inscriptus: $iXiov fi',a' (= ep. 97) qui postquam usque ad ep. os (= ep. 202) v fol. 27 processit, subscriptionem exbibet: xiXog. Iterum statim succedit liber tertius inscriptus (lifiXiov y, a (= ep. 203),
~ et rubricata
Sequuntur enim
qv}'
Idem
ep.
(= ep. 310) fol 59 procedit subscripvalet de libro quarto inscripto (lifiXiov 6'
(
ep.
qui ab a
311) usque ad n
ep.
389)
I
fol.
88 T
progreditur.
fiiflXiov
detrimenti
usque ad qi (= ep. r sunt ep. 390493. 492. 487, sed fol. 116 procedit 493) et subscriptionem habet I fiifiXiov iittaxoX* ordine inverso liber sextus inscriptus (ii(iXiov g qui ab a' (= ep. qi. Succedit T sunt 494) usque ad oty' (= ep. 607) fol. 144 progreditur
indicio nullo a
f (=
390)
incipit et
et subscriptionem habet teAoj (JifiXiov g'. Succedunt praemissa inscriptione Xifidviog tpiXayQtco numeris 614 et inde a fol. 145 nova priva epistolia septem 608 inscriptione Xifiaviov aoyKSxov imaxoXai et numeris axqy'
ep.
494 499
insignitae epistulae 393 (= ep. 6151006), quarum initio in margine manu posteriore scriptum est (5i(iXtov f. Folium ultimum 249 paulo post initium ep. xqy' (= 1006) desinit
verbis evSoxiiisi Se oftcog (XI 135, 9). Perierunt folia fere 30 vqrf (ep. 1007 quibus teste codice Vossiano ep. tqo*
1112) continebantur
Sex libros contemplantibus ordo quidem in
epistulis di-
Prigerendis dispicitur, sed non integer atque intemeratus. si aetatis ratio habetur, vetustissimae sunt epienim, stulae libri V, quippe qui epistulas inde a vere a. 355 us-
mum
que ad ver anni sequentis scriptas contineat; sequuntur deinceps liber VI, quo epistulae inde ab aestate a. 356 usque ad aestatem a. 357 continentur, liber IV epistulas inde ab aestate a. 357 usque ad hiemem a. 358/9 datas com-
3.
DE SYLLOGA ALTERA
qui
a.
c:
VAT. GR. 86
a.
73
358
us-
plexus,
liber I,
que ad hieraem
359/60 datas continet, liber II, qui epistulas hierae a. 359/60 scriptas praebet, liber III, qui epistulas a vere a. 360 usque ad ver anni sequentis datas exhibet! Deinde ne per singulos quidem libros est ordo
chronologicus integer servatus, immo vero saltem per libros IV epistulis vel posterioribus vel anterioribus insertis inI
terruptus.
libros divisi-
onem a Libanio ipso profectam esse, quae fuit opinio Seeckii, redarguitur. Ne septimo quidem qui postea dictus est libro comprehensarum epistularum ordo ut Seeckius p. 24 censuit, etsi
libatus est.
melius servatus, e Libanii adversariis integris deNam etsi haec collectio bipartita est, ita ut prior
pars epistulas inde ab aestate a. 361 usque ad ver a. 363, altera epistulas inde ab a. 388 usque ad mortem scriptas
complectatur, tamen in neutra parte ordo intemeratus est. Aut adversaria iam quando a corporis redactore adibantur, parum integra erant aut corporis compages hic illic soluta
est.
II.
Quocum
III
I.
non
cum
Vaticani 83 libro
cum
a consentit, librorum IV. V. VI cum eiusdem libro y', VI [ libris /T, e\ g. Sed passim codex lectiones praebet ut diversas non solum a V (cf. ad ep. 731. 733. 741. 748. 754. 762. 763. 786. 796. 798. 799. 803. 805. 814. 816. 817. 820. 853. 861. 862. 875. 912. 919. 922. 929. 931), sed etiam a Vo, ita recte falsoque congruas vel cum Ath vel cum Be, ut nulla dubitatio esse possit quin ex exemplo ab a repetendo, ad
quod
Sed propailli codices eclogarii redeunt, correctus sit. gines videtur egisse nullas. Partem priorem codicis contulit Eug. Bormann, reli-
Leidensis Vossianus gr. 77 (= Vo) formae folii474 bomb. sc. XII/XIII, olim Ioannis Chrysolorae teste in1)
Silomon.
1. 1.
74
scriptione
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
fol.
214
quorum primum quaternionibus banii epistulas librorura I VI 117 foliis (104 220) Libanii
103
continet Li-
secundum
Iuliani scripta. ) Marginibus imprimisque superiore folii 1 laceratis inscriptio exceptis reliquiis duarum litterarum x et
i periit. Huic manu secunda supraposita duas lineas distributa Xifidviog
est inscriptio in
iitiaxoXai et intra has loco inscriptiotertia Xifidviog iteratum est. demum sequitur inscriptio a librario ipso profecta Xifiaviov iitiaxo-
nis oblitae
manu
Tum
i
Xal a'
(=
1).
(=
17).
adsint, sequitur
primus inscriptus ft(i a, qui comprehendit epistulas 18 96, sed integer non est. Nam inter T fol. 7 quod voce imaxoXdg media in epistula i& 29) desinit, et fol. 8, quod vocibus r) ngbg xrjv 6Sbv opfiij, quae finem faciunt ep. 1541, incipit, unum folium excidit, quo
3
liber
praeter finem ep. la epistulae ifiis' et initium ep. tg' continebantur. Nam voces illae r) 7tQog xr)v bSbv oqui] excipi-
untur nova epistula tf (= 30). Quae res non potuit fugere viros doctos, qui codicem usurpabant: quorum unus saeculo V 8 scripsit SoKOvaiv ivxav&a XV/XVI (= ) in fine fol. 7
iXXsinsiv drtb rTjg idV? ravxrjg ui%Qi tf;? s7touivr}g iV$ ov yaQ 4 &axs fyxr}) subscripsit ovvs%i&xcu, alter paulo post (= xiov xavxrjg xb Xslnov xai xr)g snouivrjg r) apj^, tatog Ss xov-
libri
1) Catal. mss. codicum Isaaci Vossii concinnatus a Paulo Colomesio ed. Fabric Pauli Colom. opp. Hamburgi 1709 p. 863 n. 77: Mille et trecentae Libanii JEpistolae, omnes ineditae. Iuliani Apostatae opera omnia. Post Vossium Spanhemium codicem possedisse falsa fuit opinio Rostgaardi: Vossius tantum codicem
Cobet.
t.
Mnem.
3 sq.
ad
Iuliani
opp.
I p.
8.
DE SYLLOGA ALTERA
fol.
c:
VOSS. GB. 77
75
pistulam ny
24 T aeque atque
& imaxoXai ny:
in Vaticano
85 subscripsequentibus
tum
fol.
est xiXog
fii
Etiam
in
tribus libris,
89 T
cum
illo
Sed in
libro
quinto, qui
89 T
(-==
incipit,
fol.
nionum
tna&ov
fecit.
Nam
95 T
quidem verbis
r
ttai (iov-
quae usque ad
(= 412 496) exciderint. non magis attentionem lectoris illius saeculi XVI etfugit, quippe qui in fol. 96 summo adnotaverit Xzinovai <pvXXa *?'. Liber sextus fol. 116 aeque atque in Vaticano 85 subscriptionem habet xikog fiifiHov ?'. Item aeque atque in
Quae
res
mae quattuor
et
cum cum
cpdayQuo
est
(=
gnatum
px'.
Etiam
quod sequitur sylloga nova epistularum inscripta Xipaviov aotpiaxov imaxolai, sed loco inscriptionis in margine Vaticani 85 manu
est,
hoc codici
secunda addita fiifiUov extat hic in margine folii 116 item manu secunda scriptum irepa ap^?;. Haec autem epistularum collectio, quae epistulas a Libanio sene scriptas
continet, non, ut in Vaticano, in fine detruncata, sed integra est. ultima e vw\ epistulis fol. 220 T (-= ep. 1112) in
Nam
cunei formam
-fikiuL
Sequitur subscriptio imaxohxl xov Xiflaviov Etiam ad sinistram verborum ultimorum y.ai manu secunda scriptum est imoxoXai %ikiai. rjvoxkfja^ai xov Xifiaviov yiXica tixoai -/.ai fxia. Correctus est codex quatexit.
eixooi
y.a\ fita.
tuor manibus, una librario ipsi satis propinqua ( alio codice usa esse videtur, et tribus recentioribus,
vetustissima
sc.
m 2),
quae
1
quarum
XV/XVl
se
4 (= m
creberrime conspicitur (=
)
m8)
),
Haec coniecturas
72 ante-
posito indicavit.
76
recentissima
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
5 (= m )
tum vvv
Scholium a manu 5 profec707 p. 718, 8 in textum Wolfianum irrepsit. Codicem non e Va, dum is plenus erat, sed e fonte cum hoc communi manasse magna copia locorum probatur, quibus lectionem genuinam cum Vaticano 83 concinens servavit, Va vero ob causam quam
nigro usa
est.
yQcctyecg
fitj
supra dixi mutavit, id quod potissimum de collocatione vervalet. Ne de emendationibus cogites, probibet multitudo locorum, quos corruptos praebet, cum facillime emen-
borum
dari potuerint.
Exemplar vero
codici
cum
aliis
tum
Codicem
e parte
cum
codice Parisino
mo
contulit Rostgaardus. Ego excussi a. 1871. Codex plus semel vel excerptus vel descriptus est. Atque in his quidem qui ex eo derivati sunt codicibus tractandis
est.
magnam duorum
quaternionum,
nondum
folii
cum
ex eo ex-
cerperetur codex 476 19. Ambrosianus G. 14 sup. olim T 78 et postea 73 (383 in catal. Martinii et Bassii) (= G) bomb. formae quart. min. litteris admodum minutis diligenter exaratis manu sc.
XIII/XIV, olim Io. Vinc. Pinelli, qui continet fol. 72/73 109 eclogam epistularum Libanii, cuius inscriptioni spatium est relictum. Desunt et numeri epistularum et nomina eorum ad quos scriptae sunt ita ut ne lineae quidem inter singulas spatium relictum sit, sed tantum finis signum: - extet. Ordo hodie est turbatus. Nam incipit ab ep. 636 et
637, tertia est 369, quam sequuntur epistulae selectae inde a 374 usque ad 643 post hanc demum occurrit ep. 1, quam sequuntur 6. 8. 12. 15. 19. 20. 25. 26. 28 etc. usque ad 1004 et 1006. Debebat esse ordo: 1368. 369643. 644 1006. Codicem familiae VaVo esse excerptum inde elucet,
;
quod comm.
et
epist.
11 inter 350
et
351
et ep.
647
inter
644
Vo,
648
Va
3.
DE CODICIS
Vo
PROPAGINIBUS
77
non in V leguntur. Et codicem e Fo, non e Va esse excerptum evincitur ep. 500, in qua lectionem codicis Vo tov aov xqotiov xcu ti\g afjg GTtovdrjg, non codicis Va et V tovg oovg toonovg xai trjv Or\v dg xo faiov OTtovdqv praebet. Raro vel a lectione
codicis
Vo
recessit,
ut in
iarj
pro
yivr\
ep.
502.
Desunt
epistulae inde a 412 usque ad 496 quae in Vo iam perierant. Ut sub finem multas cpistulas praeteriit, ita ultra
1006 excerpere auctor oranino praetermisit. Qua e re ne concludas eum non Vossianum, sed Vaticanum 85 ante oculos habuisse, reputes hunc statim post initium ep. 1006 desinere, Ambrosianum vero usque ad verba (if) &uotiqtov ovta
yovav progressum
esse.
Sed folium
illud inter 7 et 8
non-
dum
exciderat.
Nam
inter ep. 28 et 29 extat in fol. 85 exTtintl%a6iv (= ep. 31), quod uni ex illis
t|3
ie'
tribuendum
est.
De
con-
excerpendi
si
pratis epistularum carperet propositum habebat. Itaque ne integras quidem epistulas omnes exscripsit, sed tantum, quae
ei splendebant, sive initium sive res Rostgaardum et Wolfium in
medium sive finis erat: quae errorem induxit, ut frustula epistularum pro epistulis novis haberent velut 1159 W., quae nihil nisi parsestep. 629. Quae redarguiann.Fleckeis. 1876, 499 sq. Quae cum ita sint, in crisi codicem non adhibendum esse nisi ubi Vo deficit, apparet. Itaque etiam hoc loco satis habeo indicasse epistulas e quibus loci excerpti sunt: 636. 637. 369. 374. 379. 383. 386. 387. 388. 390. 391. 393. 396. 398. 402. 404. 405. 409. 410. 499. 500. 501. 502. 503. 510. 512. 518. 528. 535. 558. 576. 578. 581. 584. 604. 606. 619. 628. 629. 632. 634. 633. 639. 643. 1. 6.
8. 12. 15. 19. 20. 23. 25. 26. 28. 29. 32. 35. 38. 39. 40.
218. 221. 222. 223 238. 240. 242. 246. 300. 310. 312. 315.
61. 67. 68. 70. 72. 105. 107. 109. 111. 143. 152. 156. 157.
194. 196. 203. 208. 226. 227. 231. 235. 254. 268. 279. 281. 324. 325. 326. 327.
78
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
330. 331. 332. 336. 340. 342. 345. 348. 350; comm. ep. 1; 351. 352. 353. 358. 359. 361. 362. 363. 364. 365. 368. 644. 647. 648. 649. 651. 653. 655. 656. 657. 659. 661. 664. 666. 667. 668. 669. 672. 688. 693. 694. 696. 699. 711. 716. 719. 724. 731. 720. 735. 738. 741. 743. 746. 749. 750. 758. 770. 773. 777. 782. 797. 800. 803. 804. 806. 809. 815. 817. 818. 827. 834. 838. 839. 840. 842. 845. 847. 849. 855. 859. 864. 866. 867. 872. 901. 911. 923. 930. 938. 959. 964. 976. 983. 992. 1004. 1006.
Phaedone et Euthyphrone 126 (124) ep. 49. Adhibuit codicem T. 73 nominatum Rostgaardus. Exae Platonis
fol.
a. 1870. Sequitur temporis ratione habita apographum codicis Vossiani, codex 476 20. Parisinus gr. 2962, olim num. 1566, 1707, 2783
insignitus, Fol.
formae
fol.
qui continet
oct. sc.
Deest epistularum in libros divisio, etiam numeratio. Sed manu posteriore numeri epistuquin lis serie continua additi sunt inde a rg %X(i' rubricati, non sine erroribus. Desunt epistulae iactura unius folii et duorum quaternionum iam in Vo amissae. Praetermissae sunt
BGiov iniGroXai
).
epistulae, quae in Vossiano detritae erant vel hiabant: 15 17. 29 et 1098. 1100. 1101. 1104. 1K'5. 1111. 1112.
Subscriptio est
Xi,aviov
manus
a,
ouov
%"'
rovt
Qr\-
vim nactus
1) In
est.
B. XifiavLov
imato-
BiXiov " ftTjxovg, ivSeSvfiivov Siopuxi xvava-, iv m alfft Xifiavlov xal dXXiov ttvoav imoxoXui. 2) Rostgaardus in epistula a. 1738 ad Grammium data: Scias autem Codicem illum Biblioihecae Regiae Parisiensis primarium non ea de causa quod mole vel forma voluminis reliquos excede-
3.
DE CODICIS
Vo
PROPAGIND3DS
79
princeps^^pr) epistularum sc. XVI, quae477 sed certe Parisiis prodiit et Guilelmi Morelii in Graecis typographi Begii fertur duobus tomis vel tu^fiaat
s.
1.
21. editio
e. a.,
comprehensa, ex eo tiuxit, id quod Woltiuni*) non fugit, cum ordo et lectiones epistularum congruant. Prius volumen formae quartae inscriptum AIBANIOT IIPSITON et quattuor quaternionibus (A D 4) vel pag. 132 comprehensum incipit a AIBANIOZ KAE-
EHIZTOASIN
TMHMA
1) continetque 54 epistulas (== 114. 1928. alterum eiusdem formae inscriptum AIBANIOT EI1I2TOASIN item quattuor
APXSl (
30
60),
TMHMA AETTEPON
4) vel pag. 33
quaternionibus
continet
(EH
epistulas (= Typi sunt iidem, quos ipse in editione yaQaY.xi)o(ov imaxokifiaiav (Parisiis 1558) et Fed. Morellus in editione declamationum et orationum (Parisiis
49
61
108).
64
comprehensum
1608 et 1628) adhibuit. Maturinus Veyssiere La Croze apographum epi- 478 stularum huius editionis hodie rarissimae in usum Wolfii ad22.
ditis iis,
quae praeter has extant in codice Berolinensi, fecit, 3 quod hodie in bibliotheca urbica Hamburgensi ) asservatnr;
23.alterum est in Collectione Fabriciana bibliothecae Uni- 47 versitatis Havniensis 90 n. 2. Plura de eo infra sub num. 192. Usus sum exemplari bibliothecae regiae Berolinensis cum Aldina epistolographorum compacto.
Deinde codex
a.
1643 a Nicolao
Kigaltio bibliothecario
vam
missus ibique bis 24. semel in usum Gothofredi ut testatur nota in fronte 480
hodie bibliothecae urbicae
codicis
manu
ret,
Gothofredi posita:
Hunc
ximum a me appeUatum.
1)
et
numerum Epistularum
2) Praef.
Ma-
ad Lect.
p. 2. p.
Hamburger Stadtbibliothek
Bibl. VII 364.
70 et 199.
Omont, Centralbl.
f.
80
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
humanitate D. Clericus ex M8T. Begio 1) quem commodato mihi in hanc urbem miserat V. C. Nicol. Rigaltius A. JD. 1643 2 ). Fuit deinceps Antonii deMarville teste inscriptione supra illam posita:
Ex
lib.
Ant.
cle
Marville Valent.
1694, Duboisii, Christiani Friderici Boerneri, Wolfii qui codicem ab hoc dono accepit et bibliothecae Hamburgensi legavit. Non omnes continet epistulas, sed tantura 793 auctore Wolfio 8) vel 796 auctore catalogo manuscripto bibliothecae, nisi id quod statuere malo, in hoc numero 796
error inest librarii
996
scribere volentis.
481
Clericus sibi ipsi fecit. Quod postquam iure hereditatis ad Ioannem Clericum nepotem pervenit*), a. 1735 ab Iacobo Philippo D'Orville emptum
25. Alterum
apographum
est,
hodie in bibliotheca
Bodleiana
8 5 ). In
inter codices
villianos servatur
I.
3,
folio praefixo
Dormanu Io-
annis Clerici 6 ) scriptum est: Exscrijpsit hascc Epistolas ex Regio Codice Manuscripto Parisino David Clericus. Huius
Bibliotheque Ancienne et moderne t. III part. sec. (Amster1711) p. 359: Jaques Godefroi avoit prie autrefois David le Clerc, mon oncle, de lui traduire quelquesunes, des Lettres de Libanius, que j'ai encore ecrites de sa main, avec quelques petites cette occasion mon Oncle rtmarques de Mr. Godefroi a cote. entier des Epitres de Lib., ou il prit la peine de copier un y en a MXIII. &est une copie d\ine exactitude admirable et qui represente toutes les Abreviations de VOriginal, qui est a Paris dans la Biblioiheque du Roi. 3) Praef. ad lect. p. 3. 4) In Catal. librorum Ioannis Clerici, Amstelaedami 1735 est primus inter codices formae folii: Libanii Epistolae 1013. Graece, e codice regio parisino exscriptae a Davide Clerico Cf. F. L. Hoffvidis,
dam
MS
mann., Serap. XIX 193. 5) Codices Manuscripti et impressi cum notis manuscriptis, olim D'Orvilliani qui in bibl. Bodl. apud Oxonienses adservantur. Oxonii 1806, v. 14. 1 6) Hoc testatur Dorvillius in Wolfii editione p. 864 col.
ad
ep. 823.
S 3.
DE CODICIS Vo PROPAGINIBUS
l
81
(= 1 1 1 10).
).
Vide
eum
aiy'.
surit,
Ktiam
qui debebant esse iusti. Quorum ultimus est 996. Sed ne haec quidem numeratio libera
peccatis est. 26. Sed Clericus etiam partem
numeri adscripti
descriptam latine vertit notisque brevibus instruxit. Libellus foliorum 145 eadem via ad Dorvillium et in bibliothe-
cam Bodleianam
est X.
I.
venit, in
qua
inter codices
Dorvillianos
5 8 ). Sunt epistulae secundum ordinem alphabeticum nominum eorum ad quos datae sunt digestae nume4,
est
risque quos in apographo illo pleno gerunt insignitae. Prima 931, ultima 1075, cuius in fine fol. 140 legitur xiXog.
Sed etiam cum latina versione fol. 141145 leguntur epistulae diaaov |u,ov(Anatolio)i. e. finisep.339 (t.X p. 321, 7) et, ep. 362. Notae Clerici sunt breves imprimisque generis
prosopographici aeque atque eae, quas
Gothofredus
in
margine addidit.
27. Hae vero diversae sunt a ,Notis avxoyodcpoig Iac. 483 Gothofredi ad Epistolas Libanii ex codice Reg. Paris. aDan. Clerico descriptas', quae quattuor foliis com-
prehensae hodie in Collectione Wolfiana Libaniana biblio3 thecae urbicae Hamburgensis (cod. 43) ) asservantur. Hae
criticae
epistulas 1
212
Pauca proferenda visa sunt. 28. Tertium apographum codicis Parisini factum est ab 484 Ioanne Boivino, quod periisse videtur; 29. quartum FridericusRostgaardusParisiis a. 1696 485 faciendum curavit, ita tamen ut pars, ep. oO' (= 109)
ixO'(= 339),
1)
ad
Dorvillii in VVolfii editione Lib. p. 864 ep. 823. Codices Manuscr. D*Orv. 1. 1. 21. 3) Cf. Bupra p. 79 n. 24.
2) Cf.
notam
col. 1
82
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
gaardus ipse in apographo, quod volumine primo apparatus hodie in bibliotheca regia Havniensi servati continetur, ad
epistulam #'adnotavit: Haec estprima epistola earum quae ad apographum Dni Ioannis Boivinii descriptae sunt, ultima autem est xk&' IdvaxoXtay' KaXd ys aoi za nsTtqay^iva.^ Rost-
gaardus hic illic lectiones varias codicum Ambrosianorum, Laurentianorum, Vaticanorum, Mutinensium, Casanatensis, Bodleianorum, Vossiani, Parisinorum in margine adnotavit. Wolfius non codice ipso, sed apographo Rostgaardiano pro fundamento editionis Amstelaedamensis epistularum quae in
eo extant ordine fere retento usus
est.
non quidem
30.
Vaticanus Palatinus gr. 275 *) post a. 1463 exav ratus a Michaele Apostole, qui fol. 98 176 v eclogam 200 epistularum inscriptam Xifiaviov ootpiGxov %a\ praebet
xoiatoxoQog ijtiOxoXai, quarum prima ep. 1, ultima aeque atque in Parisino ep. 1110 est. Aeque atque in illo librorum
numeri epistularum cum nominibus eorum ad quos datae sunt serie continua ab a' usque ad <s' rubricati sunt. Ordinem servant Parisini excepto quod ep. 247 demum inter 923 et 924 atque ep. 610 inter 1051 et 1068 postmodo locum invenerunt. Singulis quae eo continentur epistulis hoc loco enumerandis supersedere possumus. Examinavi.
divisio deest;
II.
Secundum locum
tenet
486
31.
mai. ab eodem
scriptione fol.
xr^g
Vaticanus Urbinas gr. 127 chart. formae quart. illo Michaele Apostole exaratus teste sub219 mxafjkog
fol.
Oxooog imaxoXai: Statim sequuntur ep. 1 17. 1928. 96. Hae efficiunt librum primum. Epistulas 17 in
praemissas
i^iyoatpev.
xoiai-
30 Vo
cum
Praeteriit ep.
1) Cf. t. II
192
8.
DE CODICIS
Vo PR0PAGINIBU8
83
larum in Vo uno folio amisso perditarum nulla ratione habita non numeros </3 usque ad tg transsiluit, sed ab ia
ad
t(3
transiit.
Numerum
fol.
|f in illo inter ? et
ij*/
omissum
xat
adbibuit.
Succedunt
22 T
Xifiaviov aocpioxov
xvai-
axooog intaxoX&v iXiov itvxtqov^ et inscriptionibus cum antecedente congruis instructi fol. 43 liber tertius, fol. 67
liber quartus, fol. 90 liber quintus, fol. 117 liber sextus, desinit fol. 21 9 epistula 1110. Concordant cum Vo excepto qui
T
codicis ep.
1111
et
1112
pariter
atque in Parisino 2962 ut nimis hiantes praetermissae sunt. In epistula 1101, quam Vo solus servavit, eandem quam ille lacunam praebet, sed etiam xo ante Cvvxe&sv in illo superstes omisit. Examinavi.
Ex
32.
TJrbinate
maximam partem derivatus est codex Vindobonensis Medic. XVI (olim 35) chart.
manibus
sc.
for-487
mae
folii diversis
XV
exaratus miscell. ab
Au-
gerio de Busbecke comparatus Constantinopoli teste inT scriptione fol. 1, qui fol. 35 42 libri I epistulas 143 praebet excepta 29 rubricatas Xifiaviov aoqpiaxoH ImcxoXui. Deest ut in Urbinate indicatio libri I. Desunt etiam nomina eorum ad quos datae sunt. Numeri additi sunt tantum a
sed y' omissus in ep. 3 et appositus epistulae 4, relir Ep. 43 cum fol. 41 desinit in voce xmoXap ' [pdva] (X 41, 10) iuxta quam in margine legitur Zrj T et
',
qui desunt.
T
fol.
41 incipit t (-= ep. 617). Sequuntur ep. 499. 325. 327. 331. 333, quae sumptae sunt e collectione Lacapeniana /3 Examinavi. '. Sed etiam ad excerpendum codex Vossianus saeculo XV plus semel adhibitus est, ac primum quidem ab auctore ajllogae epistularum, quam praebet 1 33. Vindobonensis phil. gr. XC (olim IIIC SO) membr formae folii ex ir\ quaternionibus vel 140 ( Vind)
1)
)^
Est codex
quem
nullo
numero inaignitum
rbet. Antioch.
Lips 1707, 54 sq. Wolfius initia tantum epistularum a Treaenreutero exscripta nactus est, e quibus pauca, velut ad ep. 564 (e Vindobonmaibus membranis), protulit.
84
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Sebastiani Tengnagelii, inscriptam
oi-d'
sunt collec-
Quae vero succeduntep. o*'(=comm.ep. 11) vi'{= 990) etvfrj'( 918), o libris 6', s', g', f codicis Vo ordine fere non turbato ex-
cerptae sunt. Id inde evincitur, quod lectiones falsas codicis Vo proprias praebet, ut (iaaivov pro aa(3Zvov ep. 339 (X 319, 20), aqpeaxaai ep. 341 (323, 10), ovSe n&itoxe ep.
346 (326,10), dut ep. 595 (555,14) oravep.692 (625,12), ep. 702 (637, 2), in inscriptione ep. 560 compendium syllabae ultimae parum percepit itaque praetermisit. Sed etiam
omnes quas
hic codex a manibus 3, 4, 5 correctricibus re-
cepit correctiones in textu exhibet De correctore huius codicis infra pluribus agetur. Examinavi.
codicis Vossiani excerpta est pars quarta epistularum, quam continet codex Laurentianus syllogae LVII 19, sed de hoc infra sub n. 82 pluribus agetur.
libris
E
E
d-f
'
libris
' et 6'
codicis
Vo excerpta
est
ecloga prior,
quam praebet codex chart. pluribus manibus saec. XV exaratus 1 34. Varsaviensis Zamoscianus ) (= Zi) fol. 125
138 inscriptam Aiftavlov EoqpiGxov 'EmaxokaC atque
epistulae libri
'
ut
ita,
1108. 1107. 1047. 1048. 1050. 1051. 1052. 1059. 1060. 1061. 1063. 1075. 1080. 1083. 1087. 1110, sequerentur epistulae libri 6': 267. 278. 281. 287. 288. 298. 300. Ep. 1050 (XI 174, 15) Zs verba v.ai jiaoeveyxovOa in lacuna 21 litterarum a Vo z suppleta nullo lacunae indicio omisit, item ep. 1051 (XI 175, 13 sq.) xe&Qafifievog; at ep.
et Vo post yevia&ai (XI 203, l) in verbis xavxa a vvv ay.ovQt], sed haec non gecxtat, explet nuina, sed autoschediasma esse in aperto est. Contuli. Sed eclogam huius codicis parum integram esse ostendit
codex
489
35.
chart.
1)
in catal.
in
Milleri)
quo
fol.
59
74
sq.
Reliquas
9.
DE CODICIS Vo PROPAGINIBU8
30 ordine
inverso e
85
Vo
(sed haec demum a verbis yvcofirjv tavzrjv excerptae: excipiens). 995. 965. 962. 945. 911. 909. 907. 819. 809. 810. 804. 802. 796. 763. 756. 741. 736. 735. 732. 731. 694. 663. 659. 651. 650. 639. 571. 561. 558, sed in codice numeris qiy Qfi' signatae. Cf. infra sub n. 61. Examinavi.
1004
'
nam codicis Va nullam iu s et f codicis Vo efficaciam fuisse supra dixi electa est pars posteriores
libris
'
fol.
110130
inscriptam AifiavLov ooqjtotov imatoXai. Est sylloga bipartita. Fol 110 enim continentur primae quinque epistulae
collectionis
1
Lacapenianae
(cf.
fol.
112
electae e libris s' et ' huius familiae (= ep. 585 820). Sed haec desinit verbis eiaovtai dendvteg (X 742, 15), quibus custodis loco addita sunt o Scooeig. Singulas epistulas
to'
30
(fol.
70 epistulae numeratae
enumerare hoc loco inutile videtur. Inspexi. Singularis est condicio codicis, qui ad Vo redit, sed or-
dinem epistularum prorsus mutuatum exhibet. Qui est 37. Ambrosianus E 81 sup. sc. XV 8 ) fol. 261268 inscriptus Xifiaviov imatoXai. Sunt ep. 528. 533. 500. 318.
317. 272. 268. 667. 526. 550. 585. 329. 321. 323. 618. 356; comm. ep. 11; 11. 2. 3. 209. 5. 39. 322. 22. 211. 324. 647. 648. 538. 649. 80. 312. 212. 600.601. 247. Intermissa declamatione naodanog inl delnvov KXrj&etg (fol. 269
271
275 T alia manu exaratae ep. sequuntur fol. 272 578. 98. 804. 1232. 1330. 1113. 1200. 663. 352. 197. 382. Denique alia manu exaratae extant fol. 296 r ep. 73 r (Libanii nomine priva), quae desinit cum fol. 296 in verba T ov Sh XQiv6[(ievog] (X 74,8) et fol. 310 ep. 679. 136. 1153. 100. Etiam fol. 186 T extant Libanii nomine priva episto8 lia 74. 79. 547 ). Ad Vo hunc codicem redire sequitur cum
r
tum ex
ep.
collo-
294
aq.
86
cata.
n.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Ep. 2. 3. 5 in 209 Examinavi.
Va
desunt.
De
fol
310 T
cf.
infra sub
Ex
38.
initio
eclogae Ambrosiani
S.
E 81
Laurentianus
Marci 308
XV
fol.
134
et
135. Sunt rubricatae imotola} Xifiavlov oocpiotov 528. 533. 317. 500. 277. 268. 550'). De epistulis collectionis Lacapenianae cf. infra sub n. 148. Adhibuit Rostgaardus, cuius copiis parum diligenter usus eum Venetum Marcianum F. 7 appellavit Wolfius in praefatione; cf. Rel. Acad. Berol. 1885, 904 sq. Mea gratia inspexit Henricus Rostagno. E Laurentiano vero descripta est pars codicis
3 166-188 r ), in ) (fol. cum eadem inscriptione eodem epistulae qua septem r r ordine 182 184 exhibentur cum subscriptione xiXog 6 &ebg diSovg xr\v %ccqiv: ~ do|a avx& ug xovg ai&vag: De fol. 186
39.
Matritensis
illae
243
III.
cf.
Inspexi.
Fontem vero primarium quidem secutus est Vossianum, sed etiam Vaticanum gr. 1323 adhibuit codex 490 40. Mutinensis II F 4 (CLXIX) chart. formae folii sc. XV exaratus, Mutinensis A Rostgaardi Wolfiique. Librarius epistulas 17 in Vo praemissas omnino omisit. Fol. 1
incipit ep. 20.
Excidisse
statuendum
est
folium primum,
quod praeter inscriptionem continebat ep. 19. Inscriptio, quae hodie fol. 1 post aQtoxaivixco legitur Xiaviov ircioxo28 ut in Vo. Xal, manus posterioris est. Sequuntur ep. 21
Sed inter 28 et 29 insertae sunt epistulae sex 1131. 1132. 1133. 1134. 1136. 1137 quae sunt in Vaticano gr. 1123, codice ad Athoum itaque ad archetypum a referendo, ep. tx|S'. Sequuntur ep. 3080 ut in Vo. Sed inter 80 et / 81 (tj ) inserta est quoniam numerus ' est praetermissus, Seep. 1138, quae est proxima in Vaticano 1323 (x/). quunturep.81 96 ut in Vo. Subscriptio par est atque in Vo: xilog [ItfiXiov a imOtoXai ny. Item pariter se atque in Vo
1) Cf.
t.
VI 499
428
n.
246
2)
3) Cf.
n.
75
5.
DE C0DICI8
(390)
illis
Vo PR0PAGINIBU8
87
Vo a
habent ptflla J%
f\ F\ Cum
autem pipUov
T in
incipiat, librarius
succedebant: 1142, 1146, 1149, 1150, 1 1152, 1154 ). Quae sequuntur ep. 390614 eaedem sunt atque in Fo, cum ultimae septimae epistulae quae in Va non numeratae sunt, numeros eosdem atque in Vo qiSqx gerant.
In fine vero,
etsi
cum
fine libri
initium libri
ov
VI iam
in
retenta est aeque exciderat, subscriptio rikog fiiflXlov q atque inscriptio collectionis sequentis Xifiavlov imatoXal. At-
Vo
formam
exit.
1323 succedere iussit epistulas t>q{r' usque ad q>xy 1199. 1202. 12051230. 1236. 1237; 1182 W.*); 791. 849.
868. 891. 906. 944. 957. 1238. 432. 476. 473. 481. 493. Post
hanc in
sit.
240 r scriptum est tiXog; fol. 240 v vacuum manInde a fol. 241 sequuntur epistulae Phalaridis aliorumfol.
que.
Examinavi.
Descriptus vero est e Vossiano, postquam hic manum correctricem tertiam expertus est: nam ep. 4050 praebet lectionem xal naQtvsynovaa, quam haec in lacuna 21 litterarum
a librario relicta posuit. Wolfius ep. 11601182 ex eius apographo Rostgaardiano sumpsit. Eclogam epistularum ex hoc codice Mutinensi, cuius duo extant apographi, prius factam continuit codex
l)Has sex epistulas non e fonte genuino hodie deperdito transsumpsisse librarium codicis Mutinensis iam Rostgaardus perspexit adnotans in fine ep. 389: huic codici parum fidem habeo ex quo vidi magnam lacunam quae occurrit sub finem libri V et initium libri VI in eodem codice perperam esse resarcitam insertis nimirum non tantum paucioribus epistolis sed et longe diversis ab eis quae habentur in antiquissimo codice Vaticano septingentorum annorum quem cod. Vat. A vocamus et in codice Vaticano B. Ceterum quam Puntonius (Ind. codd. graec. bibl. Mutin., Studi ital. di filol. class. IV p. 491) credidit ineditam, epistula in folio 103 inscripta tanavm et incipiens verbis oi %aCouv fiuttiQoie non est inedita, sed ep. 1197 Jatiavm'
rov %aloetv.
2)
Haec
epistula etsi nihil nisi repetita ex epistula 747 est, transiit. Contuli.
88
491
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
41.Bernensis 459 *), 110 in catal. Omontii 8 ), chart. formae oct. sc. XVI olim Henrici Stephani, cuius nomen 'EqqUov xov 2xe<pavov in imo margine folii 47 legitur, tum Petri Danielis, qui indicem praemisit, denique Iacobi Bongarsii. Folia quae epistulas Libanii continent 47 53
efficiunt fasciculum.
Aviyvwv
xolg ylXoig";
tfj
(=
35), Xe
(=
49),
'
ija
(=
ll
75),
(=
81),
s.
& (=
161),
163), o (= 167), o/3 (= 168), % (- 176), qS (= 192), s. num. Modioxoo correctum in Evoeioo (= 218), t (= 220), tq (= 221), n& (= 251), vy (= 255), | (= 369), s. num. KdkvxitQ (= 379), s. num. 'Avatolup (= 391), x/J (= 405). Desinit folium ultimum verbis jtoXlxai xal |cvot,
(=
quibus custodis loco additum est xai ravzrj. Mea gratia excerpsit Herm. Hagen. Ad idem exemplar redit alterum apographum, quod praebet codex
492
42. Parisinus gr. Suppl. 249 chart. (124x84 mm.) 1568 et 1569 exaratus 8 ), olim Petri Danielis Huetii, deinde domus professae collegii societatisIesuParia.
sini, miscell. Excerpta mscriTpt& ExXoyal zivsg in x&v xov Xifia263. Quorum primum viov iniaxoX&v continentur fol. 257 est ep. 19 (X 13, 7 aXX' w -/ocojnat), sed iam desinit verbis
(taXXov aQ%(ov r\ (p. 14, 20 sq.). In margine sinistro adscriptum est ix xfjg TtQoaxrjg iniCxoXrjg, id quod solum ad ep. 19 in codice Mutinensi hodie deperditum quadrat. Sequuntur eaedem
atque in Bernensi epistulae excepto quod ep. 101 praemissum est: fiifiXiov et ep. 218 inscripta est: ig lib. 3 svoe14 sq.) /3t'o et iam verbis 7tQog xavxa ^ayp^uvovg (X 200, desinit. Quae vero huic in Bernensi succedunt epistulae, hic omnino desunt. Descriptionem codicis Alfredo Iacobo debeo.
Catalogus codicum Mss. bibl. Bern. cur. I. R. Sinner, BerH. Hagen, Catal. codd. Bern. 401. t. I 507. 2) Centralbl. f. Bibl. UI 424. bibl. nat. IH 238. 3) Omont, Inr. Bomm. des manuscr. gr. de la
1)
nae 1760
3.
DE CODICIS Vo PROPAGINIBU8
89
Iam ad ultima codicis Vossiani fata pervenimus. Sub XVII ab Isaaco Vossio Parisios missus est. Eze1 chiel Spanhemius eum a Gothofredo Starckio ) deIV.
finem saec.
scribendum curavit.
43.
Apographum hoc
a.
1701
in bibliothecam
Sed describendi opera iam fol. 17 in ep. #' libri primi (= 82) vocabulis xovxa nei&6(jtfvog (X 83, 19), quibus fol. 20* in Vo desinit, finem invenit. Inspexi.
44. Apographum in usum Wolfii fecitMaturinus Veys- 494 siereLaCroze ad illum locum adnotans: hoc loco desinit cod.
Spanhemianus necplures epistolas descriptas habet. Quod hodie in bibl. urbica Hamburgensi servatur. Cf. supra p. 79 n. 22. 45. Eodem fere tempore e Vo descriptae sunt etiam ep. 49S 1 18, id est in illo praemissae sunt libro primo et prima libri primi, quae continentur codice, qui hodie est inter Ioannis Ernesti Grabii (f 1711) Adversaria bibliothecae Bodleianae 21 fol. 1 sq. Inspexi.
V. Denique postquam codex Vossianus bibliothecam Leidensem intravit, a. 1720 ab Hermanno Samuele Rei-
maro
46.
descriptus est. Cuius schedae hodie continentur codice bibliothecae Universitatis Havniensis 496
collectionis
Fabricianae 142.
in-
scriptionem quidem fert fol. 1 : EIIIZTOAAI AIBJNIOT, axa ex Codice Bibliothecae Lugduno Batavae (p. 395 n. 77
catalogi).
Descripsit
summaque cum
fide
contulit
HSRei-
1) Wolfius (Hamburg. bibl. urb. Auct. class. p. 7. 4): Qui hic appellatur Cod. Spanhetn. is in Bibl. Spanhem. extans epp. habet manu Gothofr. Starckii descriptas, quod intellexi ex litteris Cl. La Croze a. 1734 20. Septembr. ad me datis. Cf. responsuo Wolfii die 18 Ian. 1735 (Thesaur. epistol. Lacroz. t. II (Lips. 1748) p. 262): Gratias tibi ago pro notitia epistolarum Libanii, quas Gothofr. Starckii xov paxap/rov manu descriptas in bibliotheca
significasti.
Earum apographum
d.
Wolfii praefat.
fol.
etWilken, Gesch.
KOnigL BibL
zu Berlin 67.
90
nes
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
illius codicis epistulas
marus Lugd. Bat. CIOIOCCXX. Sed Reimarus non omintegras exemplavit, sed earum,
et Berolinensibus
1 quas ex apographis Olearii ) epistularum
i. e.
e codicibus Baroccianis gr. 4. 9. 56. 50. Bodl. Misc. 38. Berolinensi qu. 3 302) factis descriptas penes se ha-
(=
NB
bebat, nihil nisi nomina eorum ad quos datae sunt, initia et exodia descripsit lectionesque tantum discrepantes Vossiani in margine adscripsit, ut ipse in folio 1 testatur:
quarum initium et finem hic tantum vides, collatae cum Fabricianis vel Berolinensibus ubi semper signum LB. lectionem nostri codicis notat. Postquam talem in modum epistulas codicis Vossiani modo integras modo truncatas fol. 1 251 cum subscriptione e Vossiano pe1.
sunt vel
iniaxoXal xov Xifiavtov ylXiai eixoai xai (ila praebuit, 387 epistulae ineditae ex apo8quuntur primum fol. 253
tita
grapho ab Oleario in usum Fabricii e Baroccianis facto a Beimaro descriptae 2 ) et lectionibus discrepantibus Vossiani 450 eundem in modum epistuinstructae, deinde fol. 389 lae ex apographo Lacroziano codicis Berolinensis non secundum huius, sed Vossiani ordinem descriptae. Reimarus apo8 graphum suum Wolfio utendum concessit ). Codicem N. Madvigio gratiose intercedente Vratislaviam missum examinavi. Haec quidem de codicis Vo propaginibus.
illi
codices, quos
iam supra
e
fontem habere
communem
.
et
(d)
cum exemplari
497
Matthaei) chart. sc. XV, olim monasterii Iberorum montis Athoi, e quo a. 1654 per hieromonachum Arsenium
Mosquam
IfiriQoav
1)
et Arsenius
transvectus est testibus inscriptionibus fol. 1 x&v . Continet duas collectiones epi-
2)
3) Infra
sub
n. 193.
S.
469
91
stularum Libanii, priorem fol. 283 378, alteram fol. 379 416. Prior rubricata est i maxoXal Xifiavlov r)xoQog
xal ootpioxov, altera Xifiavlov ootptazov xal (jrjroQog inioxoXat. Prior, quae hic in censum venit ( Moi), continet ep. 615 858, i. e. epistulas electas ex appendice, quae in Va manu secunda inscripta est fiiflUov f, in Vo ixioa aoyrj^ atque ita quidem, ut aeque atque in VaVo inter 646
et 648 legatur 647. Inde a manu secunda in margine sunt Ultima (a(ie') cum fol. 378 desinit rubricatae (/? <?fu').
aiiondv audyxrj (XI 15, 20); folia sequentia, quir) bus finis huius epistulae et reliquae (tf/i? vqrf) contineverbis
bantur, perierunt. In plerisque cum VaVo facit velut in verbis xd dXXa iv &ria6(ivog ep. 821 (X 743,8) omissis, quin 858 in his etiam numeros a(iy ape', quos epistulae 856
margine exhibet, sed neque e Va ipso neque modo enim cum hoc modo cum altero concinit. Sed sunt etiam crebri loci, quibus cum ueutro eorum faciat, nam multa verba ab utroque eorum omissa servavit velut
gerunt, in
Vo
fluxit;
r) dyovxfov ep. 655 (X 598, 2) (cf.ep.665, 711, 773)etin lectionibus rectis contra illos conspirat vel cum F, ut ep. 857 (JijxcoQ cbv dya&bs (XI 14, 15) vel cum codice Athoo,
qui ad archetypum a redit ut ep. 798 (X 719, 5). Rariores sunt loci, quibus ipse novavit, ut ep. 827 rjdicog pro oiicetcog (X 747, 3) exhibens et ep. 786 lacunam in archetypo relic-
(X 708, 9). Ab non potuit. apparatu Codicem a. 1777 Christ. Frid. Matthaei cum editione Wolfiana contulit lectionesque ab hac discrepantes una cum
verbis itobg dXXov explens
igitur critico abesse
quem
Ex
huius possessione ad
ad Iulium Adertum Genevensem Fasciculum ab hoc roihi missum exemplavi. A me pervenit. huius filio redditus hodie, credo, in bibliotheca Genevensi asservatur 1 ). Iam antea a Theodoro Korsch apographa non-
Duebnerum, tum
hanc bibliothecam fasciculua non pervenit. Ubinam Ceterum agitur, ut a bibliothecario huius bibliothecae edoctus aum, hic item atque t. VIII 590 non de Iulio,
1) [In
sit,
nescitur.
92
nactus eram.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
et initiorum
nullarum epistularum
omnium
codicis
ipsius
De
verba
498
sc.
95
E Moi
48.
Vaticanus Palatinus
continet
fol.
XV, qui
233
gr. 252
146
cbart.
inscriptione, cui
spatium relictumest, carentes 46 epistulas(615 660), quae cum fol. 252 in verba Jtoog Xv6i(ia%ov elnov (XI 603,2) desinit. Reliqua perierunt. Scriptura bona quidem, sed hominis
graecae linguae
parum
gnari
est.
Mosquensis non solum reddidit, sed etiam auxit. Examinavi. Alter codex, qui e d fluxit, est sylloga prima e tribus quas continet codex
49.Marcianus
gr.
441*)(=Ma) subfinem
sc.XIVnitide
exaratus. Epistulae inscriptae eni6xoXal Xiftaviov oocpioxov fol. 3 198 comprehensae quattuor manibus eiusdem aetatis exa-
ratae sunt:
usque ad
epistulae
ep.
fol.
epistulae datae sunt, numeri marginales, litterae initiales earum rubricata sunt. Hic illic cor2 rectus est manu secunda. Universae ) sunt epistulae 481 :
222, ultima 651 Ac prima quidem pars (c o/*<$ ') d excerpta est, sed ep. 120 132 ex ecloga Lacapeniana insertae sunt. Secunda pars (ojtic 6n'), cuius prima est ep. 375, ultima 1133, ex eodem quo Vaticanus
prima
est ep.
e codice
est. Tertia pars [ony vna'\ cuius 617, ultima 651, e sylloga Lacapeniana fluxit r sed sub finem iterum nonnullae ex exemplo Vaticani 943 insertae sunt. Inde quod plures syllogae in unam conflatae
gr.
prima
nomina eorum ad quos datae sunt. sed haec latine in catalogo bibliothecae Marcianae Zanettiano publici iuris facta sunt.
3.
DE CODICIS Mo PROPAGINIBUS
197
in
93
prima
sunt, factum est, ut singulae epistulae (velut -t tertia parte) bis occurrant.
Ac prima quidem sylloga, de qua hoc loco quaeritur, ita d excerpta est, ut antecedant epistulae excerptae e libris e libris a et 0'. Hic quoque y, <J, *, s', succedant excerptae }'ontem comm. ep. 11 intcr 346 et 367 collocata monstrat. Sed neque Va ipsum neque Vo exemplari fuisse multa pro(
hant, e quibus
pauca protulisse
satis erit.
pro
\'S
<>t
rgotpt}
praebet xooyEia xotot/; item ep. 255 (X 244, 10) inoiovv in VaVo omissa sunt; ep. 571 cum V (ib. 11) quae dvofia quod in illis in ov corruptum est. Sed ut ep. 1045 (XI 169, 16) lacunam in archetypo relictam suo Marte ver-
av
mina.
ccKovnv ia>v explevit, ita plurima sunt temeritatis speciCum accedant baud pauca neglegentiae peccata, lectiones eius non ubique, sed ibi tantum, ubi Vn et Vo defibis
est.
Notitiam eius, non collationem habuit Rostgaardus, qui nihil nisi haec verba praebet in Apparatu: Cod. B. Marci 4
Arm. 2
rst
in
membrana
in 4. continet epistolas
vna manu
treccntor. annor. exaratus. in initio legitur KvTj(ia ptjoaaQribvog xaodivakiag xov xtov xovdKlav. Quibus Wolfius in praefa-
Marcianum quintum
ap-
et
1870 examinavi.
semel descriptus
praebet
50.
Patavinus bibliothecae seminarii CXXXVII chart. 491 sc. XVI olim teste inscriptione fol. 1 Ioannis Angeli Augustani de Robino. Titulus deest. Nomina
1'ormae quart.
sunt. Inspexi.
1
Marciano descriptus
est codex
)
chart. 500
16 cm.)
sc.
Laurenziani non 1) Rostagno e Festa, Indice Hei codici greci ouapreai nel catalogo del Bandini (Stud. ital. di fil. class. I) 205.
94
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
decemvir Florentinus
Pandolfini, qui Venetiis Musuri discipulus, a. 1483 vero 1 fuit ), Ioannis Saibanti et Gian2 filippi Veronensium ), denique inde ab a. 1842 Comitis
de Asbburnham^.Inscriptusest^/JB^JVJOr ELllZTOAAL Numeri epistularum desunt. Continet tantum 185 epistulas. Nam opera librarii fol. 72 media in ep. 436 (X 429, 10) verbis adixetv olfiai allag xs desiit foliaque duo ultima vacua relicta sunt. Mea gratia examinavit codicem a Comite de Ashburnham in Museum Britannicum missum E. Maunde Thompson. Deinde scholarum in usum ecloga e Marciano facta est. Cuius duae extant propagines, codices Riccardianus et Pari-
601
Ac paulo plenior est Riccardianus gr. 95 4 ) membr. formae sext. dec. sc. XV/XVI nitide manu discipuli in Italia exaratus, qui post 6
sinus.
52.
Xifiaviov tiuaxoXai iv
xrj
34
fif)
scholiisque interlinearibus instructas. Prima inscriptione priva aeqne atque eae, quas litteris cursivis insignivi, est 408.
scripta Xifiaviog uv&vxia) %aiQeiv).
Sequuntur 103. 972. 351. 355. 19. 809. 511. 617. 22 (in1041. 49. 268 (inscripta
xSt yeo[iava> %aiQUv). 397. 398. 547. 379. 54. 128. 317. 227. 235. 105. 442 366. 244, cuius in fine legitur xiXog. E sylloga multo ampliore eclogam esse factam testantur numeri (i. fta'. vg. aXd. avy. xnd ad oram epistularum 397. 398. 547. 379. 54. 128 rubricati: Qui sunt numeri codicis Marciani 441. Excerpsit Bormannus. Ego examinavi a. 1870.
Xipaviog
1) Cf epistulam eins ad Enphrosynum Boninum in Theocriti editione Iuntina a. 1515 denuoque ab Ahrensio, Bucol. gr. I p. LIII
publicatam.
2) Delisle, Notice eur des mss. du fonds Libri (Notices et Extraits des Mss. de la Bibl. Nation. 32) 117. 3) Catalogne of the Mss. at Ashburnham Place. Part the first comprising a collection formed by Professor Libri, Lond. 1853, num. 274. Relat. acad. Berol. 1886. 900 sq. 4) Vitelli, Stud. ital. di filol. class. II 534.
3.
DE C0D1CI8 Ma PROPAGINIBOS
gr.
95
Parisinus
item
3024
chart.
formae
XVI
in Italia
exaratus, olim
3, fol. 1
9\
Est axicpaXog.
Nam
incipit
xi Xafiiav ep.
Sequitur ep. 547. Reliquae sunt aventyoacpoi excepta antepaenultima TlQiaxiavat inscripta: 1041. 22. 103. 511. 397. 74. 71. 420. 54. 553*. 972. 398. 49. 379. 1184. 1330. 244. 227. 455 *). Ordo cum Riccardiano congruens hic illic dispicitur, sed
partim epistulae, quae in illo extant, desideranquae ab illo absunt. Ignotus mansit
Excerpsit mea gratia Wendelinus Foerster 1873. Ego examinavi a. 1880. Si non e Marciano ipso, certe ex eodem quo ille exemplo excerptus est codex
Rostgaardo.
a.
54.
Mutinensis 1131.
III
1 1
(XXV) '),
chart.
formae
oct. sc.
503
XV
fol.
Inscriptio
ZTOAAI:
ipsius
aocptaxov. Epistulae sunt numeratae 197; ultima 97 paulo post initium desinit verbis xoig yoapjuaot, xav ixttvoi (X 97, 13). Sed sylloga est bipartita. Prior enim pars desinit fol. 102 ep. 1431, post quam uno folio vacuo relicto extant Aeschinis epistu-
aX?scriptum prima
:
est
stulae inscriptae ala%tvov Q^xoQog iitiaxoXal, quarum primae (12 ed. Hercher) versio Latina in margine adiecta est. Huic
113 pars altera denuo inscripta Xiftavtov q^xoquarum prima (o& 333) spicilegii instar habenda est,id quod non prohibuit, quominus ep. 167, partis
succedit
fol.
Qog inioxoXal,
prioris oAa', in
hac parte sub oia' repeteretur. Series epistularum plerumque a Marciano diversa, raro cum illo congrua est. Dimidia fere pars epistularum codicis Marciani
1)
9 T et 10 IxtpQuaig p.i&T}6 (t. VIII 477,12 cuius in codicum indicem hic p. 443 post 42. Mona479,14), censem 537 referendus erat. 2) Puntoni, Indice dei codici greci della bibl. Estense di Mo-
dena
(Stud. ital. di
filol.
class.
96
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
praetermissa est. Quattuor tantum extant, quae ab illo sunt omissae: gpd (= 635), (= 324), **?( 857), (Xt#(=440). Quas Mutinensis communi exemplo debet vel aliunde sumpsit.
q&
Cognatio Marciani
patefit,
e quibus duo commemorasse satis erit: qpdl^iog pro cuXfiiog iu initio ep. 1423, quod vitium parum perspectum Puntonium adduxit, ut epistulam pro inedita haberet, et anovuv
icov
ad lacunam explendam in ep. 1045 insertum. Sed in universum multo mendosior est quam Marcianus. Adhibitus est ut Mutinensis C a Rostgaardo, e cuius 1187 edidit. Examinavi a. apographo Wolfius ep. 1183 1870.
II.
DE ECLOGIS EPISTULARUM.
4. I)e
ecloga epistularnm
ad archetypnm a redeunte ancta et correcta. Longe autem omnium maximus est numerus codicum, qui ex exemplari e fluxerunt, quod communem quidem cum d fontem habuit c, sed etiam similiter atque codex Va vim
et e codice
codicis ex archetypo
classis
cumentum luculentissimum
bis
a profecti expertum est. Cuius rei doest, quod codices diversi huius
prope quidetn a VaVo stant, sed etiam locos, qui in aeque atque in V Mo\Ma exciderunt, vel lectiones, quae in illis corruptae sunt, integras servaverunt. Atque exemplar illud, quod littera 2 significo, eclogam continebat epistularum satis amplam, quae corporis quidem ordinem hic illic servavit, saepius mutavit. Plures eius agnoscendae sunt propagines, nulla vero plena numero et integra textu epistularum.
Ac primae quidem
55.
et
Sinaiticus gr. 1198 (= S) sc. XIV 1 ) fol. 9115 collectionem 583 epistularum continet inscriptam Xifiavlov xov Gcytoxov miaxoXai. Inter fol. 56 et 57 excidit unum folium, quo finis ep. 75 (= 1061), ep. 7679 ( 1063
1)
Cf.
t.
335
n. 43.
4.
DE ECLOGA EPISTULARUM L
97
1065. 1080), initium ep. 80 ( 1081) quartae centuriae continebantur; inter fol. lll et 112 exciderunt duo folia, quae in possessionem Tischendorfii et ex hac in bibliothecam
venerunt, quibus
55a.universitatisCantabrigiensis(Ms. Add. 1880.7) 604 finis ep. 62 (= 1508), ep. 63 69 (=- 1517. 1518. 1524. 1526. 1527. 1533. 1536), initium ep. 70
(= 1540)
epistulae
).
In fine ultimae
Codex in 6 centurias (exaxovxddag) digestus est, sed syllogam non esse unam, sed e duabus confiatam vel inde discas, quod 15 epistulae
(fol.
115) scriptum
est xiXog.
cum lectionum discrepantia comparent: ep. 800 sub 226 et 432, 696 sub 364 et 463, 1039 sub 267 et 467, 969 sub 245 et 468, 947 sub 241 et 484, 911 sub 237 et 501, 756 sub 371 et 502, 639 sub 359 et 504, 65 sub 417 et 507, 999 sub 254 et 509, 1218 sub 24 et 526, 773 sub 374 et 571, 435 sub 297 et 572, 744 sub 370 et 576, 799 sub 225 et 579. Epistulae enim 462583 ex altera sylloga (</) eadem ad quam codices syllogae CWPar
bis et
redeunt insertae sunt. Quam littera Sn insignivi. Maxima vero pars codicis, quam in epistulis bis occurrentibus littera S t insignivi, ex e repetenda est, qui vim codicis ex a profecti
expertus
iisque etiam
ep.
>
Ita explicatur, quod simul in plurimis falsis, ut evoinl8i\ scholio marginali in textum
est.
516 recepto, eiSivai pro elvai, ndvxcog pro navxbg ep. 581, vocabulis ex ep.518, xal eig Xoyovg ep. 560 omissis, cum YaVo facit, simul verba in his aeque atque in V omissa inel
947
et iofilv
iXavvetv ep.
cum
nianis), servavit.
vestigia exhibet vocabulis vel textui insertis vel in margine haud procul cum siglo yg positis. Quae codice a
CWPar
Ordo corporis
etsi in
redit.
glegentiae librarii, rara temeritatis, ut Socofiivcov pro notov vel ftevcov ep. 663, nooxeoov pro ipnooa&ev ep. 659. dtovg
1)
q.
98
Aicc
PROLEGOMENA AD EPISTOLAS
calamo reddere adeo ei religioni fuit, ut constanter loco %tbv scriberet. Codicem aliquantisper in monasterio Sinaitarum Caireusi repositum meum in usum examinavit Guil. Spitta, exemplavit apographumque dono mihi misit N. Gregorius Bernardakis.
eorum
Ex eodem
dices.
505
1
197.
exemplai-i atque Si descripti sunt plures coInter quos proxime a S stat 56. Vaticanus gr. 943 chart. forrnae oct. sc. XVI fol.
800
re ab illa discedit, quod ep. 887 aute inter 183 et 600 omisit, ep. oxS
oX&'(779. 799. 800. 804. 809. 811. 833. 840. 845. 846.855. 868. 897. 911. 924. 925) per errorem bis exhibet. Etiam in lectionibus pravis, ut ifiov pro Q(iov ep. 145, cum illo consentit. Epistulas, quae in S uno folio inter 56 et 57 amisso hodie desunt, servavit. Desinit in ep. ' (= 923), quae est ultima syllogae prioris codicis S. De ep. 501 et 647 cf. infra sub n. 397. Examinavi. Ex hoc codice descriptus est
506
57.
mae quart.
XVII
exeunt.
1 ) fol.
chart. for-
prorsus convenit excepto quod litteras in illo per errorem iteratas semel praebet et bis per errorem ordinem epistularum mutavit. Cf. infra sub n. 398. Postquam lacobus
Maehlyus
meum
in
usum
Ex eodem
vero quo
mu-
tato fluxit etiam ecloga maior, quam praebet 58. Basileensis bibliothecae publicae F VIII 4 507
chart.
(=Bas)
1433 1443
formae
ab
XV,
Basileensis do-
natus et ex hac
latus ),
1) Sc.
8
1559
Omontius, Centralbl. f. BibL III 417. 129. Rud. Beer, Sert. Hartel. 270. Omont, Centralbl. f. Bibl. III 402 n. 36. Verba Epistolae Libanii Gregorii Nazianzeni carmina Gr. 45, quae excepto numero 45 in indice codicum conventus a Beerio 274 publicato leguntur,
2) Streuber, Serap.
XVI eum
XVII
4.
DE ECLOQAE 2 PROPAGINE S
(fol.
1
99
Zo-
mauu
saec.
sc.
XV
exaratum
epistulas Libanii (fol. in8criptione privas sed glossis interlinearibus scholiisque marginalibus instructas 636, 362, 1238, 1431, 1443, 1184,
XIV exaratum
in verba xoH dh yevio&ai SiiuaxaXov (XI 270, 4) desinit. Manu posteriore sc. XV fol. 132 173 exarata est ecloga maior rubricata tov Xtfiaviov im-
oxoXal iterum glossis scholiisque interlinearibus instructa, sed nominibus eorum ad quos epistulae datae erant spatio
tantum
quarura prima est ep. 1041, se711. 247. 1288. 323; ep. 1087 W. i. e. Dionysii quuntur Antiocheni 2; 69. 347. 317. 466. 1296. 1237. 842. 384. 1191. 437; ep. 1108 W. i. e. Dionysii Ant. 1; 366. 360. 383. 48. 327. 389. 349. 46. 311. 345. 332. 352. 351. 382. 2 362. 423.365. 376. 330. 358. 1238 j. 42. 468. 431. 1236.
relicto fere ) carens,
4 3 350. 285 ). 1134. 855. 499. 1218. 121. 195; comm. ep. 4 ;; 618. 834. 835. 25. 432. 269. 901. 221. 872. 281. 907, sed haec cum fol. 156 T in verba &eoig xoig Xoyioig (XI 55, 16) desinit; fol. 157 parte dimidia vacua relicta leguntur verba x (rubr.) rjv ndXai ysvofiivr(v et reliqua parte versus iterum vacua relicta sequuntur ep. 909. 518. 253. 130. 372. 282. 429. 388. 122. 515. 300. 851. 98. 49. 741. 355. 361. 413. 387. 367. 422. 425. 455. 424. 341. 436. 453. 460. 465. 386. 319. 429. 324. 336. 390. 379. 380. 373. 315. 316.
325. 809. 318. 404. 359. 74. Huius epistulae fine desinit 173 T In fol. 174 28 7 T diversis manibus cum alia tum Gregorii Nazianzeni carmina exarata sunt foliumque 288
fol.
.
293 vero eadem manu qua Fol. 289 930. sunt Libanii ep. 81. 86. 89. 920 superiores scriptae
vacuum relictum
126
est.
olim unius codicis fuisse indicant. Quaternionum in fol. 126. 184. 142. 160. 168. 166 conspicui non manu librarii exarati, sed poatea additi snnt. 1) Ante ep. 886 tantum &$nioti(o rubricatum eet. 2) Haec epistula iam supra in folio 88* lectionibua paululuin
fol.
numeri x
296
xs'
sub
n.
322.
100
PEOLEGOMENA AD EPISTULAS
Post finem ultimae epistulae M. Crusius subscripsit M.KqovOiog jCcyori' ccviyvmv, ev xvfilyyn'. Scatet peccatis a librario graecae linguae parum gnaro
commissis, quae iuxta lectiones codicis S in apparatu non Tantum ubi S deficit adhibendus erat, quoniam propter causam quam supra dixi nonnusquam, ut ep. 437.
protuli.
1237, lectiones probas servavit, quae in ruptae. Examinavi et e parte contuli. Ex hoc Basileensi non tam descriptus
est codex
VVaVo
quam
1
sunt corexcerptus
608
(X.X. 4)
novembris
nibus
p. 1:
a.
Incepi 26. Octob. 1578 MccQxivoxQovavog ex libro manuscripto Bibliothecae Basil, per D. D. Iom. Iac. Gryneum commodato, 4 M formae, chartaceo, carmina ctiam Nazianzeni habente. Eum cum aliis Cardinalis Ragusinus Ioan. in ConcUio Basil. reliquerat et p. 64: Ex eodem Basiiiensi libro varia continente etiam quasdam Libanii Epistolas Octob.30 et p. 141: Rursus indidem quaedam Epistolae Libanii: Novemb. 9 etp. 145: Novemb. 10 etp. 158: Novemb. 11. et folii ultimi: Absolvi totum opus 12. Novemb. inceptum 26. Oct. 1578, describens omnia quae non habebam excusa,
praeter complures Libanii epistolas, quas non magni feci. IAber quartae formae cst asserculis albo corio obductis: qui
uno
loco
tanquam cingulo
in
aculcum
I).
infibulato claudUur.
In
M. KQOvatog
Tvfilyyw. Bemisi
2. April. 79.
quidem foliorum
est.
Sunt
ep.
W. (=
4
1087 W. (= Dion.
8.
comm.
ep.
Dionys.
1).
48.
ta-
men tantum
1)
inde a verbis ov
%Qr}[icc6i
[lETQefrca,
res
II 359.
2) 32 folia
(6479
et
Crusii
4.
l
DE ECLOGAE X PROPAGINIBUS
101
Schmidium ) hic ut alias in errorem induxit ut epistulam pro inedita haberet, 362. 431. 330. 358. 42. 285"). 855. 269. 281. 518. 253. 130. 372. 388. 300. 40. 355. 361. 341. 453. 460. 465. 390. 379. 315. 325. 318. 404. 74. 922. 923. 928. Mihi excerpsit a. 1874 Lud. Schwabe. Non tam descripta quam excerpta est ex exemplo Sinaitici et
60.
inscripta ai tx xo* xoi: Xiavtov oocpioxov inioxoXat (= Zn). xd' (= 375 Sunt epistulae Qiy. Initio ep. o 754) cum
Vaticano concinit excepto quod unam ep. 515 inter 512 et 1155 praetermisit; quae vero in illo sunt epistulae %x\ qi/, hic desunt et e sequentibus q# xiff (175 253) plures
praetermisit
quam
descripsit.
253 sequuntur
eas supplementi instar subiecit: septem (1163. 684. 685. 673. 690. 1131. 1133) e fonte cum Vaticano communi, tres (1237. 682. 635) aliunde sumptas. Corepistulae decem,
manu secunda, qua etiam multa nomina eorum ad quos epistulae datae sunt suppleta et scholia interlinearia inserta sunt. Examinavi codicem Vratislaviam missum. E Varsaviensi iam manu secunda correcto descriptus est ab Antonio Calosyna a. 1597 codex
rectus est
III 61. Escurialensis R 25*) fol.l 74. Inscriptus est ui tyxQixoi iitLGxoXai Xtfiavtov. Praebet primum (fol. 1 204* 45) epistulas Qiy, quae in Varsaviensi fol. 139
continentur (375
lis
1133); tum
rum a
duabus (1408.98) 138 continentur, x/, quae in Varsaviensi fol. 125 sed tres primae (1108.1107. 1047) etinitium quartae (1048) uno folio amisso interciderunt. Nam fol. 48 fol. 47 enim
vacuum
est
1) Verzeichnis der griech. Handschriften der Universitatabibliothek zu Tubingen, Tnbingen 1902, 17 aq. 2) Hanc quoque epistulam Scbmidius pro inedita habuit. Vide quae supra de Basileensi dixi. 8) Cf. 4) Cf.
iupra p. 84 supra p. 84
n. 84.
n. 86.
102
ioxbv.
PROLEGOMENA AD EPI8TULAS
Sed ultimam huius collectionis epistulam (300) quae
in linea quarta fol. 58 desinit sequuntur fol. 59 74 epistulae 30 de quibus sub num. 32 dixi. In fine epistulae ultimae
(q(i(T) legitur
'i
SiKxi&vog
Ltt
dec. sc.
l.Vaticanus gr. 945 (olim 1002) membr. formae sext. XV, qui fol. 1 147 collectionem epistularum ae continet. Praecedit n ivah, xdbv imatoX&v Xiftaviov. Primum prorsus cum S consentit ( &' et tf x<$')> tum non solum ma62.
gnam partem epistularum praetermisit, sed etiam ab ordine huius codicis plane recessit et initio raro, pedetemptim crebrius, denique fere continenter alias et inter has (o/J) unam Phalarideam (= 1574 W.) unamque 760 bis sub n. oie' et qne' immiscet, etsi hae quoque inde a ooy usque ad ay (401. 415.
608. 634. 644. 648. 649. 675. 689. 723. 740. 751. 795. 807. 866. 894. 914. 923. 762. 933. 946 952. 983. 987. 998. 1017. 1041. 1056. 1054. 1085) corporis ordinem reddunt.
Specimen neglegentiae qua librarius egit, praebet ep. 1137, in qua evcprjfiia) pro evoxoUfp, ovx pro ovSev, ^orj&ijaai pro fiovi&eiv exhibet. Examinavi.
,
63. 2.
Vaticanus
8
gr.
XIV
ineunt.
),
qui
fol.
86
159
1835 bomb.
y
sc.
larum inscriptione et initio privam. Primae epistulae in margtne littera a rubricatae verba prima nolXa fxev avanvelv (351 (X 332, 16)) iam non dispiciuntur; neque secundae quae
fuit
Tertia (/) est 361 finem. ultima {jon) est 1006. Ordo epiquarta 382; quinta 413; stularum multis locis cum S concinit, pluribus discrepat atque itaquidem, uta7t#' (= 61) inscriptione signata qua fol. 3 18 incipitsingulari usque ad finem ordinem corporis me-
1) Concidunt quae Miller 1. 1. de hoc indictionis numero ab anno diacrepante coniecit. Nam non te, aed ia legitur. Cf. Vogel et Gardthausen 37. 2)
Cf.
t. I
234
n. 33.
4.
lius
DE ECLOGAE X PROPAGINIBUS
Unam, quae ab hoc Non solum incuriae, documentum ep. 764,
103
quam
et
*S'
praebeat.
praebet.
379
380
qua
inscriptio-
nem xaieuQim
twv
omisit, cpgvyag vero inter Uuv et ov, iij avinter to et fooi}<s&ui inculcavit. Mea gratia postquam
in9pexerunt Augustus Mau, Carolus Graux, Ignatius Guidi. ipse a. 1895 examinavi. x 64. 3.Marcianus gr. 442 ) olim B 25 sc. XV ineunt., qui
fol.
73
syllogam epistularum
,0V>/'
continet inscriptam
Xifiaviov 6oa>i6xov ini6xoXai. Quarum prima est 1398, ultima 39. Praetermisit magnam partem epistularum codice 6'
comprehensarum, sed etiam in iis, quas servavit, ordinem valde mutavit, nonnullas (1146. 719. 679. 342. 1506. 373. 815. 39) aliunde sumptas immiscuit. Neglegentiae specimina crebro occurrunt, ut ep. 336 6<u pro ae (X 316, 18),
ctxoQia pro aneioia (317, 3), xe et xi et ye omissa (317, 3. 7.9).
Vaticanus
fol.
gr.
r,
10
Inscripta est
' insignitas, quarum prima est 499. Sequuntur epistulae, quas si etiam in Lacapeniana extant, numeris cursivis insignivi 515. 512. 1395. 764. 736. 992. 866. 867. 184. 871. 857. 807. 909. 744. 143. 422. 357. 345. 311. 318. 440. 123. 354. 420. 629. 304. 349. 299. 46. 632. 429. 408. 455. 363. 762. 91. 424. 575. 344. 465. 442. 460. 389. 384. 558. 388. 329. 478. 323. 237. 1236. 393. 105. 836. 210. 182. 483. Inter 835 et 210 extat
epistulas numeris a
num. vf insignita ep. 1573 W. i. e. revera Procopiaua. Quae vero sequuntur ep. a x%a\ collectionem reddunt Lacapenianam privatam iis 20 quae iam in priore collectione extabant auctamque (fol. 215 222) quattuor(T<$ tJ') 1572 W. i. e. Proepistulis 701. 32. 107. 670 et 1559 s copianis (ttj *xa'), quae sumptae sunt ex Ambrosiano j" 49 ).
198 n. 111. Lib. libris Upsal. et Lincop., Rostochii 1877, 14. 3) Tnfra sub n. 389.
1) Cf. t. II
2)
De
104
Usus
ep. contuli.
5.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
est codice Rostgaardus, e cuius 1572 ut Libanianas edidit.
1559
apographo Wolfius
Inspexi et e parte
est
in
sylloga,
quam
praebet
sc.
66.
Vallicellanus B 70 1 )
XV
numeratae, prima ep. 42, ultima 1200, praeter has 332. 857. 366. 1395. 499. 512. 429. 535. 497. 1347. 25. 367. 33. 49. 618. 515. 1398. 388. 1238, 575. 64. 1155. 1318. Pretio critico caret. A. 1868 inspexi; plura de eo mihi rettulerunt Hugo Linke et Eduardus Scheer. 6. E codice eiusdem propaginis excerpta est ecloga, quam
511
praebet codex 67. Vindobonensis gr. suppl. theol. LV chart. formae folii sc. XIV exeunt. vel XV ineunt., olim Francisci Bar-
bari Veneti
qui
testibus inscriptionibus fol. 5 : in hoc codice barbari veneti continentur isti libri plav
tonis et folii paenultimi avrr\ (sic) rj (MfiXog iarl rov cpQayxiexov rov f}ao(}aQOv ix xfov ovevsrfov et: plato iste est fran-
Barbari veneti qxiondam dommi Candianj 1420, postea 2 Apostoli Zeni, qui eum imperatori Carolo VI donavit ).
cisci
Codex prius
demum
nihil nisi Platonis dialogos continuit, postea 5 r et sex ultimis (256 ante et post hos in fol. 1 261) epistulae 23 scriptae suntLibanii hae: 23. 778. 375. 660. 857. 128. 518. 47. 324. 423. 526. 402. 51. 63. 1342.
8 1408. 1411. 83. 1425. 1424. 1429. 1261. 1266 ). Ordo epistularum ad Sinaiticum nonnusquam prope accedit, sed nomina eorum ad quos epistulae datae sunt non semper servata, sed temere mutata sunt, veluti 23 inscripta est non
4r)tir}rQtco
sed 'OvoQara),
47 non
JrjfirjrQia)
sed HeXevxio),
1790, 409.
3) Quam post hanc collocatam Kollarius L 1. credidit esse epistnlam Libanii ineditam, eam esse Meligalae ad Atuaemem datam in Fleckeis. annal. 1876, 495 exposui.
4.
DE ECLOGAE PROPAGINIBU8
105
402 non Ssfiiatla) sed ^AvatoXUo. Est Caesareus chartaceus Lambecii 1 ) Wolfiique.
Mea gratia examinavit Isidorus Hilberg. 7. Huc etiam pertinet ecloga pusilla, quam praebet codex 68. Vindobonensis philos. et philol. 281 sc. XV 512
fol.
143 et 144. Sunt epistulae quavis inscriptione privae T 909. 93. 711. 707. 238. 390, quae cum fol. 144 in verba
fcO (X 381, 19 sq.) desinit. Cum aliis vitiis tum omissionibus scatet et quovis pretio critico caret. Henr. Schenkelius mihi descripsit.
u>
Alterius propaginis neque a S multum distantis fuit eiemplar, e quo codices tres descripti sunt Laurentianus
LVII 47, Burneianus 75, Vaticanus 937. 69. Laurentianus L VII 47 (=Laur) sc.XIV*) fol.40 125 praebet collectionem epistularum trecentarum inscriptam iniCtoXal Xifiuvtov aotpiatov. Fol. 57, cuius in margine inferiore scriptum est ivtav&a Xsinsrai xara xbv ntvaxa imatoXal 6vto' av xr)g (ikv r) aq%r), insiSr) tiXsiovwv sdsig (= 314), aoi xd nsnqayfiiva (= 339), loco bomtfjg ds sxiqag xaXd ys amissi chartaceum suppletum manu sc. XV, non has bycini quidem duas epistulas (vg et vf ) continet, sed finem epistulae in fol. 56 antecedentis (= 19) inde a xtsiv (X 14, 16)
et initium epistulae vrj'
fol.
(= 636) usque
ad qpgiag
ivi,
quae
58
( (=
aXs eicipitur. Fol. 69 desinit verbis ep. qf 68) toaovxov rntaq (X 68,8), sed fol. 70 incipit ep. qa'
fine verbi
103).
Folium igitur unum eicidit, quo teste Vatic. gr. ep. 68 continebantur ep.Qi/i ^\ di^l^.
74. 93). Ab usque ad X' ordo epistularum cum S fere consentit eicepto quod ep. 81. 101. 103. 64 ab hac parte absunt, sed postea locum invenerunt, ep. 491 vero omnino
abest.
est.
ordo epistularum plerumque diversus Magna pars epistularum Sinaitici omnino deest; paucae comparent, quae ab illo absunt, ut 1237. 682. 635. Sub
Xa'
1) Bibl. Caee. Vindob comm. lib. 2) Cf. t. IV 802 n. 142.
Sed inde a
VI
p.
106
PROIEGOMENA AD EPISTULAS
cum
las
r')
est,
hoc ordine 50. 693. 51. 53. 84. 86. 88. 89. 95. 101. 128. 132. 150. 143. 163. 199. 203. 209. 210. 212. 236. 241. 243. 244. 248.
cum Burneiano gr. 75 fol.96sq. epistuexhibeat: 114. 20. 2224. 27. 28. 3436.
55. 62. 63. 73. 75. 70. 77. 78.
4245.
107. 109. 112., 119. 121. 125. 173. 183. 184. 188. 194. 197. 214. 215. 220. 223. 224. 229.
fol.
125
xvdiag (X 235, 3) desinit. Fol. 126 vacuum relictum est. Reliquas huius collectionis epistulas 249 721 et 725 1103 servavit Burneianus 75 fol. 109122 et 80 91. In lectionibus quoque cum S fere consentit ita, ut etiam verba in ep. 552 xal (tiya inio%xai, (X 512, 17 513,5) ex ep. 549 repetita perperam cum hoc exhibeat: quae in hoc postea inserta sunt, ab eo abesse consentaneum est. Ubi ab eo recedit, plerumque deterior est. Verba autem ep. 183 avxbv fiovov (X 169, 15), quae in eo aeque atque in Burneiano extant, in S aeque atque in VVa Vo exverbis
<x>
necl
ciderunt, non coniectura contineri, sed exemplari, e quo uterque descriptus est, servata esse videntur. Codicem a Rostgaardo Mediceum A appellatum huius copiis usus adhibuit Wolfius, qui ep. 11891201 (== 413423 F.) ex eo edidit. Examinavi. De epistulis huius codicis a Salvino
scriptis
n.
et
in
80-82. Ex eodem exemplari excerpta est secuuda 575 epistularum, quam praebet codex
70.
513
MuseiBritanniciBurneianus
formae
3
chart.
tus
fol.
175
oct. sc.
XV
75 (=Burn)
xal xoial-
litteris
inscriptam
Xiftaviov
6$a' (= 1 Lacapeniana f} 79 91 succedunt epistulae 6^~x(iy' (= 7251103) debebant sequi epistulas xoS q>r{ {= 3721), quae fol. 96 122 continentur. Mediae inter has fol. 91 96 apparent
secundis
curis
supplementi
instar
selectae
ep. xfid
xoy
4.
DE ECLOGAE PROPAGINIBUS
107
70. 794. 342. 724. 383. 48. 52. 409. 320. 329 337. 357. 3t4. 815. 1163. 1237. 618. 684. 682. 635) et post <pi?' rpoe (== 666. 1398. '=721) quae has debebant sequi q>9 1236. 413. 497. 535. 425. 428. 319. 341. 324. 422. 453. 366. 1347. 431. 354. 315. 64. 367. 404. 685. 317. 312. 349. 21. 776. 827. 68. 74. 93. 105. 281. 1133. 689. 288. 518. 581 '). 632. 606. 673. 732'). 269. 309. 750. 721. 791. 795. 803. 826. 831. 834. 835. 842. 867. 871. 877. 899. 926. 855. 893. 311. 423. 373. 316. 359; 1559 W.
(
ep. 87 Herch). Denique succe1543. 1544. 1214 (cf. infra sub n.274). Correctus est manu secunda ex alio codice. In textu non solum neglegentiae, sed etiam temeritatis specimina exi.
e.
Procopii Gazaei
ep.
ep.
roi
hibet, praecipue in inscriptionibus ut fooow^w pro nixQto 880, (jovtpivop pro rw avxat (i. e. 4ri(wvt>up) ep. 1055,
ktovxioy ep.
Uakkanicp) pro qpotxicp ep. 891, nakkaSia) pro keovxioi pro nakkaSUo ep. 943 etc. Itaque 1228 raro eius in app. crit. ratioexceptis epistulis 1226
avxtp
(i.
e.
944,
nem
habui.
A
71.
aitera,
Vaticanus
gr.
937 sc.XV 3)
fol.
218
334
inseripta
irtioxokai
Comprehendit 60 epistulas. kijiaviov Conseutit quidcm primum ordine fere cum Laurentiano excepto quod omnes eas praetermisit epistulas, quas prior sylloga fol. 143180 comprehensa et inscripta xov avxov im oxokal incipiens ab ep. 831 exhibebat. Sed inde ab ep. pqf
oo<picxov.
praebet,
(>|J
o"o'
cum Laurentiano
Ep.
quam
72.
formaeSH
1) Erravit auctor catalogi typia impressi hanc epistulam continaare putans antecedentem. 2) Desinit imperfecta verbis ano rfov (X 658, 2).
t)
Cf.
1. 1
329
D. 89.
108
quart.
sc.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
XVI, olim Collegii Agenensis Societatis Iesu
20 Sunt inscriptione priteste inscriptione fol. 1, fol. 13 sed ut finem codicis faciunt, numeris Qe vae, qvr\ insigni.
tae ep. 831. 1433. 428. 1171. 1170. 356. 736. 253. 123.
945. 341. 195. 298. 248. 247. 119. 957. 891. 301. 442. 121. 956, sed antepositae sunt 288 et 362. Quae vero 35 y succedunt 39 epistulae, sunt collectionis Lacafol. 20*
penianae ep. aX&' (= 119), in qua desinit verbis xovx sv1 &vg (uv (X 121, 4) ). De fol. 3683 cf. infra sub n. 203. Codicem mea causa antea ab H. Muellero - Struebing et Carolo Dziatzko inspectum a. 1880 examinavi. Paulo remotior a S altera erat codicis propago, quorum codicum agmen ducit
515
73.
Neapolitanus III
(vel IV)
A 14 (CCXVH
in in-
dice Cyrillii, 53 in indice Baffii Bibl. gr. p. 777) chart. formae oct.
collectionem aXa epistularum continet inscriptam imoxoXai Xiflaviov cocpiaxoV) quae omnes etiam in 8 extant ordine
plis elucebit:
passim eodem, sed crebrius diverso, ut ex his paucis exemprima enim (376) in S est secunda, secunda
(375) in illo prima, tertia (282) vero in S 139, quarta (374) 299, quinta (330) 293, sexta (405) 294, septima (441) 295, octava (409) 296, nona (435) 297, decima (411) 298, undecima (440) 299, duodecima (442) 300 usque ad k(? (323) 310, sed x/ (388) in S 137, x<T (393) 311, x'(25) 136, x?'(l23) 141, x' (33) 122, %r{ (30) 123. Ultimae ' sunt cxe' (50) 90, <rx S (51) 91, <rxf (61) 314, a%r\ (73) 318, tfx#'(lOl) 93, aX' (107) 94, <jAa'(ll2) 95. Una, quae
in
deesse videtur
r)
Cnovdr], re
vera non deest, sed pars est ep. 808, quae est quinta in S r Y (X 729,5). Ep. 150 et 256 in foliis 3 et 4 praefixis alia manu exaratae in S extant (457 et 340). Alia manu exaratae sunt fol. 144 148 epistulae inter Basilium et Libaninm mutuae, cf. infra sub n. 342. Examinavi. Ex eodem quo Neapolitanus exemplari descriptus est codex
1) Infra
sub
n. 122.
4.
DE ECLOGAE E PROPAGINIBUS
1
109
74.
sc.
Salmanticensis
vel
2 18
chart.
formae quart.616
olim Lianori Bononiensis teste inAiccvoioov xov Bovcoviimg, deinde Ferdinandi Nunez de Gusman Pintiani 2 ). Folia numeris carent, epistulae vero ipsae sunt numeratae. Ut Synesii*) t ita (fol. 80) Libanii et Basilii cum mutuis epistulas easdem
),
XIV
XV
scriptione
folii prafixi
inscriptas 'Em exoXal XifLavlov aocpusxov*). Excerpsit mea gratia Carolus Graux. Cum utroque prorsus concinit codex
I 14 sc. XV exaratus 5 ), qui Escurialensis Z 156 eandem syllogam exhibet inscriptam Xtfiavlov fol. 116 cocpiarov Iniaxokat, sed iam ep. orj' (= 650) medio in T desinit. Inspexi. fol. 156 Cum Neapolitano congruit ita, ut ab initio quidem man-
75.
cus
sit,
illo
absunt, serva-
verit,
codex
76. Brahensis Skoklosteranus i. e. codex graecus, 617 olim bibliothecae Skoklosteranae , 98, nunc eodem nomine et numero Holmiae in Begio Archivo Suecano repositus, chart. formae quart. sc. XIV exeunt. vel XV ineunt., olim
Petri Candidi, tum Monasterii Angelorum Neapolitani (?) teste inscriptione fol. 4: Fuit liber Monasterii Angelorum. //// petrus*) Candidus qui vertit Appianum posse8 1 dit ), postea Andreae Schotti ), a quo missus est Fed.
litteras re1) Carolus Graux prius mihi de hoc codice per ferens codicem esse sc. XV, etsi dubitanter, dixit, postea 'Notices Bommaires des Manuscr. Grecs d'Espagne' (Nouvelles Archives des missions scientifiques et litteVaires t. II, Paris 1892)
p.
187
2)
sc.
XIV.
les origines
du fonds grec de
1'Escurial
24 et 446.
3) Fritz 373 sq. 4) 6) Cf. t. II 187 n. 101.
6) Graux-Martin, Archiv. miss. scient. ser. III tom. 16, 1888, 366 male legerunt: Pritnus. 7) Verba qui vertit Appianum possedit manu recentiore ad-
priori
inscriptioni
scripsit.
subscriptas
And
certo
Lundstrom mihi
110
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
a.
Morello posteaque
Manu
Sehotti in folio 1 non numerato scripta sunt verba: Libanii Epistolarum , prope CCC. dvsxSoxcav. Non ediiarum: quae
ut excudantur denuo describcndae. Ex parie convertit quidam Polonus, cuius nomen me fugit [Io. Sommerfeld, Cracoviae 1504], sed vidi in Hisp. in 4 et barbare atque ad vcrlwm reddit, inepte. Usus lioc cod. ante annos aliqaot Fed. Morellus Lutetiae est, sed non edit etc. Et has Epistolas istic lucem /aspiccre opto vel tantum Graece. Lnterprcs mox minime
. .
.
deerit, quia disertus xal 'Axxixcoxaxog esi scriptor. Uiinam et aliud siippitat alicunde cxemplar, undc duae pagcllae. hi< dcsideratae suppleantur; fortc Morcllus habet hiatum ex-
Quaenam
si habcri nequeaf, hacc prodeant bono pufata habuerit codex inde ab hoc tempore
quo apud Meursium fuit usque ad illud quo bibliothecam comitum Brabensium intravit, utrum Meursius euni Lam3 perto Alardo Krempensi ) an Georgio Seefeldio senatoii 4 regni Daniae ) vendiderit, in dubio relinquitur, etsi alterum mihi verisimilius est. Folia tria prima, quoniam nomina possessorum quarto demum folio inscripta sunt, iam sc. XV defuisse statuendum est. Suppleta sunt manu sc. XVI e
codice Neapolitano vel potius huic cognato.
Ac primum
et
secundum folium exhibent ep. 376. 375. 283. 374, sed ultima desinit media verbis ovx ineandaaxo (X 363, 3), fol. i
1) Cf.
Meursium datam
epistulam Schotti Antverpia Idib. Febr. in Meursii opp. vol. XI col. 274.
MDCXVII ad
2) Sequuntur eex lineae postea deletae excepto quod in tine quartae lineae lqqmgo dispicitur. Hanc notam primum ex apographo Einari Lofstedt patris in Hel. Acad. Berol. 1885, 906 publici iuris feci; quod eam hoc loco multis locis correctiorem
praebere potui, debeo Guil. Lundstrom, qui codicem Holmiae a. 1901 meum in usum inspexit.
1(529 in 3) Vide epistulas huius ad Meursium datas a. 1625 Meursii opp. XI 585 col. 434; 603 col. 453: 620 col. 471; 642 col. 492; 647 col. 496.
4)
datam
III
4.
DE ECLOGAE PROPAGINIBUS
sc.
111
ep. 405 (X 399,13). Periit fol. 3, quo finem ep. 374 et ep. 330, quae huic in Neapolitano praeter sucoedit initiuraque ep. 405 una epistula continebatur. Nam
quae
cctavum. ep. 407 succedit ep. 441, numerum gerit Hoc folium periisse testatur Schottus. Verba vero margini
inferiori folii secundi adscripta: Desunt quae suppleri possunt ex ultero exemplari pag. 200, ut iam Relat. Acad. Berol. 18N5, 913 dixi, vix ab alio scripta esse possunt nisi a Meursio. Penes hunc enim solura codex una cura altero
exemplari, id est Lincopiensi Benzeliano A Meursiano, fuit. Quod vero finis ille supplendus in hoc codice iam non in
hic codex passus est, facile explicatur. Eadem vero raanus Meursii ad verba illa alterius exemplaris id est Meursiani
in
margine
scripsit:
Neapolitani, excepto quod nonnullas habet, quae ab hoc absunt, ut 666. 351. 355. 808. 1398 inter 411 et 440.
Neque vero ut
epistulae (230277) 253. 32. 807. 792. 748. 326. 334. 364. 368. 371. 377.
hic in ep. 112 desinit, sed sequuntur 48 = 815. 345. 431. 325. 841. 404.
XIV.
385. 400. 503. 509. 510. 516. 552. 560563. 695. 8. 60. 114. 115. 119. 127. 128. 130. 150. 182. 194. 192. 220, quae sunt in Lincopiensi 247 292. Ultimo vocabulo ep. 220 desinit codex Sed Meursius subscripsit: In altero cxemplari hie
sequitur epistula
b
folio
ov navxa Bvzvxrjg.
tibi illam.
numcrato quidem (118), sed soluto haec ep. 256 de(X 248,17) iisdem, quibus in Meursiano, et in paginis 20 item solutis supplementum epistulae 89 (== 369), et 21 epistulae integrae (1154. 857. 132. 688. 1060. 248. 1039. 1411. 1397. 909. 121. 796. 511. 301. 1288. 323. 964. 746. 331. 372. 809) e parte
sinens verbis aov xs elxoxtog
priore Lincopiensis Meursiani (1
37)
descriptae.
112
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Mea gratia Einar Lofstedt pater a. 1878 in bibliotheca Skoklosterana codicem examinavit 1 ).
Cum
modo tractavimus
Neapoli-
tani, Salmanticensis, Escurialensis, Skoklosterani, arto cognationis vinculo coniunctus erat archetypus hodie deperditus
Vindobonensis
folii sc.
phil. gr.
LXXII (=
Vi) chart.
formae
XV, olim Ioannis Sambuci, qui fol.l exhibet syllogam 292 epistularum inscriptam Xifiavtov
83
xot-
at6xoo6g xov 6oq>i6tov ini6xokai. Epistulae fere eaedem sunt, quae in Meursiano extant; cf. Mss. Ups.-Linc. 18 24. Quibus ab illo discrepat, haec sunt: ep. a inscriptio (ia\t(i(o
manu secunda
id' et
illo
ie'
addita, ep.
/J'
294
295, post if
(= 282)
est in illo 297; 405, 441, quae est in illo 38, quaeque huic
succedunt usque ad 292 (= 220), exceptis 355. 372. 738. 359. 1134. 1145. 150. Contra hic extant epistulae duae, quae in Meursiano desunt: 198 (= 746) inter 743 et 1201,
et
272 (= 578)
\{t' et xf'
iS'
bica
bus,
sub
563
et
manu
in margine rubricati, u et t?' reliquique forma araForlosiae additi sunt. Correctus est tribus maniesse creditur.
est.
= 372)
manu secunda
exarata
327 (sub 32 et 81), 746 (sub 34 et 199), 372 36 et 292), 578 (sub 29 et 275). Nonnullas praebet, (sub quae a S absunt: 164. 115. 220. 377. 378. 381. 385. 400. 815. 841. 32. 1152. Codicem, de quo Petrus Lambeoius in Libanii Khet. Ant. Ep. XII cum interpretatione Latina Rioccurrunt:
1) Primum mentio codicis publice facta est ab Ioh. Henr. Schroedero, Catalog 5fver Manuscriptema i grefliga Braheska Bibliotheket pa Skokloster in Handlingar rorande SkandinaIn 4 n 98 Liviens Historia" t. XIII Stockholm 1828, 22 banii Epistolae graec. Cod. chart. vettistus, in cuius opus Caro:
Iub Graux oculos meos convertit, cui ipsi tempus minandi defuit (cf. Martin 1. 1. 295 sq.).
codicis exa-
4.
DE CODICIS PROPAGINIBUS
13
cbardi, Francof. et Lips. 1 707 p. 54 et 56 paucis disseruit, inter belli procellas Vratislaviam missnm contuli.
Easdem
fere,
Meur-
sianus gymnasii 78. Lincopiensis (Klassiska Forfattare 1 7) *) chart. for- 61i mae folii sc. XV 2 ), antea Petri Pantini decani Sanctae Gudulae Bruxellensis 8), tum Andreae Schotti, qui eum olim cardinalis Granvellae fuisse suspicatus a. 1624loanni
misit 4 ), qui eum, postquam a. 1637 frustra G. I. Vossio bibliothecae Amstelodamensi emendum obtulit),paulo
Meursio
post reginae Sueciae vel Georgio Seefeldio vendidisse videtur 6 ), cuius bibliotbeca a. 1658 direpta et in Sueciam
transportata est
copiensis, qui
7
),
denique Erici
bibliothecae
Benzelii
episcopi Lin-
eum
gymnasii Lincopiensis
misit, qui
legavit. Benzelius
codicem
a.
1734 8 ) Wolfio
eum
iam constitutus et e parte impressus erat, paucas lectiones in commentario critico vel addendis protulit.
Iam antea codice simul cum duobus aliis ad editionem 20 epistularum Londini Gothorum a. 1735 foras missum usus
1)
ser. III
359.
Mss. Ups.-Linc. 17 sq. Relat. Acad. Berol. 1886, 905 aq. Graecorum Rev. D. Petri Pan3) In catalogo librorum tini Decani Sanctae Gudilae Bruxellensis a Pantino cum litteris
2) Cf.
MSS
Kal. Mart. 1611 (Meursii opp. XI ep. 280 .col. 200) Meursio misso est codex quintue Epistolae Libanii Quaestoris Sophistae
III.
:
(Meurs.
1.
1.
col. 657).
:
Nemesium MS. quoque 4) Meurs. opp. XI ep. 564 col. 418 fasciculo adieci scriptis Epistolis Libanii, quas typothetes sequa tur, praemittesque Libanii Characteres Epistolicos 5) Meure. 1. 1. ep. 758 col. 614. Relat. Acad. Berol. 1. 1. 912. 6) Meurs. 1. 1. ep. 780 col. 637. Relat. Acad. Berol. 1. 1. 908.
7) Meurs. opp. I praef. p. III. 8) Scribit Wolfius Lacrozio die 19 Ian. 1734 (Thes. epist. Lacroz. t. II p. 269): ExSuecia duos codices a Benzelio Lincopien8ium hodie praesule, exspecto, quorum alter Meursii, alter Obrechti
Epistulae sunt 400, quas procul dubio iam possideo, tamen gratas, cum varietates lectionum saltem suppeditare mihi possint. Cf. Wolfii praef. ad lect. (edit. Amstelod.).
fuit.
olim
vel sic
114
est
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Erici
filius,
CarolusIesperusBenzelius(= Benz)
de qua disserui Mss. Ups.-Linc. 25sqq. Meum in usumexaniinavit et excerpsit Einarus Lofstedt, cuius copiis nisus de codice rettuli
1.
1.
17sq.
Ex hoc
et codice recensionis
Lacapenianae Rolambiano
Upsaliensi descriptus estsc. XVII fortasse abEliaObrechto codex alter Erici Benzelii posteaque bibliotbecae gymnasii
(Klass. Forfattare 18) ) 520 79. Lincopiensis Benzelianus
x
vel
Obrechtia-
n u s dictus a Wolfio, cui cum Meursiano Benzelio missus est, atque ita quidem ut primum epistulae codicis Meursiani, deinde spatio aliquot foliorum intermisso epistulae Rolambiani locum invenirent, quatenus nondum e Meursiano trans? scriptae erant. De usu huius codicis a Wolfio et a me ipso ) facto idem valet, quod de Meursiano dixi.
80.
Vaticano Palatino
inscriptio et
sc.
XV
(=
(= 376)
cum hoc
et
244
48 (=-- 666. congruit, excepto quod in hoc ep. 44 351. 355. 808. 1398) inter 411 et 440 praetermissae sunt
desinit,
codex
duae (327. 314) extant, quae aPalatino absunt. Ep. 245 (fol. 103) fere eaedem sunt, quaein Skoklosterano*): 815. 345. 431. 841. 404. 253. 32. 807. 792. 748. 326. 334. 364. 371. 377. 378. 381. 385. 400. 503. 509. 511. 516. 552. 560563. 518. 694. 695. 8. 60. 114. 115. 119. 127.
289
Graux et Martin. 1. 1. 262 numerum omiserunt. Mss. Ups.-Linc. 24 sq. 3) Inira sub n. 162. 4) Sub initium similem exhibent ordinem Barocciano fol. 99 cf. t. I 346 et infra sub n. 216.
1)
2)
LVI
4.
DE C0DICI8 Z PROPAGINIBUS
115
128. 130. 164. 173. 182. 184. 192. 256 et ordinem cor1 10 cf. poris plerumque servatum ostendunt. De fol. 104
Vaticanus Palatinus
exeunt., qui fol. 4
n.
XV
(cf.
145
ep.
gr.
149
chart.
formae
oct.
522
continet
291
epistulas in-
num. a Xr[ gerunt, non in principio, sed in fine syllcgae extant et quod sub num. 290 inter 289 (= 369) et 291 (= 282) extat comm. ep. 1 8 et quod sub n. 282 exhibet comm.
ep. 20. Cf. infra sub n. 314. Post
376
ultimam
fol.
145 T
subscriptio
legitur xiXog
x&v iniOxoX&v
Examinavi.
codex
Laurentianus LVII
fol.
sc.
XV.
523
continet syllogam 439 epistularum inscriptam Xifiaviov xoiataxcoQog xov oocpiaxov kniaxoXat multis e partibus constantem. Ac prima quidem exhibet ep. a X%
qui inde a
(= 184)
ep. 2
q (= 1218)
at-
ordine plane dissoluto; tertia qotj (= 420) oncY{= 1083) quae pleraeque etsi ordine paululum mutato in Meursiano inde a (59 extant; quarta otce (= 203) xfirj'
( 1110)
epistulas e libris
f Vossiani
) selectas atque
inter 646 et 648 comm. ep. 25 (= 647); xt\ vxf (= 61) iterum epistulas e corquinta xpft (=248) pore ordine dissoluto collectas; sexta denique (fol. 230
234) ) epistulas 16 inter Basilium et Libanium mutuas inscriptione privas (cf. infra sub n. 372). Codicem a Rostgaardo collatum
fius
etMediceum B
supra p. 84 n. 33. 235 continet finem ep. 432 inde a nQO&v(uog (X 422, 5), qui inter fol. 140 et 141 exciderat.
1)
2 ) Fol.
116
eadem
copii
est
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
ep. 15,
atque 282 W., 1204 W., quae revera est Proex eo edidit. Lectiones eius ad ep. 279 speest.
Ego
a.
1870
exa-
Ex hoc descriptus
524
83.
est
codex
2
Laurentianus LV
membr. formae
folii sc.
XV teste
subscriptione fol. 316 cijeyoa^c Znvofiiog 6 'AKKia&Xog exaratus a Zenobio Acciaiolo Florentino ordinis Praedicaa. 1497 bibliothecae Marcianae Floren1518 usque ad 1519, quo mortuus 1 ) est, bibliothecae Vaticanae praefecto, quem munere suo parum dili-genter functum esse Rostgaardum non fugit, cuius notam in
tinae, ab
216
65
172
publici iuris fecit. Acciaiolus quaternionem foliorum per errorem in exemplari Laurentiano LVII 19
164 positum esse parum ante quaternionem foliorura 157 attendens epistulae tfoj subiunxit epistulam tfq et sequentes, et tres epistulas ftf, prj*), x(ia (= 1208. 493. 992) omisit.
Item inscriptiones epistularum 279 et antecedentis 107 commutavit. Lectiones ut Laurentiani LVII 19 speciminis
loco in ep. 279 protulisse satis habui. De fol. 210316 cf. infra sub n. 373. Codex Mediceus G appellatus est a Rost-
gaardo.
a.
Examinavi.
525
Ex hoc codice et Laurentiano LVII 47 descriptus est 1695 ab Antonio Maria Salvino codex qui hodie est 84. bibliothecae Bodleianae Dorvillianus X. 1. 4. 4
inscriptus: Libanii Epistolae e Codicibus Mediceis duobus ab Antonio Maria Salvino descriptae. An. 1695. Antecedunt epistulae 300 Laurentiani LVIl 47, sequuntur a pag. 308
2 inscriptae hfiavlov KocaiaxcoQog epistulae codicis Laur. ku\ aocpiaxov em.6toi.al i5,yQatye r\vo{liog 6 aKKiaicokog et
subscriptae: Sono intutto 531.
ay^t.
9 <a
,
LV
%a.Qixag.
kS eenxt^Qiov
Sequuntur
tres epistulae
aoy ex codice priore (= 725. 1224. 1058) descriptae et epistulae inter Basilium et Libanium mutuae. Inspexi.
1)
2)
Non
Mss. Ups.-Linc. 19. M. Vogel et Gardthausen 127. s%&, ut in nota Rostgaardi apud Bandinium 1. 1. legitur.
4.
DE CODICIBUS CLAS8IS
117
Salvinus has epistulas non solum descripsit, sed etiam in latinum sermonem vertit omnes. Hanc eius operam a. 1699 absolutam servat codex
Florentinae A CII
epistularuro codicis Laurentiani LVII 47 cum verbis primis graecis ; sequitur versio epistularum codicis Laurentiani LV 2
inscripta: Libanii Quaestoris et Sophistae Epistoiae. quas ex antiquo codice cxscripsii Zenobius Acciaolus, in qua praetermisit epistulas omnes, quae in priore codice extant, satis
habens
numerum
indicasse
quem
sio epistularum
inter Basilium et
Maij. 1699. Florentiae. Anioniu.t Maria Salvinus vertebat, et propria manu tum codicem Graecum tum Ljatinam versionem suam scripsit.
Laus Deo.
4.
Apographum huius
codex
privum
est
86. Bodleianus Dorvillianus X. I. 4. 8, sine dubio 627 idem, de quo disserit Wolfius in Praefat. ad Lectorem p. 2 : Tdem (Salvini) anoyoayov emendationibus Salvinianis hinc inde ornatum una cum versione Latina in Italia aere suo
et
me
usum
concessit, etsi
codicem Dorvillia-
Marucelliani
parum
perspexit.
Prope ab ecloga codice Vi et codicibus cum bis cognatis repraesentata stat propago, quam reddit ecloga in corpus epistolographorum recepta pluribus codicibus, Vatic. gr. 1353, Mutinensi LXXV, Ambrosiano C 6 servata. Quo-
rum amplissimus est codex 87. Vaticanus gr. 1353 chart. fortnae quart. a. 1462 a 528 Constantino Lascari exaratus 1 ), olim Fulvii Ursini,
Kavexavxivov tov laaxdottoi xxiipu xal n6vog legitur in xrfjfta no&tivbv Kavaxavxivov xov \aaxapfcov vn' avxov iv ^tdioXavai {uyoaffiv; uv%$ rubricatuoi
1)
118
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
praemissis definitione epistulae (fol. A), typis epistolicis Demetrii (fol. D), epistula Bessarionis ad filios Gemisti scripta
UimfCfUU vbv koivov) (fol. H) continet iniGvoXai 6taavdo&v atque inter has post Phalaridis aliorumque inde a fol. 181 i7t1.atoi.ai Xtftavtov tov aocptatov. Sunt: 668. 759. 1027. 864. Intermissa est fol. 182 r Iuliani 1 ep. 39 Herch., sed tantum usque ad toXfif^aavta ). Sequun(Inc.
(poo(ov ircicpav&v
tur ep. 723. 158. 194. 408. 389. 558. 1330. 241. 685. 23. 105. 518. 1201. 136. Dionys. ep. 2 2 ) et Synes. ep. 30.
Sequuntur 711. 131. 992. 1439. 1236. 809. 128. 1280. 536. 700. 237 comm. ep. 2; 617. 1041. 1342. 515. 383. 684. 104. 636. 509. 819. 379. 371. 1508. 1540. 352. 386. v Intermissa est fol. 196 Iuliani ep. 74 Herch. Sequuntur 758. 369. 588. 806. 422. 462. 1131. 1302. 1304. 388. 1237. 1149. 652 (Xaotvo 3) ovtoai). 453. 511. 182. 493. 1220. 399. 384. 423. 628. 123. 1149. 652 4 ). 121. 655.387.346. 329. 428. 1171. 736. 143. 341. 257. 957. 442. 413. 848. 455. 1133. 1304. 26. 429. 1347. 366. 49. 312 5 ). 725. 1130. 1206. Intermissa estfol. 211 T [Iuliani]ep. aHerch.,
5
revera
Procopii ep. 62; sequuntur Herch. et fol. 212 T Liban. ep. 760;
fol.
'
fol.
212 r
Iuliani ep. 1
ib.
Iuliani ep.
14 H.
214 et postea addita verba ta fih ivrev&ev votsqov iv {xyeyQdtparo ilg 4&4dtj. Praeterea legitur Kavoravtivov v XaoxaQeoag xal %6vr\\ia xccl xrijfic: fol. 242 (non numerato), di 6. Dezembre 1464 in fol. 1 praefixo. Quod P. de Nolhac, La bibl. de Fulv. Orsini p. 152 Emi ante di 6. Dezembre 1464 dispicere sibi visus est, mihi non satisfecit. Ceterum teste sigillo folii A inter codices Parisios transportatos fuit, ut Heyler (Inliani epp. p. XXIII) de codice Parisino Suppl. 1353 loqueretur, quod Hercherum et Hertleininm fugit. M. Vogel et G-ardthausen 243 codicem sine causa a. 1464 tribuunt. 1) Bidez et Cumont, Sur la tradition manuscr. des lettres de Iulien 60.
fieaqvr)
2)
ital.
Eadem
di
filol
3) In
hac voce
legitur in Basileensi, codice familiae S. latere ilaQtvov non observans Sabatuccius, Stud. class. XIV 385, hanc epistulam in editione Wolfiana
deesse dixit.
Hic Xaatvog scriptum est. legitur, non eavTov, quod iterum Sabatuccium errorem induxit, ut epistulam pro inedita haberet.
4)
5)
Eavxbv
in
4.
DE CODICIBUS CLASSI8
119
aliaeque epistulae Iuliani et fol. 214 6 (tiyag ao(Xnog iovIliXQd aoi xd xfjg naQOvat]g et intermissis kiaiHp paailei
(ix Sioyivovg xov kaegxCov) IuT inde a fol. 222 comm. ep. 7. 24 liatii, Epicuri aliorumque, T 1 (= 501). 25 (- 647). 12 ); 1466. 1289. Desinit foL 223
epistulis
septem sapientium
Manavit quidem e codice, qui fuit classis sed valde temeratus, id quod potissimum elucet in nominibus eorum ad quos epistulae datae sunt mutatis, ut dqi.axai.vixm pro xledQ%a> ep. 668, aakovaxUo pro UqUo 759, xikaat pro ebxv%i.avip 864, et praeterea quinquies et vicies. Neque in his neque in aliis lectionibus
tionis satis
quicquam praebet boni. Originem collecrecentem prodit magnus numerus epistularum a Libanio alienarum ut Dionysii, Synesii, Procopii, Iuliani, Basilii intermixtarum. 0. Bossbacb mea gratia a. 1885 excerpsit, ipse a 1890 examinavi. E Vaticano 1353 descriptus est 88. Vaticanus gr.1467 chart. formae quart. sc. XVI, olim 629
fortasse
sorum
Angeli Coluccii*), qui continet epistolas diverteste inscriptione involucri atque inter has fol. 57
61 [Iuliani] ep. a Herch., revera Procopii 62 quaeque seT 213\ Quae vero quuntur in Vaticano 1353 fol. 21 1 has fol. 62 84 excipiunt epistulae, sunt plane eaedem quae T in illo extant fol. 196 211* inde ab ep. 758 usque ad 1130. Beliquae desunt. Examinavi. Sed e Vaticano 1353 descriptae sunt etiam epistulae,
quaa praebet
89.
fol.
Laurentianus LVII 12
117 T
118
chart.
formae quart.
sc.
XV 680
T
.
Fol.
117 T enim
[Iuliani] a Herch., revera Procopii 62; sequuntur fol. 118 8 Iulian. ep. 1, Liban. ep. 760 ), Iulian. ep. 14. Quas exci-
Ex eadem qua
1)
Vatic.
3) Infra
4)
Sabatucci
1.
1.
392.
lettres
Bidez
de
Iulien 82.
120
531
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Mutinensis LXXV (II C 8) chart. formae quart. XV, olim Georgii Vallae, qui idem fuit librarius, v testibus inscriptionibus fol. 185 yecoQyiov xov ovdXXu taxi
90.
inin. sc.
xo
fiifiXiov, fol.
59 v
yecoQytog 6 ovdXXu
1
f'yoat//, fol.
117 T
yecoQ-
yiog 6 ovdXXu nXuxevxivog iyQutye ), cuius in bibliotheca num. 39 insignitus erat 2 ), deinde Alberti Pii Carpensis
teste inscriptione folii praefixi ^AXfieQxov %iov Kaonaicov &q%ovxog xxfniu, qui continet post uu^ifiov xov nXuvovdrj neol xrjg 6vvxdecog xcov orjudrcov (fol. 1) et ix xcov xov itodvvov cptXo-
55 Xt36) fol. 46 puviov ao<pi6xov ent6xoXui. Sunt: 668. 759. 1027. 723. 194. 389. 864; Iulian. ep. 39 Herch.; 158. 408; Synes. ep. 30; 711. 131. 1236. 992. 1439. 800 cum antecedenti cohaerens. 128. 1280. 700. 237. 617. 1041. 1342 3). 515. 383. 684. 182; Iulian. ep. 74 Herch ; 758. Est codex MuEuripidis Aristotelisque epistulas
(fol.
tinensisDEostgaardi,
i.
e cuius
e.
Codex
582
91.
6 sup. (166 in catal. Martinii et Bassii) chart. formae quart. sc. XVI, olim cardinalis Federici Borromei teste inscriptione folii praefixi: Felicibus auspiciis Illuslrissimi Card. Federici Borromei Olgiatus vidit
Ambrosianus C
anno 1603, continet post epistulas Phalaridis, Philippi, r 108 r Xtfiuviov eocptAlexandri, Aristotelis, Bruti fol. 81 6xov int6xoXul: Proximus est a Mutinensi, sed plures continet
epistulas atque inter has etiam nonnullas, quae in Vaticano 1353 desunt, quas litteris cursivis significandas curavi.
Sunt hae: 668. 759. 1027. 723. 194. 389. 408. 558. 1330; 1188 W. (= Synesii ep. 30); 711. 131. 1236. 1439. 809.
1)
Puntoni, Stud.
IV 434
iuris
sq.
factum (16. Beiheft z. Centralbl. f. Biblioth. 120): Planude de constructione verborum, lo. Gramatici de dialecticis, epistule fictitie et Libanii, Xenofontis Hercules, Isocratis or. ad Demonicum , Lisiae Epitaphius in 4 in bomb. 3) Quam Puntonius 1. 1. pro inedita habuit, cum ovroc (non avros) avrm ftoi incipiat.
2) Cf.
4.
DE CODICIBUS CLAS8IS
121
1280. 700. 237. 617. 1041. 515. 383. 182. 636. 509. 819. 379. 1508. 352; Iulian. ep. 74 H.; 758. 1395. 123. 121. 1340. 493. 366. 49. 864; Iulian. ep. 39 H.; 158.241. 685. 23. 105. 136. 518. 1201. 153. 1533. 21. 369. 806. 1131. 388. 608. 1220. 312. Nomina eorum, ad quos datae sunt, cum Vaticano 1353 fere congruunt. Bostgaardo ignotus
mansit.
Inspexi.
Iam nominandi sunt duo codices, qui longiore intervallo a S distant. Quorum prior est 92. Chalcenus monasterii S. Trinitatis 145 hodie
in hibliotheca scholae Theologicae repositus chart. formae 1 399 v umore et vermibus male tracoct. sc. XIV ) fol. 377
tatus.
cum
t.
propter terrae motum in hypogaeo reconditum mihi in insula Chalce versanti inspicere non liceret,
Quem
224 sq. de
,
communicaverat
edoctus
a.
eo, quae Papadopulus Kerameus mecum rettulisse satis habui. Nunc quod meliora
sum benevolentiae debeo Hieronymi Markowskii, qui 1912 codicem meum in usum denuo perscrutatus est*). 399 T manu ab anteCollectio 67 epistularum fol. 377
orcedentibus diversa scriptarum eclogam repraesentat e dine saepius turbato quam servato factam et nonnullis epistulis aliunde sumptis ex archetypo auctam. Incipit inscrip-
tione priva epistulis 374, 435, 357 et desinit ep. 802, 173, 909. x ampliore sylloga eas esse electas e numeris apparet
ad ultimas epistulas etsi altera manu adscrip60 ( 1048) adscriptum est pa', ad 62 ( 1004) ojjs', ad 67 (= 909) po/S'. Sed etiam sylloga ipsa T pluribus locis detrimenta cepit. Ep. 13 enim ( 366) fol.374
in marginibus
tis.
Nam
ad
ep.
quae interim ex eius schedis de codice rettuli t. VII 581. Ad ea, quae t. V 224 sq. exposui, supplementi loco addo r iacipere ab E/fti iovfielixag lipaviov Qiftoooe fol. 286 Itxo id est a declamatione Menelai (= t. V 201), sequi fol. 290 T ut Libanianam 'AataiQi&tlg a%illtvg, fol. 304 r antilogiam
Achillis
(t.
1) Cf. 2) Cf.
t.
224
n. 213.
808),
fol.
itatitas
(t.
VII 683).
Ceterum codex parg videtur esae Libanii illius quem duobus voluminibus comprehensum in bibliotheca monasterii S. Trinitatis Chalceni a. 1888 vidit Zacharias de Lingenthal (Reise in den Orient 303).
122
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Y fol. 377 desinit verbis Sia tovto etprjv 378 r vero incipit verbis xai avSq&v xQaxetv, (X 369,2), quae sunt mediae epistulae 49 (X 48, 3). Item ep. 26 (= 35) r fol. 379 desinit verbis xavxr\v ov tpavlrjv xr)v nagaxa^iv r (X 33, 14), fol. 380 vero incipit verbis oaoig (iev yao quae T sunt Patrocli declamationis non Libanii sed Choricii (t. I
noll&v avxbv dnoSei^et (X 351,8), fol. 375 vacat et fol. 376 incipit verbis ftetog Se ivxav&a scriptura Qf)xtoQ quae sunt mediae epistulae 320 (X 300, 12). Item
desinit verbis nob
ep.
21
(= 1304)
fol.
"
100, 8 R.) et desinit verbis eiusdem declamationis ifinfjovcag avxto xaxonQayiag toveiStaev rJiiccQxov (ib. 102, 7), fol. 381 vero incipit verbis itobg Se allov ovSev av yQaipaifii
quae leguntur ep. 409 (X 405, 5). Ad ep. 36 (= 406) y in margine scriptum est xov Gotptoxdxov xai fol. 384 Xoyitoxdxov Q~r)xoQog xov xtovGxavxtvov, quod non ad hanc, sed ad sequentem pertinet epistulam Pseudolibanianam quae incipit ^K^ai xov xdXXovg evexa xr)g intGxoXr)g xtti r\g r)(iag r)Sovf)g ivinXrjGag yQatpag xai inaiv& xai tpiX& xai xr)v
ye \dGr\v
tum
f&Qav xr)g tyv%r)g dnovi[no3 9 cuius in margine scripest iavf)ov d&rjvoStoQto: Atque haec ante finem desinit verbis xai (livotg ys ini xovxotg xaXog xe 3>v xdya&bg xui xolg
GvvovGi x&v tptXtov inixovQ&v xd etxoxa, iyto Se, ei pev9 fol. 385 r vero incipit verbis ovSev Uqov tpuGi ep. 351 (X 329, 8).
Ep. 53
veZv
(=
66)
fol.
(X 66,
9), fol.
392 T desinit verbis nenotrjxai, (if) 393 r vero incipit verbis ei (iev ovv
13).
tp&ooaxtg
i)xid&rj ep.
105 (X 105,
Ex hoc
533
Hierosolymitanae
S.
Sepulcri 276 chart. formae quart. sc. XVH/XVIII fol. 264 293. Ut iam non omnia se legere potuisse librarius in subscriptione fol. 293 ipse testatur: efiQrjvxai nctQu xavxag
xai exsQai xov avxov Xtfiuviov intGxoXui xbv UQt&(ibv ffo/3 ) iv xr) fiovy xr)g dyiag XQtdSog xov iaonxQOV iv xr) %dXxrj vf)ovx f)v Svvaxov, Std tStp' uvayvto6&r)vai ofitog ixstvag ndtiug
1) Error est tur Qop'.
librarii,
nam
in
legi-
| 4.
123
xo t^v fiifilov ^Qax^vai xal rovg iyyeyQafifiivovg %aoa%TfiQag multa praetermisit, inter quae et
plurimas illas reliquias epistularum et Patrocli fragmentum. A. 1896 examinavi AJter codex, qui longiore intervallo a S distat, est
94.
stulae.
est.
inscriptus
Laurentianus XXXII 37 (=L) sc.XIV 1 ), fol.132 manu secunda imGtoXal Xifiavtov. Sunt 249 epiOrdo raro idem qui in , plerumque valde mutatus commercio epistolico Basilii et Libanii (cf.
Incipit a
Sequuntur ep. 143. 68. 122. 72. 93. 103. 756. 773. 741. 797 ordine fere eodem atque in Meursiano n. 145 155, sed quae subsequuntur, illum ordinem plane deseruerunt. E parte ordo epistularum cum Vatic. gr. 82 fol. 250 253 concinit (cf. infra sub n. 194), et sub finem ab ep. 375. 376 ordo prope ad Laurent. LVII 47 accedit. Sed etiam aliunde intermixtae sunt epistulae, non solum
duae Iuliani, prior (= 34 Hertl.) inter 819 et 35'), altera (1205 W. = 54 Hertl.) inscriptione priva inter 1202 et 1160, sed etiam nonnullae epistulae Libanii (1122. 1201.
1213. 1404. 1222. 1352. 1305. 1247. 491), quae maxima
e parte a afuerunt et cum lectiones etiam a V discedant, ad a redire videntur. Harum epistularum, quas Woltius ex
Mediceum C
appella-
suramam faciamus eorum, quae de codicibus clasexposuimus, numerus eorum maior est quam ut liceat
omnium
vel
vel e re sit
plurimorum
lectiones in apparatu
idoneis.
reponere.
imaginem
mihi
dices
adumbrandis maxime
Digni
visi sunt,
et Vi.
quorum lectiones plenae proferrentur, coCodicum vero Bas, Laur, Bum, La ratio
non est nisi ubi illi deficiebant vel hi aliquid plane memorabile praebebant.
fere habita
1) Cf. t.
IV 808
2)
Eadem
inserta est.
n. 144. epiatula etiam in Vatic. gr. 1876, Vide infra sub n. 164.
124
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
De ecloga altera epistularum g
fonte profecta.
ille
5.
communi cum
2 habuit propaginem, quam qua profectus est praeter Sjj, de quo supra p. 97 sub n. 55 a verba fecimus, codex h, e quo ortus est Mojj et codex, qui fons fuit archetyporum l et m.
Sed codex
e
praeter
littera
insignivi.
95. Mosquensis gr. diversa exaratam et rubricatam Xifiaviov ootpi6xov xot q^xooog imaxoXai ( Mou). Sunt numeratae a pi\ Sunt :
fol.
459 1 )
379
352. 122. 125. 174; 1559 W. i. e. Procopii ep. 87 Herch.; 175. 651. 137. 25. 442; 1572 W. i. e. Procop. ep. 56; 670. 1267. 488. 49. 119. 383. 163. 499. 123. 636. 1330. 1170. 236. 1173. 736. 617. 441. 389. 58. 46. 98. 364. 69. 655. 346. 380. 327. 173. 410. 872. 736. 320. 221 744. 780. 509. 969. 847. 851. 857. 892. 103. 184. 195. 226. 237. 239. 242. 245. 256. 282. 298. 299. 348. 72. 1155. 666. 80. 1398. 497. 1218. 1220. 354. 339. 81. 379. 366. 367. 685. 432. 61. 105. 1133. 581. 632. 639. 606. 696 732. 309. 762. 741. 797. 802. 810. 819. 838. 842. 957. 992. 390. 35. 316. 44. 75. 95. 112. 150. 386. 578. 1441. 1185. 1154. 1238. 995. 1033. Scatet vitiis imprimis in nominibus eorum ad quos epistulae datae sunt commissis, velut
442 non xaXXioniat, sed daxiavco inscripta est, 1155 non ovXmavco, sed avdoovixG), 1398 non Qovg>ivcp y sed iXnidico, 1220 non GKvlav.Uo, sed aqioxoyavu x& xoqivrhw, 1238 non iXmSia^ sed naXadico, sed etiam omissionique fere
feci.
bus et transpositionibus vocabulorum. Rarissime igitur nenisi ubi a Moj recedit lectionum eius mentionem
Hanc quoque
collectionem Matthaei
cum
editione
Wolhi
contulit eiusque opera niti potui. Vid. supra sub n. 47. Initia omnium copiamque quattuor epistularum Theodorus
Korsch mihi
1)
misit.
Supra
p.
90 n. 47.
6.
DE ECLOGA
125
Sed h habuit etiam alteram propaginem i, e qua et l archetypus codicum WCaPor et archetypus (m) codicum recensionis Lacapenianae et familiae Cremonensis originem ceperunt. Ac primum agamus de codicibus familiae l. Quorum agmen ducit codex
96.
Wolfenbuttelanus 4292
membr. formae
oct. sc.
Gudianus
gr.
104 534
XIII ineunt., olim GottorW) piensis, qui post Synesii epistulas homiliasque *) fol. 102 124, quo desinit, continet syllogam 129 epistularum ini
scriptam inioxoXai Xifiaviov aotpiaxov. Suntnumerataeor oxd''. Quarum prima est 969, secunda 838, ultima 1110, quae desinit verbis 6 xr\g 6Ur\g ixatgog (XI 216, 15). Continentur
eo praeter has ep. 844. 511. 1. 847. 851. 901. 892. 109. 121. 127. 136. 137. 143. 247. 150. 167. 173. 182. 210.
248, qua fol. 106 desinit. Fol. 107 incipit ep. v& (=- 255). Ep. xy vr\ pluribus foliis amissis interciderunt. Sed erant revera 40. Quae fuerint, ex apographo, Parisino 3022, clarumfit. Sequuntur (^) 298. 299. 301. 1330. 1257. 1340. 1288. 323. 947. 956. 957. 1231. 1233. 1232. 1228. 1202. 1171. 1158. 1134. 1153. 1173. 1168. 1170. 1147. 1195. 1203. 964. 972. 1016. 1048. 1080. 1081. 1010. 1006. 1004. 995. 962. 911. 909. 907. 809. 810. 804. 802. 796. 763. 756. 736 735. 732. 731. 694. 663. 659. 650. 639. 571. 561. 558. 528. 503. 368 283. 274. 128. 97. 98. 86.
illic
dispicitur, sed
Codicem verba
ep.
tia>&6xa>v, quae in 6 (V, Va, Vo) et Dresdensi propter hotuo&oxcov exciderant, cum Sinaimoeoteleuton Eicodootv
per e ex a servavisse supra p. 97 sub n. 55 a monui. 8 8 a Correctus est tribus manibus, quarum duae (m et ) non multum absunt, tertia (m4) nigro atramento usa prima 2 etiam glossas suprascripsit. Contulit codicem recens est; a. 1773 Reiskius, ego Rostochium raissum atque in appatico
ratum criticum
1)
recepi.
66.
2) Pritz
126
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
1
Wolfenbuttelano manu, ut falso putatur, Caesaris Strategi ) nitidissime descriptus est codex 97. Parisinus gr. 3022 membr. formae oct. sc. XV, olim 535
num. 1592,
Xifiavtov
1741
msignitus,
fol.
88
inscriptus imaroXal
6ocpiGxov, Titulus, numeri epistularum, nomina eorum, ad quos datae sunt, rubricata sunt. Servavit epistulas, quae in Wolfenbuttelano interciderunt numerisque xy vr\ signatae erant, in hoc vero rectius xy %(}': 62. 379. 373. 80. 345. 339. 81. 72. 899. 74. 175. 238. 748. 25. 409. 535. 1236. 319. 808. 362. 358. 636. 316. 333. 625. 945. 131. 617. 197. 1058. 872. 693. 699. 700. 1041. 711. 746. 797. 923. 1039. 1058. 872. Ultima (oXd') desinit iis-
haioog (XI 216, 15), quibus Reliqua pars folii 88 et fol. 89 et 90 vacua relicta sunt. Fol. 91 r incipit ecloga commercii inter Basilium et Libanium epistolici (cf. infra sub n. 376), quae
dixijg (sic)
dem
verbis 6
i%
Wolfenbuttelanus.
cum codice fol. 93. Codex num. 3290 signatus adhibitus est a Rostgaardo, qui epistulas, quae a Parisino Maximo aberant, ex eo descripsit. Cuius copiis usus Wolfius,
desinit
1114
1133
ex
fluxerunt complures
3021 chart. formae oct. sc. XV, olim Colbertinus 3754, deinde Regius 3073, in folio titulo praefixo Epistolae diversorum insignitus, qui continet 1 3 r) (fol. post nonnullas commercii inter Basilium et Libanium epi-
sub n. 311) fol.3 (pag. 5) pag.77 epistulas rubricatas Xipavtov 819. 72. 74. 617. 748. 1236. 362. 636. 316. 80. 345. 797. 30L. 1330. 1041. 255. 298.
283. 923. 1134. 511. 1257. 333. 1081. 81. 911. 409. 535. 62. 379. 373. 736. 956. 937. 1233. 808. 872. 796. 238. 167. 756. 735. 197. 1006. 711. 746. 358. 1228. 1203. 1016. 732. 731. 694. 663. 972. 1048. 1039. 128. 659.
1)
M. Vogel-Gardthausen 224.
6.
DE C0DICIBU8 CLASSI8
127
558. 528. 639. 97. 98 1058. 86 *). Exceptis epistulis Baet Libanii mutuis et prima huius eclogae (819) omnes etsi ordine valde mutato in Wolfenbuttelano extant. Ignotus mansit codex Rostgaardo. Mea gratia excerpsit Guendelinus Foerster a. 1873. Examinavi a. 1880. Secundu8 codex ex eodem quo Wolfenbuttelanus exemplo
silii
excerptus est
rii
Chalcenus scholae emporicae, olim monaste-537 157, chart. formae oct. sc.XV fol. 221-244 Est fragmentum postea modo a bibliopego cum (= Cu)99.
Theotoku
reliqua parte codicis, qui ab umore magnum detrimentum cepit, coniunctum '). Incipit verbis ovx ayvorjOavreg ep. 127
(X 129,4). Sequuntur
ep. 136. 131. 511. 137. 143. 150. 167. 1153. 183. 173. 175. 182. 184. 192. 195. 210. 221. 224. 226. 237. 323. 1288. 947. 956. 957. 410. 1231. 1233. 1232. 1228. 1202. 1171. 1158. 1134. 1173. 1168. 1170. 1147. 1195. 1203. 964. 972. 1016. 1048. 1010. 1006. 1004. 995. 965. 1080. 911. 907. 819. 962. 274. 1229. 67.
632. 301 503. 37. Quae epistularum numerationis vestigia dispiciuntur pauca /', v', /3' ad marginem epistularum hodie num. 29, 32, 44 gerentium, documento sunt in initio 18 epistulas excidisse, id quod recte vidit Papadopulus Ke-
rameus 38. Usque ad 907 plerumque cum Wolfenbuttelano quod complures extant, quae ab hoc absunt, una (250) deest, quae in hoc inter 143 et 150 extat. Ultimae 9 epistulae aliunde sumptae sunt. Paucae epistulae nomina eorum ad quos datae sunt in textu, paulo plures in margine, pleraeque omnino non habent. Nonnullae, ut 173 et 184, in fine mutilae sunt. In universum textus
in ordine congruit excepto
fide cedit
transpositionibus scatet, ut parum dignus sit, qui adhibeatur nisi ubi ille deficit. Collatione publicata a Papadopulo Kerameo 1. 1. p. 3842 usus sum. Ipse codicem a. 1896 exa1) Duobua foliis vacuis reliotis sequuntur epistul&e Synesii aliorumque epistolographorum. b 2) Papadopulus Kerameus 13. 38, qui fragruentum littera X
significavit.
128
minavi.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
De eclogis duabus eodem codice fol. 254 r 277 comprehensis cf. infra sub n. 189. Eiusdem originis atque generis est codex
100.
266
et
538
0otoxov159
exeunt. perfusus multa ut legi iam non queant, qui continet post opuscula grammatica Moschopuli, Thomae Magistri aliorum-
Chalcenus scholae emporicae olim monasterii chart. formaeoct. (206 x 142 mm.) sc. XIV vel XV ineunt. in margine sinistro umore quodam
193 syllogam epistularum inscriptam htifol. 115 Gzokal Xipaviov xov aoq>iarov. Epistulae sunt numeratae, sed multi numeri umore perfusi dispici iam non possunt. Nihiloque
minus numeri conspicui
locis
Xd appellavit, denuo, nonnullas epistulas attentionem suam fugere potuisse scripsisset, Photius Alexandrides archidiaconus a. 1891, de1 Papadopulus Kerameus ), qui eum
cum
a. 1896 ipse examinavi. Ordo corporis genuinus hic illic dispicitur, sed plerumque derelictus est manetque etiam si folia ad iustam seriem redi-
nique
fia' sunt 313. 531. 920. 135. 448. 848. guntur. Ep. 525. 711. 136. 95. 1153. 247. 100. 61. 69. 1. 94. 700. 323. 167. 120. 1152. 342. 392. 967. 717. 639. 669. 882.
372. 576. 305. 347. 774. 837. 1171. 618. 815. 854. 806. Perierunt ep. ft/S v't Ep. vy qd' sunt 425. 90. 1195. 508. 809. 1288. 312. 511. 1340. 125. 109. 1134. 1232. 892. 1168. 65. 123. 121. 670. 182. 1439. 389. 1157. 332. 345. 1195. 1203. 107. 118. 42. 517. 499. 325. 327. 331. 333. 352. 197. 314. 1058. 872. 605. Numeri iam non dispiciuntur in 696. 699. 754. 780. 797. 509. 515. 923. 1039. 969. qe,' est 838. Sequuntur 844. 847. 851. 103. 857. 931. 114. 119. QiE oxa sunt 379. 369. 122. 127. 131. 150. 163. Numeri iam non dispiciuntur in 211. 212. 216. 227. 235. 244. 259261. 268. 280. 394. 396. 398. 406. 427. 553. 547. 5. 9. 11. 13. 23. 24. 27. 28. 39. 43.
1) JlaXaioyn.
Whr. *3 et 5561.
6.
DE ARCHETYPO
129
82-85. 96. 102. 108. 153155. 157. 199. 1136 1138. 1149. 1141. 1142. 1145. 51. 71. 77. 133. 158. 387. 372. 455. 424. 413. 455. 453. 429. 428. 380. 431. 317. 404. 337. 1163. 1237. 684. 682. 690. 1131. 1280. 339. 500. 32. 340. 318. 1215. 192. 399. 210. 224. 226. 238. 241. qky et qX6' sunt 239 ot 242. Numeri non dispiciuntur in 245. 248. 253. 255. 256. q^ est 282. Sequuntur 301. 348. 72. 1330. 1155. 1257. 947. 957. 956. 410. 1231. 1233. 1228.1170.1147.964.972. ^'estl016. Sequuntur 1048. 1080. 1081. 1010. 1006. 1004. 995. 965. 962. 945. 911. 909. 907. 809. 810. 804. 802. 796. 756. 741. 736. 735. 732. 731. 694. 663. 659. 680. 650. 571. 561. 558. QqS' est 552. Sequuntur 528. 503. 405. 399. 390. 388. 386. 371. 374 (oy). 368 (od'). 364 (oe). 362. 283. 274 (atj). 128. 97. 61. 46 (otp). 49 (oiy). 37 (016"). 33 (ote). 38
75.
383 (aig ). 1110 (otrf). 999 (01&). 1026 (ox). 1063 1064. 80. 81. 578 (axe). 19. 636 (ax? ). 391 {axtf). 432 (ax$). 436 (aX'). 441. 476 (aXe'). 473 (aXy). 481 (oXV). 493. oXg o& sunt 495. 1119. 1120. 1127. 1130 1145.
(otg).
(axcc').
1154. 1184. 1197. 1259. 277. 203. 218. 219. 4:4. 419. 423. 422. 442. 652. 762. 842. 740. 633. 645. 646. K parte cum hoc Chalceno codice congruit lOl.Laurentianus LXXXVI 8 chart. formae oct. sc. XV 53;*
scriptura valde arta neglegenter exaratus. Sylloga
comprehensa inscripta imaxoXal Xipavlov ootpiozov continet ep. a xi'. Manu librarii etiam scholia brevia in
192
fol.
129 T
margine scripta sunt. Ac priorem quidem partem efticiunt ep. 1. 313. 304. 1041. 711. 942. 936. 953. 1033. 821. 465. 167. 136. 143. 122. 182. 131. 125. 127. 119. 123. 121. 404. 137. 383. 163. 173. 460. 617. 499. 325. 327. 331. 333. 352. 197. 314. 1058. 872. 693. 696. 699. 700. 746. 754. 780. 897. 509. 511. 5 15. 923. 1039. 969. 838. 845. 847. 851. 857. 901. 892. 103. 109. 184. 192. 195. 210. 221. 226. 237. 238. 239. 242. 245 256. 282. 298. 299. 301. 332. 345. 348. 72. 1330. 1155. 1257. 1340. 1288. 323. 947. 956. 957. 410. 1231. 1233. 1232. 1228. 1202. 1171. 1158. 1134. 1153. 1173. 1168. 1170. 1147.
lilBAKICI, Vol.
IX
130
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
1195. 1203. 964. 972. 1016. 1048. 1080. 1081. 1010. 1006. 1004. 995. 965. 962. 945. 911. 909. 907. 819. 809. 810. 804. 802. 796. 763. 756. 741. 736. 735. 732. 731. 694. 114. 347. 453; 1108 W. 1 ). 58. 1205. 376. 442. 636. 1260. 369. 222. 359. 384. 317. 968. 216. 54. 758'). Sequuntur sub oa qoy epistulae inter Basilium et Libanium mutuae (ef. infra sub n. 368). Commercium epistoli-
cum
excipiunt epistulae alterius partis 612. 150. 175. 247. 248. 253. 255: 663. 659. 651. 650. 639. 571. 561. 558. 552. 528. 503. 408. 405. 399. 390. 388. 386. 371. 379. 374. 36H. 364. 362. 283. 274. 128. 97. 98. 95. 86. 89. 65. 61. 46. 49. 37. 33. 26. 38. 1110. 999. 1026. 1063. 1064. 80. 81. 578. 19. 391. 389. 432. 436. 441. 476. 473. 481. 493. 495. 1119. 1120. 1127. 1130. 1145. 1155. 1184. 1157. 1189. 1185. 1196. 1197. 1200. 1202. 1218. 1224. 1238. 1259. 1261. 1266. 1274. 1283. 1342. 1350. 1351. 1361. 1383. 1395. 1397. 1408. 1411. 1414. 1419. 1424. 1425. 1428. 1429. 1430. 1431. 1433. 1435. 1436. 1438. 1439. 1441. 1443. 1457. 1466. 1473. 1483. 1487. 1488. 1558. 1517. 1518. 1524. 1526. 1527. 1533. 1536. 773. 435. 1220. 1236. 515. 64. 848. 849. 483. 491. 93. 487. 45. In parte priore codicem ex eodem quo Chalcenum fonte fluxisse docet ordo in epistulis Xfi A#', fig v&\ SqX&
cum
illo ita
congruens, ut
modo
hic,
modo
ille
epistulas ex-
hibeat,
quas alter praetermisit. In altera parte fere cum sylloga Lacapeniana facit. Est codex Mediceus Rostgaardi et Wolfii, qui ex illius apographo ep. 487 edidit. Cuius lectiones sufficiunt ad demonstrandum codicem in censum venire non posse. Examinavi.
1) Haec Antioch.
eetDionyeii
quae, etsi ex alio exemploderivata, media inter Libanii epietulae legitur in Paris. gr. 2022 fol. 166 r, e quo a Rostgaardo deecripta et a Wolfio edita eet, et in Basileensi F VIII 4. Cf. supra p. 66 n. 9 et p. 99 n. 68.
2)
lovXiccvtp,
quoniam
antecedit epietula non numerata Iuliani (74 Herch.'), ad quam Libanius illa reepondet. Sequitur item innumerata Iuliani ep. 14 Herch.
5.
DE ARCHETYPI
PROPAGINIBUS
131
Deinde excerptus est ex eodem exemplo, e quo hic Laurentianus descriptus est, 102. Parisinus gr. 2075 (=Par), olim numeris 3280A540
et
2999.2
Inscripta est sylloga ) Sunt epistulae rubricatae a ag. Xifiavtov cocpiorov intOToXai.
Eugenico exaratus
fol.
60
119*).
1439 ab Ioanne
Quarum primae sunt 746. 700. 711, ultimae 773. 435, comm. ep. 24. Ordo prius quidem a Laurentiano multum, postea vero fere non recedit, sed multae epistulae praetermissae sunt. Nomina eorum ad quos epistulae datae sunt usque ad 10'
desunt, quia postea rubricari debebant, excepto quod ad e' (= 352) manu secunda onexTaTa additum, ad xd' (= 892) Inde a (i usque ad finem manu liyeootco rubricatum est.
brarii exarata sunt ita ut
fol.
prima
littera rubricaretur.
fol.
De
120124
cf.
124 sequun-
Iam fontem,
esse testatur
interpolatricem expertum Barocciano 9 (cf. infra sub n. 168) commune in ep. 300 imarilXtiv (X 282, 1). Adhibitus est a Rostndvroag de eum Nigrum appellavit. E cuius apograpbo gaardo, qui
-1083
edidit.
deficit,
l
adbibui.
Denique ad
103.
quam
praebet
Vaticanus
gr.
481
8
)
fol.
89 187 T
inscripta
im-
tov coq?iotov. At cum auctor eclogae id potissimum egerit, ut epistulae ad eosdem scriptae quam maxime una starent, ordo fontis plerumque relictus est. Sunt 354. 317. numeratae a qXS': 1058; xax/w 345. 431. 356. 344. 323. 807. 679. 859. 60. 404. ^jtoo/co
OToXal Xiavtov
CTQaTTiyt<p
424. 1131. 466; ep. 1087 W. i. e. Dionys. ep. 2; 1141. 13. 725. 1227. 442. 1138. 318. 432. dauavtp 1259. 1260. 1184. 1197. 441. 1173. avaToXta 578. 19.' ftodioroo 333. 58. 46. 49. 37. 389. 1483. 197. 163. /fyAa/o) 819. 763. xeniavm 872. 854. 909. xiXoa 696. 699. 746. 736. axaxtto
1)
8)
8)
M. Vojjel et Gardthaasen 171 Libanii libris mannecr. Upsal. 16. Cf. t. I 369 n. 69 et t. VII 647.
De
132
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
121. 127. 754. 298. 1330. 1288 651. 371. 74. 1458. 735. 732. cde&vdQm 838. 282. 299. 1257. 1351. 1361. 1397. 1411. 1424. Srju^tQiat 528. 283. 128. 1481. paglpp 239. 694. 1350. 1439. Jttyurr^s 325. 332. auuiavm 1527.' 1534. 1540. jffnpofefip 693. tofuoxlf 301. 368. 86. 476. 1430. yaiava 780. 119. 1218. ihmiitf 1395. 1433. 797. 1473. 1508.' 103. 1081. 1119. 1195. 1487. 810. 802. 369. 493. 1428. 1429. 1224. 1185. 390. 386. 663. TCQiantava 125. 136. 143. 173. 237. 636. 167. foodroow 1205. x& atxti rjtoi xa rtQiaxiavm 256. 1156. 435. 98. 352. 116. 245. 248. 659. 1383. Etiam nomina eorum ad quos epistulae datae sunt passim alterata sunt, velut 1227 inscripta est non xat-
^ao/w, 1138 non paox&U/va, sed xaotVw, 1257 sed aieijaVdpw, 1330 non avrwv/vw, sed a%ax/w, 1288 non /iap/w, sed axaxiw. Scholium de Maximo ad ep. 694 fere idem habet atque W, Lac, sed ep. 1227 aliunde sumpta est. Inspexit Rostgaardus. Examinavi.
GaQta), sed
non
ei)q)ri(i{(p,
6.
De
i
cum hac
Ex
cognatae.
m codicum recensionis
(cf.
Lacapenianae
supra p. 124. 125). Ut a priore initium faciamus, e m, pro1 pagine codicis i, sub initium sc. XV ) scholarum in usum fecit Georgius Lacapenus. Sunt 264 epieclogam stulae, quarum initia publici iuris feci in commentatione: De Libanii libris manuscr. Upsal. et Lincop. 10 sq. Ordo quidem corporis, qui hic illic dispicitur, ad V prope accedit, sed
habuit
nisi ut
saepius est derelictus, quia auctor nihil antiquius epistulas ad interpretandum vel imitandum
idoneas eligeret. Sylloga summam omnium auctoritatem nacta plurimis codicibus ad nostram aetatem propagata est. Nonnulli eorum etiamnunc scholia trivialia continent, quao
1) Sigfr. Lindstam, Georgii Lacapeni epist. epimerismis editae, Upsaliae 1910 p. IXsq.
priores curn
6.
DE ECLOQA LACAPENIANA
est
1
133
).
Praeterea
avxai al iniaxoXal xov Xifiaviov rjaav ytyQup.pivai eig xb (iiflXiov xov xvqov ytaoyiov xov Xu%umr\vov.
Sunt hi: 104. Mutinensis
i$rjxovxu xi aauQtg.
LV
(III
B3)
8 )
sc.
XIV
fol.
96160.
Wolfiique.
i]roi
EstMutinensis B Rostgaardi
4
Infol. 107186. Vaticanus gr. 113 ) sc. est collectio Xtjiaviov aoqpiaxov intaroXai. Aucta est scripta in fine duabus epistulis, comm. ep. 11 et ep. 768. Sub-
105.
XV
scriptio fol. 186 extat. Hic illic glossae interlineares scholia margiualia addita sunt. Inspexi.
et
Ex hoc codice a Luca Holstenio duodecira ad Aristatnetura vel de Aristaeneto epistulae descriptae sunt, quas ex
eius
in commentariis bibliothecae Vindob. 1674 publici iuris fecit indeque Barth. Christ. Richardus, Libanii Rhetoris Antiocheni epistolae XII Francofurti et Lipsiae MDCCVII cum interpi etatione latina repetivit. Codex a Rostgaardo in-
apographo P.
Lambecius
ed.
Caesar. vol. VI p.
244 sq.
106.
II
60 (olim 284)641
ineunt. continet
XV
exeunt. vel
XVI
post vitam Eunapianam {tvvaniov ix xov (iifiXiov rov iitiT 43 T syllogam cum subysyoaiipivov flioi aoq>iox&v) fol. 1 scriptione eadem qua Mutinensis excepto quod tov pro to et Sfiov pro 6juov scriptum est. Nomina eorum ad quos epistulae datae sunt et numeri rubricati sunt, glossae scholia5 que crebra. Post subscriptionem leguntur ep. 1553 ) et
<bq?eXia>
42, in
sub
n.
119 et 166.
134
Xifiuviog
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
r&
fieydkca
(iaOiXelo3
(= comm.
768 x ).
ep. 11),
denique Examinavi.
in catal.
E
642
107.
Cyrilli,
Neapolitanus CCXIV
241
in indice Baffiano
(III
A 11, IVAll
gr. V 791) chart. formae folii svvuniov ix rov imyeyQccfifievov fiifiXLov (Moi Oocpior&v (fol. V 1 2 T ) fol. 2 125 epistulas XifiavLov oocpioxov imaxoXal cc Ultima a\b*' (= comm. ep. 12) deest. Subscriptio a\y est eadem quae in Barberino nisi quod verba eig xb fiifiXlov xov omissa sunt et XaKanrfvov in Xexamvov corruptum est.
Fol.
(
125 T leguntur epistula inscripta icadvvrj xa %Qvaoox6(ia> 1553) ') et ep. 768. In margine usque ad ep. <g' scholia crebra, inde a % rara manu sc. XVII scripta sunt. Eugenius
sc.
XV
continet vitam
Eu-
napii (fol. 196) et epistulas o*(T inscriptas (fol. 223) XificcT vlov oocpiorov imoroXccL et subscriptas (fol. 348 ) cc^rai ai
iniaroXal xov Xifiavlov, cct iaXeyeiaai x& kvq& yecoQyia Xattanrjvco' ofiov at naOai bianoaiai e^KOvxa reaaaQeg
ra
et
glossis scholiisque instructas. Ultima est subscripta 6 iQiarbg ccvrog iartv ap%7} xai xeXog. Inspexi. 109. Apographum epistularam e codice, dum in collegio
Graecorum est, a. 1597 a Leone Allatio puero undecim annorum furtim factum utrum perierit an alicubi lateat
nescitur*).
Sequantur codices, qui syllogam integram continent subscriptione privam: a%8' epistulas tinet
cum
sc.
vita
Eunapiana con-
110.
1)
Vaticanus
gr.
2243 5 )
et
XIV
olim Columnensis
Gardthausen 350 has tres epistulas manu Nicolai Lucani exaratas dicunt. Folium 1 membranaceum,
Perperam M. Vogel
in
quo post ivtls iwd-r\ (itjvl ficcico IvS. tcquj Irove, zcoXz legitur vixoXaog Xovtcdvog ravra fygccipsv 6 r)fierQog diSdaxaXog 6 rf)g iywcapivris, cum reliquo codice non cohaeret.
2) Infra sub n. 288 et 381. *) Cf. t. I 339 n. 48. Infra n. 382.
4) Cf.
t.
340.
6; Cf.
1.
281 n. 35
6.
fbl.
DE ECLOGA LACAPENIANA
fol.
135
21
128.
Ultimae succedunt
1.
1.
Easdem
111.
Vaticanus
gr.
1534
XIV
fol.
158*.
Sunt inscriptae Xifiavtov oocpioxov iniOxoXat et numeratae a tfjj/, sed sunt revera a2j<J, nam numero <r|a' duae epistu-
lae,
436
et
Xeiov
yatv.
7r(>6s
501, insignitae sunt. Sequitur xov (teydXov aOixovg viovg' oJCmg av il- eXXrjvix&v dxpeXoivxo Xo-
Inspexi.
112.
ineunt. continet
nam illae inscriptam Aifiaviov aocpioxov inioxoXai plenam 3 epistulae, quas deesse mihi olira ) scripserat Mowatius, deesse quidem in indice codici praefixo, non in codice ipso a et multis glossis scholiisPoyntono certior factus sum
fragmento nescio cuius ntol de x&v doaxovxutv xovxo qp?/fu, oxi to xovxcav vHv di %al xi\g yfjg TtEioaxai in fol. 147 intermisso huic subiunctam imfiaaxaivcDv collectionera paulo diversam epistularum inter Basilium et Libanium mutuarum (l 16. 23. 17 21). Ultima cum T fol. 152 in verba ofirjoog ovxog ccvrjQ (XI 595, 1) desinit. 4 ) Examinavi. Postea meum in usum denuo inspexit Povn-
que instructam
et
tonus.
Cum
113.
Vaticanus Barberinus
oct. sc.
chart. 543
formae
XVI, olim
filii
5
Caroli
continet fol. 1107 epi). stulas a%( inscriptas Xifiaviov oocpioxov imoxoXat. Ep. ng' ( 947) fol. 32 in verba xaXeiv, dipofievov (XI 86,15) de-
Strozzae
Thomae
Nam
sinit,
sequentes extant
t.
fol.
41
48,
1) Cf.
2) Cf.
t.
336 878
n. 44.
n.
61
VIU
9.
p. 23.
136
fol.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
collocari, sed ep.
qpf (= 552) desinit fol. 55 in verba (X 516,4), reliqua huius et initium ep. 528 sequentis uno folio amisso desunt, nam fol. 56 ultimis verbis ep. 528 ayvosiv, a(Uivov (X 499,4) incipit et Qfie' (= 503) T succedit. Fol. 98 desinit verbo evyxcoQtjeeig (XI 468,12) r ep cXz' (= 1430), fol. 99 vero incipit tw (irj dtiaftai (XI 475, 20) ep. C(i (= 1436), ut duo folia quibus praeter tinem
xr)v 6ia>nr]v
33
(=
1431),
cXrj'
(=
1433),
aX& (= 1435)
Agmen
claudit ep. cl~ji' (= 501). Ep. a\y (= 647) et ad' (= comm. ep 12) desunt, sed haec occurrit loco ultimo inter mutuas
Basilii et Libanii
23
23.
1620.
10. 21.
9.
112
1315.
in-
Sequitur
fol.
113 numero xy
>44
navimus. 114. Cheltenhamensis Middlebillianus 3087 (olim B. II 419) chart. formae oct. sc. XV ineunt., olim Guilelmi
Pelicerii episcopi Monspeliensis *), deinceps Collegii Claromontani Parisiensis Societatis Iesu, Meermanni,
Philippsii, Fenwickii, cuius num etiam hodie sit dicere non queo 3). Certo bibliothecam Berolinensem non intravit 4 ). Continet fol. 1 148 epistulas eija'. Sed folium primum, quo titulum ep. a praeter y usque ad \Lov6i%r\v ovrcog ovdh
continebantur, periit
1)
).
(X 475,7)
catalogo ab H. Omont, Catalogue des Msb. grece de Fontainebleau (p. 416) publicato numerum 162 gerit: 'ExietoXal
2) In
non 152, ut ait Lindstam 1. 1. p. LIII. Neque quando fuerit Henrici Drory, cuius nomen in 21 for this old Gr. Ms. Henry inscriptione fol. 1: / gave Drory extat, dicere queo. 4) Leop. Cohn, Codd. Philipp. gr. p. XI not. 10.
Aifiaviov,
3)
Coniectura, quae facile cuipiam veniat, hoc esse folium codicis Vatic. gr. 2291, revera Chiasini (infra sub n. 124), quo epistulae illae tres continentur, frustra est. Et fornia codicis diversa et epistula tertia in hoc integra est.
5)
primum
6.
DE ECLOGA LACAPENIANA
137
oeXtvxog niioii, quae illa excipiunt. Quod vero bodie fol. 1 T Nam ezcipit verbis, quibus est, locum habere debet post 9
.
uqoi ytyo
sinit fol.
ep. x
;
(= 754
fol.
t.
680,
xoti
2).
Ep.
atja
(=435)
de-
148 T
fhie p*o-
y.ai
Proximus
115.
n.
est
codex
379).
phil. gr. XC (=Vind) (cf. supra Qui post collectionem Lacapenianam ut in Vatic. 113 auctam duabus epistulis (comm. ep. 11 et 140 praebet epistulas e cod. Vo descriptas 768) fol. 101 fff (= 339) vtrf (=918), inter quas sub ao/3' comm. ep. 11 inter 352 et 369 iterum occurrit. Hic pauca de collectione Lacapeniana addenda sunt. Ep. ' (= 333) cum T in verba yQcctpe rt naQanXr\aiov (X 314,11) desinit; fol. 2 finis huius epistulae et sequentes r\ x' duobus foliis amissis perierunt et ep. xa' (= 780) tautum verba inde a zQonov Ttva usque ad finem, quibus fol. 6 incipit, extant. Folia 3 et 4, quibus finis ep. aXy et ep. aXd oX' continentur, locum
Vindobonensis
n.
33, infra
suum olim
omnino
nulla,
inter fol.
89
et
90 habuerunt. Numerus
8, sed
fol.
deest.
Quaternio a non
foliis
continetur.
5 Non-
margine addidit. 2 suppar correctrix ( m ) rubro usa conspicitur, ut fol. 2 T g verbi Sioixecg atramento (ep. 333 X 313, 14) subterpunxit et v suprascripsit. Multo crebrior manus est altera correctrix paulo recentior (= m 3 ), T quae Itali docti fuisse videtur, quoniam fol. 48 supra og vocis ( 408 (X 404, 4) aX' tov al' ov' scripsit. Num ityrjtpiopivog ep. eadem sit, quae in margine fol. 85 T ad verba ep. 1351 r)Qnd%aai xr)v 'EXivrjv (XI 401, 19) raptum Helenae similiter atque Raphael ille Urbinas pinxit, in incerto relinquo.
quae
librario aetate
116.
Rehdigeranus
bibliothecae urbicae
VratisIa-&46
codicum
gerit in Catalogo
138
PROLEGOMENA AD
1889
p. 39),
EPISTCJLA8
olim
LXXXII
fol. 1
syllogam inscriptam Xifiavlov oocpioxov imoxoXal. Rubricatae quidem sunt epistulae 0%y , sed ordo earum paululum a genuino recedit. Omisit enim librarius epistulas cum numeris f. rj. ty. r |s'. o'. ou. qv&. td, et retentis numeris X&. (i& v($' vy 0(i. Oficc, ita ut tres ultimae epistulae collectionis (501. 647. comm. ep. 12) non numeros a|jS ove getfijd', sed ovy r rant. Epistulae vero supra omissae X&. (i&. v@ vy |g'. o'. o'. qv& numeris ovg o%y insignitae succedunt. Reliquarum vero sex numeris f, r\\ iy, id\ oXa, oX' insignitarum v post has fol. 110 initia tantum vel nihil nisi numeri (ij', *o", ok@') leguntur. Scholia marginalia sunt rara. Correctus
.
XV
(S. I. 3. 2)
continet
110
(= R)
'.
'.
est
manu
secunda.
neque cum Vindocomparari potest, nisi in epistulis in illo amissis ab apparatu critico exulare iussi. Duorum, qui e Rehdigerano descripti sunt, codicum prior 546 117. Neapolitanus CCXVI (III A 13, in catal. Cyrilli IV A 13) chart. formae quart. sc XVI, qui continet fol. 1
Contuli, sed
quoniam
peccatis scatet
fide
102
epistulas 0%y
vel in
118.
mae
folii
XV exeunt.,
qui
fol. 1
124
epistulas ol-y
praebet inscriptas Xiflavlov Ooq>iOxov imoxoXaC easdem quas Rehdigeranus scholiumque ad ep. 819 (videWolfium p. 350 not. 19) idem. Sed numeros et initia sex ultimarum epistu-
larum, quae
illic fol.
110v extant,
omisit.
Ad subscriptionem,
t xaXm &eai
quae
%uQig.
illic
est riXog,
Examinavi.
Iam sequantur codices, qui eclogam Lacapenianam exhibent mutilatam. 1 119. Bodleianus Baroccianus gr. LVI ) sc. XIV
1) Cf.
t.
344
n. 53.
6.
139
fol. 113 131 collectionem atque fine privatam. Fol. 113 incipit verbis xovg naito rc5v ngoyovov ep. 331 (X 311,9), i. e. ep. s' collec1
Sequitur ep. 333 num. ' rubricata ). Periit igitur folium pritnum, quo praeter inscriptionem ep. a e' initiumque ep. ?' continebantur. Ep. f sequuntur ep. r\ qf, sed omissae sunt Xy A?'(=857. 901. 892. 103. 109) et inter
tionis.
'
fol.
126 T
et
127'
periit folium
unum, quo
ep. o'
(= 255)
pars
maxima
ep. oa'
(=
inde a verbis dXX' ineidr) r)xeg (X 243, 13), 256) integra, ep. o/3' ( 282) initium usque ad
ccQioxaivitov (iiv (X 268, l) continebatur. Ultima epistula cum fol. 13 1 T desinit verbis ti(iav ddxQvai (=1134, XI
235,7).
fol.
132 r
dia(ioi.rj
privus.
nihil
Reliquae Libanii epistulae per hunc codicem dispersae cum hac collectione commune habent. Ep. 1553, quae
inscripta Xi(Jdviog icodvvrj aeque atque in codicibus Barber. II 60, Neapol. CCXIV, Vatic. 2243 (supra sub n. 106. 107.
T 110) fol. 27 extat, pars est epistulae Isidori Pelus. 1142. T Fol. 29 33 sunt epistulae inter Basilium et Libanium mu-
tuae inscriptae imcxolal afioifiaiai xov naxQog coqpov [/3ao*tXeiov xai] Xifiaviov xov cotpiOxov; fol. 34 T ep. 1347 et 717; T fol. 99 104 collectio epistularum numeris a xc^instructa 807. 806. 792. 748. 679. 688. 1009. 42. 460. 758. (815. 49. 391. 369. 316. 22. 25. 26. 32. 35. 150. 719. 44. 69. 565 KQt}Cxt]vxi inscripta ut in Vat. 83, ad quem fortasse T redit). Denique fol. 1 12 alia manu exaratae leguntur ep. 1236 et 1238 inscriptae Xifiaviov aocptcxov imaxoXai, haec cum folio ipso in verba aQyeioiai yivoixo (XI 319, 4) desinens, quae epistulae in Varsaviensi Zamosciano sub ut et t/3' com-
parent.
Examinavi
[o'J
a.
1880.
desinit collectio inscripta Xifiaviov ao-
In ep.
120.
(=
255)
fpicxoH irtioxoXai,
quam Riccardianus
praebet codex
gr.
86 formae
XVI 648
1) Num. d', quem catalogas Coxiunus exhibet, aeque atque sequentes perperam se habet.
140
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
fol.
81 119.
fol.
119 v
247, l). Folia sequentia vacua sunt relicta. Inspexi. In ep. vrf ( 210) desinit collectio inscripta Xifiaviov cotpiaxov iniaxoXui, quam praebet T 2 121. Vaticanus Palatinus gr.209 ) sc.XV fol. 104 129. Ultima desinit in verba xovxo (let^ov (X 193, 10). Alia vero manu in fol. 131 exarata est ep. 215, quae non
(= 119)
quam
praebet codex
p.
Harleianus 5735
XVI.
Cf.
supra
107
n. 72.
Quinque primas
vero sequuntur
fol.
123. Escurialensis
112
130
T II 15
XVI 3 )
supra
549
nus
124. Vaticanus gr. 2291, antea 2160 A, revera ChisiaR VIII 59, ut apparet e nota a scriptore bibl. Vaticanae
Chisianus uti clarissime adparet ex Alexandri VII stemmate in theca impresso et ex Signatura B. VIII. 59, qua notatur in Catalogo Bibl. Chisianae. Hieronymus Amatius scriptor Bibl. Vat. et Bibl. Chisianae Custos (cuius nomen Irgitur in
praecedenie pag. 1) dum forte hunc Codicem Chisianum aliquo Vaticano conferebat (et ad hoc e Chisiana ad Vaticanam Bibliothecam transtulit) morte perculsus in suo scrinio Vaticano reliquit. Ex quo factum est ut Codex Vatifolio
cum
folii sc.
XV
continet
fol.
imaxoXaV
vacua
primas collectionis inscriptas Ufiaviov GocpiGxov T T ep. 499. Reliqua pars fol. 1 ep. 1. 617 et fol. 1
est.
relicta
Fol. 2
incipit
yivog aocpoxXiovg.
Seital.
di
2) Cf.
t. I
370 n 60.
7 n. 167.
6.
141
quuntur tragoediae Sophoclis, fol. 246 (ilog vmavdQov et iude a fol. 247 Nicaudri Alexipharmaca. Inspexi.
Sed etiam
mum
quidem
Ac
pri-
Cuius generis hi sunt codices: 125. Vaticanus gr. 946 bomb. formae sext. dec. sc. XV, 560 242. Deest inscriptio, sed qui eclogam praebet fol. 62 *) manu secunda prima epistula inscripta est Xipdviog xXedo%(D. Epistulae sunt rubricatae, sed nonnusquam numeri sunt omissi. Ordinem genuinum tenent usque ad of*<J' (= 528). Proximae vero huic sunt sine numero relictae <yiy'(= 1425) et sequentos usque ad p^s'(= <fv<J'= 1524). Huic succedunt ' q (= pf*'= 405) et sequentes usque ad quS' (= pos'
1110), tum Qm (= pjt' 1064) -pqe' (= oq<?' 473), t?qs'(=e<tf'- 4 95), eqf'< 0Qs'=493), o 1185), oa (= Oiy' 1224). Examinavi. 126. Vaticanus gr. 199') sc. XV fol. 96 122 T continet epistulas inscriptas imoxoXal liflavlov oocptoxov. Ep. o' sunt eaedem quae in collectione Lacapeniana Ep. oa'
= =
= = (=<
vero est 636, quae est in illa Qne'; sequuntur sub o/3 pf, quae in illa sunt oa ps', sed finem faciunt qij picc', quae in illa sunt Q(i&\ pv', pva', pn'. Post ultimam rubricatum est
Xi(iavtov.
Sequitur
fol.
123 xoV
avxoxQaxoQi.
Inspexi.
tormae
XV
fol.
264
et
oxov intoxoXal. Atque in primis quattuor epistulis cum Lacapeniana congruit, quinta (/) vero est in illa nona (#'). Indicavit Papadopulus Kerameus, FlaXcaoyoacptxbv deXxiov 42 sq.,
2) Cf.
t.
II
200
n. 114.
3) Cf.
t.
222
n. 211.
142
551
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
gr.
y
128. Parisinus
2661
chart.
formae
oct.
secundum
subscriptionem fol. 120 *) a. 1364, sed rectius demum a. 1366 exaratus manu Demetrii sacerdotis, fol. 190 v 199, unus e codicibus a. 1728 a Sevino abbate Constantinopoli comparatis et in Bibliothecam Regiam illatis. Ecloga rubricata
EmaxoXai
ir\,
cum numeris
Xifiavlov Qf]xoQog nai aotpiaxov continet epistulas collectionis Lacapenianae 5, /3, y, o% ig, i,
(T|3,
oS, og, ny, nS, ns, nr\, y Sequuntur fol.199 200 Libanium mutuae (cf. infra sub
jj/3,
jjf,
avs.
Bodleianus Laudianus 27 chart. formae quart. XV/XVI, olim Laudii teste inscriptione fol. 1: Liber guilielmi Laud Archiepiscopi Cantuar. ct Cancellarii Universitatis Oxoniensis 1635 fol. 80 96 y Incipit inscriptione
129.
sc.
priva ep. 901. Electae sunt quae in Lacapeniana numeros Sunt autem praeter 901: 892. 127. 136. gerunt XS qv'. 131. 150. 210. 239. 245. 248255. 1228. 1202. 1171.
1158. 1134. 1153. 1173. 1168. 1170. 1195. 1203. 972. 1016. 1048. Ultima inscripta cpiQfiivcp, quod manu postey riore in alxi^idSrj correctum est, cum fol. 96 desinit verbis r)veiv ahlav (XI 171,21). Inspexi. Epistulas 24 item secundum ordinem electas exhibet codex 130. Parisinus gr. 3052 2 ) cbart. formae oct. sc. XVI,
olim Colbertinus, pag. 6 20. Collectio rubricata Xiavlov ooyiaxov smaxoXai exhibet epistulas numeris privas 3
617. 499. 325. 331. 333. 352. 197. 1058. 699. 700. 1041. 711. 746. 515. 923. 969. 838. 845. 840. 851. 857. 901. 892. Succedit Xvoavxsq s% (iovvv%iag aliaeque Aeschinis epistulae inscriptione privae.
Inspexi.
Sed etiam
aliae eclogae e
58 epistularum,
M. Vogel
t.
2) Cf.
1.
6.
14$
quam
descripti:
131.
sini
1
Taurinensis
sc
))
XV
fol.
96
aoq>tazov iitiazoXat
(b,II,26) (172 in catal. PaEcloga inscripta Xifiovtov (sic) xl (teXizat continet collectionis Lacape-
126\
BVIO
pA, q\&, v8, 7t, qiyj, py, pc, ata, ay, pog, a&, q$8, qh, a, \g,
M
6
s,
*& Q&,
eSP o* 90,
e,
px|3,
),
afig,
q, aXa, qoS,
Qng.
Inspeii.
et 132.
Monacensis
XVI, qui
fol.
gr.
geri
),
sc.
72
epistulas declamationesque eihibet inscriptas \tavtov aoqpte azov imazo\al xl (ie\izat ). Inspeii.
Lacapeniana factae
reli-
Sepulcri 370 sc
e
hunc
,
modum
ep. g
restitui potest.
432 r quod
Sequuntur
809 (X 731, 1). 408. 143. 1202. 1330), quae desinit verbis xt 8e x&v vTzzttov (XI 386,19). Haec vero r Succedunt eicipiuntur verbis eig \6yovg ul nXrjyat fol. 429 r 431 T ep. tte (= 1039. 369. 847. 1145. 509. fol. 429 T 1439), quae cum fol. 43 1 desinit in verba ov8ev xara aov (XI 478, llsq.). Periit folium unum, quo continebantur
incipit verbis av]r6 tig Xaficov ep.
&' (=
1) Cf. t. II 68 n. 94. Codicem esse superstitem testatur G. de SanctiB, Riv. di filol. XXXII (1904) 409 n. 129. 2) Inter hanc et sequentem insertus est itQOCqxovrjxtxbg 'iov-
Xiuvtp.
Cf.
t.
II
63sqq.
sequentem insertus
est nQeeevxi%bs
Mevt-
4) Cf.
t.
II
68
n. 96.
6) 0. Hartig, Die Grundung d. Mfincb. Hofbibliothek 367. 6) Fritz 67. 343 est propensior ad credendum Monacensem
forma
in inscriptione Taurinensis
144
ep.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Fol.
vero exhibent ep. v.a /ls'(= 1134. 299. 1171. 1200. 442. 58. 175. 617. 956. 122. 332. 1170. 1173. 98. 639. 515), quae desinit fol. 425 r, cuius reliqua
*S *>'
421 425 r
relicta
eclogam 13 epistularum exhibet codex l 134. Parisinusgr.l000sc.XV )fol.l49sqq.Afol. 149 enim incipit inscriptione priva ep. 972, sequuntur 1048, 1473, 578. S.uccedit fol. 150V hyQaaig fie&tjg (VIII 477 sqq.), fol. 151 autem incipit a verbis nal xavx* eidcog (iaGilevg (X 741,10) ep. 819. Sequuntur ep. 763, 1473, 741, 182 et interiectis initiis epistularum 323, 1340, 389 succedit ep. 19 et denuo
interiectis fragmentis epistularum
progymnasmatum
avtp ep.
501, 513 (X 488, 4) et 153' extat inscripta Xifiaviog iovXi154 v ep. 122, denique fol. 173 ep. 636.
fol.
Ambrosianus L 44sup. (482 in catal. Martinii et v 2 et Bassii) chart. formae quart. sc. XIV / XV ) fol. 22 v v 27 30 Extant inter Synesii epistulas atque e parte cum
135.
numerantur. Prima est 1184, sequuntur (fol. 27 ) nS ng (= 1224. 1424. 1127), quae desinit verbis aei6(iov yevofievcov (XI 230,20), re-q'( 1361. 1209. 1260. 1395).
iis
cf.
Fol.
35
36
564
et 2.
1.
oct. sc.XV fol.l Sont quavis inscriptione privae, unde Bandinium Catal. 1 488 eas Libanii esse fugit, ep. 1419. 1428. 1127. 352.
509.
137. Marcianus append. XCI 2 class. X cod. IX chart. formae quart. sc. XV/XVI, olim S. Ioannis in Viridario
1) Cf. 2)
1. 1
280
n. 34.
Fritz 368.
145
Patavii, cui ab Ioanne Calphurnio a. 1503 legatus est Io. Calphumius oratoriam artem grece latineque Paiavii gloriose docens librum hunc
teste subscriptione folii ultimi:
CCCCC
3.
T
136 conscripta i% x&v xoV kiflavtov inioxok&v fol. 131 tinet epistulas 89. 1145. 388. 819 glossis marginalibus instructas, quarum in fine legitur moaiov navv ei (iovXeo&s a>
naideg xQaatfjvai x^usqov koyix&g.
Lectiones,
Ecloga
T
in-
quibus cum
Denique hoc loco commemoro ex ecloga Lacapeniana ordine non servato fluxisse una ep 196 excepta ep. o\y Oo&\ quae finem faciunt eclogae codicis Vaticani gr. 1323 (cf. infra sub n. 188), et in memoriam revoco, id quod supra sub
num. 49
et 101 exposui, non solum partem syllogae secundae et syllogam tertiam codicis Marciani gr. 441, sed etiam partem secundam syllogae Laurentiani LXXXVI8 e
Lacapeniana
fluxisse.
Novum genus codicum Lacapenianorum est, quod collectionem non mutilatam, sed auctam praebet epistulis aliunde
numerus eorum,
cepit.
vel subiectis vel insertis vel antepositis. Ac maximus est in quibus ecloga sub finem incrementa
Primus
138. Basileensis F VIII 3 (68 in catal. Omontii) chart 656 formae oct. sc. XV, qui continet fol. 317 et 318 epistulas quinque, quarum primae quattuor (1041. 26. 1330. l) sunt
collectionis Lacapenianae, quinta Secundus est codex
).
139. Upsaliensis universitatis gr. 28 A et B Ro-657 lambianus, chart. formae quart. sc. XV a Claudio Bo-
lambo
1)
senatore Suecano
f.
a.
Centralblatt
Bibl.
IU 414.
146
ratus
1
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
)
et a.
1693
illatus
Xai inscripta exhibet 156 vel potius, cum duae bis exaratae sint, 154 atque inter has interlineep. 501. 647; comm. ep. 12; 46. 38. 383 glossis
aribus scholiisque marginalibus instructas. Usque ad v& tenet ordinem Lacapenianum, tum relinquit raroque recipit. Enumeravi singulas commentatione De Lib. libris Upsaliens. et Qoy aliunde inserta p. 13. Finem autem versus inter a'
:
est ep. 806, quae eadem etiam in Laur. etMosquensi extat. In fine legitur subscriptio rubricata uvrui ui yoail-stpsloai qvc,' imoroXui sialv chtb rcov ad imoroXcov, ag 2 Xsaro 6 Xsxanrjvbg kvq yscoQyiog xai svQS&rjaav ) sig t6 jSt-
LXX13
/JAtov avrov.
In volum. II
v
reliquae inscriptae rov fisquam sequuntur fol. 43 7 yaXov fiuaiXslov xui rov Xtfiaviov iiuaroXul di a^ioi^alai %a16. 23. 17 Xovvrui (comm. ep. 1 21). Quod in fine ultimae legitur fijtei srsQuv imoroXr)v oniaco %qo rcov 6 cpvXXcov, spectat
440
fol.
437 r
22 3 ),
gratia excerpsit Alexandersonus. Quae ego secundum hunc de hoc codice rettuli De Lib. libr. Upsal. p. 7, Alb. Mar-
Mea
tinius
1. 1.
repetivit p.
341 sq.
140.
liensis
primum
a.
continetur;
559
141. alterum ab eodem viro docto a. 1726 absolutum, quod hodie codice Upsaliensi gr. 61 continetur, in editio1) p.
LIV
Sigfr. sq.
Lindatam, Georgii Lacapeni epistulae X priores Graux et Martin Archiv. des mss. scient. s^r. III
,
p.
LIX
4)
6.
147
nis formam redactum est ita, ut epistulae cognomines datae sese exciperent;
ad eosdem vel
Erici Benzelii 5go
142. tertium
sis (Klass.
manu
01.
Rhyzelii
in
usum
89).
Tertius est codex
143. Parisinus gr. 3002 chart. sc. XV, olim Gasparis6Gi Volaterrani Protonotarii Apostolici, deinde Huralti Boistallerii, denique Regius 2236. 2253. 3280, qui continet fol. 89 91* epistulas inscriptas imoxoXal Xtflavlov {yfjxtooog
et intermissis 6 epistulis inter Basilium et Libanium commercii (cf. infra sub n. 309) et epistula Gregorii Naz. -jjj&fv ael xot anthv fol. 104 107 v epistulas item e Lacapeniana
delibatas 19.
denique
fol.
379 et in fine aliunde sumptam ep. 1220, 109 comm. ep. 11 et Basilii ep. 115.
Mea
gr. 1760 ) sc. XV exeunt, qui post Aeschinis, Artaxerxis et Hippocratis aliorumque epistulas inde a fol. 258 continet nonnullas Libanii epistulas inscriptas imaxoXal Xifiavlov xov <piXoao<pov, cui manu rubricatoris
suprascriptum est aoqptaxov, quae sunt ixaiolm ) 819. 636. 46. 909 (imoxoX)) xexaoxri d^rubr.). 300. Sequunturfol.259 T
cf. infra sub n. 306. In fine legitur post aovXiaoSog: xiXog x&v imaxoXibv Xifiavlov nal (iaodEiov (rubr.) B ). In fol. 272 extat initium novae eclo-
261 T
Michaelis
et Bessarionis et fol.263
gae ix x&v Xifiavlov imaxoX&v: ep. 89. 388. 1145. De fol. 273 275 cf. supra p. 9 8 ). Pretio critico caret. In multis peccavit et in inscriptionibus multa novavit. Examinavi.
Mib. Upe.-Linc. 17. Graux-Martin 867. Mss. Ups.-Linc. 17. 3) Char. epistol. p. 9 n. 23. 4) Pariter atque in Marciano append. CCX cod.
1) 2)
9.
6)
M. Vogel-Gardthausen 820.
U8
562
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
fine
incrementum:
P. sup.
Ambrosianus
49.
(784
in catal.
Mar-
tinii et Bassii),
Wolfii non, ut Martinius et Bassius p. 73, sed V. 445, chart. formae sext. dec. sc.
879
XIV
Donati Perriarii,
ff|d'
postea
I.
V.
Pinelli,
collectioni
T
Lacapenianae inscriptae
162
insignitae
fol.
eodem folio 162 et 163 subiecit alio quidem atramento, sed eadem manu exaratas 4 epistulas numeris T privas 761, 32, 107, 670 et fol. 164 170 epistulas noraine auctoris privas 1559 1572 W., quae sunt revera
in
Procopianae.
prior,
gr.
Inspexi.
Ex Ambrosiano
944
146.
continet
(cf.
-f- 49 originem ceperunt duae syllogae : quae supplementum praebet eclogae codicis Vaticani
supra sub
n.
Ambrosianus D 39
fol.
sc.
XIV
exeunt.,
qui
tam
ktfiuvtov Gocpiexov iitusxolat^ in qua Qa Qy' et oe' omissae sunt et ep. 1570 (i. e. Procopiana) inter 558 et 552 inserta est, ep. 761. 32 107. 670 easdem, quas Ambros.
inscrip-
49. Quibus subiecta est subscriptio riXog rav iniOToX&v. 147. Vaticanus gr. 84 2 ) a. 1425 exaratus continet collectionem 110 epistularum, quarum primae 102 e Lacapeniana (a oija') electae sunt, etiam pd'(ep. 736) e #' repe-f-
tita est,
q/ vero (== 1220), qb qi (= 1236. 35. 685. 620. 66. 725) aliunde sumptae sunt. Bormannus egoque examinavimus. E Vaticano 84 descriptus videtur, qui prorsus cum eo congruit, codex
148.
104
v
.
XV
egi.
fol.
40
Ex
149. Matritensis
1) Cf. t.
N 130*)
sc.
XVI
t. I
fol.
186
n. 64.
243,
3) Cf. 4) Cf.
t.
IV 407 VI 499
1. 1
n. 154. n. 246 et
2) Cf.
4l5
6.
149
qui
cum
stulas
non
eo prorsus congruit excepto quod septem illas epipost, sed ante collectionem Lacapenianam praebet.
150.
qui
Monacensis gr. LI chart. sc. XVI fol. 412 471 l ),b6$ cum illo prorsus consentit excepto quod nonnusquara
nomiua eorum ad quos epistulae scriptae sunt omisit. Quominus ex ipso Vaticano 84 derivetur obstat, quod non aeque atque in illo ep. o/S (= 694) ante, sed post yy (= 651) exarata
est.
Inspexit a
oct. sc.XV, 564 olim Bessarionis teste inscriptione xtfjfm (ii]aaagic3vog xorp70 collectionis drjvaXeiog xov x&v rovcxAwv, continet fol. 50 Lacapenianae inscriptae Xipaviov aotpioxov imaxoXal ep. a o' (= oc' 301) praetermissis 5 epistulis tf, irj 9 fie, pMf, 2-f, sed
151. Codex
quae sequuntur
lae
380
76 alia manu exaratae 15 epistufol. 71 81. 80. 666. 346. 351. 355. 1398. 1236. 575. 1395.
Wolfiique.
Est MarciaExaminavi.
Unam ep. 409 inter reliquas eclogae Lacapenianae valde truncatae ordineque mutatae exbibet codex 152. Laurentianus LX 28 membr. formae duod. sc. XV 566
Praecedunt Aeschinis unde Bandinium Catal. privae,
fol.
lsq.
t.
fugit, ep.
27
(inc. QaXXrjg). 175. 247. 409. De fol. 27 cf. infra ep. 636.
Tribus epistulis insertis auctam eclogam collectionis Lacapenianae exhibet codex 8 153. Bodleianus Laudianus 16 sc. XV ), qui continet 215 eclogam 92 epistularum rubricatam imaxofol. 176 Xai Xifiavlov xov aooptaxov e collectione Lacapeniana ordine hic illic confuso factam, cui aliunde insertae sunt ep. 670
1)
2) Cf.
gr. bibl.
Bav.
1.
1 p.
277 sq.
150
et
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
inter
410
699
et
80
et ep.
956 *)
inter
957
et
gulae enumeratae sunt in Coxii Catal. 1. 1 499. 150. 167 sine numeris relictae sunt. Inspexi.
Una
et
ep.
670
in
ei hoc in
Olearianum (314)
160. sumpta est. Cf. infra sub n. 158 Sex epistulis aliunde insertis auctam collectionem Lacapenianam truncatam exhibet codex
566
154.
chart,
gr.
517*^
formae quart.
XV
Thoma Arundelio
Howard
:
compa-
Societatis LondiDuce Norfolciae donatus est teste inscriptione fol. 1 Soc. Reg. Lond. ex dono Henr. Howard Norfolciensis*), fol. 41 et 55 63. Epistulae a e' collectionis initiumque sextae uno folio amisso perierunt; incipit enim fol. 41 verbis ol dh rr)v avTotf ep. 331
Af ( 109), Sequuntur ep. f ( 333) sed inter % (== 754) eamque, quae hanc in collectione sequitur yaiavm (= 780), insertae sunt ep. xa xg insignitae: comra. ep. 9 1); 1236. 422. 388. 465. 354, ita ut sequens collectionis Lacapenianae ep. 780 non suum numerum (wt), sed alium (xf ') gerat idemque valeat de epistulis succedentibus. Alia vero manu scripta est media inter Synesii epi(')
(X 310,
16).
stulas ) ep.
74 6). Inspexi.
Plures epistulae diversis locis immixtae sunt in eclogam, quam exhibet codex
667
155.
fol.
chart.
formae ordinem
oct. sc.
XV
In-
tenuit.
1) Perperam Coxius Catal. 1. 1. exhibet 871. 2) Catal. of manuscr. in the Brit. Museum. Part I:
The Arun-
del manuscripts p. 160. 3) Videtur esse idem codex atque is quem Catalogus librorum MSS. et impressorum Biblioth. Norfolcianae olim Arundeliianae ab Henr. D. Norfolciae regiae societati Londinensi donan. 3424 tae Londini 1681 in Catal. Mss. Angl. et Hibern. t. sub n. 425: Libanii epistolae quaedam ad Basilium recensuit. 4) Infra sub n. 818. 5) Fritz 356 sq. 6) Infra sub n. 240. 7) Infra sub n. 404.
6.
151
incipit verbis \acpoat.\coad^evog &.nr\XXayr\ ep. /3' (617 t. 568,12). Epist. y fiy' hoc sese eicipiunt ordine, si nurae-
ros graecos collectionis Lacapenianae sequimur et epistulas aliunde imraixtas numeris arabicis significamus: /(499),
f, f, pgg, otj, qxu, q&, q-xS, i, q<\&, 1027, 08, (is, 161, <yX/3, ^/3, og, otd, 380, oitf, ov, oq, 452, orcf, jtf, 372, 307, qi6, otf (= 501), quae cum fol. 174 in verba neQi&ivxa ooi (X 476, 15sq.)
i', ',
r\,
desinit.
Inspexi.
quam
praebet codex
156.Bodleianus Baroccianusgr. 4 chart. formaeduod. 668 sc. XIV exeunt., olim Georgii comitis Corinthii teste
yi
21 fol. 1 Ecloga Lacapeniana demum incipit ep. t/J (= l). Antecedunt rubricatae iitusxoXai Xifiaviov 11 epistulae glossis interlinearibus rubricatis instructae 849. 45. 1218. 242. 368. 388. 1220. 736. 1236. 639. 1236. Ep. otf est 501, sed loco duarum ultimarum epistularum collectionis Lacapenianae 647 et comm. ep. 12 extant comm. ep. 1 et 2 inscriptae fiaolkeiog Xifiavtco oocpioxr) et xm fieyuXco [SaotXeico. Hanc autem sequitur Isidori Pelus. ep. II 42, qua continetur Libanii ep. 1553. Cf. supra n. 106. 119 et infra n. 285 et 405. Inspexi. Apographa huius codicis sunt facta duo: 157. prius a. 1629 a Patricio Iunio, quod continetur codice Collegii Trinitatis Cantabrigiensis 1158 (Ga.
leanae Collectionis 0.
tionis
2.
54) *)
Lacapenianae
ep.
pa
23 q$, q&
fol.
Qoa',
Inspexi.
Gerardo
282
in
the
n. 81; t. II 166. James, The western manuacr. of Trinity College t. III 174. Cf. infra sub
152
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Langbainio, quod hodie asservatur in Bibliothecae Bodleianae Adversariis Langbainii vol. 20 p. 573
1 p. 617 ). Inspexi. autem Langbainianum bis transscriptum est: Apographum prius a Godofredo Oleario, quod cum Io. Alb. Fabricio communicatum 2 J et ab hoc in nonnullis Libanii epistulis in Bibl. Gr. t. VII et VIII edendis usurpatum in bibliothecam 159. universitatis Havniensis transiit ibique Col569 lectionis Fabricianae volumen 90 est 3 ). Integrum est
616
et vol.
21
excepto quod in ep. oit (965) primis quinque vocabulis omissis initium a vocabulis 6 aOnXipeibg fecit.
570
160. Alterum apographum factum est a. 1708 a Wolfio hodieque in bibliothecae urbicae Hamburgensis Collectaneis Wolfianis (Collectione variorum opusculorum ex codicibus Bodleianis potissimum descriptorum a Ioh. Christoph. Wolfio p. 437: Ex eodem Codice Langb. descripsi 4 sequentes Libanii epistolas) asservatur ). Ex hoc apographo
centuria epistolarum adhuc non editarum selecta a Wolfio Lipsiae 1711 edita est quam secutae sunt complures epistulae in Anecdotis graecis sacris et profanis t. et III Hamburgi a. 1722 et 1723 publicatae. 161. Apographo vero Olearii usus est H. S. Reimarus,
cum
a. 1720 exscriberet epistolas Libanii quotquot earum ineditae in Manuscripto latent ad fidem illarum quas possidet Cd. Fabricius manu sc. Goth. Olcarii scriptas, qui eas e
versariis
codicibus Baroccianis videtur petiisse", ut legitur in eius Ad(Collectionis Fabricianae bibl. Univ. Hav-
niensis vol. 142) inscriptis EIIISTOAAI AIBAJSIOT pag. 253387. Non omnes exscripsit, sed lectiones discrep.
Vide supra
t. I 230 n. 28. Infra sub n 406. Est codex Bibliothecae I. A. Fabricii (Hamburgi 1741) t. IV p. 204 n. 197: Libanii epistulae 314 ex codice Barocciano descriptae a B. Godfr. Oleario. 3) Cf. 1. 1 231 n. 29. Infra sub n. 272. 4) Cf. 1. 1 232 n. 30.
2)
6.
153
Eaedem
follectioni
epistulae quae in Barocciano gr. 4 antecedunt Lacapenianae, sed haec iam ep. 711 desinit et
1 1
nova
verba
162.VaticanoPalatinogr.82, de quasupra
feci.
114
n.
80
Hierosolymitanus bibliothecae patriarcha 671 chart. formae oct. sc. XIV exeunt. a Manuele Caleca exaratus 1 ), qui fol. 93 T 96 T continet
163.
lis S.
Sepulcri 405
1134. 301. 1195; comm. ep. 18; 511; comm. ep. 10 et 19; 857. 1541. 28. 23. 74. Sed inter comm. ep. 10 et 19 inserta est etiam epistula fiaaiXtioq yqr]yoqi(p' intiSr) fiot rrjv aiw
nr\v.
Inspexi.
et succedunt et intermixtae sunt epistulae Lacapenianae truncatae non solum in Vatic. gr.
n.
Et antecedunt
collectioni
110 epistularum,
oct.
sc.
Vaticanus
133
inscriptam 1% x&v Xifiaviov inicxoX&v. Sunt: 1401. 51. 368. 872. 348. 390. 758. 35. 320. 441. 792. 1004. 748. 331. 333. 535. 1223. 949. 356. 1051. 382. 339. 352. 25. 799. 1059. 515. 650. 756. 393. 907.
188
gr.
XV
1155. 945. 1016. 357. 98. 336. 1229. 383. 236. 1160. 66. 562. 224 651. 195. 1434. 528. 281. 173. 286. 277. 300. 192. 123. 716. 969. 552. 754. 89. 1064. 1026. 666. 911. 226. 1218. 835. 375. 808. 316. 319. 255. 735. 773. 274. 791. 741. 21. 256. 369. 374. 362. 1063. 581. 1. 499. 325. 696. 327. 1041. 578 636. 391 19. 197. 93. 42. 422. 803. 341. 175. 571. 1261. 386. 405. 660. Intermixtae sunt
M. Vogel-GardthauBen 877.
1)
2) Cf.
408.
154
inter
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
792
et
1004
Iuliani ep.
et
754
Proximum est genus eorum codicum, qui eclogam quidem ordine soluto e Lacapeniana delibatam, sed simul compluribus epistulis aliunde insertis modo hic modo illic auc-
tam
fluxit, referantur,
exbibent. Qui ne ad fontem ipsum, e quo Lacapeniana obstat, quod neque in epistulis insertis
in locis,
neque
consensio.
E quibus primo loco commemoro collectionem quae ordinem quidem Lacapenianae plane solutum, sed incrementum paucarum epistularam exhibet. Quae est prior duarum col,
165. Rysiensis 70
sc.
XVI 2 ). Ac
prior
quidem
v
65 compreinscripta Xifiavtov Gocpidxov iiti6xoXai fol. ll hensa has continet epistulas, e quibus quae a Lacapeniana absunt litteris cursivis insignivi: 1195. 1041. 65. 109. 515.
125. 388. 639. 1155. 167. 515. 122. 956. 923. 327. 892. 237. 253. 857. 499. 332. 1330. 137. 1154. 351. 355. 571. 33. 352. 331. 333. 89. 175. 314. 184. 221. 197. 299. 123. 509. 901. 301. 195. 666. 371. 379. 163. 390. 528. 763. 182. 1197. 1218. 1257. 693. 226. 298. 754. 1185. 1414. v 4. 49. 358. 285. 1411. 1508. 1259, cui succedit fol. 49 636. 637. 256. 942. 696. 386. 838 Iuliani ep. 15 Hertl. 1260. 1483. 114. 578. 1184, cuisuccedit perperam inscripta 3 369. 802. Altera vero collectio et ficc6lketog Xifiavlcp 501 ).
collectio
180 comipsa inscripta Xtaviov 6ocpt6xov iitt6xoXaC fol.66 exhibet epistulas collectionis Lacapenianae praeterprehensa
missis
iis,
quae iam
viov neoi cptXcav (= 1. 1 385). Glossae interlineares rubricatae sunt. Ad vocem MaqKog ep. 819 (X 741,7) scholium
1) est.
37,
2) Cf.
VIII 13 n. 281.
3) Infra
sub
n. 403.
6.
155
adscriptum est (cf. ed. Wolf. p. 350 not 19). Exeerpsi a. 1896. Paulo maior est aumerus epistularum insertus in sylloga, quam exhibent codices Athous et Cremonensis.
epistularum Xifiaviov ootpiOxov %al xoiaioioQog ImoxoXat: 331. 386. 348. 81. 435. 369. 74. 617. 797. 109. 802. 796. 763. 819. 957. 1220. 1395. 509. 46. 19. 59. 300. 621. 828. 1035. 1184. 1365. 1398. 1080. 1081. 1010. 1006. 965. 945. 810. 736. 651. 352. 98. 1342. 1350. 49. 578. 80. 465. 182. 923. 314. 808. 163. 1149.
continet
fol.
74
780. 69. 390. 405. 1431. 1458. 735. 732. 1266. 1518. 1424. 1487. 1473. 842. 1177. 1147. 535. 964. 143. 256. 333. 1202. 1158. 476. 442. 282. 388. 26. 1155. 529. 362*). 515. 32. 1506. 746. 393. 741. 105. 411. 1361. 1414. 636. Post hanc imperfectam duo, non
t.
quattuor, ut
II p.
228
Vestigia
ordinis eclogae Lacapenianae agnoscuntur in ep.m t/, quae in illa sunt oxf Af, quae in illa sunt p# oxf, et in X
Mea gratia examinaverunt Manuel Gedeon a. Spyr. Lambros a. 1884. Cum hoc codice prorsus consentit
1879
et
185
sit,
167.
T
.
sc.
XV
fol.
127
dubitari posset, quin ex Iberico descriptus nisi deteriores lectiones quaedam a Gedeone exscriptae,
velut nQotidoxa pro nQog eldoxa ep.i^lOlO t. XI 139,12), adolov pro atfijlov ep. Xg ( 810 t. X 731,6), alil' 1v pro aXXa fiiv ep. ?' (= 1487 t. XI 515, 16) obstarent. Accedit, quod epistula ultima in Iberico mutila in hoc integra est, denique quod monodia in Iulianum in hoc extat (fol. 240), ab illo abest. Communis igitur utriusque fons statuendus est. In universum librarius in munere suo obeundo paulo
1)
2)
Cf
t.
227
n. 122.
Inter
hanc
et
156
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
est.
Plurimae lectiones ep. 1365, cuius unicus testis est, ubi ab hoc discedu.it, corruptelae sunt, urta vero i&vexd-ijxto pro ive%&r)xa> (XI 413,11) genuina est. Qua re demonstratur epistulam non e V, sed e codice ab hoc non suspenso manasse. In
neglegentius versatus cuvn Iberico praeter
margine hic
cuius
illic
correctus
est.
Examinavi
et in ep.
1365,
apographum Aemidius Martini misit, adhibui. Paene par est numerus epistularum insertarum
in col-
quorum
gr.
signifer
1
168,
Bodleianus Baroccianus
nCvaxa manu recentiore scriptum (fol. 1 6) et indicem characterum epistolicorum (fol. 7 V = supra p. 28, 4 17) et indicem mensium Atheniensium (fol. 8 y fi^veg a&rjvatcov 124 T collecccQxofisvoi anb xov lavvovao.) continet fol. 9 tionem 161 epistularum inscriptam iniGxoXal Xifiavtov (jr)\xoqog\. Plenior fuit fons quam collectio Lacapeniana, ut epistulae satis multae hic illic conspicuae in indice qui se-
sc.
XV
post
quitur
1058. 693. 699. 700. 746. 797. 969. 838. 845. 901. 892. 127. 136. 131. 150. 210. 239. 245. 248. 255. 299. 1330. 1257. 323. 947. 956 957. 1231. 1233. 1228. 1202. 1171. 1158. 1134. 1153. 1173. 1168. 1170. 1195. 1203. 972. 1016. 1048. 1080. 1081. 1010. 1006. 1004. 995. 963. 907. 84. 810. 804. 796. 756. 736. 735. 732. 731. 659. 650. 571. 558. 503. 528. 368. 283. 65. 80. 333. 19. 358. 636. 386. 211. 221. 222. 72. 223. 216. comm.ep.ii; 224. 22. 23. 317. 1189. 1266. 1261. 199. 481. 493. 1184. 1159. 1260. 1351. 1441. 1443. 1440. 872. 711. 923. 1039. 511. 1. 851. 109. 121. 143. 137. 173. 182. 192. 247. 298. 301. 1340. 1288. 1232. 1147. 964. 945. 911. 909. 809. 802. 763. 694. 663. 639. 561. 1110. 578. 442. 1130. 1185. 1259. 1397. 1408. 1419. 1438. 1483. 819. 300. 773. 696. 741. 1473. 274. 128. 97. 98. 86. 38. 509. 522. 523 quae cum antecedente nullo spatio intercedente cohaeret. 526.
1)
6.
157
552. 553. Fontem e quo fluxit iam manum interpolatricem ezpertum esse docet embolimon ei cum Paris. 2075 (vid. supra
131 n. 102) in p. 300 (X 282,1) commune. Examinavi. Auctor fontem non semel in suum usum convertit, sed identidem secundum genera epistularum delibans. Inde facp.
tum
est,
compareant locis. Sunt epistulae numeris cursivis insignitae omnes exceptis 333 et 552. In describendo librarius parum diligenter versatus est neque quicquam codiversis
dici pretii critici est.
in
Transsumptae sunt epistulae, quae deerant in Barocciano 4, apographum Langbainianum sub numeris 268285
atque hinc in Olearianum et Wolfianum; cf. supra sub num. 158 160. Examinavi. Cum Barocciano 9 fere omnino congruit, ut ex eo descriptus
esse videatur,
169.
sc.
XV
exeunt. vel
Aurelianensis 3 ( Aur) chart. formae quart. 672 XVI ineunt, qui olim fuit Guil. Prou-
steau
antecess. aurel.
teste inscriptione fol 2: hic liber fuit Gruil Prousteau nunc est usus studios. omnium fol. 2 93.
ne in minimis quidem rebus recedit excepto quod post comm. ep. 11 etiam alias epistulas inter Basilium et
illo
Ab
et quod in ep. 552 antepaenultima verbis ut vixa xai xa ovxa (X 517,12) desinit, ultimam (553) omnino praetermittit. Sequuntur carmina Gregorii Naz., denique epistulae mutuae (cf. infra sub n. 414). Meum in usum examinavit codicem Parisios missum a. 1876 Carolus Graux. Ad idem exemplar atque Barocc. 9 et Aurelian. 3 redit
minandus
170.
est
Vaticanus
636
gr.
953
sc.
XV
).
Ecloga
fol.
3470
est
iam
in ep.
desinit.
Inspexi.
gr.
Vin
881
n. 288.
158
573
PROLEGOMENA AD EPI8TULAS
171. Golianus apparatus Rostgaardiani bibliothecae Regiae Havniensis voluminis 5 codex 3 a Friderico Rostgaardo ex auctione librorum Iacobi Golii emptus chart. formae quart. sc. XVI tegumento privus. Continet epistulas 40: 617. 197. 1058. 693. 699. 700. 746. 969. 697. 838. 845. 892. 901. 131. 127. 136. 150. 210. 239. 245. 248. 255. 299. 1330. 1257. 323. 947. 552. 1231. 957. 1233. 1228. 1202. 1171. 1158. 1134. 1153. 1173. 1168. 1170 quae omnes quidem etiam in Vaticano 953 extant, sed quominus codicem ex hoc excerptum esse statuas, obstat inscriptio
ab
illo
aliena.
scholiis
Usus est codice Wolfius. Inspexi. Ex eodem quo Vatic. 953 exemplari
tio,
etiam collec-
gr. 942 ) sc. XVI fol. iituSxoXal. Xifiavlov 6oq>i6xov %ca xoiafcxoQog
x
non omnes epistulas recepit primae sunt ep. 617. 1058. tamen ordinem secuta est, sub finem vero vestigia 693 T eius relinquit, quin etiam fol. 28 ante ep. 515 unam, quae
ab
illo
Inspexi.
fluxit
ecloga 9 epi-
stularum, quam post Basilii et Libanii mutuas (cf. infra sub n. 369) praebet codex 173. Taurinensis universitatis B. V 33 (b II 33) 574 2 (179 in catal. Pasini) ) chart. formae oct. sc. XV, sed ordo valde confusus est. Sunt enim collectionis Lacaepistularum 617. 98. 1041. 167. penianae ep. |S, ^0, *> va i S f> V (
Hae quidem fol. 10 r desinunt. Sequuntur r 10 y epistulae duae Basilii, fol. 12 epistulae Gregorii y iterumque (fol. 15 ) Basilii. Duae vero (1006 avtnlyQayog v& Lac.) cuius essent Fritzium 1.1. 71 Lac. et 221 Qifi Fol. 35 demum Synesianis epistulis succedunt. (375) fugit.
331. 33. 352).
fol.
Inspexi.
Char. epistol. p. 19 n. 48. Superstitem eum esse, sed tur Gaetano de Sanctis, Riv. di
1)
2)
damnum
filol.
class.
XXXII 419
n. 195.
6.
159
larum, 174.
Ex eodem exemplari fluxit etiam ecloga decem epistuquam exhibet codex Hierosolymitanus S. Sepulcri bibliothecae pa-
triarchalis 79 *) sc. XV fol. 194 201. Inscriptione et numeris et praeter tres primas nominibus eorum ad quos epistulae datae sunt caret. Sunt ep. 617. 197. 1058. 693. 699. 700. 746. 969. 697. 838 quae cum fol. 201 T in verba krj-
m| o>5 (X 756,11) desinit. Inspexi. Denique huc referendi sunt duo codices, qui duas tantum primas epistulas huius eclogae exhibent: 175. Bodleianus Baroccianus gr. 51 chart. formae 57f> 66 praebet epistulas inquart. sc. XV, qui ultimis fol. 64
povot
scriptas inusxolal Xifiavlov xov {Jrjxooog 617 et 197, et cum hoc omnino concinens easdem exhibet codex
176.
chart. for-676
mae
quart.
XVI, olim
Utrumque
inspexi.
Beliqui codices unam alteramve epistulam continentes, quae et ipsa in ecloga Lacapeniana reperitur, infra 10, qua de codicibus solitariis agitur, enumerabuntur.
Par
177.
est
epistulis collec-
inscriptam hjSaviov oocptoxvv inusxohxl. Sunt 499. 515. 512 (&vmiyoa<poq). 395. 764 (avsTttygaqpog). 736. 992. 866 (ultimae duae anepigraphae).
Inspexi.
mae
oct.
XVI
fol.
for-677
ipsius,
Denique epistulae insertae numero epistulas collectionis quae remanserunt, vel superant in ecloga, quam
praehet 178. Marcianus gr. 505 chart. formae oct. mai. sc. XV, 678 olim Bessarionis teste inscriptione fol. 1 (trjooaouovog %ao10*. drjvaXsoog xr)g vtxaiag fol. 2 Inscripta est intoxolal
1) Cf.
t.
461 n. 233.
160
sunt:
1.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
X' Epistulae rubricatae a 1041. 711. 313. 1033. 936. 24. 304. 953. 131. 880. 1035. 830. 1288. 601; comm. ep. 15; 136; comm. ep. 7; 442. 1228. 1052. 388. 1173. 487. 384. 489. 89. 1039. 1419. 1064. Epistulae collect. Lacap. litteris cursivis insignitae sunt. Ultima desinit fol. 10 r , cuius pleraque pars vacua relicta est. Ecloga e qua fluxit aliquid quidem
necessitudinis habuit cum Lacapeniana, in qua ep. *' et tr/ conveniunt cum buius epistulis ft et /, sed hac multo amplior fuit. Est codex 13 armarii V apud Bostgaardum, qui
Sed nondum codices familiae b relinquere possumus. Superenim genus codicum mixtorum e diversis huius fami-
liae propaginibus.
7.
De
Ac prius quidem proferendum est genus codicum, qui recensionem praebent mixtam e V et codice m, qui ad propaginem
e redit.
manaverunt Dresdensis
et Casa-
579
179. Dresdensis D 9 (= D) chart. formae folii, olim Bononiensis teste inscriptione folii praefixi: Studio Glar.
Viri Gabrielis Brunellii
Bononia
1758, sc. XV a Michaele T Apostole pulchre exaratus teste inscriptione fol. 64 fiixafjXog xov (ivavtiov xr\g eavxov ccitoaxoXidwg fiv^avxtog. (iexa xr\v
inseruit Henr. Ionathan Glodius.
rcaxqiSog aXcoaiv, xai xaade xag imaxoXag Xifiaviov xov aoqpi1 64 CxoVy rcevia av&v ia%dxr\, HzeyQatyev ), continet fol. 1 ave' epistularum rubricatam Xifiaviov aoqyusxov wx\ eclogam xviaxoQog iruaxoXaiy quarum est prima ep. 1, secunda 80, ultima 81. Media inter eas numero a-/ signata reperitur
Zamb.
87.
7.
DE RECENSIONE
E7ETw
1558
MIXTA
initia
161
Synesii ep. 6 Herch. Omnium epistularum Fr. Zamb. 90 sq. Contuli codicem a. 1872 Ex eodem exemplo descriptus est codex
180.
enumeravi 1U15.
Casanatensis 197 sc. XV 1 ) fol. 41 127, olim cardinalis Hieronymi Casanatae. Cum Dresdensi ita concinit, ut neuter ex altero descriptus dici possit. Solum inde, quod in codice Dresdensi ep. 382 bis exarata est (Xtf
et X$' ubi librarius in
nit,
sit
ut
margine rubricavit: dig iyouq)r\), evenumerus epistularum in Dresdensi (ove) uno maior
in Casanatensi (avd). et de eo Fr. Zamb.
quam
Examinavi
89 sq.
rettuli.
In pluri-
genuinis tura spuriis imprimisque omissionibus uterque codex cum V facit atque ita quidem, ut in nonnullis epistulis velut 391. 606. 506. 604. 618. 673.
mis lectionibus
cum
1
,
sed
cum V 1
ille
consentiat: ex
igitur de-
pertus
est.
manum quartam correctricem expostquam Sed haud parvus est etiam numerus lectionum
earum, in quibus ab hoc discrepat et cum codicibus propaginis SMou WCnLac facit Sed ne in miscendis quidem utrius-
que codicis lectionibus acquievit, sed ipse novavit: ex. gr. ep.167 (X 158,3) iniiXatsevj quodcum Va Vo praebent S WCu Vind, mutavit in r)jislXr}aev potissimumque in nominibus propriis alterandis a temeritate non abhorruit velut in Xtov-
323 (X 302, 9), ovopavti 556 (X 521,2). Quamquam igitur paucissima solus recte servavit, tamen ut unicus testis recensionis mixuut ep. 93 (X 96, 3), xiXoat ep.
ep.
apparatum recipiendus erat. Sed in alterutro codice acquiescere consentaneum erat: elegi codicem D.
t a e in
180a. Codicem horum gemellum Francisco Zambicario ad manum fuisse, sed simul hunc versatum esse, ut eius lectionum in apparatu iam nulla ratio habenda sit, exposui in libro
in epistulis latine vertendis in munere suo obeundo ita
Fr.
Zamb. 86 sq.
t.
I
1) Cf.
420
n. 63.
class.
t.
II
167
8c.
Quod Bancalarius, Stud. ital. di XVI eum tribuit, probare non possuxn.
filol.
162
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
est
181. Panormitanus bibliothecae nationalis IID9> antea Lycei II C 18, olim collegii societatis Iesu Panor-
mitani maximi
Palermo, cbart.
r
:
Del
sc.
Collegio di
formae
(212x146 mm.)
XV inscriptus
inioxoXal q>iXoG6<pa>v (sic). Qui syllogam 134 epistularum 80 praebet, quarum prima est ep. 397, ultima 511. fol. 1
epistulae datae sunt aeque atque litterae epistularum initiales manu altera, sed coaeva addita sunt. Numero 134 inclusae sunt duae ep. 88 et 89, quae
fol.
59 y
et
ayx&vog
et
quibus in margine manu illa secunda adscriptum est dQrjfiyxQiov (sic) xvdcavn iitiaxofluxit inscriptio coXai^ quae sunt Demetrii Cydonii, unde dicis recens: Epistolae Philosophorum postea aucta verbis: absunt ab sive Libanii et Demetrii Cydonae duae p. 59
editione Boissonadii Anecd. Nov., sed sunt in indice Iosepbi et Iorio, Stud. ital. IV p. 280 n. 102 et p. 285 n. 298
fol.
61
manu secunda
adscriptum est
xov Xiftaviov'
Hic illic Srju.rjXQL(Q x& aQiCxaivixov aSeX<p&. codicem classis V Va Vo fontem fuisse vel ordo epistularum
ostendit, ut sub initium se excipiunt ep. 119. 122. sub finem ep.211. 212. 214. 215. 216. 224. 227. 237. 238. 240. 244. 252. 256. Sed alibi cum familiae WLac facit, quibuscum etiam finem ep.
sit.
972 omi-
Codex pretio critico caret. Examinavi a. 1869; postea inspexit Fr. Ruehl (Philol., Nov. ser. 1 586); descripsit Aemid Martini, Catal. di Manoscr. Greci esistente nelle biblioteche Italiane I p. 77, qui nomina eorum ad quos epistulae datae sunt et epistularum numeros secundum edit. Wolf. indicavit
8.
Dc
profectis.
Sed extant etiam eclogae, quae non ut omnes quos adhuc recensuimus codices a b profectae sunt, sed ad archetypum a redire censendae sunt. Quarum commune est, quod
8.
DE ECLOGIS
EPIST.
EX
o PROFECTIS
163
non solum in ordine corporis vestigia, sed etiam solae sive epistulas integras sive lectiones genuinas servaverunt. Sed
paucas continent epistulas communes, ut 636, 909 in Athoo et Berolinensi extant, neque artae inter se cognationis vinculum exhibent, unde consequitur sua singulos codices via
ex a profectos esse.
E
unam
quibus primo loco nominandus est codex, qui solus epistulam (18) servavit,
182. Bodleianus Baroccianus gr. 50 (= Ba) membr. 681 T formae quart sc. XI, qui fol. 369 et 370 continet 6 epistu4. 18 (quam hoc codice unico las inscriptione privas 1 servatam publici iuris feci Ann. Fleckeis. 1876, 494). 620, v sed haec iam cum fol. 370 desinit in verba iuplrjfii xb Xoinbv (X 571, 2sq.). Primae quattuor epistulae corporis ordinem referunt, sed etiam epistula quinta et lectiones ipsae, etsi librarius neglegentissime officio suo functus est, codicem non e 6, sed ex a manasse probant ita, ut valde dolendum Contuli. sit, quod maior pars codicis periit. Bis descriptus est: prius ab Isaaco Vossio, cuius apo-
graphum
continetur
183. codice Leidensi Vossiano Miscellaneo XIX 4 rl ut Anonymi quidem epistulas descripsit, fol. 24 ), qui eas sed in margine adnotavit: Sunt IAbanii. Postremae duae in msto [i. e. Vossiano 77] desiderantur, id quod de sexta
(ep.
se habet. Inspexi.
184. Alterum apographum factum est a Godofr. Oleario, quod hodie est in Havniensis bibliothecae nniversitatis
90 num. 312'), 184 a. e quo denuo ab H. S. Reimaro a. 1720 descriptus 8 est codex, qui hodie in eadem collectione est 142 p. 386 ). Sed vel sic ep. 18 fugit Wolfium et a Blochio demum in
vol.
Collectione Fabriciana
2) Cf.
n. 29.
IV
p.
8)
204
8upra
90 n. 46 et
p.
162
n. 161.
164
PBOLEGOMENA AD EPISTULAS
quam
fol.
185.
Ambrosianus B4
luliani ep.76 Hertl.,
2
sup. (==A)
sc.
X, qui exhibet
107 r
110 r
(=
aliasque Iuliani epistulas ), deniquefol. 117 Libanii ep. 100, 120. 131. 133. 259. 284. 303. 304. 306. 313. 323. 608
610. 2.8.39.611 614. Huicfol. 121 succedunt in xco (sic) cciXiavov ayooixixcov iiti6rolcov aliaeque aliorum epistulae. Ordo
epistularum cum V Va Vo fere conspirans dispicitur. Codicem vero non ex his codicibus, sed ex a fiuxisse demonstratur
cum
lectionibus aliis (ut ep. 120. 131) tum verbis ep. 133 (X 133,11) in illis omissis. Ignoa.
tus mansit Rostgaardo Wolfioque. Contuli Tertius huius generis codex est
1895.
sc. XIII, qui post Libanii et Choricii orationes declamationesque (fol. 1 203),epistulas Phalaridis, Apollonii Tyanei, Bruti (fol. 204), r Synesii epistulas et orationes (fol. 224) continet fol 272
186.
Athous Laurae
Sl
123 (= Ath) 3)
328
iiti6xoXui.
Libanii epistulas inscriptas Xifiaviov xov 6ocpi6iov Condicio hodierna huius codicis mala est. Nam
foliorum non solum ordo turbatus, sed etiam coraplura defrimenta facta sunt. Non minus 35 folia in fine codicis excisa esse Alexander Lauriot^s bibliothecarius et Manuel Gedeon, qui codicem mea causa inspexerunt, testantur. Sed etiam inter folia servata hodie complura absunt. Prima
epistula est 1131. Sequuntur ordine fere eodera atque epistulae libri IV Vaticani83 inde snrj': 11321134 1136
11451147,
sed haec
fol.
272
desi-
(XI 241, 5) rjvcoxXovv nei6&e\g. Fol. 273 vero incipit verbis el de ccfiel^eag Synesii ep. 57 p. 669, 24 ed. Herch. Atque huic in eo iera folio succedit eiusdem eig xbv avro1) Char. epintol p. tl n. 25. 2) Martinii et Bassii Catal. p. 93. 3) Cf. 1. 1 323 n. 37. De fol. 62 cf. infra n. 227.
8.
DE ECLOGIS
EPIST.
EX
PROFECTIS
165
T xQuroga aoKadiov ntQt fiaOiXdag oratio, quae fol. 28 1 desinit. v Post fol. 272 igitur periit unum folium, quo teste Vaticano
1323 ex eodem exemplo derivato praeter finem ep. 1147 1153 etinitium ep. 1157, quaesunt continebantur ep. 1148 in Vaticani 83 libri IV ep. Xe fid'. Hoc excipit fol. 304, quo finis huius epistulae inde a verbis vficcg iv zaig tyvxalg (XI
gr.
sirailiter atque in quae ordine conspirant cum libri IV ep. fis-qd' Vaticani 83: 1158. 1160. 1163. 1164. 1185. 1187 1190. 11921202. 12051207. Ultimae epistulae nihil extat nisi nomen eius ad quem data est; textu eius incipit fol. 314, in quo succedunt ep. 1208 1211. Ultima cum fol. 31 4 V desinit in verba oaxig 6s (XI 293, 6). Reliqua pars huius epistulae aliaeque, quae
248, 16) continetur. Cui fol. 304 Vatic. 1323 succedunt epistulae,
307
in Vatic. libro
(= 1224) sunt, cum foliis duobus perierunt. Finis vero ep. 1224 inde a or)&r\aov dr) r ftoi (XI 308, 20) initio fol. 282 legitur, quod Synesii orationem excipit. Succedunt eodem folio epistulae, quae conveniunt cum Vatic. 93 libri IV ep. Qt(i Q*a': 1225 1227. 1230. 1231. 1233. 1234, sed haec fol. 282 v desinit verbis
IV
ep. qfr
Qia'
aijg aQxrjg iqqvov (XI 316, 8). Reliqua pars huius epistulae et epistulae quae concinunt cura qx($ Qng libri IV Vatic. 83: 12351239, in fol. 327 paenultimo occurrunt.
615 usquo ad verba ttjv naQ&ivov baec excipientibus incipit fol. 283 r r 288 v : 617. 618. Epistulae autem hanc sequentes fol. 283 620. 624626. 628. 632. 633. 635. 634. 636. 637. 639. 644. 646653. 655. 656. 658. 660. 661. 663665 ordine non cum F, sed cum Va Vo (lib. VII ava') congrufolio sequitur ep.
Eodem
(X 567,
unt.
fol. fol.
Nam
2t<8
v
296 r 303 v excipiunt ep. 667- 672. 167. 673. 674. 682. 684. 685. 688. 687. 689. 690. 693696. 699. 701. 704. 705. 710712. 715717. 719. 720. 724726. 728. 730 734, quae ordine cum V Va Vo concinunt ex-
abest. Postquam autem ep. 665 cum ep. 647 a r finita est, ep. 666 incipit a fol. 296 atque hanc
cepto quod 167 ii.ter 672 et 673 extat. Fol. 303 desinit verbis poi naiduyayyav (X 660, 6 sq.), quae excipiuntur ver-
166
bis
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Kul vvv
fol.
fa
319 r
740.
Fol.
319*
326
743.
741.
744750. 752754.
782
fol.
cepto quod
211
inter
776
et
777
cum
quae
326
(X 707,
3),
fol. 313, quo praeter hanc continentur 785. 786. 788791. Epistulae 792 nihil nisi nomen eius ad quem data est legitur. Textus huius epistulae incipit v fol. 289. Fol. 289 295 praeter ep. 792 continentur ep. 797. 799. 793. 794. 796. 798. 800. 806. 809. 802805. 807. 808. 810. 811. 813820. 824. 827. 829. 828. 830 832. 834. 835, sed ultima desinit cum fol. 295 T in verba
excipiuntur initio
ep.
dtb xal (X 754, 5). Post hoc unum folium periit, quo aeque 849 selectae contineatque in Vat. 1323 epistulae ex 836 bantur. Huic successit fol. 309, quod continet ep. 850. 851. 853 855 et initium ep. 857 usque ad 8ioyvr]xog (XI 14,
15).
862
vero,
et
Quae excipit fol. 308 atque huic succeduut ep. 858 864 usque ad yevrjoofievov f\ aov (XI 21,6). Verbis
quae huic succedunt, xai itenovrjKoxog incipit fol. 311, quod praeterea cum fol. 310 exhibet ep. 865 875 et 880, sed haec desinit cum fol. 310 verbis x& xvvrjytm (XI 35, 14).
Post
fol.
Vatic.
Nam
sinit
310 tria folia perierunt, quibus aeque atque in 1323 continebantur epistulae electae e 881 903. ep. 904909 in fol. 328 ultimo extant, sed haec de-
verbis ravrr\g
rrjg
iittytovolag
fol.
910916,
ut fol
fol.
316318
318
917. 919.
921939.
948. 949, sed ultima (XI 88, 10). Hae quoque ordine non cum V, in quo ep. 949 alium locum habet, sed cum Va Vo consentiunt. Post fol. 312 complura folia perierunt,
desinit verbis dtoxt nkeiorov
desinit verbis ort nqta%tavog (XI excipiuntur fol. 312 verbis hetvog edetoe. Suc-
945.
980
8.
DE ECLOGIS
est.
EPIST.
EX
a PROFECTIS
167
redire io propatulo
ep.
Verba ep. 655 J} ayovxatv (X 598,2; 859 nai xbxifir) (XI 16, 19 sq.) et ep.
Postquam per Gedeonem, qui initia epistularum mecum communicavit primum notitiam codicis nactus sum, Alfredus Giesecke ectypa photographica foliorum per H. Jantschium facienda curare mihi permisit, sed de numero folio-
rum a Gedeone
tus illius
et Alexandro Lauriote
in fol
operam
orum ectypa
coniecturis
desint
parum accurate edoc323 T desinere volui, ita ut 5 foliet locos horum foliorum transponendorum
Condicionis pristinae codicis tres testes idonei extant codices Vatic. gr. 64 et 1323 et Chalcenus Qtoxoxov 157 vel ex eo ipso vel ex eius fonte derivati.
187.
Vaticanus
1
gr.
64
miscell.,
fol.
eclogam nrj epi1269/70 ) stularum manu rubricatoris inscriptam Xt(iaviov imcxolui et satis neglegenter descriptam. Praebet pritnum ep. 636 734 (|a') ex Athoo electas omissis ep. 637. 639; deinde ep. 12331239 ( $V),tumep. 615 634(# o&') omissa ep. 625, denique ep. 1201. 1202. 12051210. 1225 (n desinit vernr\). Ep. of' (= 633) pars prior cum fol. 82
exaratus continet
73
84
diversis
manibus
a.
bis
iv ikuo
(X 581, 12);
demum
finem ep.
83 r continet xov %aoxoqpviaat' et post bas 633 inde a kafinQ&v. Codex ubi ab Athoo
fol.
(= 626), ($' pro oV, aurw fia/UoV av pro fidliOv' av avrw, 6 6i ayrjoiv pro 6 5' tqjrjaev, not,r](ir)v pro noiol(ir}v, nobg pro Ab appaxr)v, dr) xal inser. ante 6vvr]ata&ai ep. oc' (= 628). ratu igitur critico removendus est. Examinavi.
Non
188.
mai.
sc.
tota,
Vaticanus
minutis exaratus, olim Fulvii (Jrsini 144 teste inscriptione *ex libris Fulvii Ursini', fol. 110
litteris
XV
1323 (=Vat)
chart.
formae
oct.
582
1) Cf. t. II
446 n. 184.
168
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
eXe' (==
hibet,
Inscripta Xipavlov 6oq)i6rov itti6xoXai in ep. t (= 1131) 949) cum illo concinit excepto quod nonnullas ex-
quas in
ut
n.
1148
1154
illo foliis
est, vel-
inter
1147
et
1157
in
181 enumeravi, et excepto quod nonnullas omisit, quae Athoo extant, ut 1234. 1187. 1190. 1193. 1200. 1201. 1208. 1209. 1211. 1235. Ep. 6Xg-6vg' sunt 950. 953
959.
961.
962.
957.
965967.
969.
972.
974.
975.
977 980.
ep.
352. .358. 365. 366. 361. 49. 795. 72. 74. 639. 69. 93. 128), aliunde sumptae sunt, ex. gr. a &' e Vatic. gr. 82 sc. XIV tbl. 204229 tq xg' (cf. infra p. 172 n. 194). Item quae post 6vc, extant ep. 502. 529. 535. 834. 835. 1232.
658. 666,
possunt.
666 postmodo ex Athoo insertae esse etsi 834 Quae vero finem faciunt 6^y 6o&' (388. 368. 364.
389. 432. 369. 476. 473. 481. 493. 1. 617. 499. 327. 196. 197. 314), omnes excepta una ep. 196 e sylloga Lacapeniana fluxerunt. Neque V neque Va Vo, sed Athoum fontem fuisse inde elucet, quod ep. 211 inter 776 et 777 locum habet et quod
cum hoc
ei'Xxv6rai, ep.
948 (XI 87, 9), rr\v r)usri(>av pro ra rjfiirsQa 747 (X 674, 1), in fiivroi omisso ibid. lin. 6. Lectio ep. a r)Xog, quam ep. 747 p. 673, 16 praebet, etiam longius
Lectir)8r\ Xoyog distat quam SfjXog codicis Athoi. ones eius propiiae omnes falsae sunt. Codicis igitur rarissime tantum mentio facienda erat speciminis loco vel supple-
genuina
deficit.
Communera cum
Vatic.
sterii
fol.
254 v 266
Qsoronov 157 (=
et 277.
Cj)
chart.
formae
oct. sc.
XV
ris
6xov ini6roXai. x na' signatae, utpote quae exciperent epistulas antecedentes Iuliani. Initium faciunt non omnes, quae in Vatic.
1)
Inscripta est sylloga Xifiavlov 6ocpiSunt ep. a ;<$' rubricatae posteaque nume-
Supra
p.
127
n. 99.
8.
DE ECLOGIS
EPIST.
EX
PROFECTIS
169
1323, sed tantum ep. 333. 19. 352. 358. 365. 366. 361. 72. 74. 639. 69. Sequuntur 1132.1133. 1136. 1138.1141. 1142 1145. 1147. 11501152. 1154. 1157. 1158. 1160. 1163. 1164. 1185. 11961199. 1202 1205. 1206. 1226. 1227. 70i). 742. 745. 746. 748. 760762. 764. 766. 768. 769. 778. 788. 797. 793. 780. 784. 798. 832. 842. 839. 849.
881. Priuia pars huius eclogae etiara alia manu sc. XV in fol. 277 huius codicis descripta est. Suntep.333 72,sedprima,
cuius in margine legitur Xifiavlov jcoos avazoXiov, incipit demum verbis xal ei uiv eixouog (X 3 1 3, 8 ), ultima desinit verbis nag&iviov olg (X 72, 8), etiam ep. 19. 365. 361 parum in-
tegrae sunt.
dice
fol.
iis
fecit
Papadopulus
co-
20
sq.,
quam coram
partim cum ectypo photographico 254 v Cumontii contuli, sed ab apparatu critico exclusi, in
1896
revisi et
tantum epistulis adhibui, quae in Athoo desunt. Quartus huius generis codex est 190. Berolinensis gr. qu. 3 (302 in catalogo codicum 58S Graecorum Berol.) (= Be) chart. (20, 6 14, 6 cm ) sc. XV,
raanni
ri*s.
mento, in pcrpetuum observardiae et graD. D. Ioannes Rothe Amsterodamensis. Dantisci anno 1604. 7 Aug. et: Hic codcx manuscriptus cmtus est Lugduni Bat. e Bibliothcca Cl. Viri et praestantis Graeci Francisci Nansii, qui idem sua manu scriptam schedulam (quac. per incuriam omissa est) inserucrai, qua iudicium suum dc isto codicc sic cxposuit ut probarct omnino 1 vetustissimum esse et ante annos mille scriptum ). Pars codicis,
quae Libanii epistulas rubricatas 'EjtiazoXal Xifiavtov oocpiczov avzio%i<og continet (fol. 32), hodie parum integra
est.
68 continetque post banc ep. fii (69. 73. 75, sed pag. 12 medio in scholio ad hanc epistulam desinit, cum duo ultima huius quaterniIncipit ab ep.
67. 66.
7072. 74
1) C.
p. 166.
170
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
onis folia perierint, quibus ep. ia Xg' continebantur. Pag. 17 48 alia manu exaratae continent rubricatas scholiisque
219. 22i. 232. 220. 222 231. 242. 247. 243. 250. 245. 248. 249. 251 263 et pag. 49 et 50 nominibus eorum ad quos datae sunt numerisque privas ep. 87 89; item p. 50 62 alia manu exaratas, neque scholiis instructas neque nu880. 882889. 892. 895900. 902. meratas, ep. 876 901. 903. 906. 907. 905. 909, denique p. 63 alia manu exaratam ep. 636. Ordo epistularum etsi turbatus corpus
instructas ep. Xncc':
233237.
244.
238241. 246.
V et Va Vo
inter se distant,
cum Va Vo
vel
cum Va
solo faciat.
his neque e V manasse certum fit locis ep. 228 rijg avxivrjg 'HoaxXia (X 213, 2 sq.), ep. 255 do^-axsxXid^si (X 245, 8), ep. 263 xa ds tmoaa k'xsig (X 252, 17 sq.) in hoc servatis, in illis per incuriam omissis lectionibusque, quae in illis sunt corruptae, in hoc orania veritatis signa prae se ferunt nec vero coniectura reperiri potuemnt, utep. 240. 267. 265, etsi ab interpolationibus codex minime liber est. Quod in
234 (X 218, 2) ano&avslv pro inl xy aoqxoxaxrj firjxocvr) aitoftavsiv, ibid. lin. 16 fiaoxsXivov pro fiaoxsXXivov, ep 238 (X 222, 5) xoivbg pro xoiveovbg, ep. 902. 905, cum Va solo concinit, hanc habet causam, quod hic, ut supra monui, e codice classis a correctus est. Scholia marginalia, in quibus Suidas quidem exscriptus est, sed etiam multa autoschediasmata occurrunt, velut articuli IIaXa(ir]drjg ad ep. 68, ' lTtno(Uvr\g ad. ep. 251, Qatov ad ep. 257, et glossae interHneares manu eius, qui textum conscripsit, exarata sunt, textus vero manu recentiore (= m 2 ) correctus est. Margo
nonnullis lectionibus, velut ep.
iitl xrj aocpcoxaxrj (tr\x ttv ^l
superior cultello bibliopegi ita circumcisus rae primi versus prorsus perirent.
est,
ut saepe
litte-
191. Apographum in
usum
Wolfii
fecitMaturinus Veys-
siere
La Croze 1 ) quod
1) Cf. p.
79 n. 22 et p. 89 n. 44.
8.
DE ECLOGIS
EPIST.
EX
a PROFECTIS
171
(Auct.
co8 formae
folii
bibtiothecae urbicae
Hamburgensis
Quod catalogus manuscriptus de eo dicit: Libanii 193, quarum 109 detcriptae sunt ex edit. Episiolae
class. p. 37. 4).
Nam
agitur de Regio Berolinensi, ut Wolfius ipsetestatur: epistolarum congeriem accepi a Praestantiss. M. V. La 1 Croee, qui priores 99 sua manu ex edit. Morelliana ) descrip-
Hnnc
sit
easdemque cum Cod. Berol. Rvgio et itcm altiro Spanhemiano*) contulit. Quae inde ab ep. 100 extant, petita sunt cx
epistulas.editionis Mopost rellianae praebet exemplatas epistulas codicis Berolinensis manu La Crozii descriptas et adnotatas, quatenus non iam
AIBANIOT ETII2TOAAI
q&
193. H. S.
tionis
Reimarus
389
142
p.
450
non ipsas
dicis Berolinensis, etsi inscriptio est: Atfiavtov ircioxolai ex codice regis Borussiae BeroUnensiy sed secutus est apogra-
Crozii (Coll. Fabr. 90), at vel huius ordinem reliet vestigia pressit codicis Vossiani, cuius etiam lectiquit ones discrepantes in margine adnotavit. Cf. p. 90 n. 46.
phum La
finem pervenimus in recensendis codicibus, qui corordinem magis minusve servaverunt. poris
Ad
9.
De
Sed sunt etiam codices, qui epistulas ad ordinem ab illo plane alienum redactas exhibeant. Etiam horum plura discerni possunt genera. Ac primum quidem similiter atque auctor codicis Vatic. 481 (cf. suprap. 131 n. 103) in epistulis
1) Cf.
2)
supra p. 79 Supra p. 89 n.
n. 21.
43.
3) Cf. Woltii praefat. fol. 2 et epistulam ad Lacrozium datam Kal. Sept. 1715 (Thesaur. epiatoL Lacrozian. t. II p. 88 ep. 47).
172
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
eclogae Lacapenianae digerendis versatus id potissimum egit r ut secundum personas ad quas datae sunt epistulas digereret,
quam
praebet
x
nc,' numeratae scriptam Xifiaviov. Epistulae a sunt avaxoXico 100. iovXiavco 1236. 1238. 575. 1395. 64. 483. xaXXionico 491. 499. GxQaxrjyico 497. aQiaxatvexco 512. 515. 1218. 1155. 1304. aQiaxocpdvei x5> xoqiv&Ico 1220. 754. avaroXtco 333. 19. 331. 352. 358. 365. 366. 361. 49. 636. 369. 25. 388. 26 282. 1347. 123. 42. 360. 327. 383. 384. 389. 367. 372. 348. 339. 311. 314. 362. 363. 336. 379. 380*). 373. 316. 345. 431. 325. 332. 312. 349. 375. 808. 346. 380. 80. 666. 351. 1398. 226. 1238. 535. 376. 382. 387. 420. 422. 425. 455. 424. 3l9. 33. 386. 1350. 341. 465. Xtfiavtco 460. Hic quoque nomina eorum ad quos epistulae datae sunt alterata sunt, velut 491 non fiaQflaxicovi, sed xaXXionico inscripta est, 1304 non fofutfuo), sed aQiaxaivixw, 1220 non axvXaxico, sed aQiaxocpdvei.
ijttGxoXul
194.
Vaticanus
gr.
82
sc.
XIV
fol.
204 229
in-
250
253
legitur;
cf.
supra
p.
64
n. 6.
v Intermisso Epitaphio Iuliani sequitur fol. 332 ep. 54, cum folio finitur. Intermissa Xifiavlov nQog aQiaxsidrjv quae
viiIq
345
344) sequuntur fol. (fol. 333 965. 780. 175. 359, denique intermissis monodia
349) 1200. 1205. 617. 623. 624. 628. 633. 634. 637. 648.
inde ab
350352
649. 652. 653. 656. 660. 661. 663. 664. 644. 646, quae 617 excerptae sunt ex Athoo fol. 283 r sed non
,
sine temeritate.
anQiXXicp,
Nam
648 non
x,vQiXX(p
649 non naXladiat^ sed cpiXoXdcp; pro Tcdvxmv ep. 648 (X 592, 12) praebet naQovxcov, pro &vfxS>: Xin<p (ib. 18).
Ignotus mansit codex Eostgaardo. Examinavi.
1) Cf. t. I 48 n. 10. 2),Redit paulo post inter 346 et 80.
9.
73
ecloga,
fontem redit
195. Parisinus gr. 3035 ) sc. XIV, qui fol. 157187 continet syllogam 70 epistularum inscriptam Aifiuviov ao(pioiov imatolai: Numeri o' manu posteriore additi sunt.
636. 383. 379. 315. 317. 318. 404. 359. 46. 58. 21. 48. 52. 54. 374. 330. 405. 441. 435. 440. 442. 410. 399. 432. 320. 329. 357. 356. 347. 328. 393. 750. 253. 32, quae desinit medio in V fol. 187 Consensus cum Vatic. 82 in primis 41 epistulis plenus inde ab ep. 354 desinit. Etiam hic nomina personarum ad quas epistulae datae sunt a genuinis discedunt ut #fu(m'w a yaico ep. 1347. Cum his non cohaeret, sed inter
Sunt: 333. 19. 331. 352. 358. 365. 366. 361. 49. 369. 25. 388. 26. 282. 1347. 123. 42. 360. 327. 384. 389. 372. 348. 339. 311. 314. 362. 363. 336. 380. 373. 316. 345. 431. 325. 332. 312. 349. 354.
.
luliani epistulas
fol.
105 r
legitur ep.
35 inscripta Xiaviog
iovXiavS). Adhibuerunt Fed. Morellus 8 ) et Boissonadius, ut Anecd. 3 t. III 95 ad ep. 1347 et Anecd. Nov. 309 ad ep. 21 et 26 ) f cuius manu notam collata' ad ep. 21 in codicis testatur, v fol. 177 ut alias, scriptam esse conicio. Excerpsi a. 1880
,
Alii in eligendo nihil nisi brevitati animum attendentes epistolia sectati sunt, non epistulas vel saltem his praetulerunt. Cuius generis hi sunt codices:
196.
dec. sc.
Vaticanus Reginensis 168 bomb. formae sext. 534 XV, olim Pauli Pelavii teste inscriptione fol. 1,
vam
qui post collectionem epistularum Synesii inscriptione pri166 v )*) continet fol. 167178 eclogam in(fol. 1
scriptam imaxoXal Xifiaviov aocpiczov. Sunt 45 epistolia, quorum 39 num. a X&' insignita, 5 ultima et primum inscriptione priva sunt. Sunt 382. 80. 1398. 539541. 634. 547. 548. 700. 226 491. 1146. 81. 543. 545. 550. 567.
1) Cf.
2) Cf. 3) Cf.
t.
57 n. M. De fol. 105 cf. infra n. 232. Infra sub n. 421. ad ep. 332. 339. 358. 360. 874. 435. 4) Fritz 389.
t.
II
II 61.
174
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
568. 753. 751. 579. 832. 920. 788. 966. 1335. 1337. 725. 1213. 1212. 525. 752. 458. 462. 1237. 790. 1444. 1131. 706. 1132. 1136. 1138. 707. 1152, quae cum foL
178 v
desinit verbis
initia
&a%Q ix[eivog~\ (XI 244, 9). Non solum nonnullorum epistoliorum deleta sunt, sed etiam in-
scriptiones vel desunt vel peccata exhibent, ut apq>iX6%fo y xaftidooLg pro 7taoidQOig, xg' anoXivaQico xal yEfiiXco, cui succedunt perperam xrj' xoig avxoig (1337) et xio avxco %r{ (725) et X' (1213) et 1212. Examinavi.
tce'
585
Eclogam 20 epistoliorum exhibet codex 197. Escurialensis SlIV 9 (557 in catal. Milleri108 inscriptam ano) chart. formae quart. sc. XVI fol. 104
Atfiavlov intaxoXaC.
Sunt ep. 1136. 1142. 1138. 422. 453. 684. 137. 9. 547. 133. 460. 1041. 428. 323. 199. 1131. 690. 259. 261. 1237. Quas litteris cursivis imprimendas
Reliquae vero fere omnes nomina
sunt, falsa exhibent, ut 1136 non sed iovXlco, et decem aliae. Mea gratia excerpsit
Carolus Graux.
Cum
198.
76 *)
quam praebet Panormitanus bibliothecae urbicae 2 Q 9 A chart. sc. XVI fol. 1 59 inscriptam Aifiaviov aocptcxov
imaxoXat cptXixaC. Epistulae sunt numeratae a pAjS', sed revera sunt 122. Una (323) bis (76 et 103) extat. Sunt 1152. 268. 280. 313. 259. 261. 235. 237. 385. 406 500. 509. 510. 522. 516. 525527. 553. 547. 8. 5. 9. 11. 13. 23. 24. 39. 84. 85. 101. 102. 125. 137. 153. 157. 184. 1136. 1138. 1142. 1149. 51. 71. 74. 133. 351. 1236. 575 494. 387. 372. 422. 341. 453. 347. 408. 428. 857. 49. 636. 369. 388. 1347. 123. 42. 360. 383. 423. 354. 404. 46. 330. 442. 399. 323. 393. 1237. 684. 685. 682. 690. 1131. 617. 197. 699. 700. 1041. 711. 923. 1039. 511. 1. 109. 121. 131. 167. 247. 1330. 1357. 1340. 1288. 323. 957. 1231. 1202. 1153. 1173. 964. 810. 809.
1) Cf.
t.
VUI 441
n. 297.
9.
175
804. 736. 663. 639. 558. 528. 1431. 1439. 1533. 842. 635. In fine legitur subscriptio xiXog x&v Xiflaviov intaxoX&v. Hic quoqne fides in nominibus eorum ad quos epistolia data sunt relicta est. Scatet vitiis neque dignus est, qui
adhibeatur. Mea gratia inspexerunt et excerpserunt amicus doctns Aug. Mancinii et Alfredus Nawrath.
Maior
est
dnm
idoneas. Cuius generis codicum, quod cum scholarum usui destinatum esset scholasticum dico, proprium est, quod textus epistularum interpretamentis i. e. glossis interlinearibus vel notis grammaticis maximam partem trivialibus in margine positis instructus est. Atque initium facio ab ecloga epistularum compluribus codicibus tradita. Qui
sunt:
chart. formae oct. sc. XV, qui fol. 586 eclogam exhibet inscriptam: imoxoXal Xifiaviov aocptaxov. Ep. o x' sunt numeratae, sed nominibus eorum ad quos datae sunt privae. Omnes vero exceptis ultimis
199.
104
149
1205
235. 280. 313. 414. 645. 570. H'79. 707. 266. 975. 247. 700. 11. 1138. 323. 538. 54 7. 56. 920. Inde a %a paulo longiores apparent ep. 1041. 167. 1089. 525. 511. 54. 1. 466. 693. 711. 189. 670. 84. 379. 327. 72. 1330. 410. 51. 331. 333. 352. 499. Excerpsi.
sc
200. Havniensis bibliothecae regiae 1985 ( Ha) XV fol. 93 T 112 r1 )* continet fere eandem eclogam rubricatam imaxoXai Xtfiaviov. Ordo tantum paulisper mutatus est: ep. 51. 331. 333. 352. 499 non in fine, sed inter
538 et 547 comparent. In ep. 1089 (xd') librarins yi)v omisit et &xog pro &vxog scripsit (XI 203, 11), ep. 327
1) Char. epistol. p. 4 n. 8. Erichsen, Udeigt over den gamte Manuscript-Samling i det store Kongelige Bibliotbek, KiObenhavn 1786, 66. Graux, Notices sommaires des mes. grecs de
Copenhague
71.
176
PROLEGOMENA AD
EPISTULA.S
(ptt') cpevia&co pro <pcuviad-(o (X 306, 14); denique ep. 1205 lectio e Vaticano 678 repetita adsXcpbv pro laxQOv (XI 288, 8) Blochium in Muenteri Miscell. Hafniens. 1. 1 fasc. II (Havniae-
1818)
sed
p.
139
quem
152, qui epistulas non eo quem in codice, in editione Wolfiana habent ordine enumeravit,
in errorem adduxit, ut epistulam pro inedita haberet. Ep. 72 in Vatic. erasum (fi/3') fisv post noXXovg (X 72, 7), quod
est, praetermisit.
satis habuit
hanc
eclopri-
gam
mum
eam
auxit.
Ac
117 v
n.
370).
Quam
fol.
ex-
cipiunt imatoXal EtEQai Xifiavlov xov aocpiaxov itQog xivag aliunde sumptae pauloque parcius glossis interlinearibus instructae 1155. 366. 647 (perperam ex ep. antecedenti collectionis Lacapenianae lo@iav& inscripta). 512. 442. 388. 1466. 238. 382. 26. 377. 1039. 1048. 808. 184. 686. 736. 269. 509. 64. 197. 107. 317. 84. 318. 8. 1. 42. 754. 49.
154
leguntur alia
manu
exaratae Xt(3aviov
imatoXifiaioi xaQuxxrjQEg. Excerpsi et e parte contuli. Ex exemplo simili atque Vatic. 678 et Havniensis fluxit
587
codex 201.
Mosquensis
teste
v
Athoi Iberon
fol.
97
103
439, antea 426 (399 in catal. sc. XVI, olim monasterii x&v 'ifirjQCOv, qui continet inscriptione
gr.
in-
Sunt rubricatae intaxoXal Xipavlov aocptatov et numeratae a i': 247. 1205 1 ). 422. 1079. 684. 645. 1138. 3 8 11. 608. 507. 136. 525. 707. 700. 975 ). 589 ). 1041.
structas.
131. 690.
Excerpsit et e parte exscripsit Korsch.
1) Haec aeque atque aSsXcpbv ^TjfiTjrpjo.
meum
in
usum Theodorus
Incuria bibliopegi folia hodie num. 102 et 103 gerentia, 707 continentur, post fol. 100 et 101 (= ep. 700690) locum invenerunt, et ep. i' periit. 3) Sed huius epistulae tantum pars secunda inde a Xr\tolov xbv tqotcov (X 553, 4) exscripta eat.
2)
9.
177
gr.
XVI
contiuet
fol.
952 (olim 740) chart. formae oct. 688 65 T 79 T eclogam 24 epistularum ru-
bricatam iitiaxoXai Xifiaviov xov oocpiatov: 571. 511. 125. 54. 682. 711. 317. 707. 706. 547. 920. 131. 708. 610. 812. 778. 76. 984. 501. 584. 304. 313. 917. 918. Non sunt numeratae, sed nomina eorum ad quos datae sunt ex6 addita. Excerpsi. ceptis epistulis 4
203.
Harleianus 5735 l )
sc.
Nomina eorum, adquos datae sunt, ubi adsunt, rubricata sunt. Sunt ep. 323. 167. 700. 753. 817. 1202. 836. 525. 679. 953. 703. 174. 719. 678. 752. 895. 58. 690. 511. 308. 1404. 1153. 882. 107.
711. 69. 423. 1173. 372. 967. 669. 222. 933. 331. 667. 618. 972. 390. 210. 736. 327. 1220. 1238. 575. 1260. 1209. 1517. 963. 1274. 696. 601. 600. 479. 63. 55. 60. 372. 519. 71. 347. 341. 313. 59. 317. 78. 77. 852. 861. r 943. 973. 322. 335. 315. 351. Ultima fol. 83 desinit verbis fiovog ds av (X 333, 10). Fol. 84 sequuntur alia manu s exaratae Ovvsoiov imexoTtov xrjg iv Xifivij xvQijvrjg iniaxoXai ) Vel nomina eorum ad quos epistulae datae sunt codicem non
e
fluxisse
demonstrant.
204. Parisinus Coislinianus 349 (olim 365) (= Co) 589 cbart. form. oct. sc. XV fol. 81 207 T Antecedit Manuelis Moschopuli ecloga vocum Atticarum. Bubricatae sunt Xifla-
719; comm.
790. 725. 894. 648. 990. 991.
epistulae 4
1)
Sunt 4 ) ep. 728. 39;r>. 168. 724. 387. 782. 668. 527. 783. ep. 11; 614. 809. 736. 361. 892. 709. 767. 942. 974. 628. 10y5. 1068. 881. 813. 1102. 679. 692. T 122 r 13. 17. 836. 178. Succedunt fol. 117 uveniyQacpoL, quarum prima ep. 1546 ex apographo
2)
4)
n. 72.
num
li8'
8) Fritz 357.
178
Caroli
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Graux a me primo in Ann. Fleckeis. 1876, 504 pu1547 1549 e Montefalconii apographo 1 ) a 1579 editae sunt. Quas excipiunt Wolfio sub num. 1577
blicata est, ep.
ep. 619. 58. 201. 703. 321. 229. 380. 1076. 1031. 1099. Huic succedit epistula a Montefalconio praeterraissa fol. 129 inscripta tw fiaeiXet' ev %al aQ%eiv olo&a, quae est Demetrii Cydon. 51 in indice Ios. Iorio (Stud. ital. de fil. cl. IV 279 n. 51). Hanc excipiunt 508. 166. 753. 685. 1070. 690. 1088. 888. 1040. 1091. 1092. 830. 1026. 636. 24. 23.
27. 19. 330. 405. 331. 352. 333. 80. 390. 369. 406. 185. v 522. 43. 28. 1236. 235. 69. 22. 526. 8. Succedit
fol.
193
Xovxiavov neol ^Xskxqov (= t. II 132 ed. Jacob.) 2) aeque atque epistulae glossis interlinearibus instructum, quod exT cipiunt fol. 199 ep 348. 351. 396. 536.
Examinavi epistulasque
quibus
cf.
illas
1546
1549
descripsi,
de
in ecloga 6 epistulapraebet codex 591 206. Parisinus gr. 2772 chart. form. oct., olim Guarini Veronensis teste inscriptione folii primi et ultirai
rum
quam
(165) 7) nuQOvOa fivXoq ioxlv i(ibv yaolvov. (leQcovaiov, postea cardinalis Ridolphi teste inscriptione fol. 1: 'No 28 duodecimae* et in bibliotheca Regia num. 2220. 3301. 1602 insignitus. Continet Hesiodi carmina manu sc. XV exarata, v V sed fol. l 2 vacua relicta manu recentiore, ut videtur
,
XVII, expleta sunt Libanii epistulis inscriptione privis918. 812. 719. 1087, quae nullum lacunae inter ovXsxau yevio&ai et onoag dh xai (XI 203, 1 sq.) vestigium exhibet. 850. 277. Inspexi post Guendelinum Foerster.
sc.
10.
De
codicibus solitariis.
exhi-
bent epistulas easque arbitrio potius vel sorti quam con690 1) 205 Apograpbum etiHm hodie in appar. ad Liban. Wolfiano biblioth. urbicae Hamburp. extat, sed male inscriptum: Jn
codice
2)
Colbertino
nutn.
CCCXLIX
etc,
qui
error
in
edit.
Wolfii transiit.
10.
silio debitas.
DE CODICIBUS SOLITARUS
179
Quos una voce solitarios comprebendo. Ad neque multura interest, quoniam pretio critico carent. Nonnullae epistula nihil nisi ad folia vacua relicta explenda exaratae videntur. Itaque in enumerando numerum quem exhibent epistularum
certos fontes eos referre difficillimurn est
sector.
Tres cpistulas praevias duabus collectionis Lacapenianae inscriptione privas exhibet codex 207. Laurentianus Conv. suppr. 9, olim Abbatiae Florentinae 4 sc. XIV 1 ) fol. 364 v Sunt: 313. 422 ).
.
1041. 332. Tres epistulas. quarum una ad Iuliannra data tinet codex
7.
est,
con-
208.
sc.
XV
fol.
2325
coll.
inscrip-
(=
sc.
<y/3'
Lacap.)*).
XV fol.
310 T 679
:
(inscriptione privam). 136. 1153 (= fie' et qrj' Lac). 100. Ad tres epistulas redactas reliquias collectionis Lacape-
Bodleianus Baroccianus
gr.
19 6)
chart.
formae 592
sc.
XVI
fol.
330
(== ig' et n Lac). Vel ad duas redacta sunt rudera eclogae Lacapenianae, quae exhibent
et Bassii)
Ambrosianus M 41 sup. (510 in catal Martinii 7 XIV ) fol. 208, cuius ectypum pbotographi) sc cum mihi misit Bollius. Sunt 763. 947 (= pxf et nq Lac). 212. Laurentianus Convent. suppr. 7, olim Abba-698
211.
1) Cf.
t.
II
880
n. 180.
2) 4)
6)
Stnd.
ital.
di
iilol.
class.
p. 185.
3) Cf.
6)
7)
228 n. 123; t. VIII 22, 16. Antecedit fabnla 8 t. VIII 26. Cf. t. V 294 n. 221. Supra p. 85 n. 37. Infra oub n. 410. Cf. t. IV 806 n. 147.
II
8) Fr. Boll,
180
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
tiae Plorentinae 2719 1 ) chart. sc. XIV foL 156 T inscriptione privas exhibet ep. 436. 389 (= Qna et ^oO-' Lac). 213. Monacensis gr. 490 sc. XV 2) fol. 51 exhibet ep. 509. 820 (= %y et qxcc' Lac.) 3 ). Idem codex paulo post fol. 155 v duas praebet epistulas inscriptas fofiavtov imarolal: 1041 (= tfLac). 300, quae
iam verbis r&v xaX&v (X 281, 17) desinit (non coll. Lac)*). Item prior tantum epistula collectionis Lacapenianae est,
quam
594
fol.
exhibet
formae quart. sc. XV Lac). 936. Neutra collectionis Lacapenianae est binarum epistularum, quas exhibent codices 595 215. Parisinus gr. 2011, olim Colbertinus 4867, v chart. sc XV, fol. 39 inscriptionibus instructas ep. 409. 306; 216. Bodleianus Baroccianus gr. 56 5 ) sc. XIV exev v unt. fol. 34 ep. 1347. 717; idem fol. 112 ep. 1236. 1238,
214.
chart.
Laurentianus LX 16
143 (=
fg
Vindobonensis phil. graec XCIII sc XIV 7 ) 311 ep. 1236. 78 manu sc XV exaratas. 218. Parisinus gr. 963 sc.XV/XVI 8 ) fol.51 v ep. 44.
217.
fol.
69.
Reliqui codices singulas epistulas continent. Etiam inter has longe frequentissimae sunt duae ad Iulianum datae. Ac principem obtinet locum, quamqnam in edit. Wolfiana omissa est, ep. 760, quam Ann. Fleckeis. 1876, 498 publici
iuris feci.
1)
Ut
est responsoria
ital.
ad Iuliani
I
Festa, Stud.
t.
di
fil. cl.
2) Cf. 3)
fol.
p. 134.
cf.
De
aliis
De
t.
le-
gendum
8) Cf.
est 1125.
t. I
333
n. 41.
10.
DE CODICIBUS SOLITARIIS
181
compluribus codicibus, quos supra recensui, succedit vel cum Tl 8 Vatic. gr.1467 ), aliis epistulis ut in Vatic. 1353 fol. 212 ), 8 Laurent. LXX 13 ) vel sola. Ultimi huius generis sunt codices:
219. 220.
fol.
Laurentianus LVII 12 sc. XIV fol. 118 4 ). Monacensis gr. 490 sc. XV (cf. supra sub n. 213)
Iuliani ep. 3 et Liban. ep. 760. sup. (460 in catal. Martinii
,
121 exhibet
221.
et
Denique
dices:
ep.
760
XIV
fol.
223. Heidelbergensis Palatinus gr. 356 ) (= Pal) sc. ineunt. fol. 58 tovXiavw hfidviog; succedit Iuliani ep. 14. 224. Cantabrigiensis Universitatis G g. I 2 sc. XV 596
49
antecedit, Iuli-
ani ep.
14 Hertl.
225. Bodleianus Baroccianus gr. 219 8 ) sc. XIV fol. 247. 226. Cantabrigiensis collegii Trinitatis collectionis Galeanae 0. 1. 36; cf. t. VIII 366 n. 295; infra ad n. 250.
Similiter ep. 758 post orationem pro Aristopbane habiet Iuliani ad Libanium epistulam 74, cui illa respon-
tam
det, exhibent
123 sc. XIII fol. 62 et 62 v cf. t. I 323 n. 37. Supra p. 164 sqq. n. 186. 228. Laurentianus LVII 20 sc. XV fol. 67 T et 68; cf. 1. 1 40 n. 6. 229. Vaticanus gr. 941 sc. XV fol. 143 et 144; cf. t. I 229 n. 26.
227.
Athous Laurae
1)
3)
Supra Supra
t. I
2)
4)
363
p.
n. 68. n. 27.
6) Cf. t
367 n. 58 a.
Infra n. 283.
t.
t.
epistol. p. 19 n. 47.
229
182
230.
fol.
PROLEGOMENA AD EPISTDLAS
Vaticanus Barberinus
cf. 1.
II
41 (olim 351)
sc.
sc.
XV
et
89; 231.
;
28
n. 4.
Neapolitanus
1
II
48 r
E 19 (CLIV)
XV
fol.
47 v
cf. 1.
332
n. 40.
Denique ad Iulianum data est ep. 35, (idviog iovXiavcp legitur in fine codicis
232. Parisini
supra
p.
quae inscripta
II
Xi-
gr.
3035
fol.
105;
cf. t.
57
n.
93
et
173
n.
195.
Unam
Adalios datae epistulae solitariae sunt hae: ep. 636 exhibent tres codices: 233. Laurentianus LX 28 sc. XV fol. 27 1 ). 234. Vaticanus Palatinus gr. 278*) sc. XV
235. Parisinus
fol.
171 T
fol.
697
sc.
XIV
235 3 );
alteram, ep. 1184, duo codices
698
sc.
236. Parisinus
gr.
XV
fol.
167 T inscriptam
scriptus codex
599
257. Parisinus gr. 882, item olim Ponteblandensis, XVI fol. 209, cui Xifidviog daxiavft manu recentiore adscriptum est.
chart. sc.
600
Reliquas huius generis epistulas singuli codices exhibent: 238. Bodleianus Baroccianus gr. 115 scripturae sc.
XVI
aXXov
601
chart.
(isv
formae quart.
1, 7).
fol.
53
(X
239. Vaticanus gr. 1309, olim Cyriaci Anconitani, tum Pulvii Ursini, chart. sc. XIV fol. 2 y ep. 26, sed desinit voce fieydXov
(X
24, 8)
).
240.
gr.
517
1) Supra p 14 n. 152. 2) Cf. t. II 195 n. 107. 3; Omont, Inventaire sommaire des manuscr. grecs conserves dans les biblioth. publiques de Paris (Bulletin de la Socie*te* de 1'Histoire de Paris, Iuillet-aout 1883) p. 5 n. 9. 4) Sabatucci, Stud. ital. di filol. class. XIV 386.
10.
sc.
1
DE CODICIBDS SOLITARIIS
183
XV ) fol. 67 ep. 74 inscriptam lificcvlov, e quo descriptus est a Patricio Iunio in codice
241. Collegii Trinitatis Cantabrigiensis collectionis Galeanae 0. 2. 54').
242. Escorialensis
2II 7
3 )
sc.
XV
in fol. pracfixo
ep. 242. T 243. Baroccianus gr. 216 4 ) sc. XV fol. 301 ep. 276 insertam mutuis Basilii et Libanii, sed desinit imperfecta. 244. Monacensis gr. 253, olim Hartmanni Schade-602
lii,
chart. sc.
XV.
fol.
105 T
ep.
313 inscriptam
Xifidviog
(vpoXnlco.
215.
chart.
Oxoniensis Collegii Corporis Christi XC (503 T sc. XV fol. 186 ep. 331 inscrip-
tam
ccQtataivitco.
246. Vaticanusgr.706 miscell. sc.XV(=Vat) (cf infra604 sub n. 284) ep. 684 inscriptione privam in fol. praefixo imo.
247.
XV
quae
Vaticanus Reginensis 71
76 T
ep. 851.
chart.
formae
oct. sc.
605
fol.
248.
lis S.
Hierosolymitanus bibliothecae Patriarcha- 606 Sabae 198 a. 1418 5 ) exaratus fol. 324 T ep. 1134,
prima
collectionis
Lacapenianae in codice eiusdem T 326 T fol. 421. Fol. 325 sequuntur nonnullae inter Basilium et Libanium mutuae
est
bibliothecae S.
Sepulcri 370
(cf.
gr.
71 chart.
6
a.
1428
scriptus
fol.
607
privam ). 250. Cantabrigiensis Collegii Trinitatis collect. Galeanae 0. 1. 36 fol. 84 T ep. 1202 inscriptam Ufldviog
inscriptione
Xrjrotca,
126 T
1137
Barocciano 219 7 ).
fol.
251.
Vaticanus
gr.
939
8
;
sc.
XV
40 T
ep.
1220
in-
supra p. 151
n. 167.
4) 5)
t.
II
6) Vitelli,
cl. II
304. 522.
t. I
8) Cf.
44
n. 8.
184
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
11.
ob-
tutu comprehendere conemur. Maior est copia codicum nam ducentos quinquaginta superant quam ut omnes in unius stemmatis formam redigi possint. Et solitarii ab hoc
omnino abhorrent. Sed etiam inter reliquos plurimi sunt, qui omnino in censum non veniant. Itaque in stemmate
acquiescendum
est eorurn,
12.
De
palaeoslavica et latina.
Testimonia, quibus
loci
ceptis paucis locis proverbialibus a Suida citatis aetatis recentioris parvaeque auctoritatis sunt.
omnia
11.
STEMMA.
12.
TESTIMONIA
1
185
Neapoli-
tani
II
C 32
sc.
XV (= ExcNeap)
).
253. Haec e parte in excerpta Heidelbergensis PalaT 1 tini gr. 129 (= Pal) fol. 46 transierunt ). Rarissime igitur neque nisi speciminis loco horum ratio habenda erat.
254.
Unum
suum
(ep.
473
453,
12
sq.)
255. Codice
sed
Maximus Planudes ep. 119 ed. Treu. cum V aliquatenus cognato Thomas Ma-
parum
esse, qui nonnullos locos, accurate laudavit, ut loci ex ep. 671 vel 1153
citati testantur.
Contra ep. 362 (X 345, 12) et 542 (ib. 507, 18) a V recedit et facit cum S. 256. Eiusdem etiam locus ep. 256 (X 247, 7 12) est in scholiis codicis Leidensis ad Eur Phoen. 290. 257. Georgium Lacapenum (= Lac), qui longe om-
nium plurimos
et in libello negl rfjg ovvrdetog robv ^/fiatcav, cuius lectiones codicis Mosquensis (cf. ad ep. 388 X 380, 1 sq.) Theodoro cum archetypo codicum S et Vi Korsch debeo, codicem
cognatum usurpasse
e lectionibus ep.
25 (X 23,
(Vi) y quae genuinam reliquorum librorum el%ev avxrj de^afi^vtjremovit,concludipotest. Vocem^ffu^ep 374 (X363, 1), quae ut ab omnibus libris abest ita a Lac solo exhibetur, genuinam esse cave e lacuna 5 vel 6 litterarum in cod. V conspicua colligas. Nihil nisi additamentum ipsius est a simplicitate dictionis Libanianae alienum. Non quidem pauci numero, sed parvi ambitu sunt loci,
qui in diversis lexicis vel excerptis codicis 258. Darmstadiensis 8 ) 2773 sc. XlV/XVmanusecunda in marginibus eorum additi sunt, at loci ipsi saltem in maximis eorum
(fol.
107 T
113
322 r
34 5
T 4
)
allati codi-
cem Lacapeni ut fontem excludunt et codicem cum V cognatum probabilem reddunt. Examinavi codicem a. 1918.
2) Supra p. 70 n. 15. 1) Snpra p. 69 n. 14. 8) Cf. t II 118. Supra p. 11 n. 26. 4) Voltz et Croenert, Centralbl. f. Bibl. XIV 646 et
667
186
08
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Manuel Rhaul,
qui in collectionem epistu-
259. Etiam
larum exemplarium sub imperatore Ioanne Cantacuzeno congestam, nondum publici iuris factam nonnullas epistuias Libanii vel integras, ut 408 et 617 etiam nominibus eorum ad quos datae sunt retentis, vel e parte recepit, codice siirprj(pL6fiivov pro praebet aeque ac Vi. Usus sum codicibus Monacensi gr. 199 et 145. 260. Singulos locos suum in usum converterunt Theoirprjcpiafiivcov
mili atque Lacapenus usus est. et ep. fieuei desinit atque Su Lac
Nam
ep.
408
in orationibus
(cf.
ad
ep.
32) tum
261. 262.
Demetrius Cydonius in epistulis (cf. ad ep. 143,). Macarius Chrysocephalus in Roseto cod. Mar452
sc.
cian. gr.
XV
fol.
95
tradito, ut ordo
(cf. ep.
694
264.
unum epistularum locum laudavit, item Andreas Lopadiota, auctor lexici Vindobo-
957 XI 94, 3 sq.), e quo nibil de genere co(cf. ep. dicis adhibiti colligi potest. Alter, quem laudavit s. v. aQvog yoa<pezai, est Aristidis (cf. fragm. 84 XI 662). Comm.
nensis
ep. 13,
Nec quicquam
usi sunt
quae vocem e^aovog praebet, genuina non est. certius statui potest de codicibus, quibus
qui locum ep. 435 (X425, c laudavit in avyxolaei naXaiag xai viag P6^r\g et 9426, 2) 266. Gregorius in epistula in Bessarionem (cf. ad ep.
265.
Manuel Chrysoloras,
226
211, 10).
etsi incerta
ad
me
porvenit de Li-
operibus quibusdam in linguam palaeoslavicam versis, nulla alia re contineri videtur nisi mentione 267. codicis slavici bibliothecae monasterii S. Ger-
mani
S.
Mauri
12.
p.
DE TESTIMONIIS ET VERSIONIBUS
187
Cuius verba sunt: codcx slavicus. grammaCodex hodie neque in Parisina ne que in Petropolitana superstes, ut Carolus Graux et Bitschkotiius mihi scripserunt, incendio illo diei 19 mensis Augusti Sed Libanii in linguara palaeoa. 1794 periisse videtur. slavicam versi nec volam nec vestigium extare qui litterarum illarum maxime gnari sunt, ut B. Warnecke mihi scripfacta.
tica.
1041
Epistolae Libanii.
sit,
unanimi asseruerunt.
epistulae
medio aevo
in
linguatn
latinam versae sunt. Quas enim codice sc. 268. Bertiniano, hodie urbis St. Omer
1
epistulas latine factas contineri crediderunt ), epistulas esse eas revera earumque inscriptionem
Symmachi
Libanii
verba
269.
Versionem autem latinam 109 epistularum a Francisco Zambicario a. fere 1473 et 1475 e codice cum Dresdensi (D) et Casanatensi cognato factam nullius
in crisi pretii, reliquas vero
libro illo
inscripto:
omnes 419 ab illo fictas esse Francesco Zambeccari und die Briefe
Stuttgartiae 1878 edito argumentis docui, quae ad quamvis dubitationem solvendam valida esse agnoverunt cum omnes qui de illo libro rettulerunt, ut Arn. Hug, Jenaer Litteraturzeitung 1878 N. 24; Car. Graux, Rev. de phil. II 1878 m. Iulii; Bursianus, Jahresber. f. klass. Altert. 1878, 112 sq.; P. Decharme, Rev.crit 1879 n. 46; G.Koerting, Zeitschr. f. roman. Phil. III (1879) 408, tum Otto Seeck, Die Briefe des Libanius 471. Unus Acbilles Coen, Rassegna settitnanale 1879 april. 6 (vol. III n. 66 p. 269), quamquam argumenta agnovit, tamen etiam nunc dubitari posse contendit, cui de fide sentiendi quae velit libertatem non invideo, at argumenta authentiae proferre omisit. Vollertus vero (Kaiser Julians religidse und philosophische Uberzeugung, Gtitersloh 1899) p. 61 qui epistulas fictas esse con-
des Libanios,
1) Catalogne des MantHcrits des bibliotheques des Departements t. III S00. Haenel, Catal. Manuscr. bibl. 261. ^ Mus. Rhen. XXX 466.
188
cedit,
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
quo iure
iis
me non
intellegere profiteor. Quod Alexander Harrant, Les ecoles d'Antioche, Parisiis 1898 p. 26 et h6 his epistulis ut
genuinis usus
(Berl. phil.
est,
Cohn
Sed etiam quod Leo Hugi, Der Antiochikos des Libanios, Solothurn 1919, 33 paucas earum pro versionibus epistularum genuinarum sed perditarum haberi posse contendit, improbandum est.
Woch. 1899
et eclogarum.
Caput
II.
13.
De
ep.
1543 et 1544.
e
penu ut
vide-
Duarum, quae huc pertinent (1513 1544), commune est, quod qui acceperunt episcopi fuerunt Amphilochius Iconii, Optimus Agdamiae, postea Antiochiao Pisidiae. Quae res effecisse videtur, ut testimoniorum instar aestimationis illis a Libanio praeceptore tributae servarentur et traderentur. Nec vero nos ad eas aeque
atque mutuas Basilii et Ioannis Chrysostomi in suspicionem vocandas commovere debet 1 ). Spirat enim in iis ingenium ab illis plane diversum nec quicquam habent, quod vel cum Libanii indole stiloque vel cum rebus eius temporis discrepet. Prior a. 374, i. e. non ita multo postquam Ampbilochius sedem Iconiensem nactus est, id quod sub finem a. 373 evenit, scripta est. Altera vero ei aetate suppar sit necesse est, quoniam Optimus eodem fere tempore episcopus Antiochiae
Dubitationes, quas olim ann. Fleckeis. 1876, 504 movi, sed feci, Seeekium 59 et 496 adduxisse videntur, ut eas nt snspectas praetermitteret.
1)
18.
DE
EPIST. 1648
Reiskio
1
ET
1544
189
factus est.
consentio.
Qua
in re
cum
),
Accedit,
quod
in archetypo, ad
ces superstites redeunt, cum ep. 1214 (a. 364) certo genuina, etsi in argumento nihil commune bahent, coniunctae
legebantur.
Non archetypi locum tenet, sed apographi instar ex exemplari a reliquis codicibus diverso, sed meliore profecti habendus est codex
270.
quart.
rii
609
Naz. et Basilii epistulas et xovg avnocpavxovvxag rnictg has 3 epistulas in folio ultimo 362, revera 363, continet. Desinit in media ep. 1214 vocibus w %al xovxo (XI 295, 3). Cum V concinit in lectionibus
huius epistulae %qovov et al-ia Saxovtov ep. 1214. EstMediceus Marani. Pace restituta 4 ) Ios. Wilperto gratiose intercedente fol. 363 meum in usum contulerunt Marius Praz et
Marcianus
gr.
79
(= Marc) membr.
formae folii610
XII, qui et ipse post Gregorii Naz. et Basilii epistulas 5 hasce tres exhibet fol. 304 et 305 ) inscriptas fofiavlov aocptGxov
aficpiXoxiov inlaxonov, ngog onxi^ov iniaaonov xov aurou, aQiaxoa>avEi kifiaviog. Cf. infra sub n. ysvofievov 296. Contulit Io. Veludo.
nobg
Miscellaneus 38
(Auct. E. 2. 10)611
De quibusdara
ad historiam
Amphilochius von Ikonium 8. 15. 17. Infra sub n. 295. huius 4) Cum in indice Bandiniani catalogi s. v. Libanius codicis mentio ominsa sit, eero in eum iucidi neque bello exorto copiam eius nancuci potui. t I p. 56 omissa, 5) Earum mentio in Zanettiano Catalogo sed ab I. Moreilio, Bibl. Ms. Graec. et Lat, Bassani 1802, 71
2)
3)
facta est.
190
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
(=
Bodl) chart. formae folii a. 1547 teste inscriptione fol. 138 (aqpftf) exaratus, qui post Basilii xXd epistulas fol. 137 v et 138 easdem tres epistulas exhibet eundem in modum inscriptas atque in Marciano, sed ac si essent Basilii numeratae xXe xX'. Etiam quod Tqriyoqlov ISvcrjg Jteol x&v d%( v iovxcov eig xd Ieoo6oXvna (fol. 138 ) et 'A&ccvaotov imaxonov
AXe^avdqeiag nqbg
140 V )
facit.
Avrio%ov Ttqee^vxigovg (fol. cum Marciano In lectionibus illarum trium epistularum plerisque cum
et Gregorii Naz. epistulae succedunt,
'Ioodvvrjv xal
eo congruit, in paucis deterior, in una (ijiv&6[ir)v pro ineidofirjv ep. 1214) superior est, ut ex Marciano ipso vel saltem ab eodem exemplo descriptus dicendus sit. Idem est
atque
Pembrochianus Rostgaardi,
1
qui apographo ab
Oleario 612
Contuli.
redeunt exemplum duo codices sc. XV: Laurentianus LVIII 16 (= Laurent) chart. formae quart. s.XV, quicontinet epistulas diversorum atque
Ad commune
273.
v 45) fol. 45 Libanium mutuas (cf. v 103 ep. 1543 400). Has excipiunt fol. 5l
(fol. 1
inscripta Xifldviog
dficpdoxco iTtiaxoitco, ep. 1544 Xifidviog 1214 aoi6xo(pdvu Xifidviog, dTtlfico (sic) iitiononco ysvo^ivco, ep. 2 aliaeque utriusque Gregorii ), Iuliani, Philostrati. EstMe-
diceus F
Wolfii.
et274.Burneianusgr.75(=Burn)(suprap.l06n.70) ), qui continet post Bruti et Maximi Planudis epistulas (fol. v antecedit nlva\ fol. 169 161168) inde a fol. 170
et
caeruleo inscriptas
stularum idem est atque in Laurentiano excepto quod per sub xy' redit comm. errorem nam in indice deest ep. 10, quae iam in illo sub f' comparuerat, itemque non
Supra p. 162 n. 159. Przychoc ki, De Greg Naz. ep. codd. Laur. (Wien Stud. 33) 254. 3) Przychocki, De Greg. Naz. epist. codd. Britannicis (Act. acad. Cracov. ser. III tom. V 1913) 231.
1)
2)
8 18.
DE
EP. 1643
ET
1644.
14.
DE
[LD3.]
EP. 1646
191
solum ep. 1543. 1544. 121 4, sed etiam Gregorii Naz. ad Celeusium et Gregorii Nysseni jxegi x&v amovxav eig xa UqoaoXvpa epistulae sub n. xg X' occurrunt. Antecedit collectio
Lacapeniana
in fronte
(cf.
supra
n.
501
et 647,
quae
mutuarum stant. Examinavi et e parte contuli. Ad commune exemplum utrumque codicem redire e singularium lectionum consensu elucet e quibus formam falsam
nominis
drcifico
attulisse sufficiat.
275. BodleianusBaroccianusgr. 121 ( Bar)merabr. 615 formae quart. sc. XI (cf. infra sub n. 349), qui fol. 211 ep. 1543 0(i' numeratam inter Basilii epistulas oX$' nobg
xovg fnr) de%ofivovg zb bfioovotov et Ofia' rtQOg XaXxidiag' xb ygafifia xr)g evXafielag exhibet. Contuli. Codicem autem illum archetypum non e fluxisse, sed per se constitisse docet ep. 1214 in illo quoque superstes. Recte in ea et et Marc
La
Bodl lectionem praebent e%ei, perperam V fyeig. Epistulam 1544 perperam inscriptam Xifiaviog
(iaoiXeuo
III
riano) chart. formae quart. sc. XIV post epistulas inter Basilium et Libanium mutuas (fol. 136 143) (cf. infra sub
n.
399).
Mea
15451553.
disBeliquae epistulae, persae Libanii nomen prae se ferunt, ab hoc abiudicandae sunt Ep. 1545 quam solus 277. Laurentianus LXX 13 (= Lau) 1 ) sub num. xvd'
de quo conqueritur,
1)
1215 exhibet a Libanio abiudicanda quem data est deest. Sabentius, omnino a numero eorum, quibuscum
Seeckio dubia visa
est.
2)
192
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Libanio conversatio fuit, abest, quin etiam forma nominis illo tempore inaudita est. Stilus epistulae a Libanio prorsus abhorret. Enuntiatum tam incompositum quam quod in ea 6 ol fihv legitur t XI 564, 2 ciTtocprjvao&at apud Libanium frustra quaeres. Sed etiam vocabula arjdt&o&at et nttQan\.r\X, locutiones wdtvetv naxa xtvog, xa x& rjfiexeoa) oV
xat'a>
indedirjvriiiivoi
(quae nostris iuribus conveniunt), o cbra, denique naxoTttv significans confestim a Libanio aliena sunt. Epistulam autem non fictam,
dtacpeoovxa
xa
sed ab alio scriptam esse nec nisi casu inter Libanianas venisse apud me constat. Syllogae buius codicis concinnator,
qui eclogam Lacapenianam epistulis undique collectis nulloque ordine compositis augere studuit, facile etiam epistulam
alius originis pro
Libaniana inserere potuit. Fortasse est cuius complures Libanii epistulis immixtas deprehendimus 1 ). Idem statuendum videtur de ep. 1546 1549, quas mev dias inter Libanianas fol. 117 I20 r praebet codex 278. Coislinianus 349 (= Co) sc. XV 2) quarumque tres ultimas Wolfius ex apographo Bernardi de Montfaucon sub n. 1577 1579 edidit. Secundae et quartae epi8 stulae originem christianam ) vel locutiones ev^eo^at det
Demetrii Cydonii,
et evxdfie&a tco &e<p produnt ); tertia autem de morbo queritnr non, qui fuit Libanii, vertigine, sed dolore capitis a difficultate concoquendi (dyspepsia) repetendo. Prima denique
xat
&E<p
quod Libanii pomarium fuisse ponit, a vero absonum est. Quarta autera revera est Demetrii Cydonii, ut apparet
Supra p. 162 n. 181 et inira sub n. 278. Supra p. 177 n. 204. H) Nam Libauium sacris christianae religionis imbutum esse fabuia est commenticia Amphilochii qui fertur auctor vitae B< silii quique ab hoc pendent interpretes latini et auctor myeterii gallici sc. XIV, de quibus coafer quae dixi in commentatione inacripta c Kaiser lulian in der Dichtung alter und neuer
1)
2)
Zeit'
et 17.
4) Monnerius, Histoire de Libanius 176 quomodo animum adducere potuerit ut ep. 1547 fragmentum esse orationis diceret, non intellego.
14.
1
DE
193
ex initio a Iorio ) publici iuris facto. Est igitur, cur idem de tribus reliquis conicias, praesertim cum paulo post alia eiusdem auctoris epistula occurrat. Descripsi e Co. Iniuria denique Libanii nomen prae se ferunt ep. 1550
et 15-U
consolatoriae
in descriptione codicis
8
279. Parisini gr. 2671 ) sc. XV fol. 421, quam cata8 logus Mellotianus exhibet ): 'Libanii. duae epistolae consolatoriae'. In codice ipso priori epistulae quaevis inscriptio deest execpto quod in margine rubricatum est naqafivd-rjxmr) ixiQcc Tyrj,
quoniam
antecesserunt,
alteri in
fol.
est ixiga naQafiv&rjxiKr) h^aviov, sed utraque nihil nisi paradigma est posteriore tempore factum ad 7taQa(iv&r}xixr)v im-
characterura epistolicorum falso Libanio triPrior quidem legitur inter Gregorii Cyprii v epistulas in codice Parisino gr. 2022 fol. 176 neque video,
axoktjv
butorum.
etsi
101
et
bus Eustratiades Alexandriae 1910 Gregorii epistulas in lucem protraxit. Talem autem in modum facile explicatur,
quod epistula
in codice
Laurentiano Acqu. 39
sc.
XVI,
qui tractatum ad Pseudolibanii imaxohfiaiovg xaQaxxrjQag redeuntem continet, fol. 103 T inscripta bpoia xov deokoyov
Gregorio Nazianzeno adscribitur. Cum autem codex Parisinus 2671, e quo Boissonadius Anecd. Nov. p 393 alteram epistulam ut Pseudolibanianam edidit, e codice 280. Havniensi bibl. reg. 1985 fol. 141 (=* Ha) (cf.
supra p. 175 n. 200) derivatus sit et praeter hunc in utraque codex 281. Vaticanus gr. 306 4 ) sc. XIII fol. 80 (= Vati) suppetat, in altera etiam codex 282. Laurentianus LlX5sc.XV 6)( Laurenti), quocum 283. Heidelbergensis Palatinus gr. 356*) sc. XIV
Studi Iial. di tilol. clasa. IV, 286 n. 371. Char. epist p. 16 n. 38 3) Ann. Fleckeis. 1876, 496. 4) Char. epistol. p. 17 n. 43. 6) Char. epistoi. p. 18 n. 46. 6) Supra p 181 n. 223.
1)
2)
194
ineunt.
fol.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
52 v ita facit, ut fide ei cedat, in lectionibus horum trium codicum Vati, IJa, Laurenii acquiescendum esse putavi. Codicum Vati et Laurenti tabulas pbototypicas. quas
Weichertus faciendas curaverat, adhibui, codicis Ua lectiones ex eiusdem apparatu critico recepi. Eiusdem farraginis est ep 1552. Quae quod Libanii no-
Nam legitur fert, quavis caret auctoritate. exarata sine ulla inscriptione in folio praefixo
gr.
284. Vaticani
706 (= Vat)
sc.
XV
nihil Libanii
continentis, neque ulla alia re Rostgaardus Wolfiusque adducti sunt ut epistulam pro Libaniana acciperent nisi
quia
in
imo folio item sine inscriptione legitur Libanii ep. 684. At minime cum priore cohaeret, sed longo distat intervallo Una vero forma nagiatccveig ad originem Libanianam repellendam, Byzantinam asserendam
sufficit
2
).
facit
est transitumque ad Basilii et Libanii mutuas ep 1553 ad Ioannem Chrysostomum data. Cum Libanii epistulis coniuncta est aeque atque tres mutuae per
Proxima
eum, qui syllogam Lacapenianam in fine auxit. Nam in una parte codicum, quae eam continent, 285. Barocciano 4 fol. 211 sc. XIV (= Baroc) (cf. supra p. 151 n. 156), 286. Vaticano 2243 (= Vatica) sc. XIV (cf. supra p. 134
n.
110),
287.
p.
Barberino
n.
II
60
III
fol.
43 v
sc.
sc.
XV/XVI,
fol.
(cf.
supra
133
288.
106),
Neapolitano
n.
11
XVI
125 V
(cf.
supra
p.
134
107),
illis
succedit
mutuis (comm.
ep.
24 (= 501). 25 (= 647).
colloca'is, in altera parte, T
fol.
27
(cf.
supra
fol.
p.
180
(cf.
216)
290.
p.
et
sc.
XVI
115
supra
1)
22
183
Supra
2)
14.
DE
195
antecedit mutuis Basilianis. Ex alterutra familia fluxit codex 1 291. Constantinopolitanus S. Sepulcri 74 ), in r 6 aocpioxriq '111118 fol. 92 ep. 1553 legitur inscripta Xifiaviog itodvvTj x& xgvoo6x6(i(o. In utramque codicum partem cadit, quod epistula non
.
fuit
corporis Libaniani, sed epistulae ab Isidoro Pelusiota 8 (II 42) scriptae ), qui eam testimonii loco piotulit, quanti
Ioannes a Libanio aestimatus sit. At quamquam Ioannem Libanii discipulum fuisse contra Maasium 3 ) Antonio 4 6 Naegele ) concedo ), tamen epistulam pro genuina habero
non queo. Verba enim eius inaivixovflaaiXtiav (XL 571, 4 sq.) non quadrant nisi ad a. 3'.i3, quo die X mens. Ianuarii Theodosius imperium filiis i. e. Arcadio et Honorio tra6 didit ), ut cognovit Sieversius 290. Quamvis dubitationem eximunt verba ep. 1100 eodem anno scriptae anoXavoig de itaidtov (XI 210, 2 sq.). Nunquam debebat Naegelius hanc rem tanti esse negare, ut ad authentiam denegandam vel
posset,
Quae
res ne Tillemontium
quidem
fugit,
scriptae laidaoog dxpsXUo ypa/i^anxw iternque (n. 286); in Barberino <n. 287) huic antecedit. 3) Kelat. Acad. Berol. 1912, 1123 sq.
4)
Chrysostomos und Libanios, Romae 1908, 11 sq. Res tamen certa prius dici non poterit, quam quatenu Ioannes in dictione orationum superstitum a Libanio pendeat
6)
sufficit exemplum, quod digito monad Tzetz. alleg. Hom. p. 347 Ioann. hom. 6o& thv xctiQbv fjfilv oi* inixqinovxa xqos xoioHxov acpslvat x&v Xoycav niXayog comparans cum Lib. t. II
demonstratum
erit.
Non
iittTQinj).
Seeck 446. 7) MemoireB pour servir a 1'histoire eccl^sia^tique t. XI (ed. Paris 1706) 666 not. 8. De authentia epistulae non dubitat Leo Bajer, Isidors von Pelusium klass. Bildung, Paderborn
1916, 78. 98.
196
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
A. 393 vero Ioannem Chrysostomum a laudatione imperatorum scribenda alienum fuisse pro certo statuere licet. Sed ne illud quidem admitti potest quod commemoratur in prin-
Libanium ipsum laudationem illam amplam illo tempore decrepitus mortique vicinus. Quid in simili re fecerit, ipsa illa ep. 1100 o-tendit. Denique verba ep. 1553 plausum, quo laudatio a rhetoribus accepta sit, describentia mv ovdeigiKTtsTtlrjyfiivaiv (XI 570, 12 571, l) nimium illud quod
cipio epistulae
in Basilianis
produnt.
mutuis castigandum erit exaggerandi studium Hic quoque modum servatum exhibet ep. 1100.
sint, ep. 1553 Goebel 2 j et Maasius
ita
Quae cum
non cum
Valesio
),
quem
Renardus 1126 secuti sunt, a Libanio quidem, sed ad alium Ioannem scriptam esse existimare queo. Accedit, quod Isidorum in hac quidem re sese decipi passum esse aegre admitti potest. Neque enim solum Ioanni Chrysostomo aetate suppar fuit, sed etiam ipsum scriptaque 8 eius novit ). Contra nil obstat, quominus credamus eum fraudem in epistula ut a Libanio ad Ioannem Chrysostomum scripta commissam parum perspexisse. Et consillum quo epistula ficta est elucet; idem est, quod in mutuis quo-
mi eloquentia summam
tiocheni. Denique ne illud quidem, quod in mutuis observabimus, hic deest, exempla dico. Tenorem quidem filumque iictori praebuit illa ep. 1100. Principium vero dsldfisvog aovrja&rjv ovv (XI 570, 11 571, 2) mutuatus est a prindpio epistulae Iuliani ad Theodorum archipresbyterum scriptae et e codice Chalceno a Papadopulo Kerameo, Mus. Rhen. 42, 24 publicatae. Epistulam ut Isidori codicibus tradita est
VI
3 p. 75.
Ioannis Chrysoatomi et Libanii orationibus quae sunt de seditione Antiochiensium, Gotting. 1910, 12.
2)
3)
De
Naegelius
1.
1.
27.
U. DE
16.
DE
EPIST.
MUTUIS
197
recensendam esse patet. Paucis locis lectionem quae fertur editionibus e duobus codicibus Libanianis vetustis, Baroc et
Vatica, correxi.
15.
Ultimo genere codicum comprehensum est corpusculum epistularum inter Basilium et Libanium mutuarum. Suut epistulae 26 (=comm.ep. 1 26), quarum 11 Basilii, 15Libanii nomen prae se ferunt. At exceptis duabus 24 et 25 (>= 501 et 647), quae Libanio relinquendae sunt ut
Magnum
scrip-
omnes
et
ficticiae
babendae
fata
cautione opus est. Unius ex his epistulis vestigium primum sc. VI extat. Ad Libanii enim personati verba iv xalXst xptmjxe (XI 577,
sq.) respicit
Zacharias
gua syriaca (ed. Spanuth,Gottingae 1893) in gallicam reddita ab A. Kugenero (Patrolog. orient. II 13: On 1'entendit aussitot faire Viloge des lettres adressees par Basile d Libanios
et
de ccUes que Libanios ecrivii en riponse, dans lesquclle.i avouait avoir ete vaincu par Basile et accordait la victoire
lettres de celuici). Sed etiam nou solum hanc epistulam, sed totam syllogaro Zachariae notam fuisse ex hoc loco colligas. Idemque dicendum est de Ioanne t-uperiore monasterii
aux
Beith -Aphthonia auctore vitae Severi 1 ) in gallicum sermonem versae a Kugenero 1. 1, quippe qui dicat p. 215: 11 en
etait la,
aimaU Dini,
lui
donna un livre du grand Basile. Dans ce livre BasUe repondait aux lettres dc IJbanios sophistc d'Antioche*). Neque
1) Steph. Sikornki, Zacharias Scholastikos, 92. Jahresber. d. Schlen. Gesellsch. f. vaterl Cultur 1914, PhiL-arch. Sekt., 7. 2) Prozimum aetate de comm. ep 7 teftimonium est Theophylacti Simocattae, qui locutionem, qua haec incipit, in prin-
198
PROLEGOMENA AD EPISTDLAS
hanc syllogam ab ea, quae ad nos pervenit, diversam esse opinandum est. Huius autem facies non una seraper et
eadem
fuit.
ep. 22 26, ut fere desunt in antiquis Corpusculi codicibus. Comm. ep. 24 == 501 aestate a. 356 a Libanio scriptam esse e loco, quem in
Va Vo S Vind Lacap,
Nam
lius,
in corpore, tenuit, consequitur 1 ). hanc solam epistulam postea in corpus inculcatam esse
i. e.
At quod in epistula Basiad quem scripta est, hoc anno ab Alcimo rhetore Nicomedia Romam petente interim munus docendi adulescentulos accepisse dicitur, abhorret a Basilio Magno, id quod vel Pasqualius, ceterum authentiae epistularum defensor,
a quavis probabilitate abhorret.
concessit
2
).
Et quamquam Basilium
Magnum
discipu-
lura Libanii fuisse teneo commotus auctoritate epistulae a Gregorio Nysseno ad Libanium datae, quam cum Lau3 bio ) p. 12 pro supposita habere non queo, tamen tam artum inter eos caritatis fuisse vinculum nego, ut Libanius
scribere potuerit comm. ep. 24 ro %qovcov otidsvu (XI 596, 7 9), quae verba melius commilitoni quam praeceptori con-
veniunt
8 Vind
banii,
fisydlco,
nam
in
e Li-
manu manu
cipio ep 28 otinco uoi tfjg yr)$ iqpijxas imitando expressit. Cf. Krabinger, Bulletin d. Miinchner Akad. 1850 n. 34 col. 269.
1)
Woch. 1914, 1513. De litterarum Libanii et Basilii commercio, Vrat. 1913. In ea re, quod Gregorius Basilium fratrem patris nomine appellat, nullam ease otfensioneua ostendit locus de hom. opif. M. 44, 126 B (cf. Holl, Amphi!ochios 197). Quo sensu ituzr\Q
2) Berl. phil.
3)
accipiendum
576,
3).
sit,
20
4) Verba za rtdvzu ^uev alXrjloig Lib. ep. 1518 de Ausonio Lacedaemonio, vetere commihtone, adhibuit. Pariter loquitur de matre sua t. I 81, 20, de Prisca uxore Bassiani ep. 1409 (XI 450, 18), sed etiam de Zenobio magistro suo ep. 420 (X
411,
6).
S 16.
DE COMM.
illa
EPIST.
24. 26. 11
199
Basilii vero
nomen
aetate frequens fuit: unum Basilii affero, quia idem rhetor erat. De-
nique ne quis aliud talis Basilii cum Libanio vetere contubernio coniuncti vestigium deesse miretur, tenendum est e paucis tantum annis epistulas Libanii ad nos venisse.
Basilium autem comm. ep. 25 (= ep. 647) eundem esse quominus statuamus, nil obstat; cf. verba, quibus incipit %ul n<og XQOvog (XI 596, 16 sq.). Quod haec epistula in V deest, offensionem non babet. Facile admitti potest librarium
in corpore praetermisisse, quia eam in corpusculo exhibere voluit, at postea omisit. Locus vero, quem in Va Vo S Mo Vind Ath Vat. 64 itaque in archetypo Libaniano inter
eam
646
et
648
esse probat.
Basilium vero
id
Magnum
quod statuit Seeckius 33, quavis probabilitate caret. Nec magis argumeutum ep. 647 cum comm. ep. 10 comparatum permittit, quod olim Benzelius opinatus est, ep. 647 ad 10 respondere. Stilus vero neutrius epistulae
esse,
versatum
quicquam a Libanio absoni praebet. Immo locutio ep. 647 k'(AOiye XQOvog (XI 596, 17) in memonam vocat locum ep. 1321 ^ifieig eio(iev(Xl 379, 18 sq.), etsi utriusque exemplar fuit locus Thuc. I 129, 3. Quae cum ita sint, cum Seeckio 30 consentieDS has duas epistulas Libanio relinquendas eoque quo in corpore traditae sunt loco imprimendas neque tamen a corpusculo removendas esse censui.
Extitit
stulis
Similis primo obtutu videtur condicio esse comm. ep. 11. quidem in fonte codicum Va Fo, qui eam cum epiaestatis a.
358
inter ep.
350
et
351 praebent,
at in
archetypo non fuit; deest enim in corpore codicis V, qui T in mutuis tantum sub num. % fol. 435 praebet, et in
codicibus.
eam
aliis
Neque consilio epistula intercalata est, sed casu nescio quo irrepsit in codicem, e quo Va Vo fluxerunt, similiter atque comm. ep. 4 inter 195 et 618 cod. Basileensis
F
et
VIII 4
(cf.
infra sub n.
300)
et ep. 501.
647
inter ep. 1
Basilium ut opinatur Seeckius 347, a Libanio data esse Magnum, non potest. Qui enim eam scripsit, non erat praeceptor eius,
cod. Vatic.
(cf.
563
943
Ad
200
ad quem
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
scripsit,
ut Libanius Basilii, sed auditor. Cf. verba XI 584, 13 585, 2. Quin etiam dicit iycb yaQ%vy<xxiQ(ov se aliquando voluisse ab eo sacris poeseos Homericae initi-
8. Quod quo pacto pueiaeX&eiv XI 586, 6 tabimus cadere in Libanium et Basilium Magnum qui quid de carminibus Homericis iudicaverit indicavit ep. 147 fiv&ov ivofii^ov xicog xa xov 'OfiriQOv, oxe inr\eiv avxov xb exegov , dXX exelva xcc fiv&ixd xicog xal aniaxa fiegog xr)g noiifiecag ndvv rjfidg nt&avd voplfaiv idldaev r) ntQi nbv ndvxa ccqioxov Md^ifiov TtQoitixeia: allegoricae interpretationis nec vola nec vestigium. Quo porro pacto Libanius cum Basilio Magno saepe iv ZxQaxt\ylov Antiochiae conversari potuit? Denique quo modo explicabis Libanium a. 358 ad Basilium scripsisse verba fi&XXov oxi rjQ^dfirjv (XI 584, 11 sq.), postquam
ari noXXaKig
iam
a.
356
antecessit ep.
dicit:
Wenn
Wiederbeginn
den Cha-
hat", hoc est non interpresed obtrudere aliquid, et refutatur verbis xov ovv iititari, axiXXeiv (XI 585, 46).
rakter einer
neuen Eroffnung
Sed ne quis hanc quoque epistulam a Libanio quidem, sed ad Basilium diversum a Basilio ep. 501 et 647 scriptam
esse opinetur, et
argumentum
et dictio plane
cum
reliquis
mutuis conveniens obloquuntur. Cardo huius aeque atque illarum epistularum in Basilii prae Libanio cum universa tum
in epistulis conscribendis praestantia celebranda vertitur et magis adulatio est quam veteris illius amicitiae vinculum, quod in ep.
501 et 647 apparet. Sed etiam in dictione sunt, quae a Libanio recedere mihi videantur. Pasqualius quidem quod fusius dicendi genus in hac epistula riraatus esse sibi visus Lauest, vellem documenta protulisset. Neque audiendus est bius, cum Libanium %aQiv alxetv, non ut in hac est epistula,
inayyiXXeiv dixisse contendat. Nam ut praetermittam quam dixit Libanius ipse citavit perperam p. 404, inayyiXXeiv %dQiv habet inayep. 693. 838. 1185. 1291. 1339 et poscendi vim
yiXXetv etiam
t.
IU
102, 11; II 293, 4; 358, 13; 438, 18; 296, 7; V 535, 8. Quod vero legitur
16.
DE COMM.
EP.
201
ovxog avriQ dvyaxtQav XI 585, 1 sq., ab elegantia Libaniana abborret multoque fines excedit eius, quod de Iuliano
dizit Libanius ep.
auctori
ter
797 xai yaQ ioxi Et.Qr)v, etsi hic locus ansam ad suam dictionem praebuisse potest, similiatque locus ep. 1540 'Haiodog og iv x& xXuda xr)v paviav
(XI 559, 7)
1
eiXr]q;ei
que noXXaxtg iv ExQaxryyiov 6oi 6vyyev6(*evog ex ep. 552 (X 516, 7) r)xov6a Se iv 2xQaxr\yhv Xiyovxog avxov fluxisse possunt. Neque diversa haec est ratio ab ea, quam in aliis fingendis adbibitam videmus. Pars enim tantum barum libere ficta
est, pars vestigia tenuit epistularum superstitum atque inter has etiam Libanianarum. Quarum luculentissimum exemplum est comm. ep. 9. Beddit enim haec Libanii ad Iulianum epistulam 760, qua is huius ep. 3 (ed. Hertl.)
responderat*), ad Basilium translatis, quae ille de Iuliano, et demptis, quae de Prisco scripserat. Neque unquam Seeckius 33 ad hanc autbentiae epistulae defendendi viam de-
scendere debebat, ut idem a Libanio ad Iulianum et ad Basilium scribi potuisse diceret. Nam ut omittam talem sui repetitionem a Libanio alienam fuisse, hic aperte verba Iuliani ipsa respicit atque e parte repetit; a Basilio vero haec aliena sunt. Unicus autem locus quo comm. ep. 9 ab altera
XQtixxovg
fictorem prodit. Quod est apud Libanium nrjyai Seia&ai imgQorjg, mutans in nryyai XQeieoovg var) (iccxcav iiziQQorjg non solum elegantiam dictionis temeravit, sed etiam xQeixxovg, non xgeioaovg dicere consuevisse Libarecessit,
nium oblitus est. Quod vero comm. ep. 9 deest in sylloga mutuarum codicis 7, nisi casu excidit, id quod e brevitate
facile explicatur, inde factum esse potuit, quod auctor corporis hanc epistulam iam supra deprehendisse sibi visus est. Eadem ratione auctor epistularum mutuarum etiam aliorum
et
Gregorii episcopi ad banc responsoriam a Maasio e codice Patmiaco 706 in Belat. acad. Berol. 1912, 993 sq. publicatam
1) Cf.
2) Cf.
202
in Libanii
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
comm.
ep. 13 et Basilii
responso 14.
Nam
et hic
tenorem quidem epistularum servavit demptis, quae ad rem facere non viderentur 1 ), paucisque in dictione mutatis. Inter haec autem sunt, quae plane ab usu Libaniano recedant, ut
2
l'crovov )
quod
s
est
apud
Stagirium i6%VQ(ag iv6xr)vai izobg xr)v aixr)6iv ). Aequa intercedit ratio intercomm. ep. 8 Basiliipersonati
et
Maasio
Gregorii episcopi epistulam cod. Patmiaco servatam et a 4 1. 1. 994 publicatam ). Finem illius praetermisit, in
ep. 7 respondere contendit,
banc comm.
comm.
ep.
19
Basilii,
Cf. Iuli-
comm
Neque casu factum esse potest, quod comm. ep. 15 et 16 iisdem verbis incipiunt atque Libanii ep. 590 et quae illam in sequitur 592; sed ep. 16 etiam aliarum imitationum
plena est. Cf. verba ep. 16 6v 8e 6ncbnxe67tovdacav (XI 590, 10 591, l) cum verbis Gregorii Naz. in initio ep. 4 ad Basilium 6v piev enamxe xa) 8ta6vQe xd r)(iixeQa eXxe
1)
Phil.
1913, 1152
et Laubii 44,
secundum quam epistulae codicis Patmiaci ad exemplar mutuarum compotdtae sunt, difficultatea praebet inexplicabiles. 2) Vox ft-aQvog
ab ueu Libanii aliena est. De frgm. 84 cf. supra p 186 n. '264. 3) Maasius in textu epistularum Stagirii Gregoriique constituendo multis locis lectionem cod. Patmiaci iniuria sprevit prae mutuis, velut tenenda erant in Stagirii epistula 7taQsXfjXvd-ag rovg &XXovg, slitsv aXXog 60tpi6xr\g (taXXov r) jjapaxag, iynaXXcoiti6(isvog rolg Qi)p.axioig, Soir\g, in Gregorii ano%aQaxoviJiSvoi 9t
xiva,
quod
15.
DE
EP.
16.
20 23
203
nuifav tue onovddorv: intelleges, quantum a vero aberraverit Maasius 1116, cum verba illa pro nota marginali lectoris habuit; vel verba ipcpojkevovxu (>oxi;7i;rv(591,68q.)
Basilii ep. 48 tog (trjSe xo uixqoxuxov nQO%vnxeiv x&v 1 dvo firjvag r}8r\ xaig xaxafivdotuuxioiv avizeo&ai ) et ag
cum
OfOiv ifiopoikeveiv.
arjxbg
Non minus
ep.
15 locutio
xcov
Movo&v
quam
aliena sunt*).
Reliquae epistulae imitationis quidem vestigiis carent, sed non minus certa suppositionis indicia exhibent. Vel enim
genus dicendi incompositum imprimisque fusum, quin etiam nonnusquam rude in iis conspicitur, quod non modo cum Libanio, sed ne cum Basilio quidem conveniat, velut comm. ep. 2 noXk&v 6e inuivoiv yQauuaoi (XI 574, 15 17), ep. 3 uiov x&v xeXoyoig (576, 8 sq.), ep. 4 xu yQUfifnuxa dei^oiv (577, 13 sq.), ep. 5 ofioiov iva$Qvveodai (578, 10 9); vel in 12), ep. 6 ovdefiiuvi^eQQvrjnoxoiv (580, 6 singulis locutionibus ab usu utriusque auctoris recedunt,
velut
uui
xr)v
comm. ep. 1 xovg exdoxoxe nei&ouivovg nuQunifinoaoi et euvxov evexev onov6ua&r]oexai et xdfioi eig
cpikiav
axQav
ijquogzui,
17
6xQuxuoxixoig
xuxuXoyoig ifinQinoiv,
quod
uezd
70, longe excedit. In comm. ep. 21 non solum verbum 3 Siodeveiv apparet, quod Libanius vitavit ), sed etiam dictio
xu ndvxu imoxdfievog prorsus ab eo absona. Et quomodo, ut etiam epistulas, quae postea corpusculo succreverunt, in quaestionem vocemus, Libanius comm. ep. 23
2!ovouqiiov 6
1) Parum recte Krabinfjer, Bull. d. Bayr. Akad. d. Wies. 1850 36 col 2*1 de locis Aicipbroais ep. I 23 et III 80 ut exem-
n.
plis cogitavit.
ntgiete gal (XI 590, 3 sq.), 2) Optativi vero usus in uexautpidoco qui M.iasio 1115 otfen-ioni erat, normae Libanianae convenit. Pro forma vero soioeca inavdj-r], quam idem cum Marano et Wolfio in textu ep. 16 Ba-iilii r.-liquit, indicativua futuri inavag (XI 691, 9), qui haud raro cum optativo (intld(3oi) connectitur, e libris
3)
reponenduB
est.
est.
204
litteras suas
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
quibus luserat xr)g tpiXooocpiag to yv(oQi6(ia apSub iuitium comm. ep. 7 Xvnrj idem signi-
pellare potuit?
ficat
atque
oayr),
quam
usurpavit
Theophylactus Simo-
28 1 ), quod nusquam apud Libanium. Ibidem (XI 581, 14 sq.) aperte respicit locum Novi Testamenti (Paul. ep. ad Ephes. 4, 26), cuius rei exempla apud Libanicatta in initio ep.
frustra quaeres, etsi secus sensit Sieversius 15 not. 33. M. Schwabe, Anal. Libaniana 58 not. 1. Vel in rebus errant, ut comm. ep. 4 Alypium Hieroclis non, qui erat secundum ep. 324. 1395 filium, sed nepotem dicit. Quod ep. 4 et 6 Basilium multos Cappadoces Libanio
Cf.
um
cum Lib. t. IV 360, 9 de parvo numero discipulorum illinc ad ipsum congressorum loquente pugnat. Cf. Laube 37. Vel Libanium loquentem faciunt, quae neutiquam ille loqui potuit, velut comm. ep. 2, posterudiendos misisse contendit,
(XI 574, 5 8) pergit haec reprehendendo et Basilium ut dei cultorem praedicando verbis ebs de noXixrjv (ib. lin. 8 13). Et finge aliquantisper Libanium dicere potuisse, quod extat ep. 4 iv xdXXeiKtxodxrpte (577, 8 sq.) vel ep. 12 ei (tev xicpiXiav (587, 3 5), nunquam declamationem 6v6x6Xov yrjfiavxog XdXov yvvaixa
quam
quaesivit xi vvv
natdag;
(VI 494 sq.) plausu omnium exceptam mittens Basilio scripsisset se sudore manare atque tremere illius iudicium exspecse cum culice, Basilium cum elephanto compaut fit comm. ep. 18, ac ne suum quidem aliorumque iudicium a Basilio suspensum fecisset, ut fit ep. 20 (593, 15 594, 2). Quas epistulas cum Seeckius genuinas habuit,
tantem vel
rasset,
penetralia animae Libanii se non intrasse ostendit: multa in his aeque atque in reliquis mutuis inesse, quae cum epistulis vere Libanianis conveniant, thentia afferre non licet. Nonne
cum
idem
Maasius
Male Hercher
fis zfjg
ogyfjs cccpfjKag
scripeit.
15.
DE COMM.
EP.
2. 4. 6. 7. 10. 12.
17 23
205
22 suppositas esse agnoverunt. etPasqualius comm. ep. 17 Sed ne Basilium quidem Magnum unquam Libanio scripturum fuisse mihi persuasi, quod personatus comm. ep. 10 t6 auafr/a (583, 17 sq.), in qua etiam circumlopr) avuextog
cutio pronominis personalis xr\v or\v naidivaiv a Libanio aliena est, vel, ut iterum epistulam quae succrevit tangam,
yao av <pil&', (595, 7 9). Denique ne consilium quidem, quo haec epistularum mutuarum sylloga (1 21) ficta est, latet. Auctor eius vestiep.
zt
22
av
l'
'EIXtjvm&v axpekoivxo loywv, quae etiam in nonnullis codicibus, velut Laur. LXX 13, Paris. 2755, Vatic. 15M4 succedit, ut eloquentiam christianam Basilii ab eth-
nica Libanii, si radices quaerantur, non diversam, sed parem, quin etiam superiorem esse ostenderet, non solum artam inter utrumque virum litterarum com-
munionem amicitiamque fuisse, sed etiam a Libanio ipso palmam facundiae Basilio concessam esse finxit
*).
Postquam vero
Theophylacti Simochristi-
gratiam venit
anorum eloquentiae studiosorum, facile fieri potuit, ut incrementa caperet. Ita non solum Libanianae ep. 501. 647
aliae.
in
immiitae sunt, sed etiam novae succreverunt ep. 22. 23, Quarum ultima 26 etiam recentissima videtur. Nam
gyro quidem amicitiae affirmatae atque adulationis perseveravit, artem vero ne reliquarum quidem epistularum corpusculi aequavit. Basilius enim personatus sese quidem cum cera, Libanium cum sole coraparat, imaginem vero de Icari
alis
sumptam persequi
nescit.
est epistulas
figmento apparentis meminiase iuvat, quod et ipsum paulatim incrementa cepisse probabile est.
lum mutuarum
Senecam
et
Pau-
206
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
etiam Libanianarum annexam pedetemptimque insertam esse cum per se quidem probabile est tum vestigiis codicum superstitum confirmatur. Quamquam hoc non ita accipiendum est, ut codices, qui corpusculum per se constans et peculiari inscriptione insignitum exhibent, vetustissimam memoriam reddant. Nam sunt fere aetatis recentioris tantumque abest,
ut ex ipso
illo corpusculo primigenio profecti sint, ut ad codices alterius generis, id est epistularum vel Basilianarum vel Libanianarum collectiones, redeant. Immo vero codices,
qui epistulas corpusculi epistulis Basilii immixtas exhibent, aetate, sed etiam fide ceteros superant, ut e lectionibus cum exemplaribus Gregorii et Stagirii, quae auctor
non solum
epistularum secutus est, concinentibus elucet. Itaque ab his initium est faciendum. Agmen vero eorum ducit codex singulari lectionum praestantia insignis 615 292. Vaticanus Reginensis gr. 18 (= Reg) membr.
formae
diXxog
|
folii
secundum subscriptionem
6vv
(i.
fol.
250
8
avxr\ 1
xfj
fitftXto
&eodoboov a
a.
e.
fiovdypv)
firjvt
exaratus,
qui continet Basilii opera (homilias) atque inter haec post 230 itQog xr\v 8(i6vyov vexxaQtov TtaQa^v&rjxiTibg fol. 223 inscriptione privas, sed signis Xo' (i. e. Xoyog) X& v^' in12. 15 21. 13. 14. Sucsignitas epistulas 21 mutuas: 1 cedit numero ' insignita xov avxov ini6xoXr\ iteQi teXsi6xr\-
prior
Correctus est manibus duabus, quarum primae proxima atramento pallido, altera (== m 3) nigro usa est. Proxime omnium codicum ab archetypo stat, id quod potissimum ex ep. 8 et 13 apparet; nam in bis unus omnium multis locis cum Gregorii epistula consenxog tov [iovadiKov.
(=
tit,
auctor figmenti exemplaris loco secutus est. In avxag ante xag et xiva ante xvtafucra aeque ab eo atque a Gregorio recte absunt, quae reliqui ad communem fontem redeuntes inseruerunt, et xov av&ovg r\ (pvdig
quam
ep.
TtQbg
cum Gregorio
praebet, quod
illi
Vogel-Gardthausen 140.
16.
DE CODICIBUS
EP. 121
J\
EXHIBENTIBUS 207
dxdvdag
Duobus
locis ipse
mutavit: dei in
cum
fioi oatovg, quae sunt Gregorii, servaest Gregorii, paene integrum (Sibg) praequod reliqui vel in d' vel in dXyatog vel, ut Harlaeanus,
in evoxd&tog corruperint vel praetermiserint quis epistulis apparet. Ncn desunt quidem in
e
Idem
in reli-
Reg
lectiones
mutaodi studio vel oscitantia ortae, sed paucae sunt prae numero genuinarum. Bormannus egoque contulimus. Easdem 21 epistulas exhibet collectio epistularum Basiiuscripta intaxoXat xov fieydXov aotXeiov, quam contiuet codex 293. Vindobonensis theol. CXLII 1 ) (= Vin) membr. 61& formae quart. mai sc. XI, olim Sebastiani Tengnagel I. U. D. et Caes. Bibliothecarii, fol. 39 44 Y sub. num. va v&'. Sed ordo a Reginensi hac re distat, quod ep. 13. 14 pariter atque in Aldina inter ep. 12 et 15 comparent. Antecedit sub v' Basil. ep. 25, succedit sub ' ep. 197. Et epistulae 12 Libanianae singularem exhibent numerationem manu librarii additam a 1/3'. Contuli. Easdem quas Vindobonensis exhibet epistulas codex 294. Parisinus Coislinianus 237 membr. sc.XI, olim 61T xov Mexetogov, Coislinianus primus Marani, collatus a Garnerio 8) in usum editionis, qui continet 351 epistulas.
lii
Eidem videntur
2i*5.
primus Marani,
1) Est LXXV apud Lambecium, Comment. de bibl. Caes. Vindob. t. III 141. 2) Montfaucon, Bibl. Coislin. p. 297. 3) Supra p. 189 n. 270.
4)
Bandimi Catalog.
Suprs
p.
1. 1
6)
189 n. 271.
208
619
PROLEGOMENA AD EPISTDLAS
Marcianus
gr. 61 membr. formae quart. sc. XI, qui 274 epistulas 1 ); 299 Coislinianus secundus Marani quem is in prae620 fatione editionis torai III p. CXCII numerum 288 gessisse et epistulas 328 continuisse dicit. At is codex teste cata-
298.
continet
logo Montefalconii nihil Basilii continet neque is alium epistularum Basilii codicem appellavit neque hodie alius Coislinianus in bibliothecis Parisina et Petropolitana extat.
a.
editus.est, bibliothecam Coislinianam intrasse, sed incendio illo diei 19. Aug. a. 1794, quo bibliotheca congregationis
S.
Germani
621
300. Parisinus
stulas.
in Pratis vastata est, periisse. gr. 971 chart. sc. XVI, olimRegius
2897,
epi-
334
logae epistularum 340 Basilianarum inscriptae imaroXal tov ayiov ($uaiXeiov iniOxonov Tuuaageiag Kannadoxiag, quas praebet codex
622
3<1.
fol.
18 T
Vaticanus 19
v
.
gr.
434
chart.
formae quart.
sc.
XIII
Inspexi.
inter electas Basilianas praebet
214
cbart. sc.
romontanus,
lipsicus 1617,
deinceps
miscell. fol.
330.
Inscriptae sunt ix d (= 9
Mar.) et secundae tO-' (= 334) succedunt sub num. xS X' comm. ep. 3 9, sub nS' Basilii ep. 54 Mar., cui succedit
Ut
e lectionibus ep.
8 apparet 3 ), in
lec-
cum
sum
1) Zanettii
Catalog.
I 42.
2) Catal. 3)
Studemundi
et
Cohnii
p. 93.
li-
P. Maas, Relat. auad. Berol. 1912, 922 coniectura brarii iuventas ease perperam opinatas est.
Quas
| 16.
DE CODD.
EP. 1-21
EXHIBENTIBUS
209
comm. ep. 1. 2. 4 6. Succedit similiter atque in Laurent LIX 30 et Paris. 2991 A (infra sub n. 365 et 332) fol. 146 T Gregorii Naz. ep. 236. InspexL
TJnam denique epistulam teste catalogo Vladimiri inter Basilianas continet codex
304. Mosquensis 258 formae quart. sc. XVII fol. 132 625 sub qv' inscriptam vlifiaviog (iaotXslop (= comm. ep. 9).
T
Non insertae, sed praemissae sunt ordine, quo in Vindobonensi aeque atque apud Maranum Wolfiumque se excipi21 eclogae epistularum Basilii, quam praebet unt, ep. 1
codex
305.
sc.
XVI
Ambrosianus E 32 sup., olim T 28 (279) chart 626 r Cf. catal. Martinii et Bassii p. 310. fol. 100lll
.
Sed etiam eius codicum generis, quod corpusculum primigenium 21 epistulis comprehensum Libanianarum epist u-
larum eclogae agglutinatum exhibet, quamvis pauci supersunt testes. Quo in numero habendus est T 306. Parisinus gr. 1760 sc. XV, fol. 263 267 qui exhibet comm. ep. 1 6. 8 21. Cf. supra p. 147 n. 144.
Inspexi.
referendus videtur etiam codex, qui partem tantum priorem corpusculi eclogae epistularum Libanianarum an-
Huc
nexam exhibet
307. Ambrosianus L 44 sup. (482) 1 ) sc. XIV/XV, in T quo 8 epistulis Libanianis succedunt fol. 35 36 ep. 1 10, quarum prima inscripta est xov ayCov (laoiXeiov naug
Xtfidviov.
XIV 627
Supra
p.
144 n. 186.
210
fol.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
296 et 297 inscriptas ix x&v iniaxoX&v xov peyaXov aaiXetov ixovofiegrjg ex&eaig: aatXeiog XiftavUp' aio%vvopai aotxxX. et intermissis nonnullis epistulis Gregorii Naz. (iniaxoXal xov iv dyioig naxqbg rjfi&v yqrjyoqlov xov dsoXoyov) fol. 299 T additae sunt comm. ep. 12 14. Inspexi.
Sex tantum ex his epistulis reliquiis collectionis Lacapenianae (fol. 89 91 r) succedunt in ecloga, quam praebetcodex
309. Parisinus
gr.
3002 *)
sc.
XV
fol.
102 104 r
qua-
rum prima
10 PaOiXeta est comm. ep. 2, sequuntur 5. 6. 8 v missis fol. 104 107 yqnyoqiov xov faoXoyov'
x&
(leydXco et inter-
r]fiiv
asl
1220 denique
fol.
109
ep. 11 et Basilii ep. 115. Mea causa excerpsit Fr. Kuhn. Item sex tantum, sed alias ex his epistulis continet codex 310. Brixianus bibliothecae Quirinianae A. IV 628 13 2) chart. formae folii miscell. sc. XV scriptus, ut videtur,
comm.
qui Utini
2) nvqov fiax&aiov
xov xafiaqicoxov iitixop,r\v eig xr\v qrixoqcxrp/ testibus inscripfol. 1: Islud compendiwn rhetorices domini Matthaei Camarioti Constantinopolitani scripfum fuit pcr me danielem
Cajetanum Cremonensem 1497 die penultimo Septembris quo tempore Utini publice profitebar Salario aureorum centum et subscriptione 6 davifjXog eyqatye xal ixiXeae rjfieqa aytov xov T 105 singulari inscrippaqxtvov' In fine codicis fol. 102
comm.
ep. 3. 5. 8. 4. 6.
7.
1
Quattuor ex his
epistulis in
4
fronte
(fol.
Inspexi.
r )
extant
quam
exhibet codex
) sc.
XV
pag.
177, quarum
prima
4) inscripta est Xifiavtov aoqptaxov nqog xbv fiiyav aatXeiov. Sequuntur 5. 6. 8 atque has epistulae Synesii aliorumque. Inspexi.
(=
1)
II
Supra
255
sq.
p. 147 n. 143.
2) Martini, p.
bibl. Italiane
8)
4)
98.
15.
DE CODD.
his,
EP. 121
EXHIBENTIBUS
211
Item quattuor ex
in codice
1134
312.
baitico
Hierosolymitano
198 *)
fol.
325 T
326
ep. 1.
comm.
15
cum
fol.
326
desinit verbis Xtdvtov aya>vt6(tevov (XI 592, 2) Inspexi. Tres ep. 18. 10. 19 immixtas eclogae epistularum Libanii
fol.
96 comprehensas eihibet codei 313. Hierosolymitanus S. Sepulcri 405 sc. XIV eieunt., de quibus cf. supra p. 153 n. 163. Duas, 20 et 18, eclogae Libanianarum intermixtas eihibet codei
93 T
314.
Vaticanus Palatinus
n.
gr.
290 comm. ep. 18 Inspexi. prior (20) inscripta x& (iaaiXeta (ieydXat intermixta est syllogae epistularum Libanii, quam servaverunt duo codices sc.
20
et
sub
Quarum
XV
Vindobonensis phil. gr. LXXII ( Vi) 8), et 4 316. Lincopiensis Meursianus Benzelianus A ) inter 883 et 330 sub num. x#',
315.
Arundelianus 517 6 )
ep.
sc.
XV,
qui continet
inter Libanii
(= 754)
et x/3' (=-
comm.
ep. 9.
Inspeii.
2.
54 7 )
6) 7)
Snpra p. 183 Supra p 116 Snpra p. 113 Supra p 160 Snpra p. 161
n. 248.
n. 81.
n. 78.
8)
5)
Snpra Snpra
p. p.
112 114
n. 77.
n. 79.
n. n.
212
fol.
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
1 teste inscriptione
Ex
cod.
Arund.
Ms
Baadela)
xd~
xq
fisydlta.
Inspexi.
(l
)
ultima (21) epistula corporis primigenii etiam usum scholarum electae sunt in tractatu neql irciatoXiK&v xvnmv, quem continet codex 629 320. Constantinopolitanus S. Sepulcri 547 1 ) chart. formae quart. sc. XVII. Qui incipit verbis iniaxoX^ iaxiv
et
Prima
pro exemplis in
anovxog noog andvxa 8iaXeig*), duae vero epistulae sequuntur inter exempla inuivexiKov ^aoaxtfjoog et avaxaxixov xvnov fol. 5 et 18 T Inspexi.
.
Denique mentio brevis inicienda est nonnullorum codicum, qui singulas tantum vel binas continent epistulas, vix ut disceptandum sit, cui classi sint tribuendi, sed nullam, quae extra corpusculum primigenium sedem habuerit. Cuius generis sunt: 630 321. Ambrosianus Cll sup.(l69) 3 ) olimT203, chart 14, 3c.) sc XVI qui continet comm. ep. 1 et 2, sed (21 hanc iam verbis inaviqxovtog 8e aov (XI 574, 4) desinentem. In eclogam epistularum Libanii, quae ad redit, codicis 322. Basileensis P VIII 4 4 ) ( Bas) sc. XV foL 150 inter 195 et 618 inserta est comm. ep. 4 mendis scatens.
Contuli.
631
323.
T
Vaticanus Ottobonianus
x205 mm )
(283
)
gr.
63 membr. (276
post homilias Gregorii Theologi in folio ultimo manu recenti exaratam continet comm. ep. 15.
sitis,
Alia res est in nonnullis codicibus adhuc parum perquiut dici haud queat, quasnam contineant epistulas.
est
Horum
632
324.
XV
miscell.,
229
et
230
in Pertzii Archivo
2) Cf.
vidit et commemoravit Bethmannus IX 647, cuiaa descriptionem repetivit Papadopulus Kerameua t. IV 437. Descnptio iagog legitur fol. 45.
1)
codicem Constant,
S.
scriptum.
3)
4)
catal. p. 180.
8 16.
DE CODD.
EP.
128 EXHIBENTIBUS
1
213
cis
Lambros ). Possunt, ut pau20, quae in codice Hierosolymitano defungar, esse 12 2 S. Sepulcri 405 ) extant, possunt vero etiam esse 501. >47. 11 de quibus infra sub n. 377 sqq. agetur. Idem vir doctus 8 ) codicem
banii et Basilii continere dizit
325.
Athuum Constarnonitu
miscell. continere epistulas
XVIII
satis
habuit indicasse. Denique codex 326. Parisinus gr. 364 chart sc. XIV, olim Maza-684 rinaeus, miscell. continet teste catalogo Mellotiano Libanii Sophistae et Sancti Basilii epistulas mutuas. Cave tamen ex hac tituli forma concludas codicem
esse e genere eorum, qui Libanii nomen priore loco exhibent ut Parisinus gr. 1760. Nihil huic argumento tribu-
endum
Omontius
Inv.
t.
I p.
38:
S. Basilii et
22
Quae huic corpusculo primigenio prima succrevit epistula et iam in Basilianarum epistularum syllogas antiquas irrepsit, tamen certam sedem non invenit, sed maxime variavit. Ac primum quidem eam in fine i. e. post comm.
ep.
est.
continet
XVI, qui xov iv dyioig iittTobq r)ua>v flaaiXtiov xov ueydXov intaxuXal 8id<poQoi iiQog 6iaa>oQovg. Xifiavloj aocpioxfj. Sed iam fol. 115 post ep. 1553 inscriptam Xiflaviog xti> xgvauaiofioj b ia>dwg ) antecesserat comm. ep. 22 inscripta fiuaLXuo. Xipavia. Sequuntur Basilii ep. 185 et Gregorii Naz. epistu-
327.
142
ep. 1
22
inscriptas
lae.
Inspexi.
descriptae sunt imaxoXal duoifiaiat fiaoiXsiov xov ueydXov xal Xipaviov xov aoa>i.axov, quas
Ex hoc
exhibet codex
1)
Athos
2)
4)
Lambros, Catalogue of the Qreek Manuscripts on Moont t II 44 n.4286: Aipavtov xal BaatXeiov xov fwydlov imXffttg.
rolal dfiotfialai
Supra
p.
211
n. 818.
8)
1. 1. t.
I p.
6)
Supra
p.
214
C35
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Bodleianus Grabii Adversar.
15, quibus succe-
328.
Eiusdem vero generis atque Bodleianus Misc. 242 fuit etiam codex, e quo fluxit 329. editio Aldina (cf. infra sub n. 416). Aldinam
636
vel codicem
habuit codex
330. Constantinopolitanus S. Sepulcri 542 1 ) (olim 152) chart. formae oct. sc. XVII. Rubricatae sunt ut in Aldina mutuae fol. 41 iniaxoXal dfioi^alai fiaaiXeiov xov
(isydXov xal Xifiaviov xov aocpiaxov. Antecedunt vero verba imaxoXr) iaxtvixnXrjQovaa, quibus definitionem epistulae dat [Lib.] cbar. epist. p.27,8 10 2), epistulae 1 inscriptae
fiaaiXeiog Xipavico avaxaxixr) et 2 Xifidviog fiaaiXeico
xixr\.
dvxemaxaXIn reliquarum inscriptionibus deest indicatio generis. Epistulae 22 succedit ut in Aldina Basil. ep. 112 aliaeque Basilii epistulae usque ad 334 et 19 (fol. 58 v ), epistulae recentiorum (fol. 59 74'), Phalaridis (fol. 75 113), Py-
thagorae
(fol.
nQoaconixbv ini%eiQr)(ia a naQaivexixr)' xcbv navxa%6ae (i' (iixxrj (fol. 114 125)* x<p (leyaXonQE ne-
axdxco xal navevyeveaxdxco avftevxi i i(iov xcb Xoyos &exrj ). Inspexi. Item ad Aldinam redit codex bibliothecae universitatis 637 331. Atheniensis fteaig I& donum Pauli Lampros chart. formae quart. sc. XVIII miscell., qui post epistulas Phalarideas (fol. 303 364) et Basilii Gregoriique (fol.
syllogam mutuarum editionis Aldinae exhibet fol. 412 430 T cum versione neograeca et subscriptione tiXog x&v iniaxoXcbv fiaOiXeiov xov peydXov xaX Xiaviov. Succedit aeque atque in illa Basilii ep. 112. Codex, quem a. 1869 in bibliotheca inspexi, videtur amis-
365
411)
1)
vidit et
S.
commemoravit Bethmannus
in Pertsii Archivo
2) Cf.
3)
6o4.
codicem Constant.
1.
Weichert.
p. LXII.
16.
DE CODD.
EP. 1-22
EXHIBENTIBUS
215
8us esse, quoniam in Sakkelionis catalogo Athenis 1892 edito eum non repperi, et multos codices amissos esse Contalogi p.
stantinides praefectus bibliothecae in praefatione huius caIV asseveravit.
Ultimum locum, i. e. post comm. ep. 20, nacta est ep. 22 etiam in ecloga scholarum in usum facta, quam plures ezhibent codices:
Constantinopolitanus S. Sepulcri 55G ) chart. 638 formae quart. sc. XVII Ecloga cum paraphrasi inscripta ix x<bv xov fitycikov fiaoikttov comprehendit fol. 80 211 comm. ep. 3 8. 17 20. 22. Antecedunt orationes Isocra332.
Catonis disticha, Aesopi fabulae, Basilii et Synesii orationes, Isidori, Phalaridis epistulae (fol. I 79); succedunt
tis,
Eiusdem generis
333.
est
S.
Hierosolymitanus
sc.
Sepulcri 306
quart. XVII/ XVIII, qui post Isidori Pelusiotae et T 116 contiante Phalaridis aliorumque epistulas fol. 108
mae
net
eandem eclogam cum paraphrasi interlineari pariter inscriptam ix x&v xov fieyulov (iaaiktiov, sed comm. ep. 8 omisit. Succedunt Basilii ep. 12. 13. 330. 332. 44. Inspexi.
Cum
rus,
hoc Hieros. 306 prorsus concinit inscriptio, numeordo epistularum, quas exhibet cum paraphrasi inter-
lineari
334.
Hierosolymilanus
ep.
mae
quart. scriptus a.
Ultimum locum
S. Sepulcri 373 chart. for- 640 1786 8 ) fol. 80 84. Inspexi. 22 habere cave colligas in ecloga,
praebet codex 335. Laurentianus LVII 1 chart. miscell. formae quart. 641 sc. XV, qui post Luciani dialogos, Phalaridis et Synesii epiT stulas inde a fol. 32 7 praebet mutuas inscriptas imoxo-
quam
Nam cum
gr.
Laurenti-
commemoravit Bethmanuus
t. I.
in Pertzii Archivo
2)
394.
216
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
anorum t. II 334, quem quoniam codicem ipse non inspexi unicum auctorem habeo, in hunc modum enumeravit: 1 5. 7. 15 22, non codicis, sed editionis Wolfianae ordinem
respexit, ut inde elucet, quod ipse ultimam epistulam (5) ob codicem in fine mutilum in verba naqaxtoqovei xoig %ai-
aiv (XI 578, 12) desinere addidit. Inter comm. ep. 12 et 15 locum invenit ep.
22
in ecloga,
quam
642
praebet codex
336. Mosquensis 437, antea 458 (= Mosq), chart. formae quart. sc. XV, olim x co v 'l|3 ijptovmontisAthoi,
postea bibliothecae typographei synodalis 13, qui continet post Ignatii de Andronico monodiam et oxixovg 142 mutuas ruiitiTvpfHovg slg rr\v shova avxoH fol. 138
bricatas imexoXai afioifiaiat xov (isydXov aoiXsiov xal Xtfiaviov xoV oofpiaxov hoc ordine: 17
20.
36.
7. 8.
21.
Contulit C. F.
cum editione Wolfiana et lectiones a. 1777 varias cum notis ad Fr. Jacobsium misit, cuius e possessione deinceps ad Duebnerum et Adertum pervenerunt, qui
Matthaei
comm.
quod
locum invenit
codex
ep.
22
in corpus-
337.
sc.
Vaticanus
83
(= V)
XII exaratum, inscriptum iittOxoXal afioiftaiat xov [isydlov xal aocpov (iaaiXslov xai Xifiavlov xov ao<ptOxov. Ep. aaa' numeratae hoc ordine se excipiunt: 12. Ep. 9 deest, fortasse quia 21. 10 1 6. 8. 7. 22. 13 librarius iam antea eam deprehendisse sibi visus est, quam-
quam revera de exemplari eius, ep. 760, agitur. Eadem res est in codice e Vatic. 83 descripto
338.
Contuli.
Neapolitano v
fol.
pusculum
a
Inter ep.
III A 12 (215) ) sc. XV, qui cor407 y praebet. Examinavi. 402 20 et 21 sedem habet 22 in corpusculo prope
8
V
1)
stante,
quod exhibet
p.
2)
Supra Supra
91 n. 47. p. 52 sqq. n. 1.
3)
Supra
p.
60
n. 2.
16.
DE CODD.
EP.
122 EXHIBENTIBUS
217
339. Parisinus gr. 2998 *) ( P) sc. XIV fol. 322 324 inscriptum imoxoXai tov fieydXov (iaoiXelov xai Xt(i uvtov. Epistulae nura. a x' insignitae sunt 1
6. 8. 9. 7.
1020.
laendero facta et ab
Eandem sedem servavit in ecloga 5 epistularum codicis Paris. 2998 facta, quam exhibet
340.
14 c.) miscell., qui gr. 847*) (22 274 T 275' manu sc. XV exaratas inscriptione privas comm. ep. 9. 19. 20. 22. 21. Inspexi. Pariter inter ep. 20 et 21 stat 22 in ecloga, quam subcontinet
fol.
Vaticanus
XV fol. 104 aylotg naxQog r)(i&v (laatXetov xoH fieyakov dvxrfQrjxtxai (sic) entoxoXai nQog Xtfidvtov aaefieaxaxov tptXov avxov ovxa. Sunt usque ad fol. 110 ep. 7. 8. 1. 1520. 22. 21. 26. 9. 13.
gr.
103)
82 8)
praebet
sc.
1012. Inspexi. Inter ep. 21 et 2 locum nacta est ep. codicibns. Qui sunt
14.
22
in compluribus
342.
4 Neapolitanus IH A 14 )
5
epistulas
) fol.
144
148.
sc.
Prima (17)
Epistulam 4 (fol. 145) sequitur 15 inscriptae 6 avxbg xa avxtit succedit non ep 16, sed Basil. ep. 333. 332. 2. Inspexi.
Salmanticensis universitatis
2 18
6 )
XIV vel XV, qui inter Synesii et Phalaridis epistulas praebet mutuas 1720. 7. 1. 3. 4. 21. 22. 2. 5. 6 8. 10. 13. 14.
11. 15. 16, quibus succedunt Basilii epistulae.
Prope a Neapolitano
ab
illo deest,
III
118
n. 288.
1U
n. 80.
supra
p.
108
n. 78.
n. 74.
218
648
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
NeapolitanusIIE207(l55)bomb.sc.XIV,olim Augustinensium S. Ioannis ad Carbo299
344.
bibliothecae
nariam Neapolitanae 1 ),
stulas fol.
qui post Gregorii Cyprii epiinscriptione privas exhibet 19 mutuas: 1. 15. 16. 7. 1722. 24. 810. 13. 14. 11. Mea gratia
301
excerpsit R. Schoener.
Vaticanus gr. 926 ) sc. exeunt., qui fol. in ecloga epistularum Libanianarum sub n. x? 18. 20 22. 2 4. X' mutuas hoc praebet ordine: 1. 15 6. 9. 13. 10. 12. 11. Inter 22 et 2 autem interposita est
96
345. 191
et
XV
non numerata
e Rostgaardi apograpbo ut Libanii edita, revera Basilii ep. 328 8 ) (= 1557 W.). Epistulae 11 succedit
22
in corpusculo,
644
346. Lucensis 1427 chart. sc. XVI, olim Lucchesini 139, qui post Phalaridis epistulas, Hesiodi opera, Ignatii
fabulas
fol.
106
113
4
).
continet
comm.
ep.
19. 1522.
a.
Excerpsit
mea
gratia
1897
Iose-
et 15 locum invenit ep. 22 in corpusculo, a quo ipso ecloga 267 epistularum Libanianarum incipit, quam
XXXII 37 5 ) (=L)
sc.
XIV. Sunt
16.
8. 9.
1722.
Inspexi et e
quam post
fac-
tam praebet
348.
22. 15.
Parisinus gr. 2661 6) fol. 199 200\ Sunt 16. 1821. 10. 9. Inspexi.
1. 7.
1)
2) Cf. 3)
Harles bibl. gr.V 796) est 6. 143 et supra p. 68 n. 13. Pariter inter Basilii et Libanii mutuas legitnr in cod. Aure-
IV 302
n.
lianensi
3.
4) Festa,
5)
Studi
223.
p.
Supra
p. 123 n. 94.
6)
Supra
142 n. 128.
16.
DE CODD.
EP.
122 EXHIBENTIBUS
22 nacta
219
est inter
Nec minus diversus est locus quetn ep. mutuas immixtas syllogae epistularum Basilianarum. Primam inter eas habet sedem in ecloga 245 epistularum Basilii,
quam
Bar) ) sc. XI, qui continet in folio manu sc. XIII suppleto num. 0' et o' insignitas ep. 22 et 9 deinde fol. 81, ultimo quaternionis i', sub num. it&', q, q ep. 10 {kiavia> aoq?t,axr\ (sic)). 11. 12, fol.
gr.
121
(=
sub num. qnd oq/3' ep. 1521. 13. 14. Prope ab ordine codicis Reginensis. Contuli. Inter ep. 7 et 13 stat 22 in ecloga, quam praebet 350. Vaticanus gr. 713 bomb. formae quart. mai. sc. 646 364 duabus manibus, quarum XIV, qui continet fol. 1
igitur stat
172 T
174
altera
fol.
287
iv ayioig
nuxqbg
ijfi&v
r.ataaqeiag r.u%n ador. i a g xov fieydlov. Epistulae 6. 8. mutuae fol. 254 T 256 hoc sese ordine excipiunt: 1
7.
22.
1320.
Inspexi.
Sed ne in eo quidem codicum eclogae epistularum Basilianarum genere, cuius proprium est quod mutuae a 7 incipiunt, unam eandemque sedem obtinuit ep. 22. Quorum una familia mutuas hoc exhibet ordine: 7. 1. 1520. 22. 21. 26. 8. 9. 13. 14. 1012. Cuius est
C. 4. 14(13) (= Ang) membr. for- 646 X/XI, olim bibliothecae Sfortianae, quart. 2 deinde Passionei ), qui continere quidem dicitur in involucro 72 epiadversQ Epistolas diversas, continet revera fol. 1 stulas Basilii atque in harum quidem fronte (fol. 1 11)
codex 351.
Angelicanus
sc.
mae
mutuas. Sequuntur Basilii epistulae, quarum prima 16, se77 T extant imoxolui xoH tpmxiov cunda 1 est. Fol. 73 imaxoTtov Kcovaxuvxivovnolemg et inde a folio 78 imaxoXul
1)
2)
hist.
linguae gr.
p.
66*
commemoravit verbia Epistolae Libanii Photii 8. Georgii Synetii. Cf. Fr. Zamb. 140. Alien, Class. Kev. Ill S48. Piccolomini, Stud. ital. di filol. class. VI 176.
220
tus est
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
xov iv dyioig itatgbg r)(i&v rarjyooLOv xov fteoXoyov. Correcmanu reeenti. In lectionibus in universum cum Monacensi facit, sed fide eo inferior est
cum omissarum
1892
inspexit
Ex Angelicano teste inscriptione fol. 1 reaoyiog Mnexal xovxo fiuivr)g N6(ineXog xr)g xb i$Xlov vniyQutyu eig n6Xr\v TQiSevxrjveig a 1 Georgio Bebaene ) descriptus est codex II 3 (139 in catal. Milleri647 352. Escurialensis
EmSuvQOv
folii sc.
XVI
1
olim
Hurtadi de Men-
iaxl xb (JifiXtov xovro inscriptione xov x ifiioxaxov (sic) Svvdaxov xvqIov Jieyov ovqxdSto Se MevS6xu nQeafiiwg xov avxoxQuxoQog
teste
fol.
doza
kuqoXov
1.
ov
fol. 1 sq.
1522. 26.
353.
8. 9.
Mea gratia inspexit Carolus Graux. mutuarum in hunc mutavit: 7. 13. 1012. Cuius est
497 (= Mon), olim Augusta-
648
Monacensis
gr.
nus, membr. formae quart. sc. XI, qui continet eclogam inscriptam xov &aaXr}&(bg (teydXov (Jua tXsiov iniaxoXai olai &uv(ida lai itQog xivag x&v euvxov q?lXcov
2
(fol.
fol. Qjtfi'
217 v
l)
),
cuius
= ep.
260, o|a
649
In ordine epistularum cum Monac. 497 prorsus congruit 354. Parisinus gr. 2991 A chart. formae oct. sc. XV 3 miscell., olim xr)g dytag dvaaxaatag montis Athoi ),
qui mutuas praebet fol. 143 d fio fiuiat xov Xifiavtov
t
152
LIX
inscriptas
imaxoXal
Xeiov. Ultimam (12) vero sequitur prius, ut in Vatic. 869 (supra p. 209 n. 303) Xiuvito yQrjyoQiog (= 236), quae partem
illius efficit in codice
Laurent.
30,
Basilii electae
ep.
Cum
fol.
143152
pbysiogn.
praef. p.
CLXXXIV.
16.
DE CODD.
EP. 122
EXHIBENTIBUS
l
221
355.
fol.
non ex eo descriptus, certo ex eodem exemplari repetendus sit. Pro ^vrjQ in Gregorii ad Libanium epistula per errorem Ttanjo praebet.
conspirat, ut si
290
bibliothecae universitatis 8
) sc.
XV
Mea
gratia examinavit et e parte descripsit Einar Loefstedt. Item cum Paris. 2991 A congruunt codices: 356. Bodleianus Baroccianusgr. 56') sc. XIV exe-
unt.,
1553
qui post iaidcaoov dxptXt<p yQafifiaxixm cum Liban. ep. T 33 mutuas inscriptas ini(fol. 28) praebet fol. 29
Oxokai au-oipaiai xo$naxQOgOo<povxaiki(iavtov xov oocpiozov. Sequuntur epistulae Iuliani, Libanii e coll.
Lacapeniana excerptae, Synesii. Inspexi; et
357.
sc.
XV,
itsQi
gr. 243 chart. formae oct.660 qui post Gregorii Naz. koyov n^bg evtxyQtov T 244 praebet epistulas %ti6xn]xog (fol 234) fol. 23 7
Vaticanus Palatinus
miscell.,
mutuas
inscriptas
koyov nQog xbv (liyav fiaoikeiov' n&g ima>vkkig Inspexi. Eiusdem familiae sunt, sed partem tantum corpusculi red-
dunt neque hanc ordine immutato hi codices: Ac partem quidem priorem hoc praebent ordine epistularum 7. 8. 3 6. 22: 358. Baroccianus 228 membr. foimae folii sc. XII inter 661
Basiliana
spexi; et
fol.
126
et
127 inscriptam
chart.
kifiaviog aOt,keton.
In-
359.
fol.
Baroccianus 76
sc.
XV 662
118 12 1\
sc.
Inspexi; et
360.
mai.
Vindobonensis theol. CXIII chart. formae quart. 668 XV, olim Andreae Darmarii teste inscriptione
T
238. Subxxrjfia avdQiov SaQfiaQtov fol. 236 scriptio rubricata est ev%eo&ai !-ivoi xm ^ivoa viKokda xat anno 1422: naxQivib xS> x tQ a nQoxivavxi nt^iSog xikei: d. 27. auosto*). Examinavi.
folii praefixi
Graux et Martin, Notices sommaires 1) Cf t. VI 6u4 n. 263. des manuscrits grecs de Saede, Archives des missions scient. litt. ser. III t XV p. 826 et 328. 2) Cf. t. I 844 n. 63. Supra p. 180 n. 216 et p. 194 n. 289.
3)
M. Vogel-Gardthausen 366.
222
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Contra e parte altera octo post ep. 7 praebet epistulas 10. 11. 22. 9. 16. 13. 14. 11
361.
Monacensis
inter
Denique
20
1 inde a fol. 155 T gr. 490 ) sc. et 16 locum invenit ep. 22 in ecloga
.
XV
epistnlarum e corpusculo facta, quam praebet codex 362. Escurialensis. IV 1*) sc. XV/XVI fol. 305 Sunt ep. 17 20. 22. 16. Mea gratia inspexit Carolus sqq. Graux.
Altera quae corpusculo- succrevit, est ep. 23. Haec quoque iam in vetustis epistularum Basilianarum collectionibus etsi paucis occurrit. Huius generis est codex
654
363.
siti
34 membr. (31
x 23
c.)
sc.
196
r
n. v.r\ (id
16.
8.
7.
22.
1315.
23.
1619, quarum
3 4 eclogam respicit cum Vatic. 713 ) et Barber. I 103 ) cov fol. 196 222 Asovxiov 6yp\a6xi%ov Bvgnatam. Sequuntur ^avxLov GpAta, ano cpcovfjg fttoScboov xov fcocpiXeexdxov aftfia.
xr]v xs
&sLav xat
i^axiTirjv
cpdo6o-
cpr)6avxog ygacprjv. lxxc!'Avaynalov iext (liXXovxag rjfiag aige6scov. Detexit et excerpsit mea gratia a. 1885 A. Papadopulus
Kerameus. Alter eiusdem generis codex est 655 364. Harlaeanus (= Harl), qui
sc.
vel
XI
erat et
epistulas complectebatur teste Marano in edit. Basil. t. III p. CXCII, a quo collatus est. Qui cum omnium codicum
249
antiquissimus fuisse dicatur et lectionum quarundam pretio excellat, est cur eum periisse et tam parcam sui notitiam reliquisse doleamus. At sunt agnoscendae
superstitum
etiam in eo lectiones potius coniectura inventae quam e fonte receptae, velut evexd&iog pro diog ep. 14 (XI 589, 12), fiak162 n. 176; t. VIII 593 n. 94, supra p. 180 187 n. 200. 3) Supra p 219 n. 350. 4) Gf. supra p. 135 n. 113 et infra p. 224 n. 367.
1) Cf. 2) Cf.
t.
n. 213.
t.
16.
DE CODD.
EP.
1-28 EXHIBENTIBUS
223
Xov ep. 13 (588, 4), nobq ep. 1 (573, 2), &g ep. 14 (589, 6), tov dvoxoXov ep. 19 (593, 10) inserta. Frustra quidem fu1 crunt Loofsius ) et Przychockius '), quod eum inter Harleianos Musei Britannici quaesiverunt. Nam cum Roberto illo
Harley, comite Oxfordiae (1661
1724),
habet
conditore thesauri
codicum Musei
Britannici, nihil
hunc codi-
cem possedit Achilles Harlaeus senator Parisiensis. Is eum prius cum Cotelerio communicavit, qui ep. 23 primus in Eclesiae Graecae monumentorum tomo II Lutetiae Paris.
a.
8 96 A ex eo publici iuris fecit ), deinde non commodavit, sed dono dedit Garnerio, ut is in praefatione tomi I (1721) p. VIII testatur. At si bibliothecam congregationis S. Germani in Pratis intravit, eodem illo, quo Coislinianus secundus, incendio periisse videtur. Lectiones a Marano adnotatas in app. crit. ad ep. 1. 2. 5. 6. 9. 11. 13. 14. 19 recepi.
1681
p.
Alius generis sunt tres codices, quippe qui corpusculum ipsum reddant:
Laurentianus gr. LLX 30 4) foliis 151 157 r chartaceis manu sc. XIV exaratis corpusculi inscriptione privi exhibet ep. 114. 23. 16. 15. 1722. Ut ordo earum proxime ad Paris. 2991 A 5) accedit, ita cum hoc
365.
etiam in hac re conspirat, quod post ultimam (22) exhibet ut Gregorii Naz. epistulam, ftijtTjp naxql ninoynpa^ sed non sed ut finem epistulae antecedentis 22. lnspexi et e parte
contuli.
366. Parisinus gr. 2075 sc. XV, continet fol. 120 15 123 T mutuas inscriptione privas 1 6. 8. 7. 22. 13 23. 16 20. 10. 21. 9. 11. 12, eodem fere ordine atque Laur. LXXX VI 8 8 ). Ep. 501 deest, quod finem facit syllogae T antecedentis. Aeque atque in illo codice r-cedit fol. 123
1)
1.
De Gregorii Naz. epistularum codicibus (Rozprawy Akademii Umiejetn6s, ci Wydzial Filologiczny Serya III tom. V)
2)
4) Cf.
t. I
417
n. 66.
Supra
p.
220
n. 364.
6) Cf. infra
sub
n. 368.
224
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
YQyyoQiog (iaOiXeicp xcp (leydXco nag inicpvXXlg. De antecedenti ecloga vid. supra p. 131 n. 102. Inspexi. Prorsus cum hoc Paris. 2075 in ecloga epistularum concinit
367.
n.
Vaticanus Barberinus
fere
103
(cf.
supra p. 135
113). Inspexi.
Idem
368.
statuendum
est de codice
sc.
Laurentiano LXXXVI 8 1 )
XV, qui
in collectione wjS epistularum Libanii sub n. qJ-oc Qoy' inscriptione privas mutuasl 6. 8. 7. 22. 1315. 23. 1621.
continet
id
postea additae sunt ep. 50*1. 647. comm. 12, inde consequitur, quod post 9 insertae leguntur yQrjquod xivlxctl yoQiog fiaoiXeuo' ncog imcpvXXlg et (tatitXeiog yoi\yoQt(o
10. 9, quibus
ov x&
(leydXto'
Inspexi.
B V 33 2 )
sc.
XV, qui
easdem mutuas rubricatas iniaxoXal d(ioiaiai. xov (teydXov (iao iXetov nQog Xifidviov %al Xtpavtov nQog (iaatXeiov. Tres ultimas (501. 647. 12) esse annexas inde patet, quod iis post 9 succedit
1 sqq. continet
yXcoOOcoSrj
Libanianarum
370.
fol.
93 v
112 v
Havniensis bibl. regiae 1985 3) sc. XV (= Ha) 117\ Primam (3) intoxoXrj paaiXetov xov
(ieydXov nQog Xifidviov inscriptam sequuntur 4 6.8. 21. Ultimam excipiunt epi7. 22. 9 11. 13. 15. 23. 16 stulae inscriptae imaxoXal ezsqcxi Xiflavtov xov Gocpiaxov nQog xivag atque inter has post 1155 et 366 tertio loco succedit ep. 647 etsi perperam ex epistula antecedenti collectionis Lacapenianae inscripta io'(liav&. Exami-
navi.
Etiam auctor
371.
1)
eclogae,
quam
praebet codex
sc.
XV
3)
Supra Supra
p.
2)
Supra
p.
193
p. n. 280.
168 n. 173.
15.
DE CODD.
T
EP.
125 EXHIBENTIBUS
225
ineunt.. collectioni
fol. 1
17
152
Lacapenianae
Inspexi.
372.
230
234)
Laurentianus
LVII 19
sc.
XV
praebet
22. 3
7. 15 19. 21. inscriptione privas 16 mutuas 6. 8. 9. 23. 10. In ecloga autem antecedenti 37
(fol.
ep.
epistularum medias inter reliquas reperiri 647 supra p. 115 n. 82 exposui. Inspexi. Ex hoc descriptus est codex 1 373. Laurentianus LV 2 ) sc. XV fol. 210
comm.
ep. 20, 2,
316, exhoc
8
374.
tus est ab
4 ) descripBodleianus Dorvillianus Antonio Maria Salvino, qui idem in codice 375. Marucelliano Bibliothecae Nationalis Flo1. 4,
rentinae
CII l
8
)
monem Latinum
vertit.
Proximae fuerunt, etsi nonnihil temporis intercessit, ep. 501 et 647 ( comm. ep. 24 et 2-3). Cum enim cum codicibus eclogae Lacapenianae coniunctae sint, a Lacapeno ipso buic subiectae esse censendae sunt. Nam hoc ab e qua Lacapenus hausit, factum esse ideo auctore
eclogae,
est,
classis absunt.
376. Parisino
earum
loco
fol.
XV (cf. supra p. 126 n. 97) gr. 3022 sc. 91 subiectae sunt comm. ep. 4 inscripta Xi-
6. 8. fiaviov aocpiazov nqbg xbv (liyav ^aalksiov, 5. Neque ullus codex, qui ep. 501 et 647 in corpusculo ex-
ambas inhibet, aetate Lacapeno superior est. Simul autem sertas esse cum per se probabile est, quoniam revera a Libanio Basilio cuidam scriptae sunt qui pro
est,
Magno
habitus
firmatur.
Simul enim
in his pri-
comparent. Scio sane esse codices, qui alterutram tanpraebeant, sed hi sunt recentiores et, qua de causa altera praet ermissa sit, patet. Sed priusquam de his agatur, testes duarum epistularum una cutn comm. ep. 12 sub ultimis
mum
tum
l)
3)
Supra Supra
p.
p.
2)
Supra
p.
116
n. 84.
226
num.
<r|/3
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
''
<y|<5
in
ferendi sunt:
379.
Vaticanus gr. 113 sc. XV (cf. supra p. 133 n. 105), Vindobonensis phil. gr. XC (=Vind) sc. XV (cf.
supra p. 137 n. 115), in quibus ultimae (12) sub n. tfi-c' comm. ep. 11 eaque eiusdem originis, et sub <xs' Lib. ep. 768 subiecta est.
380. Vaticanus Barberinus II 60 sc. XV/XVI (cf. suprap. 133 n. 106), in quo intermissa ep. 1553 comm. ep. 11, ep. 768 sine numeris adiectae sunt. Duas illas exhibent:
381.
n.
Neapolitanus
III (vel
ep.
comm.
107.
Vaticanus gr. 1588 sc. XV. Cf. supra p. 134 n. 108. Vaticanus gr. 2243 sc. XIV, in quo sola ep. 1553 adiecta est. Cf. supra p. 134 n. 110. 384. Vaticanus gr. 1534 A sc. XIV. Cf. supra p. 135
382.
383.
n.
111.
sc.
XV
135
sc.
p.
XV.
p.
(= R)
Cf.
387.
Neapolitanus
n.
III (vel
IV)
13
sc.
XVI.
supra
138
388.
117.
gr.
88
sc.
XV
exeunt.
supra
p.
138
n.
118.
sup.
sc.
389.
p.
Ambrosianus
n.
-f
49
XIV
148
390. 391.
145.
Vaticanus gr. 944 sc. XV. Cf. supra p. 103 n. 65. Ambrosianus D 39 sup. sc. XIV exeunt. Cf. t. IV
p.
n.
407
n. 154 et supra p. 148 n. 146. 392. Upsaliensis 28 sc. XV. Cf. supra 393. Upsaliensis 64. Cf. supra p. 146
145
140.
n.
139.
16.
DE CODD.
EP. 126
EXHIBENTD3U8
227
Neque
dubitari potest, quin a Lacapeniana pendeant co501. 647. comm. 12 cum aliis Libanii
394.
Lanrentianus LXX 13
(<==
Lau)
sc.
XV, qui
eas
ep. 21 et 9 aliisque eclogae Lacapenianae subiecit. Cf. supra p. n. xot tof', xo&\ xn
67
n. 11.
395.
n. 7.
Vaticanns Urbinas
gr.
80
sc.
XV.
Cf.
supra
p.
64
396.
Vaticanns
gr.
1953
fol.
iam comm. ep. 2 locnm invenit. Et ex eclogae Lacapenianae codice aliquo in syllogam a 2 repetendam ep. 501 et 647 transfluxerunt, quas inter ep. 1 et 649 exhibent codices 397. Vaticanus gr. 943 sc. XVI (cf. supra p. 98 n. 56)
quique ex boc descriptus est 398. Basileensis P VI 2 sc. XVU. Cf.supra p. 98n.57. Neque ex alio fonte transierunt in corpusculum mutuarum. Quod quomodo factum sit, etiam nunc oculis lustrare possumus. Codex enim 1 399. Escurialensis Y III 9 ) sc. XTV fol. 136143 corpusculum exbibet forma proxime ad Angelicanum (cf. supra 220 p. 219 n. 351) et Escurialensem T II 3 (cf. supra p. 6. 8. 11. 22. n. 352) accedenti. Sunt enim comm. ep. 7. 1 10. 12. 1521. 22 (iterum extat). 13. 14. Sed his sub-
av/ov itobg xbv fiiyav fiaaLXtiov xal xbv &toloyov roi]yoQiov ep. 501. 647. comm. 22 (tertium). De ep. 1544 et 1214 sequentibus cf. snpra p. 191 n. 276. Has excipinnt fiaalUioq yorfyoqUo' IntiSr) poi xr\v aiioTcrjV et xifiag xovg tvXafitig. Comm. ep, 12 praetermisit, quippe quae iam in corpuscnlo locum invenisset.
iunxit inscriptas ^ft /3
Mea
12 in
comm. ep. mntuarum collocavit codex T 400. Lanrentianus LVIII 16 sc. XV, qui fol. 45
Duas vero
fine collectionis
51* exbibet 23
1)
epistulas
mntuas
inscriptas
ImexoXai
Supra
p.
191 n. 276.
228
a[io ifiotai
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
xov (isydXov (5aOilelov xal xoH (sic") XifSavtov hoc ordine: 501. 647. 36. 10. 11. 1. 15 22. 2. 7. 8. 13. 9. 12. Of. supra p. 190 n. 273
656
Cum hoc videtur esse cognatus codex 401. Parisinus gr. 1428 chart. sc. XIV, olim Boistalle1 rianus ), miscell., qui Basilii et Libanii epistulas mutuas
testibus catalogis Mellotii et Omontii t. II 41 ipse non continet. ut hae in Laurentiano p o s Phainspexi laridis Brutique epistulas leguntur, ita in hoc inter easdem.
Nam
fc
Dehique ep. 501. 647. comm. ep. 12 medio in corpusculo mutuarum occurrunt, quod exhibet codex 657 402. Matritensis N 116 chart. partim Mediolani, partim Messanae a Constantino Lascari exaratus teste inscripV tione fol. 4 inicxolai, ag xavexavxivog 6 Xd6xa-
Qig xal avx& %al xolg (pikoloyoig l,iyQttty' rctff (isv iv (is8 loXdvoo xag 8 iv (iE66rjvy xfjg 6 ixsXlag T fol. 108 116 y inscriptus iniaxoXai afioi^alai xov (isyccXov (3a6iXsov %a\ Xifiav tov xov 6oq>i6xov. Sunt comm. ep. 1. 2; 501. 617. comm. 12; 9 12. 5. 6. 22. 1321. Sed inter 22 et 13 fol. 114 Basilii epistulae quinque extant. Ep. 21 fol. 117 succedunt eiusdem ep. 330.
332334.
647
in codice
403. Rhysiensi 70 sc. XVI. Ep. 501 sub finem prioris syllogae Lacap. extat, 647 autem inscripta fia6iXsl(p tw (isydXa> finem facit alterius. Excerpsi. Cf. supra p. 154 n. 165. Tantum ep. 501 exhibent hi codices:
404.
Vaticanus
gr.
711
sc.
XV
penianae num. (iy\ sed cum fol. 174 desinit. Reliqua desunt. Cf. supra p. 150 n. 155. In ceteris ep. 647 nulla alia, ut videtur, de causa omissa
est nisi
voluit.
quod
Ita
librarius
deficere
405.
Baroccianus
Lacapenianam
1)
(fol. 1 sq.)
4 sc. XIV exeunt. collectionem non ultra ff^jS' ep. 501 produ-
16.
xit; cf.
DE
COMM.
n.
EP. 12
229
de-
supra
p.
151
156
et p.
194
285.
Ex hoc
scriptus est
406. Bodleianus Gerardi Langbainii Advers. 21. Gf. supra p. 151 n. 158. Item ep. 501 in fronte, comm. ep. 12 in fine obvia est corpusculi mutuarum, quod exhibet codex
407. Parisinus
ep.
75
et Basilii ep.
fol.
(fol.
1215)
gr. 3044 sc. XV exeunt post Iuliani 41 responsoriam et Iuliani ep. 72 et 34 15 22 v Sunt 501 (perperam inscripta
.
paatXeiog Xipavtat). 16. 8. 7. 22. 15. 16. 23. 1721. 9. 13. 14. 10 12 (xy 6 avxog inscripta). Subscriptio est
supra char.
epist. p.
n. 19.
408. Parisinus gr. 2755, olim num. 129. CIOCCXL 668 1327. 3260 insignitus, chart. formae oct. mai raaDu Michaelis
Apostolis
ep.
41
comm.
Xoycov.
) exaratus, qui post Iuliani ep. 75 et Basilii et Iuliani ep. 72 et 34 (fol. 72 76) praebet ep. 501. ep. 1. 2. 20. 11. 12. xiXog rubricatum est. Sequitur
il-
Basilii Xoyog
iXXrjvin&v axpeXotvxo
Inspexi. Eadem res est in reliquiis corpusculi, quo finitur sylloga 415 epistularum Libanii orta e Lacapeniana et aucta e Va-
ticano 83,
vS
vte'
410.
fol.
117 T
gr.
248.
sc.
De
ep.
supra
p.
66
n.
10.
Bodleianus Baroccianus
quae
fol.
19
XVI
con-
a 14 complectuntur; de
Aifidviov inde
ep. 5 inscriptam BaalXsiog nobg verbis tdiov slvai (XI 578, 4). 6 10. 12
194
cf.
supra
p.
179
n.
210.
Lacapeuo coniectura verum assemulto post quam 501 et 647 succrevit ep. 26. Hanc qui continent codicum vetustissimus est 1) M. Vogel-Gardthausen 808.
TJltima sed, si nostra de
est,
cuta
non
ita
230
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
1 411. Heidelbergensis Palatinus gr. 356 ) (= Pal) sc. XIV ineunt., qui inde a fol. 31 post Phalarideas et Gre20. 22. 21, sed etiam 26 gorii Theologi non solum ep. 17 xov avxov exhibet. Sequuntur epistulae Basilii, inscriptam Apollonii, Synesii, Bruti; de fol. 58 cf. supra p. 181 n. 223. Gontulit et lectiones a Wolfiana discrepantes in Miscell. criticis Friedemanni et Seebodii vol. I p. 648 sq. Boether publici iuris fecit. Denuo in P. Maasii usum collatus est.
Inspexi.
Gum hoc plane conspirat codex 412. Cantabrigiensis Universitatis Ggl 2 sc. XV, qui foL 290 et 291 easdem quas ille epistulas continet eodem modo inscriptas et ordinatas. Sequitur epistula Michaelis Pselli. De fol. 294 cf. supra p. 181 n. 224. Inspexi.
Alias quidem corpusculi epistulas, sed ultimam (26)
eodem
fol.
modo xov avxov~ inscriptam, exhibet codex 413. Baroccianus gr. 216 (= Baro)
301*
ep. 9. 1. 2. 8. 7. 26. Inter 9 et 1 interiecta est Basilii ep. 279. Contuli. Cf. char. ep. p. 17 n. 41. Prol. p. 183 n. 243.
sc.
XV,
qui
Loco epistulae 9 epistulam 11, ceterum easdem quas Baroccianus epistulas exhibet medias in collectione Laca-
sc.
XV/XVI.
corpusculi ep. 1820. 22. 21. 16. 17. 15 et inter 20 et 22 328 8 inscriptae Xt(Sdvtos (lccoi1557 W. == Basilii
ep.
)
leho
{leyccka.
meum
n.
in
usum
con-
169.
Finem
659
cles.
faciat codex
415. Parisinus
Graec.
blici iuris
1) Cf.
Regius 2281, e quo Cotelerius Ecmonum. t. II p. 97 primus comm. ep. 26 punumerum ignoro. fecit, sed quem hodie ferat
n.
t VI 500
248 et supra
p.
181 n. 223.
2)
Eadem
epistula inter
comm.
16.
DE CODD. COMM.
EPIST.
EXHIBENTIBU8
231
Iam ut
summam
criseosque adhibendae
lineamenta describamus, in 21) codez Beginensis (Beg) fide eorpusculo ipso (ep. 1 tantopere praestat, ut potissimus dux sequendua sit. Haud raro solus lectionem genuinam servavit. Inter ceteros autem,
quos quidem assequi potuerim, et vetustate et bonitate ezcellunt codices, qui mutuas inter Basilianas exhibent Yindobonensis theol. CXLII (Vin), Monacensis gr. 497 (Mon), Angelicanus 13 (Ang), Baroccianus gr. 121 (Bar) et qui corpusculum in fine Libanianarum praebet
Vaticanus gr. 83 (V). At Angelicanus quoniam proxime a Monacensi stat, lectiones aut easdem aut peiores praebens nullo detrimento ab apparatu critico removeri poterat. Beliquorum vero modo hic modo ille cum Beg congruit, quae res vix aliter explicari poterit nisi ita, ut lectiones codicis Beg vel eius fontis in marginem archetypi horum (y) transierint atque hinc modo ab hoc modo ab illo in textum receptae
sint.
quorum lectiones in apparatum critiParisinus 2998 (P), qui proxime a Vin stat, Mosquensis 437 (Mosq) qui pleramque cum hoc faAt etiam cit, Heidelbergensis Palatinus 356 (Pal). inter codices a Marano in editione Basilii adhibitos sunt quorum ratio habenda sit, quippe qui vetustate et singularivisi sunt,
mihi idonei
cum
reciperentur
tate lectionum excellant, ut Harlaeanus, Mediceus, Coisliniani duo, Parisinus Regius primus. Harlaeanus et Cois-
linianus secundus iam non extare videntur. Mediceum id est LaurentianumlV 14 etCoislinianum I id est 237 et Parisinum Begium primum id est 506 ut ipse adirem temporum iniquitas obstitit. Itaque lectiones eorum a Marano prolatas reddidisse satis habui. Contra lectionum Coisliniani secundi et Parisini Begii secundi id est 971 sc. XVI, qui plerumque cum hoc facit, AngHcani (Angl\ qui Baroccianus 56 vel Oxoniensis Collegii Lincolniensis fuisse potest, Vaticani (Vat) ratio fere non habenda visa est. In ep. 11 autem aeque atque in 24 et 25 summam auctoritatem habent codices Libaniani VaVo.
232
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Ep. 22, cum desint codices Reg Vin Bar, nititur codicibus dlon V PMosqPal, quibus addidi Havniensem 1985 (Ha) et Laurentianum LIX 30 (Laure), qui ad communem redeunt fontem. In ep. 23 eosdem duos codices Ha et Laure, cum Pangaeum adire non licuerit, adhibui simul cum lectionibus codicis Harlaeani (Harl), e quo Cotelerius edidit, et codicis
Lincopiensis Benzeliani
onis Benzelianae.
cum codices vetusti omnino desint, Heidelbergensem Palatinum 356 (= Pai), Baroccianum 216 (= Baro), Aurelianensem 3 (= Aur) adhibui simul cum lectionibus Parisini Regii 2281, e quo Cotelerius edidit. Denique ep. 24 et 25 e 501 et 647 reIn
ep. 26,
petivi.
Aldina
Epistolae diversorum QrjToooov. philosophorum. oratorum. Rhetorum sex et viginti, quae prodiit Venetiis ap. Aldum mense Martio a. MID vol. II fol. a II 8 r 'ErtHSzoXal dfioi^aiai. Ba6ileiov rov (isydXov xal Aiaoqtiaxcov $$ itQog xoig uy.qgi.
22, quibus succeavlov xov aoqpiaxov (= Ald). Suntep. 1 dunt nonnullae Basilii, inter quas prima est HvdQovttua yyea (tovf tl (iev otixag d%ov. Fluxit e codice proxime stanti
sc.
417. EiuaxoXal EXXrjvinal Afioi^aiat a Pyrrho Caldoraeo Aureliae Allobrogum a. 1606 foras data et paucis mutatis editiones operum Basilii: Basileensis prima Frobeniana anni 1532 cum praefatione Erasmi, Veneta a. 1535, Basileensis secunda a 1551 cum praefatione Iani Cornarii, Parisina prima a. 1618 curata a Frontone Ducaeo et Fed. Morello et recognita per Godefridum Tilmannum p. 940 946 ep. Q(i QJiy' (== Par), Parisina secunda a. 1638, de-
Quamy repetiverunt
} 16.
DE EDITIONIBUS
EPIST.
MUTUARUM
233
Epistolia, Dialogi breves, oratiunculae, poematia ex variis utriusque linguac scriptoribus , quam anno 1577 excudebat
Henr. Stephanus
p.
7685
(ep.
18. 1322)
et editio
iynvxXonaidelag qpiXoXoytxrjg Patusae tom. I Venetiis a. 1758 177 (ix tcov vov ueydXov BaOiXelov foras data p. 171
38.
stulas
20) (17
17
20. 22). Etiam Fed. Morellus quattuor epiin praefatione tomi I d III et b IIII operum
Libanianorum cum lacunis ex Aldina sumpsit, ut epistulam 7, editione inscripta: z&v eXXnvix&v intaxoX&v dv&oXoyia. Graecorum vitcrum selecfae brevesque ipisiolae in usum studiosae
iuventutis
quae
feci.
a.
1603
ap.
Ioannem
Tomaesium
prodi-
erat p. 9.
Harum
onem non
Contra multis locis ope novem quos supra dixi codicum 22 emendare studuit textum epistularum 1
418. Maranus (= Mar), qui editionem operum Basilii a Garnerio incohatam perfecit Parisiis a. 1730 p. 452 462 ep. xXe xv% et tres ep. 23 25, ut a Cotelerio in
t.
II (Parisiis
1681)
p.
96
Harlaeano, Parisinis Regiis 2281 etl327 editae erant, sub n. tv xv&' adiecit. Cuius editionis constanter rationem habui.
97
e codicibus
Ordinem, qui erat in huius editione, tenuit et pauca ad emendandi praesidia in ea collecta e codicibus a Rostgaardo
collatis,
419. Wolfius (ep. 15901604), sed ep. 25, quae iam a Carolo Iespero Benzelio una cum 1602 etl603 (=23.24) Lundini Gothorum a. 1735 e Lincopiensi Benzeliano A publicata erat, e codicibus Rostgaardianis correctam adiecit.
1) Secundum Fabricium-Harles Bibl. typographia Steph. Prevosteau.
gr.
IX 56 iam
a.
1583 ex
234
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
De
editionibus epistnlarnm vel praeparatis vel de consilio huius editionis.
16.
efFectis, et
Superest ut de conaminibus editionis epistularum Libanii brevibus disseram. De qua valet paucis mutatis quod olim
dixit poeta: illam optavere plurimi, praeparavere multi, incohavere pauci, consummavit unus. Ac iam Franciscum 1 illum Zambicarium Bonouiensem ) epistulis Libanii colligendis in itineribus quinque annos per Italiam et Graeciam factis operam dedisse coniciendum esset ut affirmatum est ab auctore recensionis editionis Wolfianae anonymo quae prodiit in Bibliotheque Baisonnee de savans de TEurope t. 24
(Amstelod. 1 740)
p.
181,
si fides
habenda
Ioannem Ben-
tivolum Bononiensem et Federicum ducem Urbini a. 1473 et 1475 missarum, quae verba ex Fr. Zamb. 319 et 325
repetita supra p. 59 typis impressi. Sed parum fide dignum esse hunc hominem et olim ostendi et supra repetivi. Novit certo, fortasse etiam acquisivit codicem postea Vaticanum 83 (F), qui plures mille et quingentas epistulas continet, fortasse etiam descripsit ex hoc Neapolitanum, sed in ver-
tendo non Vaticanum, sed unum Bononiensem vel Dresdensem vel codicem cum his cognatum') usurpavit.
Ab Aldina epistolographorum editione a. 1499 foras data 8) exclusae erant epistulae Libanii. 420. Editionem principem (= pr) sc. XVI supra codicem Fonteblandenp. 79 n. 21 descripsi: reddit enim fere
sem hodie Parisinum 2962 e Vo descriptum, sed opera iam in epistula 108 desiit. Usus sum exemplari bibliothecae
Berolinensis.
Cum hac cohaeret editio versionis latinae harum epistularum duobus tomis comprehensa, quorum prior quavis inscriptione caret, alter in exemplari Berolinensi textui graeco antecedens hunc habet titulum: Epistolarum Libanii Liber
\
1) Cf. Prol. p.
58
sq.
domi hospitabantur.
Snpra
p.
232 n. 416.
1.
DE EDITI0NIBU8 EPISTULARUM
235
Secundus Antho. Pichonio Chartensi interprete. Parisiis, Apud Ioannem de Bordeaux, in monte D. HUlarij sub signo Occa76. Auctor versionis tomi prioris quis sit, nescitur. sionis. 15 421. Sed etiam alter Morellus Parisinus, Federicum
dico,
gymnasmatis et orationes Parisiis a. 1606 et 1627 edidit, de epistulis publicandis cogitavit. Atque is non in codicibus, qui ei ad manum erant, Parisinis adbibendis acquievit, sed etiam alios anquisivit. A Paulo V pontifice a. 1614 petivit et assecutus est ut epistulae quae in bibliotheca Vaticana essent exceptis iis quas iam ipse habebat per Scipionem Cobellucium describerentur 1 ), cuius opera codice hodie Parisino 2963 continetur. Item ab Andrea Schotto nactus est ut codex qui penes hunc erat hodie Skoklosteranus ipsi mitteretur, ut is a. 1617 Ioanni Meursio scribit') (Meursii opp. XI col. 274). Sed editionem non perfecit fortasse ex3
cepta praefatione
fuisse
),
etsi
summa
cuius testis profertur lepida illa narratiuncula a Paulo Colomesio (Recueil de particularitez,
fertur
assiduitas,
4
fait l'an
1665) prolata p. 318 cd. Fabricius ), quam oblivioni eripere hic iuvat: Tay appris de M. Vossius, que F&d&ric Morel travaillant sur Libanius, quelcun luy vint dire,
que sa femme estoit fort malade; d quoy il repondit: je n'ay plus que deux ou trois petiodes d traduire, apris celaje Viray voir. Quelcun retournant luy dire qu'eUe s'en alloit, je n'ay plus que deux mots, dit il, je seray aussi-tost que vous. Enfin comme on luy vint annoncer, que sa femme estoit morte, Fcn suis bien marry, ripondit il froidement, cfestoit une bonne femme. Itaque praeter quattuor inter Basilium et Libanium
mutuas ex Aldina in praefatione Lib. opp. t. I repetitas paucae lucem viderunt in aliis eius editionibus, ut duae ad Iulianum ep. 72 et 143 in editione pro rhetoribus ad Antio31, ep. 123 in praefat. chenos, Lutet. Paris. 1616 p. 29 Lib. opp. t I, ep. 175 et 670 in Lib. opp. t. II p. 575 sq.
1)
3)
4)
Supra p. 63 n. 0. S) Supxa p. 109 sq. n. 76. Supra p. 63. E quo repetivit Fabricius Bibl. Gr. t. VII p. 888.
236
ricus
PROLEGOMENA AD EPISTDLAS
422. Promisit quidem novamepistularumeditionemHenille Valesius, qui nactus notitiam apographi Bigo1 tiani codicis Vaticani 83 (= Par. 3110) ) crebro in notis ad Ammianum numeris, quos in illo habent, usus earum mentionem fecit, ad XIV 7 p. 32: Mcentium malo ex Libanii Epistolis, quas aliquando, si JDeus juverit, in lucem edemus. Neque vero promisso stetit. Unam epistulam ad Ammianum Marcellinum datam (= 1063) in praefat. ad lecto-
rem
1681)
e codice bibliothecae
424.
vides Clericus
et
426. Ioannes Boivinus, qui epistulas codicis Paris. 2962 descripserunt et Latine verterunt atque nonnulla scite
observaverunt 8). 427. Notas Clerici adhibuit Iacobus Gothofredus, cuius in usum ille apographum alterum codicis Parisini, sed non plenum fecerat, in Notis (= Not), quae hodie in bibliotheca urbica Hamburgensi asservantur et a me in parte 4 publici iuris factae sunt ). 428. Neque ut lucem videret, obtigit operae Antonii
Mariae Salvini
e
sit et in
Florentini, qui a.
1695
1699
et
epistulas
eius in
LV
2) descrip-
sermonem Latinum
vertit; sed
autographum
bibliothecam Marucellianam et ex hac in nationalem Florentinam transiit, apographum in bibliothecam Dorvillii et ex hac in Bodleianam 5), alterum die 2 Decembris a. 1698 Kost-
gaardo missum
et in huius
ser-
vatum
est.
T 1) Perperam Wolfius Praef. ad lect. fol. 2 Valesium in epistulis codice Altini usum esse, id quod cadit in orationes, coniecit. Cf. t. I p. 34.
Snpra p. 15 sq. n. 168 et 159. Wolf. praef. ad lect. fol. 2. Supra p. 79 sqq. n. 2426. 28. 6) Supra p. 116 sq. n. 84 et 85. 4) Supra p. 81 n. 27.
2)
3)
16.
DE EDITIONIBUS EPISTDLARUM
237
Viudobonensis commentariis
a.
lib.
VI
p.
244
sq.
Vindobonae
1674
cum
tivit
Bichardus
1707
repe-
Rich)*).
Io.
Al-
bertum Fabricium in Bibliotheca Graeca: una ad chum ( ep. 1466) t IV (Hamburgi 1711) p. 284
Iambli-
ex apo-
8 grapho codicis Barocciani a Godofredo Oleario facto ); tres ad Iulianum t. VII (1715) p. 397402 ex eodem; quattuordecim ad Themistium t. VDI (1717) p. 37 54 ex apographis codicis Berolinensis et Spanhemiani a Maturino
Veyssiere
La Croze
factis
4
).
43 1
facta
6
cum
co-
dice Vossiano ab
)
cum omnium operum tum epistularum quae ut Romae promissa a Fabricio t. VII p. 414 ex At-tis Eruditorum Anni 1712 p. 431 et Memoriis literariis Trevoltinis 1712 p. 1473 aDnuntiata est, non ultra primos conatus videtur progressa esse. Auctor eius erat Leonardus Adami et codices potissimum Italiae et Germaniae adhibuisse ferebatur, sed praematura morte (a. 1719) abreptus
est De quo cf. t. I 284. 433. Iisdem vero annis, quibus Salvinius epistulas descripsit, summa in apparatu ad editionem paraodam colligendo
itinere
opera collocata est a Friderico Rostgaardo. Is enim in a. 1696 1698 per Galliam et Italiam facto paene
133
lae XII iam primum editae cum interpretatione latina Barth. Christ. Riehardi.. 8) Supra p. 162 n. 169 et p. 171 n. 192. 4) Supra p. 89 n. 44 et p. 170 n. 191. 5) Snprs p. 89 n. 46 et p. 171 n. 198.
238
omnes
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
codices, qui epistulas continebant, expilavit itaque
ingentem apparatum coegit. Qua in re quomodo egerit, audiamus ipsum multo post in epistula die III Ian. a. 1738 ad
Epistolis in Vaticana
pauciores
mea manu
amanuensem minime rudem, patria Norvegum*), qui per Angliam, Galliam et Italiam mihi famulatus est, ad hanc operam adhibui, omnesque et singulas cum ipso diligenter ei pro captu meo curate relegi, et cum ipsis codicibus contuli. Omnes autem ex avxoyQctqxa descriptae sunt: nam recenexaratae; sed
tioribus apographis nullis usus sxtm. In eo timo loco dicit memoria eum defecit.
quidem quod
epistulas
ul-
Nam
non
omnes
e Parisino
descriptas esse ipse testatur in margine ad ep. 109 adnotans: Haec est prima epistola earum quae ad apographum Dni Ioannis Boivinii descriptae sunt, ultima autem
est
fidem
fecit
(= 339). Sed in reliquis non est cur denegemus. Pro fundamento sumpsit et ipse codicem illum Parisinum 2962: nam Parisiis primam itineris
xx&' ^AvttxoXlfo
ei
stationem et
ille
amplissimus, ut Rostgaardus
lare potuerit, et in margine apographi lectiones ab hoc recedentes codicum quos postea cognovit sed paucas adnotavit. Epistulae huius codicis cum nonnullis trium aliorum codicum Parisinorum primum efficiunt apparatus vo-
lumen; secundum epistulae ab hoc absentes quas itinere 1698 in Italiam continuato in bibliothecis Ambrosiana, Mutinensi, Laurentiana, Romanis invenit. Marcianos codices obiter inspexit; reliquas bibliothecas non adiit. Non
a.
defuit iudicium criticum, ut e nota de codicibus Mutinensi et V et Va supra p. 87 publicata apparet. Sed ut nihil
dicam male accidisse quod ex apographo exordium sumpsit 1) Bibl. urb. Hambnrg. Supell. epistolic. Uffenbachii et Wolfiorum CXXIV XXV (Ad Io. Cbstph. Wolfium. XI-XIl. H Z)
fol.
412.
Cf.
snpra
ei
p. 60.
erat Jorgen Schielderoy secundum Werlauffium, Historiske Efterretninger omdet store Kongelige Bibliotbek i Kiobenhaven, Kiobenhaven 1844, 149.
2)
Nomen
16.
DE EDITIONIBUS EPISTULARUM
239
seroque ad codices vetustos pervenit, defuit diligentia in diversis manibus correctricibus discernendis. Et num linguae Graecae satis peritus fuerit in dubio relinquitur. Nam texconstituit, immo vero in apparatu collecto acquiedonec is quoque a. 1725 auctionis iure veniret. Itaque factum est ut is vel Fabricium lateret et editiones epistularum praepararentur vel foras irent nulla eius cura ha-
tum non
vit
1
bita.
Nam
et
434. Ioannes Palmrootius Upsaliensis in unius Kolambiani codicis recentis, quem a. 1691 descripserat ( cod.
Upsal. 64) et
a.
1726
in editionis
1
)
formam redegerat
(= cod.
in
et
1735
sum, plerique Barocciani erant et antiquioris notae) col6 in praeligas, sed ex apographo Langbainiano ), ut ipse fatione editionis testatur, descripserat et centnriam earum selectam cum versione latina et notis Lipsiae a. 1711 (= Wolf Cent) et tomo secundo et tertio Anecdotorum
sacrorum et profanorum ab ipso Hamburgi 1723 editorum (=Wolf An), 25 epistulas alias partim ex eodem partim ex apographis codicum Berolinensis et Spanhemiani a Maturino Veyssiere La Croze factis publicaverat Iam postquam apparatum Rostgaar-
graecorum
a.
1722
et
1)
bit
dam
Iam a. 1711 Wolfius La Crozio sibi mnntiatnm esse scriRoetgaardum apparatum Hemsterhueio ad editionem parandare velle (Thesanr. epiatol. Lacrozian.
t. II
p. 19 ep. 11).
2)
4)
5)
3) Snpra p 113 n. 78. Supra p. 146 n. 140. Me ipeum toto hoc apparatu naum esse supra dixL Lib. epiet. Centur. praef. 4. 6) Snpra p. 152 n. 160.
240
PROLEGOMESA AD EPISTULAS
dianum a bibliotheca Havniensi utendum nactus est, fundamentum eum novae editionis Amstelaedami a. 1738 foras missae fecit. Atque totus ab hoc pendet. Neque enim solum textum ex eo constituit, sed etiam ordinem, quem ille secundum tempus, quo bibliothecas visitaverat, epistulis in apographis dederat retinuit. Pauca eaque parvi pretii subsidia aliunde sumpsit. Codicem Vo inspexit, non usurpavit. Pauca emendavit neque in his fere fuit felix. Defuit linguae
editioni p. 860 subiunctis correxit, in quibus etiam editionis Benzelianae rationem habuit et observationes Dorvillii protulit.
graecae peritia
).
Complura in Addendis
865
Plura voluit corrigere Curis posterioribus, quas promiat mors iam anno editionem sequenti eum praevenit. 437. Largissimam igitur reliquit messem 2 ), at messores nactus est paucissimos, immo vero unum, sed hunc nokl&v ccvxul-iov, Reiskium. Is plus semel epistulas, ut a Wolfio emissae erant, perlegit et emendavit. Ac primum quidem
sit,
iam adulescens, quae invenit vel invenisse sibi visus est, in formam notarum redegit quinque paginis comprehensa-
rum (=
Not), quas Dorvillio publicandas tradidisse videtur. Reperitur enim inter codices manuscriptos Dorvillianos, qui iu bibliothecam Bodleianam transierunt, codex X. I. 4. 27
Reiskii inLibanium. Adulescentem sane produnt, sed ex ungue leonem, et digna erant quae publicarentur. Nam multa sunt egregie observata. Itaque plerasque
inscriptus
in apparatu respexi. Sed multo feracior opera a viro epistulis impensa, qui gratia etiam in his spirante plane se devinctum esse professus est. Margiui exemplaris editionis Wolfianae, quod post eius mortem cum reliquis adversariis in bibliothecam regiam Havniensem transiit ab eaque mihi utendum missum est, permultas emendationes
fuit et observationes
harum notarum
litteris
8 1) Ruhnkenius Tim. p 137 ed.* (116 ed. ) eum hominem graecae linguae mediocriter peritum nominavit. 2) Anonymus qui in Bibliotheque Raisonnee des ouvrages de savans de 1'Europe t. 24 (1740) p. 177 227 censuram editionis egit pauca ad interpretationem, ad crisin nihil contulit.
16.
DE EDITIONIBUS EPI8TDLARUM
241
/w signiticavi. Has vero itorata lectione in Supplementorum libello ( Suppl) vel auxit vel correxit. Sed etiam vim quam
epistulae ad genium saeculi quarti p. Chr. n. cognoscendum habent probe perspexit. Itaque non solum, quae voiumine
ad vitam Libanii apparatus inscripto continentur (Coll. nov. Reg. N. 10t>), sed etiam prosopographiam eorum ad Z) quos epistulae extant, duobus voluminibus (A G.
N. 107) conscripsit. In fine indicis alphabetici legitur: absolri adspirante deo d. 22 De.c. 1757. Denique etiam versionem latinam epistularum pariter
comprehensam
confecit. Spatio
multorum anno-
rum
interiecto collationem
cum
d.
Permultae emendationes non modo huius, sed etiam optimorum codicum lectionibus confirmatae sunt, et ingens est
in
numerus earum quae his obstantibus in textu reponendae vei apparatu commemorandae erant, quippe quae viam ad
emendandum indicarent vel saltem corruptelam stabilirent. Dolendum est quod defuere successores cum alii tum qui
ceteris Libanii operibus
opem
Carolus Sintenis, Augustus Gasda, Carel Gabriel Cobetus. 438. Praeter C. Fr. Matthaeium, qui collationi codicum
Mosquensium ad Iacobsium missae ') nonnullas emendationes adiecit, unus 439. Franciscus Boissonadius operam suam etiam epistulis navavit. Is enim codices quorum ei copia erat Parisinos 1000. 3002. 3035 contulit nonnullosque locos ex iis correxit. Sed hi erant recentes, neque notas criticas collegit, sed per adnotationes cum aliarum editionum tum Anecdotorum dispersas reliquit, neque quicquam, quod ad crisin in
epistulis factitandam portineret, protulit Nova igitur editione opus esse cum propter scriptorem ipsura tura propter eos ad quos epistulas dedit et propter
res
quas
illis
candum
1)
idoneos.
Supra p.91
n.
47 et p. 216
n. 886.
242
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
Eugenium Bormann.
Romanis
causa nomino
Is a. 1867 codices Florentinis Neapolitanis asservatos et Va diligentissiroe coninspexit et vetustissimos eorum ferre coepit, sed distentus cum aliis muneribus tum cura
in bibliothecis
inscriptionum Latinarum quae collegerat anno proximo mihi Roraae tradidit qui paulo ante Herchero auctore consilium omnium operum Libanii edendorum ceperam. Ac primum
quidem erat
notitiara
Italicos plerosque a.
1868
1870
tractavi et
a.
1895
revisi,
apparatum et Rostgaardianum et Fabricianum nt Reiskianum Madvigio intercedente ab Havniensibus missum. De codicibus Mosquensibus mihi rettulit Theodorus Korsch,
de Upsaliensibus, Lincopiensibus, Skoklosterano Einar L8fstedt pater, cuius copiis usus a. 1877 universitati Upsaliensi saecularia quarta celebranti nomine universitatis Rostochiensis commentatione inscripta 'De Libanii libris
manuscriptis Upsaliersibus
tulatus sum.
dis et inspiciendis ultro
operam suam
dopulus Kerameus, Manuel Gedeon, P. Spyridon Lambros, Alexander Lauriotes. Codices Angliae, GaJliae, Hispaniae
1880 examinavi, Hierosolymitanos, Constantinopolitanos, Chalcenos, Rhysiensem a. 1896, Athenienses a. 1903. Tandem benevolentia honestissimi huius editionis venditoris Alfredi Giesecke ectypum photographicum codicis Athoi Laurae nactus sum. Quo pacto factum est ut si excipis unum
a.
alterumve recentissimum ac vix nomine dignum, nullum extare asserere possim quem non aut ipse aut per doctorum
nondum
manu
othecis latebant, ut Manuelis Rhaul, Georgii Lacapeni, excerptoris Darmstadiensis, adeunda erant.
Talem
in
16.
245
epistulae ad nos pervenerint cognitum est, recensionis fundamenta iaci ordoque earum qui, ut quadamtenus Sieversius, multo plenius Seeckius cognovit, chronologicus est, restitui
potuit.
Iam haec
res
erat, ut viri
summi, quales Tycho Mommsen et Augustus Nauck fuerunt, palam dubitationes exprimere potuerint, num mihi uni atque solo ea successura sit. Sed etiam manus emendatrix adhibenda erat. Nam quamvis inter codices, qui a quadringentis
prope absunt, nonnulli sint vetusti atque boni et quamvis manus interpolatrix in epistulis multo minus quam in aliisscriptis grassata sit, tamen textus libris manuscriptis et testimoniis traditus minime corruptelis liber est Has ut re-
moverem pro parte virili operam dedi, quin etiam cardinem operae meae in emendatione verti profiteor. Et quamquam manum Libanii iam omnibus locis cum mea tum aliorum ope restitutam nodosque interpretationis omnes solutos esse affirmare nolo, tamen numerum locorum desperatorum haud
ita
magnum
esse crediderim.
in recipiendis epistulis crisis adhibenda erat Epistulas quae a Wolfiana editione absunt addere noo potui nisi paucas, quas in collatione numerorum editionis illius
Sed etiam
sqq.) reperis ). Multo plures seclusi, quippe certi alius auctoris sint. Contra sub finem huius edi-
ab ep. 1545 cancellis rectis inclusas dedi eas quae quidem quin a Libanio abiudicandae sint non dubito, oui vero tribuendae sint, adhuc me nescire fateor. De iis
aeque atque de corpusculo epistularum inter Basilium et Libanium mutuarum supra 14. 15 egi. In universum quidem rationem in antecedentibus tomis adhibitam servavi, pauca novavi. Quoniam codices non solum eclogarii, sed etiam corporales excepto V parum pleni
sunt, singulis epistulis sigla codicum, quibus continentur, adscripsi et apparatum criticum, ut aditus ad singulas epistulas facilis fiat, ita institui ut quivis statim eo uti possit.
1) p. 49
Quod Zacagnius Collect. Monum. vet. Eccl. Graec. et Lat. supra duarum chiliadum numerum epistularum Libanii
codicibus Vaticanis servatum esse dixit, exaygeratione continetur nisi forte epistulas latinaa Zambicarii inclusas esse voluit.
244
PROLEGOMENA AD EPISTULAS
numeros annorum, quibus epistulae tribuendae sunt, usus libris G. R. Sieversii, Das Leben d. Libanius, Berol. 1868 a
filio
parum accurate
edito, 0. Seeckii,
VI, Gotting. 1909. De personis ad epistularum libris I quas epistulae datae suut, plerumque Sieversium vel Seeckium provocavi, ubi vero necessarium videbatur, locos cum aliorum
scriptorum, velut Ammiani Marcellini, Iuliani, Tbemistii, tum Libanii ipsius adnotavi. Idem fere valet de rebus vel diserte
De
Liba-
commemoratis vel tecte significatis. Quo in genere etiam maximus est numerus locorum, quibus non res suae aetatis, sed temporis praeteriti a scriptoribus classicis commemoratas respexit. Inter quos post
Homerum eminent
Euripides et
Aristophanes, Thucydides, Isocrates, qui fertur auctor Demoniceae, Demosthenes, sed omnes hos superat Plato, cuius dialogorum locos multo crebrius recordatus est quam com-
quidem in compluribus codicibus ad nos pervenerunt, quorum pleraque sub textu publicavi; scholia vero copiosiora paucis codicibus insunt, inter quos singularem habet locum Berolinensis. Sed haec recentis sunt originis, ut vel Suidae lexicon crebro exscriptum demonstrat, ac ne ab autoschediasmatis quidem abhorrent. Itaque haec non omnia exhibui, sed nonnulla ut specimina exegeseos Byzantinae elegisse satis
habui.
Nihil restat nisi ut optem laborem meum a viris doctis boni consuli et aliquid conferre ut studium litterarum saeculi p. Chr. n. quarti revirescat. Dabam Vratislaviae die XII mensis Septembris anni MCMXX.
Libanius Opera
PLEASE
DO NOT REMOVE
FROM
THIS
CARDS OR
SLIPS
UNIVERSITY
OF TORONTO
LIBRARY
1482