T'ir^'

^:n

v»
^^»

•^ ^ ^. -r > .

V T^ ^

f . ^ '^ ^r ,
r •
"^
4 fS -: '

1^-v
-V' /?- ,
^*
^
•

.' '^ L . i^
-. V y

y^^-^
'^ u
::^-.
/^^.

*-
iU^
'
-^H:>
'X ^^H^.

i- «.
 ANALECTA IIYMNICA
MEDII AEVI.
Herausgegcbeu

von

Clemens Blume und Guido M. Dreves.

XXVIII.

HISTORIAE EHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien
des

Mittelalters.
Siebente Folge.

Leipzig.

ü. K. R e i s 1 a ii d.

1898.
 H18T0RIAE RHYTHMICAE.

Liturgische Reimofficien
des

Mittelalters.

Siebente Folge.

Aus

Handsehriften und Wieg*endrueken

herausgegeben

von

Guido Maria Dreves

S. J.

-^s^

Leipzig.

0. K. R e i s 1 a n d.

1898.
^T^. OFlli^

<b^"

JÜN - 8
195B

(6806
 VOEWOKT.

Mit dem vorliegenden Bande gelangen die Historiae rhyth-

micae , deren im ganzen etwas über 770 veröffentlicht worden,
zum Abscbluls. In den der sechsten Folge dieser Officien
voraufgeschiekten Worten ist bereits auf eine An-
einleitenden
zahl verlorener Reimofficien aufmerksam gemacht worden. Dar-
über, dafs wir bei aller scheinbaren Reichhaltigkeit dieser Samm-
lungen doch nur einen Bruchteil des einstigen Bestandes an
rhythmischen Officien kennen, belehrt uns in anschaulicher
Weise eine kleine Handschrift des historischen Archivs der Stadt
Köln. Ich habe auf dieselbe bereits im Vorworte zum XIII. Bande
dieser Analekten aufmerksam gemacht und einige Bruchstücke
aus derselben mitgeteilt. Es war mir aber bei meinem Aufent-
halte in Köln mangels an Zeit nicht möglich, eine eingehendere
Durchprüfung der Handschrift vorzunehmen. Nachdem ich die-
selbe seither dank der zuvorkommenden Freundlichkeit der
kölnischen Archiv-Direktion hier mit Mufse durchzugehen in der
Lage war, glaubte ich den Inhalt derselben, soweit er für die
Kenntnis der Historiae rhythmieae von Belang ist, an diesem
Orte mitteilen zu sollen.
Cod. Colonien. W. kl. 8° 28. ist ein cartaceus saec. 15. von
267 Ell. zu 145 X 105 mm. Derselbe stammt aus der Kölner
Karthause und kann Gebetbuch bezeichnet werden. Von
als ein
fol. 1 a bis 51 a enthält derselbe verschiedene Gebete und Andachts-
übungen, die uns hier nicht weiter interessieren. Mit fol. 51a
beginnt eine alte, bis fol. 244 fortlaufende Paginierung. Dies ist
der für unseren Gegenstand wichtige Abschnitt, denn er enthält
 — 6 —
eine Anzahl von Gebeten in Versen und Prosa auf die ver-
schiedensten Feste des Herrn und der Heiligen, von denen der
gröfste Teil Officien, vielfach rhythmischen, entnommen ist.

Fol. 245 folgt dann ein alphabetisches Register, an welches sich

eine Reihe nicht hierher gehöriger Nachträge schliefsen. Diese

von fol. 51a bis 244 a fortlaufenden rhythmischen und prosaischen
Gebete sind aber weder alphabetisch noch chronologisch geordnet,
wenigstens ist die kalendarische Anordnung nicht durchgeführt,
da dieselbe, melirfach beim Jahresschlüsse angelangt, zum Januar
zurückkehrt, und so mindestens drei Reihen kalendarisch ge-
ordneter Feste darstellt. Zu bemerken ist hier noch, dals alles,
was hinter 235 a liegt, späterer, von einer Hand des 15. Jahrh.
fol.

geschriebener Nachtrag ist.

Inhaltlich erweist sich das, was zu den einzelnen Festen
geboten wird, als sehr verschieden. Meist finden wir Bruch-
stücke von kirchlichen Officien, einzelne Antiphonen, Responsorien,
Invitatorien daneben aber auch Fragmente von Hymnen, Se-
,

quenzen, nicht-liturgischen Reimgebeten. Bei allen Festen wird

mindestens ein Kirchengebet, eine Kollekte, oft mehr als eine

Kollekte angeführt.
Ein vollständiges Inhaltsverzeichnis der Handschrift aufzuneh-
men und hier wiederzugeben, wie dies anfänglich in meiner Absicht
lag, hätte zu viel Raum beansprucht ich mufste mich begnügen,
;

alles das zu verzeichnen, was entweder sicher oder doch mög-

licherweise Bruchstück eines rhythmischen Officiums sein konnte.
Wenn ich dabei unter Verweisung auf jene Bände der Analekta,
in denen sie zum Abdrucke kamen, auch die bereits bekannten
Reimofficien berücksichtigt habe, so geschah es, weil deren
häufiges Auftreten in der Handschrift eine wesentliche Stütze der
Vermutung ist, dafs auch die unbekannten Bruchstücke ähnlichen
Officien entlehnt seien. Diese im Anhange vorliegenden Bandes
mitgeteilten Excerpte sind sodann, da in der Handschrift, wie
bemerkt, keine Ordnung durchgeführt ist, in alphabetische
Reihenfolge gebracht worden. In den Rahmen des Vorwortes
selbst sie aufzunehmen, verbot deren Reichhaltigkeit und dem-
entsprechender Umfang.
Fortgelassen habe ich aus diesen Excerpten alle Bruch-
stücke prosaischer Officien, deren Zahl ])egreiflicher Weise die
der rhythmischen Historien noch übersteigt; alle Bruchstücke,
 — 7 —
die sich mit Sicherheit als nicht aus Officien herrührend nach-
weisen lassen, weil sie Teile eines bekannten Hymnus, einer
Sequenz, eines Reimgebetes sind; fortueblieben ist endlich aufser
dem Hinweise auf die keinem Feste fehlende Kollekte
fast bei

die Erwähnung einer Sorte leoninischer Hexameter, die bei einer

grofsen Anzald von Festen auftreten, fast immer paarweise, rück-
sichtlich derer man sich aber sehr bald überzeugt dafs sie von ,

einem Verfasser, wahrscheinlich einem Kölner, vielleicht dem

Veranstalter der Sammlung selbst, herrühren und keineswegs
liturgisch sind. Dieselben sind zum Überflusse in der Handschrift
zwar nicht immer, aber durchgängig durch rote Unterstreichung
ausgezeichnet. Ein anderes Beweismoment liegt darin, dafs, wo
die Bruchstücke der Handschrift im übrigen einem bekannten
Officium entlehnt sind, diese Leonini niemals einen Teil der be-
treffenden Historia bilden. Einige Beispiele mögen genügen, einen
Begriff von diesen Versen zu geben:
Martyr et antistes precibus succurito Blasi,
Ne pereant tristes vitae de codice rasi.

Sancti sutores Crispinus, Crispinianus

Nos doceant mores, quibus alta poli capiamus.

Oret praegratus Domino Petrus cathedratus,

Ne reprimens noxa spoliet nos perpete doxa.
Dafs diese Verse nicht liturgisch sind, zeigt am deutlichsten
der Umstand, dafs unter ihnen solche sich finden, die in der
nicht-liturgischen Einzahl reden, z. B. :

Nos Timothee rege vera sub apostolo lege,

Martyr adesto meae Clemens animae Timothee.
Den Verfasser dieser Leonini halte ich für einen Kölner,
weil spezifisch kölnische Lokalfeste mit ihnen verbrämt sind.

So heilst es z. B. fol. 143 a: Translatio capitum Felicis et Adaucti

Coloniae ad Apostolos, 4. Martii, wozu die Verse:

Obtineant precibus sanctus Felix et Adauctus,

Ut per nos numerus sanctorum fiat adauctus.

Sum dictus Felix, cole me, si vis fore felix,

Augeo res auctus, quia sum vocitatus Adauctus.

Staunenswert ist, wie ein Bewohner der stillen Karthause

im Jahrhundert eine Sammlung wie die uns beschäftigende
15.
zustande bringen konnte, in der er so weit zerstreutes, schwer
zu erreichendes Material zu vereinigen wufste. Entweder besafs
 — 8 —
dieKölner Karthause in ihrer Bücherei eine Sammlung fremder
und seltener Breviere, wie sie heute keine öffentliche Bibliothek
mehr kennt, oder aber er erhielt, und dies ist glaublicher, sein
Material von Ordensgenossen oder Freunden aus Deutschland,
Frankreich, England, Italien zugesandt. Von einer ganzen Reihe
von Reimofficien hätten wir keine Kenntnis ohne die Bruchstücke,
die dieser tieilsige Sammler uns gerettet hat.

Wien, den 18. Juni 1897.

Guido Maria Dreves.

HISTORIAE RHYTHMICAE.
SERIES SEPTIMA.

525^
v.2^
 1. De sancta Mapsrareta.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Invitatorium.
Super Psalmos.
Regem regum veneremur,
A. sidus angelicum, Ipsi semper modulemur,
Virgo Margareta, Ut Margaretae sociemur.
Audi sonum mellicum,
Quem plebs canit laeta; In 1. Nocturno.
Quae draconis uterum Antiphonae.
Siguo crucis Christi
1. Domine Dominus noster^
Assisteute superum
Cuius fulget nomeu mire.
Coetu confregisti,
Impetra solacium
Dum ex vasis trahis irae
Vas honoris Margaretam,
Reis desolatis,
Per quam superas athletam,
Ut caeli palatium
Inimicum et ultorem.
Dimissis peccatis
Scandentes in gloria 2. Caeli enarrant gloriam Dei,
Vivamus per saecula. Cuius fide praesignita
Margareta margarita
Ad Magnificat. Olybrium superavit,
Regem Christum dum amavit
A. Fidelis turba, propere Super mel et favum
Regem festina cernere
3. Domini est terra^
Pacificum Salomona,
Margaretam qui in montem
Sertatum matris Corona;
Sanctum ducens illi fontem
Super Cherubim residet,
Dat caelestis disciplinae,
Iniima qui cuncta videt,
In throno sedet gloriae,
Hanc qui petet sine fine,
Ipse est rex gloriae.
Quem dulces stipant filiae,

Sion adulescentulae, Responsoria.

Hierusalem iuvenculae, 1. Gaude, mater ecclesia,
Quae castitatis lilia Quam illustrant sollemnia
Rosarumque martyria Margaretae celebria,
Sponso portant in canistris. Cuius praeclaro sanguine
quid suavius his sistris? Pro Christi fuso nomine
Inter quas, en, luce laeta Aeterna stat memoria.
Ardens Stella, Margareta, V. Astitit regina a dextris tuis
Pro nobis regem virginura in vestitu deaurato circum-
Ora, precamur, Dominum. data varietate.
 12 —
Responsoria.
2. Cum nutricis oves pavit,
Praeses hanc videns amavit 1. Educta praeses virgine
Impulsans minis, precibus, Kursus novo certamine
Sed illa tamqaam stercora Vult sanctam mentem frangere,
Mundi reputans decora Dum lampades ad latera
Adliaeret Christi legibus. Succendit, sed haec aspera
V. Lex Domini immaculata, con-
Tormenta vieit prospera.
vertens animas ,
testimonium V, Igne eam Dominus examinavit,
Domini fidele ,
sapientiam non est inventa in ea ini-
et
praestans parvulis. quitas.

2. Post haec undis immergitur,

3. Tristatus draco territat
Motu terra concutitur,
Margaretam, dum flagitat
Dissolvuntur vincula,
Hostis videre faciem,
Currentis ad spectaculum
Qui deglutivit tremulam,
Gentis ad hoc rairaculum
Sed salvat Christi famulam
Credunt quina milia,
Crux huius signans aciem.
Qui pro Christo decollati
V. Aperuit super eam os suum
Sauguineque baptizati
sicut leo rapiens et rugiens.
Capiunt caelestia.
V. Posuerunt mortälia servorum
tuorum escas volatilihus caeliy
I n 2. Noctnruo. carnes sanctorum tuorumhestiis
terrae.
Antiphonae.
3. vere caelestis regis
Prolem non degenerem,
1. Dructavit cor tuum verhum
Decollanda cuius legis
honum,
Se designat memorem,
Christi virgo Margareta,
Dum preci dato spatio
Dum virtutum fructu feta
Orat pro persecutore
Dilexisti iustitiam,
Et sui memoriam
Consecuta laetitiam
Agente, dehinc fuso rore
Et domum patris tut,
Sanguinis ad gloriam
Tendit caesa gladio,
2. Deus noster refugium, V. Quam ingreditur sine macula
Arma, scutum qui confregit operata iustitiam.
Et in niliilum redegit
Crudelis hostis iaculum,
Ut faciat tabernaculum In 3. Nocturne.
Suum altissimus.
Antiphonae.

3. Fkndamenta eins 1. Cantate Domino^

Posuit in suis sanctis, Orbem terrae qui correxit,
[Montibus] quam fulsit tantis Margaretam dum provexit,
Columnis rex noster David, Ut gentium dacmonia
Sanguine suo fundavit Damnet; Deo sit gloria
Eam altissimus. In sanctificatio7ie eins.
 — 13 -
2. Dominus regnavit, 2. Cuius illidecens decor
Et exsultet ecclesia, Amore perurens iecor
Dum Margareta tenera Cogit, uthanc sponsam quaerat,
Adorantes sculptilia Quae se Christoiam voverat.
Voce damnat libera 3. Nuntiis sie dixit: Ite
In simulacris suis.
Et de puella quaerite,
3. Cantate Domino, De statu, secta discite,
Qui recordans veritatis Ut sponsa sit, adducite.
Salutare missum gratis
4. Legati iussa perferunt,
Revelat per Margaretara,
Sed de consensu virginis
Quam fortem stupent athletam
Responsa cassa referunt,
Omnes termini terrae,
Quam vinxit amor numinis.
Responsoria.
5. Hinc ut aurum in fomace
1. Virgo sancta Dei
Probatur,cum non vivace
Margareta dum nutricis
Poena virgo concutitur
Suae pascebat oves,
Nee praemiis allicitur.
Olybrius transiens
Dixit ministris suis: Ad ßenedictus.
Adducite mihi illam,
Erit mihi concubina; A. Christi sponsam vigilem,

V. Si est libera, accipiam eam in Margaretam nobilem,

uxorem, si autem servllis Dum sponsus noctis medio
dato pretio, Venit clamore praevio,
In vase ferens oleum
2. crux sancta mirabilis,
Suscepit Dominum Deum.
Cuius vis est terribilis
Daemoniorum agmini,
Per quam victrix Margareta, In 2. Vesperis.
Draconem dum scidit, laeta
Super Psalmos.
Collaudat nomen Domini.
V. In te inimicos nostros venti- A. Ave, praeclarissima
läbimus cornu et in nomine Virgo Margareta,
tuo spernamus insurgentes in Quae vicisti daemonera.
nohis, In carcere latentem
3. Spretis illecebris, Et praefectum Olybrium
Margareta celebris, Crudeliter tonantem;
lam toto mundo patrona splendida,
vitii nos solve profundo, Castitate Candida,
V. Nos coniunge Deo, Theodosi filia,
martyr praeclara trophaeo. Tua prece nos adiuva,
Ut post haec exsilia
In Laudibus. Tecum simus in gloria.
Antiphonae.
Ad Magnificat.
1. Olybrius praeses viam
Dum versus Antiochiam A. benigna Margareta,
Fecit, habebat obviam Christi martyr et athleta,
Christi sponsam Margaretam. Hoste victo, morte spreta
 — 14 -
Reguans iam triumpho lacta, Et cum vitac veiiit meta,
Deprecamur, mala veta, Fac nos frui scde quieta.
Brev. ms. Monasteriense saec. 15. Cod. Monasterien. 201 (204) A. —
Aiitiph. ms. Lubicense saec. 15. Cod. Lubicen. s. n. B. Noct. 2 und 3 —
bis zum R 3 der letzteren fehlen B, der zwei Blätter ausgerissen sind. —
In 2. Vesp. Nichts B. —
Hjmnen in A: Fange lingua Margaretae
(Anal. XXIII, Nr. 407) und Adeste turbae virginum (Anal. IV, 202).

2. De saiR'ta Margareta.

In 1. Vesperis. 2. Ritu gentili

decepta statu puerili
Ad Magnificat.
Idola confregit,
A. Hodie virgo pretiosa postquam tria lustra peregit.

Et speciosa 3. Cordeque non sicco

Mira victoria tenebrarum rege relicto
Mündi devicta gloria, Lucis in auctorem
Garne et spiritu casta totum committit amorem.
Caelestem ingreditur
Gloriam et laude digna Responsoria.
Suscipitur
1. Ecce, triumphalis
A virginum sponso,
lux [advenit]' specialis,
Cum quo cocco P^estum praeclarum,
Rubens martyrum
tempus quoque laetitiarum,
Et lilio virginum
Plaude, Chorus, plaude,
Candida,
festiva consona laude,
Gemina mercede polleus,
V. Virginis in festo
Suis subveniat
solito iucundior esto,
Dilectoribus
CoUaudansque Deum,
Et pro nobis memor sit
meruit quo dante tropaeum.
Peccatoribus.
2. Sicut Spina rosam
et florem gignit odorum,
Ad M a t u t i n u m.
Sic hanc praepositus
Invitatorium. generavit daemoniorum,
Sed virgo sapiens
Auctorem vitae aras evertit eorum;
Christum laudare venite V. Haec Christum confessa Deum,
Et Margaretae dominum dominorum,
festive festa tenete. Cultu surdorum
non est polluta deorum.
In 1. Nocturno. 3. Dum pia simplicitas
pecori serviret alendo,
Antiphonae.
Hanc videt Olybrius
1. Saecula laeta colant praefectus amatque videndo,
praescntis festa diei, Ilaec liominem renuit
Margareta sui hominemque Deumque se-
quae sacrat honore tropaei. quendo ;
 — 15 —
V. Nunc placido levis, 3. Hinc motus gravius
nunc intouat orc trcmcudo. iubet illam carcere claudi,
Illa vacat precibus
divinae dedita laudi,
In 2. Nocturno.
V. Invidet hostis ei,
Antiphonae. commiscens proelia fraudi.

1. Hostis ad haec saevit,

sed non tarnen illa quievit, Nocturno.
In 3.
Imnio fide crevit,
cum verbis vuluera sprevit. Antiphouae.
2. Nulluni poenarum
1. Hanc draco consurgens
reputat discrinien amarum, parat absorbere crepatque
Sic habet inflexum
Per medium, sicut Christus eam
cor vincens femiua sexum. servatque iuvatque.
3. Dum nee tormeutis
2. Indult Aethiopis
cedit constantia mentis,
formam deformis imago,
Nee blandimentis Pandens quo noceat,
nimiumque diu [que] petcntis,
pandentem saucta virago
Carceris horrentis Arripit, arreptum
poenas parat ira furentis.
[rapuit] in ima vorago.

Responsoria. 3. Quo magis atteritur,

maiori fervet amore,
1. Postea lux fulsit,
Christus ei semper
de poena carceris exit,
in pectore, semper in ore.
Nee timor urget eam,
quam Christi gratia rexit,
Responsoria.
Teraptans praefectus
fidei pervertere pcctus, 1. Carcere detracta
Christum spernendum stat nullo turbine fracta,
docet esse lovemque colen- Lampas utrumque latus
dum; varios coquit in cruciatus,
V. rabies grandis, Ignibus assata,
diis immolat iste nefandis, sed virtus igne probata,
Surdis et mutis, Flumine iactatur,
medicum spernendo salutis. qua baptizata novatur;
V. Angelus e caelis,
2. Virgo respondens
custos bonus atque fidelis,
probat idola vana cremari
Nullis tormentis
Et Christum solum
frangi sinit integra mentis.
Dominum Deumque vocari,
Sed docet hunc colere, 2. Praeses turbatur
laudare, sequi, venerari, victus, licet insaniatur,

V. Per quem clarescit, Impatiens irae

solem stellasque creari, iubet hanc mucrone ferire,

Sanguine qui proprio Sed formidata

mundum voluit reparari. non est sententia lata;
 - 16 —
V. Impetrat orandi Ad Benedictus.
spatium Christumque pre-
A. Tu quae calcasti,
candi
superasti, praecipitasti
Et prece finita
Serpentem, mentem
finitur cum prece vita.
vacuam, virtutis egentem
3. Digna petunt castra,
In Christo funda,
tumulum caro, Spiritus astra,
fecunda, corrige, munda;
Ad tumulum cuius
Tu spes lapsorum,
orbis pars confluit huius
via morum spesque reorum,
V. Munera comportans. Erige labentes,
rege mentes, suscipe flentes.
In Laudibus.
Antiphonae.

1. Dum partu gravi das In 2. Vesperis.

pariendi causa molestat,
Cumque nihil nisi mors R. Morte triumphata
et desperatio restat, iam vivit virgo beata,
Haec virgo dat opem, Pro vita spreta
fera levat, gaudia praestat. vita gaudet sine meta.

2. Exitus Osten dit, Felix contractus,

quüd ei qui munera pandit Deus est in praemia factus ;

Lumina mittendo V. Portans pro capite

vel limina sacra terendo, Caput in discrimina vitae,
Crescit in optatis Dum decoUatur,
cum summa prosperitatis. post haec diadema lucratur.

3. Quae cupis esse parens,

quamvis sis funditus arens, Ad Magnificat.

Hanc si corde colis,

Sidus honestatis,
A.
dabitur tibi gratia prolis.
gratis fer opem bonitatis,
4. Hanc cole ferventer, Stella poli splendorque soii,
res est experta frequenter, contemnere noli
Voto gaudebis, Precantes ad te,
requiem post fata tenebis. clamantes ad te, venerantes,
5. Huius opem pulsa, Laudes exiles,
Nee erit tibi lata repulsa, humiles non sint tibi viles,
Si bene iurasti Hoc festo praesto
culpas, quas flendo piasti. tua festa colentibus esto.

Brev. ms. S. Mariae Trimmen, saec. 15. Cod. Collegii ss. Trinitatis
Dublinen. B 3. 12. — In 1. No ct. A 1, 1 Secunda laeta. — R 1, 10 meruit
quondam trophaeum. —
R 2, 1 spina rorans. R 3, 2 pectori. —
R 3, 4 —
vivendo. —Vor R 3, 7 sq. scheint ein Vers ausgefallen zu sein. In 2. Noct. —
A 1, 2 sed non tam illa. —
A 3, 6 fluentis. —
R 1, 9 Orabiles grandis. —
R 3, 1 Huic motus. —
R 3, 4 debita. —
In 3. Noct. A 2, 5 Atripit. —
A 2, 6 invina. —
R 1, 2 facta. —
R 1, 4 vcrios quoquid. R 3, 5 scheint —
ein halber Vers zu fehlen. —
In Land. A 5, 2 tibi fata. Ad Bened. —
A, 3 sq. vacuam mentem. —
In 2. Vesp. R, 8 caput indisimina.
 — 17 —
3. De sancta Margareta.

In 1. Vesperis. Responsoria.

Super Psalmos. 1. P^elix igitur Margareta,

Sacrilego sanguine progenita,
A. Margareta,
Fidem, quam spiritu
caelorum virgo secreta
sancto percepit,
lam conscendisti,
Vitiorum maculis
suavissima victima Christi,
non infecit ;
Ora pro nobis,
V. Ibat de virtute
virtus quo crescat anioris.
in virtutem

Ad Magnificat.
Ardenter sitiens
animae salutem.
A. Magnificemus Dominum,
Salvatorem omnium. 2. Haec modica
In spiritu exsultantes quidem in malitia,
Et festum celebrantes Sed mire vigens
Beatae Margaretae, pudicitia,
Ancillae humilis suae, Praeventa gratia redemptoris
Nos ut eiusdem precibus Oviculas pascebat iiutricis.
Criminum expurgemur faecibus. V. Simplex fuit ut columba,
Quemadmodum serpens astuta.

Ad Matutinura. 3. Quadam die Olybrius,

Molestus Deo et hominibus,
Invitatorium. Dum transiens visum

Auctorem vitae, in illam sparsit,

Christum laudare venite, Mox in concupiscentia

Cui Margareta eins exarsit;

conregnat in aethere laeta. V. Erat enim

nimium formosa,
In vultu scilicet
In 1. Nocturno. floruit ut rosa.

Antiphonae.

1. Haec virgo praedicans In 2. Nocturno.

nomen tuum, Christo bone,
A te meruit coronari Antiphonae.
gloria et honore.
1. Desiderans speciem eins
2. Testimonium Domini fidele.
Benedixit eam Dens,
Sapientiam praestitit parvulae, Trabens illam ad se
Hostis ideo saevissimus In laetitia et exsultatione.
Non dominatus est eins.

3. Innocentiam retinens 2. Virtutum Dominus

Mundumque cor diligens Susceptor illius,
Per poenas temporales Arcum potentis confregit,
Portas introivit aeternales. Qui caraaliter eam occidit.

Dreyes, ^istoriae rhythmicae. VII. 2

 — 18 —
3. In niedio templi Kesponsoria.
rcgis scmpitcnuiiu
1. Post carceris squalorciii
IMisericordiam susccpit,
Carnisque macerationem
Qua iugiter gaudebit.
Christi dilecta tenebrosis
Denuo recluditur in lucis,
Kesponsoria.
V. Nomen Domini laudare
1. Miöit protinus clientes Non desincns et gloriticarc.
Ad iuquirendos
2. Sancta martyre
eius parentes,
Precatibus instante
Ut, si libera probaretur,
Draco foetore
lu couiugium
plenus apparuit,
sibi copularetur.
Qui hanc invadens
V. Sed hanc qui desponsavcrat,
totam absorbuit,
Noii ita praeordinaverat.
V. Quem per medium
2. Cum tyrannus intellexit,
signo crucis discidit
Quod eum virgo despexit,
Et de utero
lussit eandem iratus
eius illaesa exivit.
Suis praesentari tribuiialibus,
V. Quam sperans 3. Fortis agonista
puellarum more secum meditatur ut ista,
Minis Üecti Astitit, exorat,
subiuncto terrore. daemon sua crimina prodat,
3. Yirgo veneranda Cogitur afflictus,

In magna stans constantia discedit denique victus,

Verba contempsit iudicis, V. Fratrem truncatum
Nil cogitans de rebus lubiicis dolet ac sese superatum.
;

V. Caelestis praemii spe gaudens

In tribulatione erat patiens.
In Laudibus.

In 8. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae. 1. Martyr insignis Margareta

luxta praefecti decreta
1. Dicta sunt gloriosa Oeius carceri subtrahitur
De te, virgo speciosa, Eiusque conspectibus sistitur.
Sis memor binc nostri,
Devotos quos tibi nosti. 2. Cumque nullis blanditiis

2. In populis annuntiemus
Mirabilia, quae fecit
Hac in beata virgine,
Quia vixit absque crimine.
8. Tubis in ductilibus
Psallat omnis spiritus
ludicaturo cuncta saecula,
Jn quo iam exsultat
Haec agni pedisscqua.
Ad consensum
molliretur iudicis,
Deus
Furore nimio intiammatus
Praecepit eam
accendi lampadibus.
3. Ministii statim tenellae
Corpus comburebant puellac,
Sed haec oratione facta
Igne permansit intacta.
 — 19 -
4. Vas immensum aqua plenuni In 2. Vesperis.
Pracses imperat afferri
Antiphonae.
Et in illud virginem
Ligatam demergi.
A. Sanctum nomen Domini
5. Laudabilis Dominus Magnificent omnes populi,
In suis virtutibus Qui Margaretae
Vincula manuum relaxavit Fusa ad Deum
Suamque faraulam ultima prece
de morte liberavit. Promisit se daturum
Ad Benedictiis. Vitae praemia
A. Videntes haec mirabilia Eius digne
Baptizati sunt quinque milia, colentibus soliemnia,
Quos capite plecti censuit Quorum nos consortes
Irapraefecti, quibusestaddicta In dilectione fortes
Christi testis invicta Faciat ad suam laudem
Benedicens Deum deorum Per infinita saecula.
In saecula saeculorum.

Äntiph. ms. S. Petri de Siidrio saec. ^^ii2. Cod. Oxonien Miscell. Liturg.
202. A. — Brev. ms. Admontense anni 1180. Cod. Adiiionten. 18. B. —
Brev. ms. Traiectense saec. 13. in. Cod. Mus. Germ. 22923. Diurn. C —
ms. Monastieum saec. 13. Cod. Fragen. VI E 13. D. — Brev. ms Con-
stantiense anni 1301. Cod. Engelbergen. 115. E. — Brev. ms. Raigradense
anni 1313. Cod. Eaigradcn. j^ II a 18. F. — Brev. ms. Teplense anni 13ö3.
Cod. Prägen. VII F 23. G. —
Brev. ms. Pataviense saec. 14. Cod. Palat.
Vindobonen. 1891. B. -- Brev. ms. Waradinense anni 1460. Cod. Vatican.
8247. I. — Brev. ms. S. Floriani saec. 15. Cod. S. Floriani XI 487. J. —
Brev, ms. Plagense saec. 15. Cod. Plagen, (memb. 12^) s. n. K. Brev. —
ms. Frideslariense saec. 14. Cod. Casselan. Fol. 146. L. Brev. ms. —
Praedicatt. Wirceburgen. saec. 15. Cod. Darmstadien. 1813. M. Antiph. —
ms. Rasdorfense saec. 15. Cod. Fulden. Aa 55. N. —
Brev. ms. Praedicatt.
Meten, saec. 15. Cod. Univ. Bononien. 2865. O. —
Brev ms. Frisingense
saec. 15. Cod. Mutinen. X H
1. P. —
Brev. ms. Constantiense saec. 15.
Cod. Eremiten. 80. Q. — Noct. ms. Feyenbacense saec. 15. Cod. Eremiten.
614. R. — Brev. ms. Veteris Capellae Ratisbonen. 1988. saec. 15. S. Brev. —
ms. Eistettense saec. 15. Cod. Eistetten. 2^ 122. T. —
Brev. ms. Pragense
saec. 15. Cod Vatican. 4751. U. —
Antiph. ms. Beronense saec. 16. in.
Cod. Eremiten. 729. V. —
Antiph. ms. Rhenoviense anni 1519. Cod. Turicen.
Rh. 3. W. — Brev. Wratislaviense imp. s. 1. et a. X. —
Viaticus Wratislavien.
imp. Venetiis 1499. Y. —
Brev. Eistettense imp. Eistett 1484. Z.
Im Texte ist die üblichste Form beibehalten, obschon die älteste der
angeführten Quellen A in einigen Punkten abweicht. Sie beginnt in 1. Vesp.
mit der A ad Magnif:
Adest sollemuitas sacratissima,
Dies arridet iucundissima,
In qua gloriosa
Virgo Margarita,
Per martyrii pressura[ra]
Expolita,
Pretiosa
Caelesti(s) structurae
Super addita est margareta [sie],
 - 20 —
Cuius nunc unanimes
Insistentes laudibus,
Ut pro nostris reatibus
Interveniat, quaesumus.

Andere Quellen (z. B. G H K) haben in der Vesp. 5 AA super Ps

1. Psallat mater ecclesia 3. Per virtutum incrementa

Dulci cum symphonia Carnis liorret blandimenta,
Kecensendü celebria Servans lidem Christo soli,
Margaretae soUemnia Laeta scandit arcem poli.

2. Haec quasi foetorem 4. O flos virens inter

Christi flagrans per amorem paradisi lilia,

Sic mundi florem, Margareta, virgo pia,
mundi quoque spernit honorem. veri solis filia.

5. Plaudat Sion hlia

Laudum cum canore,
Assunt nunc sollemnia
Virginis decorae,
Margaretae, sponsae Christi,
Quae suo cruore
Lota felix in caelesti
Gaudet iam decore;
Cuius, Christe, sancta prece
Purgans a peccate faece
lunge nos caelestibus.
In Laud. super Ps. folgen sich in A 1, 2, 4, 5; A 3 fehlt, dafür
AA
an O Margareta, coelorum virgo secreta etc.
letzter (5.) Stelle: Ad Bened. —
A Sanctum Domini etc. A. —
In 2. Vesp. ad Magn. A Magniücemus Do-
minum etc., vgl. in 1. Vesp.

4. De saucta Margareta.

In 1. V esper is. Cuius fervens caritate

Vana mundi rapuit.
Antiphonae.

1. Sunimi regis ad honorem 5. Nostrae semper sit salutis

Laetetur ecclesia Margareta informatrix,
Colebrando Margaretae Nos ad Del ferens laudom
Virginis sollemnia. Ut filia Hierusalem.
2. Quae de stirpe procreata
Virgo prudens et formosa
K.
Pracclara gentilium,
Parenti fit odiosa,
Vana sprevit fide rata
Dum cultum denegat,
diis
Deum colens omnium.
Sed per fidem gencrosa
3. Mox ex alvo matris nata Summo fit electa rosa
Nutrici committitur, Patri, quem dilexerat,
Cuius curis educata V. Corde puro
Matrc destituitur. mcntcque sedula
4. In primaeva iam aetate Deum verum
Florens Deum coluit, colit orphanula.
 — 21 —
Ad Magnificat. 2. Margaretae contemplatus
iubar ecclesiae, Miram pulchritudinem,
Lux serena virginum, Mox ardescit profanatus

Decas Antiochiae, In illius speciem,

Lucerna gentilium, Servos mittit et precatur
Vexillum victoriae, Verbis blandis virginem;
Columna debilium, V. Promittit varia,
Funde preces hodie sed et araabilem
Pro nobis ad Dominum. Sibi coniungere
spondet in coniugem.
Ad Matutinum. 3. Contemnit impium
puella tenera,
Invitatorium.
Nee mulcent mitia,
Ad lumen vitae nee terrent aspera,
cuncti vigilando venite, Constautis animi
Virginis ut festo nam inter verbera
iubiletur gloria Christo. Dilectum baiulat,
quem colunt aethera;
In 1. Nocturne. V. Fide firma
Antiphonae. perstat immobilis,
Deridens minas
1. Festum sponsae generosae, scelesti iudicis.
Festum plenura gaudio
Sponsae Christi speciosae
Suramo colant studio. In 2. Nocturno.
2. Haec in annis regnum mundi
Antiphonae.
Spernens puerilibus
Non timebat saevis tundi 1. Oves pascens cum puellis
Pro Christo verberibus. Nutricis virguncula,
Sic honoris et decoris
3. Hanc ob miram diligenti
Declinat pericula.
Cura pulchritudinem
Nutrix servat, dum orbatam 2. Sponsa sponso copulata
Matre cernit virginem. Cordis desiderio
Sociari sibi gliscit
Responsoria. Corporis martyrio.
L Tyrannorum 3. Metu poenae non gravatur
praefectus impius, Pugnatricis animus,
Nomen Christi Nee a Deo separatur
studens Olybrius Mens trita doloribus.
Delere citius,
venit ab Asia
Responsoria.

Antiochiam, 1. mirandum, praedicandum

fervens invidia; Divinum consilium,
V. Vicina transiens In puella nova bella
per loca virginem Rex exercet omnium,
Pascentem conspicit Quae tyrannum infra annum
oves praenobilem. Vicit quintum decimum ;
 — 22 —
V. Ovis lupum, Responsoria.
columba vulturem, 1. miranda nimium
Philomena Virginis eonstantia !

sternit accipetrem.
2. In tormentis virginem
Dum iuvictam conspicit,
Tyrannus in carcerem
Taetrum trudi praecipit,
Sed nee sie immobilem
Commovere sufficil
Y. Signo erueis
munita eareerem
Intrat, hostem
non timens veterem.
3. Ave, virgo saneta, martyr
Margaret a,
Turba cireumstantium
Flet in abundantia,
Videns corpus tenerum
Pati tot supplieia;
V. Praefeetus ipse
non Valens impius
;
Videre, faciem
operit vestibus.
2. Praefeetus igitur
infeetus seelere,
Nee sie afflietam
ferens evadere,
Novo iam utitur

Ex lapide pretioso tormenti genere,

nuneupata, Perpulcbrae violae
Quae serpentes superasti virorem laedero,
Nee tormenta formidasti, V. In vase sanctam
Te precantes repleto fiumine

da hostes vineere Submergi iubet

ligato corpore.
Et carnales
motus restinguere; 3. De draeone triumphasti,
V. Tu flos agri, tu lilium Dum terreua conculcasti
Non mareeseens couvallium. Et cum eo, quem amasti,
Gaudes iam in gloria,
V. Mente tendens ad superna,
In 3. Noeturno. Spernens mundi gaudia.

Antiphonae.
In Laudibus.
1. Omnis decor, rex decoris,
Collaudetur eordis, oris Antiphonae.
Praedulei tripudio, Lictores igitur
1.
Margaretam qui nitoris
maetantes virginem
Veste elaram iunxit ehoris Abhorrent sceleris
Superum eum gaudio. sui tyrannidem.

2. Spe mereedis, ad quam virgo 2. Adfantur nymphulam

Totis tendens viribus, dicentes talia:
Ictibus oeeumbit gratis Dolemus super te,
Lictorum ferocibus. virgo pulcherrima.

3. Sapienter pro supernis 3. Consenti equidem

Commutat terrestria. nostris eonsiliis,
Pro perfectis et aeternis Ut possis vivere
Mundi transitoria. dotata variis.
 - 23 —
4. mali, inquit, Ore aureum
tulit
consiliarii, Invitans ad gaudium
Pro poenis istis martyrem Racheiis.
spem gero gaudii.

5. Turba canat virginum

In 2. Vesperis.
Frequentando canticum
Ad Magnificat.
Congaudendo virgini,
Quam vocavit virginum A. Beatissima
Rex in chorum hodie Christi virgo Margarcta,
lugiter cpientium. Spien didissima
Sanctorum margarita,
Ad Benedictus. Laus angelorum,
Spes peccatorüm,
A. Benedictus Dominus Sidus aureum
Deus Israelis, Inter choros martyrum,
Qui columbae pandere Fac nos, quaesumus,
merita fidelis Meritis tuis et precibus
Per columbam voluit, Gaudendo gaudere
quae sertum de caelis in caelestibus.

Brev. ms. Trevirense saec. 15, Cod. Cusan. 74. A. Brev. ms. Tre- —
virense saec. 15. (Privatbesitz) B. —
Brev. ms. Trevirense saec. 15. Cod.
Treviren. 427. C. —
Antiph. ms. Trevirense saec. 15. Cod. Capit. Trevireu.
172 D. —
Brev. ms. Coloniense saec. 15. Cod. Darmstadien. 1100. E. —
Brev. Trevirense imp. Lugduni 1515. F. — D
ist unvollständig, da ihm h.
1. zwei Blätter fehlen. —
In 1. Vesp. Super Ps. A 5 Omnis decor, rex de-
coris etc. C. —
Ad Magn. A Magnificemus Dominum etc. C, wie im vorigen
Offic. —Invitat. lautet in C:

Exsultando iubilemus agno, sponso virginum,

Margaretam qui vocavit ad aetemum iubilum.

1. Noct. R S Quadam die Olybrius etc. C; entlehnt.

In In 2. Noct. —
R 1Contemnit impium etc. C. —
R 8 fehlt C. —
In 3. Noct. A 1 Spe
mercedis, ad quam virgo etc. C. —
A 2 Sapienter pro supernis etc. C. —
A 3 Turba canat virginum etc. C. —
R 1 In tormentis virginem etc. C. —
R 2 Omiranda nimium etc. C. —
R 3 Praefectus igitur etc. C. In Land. —
Super Ps. AA Martyr insignis Margareta etc. cum reliquis C; entlehnt aus
dem vorhergehenden. —
Ad Bened. A O iubar ecclesiae etc. C. In 2. Vesp. —
ad Magn. A fehlt C; dafür:

O laudanda
Christi dementia,
Cuius admiranda
In beata Margareta
Resplendent opera,
Quae verae fidei
Constantia
Nulla tormentorum
Mota est saevitia,
Ipsa nos prece sanctissima
In caelesti collocet gloria.
 - 24 —
5 a. De sancta Margareta.
In 1. Vesperis. In Laudibus.

Antiphonae. Antiphonae.

1. Adest digna praeconiis 1. Lumen in taetro carcere

Margaretae soUemnitas, Margaretae resplenduit,
Cuius per orbem variis Quae Clara lucis opere
Signis refulget sanctitas. Nil culpae taetrum habuit.

2. Margaretae martyrium 2. Stravit munda manibus

Et caelibatus gloria Regem superborum,
Dant odorem eximium Calcans castis pedibus
Ut rosis iuncta lilia. Caput impiorum.

3. Margareta gaudio 3. Poenas passa varias

Caeli iam potita Tandem decollata
Diris STib Olybrio Transivit ad nuptias
Poenis est attrita. Cum sponso parata.

4. Yirgis, flammis, virgulis 4. commercium,

felix

Torta Margareta Quo pro poena brevi

Fontis vitae poculis Sempiternum gaudium
Iam potatur laeta. Emit foro levi.

5. Ad aeternura convivium 5. Orat in vitae termino

Margareta vocata Ut exaudiantur,
Venit virtutum omnium Qui supplicantes Domino
Margaritis ornata. Sui recordantur.

R. Virgo flagellatur Ad Benedictus.

et carcere clausa moratur,
Pectine sulcatur A. victrix eximia,
corpus, latus igne crematur, Virgo Margareta,
Quando fidem pandit, Tua desideria
ensemsubit, aetherascandit; Bona sunt impleta,
V. Margareta Deum Duplex sertum gloriae
iam cernit nacta tropaeum. Fers inter beatos.
Grata fonti gratiae,
Ad Magnificat. Fac nos ipsi gratos.

A. rosa per saecula

In 2. Vesperis.
vemans sempiterna,
Tibi sine nebula
Ad Magnificat.
luxit lux superna,
Summo bono frueris, A. Ave, caeli rediraita
victrix coronata, Margareta laurea,
Margareta superis Pretiosa margarita
nos iunge beata. Caelibatu nivea,
 — 25 -
Tunsionibus polita, In Corona lesu sita,

Vita, signis spien dida, Nos in Christo solida.

Bei Abschrift dieser Historia habe ich leider vergessen, die Quelle bei-
zufügen, aus der sie g-eschöpft ist. —
In Land. A 2, 4 caput imperiorum Hs. —
A 5, 3 supplantantes Domino Hs.

51). De sancta Margareta.

Inl. Vesperis. AdMatutinum.

Super Psalmos. InvLtatorium.

In laudem Christi
A. Gaude, caelum terra, plaude
,

cum Unguis corda levemus,

Plausu [novo], nova laude
Margareta polum
Lauda regem gloriae,
penetrans iubilat, iubilemus.
Qui post brevis vitae metam
In perenni Margaretam
CoUocavit requie. In 1. Nocturno.
Antiphonae.
Ad Magnificat.

1. ürbs felix Antiochia,

A. Ave, Stella radiosa,
Quae Margaretam genuit,
Stella luce clarior,
Cuius per orbis spatia
Margareta pretiosa,
Virtus ut sol emicuit.
Gemmis, auro clarior,
Virgo carne generosa, 2. Ex patre Theodosio,
Fide spectabilior, Patriarcha gentilium,
Passione gloriosa, Ritu dispar a patrio
Meritis praestantior, Carnis duxit exordium,
Nobis, martyr gratiosa, 3. Coepit in pueritia
Patrona clementior, Mundum munda despicere
Sit ad regna gaudiosa [Atjque facta salubria
Semita securior. Cordis in arca condere.
Orat. ms. Dorotheae de Mittelhusen anni 1449. Clm. Monacen. 10 930. —
In 1. Vesp. R Quadam die Olybrius etc. —
Ad Magn. A, 7 Passionis. —
Ibid. 8 praestantiae. —
Ad Compl. A Margareta [caelorum] virgo secreta
etc. — In 1. Noct. A 1, 3 spatium. —
Alles weitere prosaisch. Zum
Officium gehören die Hymnen: In 1. Vesp.: Gaudeat chorus virginum
(Anal. XXni, 229); ad Noct.: Dies illuxit gaudii (Ibid.); ad Landes Sol- :

lemnis dies virginum (Anal. IV^ 194).

6. De sancta Margarets Hungarica.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

A. Felix plane,
Super Psalmos. felix per omnia,
A. lucundare ex novella Summa semper
Floris caelum plantula, duceus fastigia,
Cuius vigor carnis bella Quam terrenae
[Prece] stravit sedula. stemma propaginis
 — 26 -
Et caelestis Patris almi nuntio
insignit gloria, Panditur Dominici,
De regalis V. Summi civis aetheris,
radice germinis Forma vitae veteris
In regnorum Iuris usu caelici.
scandens imperia. 3. Virgo decens aevo,
pugil in certamine saevo,
Ad Matutinum. Mundum vicisti
felici foedere Christi,
Invitatorium.
V. Dum regis orditam
Regi Christo laude laeta claustrali tramite vitam.
Solvamus obsequium,
Cuius regni Margareta
Confortatur gaudium.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae, 1. Sub regalari ferula

1. Mundi plenum luxu rete Tranquilla parens tremula,
Damnaus pudicitia Professi Status creditum

Caeli nuptum Margaretae Ad plenum solvens debitum.

Sperat innocentia. 2. Sanctitatis populo

Cilicio ambiens
se Spargit fundens odores,
2.
Virgo iam velata, Exemplari speculo
Flagris se percutiens Fulgens inter sorores.
Christo consecrata, 3. Dum sordescit provoluta
Zona quoque ferrea Ancillarum pedibus,
Cinxit se beata. Tergit rixae labis luta

3. Voto vitae stabilis Ex earum cordibus.

Logo permutata
Responsoria.
Tamquam arbor fertilis

Crevit transplantata. 1. Sub clausura

vitae primordia
Responsoria. Stringens calcat
1. In declivo vitae fine [regum] insignia,
Nostri casus ut ruinae Summi verbi
Restaurentur gratiae, victa inopia
Dum regali stirpe nata Plagis urget
Iura vendit abdicata membra nobilia,
Voluntatis propriae, V. Culpae adhuc nescia
V. Haec exemplum, Dei teraplum, Laetatur paenitentia.
Margareta laude spreta 2. Abnegata
Mundi praebet patriae. patris consortia
2. Ortus caelo conscio Tempestatis
Germinis magnifici flagellans pluvia,
Paupertatis pretio, Caelisecum
Voto, cultu subiici pugnante gratia
 — 27

Voti compos V. Compeditus carcere

solatur anxia; Cläre visitatus
V. Lacrimarura Suffraganti munere
profusis imbribus Gaudet liberatus.
Vim pluviae 3. Sole sub ardenti
ministrat nubibus. rutilante luce latenti
3. Carne sub exili Optat inesse choris
caelesti nupta cubiU stabiliti palma pudoris,
Languet in amplexu V. Lilia conferto
divino saucia nexu, redolens gerit insita serto.
V. Optat, quaerit, amat,
gemitu, prece, verbere clamat.
In LaudibttS.

Antiphonae.
In 3. Nocturno.
Antiphonae. 1. lam Margareta
rediviva pace quieta
1. Impetrandi gratiam
Se rapit ad pronam
Provocans ieiunio,
radio vibrante coronam.
Fervet in fiducia
2. Congaudete, superi,
Tali ducta praevio.
Vobis sidus inseri
2. Castigante transitura
Vas caelestis roris,
Corporis molestia
Laudis et honoris.
Impendentem spiritum
3. Nostri tegmen ordinis
Cogit ad caelestia.
Femineo flore
3. Nuptiali convivio
Virginalis agminis
Consors una fruentium
Fulget in decore.
Sponsi fusa [in] gremio
4. felicem famulam,
Canit epithalamium.
Puritatis gerulam,
Kesponsoria. Quae subintrat chorum
Regis angelorum.
1. Explicati fruitura
5. Haeres regis strenua
Laboris stipendio
Supernorum civium,
lam praeivit nascitura
Caeli nobis ardua
Caeli stillicidio,
Confer pandens ostium.
Vox superna mortis iura
Rorat vaticinio,
Ad ßenedictus.
V. Tali privilegio
Vim amoris amplioris A. Dulci digne
Parit desiderio. respondens praemio
2. spectanda saeculo Sub perennis
Novo res miraculo lucri comercio,
Gestu singularis, Virgo Christi,
Votum mater astruit, grata servitio,
Viri sexum iuduit Caelum tibi
Forma puellaris. blanditur gaudio.
 — 28 -
S. Ferrarius, De
rebus Hungaricae provinciae ordinis Praedicalorum,
Viennae 1637, p. Officium in festo beatae Margaritae die 18. la-
342 sqq :

nuarii decantari solitum ab ordine Praedicatorum in Hungaria. „Incipit

historia beatae Margaritae, virginis eximiae, quarti regis Belae filiae." —
Ad Matut. Invit. 3 Ferrarius schreibt stets Margarita, obschon der Reim
sehr häufig die Form Margareta fordert. —
In 2. Noct. A 2, 2 Spargebat. —
In 3. Noct. R 3, 2 rutilantem. —
Hiezu gehören drei Hymnen: in Vesp.;
Novo sacrata gaudio (Ferrarius 1. c. p. 342, Danko, Vetus Hymnarium p. 159);
ad Noct. Hymnis agamus fidei (Ferrarius 343, Danko 160); in Land.: Gratu-
letur Hungaria (Ferrarius 351, Danko 166).

7. De s. Maria Aegyptiaca.

In 1. Vesperis. Ad Magniticat.

A. Exsultet omnis spiritus

Antiphonae. Modo salutari,
Qui maxima divinitus
1. Mater, laetare, Potenter operari
Agyptiacae Mariae, Valet in generatione.
Quam respexit et erexit Quam de conversatione
I>eus de faece labis prece, Turpissima Mariae,
lugis Sit memoria. Peccatricis Aegyptiae,
Misericordia serenae
2. Ad laudem Dei populi [Restituit] vitae plene ;

Sic excitentur seduli, Magnificemus

Qui firmavit, quam ereavit
Peccatricem, donaus vicem
In caelesti gloria.
3. Regnans Deus in
Caeli locat in specula
De solo immixtam polo
Hymnis dignis coUaudemus,
Ut beata caeli grata
Nobis beneficia
saecula Christus donet et Coronet
Nos cum laetitia.

Hanc conversam, labe tersam,

Levans solo reddit polo A d Matutinum.
Aegyptiacam Mariam.
Invitatorium.

4. Hierusalem aedificans, Magno regi, qui suo gregi

Deus et sanctificans, Sic de Aegypto
Vitae spreto de Aegypto Mariam spreto vitae leto
Sanctam pangit, quae nunc lubilemus
clangit Et peccato nece strato
Caelestium harmonia. Eins statum emendatum,
Venite, rite collaudemus.
'S. Annuntiat caelestium
Sion decora mentium In 1. Nocturno.
lesu Christo laudes isto,
Antiphonae.
Quod benedixit filiae,

Quam purgatam et dotatam 1. Haec Maria Aegyptia

Vitae dono, iugi bono, Sumens ortum vitae portum
Caeli iunxit patriae. De Aegypto nascitur
 ~ 29 -
Et obscaeno duodeuo Vitam mundi furibundi
Anno luxu carnis fluxu Abnexuque spondiat.
Voluptatis pascitur.

2. Alexandri urbem magni

In 2. Nocturno.
Haec puella, haec tenella
Transfuga tunc adiit, Antiphonae.
Ubi stupro vili lucro
Corpus curat, sed obdurat 1. Voce clara amara
sie

Menteni castam, quac pcriit., Paenitenti poena flenti

Mariae indieitur,
0. lllccebris haec teuebris
Si iuvamen trans lordauem
Cor sie stultum tempus multuni
Adit saltum, per cor altum
Libidine nutrivit^
Salus tibi adicitur.
Sedpost plauctumlabissauctuni
2. Sed beato Deo [grato]
Corde rectum ad conspectum
Quadragenis cum septenis
Domiiii sitivit,
Annis luit in deserto
Responsoria. Et de pane trino sanc
Degens annis carens panuis
1. Nutu Dei sanctam ciucem, Corpore discooperto.
Contra mala saeva trucem,
3. Nimis decem per carnis faecem
Haec cum populo beato Cum septenis annis plenis
Jerusalem Aegyptia
Maria molestatur,
Ivit, sed et vitia
Sed divino nutu trino
Formatis äuget peccatis,
Incentivum carnis vivum
V. Nam pro naulo corpus paulo Ab ipsa sequestratur.
Naucleris subiecit,
Et sie Votum pene totum Responsoria.
In ipsa defecit.
1. Aestuabat abbas pio
2. lerosolymam perventa Zosimas desiderio
Prae foribus est retenta Trans fretum lustrans deser-
Templi peccatrix infessa tum,
Ob seelera enormia, Aliquem si patrum
forte
Vitia multiformia Reperiret, corpus atrum
Repulsam est perpessa; Viditque discoopertum ;

V. Pectus tundit haec et fundit V. Sole usta nuda iusta

Lacrimas paenitentiae, Zosimam coepit spernere
Mala plangit, nam cor tangit Tunc Maria Aegyptia,
Spiritus conscientiae. Ne nudam possit cernere.

3. Contrito haec gemens corde, 2. Catholicus vir Zosimas

Peccatorum ut a sorde Mariam per asperrimas
Virgo hanc eriperet Insectabatur vias,
Et ad crucem adorandam Quae ad virum clamat : tuum,
Veniamque impetrandam Pater, sie porrige mantum
Introitum concederet; Et capiam indunias.
V. Sed repente casta mente V. Vir mantellum satis tenellum
Tristi post fere desperat, Nudae sie confert feminae,
 30 —
Stupefactus et coactus 2. Exorat haec coenae die
Suo vocat nomine. Zosimam eucharistiae
3. Rügat t'requens coenobita Conferre sauctuarium
Ut euudem eremita Ad lordanem, revoluto
Sic velit benedicere *,
Anno termino statuto
Inqiüt illa: sacerdotuni Sumat caeli diarium ;

Culraen consecrat te totuni, V. Corpus Christi petivisti

Tuum est preces dicere; A sacerdote, Maria,

V. Ut audivit, quod haec scivit Nani per multum tempus cultum
Officium, quoque nomen, Non videras haec in via.
Benedici et adici 3. ('orouata cum Corona
Per verba rogat omcn. Fulget caelo haec matrona
Beatis cum caelicolis,
Quae gaudet nunc in gloria
In 3. Nocturno. Devicta mundi scoria,
Antipbonae. Clemens assis christicolis ;

V. Maria Aegyptia,
1. Orans ista cum psalmista Funde precem contra necem
Manus tendit, is praetendit
Aeterni luctus tabidi,
Phantasma esse subito,
Ne cadamus, sed vivamus
Elevatam tum beatam
Firma üde, et coUide
A tellure et mensurae Laqueos liostis rabidi.
Vidit uno cubito.

2. Male putas et refutas

In Laudibus.
Peccatricem me pernicem
Phantasma esse zabuli, Antiphonae.
Parcat Dens, inquit, meus
1. In cena dat dominica
Miserator, ministrator
Hie sacramenta mj^stica
Humanae mentis pabuli.
Sic beatae indilate,
3. Eia, matrem te et patrcm Offert donum, vitae conuni
Caelestium, terrestrium Huic Mariae presbyter.
Coadiuro vehementer,
2. Transiit hie super undam
Coenobita, inquit ita,
Facto signo crucis, mundam
Regnum, genus, statum plenus
Contagiü, naufragio
Sermo peroret frequenter. Quam crimine non minime
Responsoria. Caelo fecit arbiter.

1. Fideli haec sacerdoti 3. Nimis stupore tremuit

Facinus peccati noti Sacerdos et ingemuit
Fatebatur eremita, Iterato perpetrato

Omnem enarrans seriem, Tali signo fide digno

Gestae rei materiem, Eius pedibus se prosternens.
Quam gesserat in hac vita ]
4. sacerdos, inquit, late
V. Felix ista cum psalmista Celsa fulgens dignitate,
Se fore ream praedicat. Te prostrarc noli, care,
Ad exemplum nostri templum Sed post cursum anni rursum
Vivum se Cliristo dedicat. Hoc in loco sis me cernens.
 31 —
5. Notum vir locuin adiens, Cuius merita nos inclita
Cursuni post domuin capieiis, lungaut throno summo bono,
Hanc (lefuiictam, sed conianc- Ubi sancti gratuluntur.
tam
Cernit caelicolis polo, In 2. Vespe via.
Quam sepelire datur scire
Literali scripto tali: Ad Maguiticat.

Corpusculum redde solo.

A lubar uovum in terminis
Galliae fulget tenebris,
Ad Beiiedictiis.
lUustratur Centonia,
A. Instrumenta pollitoris Maria, Aegypti uata,
Desunt in deserti oris Ab Oriente translata,
Sanctü seni, qui imperat Virtutum testimonia
Tunc leoni occurrenti, Praebet signis sie condignis,
Qui virtute vehementi Aegros curat et procura!
Fossam terra praeparat; Sanitas virtutem,
Sic Mariae Aegyptiae Quam oremus et amemus,
Exsequiae pro requic Nos miseros ut libcros
A sene celebrantur; Perducat ad salutem.

Brev, ms. Curiense (?) saec. 15. Cod. Arcli. Sangallen. Fabarieu. IX. —
In 1. Vesp. A 4, 2 Lies Dens atque? —
A 4, 4 Lies quam nunc? Ad —
Magn. A 6 Lies Qui de? —
Ibid. 10 fehlt ein Verbum. Ibid. 12. De —
solio. — Invit., 2 fehlt ein Verbum. —
In 1. Noct. A 1, 1 Aegyptiaca. —
R 1, 5 lussit sed et. —
R 1, 7 Re prona nuUo corpus paulo. R 3, 10 —
zweifellos korrupt; lies Ac nexus quae ponderat? — In 2. Noct. A 1, 2
fluenti.— A 3, 5 Intensivum. —
R 1, 9 Aegyptiaca. — In Laud. ad Bened.
A, 6 Teucam terra. —
In 2. Vesp. ad Magn. A, 3 Illustraturque.

8. De s. Maria Aegyptiaca.

In 1. Vesperis. Y. Corpus eius in pace sepultum

est,
estj et nomen
7 eins vivet in
Super Psalmos. aeterniim

A. Instant! sollemnio Ad Magnificat.

Assurgentes devotio A. Magnificetur Dominus

Nostra gratuletur, A sanctis et fidelibus,
Mariae Aegyptiae Qui pulsara ab uberibus
Laudis multifariae Mariam lotis pedibus
Titulus donetur. Duxit in solitudinem
R. Vir sanctus Zosimas
Dans cordis latitudinem.

venerabile corpus Mariae

Sepelit rigatum
Ad Matutinum.
lacrimis devotionis piae Invitatorium.
SoUicitusque de lubilemus Christo regi,
eius Yocabulo Qui sanctorum iunxit gregi
Nomen gloriosum Mariam Aegyptiacam
legit in sabulo; Per abundantem gratiam.
 — 32

In 1 . N c t ur 11 0. In 2. Nocturno.

Antiphonae. Antiphonae.

1. In iugressu Mariae 1. PosuitDominus

De vitiorum barbaric Desertum in delicias,
Facta est confessio Sicut veridicus
Eins sanctificatio, Praedixit Isaias,
Haec est dexterac Dum Mariam Aegyptiani
Dei mutatio. lUustravit per gratiam.

2. Non erit amplius desolata

2. Quae vilae veteris
Nee Yocabitur
tunica dum se spoliavit,
ultra derelicta,
Caelesti sponso
Quae adhaesit Domino
tbalamum nova sponsa paia-
Corde perfecto
vit.
lideque non ticta.

3. Isla in Hierusaleni 3. Elongavit fugiens

Filia Hierusalem Et mansit
Et in templo Domini in eremi vastitate

Fit templum sanctum Domiiii. Exspectans Dominum

Qui salvavit
eam tempestate.
Responsoria.

Responsoria.
1. Beatum virum Zosimam
Deus ad suam gloriam 1. Benedictus
Declarandam, quae latuit, pater misericordiarum,
Mutare locum voluit; Qui salutem
V. Secretum regis celare honum procurat animarum.
estj gloriam Dei revelare hono- Per quem vas contumeliae
rificum. Fit vas misericordiae ;

V. Benedictus Deus
2. Cumque iuxta canouem totius consolationis,
Claustri per solitudinem Qui suam famulam
Iret Statute tempore, replevit charismatum donis.
Vidit angelum in corpore;
2. Quae conscripta pactione bona
V. Emicuit gemma
Coram Dei genetricis icona
David exornans diadema.
Adorato ligno sanctae crucis
Dirigit pedes in viam salutis.
3. Maria non parcens ori
Sancto pandit seniori V. Quam piiJchri sunt gressus
tui in calciamentis, ßia prin-
I.apsus vitae pristinae,
cipis.
Pressa pridem ac depressa
Peccatorum pondere, 3. Vultum lavans in lordane

Post levata, levigata Confortatur Christi pane,

Corpus librat in aere. Pergit bene, currit tute
V. Suspendium enim elegit anima In virtutem de virtute,
eins et mortem ossa eius. Transit hoc edulio;
 — 33 —
V. Panem caeli Dominus dedit V. Veni^ eleda mca, et ponam
elj panem angelorum mandu- in te thronum meum
quia ,

cavit liomo. conciipivit rex speciem tuam.

In 3. N octuriio. In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. mira Dei bonitas,
praedicanda pronitas 1. Mirabilis Dominus
Ad succurrendum homiui, In altissimis Mariam
Qui iiivocat nomen Domini. Mirabiliter exaltavit.

2. Denigrata est cutis eins 2. lubilemus Domino

super carbones ignis, in cordis exsultatione,
Et non est agnitus Qui Mariam revelavit
vultus eius in plateis. in crucis exaltatione.

3. Nigra sum, filiae

3. Apparuit Domino Maria
lerusalem, et formosa, In terra deserta et invia,
Facta sum dilecta üt videret virtutem
dilecto ex odiosa. eius et gloriam
Uberem consecuta
Responsoria.
misericordiam.
1. Tres ad victus corpurales
4. Benedicant Dominum
Secum deportarat panes, Omnes creaturae,
Quibus in eremo vasta
quas finxit,
Multis annis fuit pasta;
Qui Mariam beatissimam
V. Non enim pane mvit
in solo
Larga manu benedixit.
homo, sed in omni verboy
quod prodit ex ore Dei. 5. Laudemus Dominum
devotissime cum angelis,
2. Corde sursum ad
Qui pro Mariae paenitentia
Deum intento
gaudent in caelis.
Maria unius
horae momento
Ad Benedictus.
In locura sanctae
dormitionis reducitur, Benedictus Deus
Posito corpore christianorum,
libere Deo fniitur. Qui conversionem
V. Sicut cervus desiderat ad vult peccatorum,
fontes aquarum, ita desiderat Qui interventu
anima mea ad Deum invum. matris misericordiae
3. Maria, mater pia, Eduxit Mariam
Paenitentura quae es via, de lacu miseriae,
Supplicantes die isto Quam post perfectam
Nos commenda lesu Christo, paenitentiam
Qui te claram virlutibus Ad suam suscepit
Locavit in caelestibus. praesentiam.
Dreves, Historiae rhythmicae. YIL 3
 — 34

In 2. Vesperis. Illustratur divinitus

Dono prophetiae,
Ad Magnificat. Eius sacro corpori,
dum terrae commeiidatur,
Decoratur virtutibus Bestiarum fortissimus,
Anima Mariae, leo famulatur.

ßrev. ms. Coloniense saec. 15. Cod. Londinen. Egerton 674. A. —

Antiph. ms. Tungrense saec. 15. Cod. Tungren. s. n. R. Brev. ms. Zut- —
phaniense saec. 15. Cod. Bollandian. s. n. C. Brev. ms. Trevirense —
saec. 14. Cod. Treviren. 286. D. —
Brev. ms. Trevirense saec. 15. Cod.
Cusan. 75. E. —
Antiph. ms. S. Mariae ad Gradus anni 1477. Cod. Semin.
Colonien. 5 a. F. —
Brev. ms. Tremoniense saec. 15. Cod. Darmstadien.
869. G. —Brev. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 15. Cod. Darmstadien.
977. H. —
Brev. ms. Coloniense anni 1450. Cod. üarmstadien. 1100. I. —
Brev. S. Gudilae Bruxellen. imp Parisiis 1516. K.

In 1. Vesp. Super Ps. A fehlt ACFGHL. — R, 1 En sanctus Zosimas

A. —In I. Noct. A 1, 1 Sanctum virum K. —
In 2. Noct. A 1, 5 Aegyp-
tiacam K. — R 3, 1 lavit K. —
In 3. Noct. lauten RR 2 und 3 in K:
2. Veste sua vetustate 3. Perceptis devotissime
Trita sancta nuditate sacramentis Christi
Nudum Christum sequitur, Maria precatur in pace
Die aestu, iam se dimitti.
Nocte gelu Super fluenta lordanis
Per omne corpus uritur. constanter graditur,
V. NoUte me comiderarc, quod fusca Caelestem patriam
sum, quia decoloravit ine sol. incunctanter ingreditur.
V. Haec requics eius in sacculuni , hie
habitabit, quoniam elegit eain.

In 2. Vesperis ad Magn. hat K die folgende Antiphon:

Deus, misericordia dives
A progenie in progenies,
Vocat Mariam
Misericordiam
Consecutam,
Hodie transferens eam
Ad mansionem tutam,
Ubi nee dolor nee gemitus;
Ibi pro suis oret supplicibus.

9. De s. Maria Magdalena.

Ad Matutinum. Antiphonae.

1. Cum vellct Dominus

Invitatorium. mundum evocare salutis
Ad vitam, populos
Regem caelorum rebus verbisque vocabat.
Dominum veneremur ha- 2. Cumque Pharisaeus
bentes Dominum prandere rogasset,
Spcm veniac, quam promcruit Corporeis fruilur
veneranda Maria. dapibus dans spirituales.
 - 35

3. Ecce soror Lazari, V. Qui pietate sua

pia nunc^ sed tunc scelerosa, contritis corde medetur.
Attulit unguenti
pretiosi pondus odoris.
9. Quamlibet omnis homo
culparum mole gravetur,
Est tarnen ad veniam
4. Postquam caelorum praesens spes inclita Christi,
dominus conscendit in altum, Si tarnen admissum
Huius iusta fuit facinus peccator abhorrct
ter denos vita per annos. Et damnat facti
5. Atque redemptoris noxia quaeque sui.

tanto flagravit ardore, 10. Quis Magdalena

Quod voluit soli sceleratior esse Maria
sola vacare Deo. Quivit ad omne malum,
quae nomine plena reatus
6. Terrarum secreta petit,
Peccatrix vocata fuit
quo nemo vel haustum
quasi nomine culpae?
Vel valuit deferre cibum
verba referre.
Cum tamen ipsa Deum
vel
lacrimis commovit obortis,
7. Laudibus angelicis, Sui conscia reatus
quibus instat iugiter, alte meruit precamine solvi.
Ista fruebatur
11. pietas Domini,
manibus advecta supernis. cunctis peccata remittens,
Qui scelerum veniam
contrito corde meretur;
8. Gaudeat omnis homo Nam scelerosa fuit
laudes referens creatori, Lazari soror, ecce, Maria,
Et vitae meritis Sed quia paenituit,
resonet praeconia laudis, meruit pia dona salutis.
Cod. Vatican. 393 add. saec. 11. —
Augenscheinlich die Trümmer eines
alten Officiums. —
10, 9 verdorben; lies: Conscia peccati?

10. De s. Maria Magdalena.

In 1. Vesperis. 3. Te laudamus toto corde,

Antiphonae. Mente pura, munda voce,
Qui eligis debilia,
1. Aurora Jesu rutilans,
Nesciens occasum,
Ut confundas fortia.

Nostrae mentis tenebras 4. Sic Mariam dum vocasti,

lUustra septiforrais Caritate vulnerasti,
Tui Spiritus Föns misericordiae,
Sanctimonia. Nos quoque salva hodie.
2. Rosa fulgens virginum,
Ad Magnificat.
Audi preces supplicum
Et Mariae meritis A. Suavissime universorum
Nos coniunge caelicis. Domine, peccatorum
3*
 — 36 —
Susccptor mitissimc, Ut per uoctcm quem insomnis
Tergens vitiorum Quaeritando dilexerat,
Maculas omnium, Huiic inventum omnes una
Servans meritorum Proeidentes adoremus.
Praemia bonorum;
lesu pie, ad Mariae
Salva nos precamina, In 1, Nocturno.
Ut te solum, summe bonum,
Kespousoriura.
Laudemus in saecula.
3. Gaudeamus hac diein

Ad Matutinum. Recurrentes ad Mariae

Fontem paenitentiae,
Invitatorium.
In quem se dum prudens mcrsit,
Stellam Christum matutinam Sordes mentis cunctas tersit
Cum Maria praestolantes, Dono sapientiae*
Ne sola stet foris plorans, V. Ad fontem vitae
Nos cum ea vigilemus, Christum properando venite.

Brev. ras. S. Coronae saec. 14. Cod. Prägen. XII E 6 a. Alles —

Fehlende prosaisch; Hjmnus: Maguum saliitis gaudium (Dan. I, 179).

11. De sancta Maria Salonie.

In 1. Vesperis. 3. Quidam Simcon nomine,

Omni carens lumine,
Ad Magnificat.
Lucem recepit integram,
A. Mariae Salome merita Quam saepe postulaverat.
lila reducunt tempora,
5. Huius sacrae reliquiae
Cum Christo sola gratia
In mundi huius vespere
Lepra muudabat corpora,
Inventae fulgent vernulis
Languores et daemonia
Cum signis et miraculis.
Sanans pellebat omnia.
6. Per Petrum nam apostolum
Salutem ad credentium
Ad Matutinum. Has revelavit Dominus
Invitatorium. Portentis et virtutibus.

Sancta Maria, mater Kesponsoria.

lohannis et lacobi, 1. Salvator mundi, Dominus,
Intercede pro nobis. Et certii spes credentibus
Per Galilaeae litora

In 1. Nocturno. Sacra figens vestigia

Mariae vocat filios,
Antiplionae.
Quos statuit apostolos;
1. Venite,omnes populi, V. At illi spretis retibus,
Laudemus matrem lacobi, Patre et rebus omnibus
Quam Dominus,
revelavit Scquuntur statim Dominum,
Ut Sit solamen omnibus. Qui est salvator omnium.

2. His auditis tunc Maria,
Praedictorum mater pia,
Laetabunda festinavit
Seque totam mancipavit
In Dei servitio;
V, Quae ab eo non discessit,
Sed in eins, quem dilexit,
Fide constans exstitit.
3. Sponsa Christi tunc, Maria,
Cuncta spernens in hac via
Soli Christo adhaesisti,
Per quem domum meruisti
In aeterna patria;
V. Esto pia interventrix
Apud Christum, suae gentis
Solvat ut piacula.
In 2. Nocturne.
Antiphonae.
1. Inventis tunc reliquiis
Ingens odor prosiliit,
Et terrae motus maximus
Ingessit metum omnibus.
3. Quarto die reliquiae
Perfusae novo sanguine
Cernuntur a fidelibus
Pontificum in manibus.
5. Ad hoc quidem miraculum
Occursus fit fidelium,
Languores et daemonia
Fugat Salomae filia.
6. Rogemus omnes Dominum
Creatoremque omnium,
Ut per Mariam caelitus
Charisma donet spiritus.
Responsoria.
1. Soror matris lesu Christi,
Caelebs facta tu dixisti,
Stirps ut tua consederet
Christo Deo et teneret
Locum in caelestibus
V. Quod petisti, nunc, Maria,
Tua tenet proles pia,
Johannes et lacobus.
— 37 —
2. Una ergo sabbatorum
Vas unguenti unguentorrm
In sepulcrum contulisti.
In quo vere tu vidisti
Resplendentem angelum ;
V. Te paventem vir hortatur:
Timor absit, et adfatur:
lam surrexit Dominus.
3. Tu, Maria, respexisti
Regem Christum, ut vidisti,
Cito pedes tenuisti,
Tota prona mente bona
Nuntians hoc fratribus;
V. Quo audito sublevantes
Manus, preces Christo dantes
Gaudent cum discipulis.
In 3. Nocturno.
Ad Cantica.
A. Beatam, inquam, resonet
Noster chorus et in tonet,
Quam Christus hoc miraculo
Declaravit in saeculo.
Responsoria.
1. Gaude, pia, quae tenendo
Pedes Christi resurgendo
Meruisti sie teuere,
Utvidisse Christum vere
Nuntiares fratribus,
V. Ad quos sancta tu dixisti
Vivere per saecula.
2. Gaude, salve, tu Maria
Salome, cum prole pia,
Nos in regno tibi, sortes
Recepisti tu, consortes
; Fac per Dei filium;
V. Haec precamur te, benigna,
Roga Deum prece digna,
Nobis det ut veniam.
 38 —
In Laudibus. Verulis obtinuit,
Quod per Mariam petiit.

Antiphonae.
Ad Benedictus.

1. Maria, mater lacobi A. beata Maria,

Et lohannis apostoli, Apostolorum mater pia,
Te benignam omnibus Deum pro tuo populo
Praebe postulantibus. Cum Johanne et lacobo
Deprecare assidue,
2. Andreas de Sibilia
Ut nos purget a crimine.
Infectus lepra horrida
Et Salomae filia

Restaurantur ad pristina. In 2. Ves peris.

3. Quaedam Altruda nomine Ad Magnificat.
Elephantiam patiens,
A. Gloiiosa tu Maria
Ipsius quoque precibus
Salome, cum prole pia
Mundavit eam Dominus.
Nos commenda salvatori,
4. Margarita quaedam nomine Ut in regno summi poli
Eundem morbum sustinens, Coheredes faciat.

Brev. ms. S. Trinitatis in Alpibus aiini 1455. Cod. Laurentian. Conv.

sup. 512. — In Vesp. ad Magn. A, 2 Lies Christus oder Christi.
1. In —
1. Noet. Zwei AA (die 2. und 4.) prosaisch und de communi, ebenso ein R,
das zweite. — In 2. Noct. Wie in der 1. Noct. R 1, 7 tenes. —
R 2, 6 —
vir ornatus. — R 3, 7 pedes Christo dantes. —
In 3. Noct. ad Cant. A, 4
saeculum. —Zwei RR prosaisch, das erste und zweite. R 1, 5 Nuntiare. — —
R 2, 3 sq. wohl korrupt. —
In Laud. A 2, 4 Kestauratur. A 3, 1 Altru- —
dam, — A 5 wie A ad Magn. in 1. Vesp.

12. De SS. Marino et Ammiano.

In 1. Vesperis. Ad Matutinam.
Invitatorium.
Ad Magnificat.
Christum laudemus
istaque die iubilemus,
A. Gloria, virtus, lex Qua mercede bona
spes, gratia tuis, Christerex, sanctis dat caelica dona.
Qui, quoscunque regis,
perducis ad atria regis, In 3. Nocturne.
Magnificanda polis
decet huius ut orbita solis,
Ad Cantica.

Qua Marinus obit, Reddeus raercedes

Ammianus ei socius fit; caeli Deus reserat aedes
Quos quia traxisti Inducitque chorum
lumenque perenne dedisti, sanctorum lege laborum,
Nos prece, dux, horum Haec via mira nimis,
trahe de tenebris vitiorum. qua nos ducamur ab imis.
 39 —
Ad H r a s. Ad Sextam.

Ad Primam. A. Caelis laetati

A. testes Christi, vos estis glorificati,
plebi succurrite tristi, Post vitae cursum
Ut captet veniam precibus nos sumite sursum.
vestris meritisque sophiam.
Ad Nonam.
Ad Tertiana.

A. Summi mandatum A. Ecclesiae natis

firmatum, magnificatum cunctis oramina gratis
Duxit ad aeterna, Magnificae vestris
nos iungite, dona superna. impendite, cum quibus estis.

Cod. S. Petri Salisburgen. a VI 52 saec. 15.

13. De sancto Mario.

In 1. Vesperis. 3. Non expavit populi

Saevientis milia,
Ad Magnificat.
Cuius Dens salus est,
A. Magnificemus Dominum, Susceptor et gloria.
Virginis matris filium,
Qui praesulem magnificum Responsoria.
Magnificavit Marium.
1. Clarissimis
ortus parentibus
Hie praeclarus
Ad Matutinum. confessor Marius
Invitatorium. Velut sidus
fulgens apparuit,
Venite, adoremus regem regum,
Qui praesulem gloriosum
Dum moribus
et vita claruit,
Magnificavit Marium.
V. In Lausanna civitate
Fnlsit vitae vir beatae.

In 1. Nocturno. 2. In primis annis artibus

Edoctus liberalibus
Antiphonae.
Et florebat ingeniis
1. In lege Domini Nee subiacebat vitiis,
puer egregius V. NuUus ei similis
Studere voluit In suis coaetaneis.
diebus et noctibus 3. Dignitate clericatus
Et fructum protulit Diu bene conversatus
suis temporibus. Per Dei providentiam
2. Disciplinis eruditus Ad regendam ecclesiam
Est in monte constitutus, Sublimatur ;
Ut regeret ecclesiam V. Placuit enim Deo
Et pasceret familiam. Et inventus est iustus.
 — 40

In 2. Nocturno. 3. Per annorum

viginti spatium
Antiphonae. Pastorale

1. Insignitus
complens officium
est sanctus, Domine, Deo sibi
praestante gratiam
Pretioso
vultus tui lumine,
Lausannensem
rexit ecclesiam,
Opera'^^o
veram iustitiam Fidem servans
et innocentiam.
Est adeptus
misericordiam.
V. Ecce, vere Israelita ^ in quo
dolus non est.
2. Gloriatur et exsultat
Vir iustus in Domino, In 3. Nocturno.
Sicut bonae voluntatis
Coronatur clipeo. Antiphonae.

1 Ingressus est
3. quam sanctum nomen tuum,
vir sine macula,
Dens, et mirabile,
Requievit
Exaltatum, gloriosum
in tabernacula,
Et superlaudabile,
Qui sanctos tuos de terris Quae sunt domus
et habitacula
Levas ad caelestia
Et Coronas in excelsis Sanctorum.
Honore et gloria. 2. In virtute Dei
iüstus L'ietabitur
Kesponsoria. Et desiderio
cordis ditabitur,
1. Congregatur
Cum Stola duplici
clerus et populus,
coronabitur.
Datur sancto
virga et annulus, 3. Innocens manibus
Post hoc claret oculo simplici

praesul eximius Conscendit Marius

Multis signis in montem Domini,
atque virtutibus; Et quia non vane
suscepit animam,
V. Inventus est
vir sine raacula
Plenam recipiet
Et ideo misericordiam.
fulget per saecula. Kesponsoria.
2. Castitatis integritas, 1. Expleto vitae termino
Laudabilis humilitas, Vocante eum Domino
Pauperum recreatio Caelo reddidit spiritum
Et carnis maceratio Et terrae carnis debitum.
Hunc vere commendabilera V. Innocenter
Reddebant et amabilem, vivens in saeculo,
V. Magna innumera
et Feliciter
Gratianim munera. gaudet cum Domino.
 — 41 —
2. Corpus sancti terrae datur, 2. Serviunt sancti Domino
Sursum spiritus levatur in cordis laetitia
Et in caelo collocatur, Et gaudentes inducuntur
Inde nobis suffragatur in ipsius atria.
Apud Christum ;

3. Sitiitad Deum
V. Eius semper sit Studium
sanctorum anima,
Nobis ferre subsidium.
Unde suscepti sunt
3. pontifex
ab eius dextera.
et pastor inclite,
Sis opifex 4. Sacerdotes
huius ecclesiae, et servi Domini
Esto pius Hymnum dicant
pium refugium ipsius nomini.
Suppliciter
5. In sanctorum ecclesia
te postulantium
Laus resonet in gloria,
V. Et conserva
Qui cantant ante Dominum
tuam familiam,
Ut repellas
Hymnum novum et canticum.

omnem malitiara.
Ad Benedictus.
In Laudibus.
A. Erexit nobis Dominus
Antiphonae.
Cornu salutis caelitus,
]. Tua testimonia, Dum praesulem eximium
Sacro plena numine, Nobis concessit Marium,
Fiunt credibilia Per cuius patrocinium
Sanctis tuis, Domine. Caeli scandamus solium.

Brev. Lausannense imp. Gebennae 1503. — In Land. A 4, 3 sq. ipsius

dicant.

14. De sancta Martha.

In 1. Vesperis. 4. Tuis apud Dominum

Ministris implora
Antiphonae.
Veniam peccaminum,
1. Hodie rex gloriae Martha, mortis hora.
Coronavit Martham,
5. Da tuo conventui
Quae vas plenum gratiae
Fratemum amorem,
Vitam duxit artam.
Ut laudent assidui
2. Dum a pontificibus Per te creatorem.
Templum consecratur,
Aqua Marthae precibus Ad Magniticat.
In vinum mutatur.
3. Morbus incurabilis A. Martha, nobis
Regis Chlodovaei virginis filium,
Probat, quam mirabilis Quem pavisti,
Yirtus esset ei. redde propitium
 — 42 —
Et post mortis Summopere
huius exsilium detestans scandalum,
Fac in caelo V. Pacem sequens
nobis hospitium. sanctimoniam
et
Exstirpabat
Ad Matutinum. litis zizaniam,

Invitatorium. 3. Dum haberet

tantas divitias,
Assunt sanctissimae Non prorupit
Marthae sollemnia, ad insolentias,
Quam devotissime
Sed abhorrens
Laudat ecclesia.
carnis delicias
Egenorum
In 1. Nocturno, fovit inopias;
Antiphonae. V. Secum crevit
a pueritia
1. Ex regali prosapia
Pietatis
Christi procedens hospita
exuberantia.
Matre fuit Eucharia
Syroque patre genita.
2. Hebraicis literis In 2. Nocturno.
Satis erudita
Antiphonae.
Floruit prae ceteris
In activa vita. 1. Martha parans convivium
Multos per facundiam Sororis vult auxilium,
3.
Praedicationis Ut expleto negotio
Provexit ad patriam Christi vacet eloquio.

Summae regionis. 2. Non ex laboris

gemit gravedine,
Responsoria.
Sed quia caret
1. Martha, verum verbi dulcedine
iubar ecclesiae, Cibi parandi
Pia, prudens, sollicitudine.
mirae facundiae,
3. Diligenter excogita.
Cella fuit Quam felix sit haec hospita,
divinae gratiae,
Quanta sint eins merita,
Vas pudicitiae; Quae sie erat sollicita.
V. Christi ministra,
Lux erat hominum, Responsoria.
Morura magistra, 1. Die, domina,
Noverca criminum. quare conquereris?
2. Iure tenens Non senties
hereditario gravamen operis,
Bethaniam Si cogites,
simul et Magdalam quantum sit muneris
Maturo se Opus tuum,
rexit consilio, Dominum pasceris.
 — 43

V. Memor esto, V. Maximinum

cuius sis panperis ducem itineris
Hospes, et tunc Dedit Dens
alleviaberis. Marthae et ceteris.

2. Non me labor exulcerat, 2. Maximino

Sed prae amore langueo, parens accelerat
Amor Christi me superat, Tarasconam,
Amo, tacere iiequeo; nam plebs rogaverat.
V. Quanta mihi Monstrum ligat,
fecerit, Video, patriam liberat,
Ideoque lesu Christo
miror et stupeo. multos confoederat,
3. Dei verbum tam dispari V. Carnem stricte
Naturae iungi voluit, vivendo macerat,
Ab ipsa fauce tartari Spiritibus
Sororem meam eruit immundis imperat.
Fratrisque mei Lazari
3. Omnes gentes,
Corpus vitae restituit,
manibus plaudite.
V. Hospitari
Et vos, fratres,
mecum non renuit,
clare concinite,
Veritatis
Hodie rex
viam me docnit.
hospes in capite
Diadema
In 3. Nocturno.
posuit hospitae;
Antiphonae.
V. Plebem tuam
1. Felix esse aula protege, Domine,
vere dignoscitur, Gloriosae
Ubi de Maria Marthae precamine.
Martha conqueritur.
2. Multis placet actio,
In Laudibus.
Licet onerosa,
Paucis contemplatio,
Antiphonae.
Qnamvis gaudiosa.
3. Ministrat exterius 1. Ante felicem dominae
Martha per activam, Transitum nocte media
Pascitur interius Domum privavit lumine
Per contemplativam. Satanas ex invidia.

Eesponsoria. 2. Daemones exterminat

Pharisaei
Soror Magdalena,
1.
Cereos illuminat,
tnrbant ecclesiam,
Cum pluribus
Fit domus serena.

deserens patriam 3. Certa fit de transitu

Martha Dei Suo longe ante,
per providentiam Prophetiae spiritu
Venit Marsiliam ;
Sibi revelante.
 — 44 —
4. Martham Christus visitat Magdalenae
Ante diem mortis, spiritum caelicum
Ad gaudium vocitat Mirificum
Supernae cohortis. cantando canticuir.

5. lesus coram populo

Cum sancto Frontone In 2. Vesperis.
Corpus tradit tumulo Ad Magnificat.
Beatae matronae. » t i i> ,
A. lesu bone, loedere
Tuae bonitatis
Ad Benedictus. Confirma nos munere
Verae castitatis,
A. Martha chorum Amore dapiferae
audit angelicum, Parcensque peccatis
Dum fert ante Fac nos tecum vivere
vultum dominicum Semper cum beatis.

Brev. ms. Lucionense saec. 14. Cod. Parisin. 1033. A. Brev. ms. —
Illerdense saec. 14. Cod. Capit. lUerden. 12. B. Brev. ms. Pragense —
saec. 14. Cod. Altovaden. XXV. C. —
Brev. ms. Monasticum saec. 14.
Cod. Prägen. XII A 22. D. —
Brev. ms. Laraspringense saec. 15. Cod.
Beverin. 687. E. —
Brev. ms. S. Bartholomaei Francofurten. saec. 15. Cod.
Francofurten. Barth. 83. F. —
Antiph. ms. S. Bartholomaei Francofurten.
saec. 15. Cod. Francofurten. Barth. 94. G. —
Antiph. ms. Pragense saec. 15.
Cod. Prägen. XII A 9. H. —
Antiph. ms. Trevirense saec. 15. Cod. Capit.
Treviren. 182. I. —
Antiph. ms. Trevirense saec 15. Cod. Capit. Treviren.
184. K. —
Brev. Illerdense imp. Illerdae 1479. L. Brev. Aversanum imp. —
s. 1. 1499. M. —
Brev. S. Melanii Redonen. imp. s. 1. et a. N. Brev. —
Arosiense imp. Basileae 1513. O. —
Brev. Hallense imp. Lipsiae 1534. P. —
In 1. Vesp. Super Ps. haben manche Quellen (CDHO) nur eine A:
lucundetur in hoc sollemnio
Tarasconis devota contio,
Harmonica vocis difTasio
Martham landet, iubilet arimo,
Solle mnizet adiacens regio
Tantae laudis dotata radio.

Die letzte Zeile fehlt O; die vierte ist nach Ausweis des Reimes ver-
dorben; lies: iubilo nimio? In — H
stehen die 5 AA super Ps. ad parvas
Horas verteilt. A beginnt mit der A ad Magn. Ad Magu. A, 2 filium —
virginis D. —
Ibid. 7 in caelis D. —
In 1. Noct. A 1, 3 Eukaria C. —
R 1, 5 Schola fuit A. —
R 1, 7 prudentiae C. - R 2, 4 simul fehlt C. —
In 2. Noct. A 2 lautet in A:
Non ex laboris gemit gravedine
Dicens sed amoris verbi dulcedine.

In Noct. A 1, 1 s(i. Felix esse domus vere A; Felix domus vere

3.
esse C. —A 3, 4 Maria per contemplativam C. Hiezu die Hymnen: in —
1. Vesp.: Pange lingua praeconium (Anal. IV, 206); ad Noct.: Exsultet
caelum laudibus (Anal. IV, 207); ad Landes: A .solis ortus cardine
(Anal. IV, 204).
 — 45 —
15. De sancta Martha.

1 11 1 . V espcr i s. 2. Laudibus agat debitis

Mundus Marthae memoriam,
Super Psalmos. Aeternam cuius hospitis
A. Ell, illuxit lux celebris, Caeli enarrant gloriam.
In qua de mundi tenebris 3. Christum pavit soUicita
Lux verae lucis hospitani, Potu, cibis et panibus,
Martliam coUegit iuclitam, Mundo corde praeinclita
Quae iios post carnis limitcm Haec innocens et manibus.
Ad suum ducat liospitem.
Respousoria.
Ad Magnificat.
1. Benedicta
A. Haec est Christi fidelis famula, susceptrix salvatoris
Apud quam Dominus hospitari Nunc ab eo recepta
Voluit atque servari Graudcns est coniuncta
Saepiusque recreari; Summis caeli choris,
Propter lianc sibi gratissimam V. Martha quae pavit lesum
fclix,
Lazaro vitamreddidit defuncto; Dans Stratum, potuiu et esum.
In buius Christas sepultura
2. Curae servieus hospitali
Visus, quam esset pura,
Virgo de stirpe regali,
Scripti monstravit censura.
Martha nomine,
Ergo in nomine
Collegit te, Domine.
sui commendatoris,
V. Magna virtus hospitalitatis
Qui cam recollegit
esse probatur,
in caeli choris,
Cum et per illain saepius
Canamus gloriam Dominus excipiatur.
tibi, Domine.
3. Lazarum hospitae
Dominus suae devotae
Germanum defunctum
Ad Matutinum.
Resuscitat iam sepultuni,
Invitatoriura. Foetentem quatriduanum.
Laudibus et psalmis V. Suscitet nos Dominus
Christo iubilemus in almis, a peccati nece
Quem sua Martha pio Propter hanc, cuius prccc.
suscipit hospitio.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
In 1. Nocturno.
1. Eructavit cor sedule
Antiphonae. Querulae verbum famulae,
1. lam gloria et honore Quod soror opem neglegit,

Martham Coronas, Domiiie, Dum haec servire satagit.

Quam mortali degens morc 2. Dens, noster refugium,
In suscepto homine Hui US adit hospitium,
Suo laudas in labore Docendi dum laboribus
Geminato nomine. Lassatur et sudoribus.
 46 —
3. Fuiidavit lianc altissimus 3. Salvator mirabilia
Homo natus humillimus, Fccit, patcr ex filia

Cuius te decet Caritas Dum panis caeli nascitur

Activa, Dei civitas. Et Marthae pane pascitur.

Respousoria. Responsoria.

1. In quoddam caeli dominus 1. Lumen, quod cxstinxit

Castellum iiitravit, hostis dirus,
Ubi eum protinus Reaccensum, carentum
Hospitio Martha sorvavit. ignibus Stupor fit mirus,

V. Sacra Terr i t a m consolatur

et felix Bcthania, Martham salvator
Quac digna Et ad caelos dulcem
es Christi praesentia. vocat hospitam,
2. Natantem unda suffocat, V. Grates Dominus
Quem Martha prece revocat, multis obsequiis
Nam vivus surgit iuvenis, famulae rependens,
Quem merserat vis fluminis, 2. Praesul ad exsequias
V. Multum enim valuit, Marthae a Christo vocatur,
Quod Martha deprecare studuit. Rci veritas populo
ö. Monstri crudelis chirothecis publice probatur,
multorum mota querelis Libro Domini
Martha doraat rictus, Martha laudatur;
abscedit enim draco victus ;
V. Octo praevenit hanc dilecta
Terra üeo credit, Soror diebus caelo vecta,
sanctae plebs omnis obedit, Succedit haec electa.
Templum sacratur, 8. Christi felix hospita,
per Christum virgo vocatur ; Quae carne iam deposita
V. Centenis aeque A lesu pasto pasceris
vicibus noctuque dieque Et collecto colligeris,
Flexis poplicibus In digna membra capiti
incubat haec precibus. Nos tuo iungas hospiti;
V. Meraor esto positorum
in hoc exsilio,
In 3. Nocturno. Quae iam convivaris
cum Dei filio.
Antiphonae.

1. Novum cantate canticum In L a u d i b u s.

Deo, qui Marthae caelicum
Lumen pandit in patria Antiphonae.
Et summi patris atria.

2. Exsultet terra meritis 1. Martha sine vitio

Marthae congaudens inclitis, Christo ministravit.
Quae vitam pavit liominum In cuius hospitio
Et angclorum dominum. Dominus reguavit.
 — 47 —
2. Ei, qui, dum voluit Tu, cui germanus
Subveuire reo, Redditur quatriduanus ;

Marthae domum coluit^ Gaude, quam vocavit

lubilate Deo. Ipse Christus et humavit;

3. Te, quem scriba despicit Vale, parte sororis

Atque pharisaeus, lam petita

Martha domo reficit, facto fine laboris.

Deus, Deus meus.

•A. Qui sepulcro commcndavit
In 2. V esperis.
Corpus dulcis hospitae
Et ministinim honoravit,
Ad Magnificat.
Domino benedicite.
5. Omnis spiritus de caelis A. Ista est famulatrix
Et hie coetus hominum, Domini salvatoris,

Hospitem Marthae fidclis Ista est fidelis hospita

lam laudate Dominum. lesu, mundi redemptoris.

Pro cuius ipse nos precatu
Ad Benedictus.
hie dirigat,
A. Ave, Domini ministra, Tandem in caelis
Vitae activae magistra, nos coUigat.
Brev. ms. Voraviense 86 saec. 15. A. —
Brev. ms. Claustroueoburgense
1201. saec. 15. B. —
Brev. ms. Aquilegiense saec. 15. Cod. Semin. Brixiiien.
—
s. u. C. —
Brev. ms. Prageuse saec. 15. Cod. Prägen. VI F. 16. D.
Brev. ms. Pataviense saec. 14. Cod. Palat. Vindobonen. 1863. E. Brev. —
ms. S. Floriani XI 401. saec. 14. F. —
Brev. ms. Plagense s. n. auui 1499.
G. —
Brev. Kimense imp. Venetiis 1516, II. —
In 1. Vesp. ad Magn. A, 2
et hospitari F. —
Inv. 4 suscepit DF. - In 1. Noct. R 1, 4 couiuncta est
F. —
R 2, 7 sq. Cum et per illam Dominus ipse saepius E. R 3, 1 sq. —
Lazarum Dominus hospitae F. —
R 3, 4 suscitat G. In 2. Noct. A 1, 2—
Querelae vertum F. —
A 2, 2 Huius habet F. — A 3, 3 Cuius docet F. —
R 1, 4 Hospitio fehlt G. —
In 3. Noct. R 3, 9 convivas F. In Laud. —
ad Bened. A, 1 Domini fehlt G. —
In 2. Vesp. ad Magn. A, 8 nos fehlt G.

16. De sancta Martha.

In 1. Vesperis. Ad quod dono pietatis

Martham vocat cum beatis
Antiphonae.
Et hanc digne raunerat.
1. Plebs fidelis veneretur
3. Caelum scaudit invitata,
Miro Christi praeconio,
Tota fulgens, coronata
Venerando collaetetur
Stola sancti meriti,
Gens Marthae soUemnio,
Gemmis virtutum ornata,
Quae aulam sui hospitis
Deum laudat sociata
Intrat fecunda meritis,
Suo dulci hospiti.
Dulci fruens convivio,
Beata iam ex praemio. 4. Hospes secum colligit
2. Rex immensae maiestatis Martham, quam sie diligit,
In domo aeternitatis Quod hanc sponsam eligit
Festum grande celebrat, Ob decorem;
 — 48 —
Amor nunquam deticit, Responsoria.
Sed crescit et perficit, 1. Mittens in hoc exsilium
Quia nil se obicit Pater caelestis tilium,
In amorem. Subintrat solitudinis
5. Sicque felix hospita Campum per alvum virginis,
Christo tota dedita V. Carentem domicilio
Secuni est apposita Martha recepit proprio
Gloriose, Ministrando tideliter.
Nos per huius merita, 2. Veris caeli deliciis
Christe, laxaiis debita Intcnta, quae gustavcrat,
Duc ad caeli abdita Cum magnis abstinentiis
Gratiose. Carnem ieiunans macerat,
V. Mentis nitens puritate
Ad Magnificat.
Et carnis virginitate
A. Adest dies triumphalis, Viri sj)ernit contagium.
Quo devota specialis 3. Suam Christus familiam
Christi sursum vehitur, Sublatis gubernaculis
Martha digna summa lucc, Maris commissam fluctibus
Caelum scandit Christo ducc Mire vehit Marsiliam ;

Et Deo coniungitur. V. Praesul, Martha,

soror et Lazarus
Exponuntur
Ad Matutiuum. ab intidelibus.
Invitatorium.
Mari sine remigio.

Aeterno regi omnium

Laudem solvamus debitam, In 2. Nocturno.
Qui in terra viveutium
Antiphonae.
Coronat suam hospitam.
1. Fidem facunde praedicans
Coruscat per miracula,
In 1. Nocturne. Multos ad Christum revocans
De caecitatis nebula.
Antiphonae.
2. Ad sui nomen hospilis,
1. Ministrabat sollicita Beatae Marthae meritis
Christo fidelis hospita, Resuscitatur iuvenis
De sorore conqueritur, Aquis submersus fluminis.
Quod secum non obsequitur. 3. Draconi crux opponitur,
2. Martha, Martha, quid turbaris Draco Marthae prosternitur,
Per frequens ministerium? Quem suo coram populo
Porro unum, quo bearis, Martha ligavit cingulo.
Tibi est necessarium.
Responsoria.
3. Claris orta natalibus
Sanctis ornatur moribus, 1. Ad Christi matris gloriam
Viri spernens consortia Miram fundat ecclesiam
Sponsi caelcstis gratia. Ministra caritatis,
 49

In qua sorores ordinal Modo mecum epuleris,

Et has cunctas illuminat In aeternum gratuleris.
Exemplo sanctitatis, 2. In amoris magni Signum
V. Instat oratioiiibus Suae Christus laudis dignum
Dans plena virtutibus Honorem praestat hospitae,
In Christo fructus iugiter. Nam excitat pontificem

2. Cernens sororis animam Frontonium et invicem

Caelum ferri clarissimam Corpus condunt soUicite.
Orat congaudens praemio, V. hospes plenus gratia,
Ut solvatur exsilio: Cuius mira dementia
V. Bona soror iam beata, Sic honoratur hospita!
Precor, assis advocata In Laudibus.
Hospiti pro hospita. Antiphonae.
3. Suum praenoscens obitum 1. Marcilla, Marthae famula,
Sanctum comraendat spiritum Martham sequens humiliter
In manus sui hospitis Eins vitam fideliter
Et caelum semper intuens Conscripsit et miracula.
In pace dorrait affluens Sursum semper aspiciens
2.
Piis et sanctis meritis; Seque cruce praemuniens
V. Adest Christus, adest soror Egressura de corpore
Hora mortis, et sie honor Provolvitur in cinere.
Christi crescit hospitae.
3. In fidem testimonii
In 3. Nocturno. Chirotheca Frontonii
Antiphonae. ßelinquiturcum annulo,
1. Exstincta luminaria
Dum commendatur tumulo.
Hostis antiqui furia 4. Benedicamus Domino,
Soror vocata veniens Qui Martham sine termino
Accendit facem deferens. In caelis beatificat.
Dum hanc mire glorificat.
2. Sancta et anima
felix
5. Laudetur Christus iugiter,
Somno pacis iam proxima
Qui coronat feliciter
Stratu prostratur cineris
Exemplum praebens posteris.
Martham in caeli solio
Aeternae vitae praemio.
3. Pro hospitis memoria
Ad Benedictus.
Passionis victoria
A. Visitavit
Secundum Lucam legitur,
redemptor omnium
Dum Martha carne solvitur. Hospitissam
Responsoria. sibi carissimam,
1. Hospes hospes care,
dulcis, Quam vocavit
Mei, precor, recordare ad regni solium
Meque tecum suscipe. Sedem parans
•
Veni, veni, praedilecta, luce clarissimam,
Hospita olim electa, Uli munus
Et iam mecum reside ;
stolae dans duplicis
V. Tu in me pavisti,
terris Sociansque
Me receptans me fovisti, choris angelicis.
Dreyes, Historiae rhythmicae. VU. 4
 — 50 —
In 2. Vesperis. Caeli fulgens in gloria
Ob sanctitatis merita,
Ad Magnificat. Quac in die novissimo
Non timebit ab asperis,
A. In aeterna memoria Cum hospite dulcissimo
Est iusta Christi hospita Secura iam in superis.
Brev. ms. Franciscanura anni 1332. Cod. Casinen. 193. — In 1. Vesp.
A 3 collocetur.
1, —
A 3, 2 fulges. — In 1. Noct. A 2, 1 quid urgens. —
A 2, 3 quo beans. —
A 3, 4 caelesti. — In 2. Noct. R 2, 2 Caeli. In —
Laud. A 4, 4 hac.

17. De sancta Martha.

In 1. Vesperis. 3. Ave, lesu Domine,

factor et factura,
Super Psalmos.
Nos pro Marthae meritis
A. Salve, Clemens hospita fove suavi cura.
Nostri redemtoris,
Martha, tu nos adiuva
Responsoria.
Nunc et cunctis horis.

Ad Magnificat. 1. Syrus dux Syriae,

quoque multarum regionum,
A. Gloria, Christe, tibi,
Euchariam duxit
qui Martham sede polorum
regali germine natam,
Hospitio refoves,
Gignitur bis Martha,
tu cibus, Sorte piorum,
devota per omnia Christo,
Eius nos meritis
V. Hospita, servitrix,
sorti coniunge bonorum.
famulatrix, fervida nutrix.

Ad Matutinum. 2. Martha, virgo nobilis,

Invitatorium.
multum infirmata
Et diu, sed Domini
Laudemus Dominum,
virtute sanata,
qui Martham large beavit
Corde, ore, opere
Aeterno pro terreno
caelisque locavit.
nam semper dilexit
Hunc, hinc hanc ad supera
ceu suam provexit;
In 1. Nocturne. V. Rex bona pro meritis
Antiphonae. dat pius ipse suis.

1. Ave, lesu laudabilis 3. Salve, stirpe regia

Et multum admirabilis, Nata, felix hospita
Qui quondam ceu pauper homo, Nostri salvatoris,
Marthae receptus es domo. Martha, fac, ut omnia
2. Ave, sol iustitiae, Nobis tua merita
lesu, sole natus, Prosint cunctis horis,
Marthae tabernaculo V. Te quia salvator
pastus et potatus. dilexit castus amator.
 — 51 —
In 2. Nocturno. Tandem ad urbem Aquensem
Et ibi familiam
Antiphonae.
.
Christo multam genuerunt,
1. Ave, Martha speciosa, Quia valde clamaverunt
Generosa, gloriosa, Verbis et rairaculis
Pulchra et amabilis, Coram cunetis populis.
lesus [pius] copiosa V. Martba, lesu nutrix,
Prece tua suflFragosa nos nutri, sis quoque tutrix.
Nobis sit et dapsilis.
2. Ave, nostrum refugium,
In 3. Nocturno.
lesu, propter hospitium
Martbae precesque puras Antiphonae.
Mentes emolli duras. 1. Ave, lesu gloriose,
3. Ave, lesu fundamentum Mire et mirabilis,
Oninis boni et augmentum, Hospes Martbae gloriosae
Pro Martbae sanctis meritis Quondam et spectabilis.
Nos summis iunge gaudiis. 2. lesus Martbam et Mariam
Lazarumque dilige])at
Responsoria.
Et dans ipsis manum piam
1. Martba Christo ministravit, Ad superna provehebat.
Ubicunque potuit, 3. lesu dulcis, per merita
Et ad ipsum invocavit Dicti Lazari inclita,
Sororem et voluit, Sororum praefatarum,
Ut ad baec se adiuvaret, Fac in regno coelorum
Et hoc lesus imperaret, Nos consortes earum.
Sed lesus sie docuit :

Responsoria.
V. Martba bonam partera
retinens, tarnen baec me- 1. Martha corpus iuvenis
liorem. Biduo submersum
2. lesu de terris ad patrem Vitae reddit precibus
post ascensionem Et facit conversum,
Martba toto nisu studens V. Suscitat et senem,
ad profectionem, Christo populum quoque
Quae habebat, deponebat multum.
in communionem 2. lesus suam bospitam
V. Sanctorum Cbristumque
, se- Pie consolatur
quens Et, ut ad se veniat
fit forma bonorum. Post annum, adfatur,
3. Cum fideles de terrena V. Et quod salvetur
Hierusalem fugarentur semper, qui eam veneretur.
Et de suis finibus. 3. Salve, felix hospita
Cum sua tunc comitiva lesu, Martha inclita,
lactata maris fluctibus, Virgo prudens et beata,
Nullo prorsus gubernante Sis pro nobis exorata,
Nisi solo Domino, V. Ut Domino gratos
Venerunt Marsiliam, nos efficias et amatos.
4*
 52 —
In Laudibus. Et trium miliariam
Terras circum rodavit
Antiphonae.
Villas castraque donavit.
1. Martha bestiam indignam,
Nimis feram et malignam Ad Benedictus.
Necavit Christi nomine,
Gloria tibi, Domine. A. Ave, dilector optime
Te pure diligentium,
2. Martha virgo Tarascono
Qui Martham das memoriae
Logo quodam velut dicto
Cunctorum te colentium.
Constructa ecclesia
Et hoc libro monstrasti,
Cum sua familia
Domino servivit, Quem tunc portasti.

Quo dum ipsum audivit.

3. Frontonem, Petragoricum
episcopum, vocavit In 2. Vesperis.
lesus dilectum nominans,
dum missam celebravit,
Ad Magnificat.

Et Martham caram tumulo Ave, lesu,

A. pietas,
cum ipso collocavit.
veritas et vita,
4. Chlodoveus rex renibus Qui tuam caram Martham
gravissime dolebat consolatus, ita
Et famam de miraculis Dicens: mecum gaudebis
Marthae tunc audiebat, In aeternura vivens
Et veniens ad tumulum Et, quae petis, habebis
sanissimus fiebat. A me, daboque libens.
5. Tunc locum illum liberum Et omnes •
te colentes
Rex fecit et ditavit Erunt tecum gaudentes.

Brev. ms. Pataviense (?) saec. 14. Cod. Palat, Vindobon. 1977. In —
1. Vesp. ad Magn. A, 4 tuci vis sorte; lies wie oben oder duci vis? oder
tu civem? —
In 2. Noct. R 3, 4 Martha cum sua. —
R 3, 15 sq. Martha
lesu nos nutri sis quoque nutrix. —
In 3. Noct. A 1, 2 Mira et mirabilia. —
R 2, 6 semper quis eam veneratur. —
In Land. A 3, 6 Cum epo (episcopo)
collocavit.

1$. De sancta Martha.

In 1. Yesperis. Sumis ad hospitium

pascendum, Martha beata,
Super Psalm OS.
V. Manna suave eibas
A. quam praedigna, et fonti pocula libas.
quam felix, Martha, benigna
Hospita Christi, Ad Maguificat.
suavi pietate fuisti,
Caeli convivis A. Magnificemus Dominum,
nos iungas, caelica civis. Qui pro salute hominuin
R. Regem niagniticum Dives pauper, Dens homo
pascenlem cuncta creata Factus, ut in Marthae domo
 — 53 —
Panis vivus pasceretur, 2. Haec dum de morte
Fonti potus largiretur, fratris conqueritur,
Cuius nos patrocinio A salvatore
Paradisi iungat convivio. lides quaeritur,
Quae post fidei
confessionem
Ad Matutinum. Fratris videt

Invitatorium. resurrectionem ;

V. Deo placens
Christum laudemus,
et dilecta
cum- Martha glorificemus,
Et dilecto
Quam sibi convivam serviens subiecta.
pietatis iunxit olivam.
3. Quadam die
excellentia
In 1. Nocturno. Christi commen-
dabat dementia,
Antiphonae.
Cuius domum
1. Haec Martha Dominum sedulo visitavit,
Angelorum et hominum Clementer fratrem
Caro hospitio compatiens suscitavit.
Suscepit servitio. V. praedignum
2. Testimonium laudibus praeconium,
Domini fidele, Tanti amoris
Dum utriusque Christi testimonium.
devotae famulae
Commendat vitam,
Marthae activam, In 2. Nocturno.
Mariae contemplativam.
Antiphonae.
3. Innocentiam vitae largiens
INIundumque cor diligens 1. Desiderans salutem eins
Hoc castellum quaesivit, Visitavit eam Dens,
In quo templa Ut medicus aegrotam
gratiae praescivit. Corpore quam spiritu
curaret totam.
Responsoria.
2. Virtutum Dominus illius
l. Felix Martha,
Sedit cum bis senis fratribus
soror liazari,
In circuitu mensae ipsius.
Cum Maria
3. In medio discumbentium
digna famula,
Medicus dans cibum mentium
Quam salvatoris
Fecit salutare convivium.
commendat gratia
Et suavis Responsoria.
honorat amicitia;
V. Diligebat lesus 1. Misit manum ad fortia

Martham piam, Martha prudensque femina,

Cum Lazaro
fratre Fortis doctor
sororem Mariam. meruit consortia,
 - 54 -
Quae praedicando 2. Sancta Martha
sparsit verbi semiiia. iam mortis hora instante
V. Salvatoris conservabat Gaudet Domino
Gesta, verba se visitante,

quod post eructabat. Quam post tristia

Yocat ad caelestia:
2. Dum Tarascone draconem
V. Veni, hospita mea,
Duxit ad occisionem
veni, dilecta mea,
Zona vinctum velut agnum,
Plebis tripudium
Ad me, quem amas
magnum, mente sancta, fide vera.
effecit

V. Pium miraculum videntes

3. Fortis agonista,
Collaudant adflictae gentes.
mundalia respuens ista,
3. Martlia veneranda, Suaviter interius
Gestis,verbis admiranda, Oculis suspensa supcrnis,
Dum iuvenem suscitavit, Semper inhaerebas
Laudes salvatoris Dilecto, quem cupiebas;
mirificavit,
V. Christo coniuncta
V. Actu, voto Christi gloriam, petc nobis prospera cuucta.
Reverentiam
non quaerens propriam.

In Laudibus.
In 3. Nocturno.
Antiphonae.
. Antiphonae.
1. Dicta sunt gloriosa
De te, Martha speciosa, Martha, insignis athleta,
1.
Hoc celebri festo
Legisque Domini decrcta,
miseris, pia mater, adesto.
Quae corde
2. In populis annuntiemus meditatur dulciter,
Mirabilia, quac fecit Dens,
Explicabat
Dum Lazarum resuscitavit,
sermone sagaciter.
Suam dilectam laetiticavit.

3. Tubis in ductilibus 2. Cumque verbo quam exemplo

Psallamus cum laudibus Haec columna
Christo, qui post Visa sit Dei templo,
laudabilem vitam Digna veneratur apostola,
Suam sibi Fide actuque
iunxit amicam. Christi discipula.

Responsoria. •
3. Ministri tunc ecclesiae
1. Post obsequii laborem Hanc matrem erant venerantes
Carnisque macerationem Et sanctitatis eximiae
Christi dilecta divitiis Plenitudinem mirantes.
Delata fruitur deliciis,

V. Ut requies post laborem 4. Vas gratiae inexhaustum,

Et sequatur Deo dignum holocaustum,
gloria squalorem. Omnium genus expolitum.
 — 55

5. Laudabilis Dominus In 2. Yesperis.

In suis virtutibus
Ad Magnificat.
Gratam sibi Martham fecit,

Quam gratuitus A. Sanctum nomen Domini

Mirifice perfecit. Magnificent omnes populi,
Qui Martham piam
Ad Benedictus. Sanctam invitavit ad patriam,
Promittens se daturum
A. Videntes haec magnalia vitae gloriara
In beata Christi hospita, Eins devote
Quam suis manibus agentibus memoriam,
Sepelivit Dominus, Quorum nos consortes
Fideles mirantur, In dilectione fortes
Angeli iucundantur, Faciat ad suam laudem
Bcnedicentes Deum deorum Per infinita
In saecula saeculorum. saecula saeculorum.
Brev. ms. Prageuse saec. 14. Cod. Prägen. A 12. A. Brev. VU —
ms. anni 1421. Cod. Gottwicen. 436. B. —
B hat nur die 1. Vesper; ad
Noct. Commune de virginibus. —
Ad Magn. A, 3 Dens fehlt A. Hymnen —
in 1. Vesp. Pange lingua praeconium (Anal. IV, 206) A, Praesens sollemnium
:

(Anal. XXIII, 237) B.

10. De sancta Martha.

In 1. V esperis. Christi parat hospitium ;

Quam felix hoc initium !

Antiphonae.
R. germana Magdalenae,
1. Exsultet urbs Bethania, Tuae precis cantilenae
Quae contulit immania Resonent in aure Christi,

Fidelibus donaria Cuius hospita fuisti,

Salute multifaria. V. Fac, ut nos ab orci nece
Salvet Deus tua prece.
2. Ex qua processit edita
Beata Martha, praedita Ad Magnificat.
Parentibus regalibus,
Clarissima natalibus. A. Distribuit egentibus
Opes suas et gentibus
3. Haec annis puerilibus, Fidem lesu Christi sparsit,
Senioribus, senilibus In amore lesu arsit.
Signavit se virtutibus
In omnium obtutibus.
Ad M a t u t i n u m.
4. Contemptis voluptatibus
Et mundi vanitatibus Invitatorium.
Devota Deum coluit,
Procidentes ante Deum
Cui foederari voluit.
Adoremus omnes eum,
5. Hac inspirata gratia Vota Marthae qui respexit
Mundi cordis palatia Et in caelos illam vexit.
 — 56 —
In 1. Nocturno. 2. In uno necessario
Maria vacat, vario
Antiphonae. At cum Martha turbabatur
Et iuvari se speratur.
1. Magna Dei dementia,
Cuius magnificentia 3. Marthae non reprehenditur,
Sanctam Martham coronavit Mariae pars rependitur
Et in caelos elevavit. In supernis fundamentis
Portas Sion diligentis.
2. Per eins, Christe, merita
Praesentia, praeterita, Responsoria.
Aliena et occulta
Dele mala, sunt nam multa.
1. Ad lesum flens dixit Martha :

Ecce, dies adest quarta,

3. Virtutum dux, rex gloriae, Quod defunctus est mis frater ;

Hanc cum palma victoriae si hie fuisses, pater,

Triumphantem laureavit, V. Lazarus, servitor tuus,
Quae draconem iugulavit. Non fuisset mortuus.

Responsoria. 2. Qui compassus Marthae flenti

Lacrimatus cum ingenti
1. Quoddam lesus in castellum Voce sursum exclamavit
Introivit, ut, novellum Lazaiumque suscitavit,
Verbum vitae praedicaret V. Spes ipse morientium
Et salutcm lapsis daret, Et vita est credentium.
V. Ut quibus casus gravior,
3. Hoc ludaei persenserunt
Erectio sit gratior.
Moxque Martham eiecerunt
2. Alvo virginis conceptus Et, qui ei adhaeserunt,
Hospitatus et acceptus Aludaea propulerunt,
Est in sanctae Marthae domo, V. Post passionem Domini
Verus Deus, verus homo; Credentes suo nomini.
V. De virgine qui nascitur,
Is cibo Marthae pascitur.

Dum paratur aegro cena,

In 3. Nocturno.
3.
Soror Marthae Magdalena Antiphonae.
lesu pedes amplexatur,
Sed per Martham ministratur 1. Annunciavit gentibus
;

V. Martha pavit carnaliter, Cum signis eminentibus

Haec pascitur mentaliter. Gloriam divinae legis,
Salutare summi regis.

2. Martha cum suis sociis

In 2. Nocturno. Vacans Deo non otiis
Circumquaque praedicavit,
Antiphonae. Quia Dominus regnavit,

1. Maria, quod audierat, 3. Convertitur ad Dominum

lesum, quem concupierat, Mox nmltitudo hominum,
Verbum sedens eructavit, Qui per signa, quac vidcrunt,
Sed stans Martha ministravit. Laudcs Deo cantavemnt.
 - 57 -
Responsoria. 4. Laudantes benedicite,
Psalmis hymnos adicite,
Venit Martha super fretum
Festa Marthae celebrantes
Propter ludaeorum metum,
Et in Deo gloriantes.
Remi, vela non dabantur
Et cibi subtrahebantur, 5. Caelestibus in aedibus
V. Sic secum ad Marsiliam Excelsis sedet sedibus,
Suam duxit familiam. Cantat ibi laudes Deo
Hospitata nunc cum eo.
2. Urbs Aquensis visitatur,
Et plebs multa baptizatur,
Ad Benedictus.
Martha signis et portentis
Feritatem domat gentis A. Laudabiles exsequiae
V. Avinionis finibus Celebrantur pro requie
Et Tarasconis syrtibus. Marthae, Christus quam amavit,
Corpus eins tumulavit,
3. Demum Martha Tarascono
Per se gerens officium
lllustrata Dei dono
Commendat hoc exitium.
In aula sistitur Hell,
Quae cibavit regem caeli,
V. Erit perpes memoria
Sua cum Dei gloria. In 2. Vesperis.

Ad Magnificat.

In Laudibus. A. caelis digna,

venerabilis hospita Christi,
Antiphonae. Quae nova per signa
1. In domo sanctitudinis fidei vera dona dedisti,

Decore pulchritudinis Convertens gentes

Suam hospitam locavi:, baptizari sitientes,

Orbem terrae qui tirmavit. Ad Christum mentes

tua dirige iussa sequentes;
2. iutroivit in atria
Lazarus e bustis,
nam latria,
Caelestia,
en, te plorantc vocatur,
Domino quam exhibebat,
Praemia cum iustis
lesu Christo complacebat.
ut vivus promereatur,
3. Ad Dei vultus gloriam Sic a peccatis
Suam vertens memoriam nobis quoque viviticatis
lesum Christum sitiebat, Crimine conductum
Aliquando quem pascebat. vertas in gaudia luctum.

Brev. ms. Aug-ustanum saec. 15. Clm. Mouacen. 3902. A. Brev. ms. —
CoDstantiense (?) saec. 14. Cod. Sangallen. 472. B. —
Brev. ms. Constantiense
saec. 15. Cod. Eremiten. 80. C. —
Brev. ms. Constantiense anni 1470.
Cod. Eremiten. 82. D. —
In 1. Vesp. A 3, 3 Signavit virtutibus A, et
virtutibus B. —
In 2. Noct. A 3, 1 Marthae pars non AB. R 1, 3 Quod —
defunctus est frater mens A. —
R 1 4 O si fuisses hie frater A. —
—
,

R 2, 4 que fehlt A. —
In 3. Noct. R 1, 4 Et tibi A. R 2, 3 Signis 'et
—
portatur A, et potentis B. —
In Land. A 5, 1 Caelestibus in diebus A.
In 2. Vesp. Ad Magn. A, 4 dona fehlt A. — Hymnus: Magnae laetitiae
f ulget lux hodie (Anal. IV, 205).
 — 58 -
20. De sancta Martha.

In 1. Vesperis. susceptrix susceptoris,

Nos coniungi caeli choris
Antiphonae.
Impetra per Dominum,
1. Gaude, felix visitata Qui in terris te dilexit
Per Martham Provincia, Et frequens ad te respexit,
A qua tibi lux est data, Unica spes hominum.
Vitae prius inscia.

2. Hanc per orbem venerari

Ad Matutinum.
Congruit officio, Invitatorium.
Cuius venit ministrari
lubilemus Deo regi
Christus in hospitio.
Canticorum schematc,
3. Circa cuius satagebat Qui caelesti fecit tegi
Frequens rainistcriuni, Martham diadematc.
Ut caelorum hunc timcbat
Tenentem imperium. In 1. Nocturno.
4. Christo frater accumbenti
Antiphonae.
Redivivus iungitur,
1. Visitans memoriam
Soror verbum proferenti
Secus pedes fungitur.
Marthae geris, Domine,
Quam vehis ad gloriam
5. Haec turbatur erga plura Miro tuo nomine.
Sola vitans otium,
2. Tibi fervens a calore
Ministrandi mente pura
Servam se exhibuit
Pertractat negotium.
Et ministrans in tiniorc
I{,. quam dulce, quam praeclaruni Sua quaeque tribuit.
Est Marthae convivium, 3. Non accepit haec in vanuni
In quo regem pascit carum Animam, quae filio
Supernorum civium, Dei largam dedit manum
Qui perennis sibi dedit Suo domicilio.
Vitae cibum hodie
Responsoria.
Et cum hymnis ad hanc redit
Caelestis melodiae ;
1. Cum redemptor mundo luxit
V. Surge, soror, liospes cara, Et ad viam plurcs duxit
lesus inquit, propera, Spargens verbi semina,
Fruitura luce clara In domum cum tota cura
Fulgida per opera. Suam illi servitura
Hunc excepit femina,
Ad Magnificat.
V. Cuius soror pedes lesu
A. Transit hospes virgo Christi Tenet pro solamine,
Hoc de mundo laeta tristi Sed ministrans haec in csu
Ad caeli palatia, Devoto conamine.
Cuius corpus tumulavit 2. prae multis praeelecta,
Pastor bonus, quem hie pavit Quod ad tua, virgo, tecta
Speciali gratia; Depasccndum traheres,
 59 -
Qui dat omni carni cibum, 2. Ut mittantur convocatos
Tuam sie attollens tribum, Et ad opus destinatos
Dum
rem eius ageres; Sequitur discipulos,
V. Obsequendo deitati Exsistente multa messe
Maior fis ingenua, Laboravit indefesse
Cuius cuncta potestati Colligens manipulos ;

Incurvantur genua. V. Signis verba contirmavit

3. Fide lucet redimita, Plena Dei numine

Quando lesus inquit: vita Et a morte suscitavit
Sum et resurrectio, Submersum in fiumine.

Credo, mox respondit ei, 3. Pollet firmitate spei

Tu es Christus, natus Dei; Respondendo nato Dei
Ell, tidei perfectio De die novissimo
V. In liac lucet, qua germanus Et subiunxit surrecturam
Suscitari meruit Carnem ad vitam futurani
In busto quatriduanus, Sermone clarissimo;
Quem Christi vox eruit. V. Exspectavit spem beatam
Et adventum Domini,
Sc ex eo reddens gratam
In 2. Nocturno. Eius sancto nomini.

Antiphonae.

1. Verbum bonum eruetavit

In 3. Nocturno.
Martha, Dei filia, Antiphonae.
Quae doctura transfretavit
1. Ante Deum velut rosa
Multa plebis milia.
Fraglat sanctimonia
2. Transfert montes in cor niaris, Et in signis gratiosa
Dumtidem astrueret, Reprimit daemonia.
Et ab ea salutaris
2. Cursu vitae iam complcto
Verbi rivus flueret.
lusta quando moritur,
3. Monte sancto solidata Christus vultu sibi laeto
Et in petra stabilis Lux perennis oritur.
Plebem docet Deo grata
3. Orbis terrae coram Deo
Et mundo amabilis.
Plaudat atque flumina,
Responsoria. Qui Martham vexit ab eo
Ad caeli cacumina.
1. Proficiscens haec sororis
Tarasconem et rectoris Responsoria,

Obtenta licentia 1. Isla sibi iam non vixit,

Revelare lesum quaerit Fame corpus sed adflixit,
Et salutis verbum serit Cui contemplatio,
Grandis eloquentia; Comraendata pars sororis,
V. Homicidam et voracem Supernis vacanti choris
Cruce vincens bestiam, Manet in solacio;
Clara signis fert ad pacem V. Somno brevi soporata
Populi molestiam. Ad preces regredituv
 — 60

Deo totiens prostrata 3. Ad te, Dens, vigilavit

Nee labore laeditur. In bonis proficiens

2. Postquam huius cursum vitae Et manus suas levavit

Complevisset virgo In te tota sitiens.
rite
Inter dona caelica
4. Fidem ponens in augmentum
Rex caelorum, quem hie pavit, Per doctrinam stabilem
Hanc gratanter invitavit Deum caeli firmamentum
Ducens super aethera; Praedicat laudabilem.
V. Cuius corpus, lesu bone,
Sepelis in gloria 5. Laudem Deo dans sonoro
Assumpto Frontone
tibi Caelicis agminibus
In iustae memoria. luncta transmigrat in choro
Sacris cum virginibus.
3. prudentum puellarum
lubar caritatc darum Ad Benedictus.
Et doctrix apostolica,
Sint per te tibi devoti A. Cunctis suis in diebus
Apud Christum mundi toti Propter Deum datis rebus
In fide catholica, Impendens servitia
V. Intrent sponso veniente Coram ipso pacis ratae
Ornatis lampadibus Viam plenam sanctitate
Oleoque Stent lucente Intrat et iustitia.
In prudentum gradibus.

In 2. Vesperis.
In Laudibus.
Ad Magnificat.
Antiphonae.
A. Deus noster salutaris
Circumdedit rex caelestis
Exsultantem in pracchiris
Cinctus fortitudinc
Martham locat scdibus,
Candidatac Martham vcslis
Excuntem terrae sulum
Mira pulclintudinc.
Fert, qui potcns est, ad polum
Christum Deum forc scivil Pro terrenis acdibus ;

Auferentem vitia, Quam precamur suae sortis

Ad quem fei ix introivit Nos consortes sequi mortis
Magna cum laetitia. Disruptis compedibus.

Brev. ms. Capit. Dusseldorpini saec. 15. Cod. Dusseldorp. 64. A. C —

Brev. ms. S. Mariae ad Gradus saec. 1-5. Cod. Dannstadien 977. B. —
.\ntiph. ms. S. Cuniberti Colonien. anni 1538. C —
Antipli. ms. S. Cuni-
berti Colonien. anni 1553. D. 1 n —
1. Vesp. A 1, 3 sibi A. A 3, 1 —
(,'irca huins CD. — A 3, 3 tremebat CD. —
Ad M.ign. A, 8 coniunge A. —
Ad Matut. Invit. 3 fecit reji^i C
-- In 1. Noct. R 1, 5 iSua illi A. —
R 1, 6 lesum excepit A. —
R 2, 8 Memor sis A. —
In 2. Noct. R 1, 7 et
fehlt A. — R 2, 1 mictantes A. —
In 3. Noct. R 1, 5 fehlt A. R 2, 10 —
In misce A. — In Land. A 4, 1 ponis in augmento A. Hymnus: Deo —
nostro Sit iucunda (Anal. IV, 206;.
 — 61 —
21. De sancto Materno.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Antiphonae. Invitatorium.

1. Rocolamus gaudia lubilet ecclesia

Laudibus et votis Regi sempiterno,
Pro Materni gloria, Qui Vera dat gaudia
Christi sacerdotis. Praesuli Materno.

2. Annis hie infantiae

Dominum confessus In 1. Nocturno.
Simplex innocentiae
Antiphonae.
Viam est ingressus.

3. Trinitatis nomini 1. Maternus, vas gratiae.

Spiritu renatus, Vir beatus, probus,
In mandatis Domiri Mittitur Germaniae
Vixit vir beatus. Viris cum duobus.

4. Princeps cum prineipibus 2. Praedicator inclitus

Populi electus, Petro constitutus

Fit a Petro gentibus Disciplinis caelitus

Galliae directus. Sacris est imbutus.

5. Pretiosa primitus 3. Somno mortis dormiens

Morte resolutus, Vivus resurrexit,
Sociis est redditus Dominus exaudiens
Vitae restitutus. Sanctos hunc erexit,

R. Gaudeat haec contio Responsoria.

Celebri sollemnio
1. Treveris et Colonia
Praesuli Materno^
Celebrent cum Octavia
Cuius ministerio
Sui pastoris gaudia,
Nostra regi regio
Materni natalitia,
Subditur aeterno,
V. Omnibus haec melis
V. Huius intercessio
recolat plebs festa fidelis.
Nos servet a vitio
Et hoste vetemo. 2. Felix Petri discipulus,
Maternus, fide credulus,
Ad Magnificat. Cuius doctrinis populus
A. Magnificat Dominum Christo credit incredulus ;

Plebs tidelis hominum

V. Praeco redemptoris
fuit iste, Corona decoris.
His Materni festis,
Qui luminis luminum, 3. Ad fidem Petrus gentium
Purgatoris criminum, Tres ordinat, Eucharium,
Verus fulsit testis, Maternum et Valerium,
Ad quem post hunc terminum In verbi ministerium,
Nos a viris sanguinum V. Gallis, Germauis
Ducat rex caelestis. Christi dat dona prof^nis.
 — 62 —
In 2. Nocturno. Christi tabernacula
Purus est ingressus.
Antiphonae.
3. In virtute, Domine,
1. Lumen vultus Domini Tua est locatus
Super hunc signatum Beatorum agmine
Corpus praestat homini Caelo sublimatus.
Gratia renatum.
2. Rex et auctor saeculi Responsoria.
Christo benedixit, 1. Post sanctorum obitura
Ob salutem populi Maternus per meritum
Mortuus revixit. Trium civitatum,
3. Coronatur gloria Treveris, Coloniae
Sanctus et honore, Simul et Octaviae
Gallia, Germania Rexit praesulatum,
Noto salvatore. V. Verbis, signis, moribus
Ad profectum omnibus
Responsoria.
Tenet principatum.
1. Praedicans cum sodalibus 2. Ex hoc mundi stadio
Maternus Gallis gentibus Vitae dignus praemio
lianguens occumbit febribus Migrans vir beatus
Exuens a mortalibus, Sanctorum consortio
V. Caelo donatur Vero gaudet gaudio
corpusque solo tumulatur. Christo sociatus,
2. Reversos tristes socio V. Corpore deposito
Duos defuncto tertio Fide, vita, merito
Pio Petrus solacio Plenus et probatus.
Confirmat ministerio; 3. Gaude tuo, Gallia,
V. Ob sancti funus Materno doctore,
veneratur trinus et unus. Laetare, Germania,
3. Maternus Petri baculo Inclito pastore,
Vivus exit de tumulo Qui, quos ad caelestia
Vitam daturus saeculo, Duxit ab errore,
Pastor futurus populo, Coronavit gloria
V. Ad Christi cultus Suo cum factore,
surgit de morte sepultus. V. Ereptos a faecibus
Criminum incestis
Nos Materni prfecibus
In 3. Nocturno. Lustret lux caelestis.

Antiphonae.
In Laudibus.
1. Contidens in Domino
Pontifex Maternus Antiphonae.
Solio intermino 1. Dominus rex laudibus
Civis fit supernus. Colitur aeternus,
2. Vivens sine macula Per quem in caelestibus
. Carnis post decessus Colitur Maternus.
 m —
2. lubilent siderei Cuius nos oratio
Deo et superni Die hodierno
Pro meritis fidei Ereptos ab impio
Praesulis Materni. Hoste et veterno
3. Deus lux viventium Coronet in solio
Lumine paterno Pacis sempiterno.
Sancto vitae gaudium
Contulit Materno.

4. Benedicant omnia In 2. Vesperis.

Regem sempiternura,
Qui exaltat gloria Ad Magnificat.
Caelica Maternurn.
5. Laudantes te gaudiis A. Salve, pater Galliae
Lucis hodiernae Caelitus renatae,
Caelis Dei iiliis Ave, flos Germaniae,
lunge nos, Materne. Pontifex beate,
Nos, Materne, ho die
Ad Benedictus.
Dante trinitate
A. Laus et benedictio Fac heredes gloriae
Deo Sit, Materno, Vera claritate.

Brev. ms. Tnngrense s.iec. 15. Cod. Serain. Leodien. 6 2. A. M —

Antiph. ms. Tuugrense IV. saec. 15. B. - - Brev. ms. Tungrense saec. 15.
Cod. Darmstadien. 394. C. —
B beginnt in 1. Vesp. mit der A ad Magn.
Zu den Landes hat es nur 1 A super Ps., nämlich die 4.; die andern stehen
der Reihe nach ad parvas horas. A, 1 der 1. Vesp. steht als Commemoratio
per hebdomadam. Hiezu der Hymnus Ad honorem conditoris (Anal. XXIII,
240).

22- De sancto Manritio.

In 1. Vesperis. In caeli laetitia

Gaudent coronati.

Antiph onae. 4. Electorum spiritus

Sanguine probatur
Et exceptus caelitus
1. Martyrum sollemnia
Christo sociatur.
Celebrent renati,
Martyres in gloria Ad Magnificat.
Regnant purpurati.
A. Ave, martyr pretiose,
Ave princeps gloriose,
2. Maior compensatio Legionis generosae,
Meritis sanctorum, Mauriti, martyr Christi,
Dum datur in praemio Fide raundum qui vicisti
Mansio caelorum. Et coronam raeruisti,
Fac nos tecum gratulari,
3. In mundi tristitia Legioni sociari
Modicum artati Et in Christo coronari.
 64 —
Ad Matutinum. 2. Sacri duces et egregii,
Viri fortes et eximii,
Invitatorium. Horrent scelus sacrilegii •,

In martyrum victoria V. Quos redemit de manu inimici

Laudemus regem gloriae, et de regionihus congregavit.
Cuius triumphat gratia 3. Furit Caesar,
Et coronatur hodie. ad necem impiam
Sternit viros
et caedit hostiam,
In 1. Nocturno. Servit nolens
ad Dei gloriam.
Antiphonae.
V. Cor regis in manu Domini; aa
1. De Vagina gentium quodcumque voluerit ,
incli-
Evocatur legio nahit illud.
Per edictum regimn
4. Regi terrae
Duce sub Mauritio.
mactatur victima,
2. Ascendit lerosolymam, Regi caeli
Culturam spondet optimam defertur anima,
Et mente sumit alacri Dum fit Deo
Signum caelestis lavacri.
decimus decima.
3. Pellem commutat Aethiops V. NoUte timere eos, qui corpus
Et pardus ponit varium, occidunt^ animam autem non
Ditescit pauper et inops possunt occidere.
In gratia caelestium.
4. Procedit sacra legio
Terribili collegio,
In 2. No cturno.
Virtutibus et viribus
Tremenda suis hostibus. Antiphonae.
5. Firmatur fide plenius
A Romano pontifice, 1. Deo dilecti principes

lurat Stare fidelius Suae sortis participes

Regi reique publicae. Turbas accendunt fortibus
Exemplis et sermonibus.
6. Transmittitur ad Gallias
Hinc legio cum Caesare, 2. Commilitones optimi
Sed profani vesanias Et atliletae fortissimi,
Profanat voto dispare. Hostem vincamus fortiter
Et perstemus viriliter.
Responsoria.
3. Corroborentur animi,
1. Regis cultus Armentur fide pectora,
castris proponitur,
Et mente Deo proximi
Dei vultus Neci tradamus corpora.
regi praeponitur,
4. Christus amans passionem
Quia non dii

sed Deus colitur;

Formam dedit legioni,

V. Fortis ut mors dilectio, dura Et detestans ultionem

Obtulit se passioni.
sicut infernus aemulatio.
 — 65 —
lubentis ad imperium Responsoria.
5.
Petrus recondens gladium 1. Fervet fides ut sinapis,
Coepit a Christo discere Favos mellis stravit apis,
Occidi non occidere. Ut dulcescat velle mori,

6. Ad exemplum lesu Christi Cedat divo mors amori.

Superata morte tristi V. De commedente exivit cihuSj

Christi morte delectemur, et de forti egressa est dulcedo.

Ut cum Christo iucundemur. 2. Prata passim per aperta
Florent flores, virent serta,
Responsoria.
Rosae rubent austro flaute,
1. Clamant Deum Cedunt caelo messes tantae.
sanctorum milia V. Levate oculos et videte regioneSy
Et pro Deo quia albae sunt iam ad
ferunt martyria,
messem,
Ut Dens
Sit
3. De pressura gravis preli
Omnibus omnia.
Apothecae fluunt caeli,
V. Currus Bei decem milihus
Ut cum Christo, vera vite,
multiplex j milia laetantium
Dati morti dentur vitae.
Dominus in eis.
V. Inehriatus in caelo gladius,
2. Caelo ruens serpit anguis,
et vindemiantur hotri vineae
Dum sauctorum manat sanguis, terrae,
Causa cuius casus magni
4. Mauriti, dux beäte,
Fuit veri sanguis agni;
Cuius virtus fragrat late,
V. Vicerunt eum propter sangui-
Cuius odor ut unguentum,
nem agni et propter verbum
Cuius sapor ut pigmentum,
testimonii stii.
Pietati nos divinae
3. quam beata legio,
Tu commendes sine fine,
Quam fervens in Mauritio,
V. Martyr alme, ductor bone,
Dum per mortis compendium
Cum praeclara legione.
Vitam capit perennium.
V. Begnum Dei vim patitur , et
violenti rapiunt illud.
In Laudibus.
4. Princeps alme, dux invicte
Antiplionae.
Legionis benedictae,
Nos custodi, nos tuere 1. Militum sub gladio
Et nos tecum fac gaudere; Martyres exsultant.
V. Dux virtutis, dux salutis, Mortis in ludibrio
Da virtutem, da salutem. Cladibus insultant.
2. Cedit carnis palea
Gladio furenti,
In 3. No cturn 0.
Dum mundatur area
Ad Cantica. Mystici frumenti.
A. ßotrus Cypri conculcatur, 3. Triticum dum moritur,
Novo musto debriatur, Multum affert fructum.
Qui Signatur Christi cruce, Legio dum caeditur,
Coronatur Christo duce. Risu mutat luctum.
Dreres, Historiae rhythmicae. VII. 5
 — 66 —
4. Alabastrum frangitur, Regnum transfert ad supernum
Fuiiditur unguentum, Et coronat in aeternum.
Redolet, dum tuaditur,
Fidei pigmentum. In 2. Vesperis.
^ , . /> j . Ad Magnificat.
5. In Signum verae ndei
Rivi decurrunt rosei, A. regalis legio

Gaudet in sanctis caelitus Regiae coUecta,

Unus et idem spiritus. caelestis contio
Caelitus electa,

Ad Benedictus. ^estra nos precatio

Via ducat recta,
A. Christus suos iam victores Ubi Dei visio
Huius mundi post labores Radiat perfecta.
ßrev. ms. Lunaelacense saec. 14. Cod. Palat. Vindobonen. 1950. A. —
Brev. ms. Cisterciense saee. 14. Cod. Virunen. 39. B. Autiph. ms. In- —
ferioris Altae saec. 16. Clm. Monacen. 9480. C. Cod. ßruxellen. (ol. Be- —
lisian.) 9786 90. saec. 15. D. — D
hat die kurze Form; C hat die AA der
1. Vesp als AA der 2. Vesp. in die festo die AA ad Landes als AA infra
Octavam, ad Laudes et per Horas, das übrige in Octava. In 1. Vesp.
;

—
A 1, 2 Concelebrent AB. —
A 5 Botrus Cypri etc. D. R Princeps ahne, —
dux invicte etc. D. — Ad Magn. A in A:
O vere Christi milites Thebaei,
Portes in agone fidei,
Constantes in devotione spei,
Ferventes in dilectione Dei,
Terrena despicientes,
Caelestia contemplantes.
O quam pretiosa mors sanctorum,
Quae vitam meruit angelorum,
O quam praeclara martyrum gloria,
Quae nihil metuit hostium vulnera.
De quorum collegio dux sacer Mauritius,
Constans iu passione socius,
Caelestis militiae municeps,
Factus est aeterni regni particeps.
Ad Complet, Super Ps. A Christus amans passionem etc. D. — Ad Nunc
dim. A in D:
O flores purpurei, milites Thebaei,
Verae testes fidei gloria tropaei,
Facite nos provehi ante thronum Dei,
Quo luce siderei fruamur diei.
In 2. Noct. A 4, 2 Legionis benedictione A. — In Land. AA 2-5
ad parvas horas verteilt B. —
In 2. Vesp. R Prata passim per aperta D. —
Per Octavam super Psalmos A Ave, martyr pretiose etc. A. In der —
kürzern Form steht das Officium nach D in Anal. Bolland. VI, 354 ff.

23. De s. Manritio Turonensi.

Inl. Vesperis. Eta patre primitus

Antiphonae. Mocuma vocatus.

1 . Ex rogali germine 2. Eins puerilia

puer erat natus cuuctis erat grata
 67 -
Et claris virtutibus Qui ad caelum
iuventus ornata. vexit Mauritium.

3. Sic Columbam studuit

sanctus iraitari,
In 1. Nocturno.
Üt hunc vulgus undique
coepit venerari. Antiphonae.

4. Ne sanctum extoUeret 1. Natus regis pueri

fama sanctitatis, frater morti datur,
Parentes et patriam Sed tactu Mauritii
clam fugit et gratis. mox resuscitatur.

5. Ad Yonam insulam 2. Sicut Mo3'si fuerat

post se conferebat, rubus incombustus,
Ubi Deo pluribus Puer rogo vagiens
aniiis serviebat. remansit inustus.
R. Trina Christus 3. Sub aqua tenerrimus
in pueritia innocens profunda
Per Mocumam lacuit, sed puerum
fecit miracula: non submersit unda.
Ignis, aer
Responsoria.
mortis et vincula
Jnnocenti 1. Adulescens
dabant obsequia, superno placuit
V. Tota sanctum Et se cunctis
perfudit gratia pium exhibuit,
Dei virtus, Unde caelum
quod in infantia ingredi meruit;
Innocenti V. Vitae verbum
dabant obsequia. multis aperuit
Atque vita
Ad Maguificat.
beata damit.
A. Dum nutricis
lactescet ubera 2. Domat carnis

Puer sanctus, motus illicitos,

cohors angelica Vincit mundi

Supra tectum conatus noxios,
Indens in aera Terit hostis

Nova novo antiqui tribulos,

dat [nato] gaudia, V. Manus, mentem

Quibus visis
cordis et oculos

rex pater intima Pie tendens

Mente laudat semper ad superos,
Dei magnalia. 3. res mira,
sceptrum despicitur,
Ad Matu tinum. Atque raundi
Invitatorium. decus contemnitur,
Honor Christo Et paupertas
sit et imperium, gratis eligitur,
5*
 - 68

V. Tota raente Sumptus quaerit,

Christus diligitur, mora fit taedium.
Ac pro Christo 3. Campus coli
corpus affligitur. cultro praecipitur,
Et arena
per sulcos seritur,
In 2. Nocturno. Crescit bladum,
Antiphonae. messis colligitur,

1. Aper ferus feriens

Hoc in fide
Christi perficitur;
fruges fausto dente
V. Adiuvari
Vertitur in lapidem
natura nititur,
hoc sancto iubente.
Quod in granum
2. Precibus Mauritii
arena vertitur.
latex oboedivit
Et de montis vertice
saliens exivit. In 3. Nocturno.
3. Nil dedit superbiae,
Antiphonae.
sed in caritate
Et in vera vixerat 1. Ut Paulus in pelago

semper sanctitate. naufragus iacebat,

Sub unda sie innocens
Responsoria.
vivus remanebat.
1. Patroni 2. Genus, gentem, patriam
fania clarissima fugit et honores,
Procul volat, Ut salutis quaereret
atque catholica fruges meliores.
Plebs currit
3. Sanctum virura
visura miracula,
gignit Hibernia,
Sancta laetetur
Educavit
mater ecclesia
illum Albania,
De tanti
Cuius corpus
patris dementia,
in reverentia
V. Qui nobis dux
Turonensis
sit et lucema
tenet ecclesia,
Nos pie ducens
Cuius preces
ad gaudia sempiterna.
et patrocinia
2. Li vor latens Nos perducant
crescit in odium, ad caeli gaudia.
Zelant fratres
Responsoria.
fratris excidium,
Per Columbae 1. Vitae sanctae
sancti consilium facto curriculo
Gratis sumpsit Sanctum corpus
sanctus exsilium; datur sarcophago
V. Ratem, remos In Martini
et remigantium sancli coenobio :
 ~ 69 —
V. Turonensis Sed ad sancti subito
ipsum continuo preces liberatur.
Veneratur
3. Ubi flumen praesulis
semper obsequio.
instar intrat mare

2. Eius tumbam Baculi Mauritius

frequentant languidi, coepit habitare.

Ubi tactu 4. Romam petit pontifex,

sancti sarcophagi ubi consecratus
Sanitati Est atque Mauritius
sunt saepe redditi, a papa vocatus.
V. Caeci, claudi,
5. Semper evangelii
morbosi ceteri,
verba reducebat
Illum prece
poscentes humili.
Ad mentem, sed saepius
illa proferebat.
3. Pie praesul,
pravos puritica, Ad Benedictus.

Purga mentes, A. Nos a cunctis

pelle piacula iniquitatibus
Atque corda Semper servet
tuorum visita sanctus Mauritius
Et ad laudes Atque purget
excelsi subleva; suisque precibus
V. Pia prece Nos coniungat
tu nobis impetra supemis civibus.
Post decessum
caeli solacia.
In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
I n Laudibus.
A. lesu Christi
confessor humilis,
Antiphonae.
Pie nobis
1. NuUum dedit otio succurrens miseris
Tempus, vel orabat Fac, excelsis
Semper vel coUoquiis in tuis meritis
divinis vacabat. Simus tuti
expulsis vitiis
2. Fixo piscis gutture In adventu
Dron osse vexatur, futuri iudicis.

Brev. Aberdonense imp. Edinburgae 1510. —

In 1. Vesp. A 3, 1
Columba. —
A 3, 3 Lies Qiiod hunc. —Ad Matut. Invit., 4 vexit supe-
rum. — In 1. Noct. R 3, 7 Et tota. —
In 2. Noct. R 1. das ganze Resp
zeigt rhythmische Unebenheit. —
R 3, 3 Et fehlt. —
In Lau d. A 3 ver-
dorben? —A 4, 3 Est itaque Mauritius.
 — 70 —
24. De s. Manro Parentino.

In 1. Vesperis. Amatur a claustralibus

Ut paradisi lilium;
Super Psalmos.
V. Flos florum, dux morum,
A. Celebret ecclesia Speculum cunctorum.
Martyris sollemnia,
3. Hie decem et octo annis
Qui natus ex Africa
Cum bis fuit Celianis,
Habet regna caelica,
Post volens Petrum visere
Emit per supplicia Coepit ad Romam pergere;
Beatorum praemia, Maurus natus Africanus
Ducat per suffragia
Martyr factus est Romanu^,
Nos ad caeli gaudia.

Ad Magnificat.
In 2. Nocturno.
A. Gaude, Maure, pugil fortis,
Tua morte victor mortis, Antiphonae.
Particeps caelestis sortis,
Nos coniunge caeli portis 1. Petri corpus visitavit
Et audita observavit,

Ad Matutinum. Consueta ministravit.

2. Perceptis mysteriis
Invitatorium.
Instat ministeriis,
Exsultet caeli curia, Pauperum solaciis.
Laetetur et ecclesia
3. Tribus annis Romae fuit
Agens Mauri sollemnia. Sicut fiumen bonis fluit.

In 1. Nocturno. Responsoria.
Antiphonae. Romas rex Numerianus
1.
1. Maurus, natus in Africa, Et praefectus, vir vesanus,
'

Regna possidet caelica. Inierunt supplicia

2. Exortus ex nobilibus Sanctis et ludibria;
Christianis divitibus V. Martyr cessit tunc furori,
Sua dedit pauperibus. Similis hoc salvatori.

3. Contemptis temporalibus 2. In spelunca latitavit

Se coniunxit claustralibus Martyr tribus mensibus,
Totus hians caelestibus. Dens eum confortavit
Cum virgae splendoribus ;

Responsoria.
V, Virga fulsit aurea,
1. Sanctus Maurus Africanus, Mauri mens aetherea
Dives, pius, iide sanus, Non timet funebria.
Distributis divitiis 3. In sopore visitatus
Se domabat ieiuniis; Ad Romam regreditur
V. Instans orationibus Et a notis accusatus
Sua dedit pauperibus. Mox praefecto traditur:
2. Despectis mundialibus V. Christi sum ab infantia,
Intravit monasterium. Non adoro daemonia.
 — 71 —
In 3. Nocturno. 2. Mauri, martyris divini,
Corpus condunt Byzantini.
Antiphonae.
3. In linteaminibus
1. Praefectus Mauro praecipit, Et cum aromatibus
Ut adoret daemonia, Cives Maurum condiderunt,
Haec mandata non recipit Sarcophago tradiderunt.
Martyr spernens sculptilia. Titulura ei scripserunt
4.
2. Mauri mens aetherea, Et in navi posuerunt,
Despexit lapidea. Nautae timore fugerunt.
3. Quia sprevit sculptilia, 5. lussitcomburi carinam,
Sustinuit supplicia. Sed ad urbem Parentinam
Eesponsoria.
Actu Dei ducitur
Maurus et excolitur.
1. Christo hie regratiatur,
Quia sibi similatur Ad Benedictus.
Tolerans supplicia A. Maure, natu Africane,
Magna patientia, Sed martyrio Romane,
V. Rosa patienriae, Pater urbis Parentinae,
Columna constantiae. Consors gloriae divinae,
2. Eculeo suspenditur Nos adiuva suffragio,
Maurus, ungulis raditur, Ut perfruamur gaudio.
Lampadibus aduritur,
Caput eins abscinditur. In 2. Vesperis.
V. Ora pro nobis, beatc
Ad Magnificat.
Maure, martyr coronatc.
A. Maure, Maurum superans,
In Laudibus. Nigredinem exsuperans
Et manens aura aurea,
Autiphonae. Nos ducas ad aetherea,
1. Maurus in caelum levavit Ubi gaudes in gloria
Oculos, dum toleravit. Pro proelii victoria.

Brev. ms. Parentinum saec. 15. Cod. Univ. Patavinae 446. — Ad Matut.
Invit. 2. in ecclesia. — In 1. Noct. Ayams.
3,3 —
In 3. Noct. Lectio VII
mit R fehlt; es stehen nur 2 Lectt. in Noct. 3. mit VIII u. IX bezeichnet.
— In Land. A 4, 3 in vani.

25. De sancto Matthaeo.

In 1. Vesperis. Fit conversis forma spei

Actione typica.
Antiphonae.

1. Recensentes mira Dei 3. Prima Christi iussione

Pietatis munia, Linqueus mundi stadia

Praecingamur ad Matthaei Magistrat conspersione
Votiva solleraiiia. Fermenti repudia.

2. Lucris hians telonei 4. Invitatis publicanis

Fruitione publica Ad Christi convivia
 — 72 -
Docet, aegris plus quam sanis 6. Primo docens in ludaea,
Opus fore gratia. Post in Macedonia,
R. In figura prophetali Lingua pronipsit in Hebraea
Sub figura bestiali Messiae praeconia.
Comparatus homini,
Responsoria.
luxta formae rationem
Texit generationem 1. Zelo fervens pietatis
Carnis Christi Domini, A primis ecclesia
V. Sic promissum probat missum Repulsaque caecitatis
Hunc Messiam per Mariam ludaeae perfidia
ludaeorum germini. Sparsit semen veritatis
Per orbis confinia,
Ad Magnificat. V. Missis verbi destinatis

A. Fange, Sion,
Cum signorum copia
laude magnifica In Matthaei sortem gratis
Cessit Aethiopia.
Salvatoris
gesta mirifica, 2. In hac dudum dementata
Qui Matthaeum Fictione magica
de Sorte publica Gens errabat excaecata
Dignum [sorte] Fraude diabolica,
dat evangelica. Vera credens obfuscata
'

Specie phantastica,
V. Sed errantis miserata
Ad Matutinum. Plebis virtus deica
Antiphonae. Luce fucis adumbrata
Purgas evangelica.
1. Clangas sacris in Matthaei,
3. Quos Cosroes et Arphaxat
Tuba neomenia,
Ligat astu carminis,
Laudent iusti, sperent rei
De peccati venia.
Hos Matthaeus mox relaxat
In virtute numinis,
2. Vere verax salvatoris
Signo consignans dumtaxat
Probatur assertio:
Pretiosi nominis ;
Nolo mortem peccatoris,
V. Quos di versus dolor taxat
Sed placet conversio.
Ob reatum criminis,
3. Vice fungens exactoris Hos Matthaeus vima laxat
Fisci rei publicae, Fusi Christi sanguinis.
Artcni mutat assertoris
4. Ad haec visa tabescentes
Pldei catholicae.
Magi vires exserunt
4. Inclamatus tuae, Christo, Et confundi gemisccntes
Vocis ad imperium Ad fraudes sc conferunt,
Surgit et cvangelistae Dum dracones flammescentes
Subit ministerium. In Matthaeum ingcrunt;
5. Verbi gesta incarnati V. Signo crucis fatiscentes
Stringens in volumine, Vini nocendi deserunt,
Pandit stirpem propagati Atque somno torpcscentes
De regali germine. Christi numen asserunt.
 - 73 —
In 2. Nocturno. V. Summae preces maiestati
Dignetur effundere
Antiphonae.
Ac defuncti corpus nati
1. Hunc Candaces adrairatus Vitae restituere.
Virtutis indicio Yenienti cum legatis
3-
Ad Matthaei pedes stratus Matthaeo regalibus
Colligit hospitio.
Euphemissa festinatis
2. Verba vitae sitientes Obcurit incessibus,
Ad hunc multi confluunt Dans matemae pietatis
Atque Christum confitentes Fletum cum gemitibus :

Ritura gentis despuunt. V. Vivum, ait, desolatis

Natum redde precibus,
3. Hos Matthaeus catechizans
Ut sermonem veritatis
Christi fide imbuit,
Confirmes operibus.
Instructos quoque baptizans
A peccatis abluit. 4. In excelsum tendens raanus
Matthaeus cum lumine:
4. Haec Candacis dum fiebant
Cedat, inquit, error vanus
Intra domicilium,
Ab bis per te. Domine,
En, defunctum qui plangebant, Resurgatquc puer sanus.
Multi regis filium
Mox in Christi nomine
5. Circa funus magi stantes V. Excitatus a defunctis
Regis ex imperio Resumpto spiramine
Frustra manes invocantes Surgit puer coram cunctis
Agunt magisterio. Crucifixi numine.

6. Sed complere non valentes Nocturno.

In 3.
Coeptum sacrilegium
Ad Cantica.
Raptum suadent nescientes
A diis in collegium.
A. Hoc confuso signo magi
Fugiunt in Persidam
RespoiLsoria. Et erroris umbra vagi

Maiestatis lacsae rei

Gentem caecant pertidam.
1.
De more fallacium Responsoria.
Fausta spondent falsae spei 1. Stupens signi novitate
Donantes solatium, Regis cor extimuit
Ut imago liat ei, Et regali dignitate
Mandant, et palatium. Coronandum statuit
V. Haec Candaci nutu Dei Ac divali pietate
Salutis consilium Hunc colcndum monuil,
Dant reginae, ut Matthaei V. Ab hac plebem caecitate
Petatur uuxilium. Matthaeus compescuit
2. Destiiiantur honorati Et liunc sola deitate

Moxa regis latere Cultum dignum docuit.

Postulantes hoc legati, 2. Regnum Christi dilatatur.

Ut Matthaeus propere Credit Aethiopia,
Tantae velit orbitati Fönte sacro candidatur
Clementer succurrere, Eglippi prosapia.
 — 74 -
Et cum rege baptizatur Lictor pungit
Multa plebis copia; et in caelestibus
V. Per Matthaeum propulsatur Morte Sacra
Gentilis perfidia, iungit martyribus.
Prole nova fecundatur
Et floret ecclesia.
A d Horas.
3. Thoro spreto maritali
Ad Matthaei genua Ad Primam.
Cum coliorte virginali A. Plebs Matthaei venerandum
Procidens ingenua Audiens martyrium,
Fide iiubit aeternali Tota currit ad cremandum
Regi Ephigenia, Hirtaci palatium.
V. Hostis arte spiritali
Declinans ingenia Ad Tertiam.

Voto sanctimonialis A. Obcurrentes cum placore

Carnis calcat naenia. Matthaei discipuli
4. Vcnustatis os admirans Vix sedarunt a furorc
Hirtacus ingemuit Commotum cor populi.
Et porcorum fraude gyrans Ad Sextum.
Preces, minas miscuit,
Nunc demulcens, nunc delirans A. Ad Matthaei nutu Dei
Carrens puer tumulum
Hanc mutarc studuit ;

V. Hoste pressus est confessus

Virgo Christi fide spirans
Hirtaci piaculum.
Spem consensus abnuit,
Non terrentis minas curans Ad Nonam.
Preces, dona respuit.
A. Hirtacus lepra perfusus
Divino iudicio
In Laudibus. Monte captus et confusus
Super Psalmos. Se transfodit gUidio.
A. A Mattliaeo redargutus
Hirtacus infremuit In 2. Vespe ris.
Et moncntcin persecutus
Ad Magnificat.
Furore cflcrbuit.
A. Matthaee, laus ludaeae,
Ad Benedictus.
Stirpis llos leviticae,
A. Dum Matthaeus Vas insigne, doctor digne
defixis genibus Fidei catholicae,
Secus aram Assistentes et plaudentes
profusis precibus In tui memoria
Orat Christum, Nos, patrone, fac coronac
hunc a cervicibus Consortes in gloria.

Brev. Cod. Oxouicii. Miscell. Liturg. 343.

ras. Cistercien. Italic, sacc. 15. —
In 1. Vesp. A 3, 4 Ferrenti. —
Noct. R 1, 7 Lies verbo?
In 1. R 3, —
1 Caroes, —
R 3, 7 diversis. —
R 3, 9 Hoc; lies: Matthaeus vi mala laxat?
— In 2. Noct. A 1, 1 Candaeis. - R 1, 7 Candacis. R 1, 9 Dat. — —
In 3. Noct. Ad Cant. A 3, sq. umbra vagientem caecaut perfidiam. R 3, 10 —
calcat menia.
 — 75 —
26. De SS. Monulph et et Gondulpho.

In 1. Vesp eris. 2. In virtutum stabiliti

Super Psalmos. Monte transitoria

Conculcarunt eruditi
A. Gaudeamus et caelestis
Vera sapientia,
lubili praeconia
Unde nunc caelestia
Imitemur in his festis
Possident cum gloria.
Concordi laetitia,
3. Vox eorum pro commissa
Quibus nobis sunt laudanda
Plebe fusa iugiter
Domini magnalia
Et sanctorum imploranda
Apud ipsum est admissa,
Qui est efficaciter
Praesulum suffragia.
lustis exsultatio,
R. Immortali saeculorum
Salus, benedictio.
Regi laus et gloria
Responsoria.
In sanctorum confessorum
1. Recolatur haec decenter
Promatur memoria,
Praesulum festivitas,
Quos dilexit, nam paterna
Quos bearunt praecellenter
Munitos custodia
Fides, spes et Caritas;
Die vexit hodierna
V. Beati omnes, qui timent Do-
Ad caeli fastigia,
Quorum rexit ut interna
minum, qui amhidant in viis
V.
eins.
Paracliti gratia.
2. Normam sequeus sanctitatis
Ad Maguificat.
Monulphus attollitur
A. Magniticet ecclesia Et at culmen dignitatis
Regem magnificentia Praesulatus rapitur ;

Christum, qui spes est unica V. Ecce, sacerdos magnus, qui in

Sanctorum, quos mirifica diebus suis placuit Deo.
Ilic insignitos gratia 3. Ortus mundo gcnerosis
Perduxit ad caelestia. Gundulphus natalibus
Apud Christum numerosis
Ad M a t u t i n u m. Eflfulsit virtutibus,
Invitatorium. V. Quoniam praevenisti eum, JJo-
Ad Christi praeconium minc) in henedictionihus didce-
Invitetur hodie dinis.
Conventus fidelium
Congaudendo gloriac In 2. Nocturno.
Beatorum praesulum. Antiphonae.

Qua gaudent in saeculum. 1. Tuam, Christe, perfecisli

Ländern ex operibus
In 1. Noctorno. Horum, quos constituisti
Antiphonae. Tuis duces gregibus,
1. Non peccatorum
in via Quos transvexit sanctitas
Pes eorum substitit, Maris huius semitas.
Sed in lege mandatorum 2. Praepotenter conservati
Dei iugis cxstitit Hostis ab insultibus
Ulis meditatio, Vias vitae sunt sectati
Actus cum eloquio. Inoffensis gressibus,
 76 —
Quibus nunc est visio Mira suos per electos,
Dei delectatio. Qui ab arce supera
3. Deo vero servierunt Hos vidit pontifices

Puris ex affectibus, Yirtutum opifices.

Moiitem cuius ascenderunt 3. Istos, Deus, elegisti

Innocentes manibus, Tua tibi gratia,
Penetrantes hodie Habitare quos fecisti
Portas regis gloriae. Intra Sion atria,

Responsoria.
Hymnos ubi melice
Turmae promunt caelicae.
1. Hi in domo Dei darum
Velut duo sidera Responsoria.
lubar dantes tenebrarum
Effugarunt opera; 1. Hi sagaces erogare
V. Custodiehant tesümonm eins Triticum in tempore,
et praeceptum, quo d dedit Ulis. Meruerunt reportare
Talentum cum fenore;
2. Locum forte pertransivit
V. Venientes autem venient eum
Monulplius, qua Legia
exsultatione portantes mani-
Nunc est, pandens, quae prae-
pulos suos.
scivit
Prophetali gratia: 2. Se pro fide murum dando
Locus, inquit, hie reddetur Monulphus haereticam
Summis civitatibus Vicit pestem conservando
Par post sanctum, qui nas- Vineam dominicam ;

cetur V. Beatus liomo^ quem tu eru-

Postens temporibus. dieris, Domine^ et de lege tua
V. Hie aeeipiet henedictionem dociieris eum.
a Domino et misericordiam 3. Zelo fervens caritatis
a Deo salutari suo. Gundulphus gentilibus

3. Sublimatus in pastorem Lucem dedit veritatis

Gundulplms sollicitc Divinis dogmatibus;
Curam gessit et amorem V. Os iusfi meditabitur sapi-
Plebis sibi subditae entiam, et lingua eins lo-
V. Et pavit eos in Innoccntia quetur iudiciumj lex Dei eius
cordis sui. in Corde ipsius.

In 3. Nocturno, In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Hi sunt, quibus intollcctuni 1. Dum Monulplius tumulatum

Lux superna praebuit, Principcm progreditur,
Quos instruxit et per rectum Voccs diras, ululatum
Duccns itcr statuit Autlit et prostcrnitur.
In locis tiduciae 2. Astat vultus vir plaeclari
Opulenta requie. Dicens Pater optime,
:

2. Exsultare decet rectos Surge, stude suffragari

Christo, cuius opera Pereunti animae.
 — 77 -
3. Redit praesul, et placatur Quos merito non impares
Precum beneficio Dies haec terrestribus
Deus, princeps liberatur Exutos fecit compares
Mortis a supplicio. Supernorum coetibus.
4. A mundana segregavit
Se Gundulphus turbine In 2. Vesp eris.
Et de vera praegustavit Ad Magnificat.
Domini dulcedine.
A. sacerdotes incliti,
5. Exspectavit vigilando Virtutum dono praediti,
Yenturom a nuptiis, Clara caeli luraina,
Quem supernis exsultando üt paradisi flumina
Spectat in deliciis. Irrigastis öcclesiae
Ad Benedictus. Hortum, regem iustitiae,
A. Hi sunt columnae stabiles, Christum placate precibus,
Praecones iustitiae, Ut nos a malis omnibus
Vita digne laudadiles Servans nobis caelestia
Lampades ecclesiae, Det post haec mundi taedia.
Brev. S. Servatii Traiecten. imp Coloniae 1503.— In 3. Noct. A 3, 4
superna. —In Laud. Ad Bened. A 2 iustis. — Hymnus: Adest .sacrata
praesulum (Anal. XXUI, 246.)

27. De sancta Moni ca.

In 1. A^ es p eris.
Ad Magnificat.

A . Gaude, chorus supernorum

Antiphonae. civium,
Plaude turba devotorum
1. Exulta, lerusalem, et laetare,
hominum,
Quia rex Salem iubar salutare
Nam sponsa Christi Monica
De Babylon tenebris
Caeli transit ad gaudia,
Sanctam produxit Monicam.
Quae novae prolis
2. Matrem sterilem fecunda gratia
Deus laetificat, Mundo peperit
Dum Augustinum doctrinarum charismata.
spiritu regenerat.

Laetanter domum Domini

Ad Matutinum.
3.
Invitatorium.
visitat puella,
Christum lucem adoremus
Pro quo sub Christi nomine
illustrantem omnia,
sustinet flagella.
Cuius vultu iucundatur
4. Non vanum aedificat,
in
sancta mater Monica.
Sponsum Deo dedicat,
Fit salutaris Patricio In 1. Nocturno.
SanctaeMonicae sedulamonitio. Antiphonae.
5. Lauda, lerusalem, Perfecit ab infantia
omnium salvatorem, Huius corpus et labia
Qui fructu huius feminae In suae laudis titulum
dat benedictionem. Christus, salvator omnium-
 am

— 78

2. Dies diem illuminat, 3. Haec consolabatur

Haec liberos suos laetificat, Dolens ut parturiens,
Casto timore Doniini Donec Christo suscitatur
Sapientiam praestat parvulis. Augustinus moriens.
3. Miserorum consolatrix Responsoria.
Et alumna pauperum, 1. Se totam Deo dedicat
Supernoruni contemplatrix, Soluta viri legibus,
Moiitem scandit caelicum Egenis se humiliat
Respousoria. Et infirmorum squaloribus,
1. Educavit Monicam Caelesti sponso iubilat.

sancta mater Facundia V. Muli crem fortem quis in-

Timoris Dei sub virgula veniet? procid et de uJtimis

primaeva ab infantia, finibus pretium eius.

V. Miro enim modo crevit cum 2. Abundanter cumulasti

ea miseratio. Sanctae tuae gaudium,
2. mater nostra, Christe lesu, qui vocasti
coniugii speculum, Ecclesiae ad gremium
Quae viro suo flagitat Augustinum et iussisti
lumen catholicum Aspernare saeculum.
Et pie impetrat V. Duo petiit a te, ne deneges c/,
felicem obitum; Domine antequam moriafur.
j

V. Salvatur enim vir infidelis 3. vere Christi

per midierem, fidelem. benedicta famula,
3. Felix mater carne Quam crucifigunt

Felicior crucifixi vulnera,

et spiritu duplici, Rigat terram

Consolatur lacrimarum copia,
spiritu propbetico Torcular crucis
Ne filium defleat exprimit haec flumina.
mortuum,
spiritu Y. Deduc quasi torr entern lacri-
Quem Deus suscitat mas per diem et noctem, non
verum catholicum des tibi requiem^ neque taceat

V. Forti animo esto, Deus

filia^ pupilla oculi tui.

caeli dabit tibi gaudium pro In 3. Nocturno.

taedio, quod perpessa es.
Antiphonae.
1 11 2. N c 1 r n 0. 1. Cantico laetitiae
Antiphonae. Deum collaudavit,

1. Verbum bonum eructavit Quae victo mundi principe

Salutis eloquio, Caelo triumpliavit.
Christi donum quam perflavit 2. Exsultet terra,
Pneumatis susurrio. collaetentur insulae,

2. Lacrimarum Impetus Quibus Salus propinquatur

sanctam Dei laetificat,
fructu huius feminae.

Crucifixi Stigmata 3. Christus in sua famula

pie dum considerat. Facit mirabilia,
 — 70 —
Cüius fulgent prodigia 3. Yigili mente
Et Signa magualia. Dominum sitivit,

Cuius felix anima

Responsoria.
caelum introivit.
1. Caelestis panis
refecto convivio 4. In Camino caritatis

Mens eins fervet fervens aestuavit

superno solacio, Benedicens Dominum,

Almi Spiritus solum quem amavit.
suffusa crapula: 5. In excelsis sublimata
Volemus, inquit, Sancta mater Monica,
ad caeli gaudia. Vota nostra redde grata
V. Elevavit me spiritiis inter cae- In Dei praesentia.
lum terram
et et adduxit me Ad Benedictus.
in lerusalem.
A. Oriens ex alto Dei
2. Vox (lilecti nunc pulsantis patris sapientia,
Ad lectulum aegrotantis Quam benigne reseras
Tc vocat, mater Monica :
misericordiae viscera I

Surge et propera, Augustinum revocat

Anüca mea; pia mater per suspiria ;

Ab Ostia Tiberina Oret pro nobis incolis

Caeli transit ostia. sancta mater Monica,
V. Veniy formosa, columha mea, Quos bic in terris dirigit
veni de JAbano, coronaheris. prolis suae regula.

In Laudibus. In 2. Vesper is.

Antiphonae. Ad Maguificat.
1. Sanctam matrem Monicam A. Sacra
Decet sanctitudo, mater Monica,
Quam domum sibi consecrat Cuius Spiritus
üei fortitudo. exsultat in gloria,
2. lubilat cum Domino Gratiam impetra
Monica in caelis, benigni Domini,
Cui plena spiritu üt gregem protegat
Servivit in terris. filii tui.

Brev. ms. Augustin. saec. 15. Cod. Augustin. Brunen. V. A. — Brev.

ms. saec. 15. Cod. Scotor. Vindoboneu. 52 h 18. B. —
Brev. ms. Viepacense
saec. 14. Cod. Gottwicen. 81. C. —
Antiph. ms. Frauen- Wilrense anni 1509.
Cod. Semin. Colonien. 30 a. D. —
Brev. ms. Aiigustin. saec. 15. Cod.
Angelic. R V 31. E. —
Brev. ms. Minor. Eugubin. (?) saec. 15. Cod. Angelic.
T VII 9. F. —
Brev. ms. Augustin. saec. 15. Cod. Senen. F VII 4. G. —
Cod. S. Petri Salisburgen. a IV 42. H. —
B hat in jeder Xoktum nur 1
A, die erste; C hat nach der 1. Vesp. nur Lectt. ohne RR. In 1. Vesp. —
A 1, 2 rex Sion BC; Quouiam hac die iubar D. —
A 1, 3 tenebra ACD. —
A 4, 4 sedula oratio B; monis C. —
Ad Magn. A, 5 sponsam Christi Monicam
A. —In 1. Noct. R 3. 1 carne fehlt B. —
In 2. Noct R 2, 6 Speniere A,
aspernere B. —
R 3, 1 vere Christi fehlt A. —
R 3, 8 exprimitur B. In —
3. Noct. R 2, 1 dilecti tui pulsantis B. —
R 2, 6 Ad Ostia B. Hymnen: —
Ave dies laetitae (Mone III, 446); Aurora noctem terminat (Ibid.); Alma
mater Augustini (Mone HI, 448).
 80

28. De sancto Morando.

Vesperis. In 1. Nocturno.
In 1.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Ut tellus depicturatur
1. Ad Morandi, venerandi In vere vernis floribus,
Viri, festa et Amandi Sic hie mundus decoratur
Plebs in caritate tota Morandi claris moribus.
Reddat Christo pia vota. 2. Ex illustri stirpe traxit

2. Flore suae iuventutis Morandus originem,

Castitatem adamavit, NuUam tarnen hie contraxit
De quo bravium salutis Peccati rubiginem.
Non indigne reportavit. 3. Annis puerilibus
Deo multum peramandus, Factis cum senilibus
3.
Mentis tersit caliginem
Hugo pater venerandus
Devitans impetiginem.
Hunc suscepit educandum
Moribas et informandum. Responsoria.

1. Annis adhuc pubertatis

4. Cui purus adulescens
Hunc parentes sub abbatis
In virtute semper crescens
Pii magisterio
Dulciter oboediebat
Atque Deo serviebat. Dulciter common da verunt
Et ad sua redierunt,
5. Regularis o professor, Cuius sub imperio
Sis pro nobis intercessor Vixit purus adulescens
Apud bonitatem Christi,
In virtute semper crescens
Cuius iugum tu subisti.
Omni desiderio,
V. Christo devotus
Ad Magnificat.
vivens sub regula tötus.

A. fons indeficiens, 2. Mentis motus hie transcendens,

lesu bone salutaris, Vana quaeque vilipendens
Hostia reficiens Hauriebat sitibundo
In agone comprobaris, Corde, ore quod facundo
Morandi per suffragia Post eructabat,
Mundi seda naufragia, Tempus dum vacabat,
Mentes nostras instabiles
V. Literarum studio
Fac ad virtutes habiles. Mentis cum tripudio
Firmiter instabat.
3. Vincens legem pubertatis
Ad Matutinum. lugi lege sub abbatis
Vixit disciplina,
Invitatorium. Omnibus affabilis
Surgite laetantes, Deo et amabilis
In lege divina,
Christum regem venerantes.
Inclita sanctorum
V. Mundi fast um proculcavit,
celebrantes festa suorum.
Eins pompas posttergavit.

In 2. Noctur
Antiphouae.
1. Fervor mirae caritatis
Ad spera firmam bonitatis
Fidem duxit sanctitatis.
2. Mentis motus hie transcendens,
Ad virtutum arcem tendens,
Vana quaeque vilipendens.
3. Christus digne commendavit
Huic duplum talentum,
Quia non multiplicavit
Per duplum, sed per centum.
— 81 —
no. Et earnis delectamenta
Dulciter vincebat.
2. Si temptavit, non est mirura,
Satan hune praeclarum virum,
Salvatorem qui temptavit
Et eum non superavit.
3. Hie talentum eommendatum
Protulit ad mensara
Et reddens multiplicatum
Reportans repensam.
Responsoria.

Responsoria. 1. Mox a suis derelietus

lesu Christo est addietus,
1. Coeptum iter dum peregit,
Cum propheta gloriatur
Mox benigne se subegit
Qui in psalmo sie profatur :

Abbatis imperio,
V. Quoniam pater et mater mea
Quem vir sanctus tunc elegit
dereliquerunt me , Dominus
Mentem eins et impegit
autem assumpsit me.
Miti desiderio,
Ponens firmam spem salutis 2. Hodie praeclarus et venerandus
In praeclaris institutis. Christi eonfessor Morandus
2. Veritatis hie confessor
Exutus armis terrestribus
Regularis et professor
Triumphat in eaelestibus,
V. Seeurus de victoria
Ibat de virtute
Deleetatur in gloria.
In virtutem ascendendo
Et morose eonferendo 3. Regulari diseiplina
Verbum in salute. Mentem dum armavit,
V. Doctus, mitis apparebat Cum cervice resupina
Et indoetos instruebat Caelum suspiravit,
Sie proeedens tute. V. Mente tota et devota
3. Postquara hie est sublimatus Christo solvens pia vota.
In gradu sacerdotii,
Deo tendit inspiratus
Duetu fidelis soeii In Laudibus.
Cluniacum, ubi digne
Est susceptus et benigne Antiphonae.
Lapsum devitans otii,
1. Multa quidem in hae vita
V. Faetus verus coenobita
Hie feeit mirabilia
Et ferveuter in hac vita.
Et post mortem infinita
Infirmis dat subsidia.
In 8. Nocturno.
2. Caeeis visus, elaudis gressus.
Antiphona.
Surdis auditus redditur,
1. Contra mundi temptamenta Vir eoUisus et obsessus
Prudenter agebat Eius preee solvitur.
Dreves, Historiae rhythmicae. VII. 6
 - 82 —
3. Ad tumbam praeclari viri Quando nobis destinavit
Quisquis potest experiri, Morandum, qui in stadio
Quantas eius per virtutes Cursum digne consummavit
Cliristus confert liic salutes. Et in üne triumphavit
4. Regularis o professor, Vere felici bravio.
Sis pro nobis intercessor
Apud bonitatem Christi,
Cuius iugum tu subisti.
'
In2. Vesperis.
5. Christi praecelsa pietas Ad Magnificat.
Yirtutum et nimietas
In sanctis amplificatur, A. Morande, serve bone,
Horum virtus dum laudatur. Pie pastor et patrone,
Apud Christum interpella,
Ad Benedictus.
ut a mortis nos procella
A. Verus sol illuminavit Tua prece protegamur,
Lucis suae radio, Caeli donis et fruamur.

Cod. Palat. Vindobonen. 1946. aniii 1482. A. Brev. Basileense imp. —

s. 1478. B.
1. —
Brev. Basileense imp. s. 1. et a. (1488) C. In 1. Vesp. —
Super Ps. 5 AA nur A; eine, die erste B; keine C. A 3, 8 ad educandum —
A. —
R Vincens legem pubertatis etc. A, In contrata Ferretensi etc.
IJC. —
In l.Noct. A 1,3 Finem A. —
In 2. Noct. A 1, 1 Fervor merae BC. —
R 1 Veritatis hie confessor etc. BC. —
R 2 Postquam hie est sublimatus etc.
liC. - R 3 Mox a suis derelictus etc. BC. —
In 3. Noct. R 1 lautet in BC:
R. Villae (Ille B) custos captivatur,
Herus mox debilitatur,
Tunc Morandus advocatur,
A quo pie iucrepatur,
Emendatur et sanatur,
Servi Status restauratur
Atque liber proclamatur,
V. In quo Christus collaudatur,
Et Morandi comprobatur
Virtus, servus et laetatur.
R 2 Hodie praeclarus et venerandus etc. BC. — R 3 lautet in BC:
R. In contrata Ferretensi
Tuo simus hie defensi,
Morande, patrocinio,
In amore fac ferventes,
Tibi pure servientes,
Hie et in confinio.
V. Impetra iucunditatem
Nobis et tranquillitatem
Apud Christi bonitatem.
Ad Tertiam, Sextam, setzen BC die
Nonam AA 2, 3 und 4 der 1. Vesp. —
J3en Hymnus hierzu vergl. Anal. IV, 213.

29. lu Traiislatioue s. Nicolai.

In 1. Vesperis. Cum vis medio gurgite

^^^^'"'^ transferri navibus.
Antiphonae.

1. Summe sacerdos inclite, 2. Fecit Dens memoriam

Nimis favens Barensibus, Suorum mirabilium,
 — 83 -
Cum transfert in Apuliam Responsoria.
Nicolai praesidium.
1. Tumba confracta marmoris
3. Exortus est in tenebris Mira prodit fragrantia,
Baro divinus radius, De reliquiis corporis
Vere dies hie celebris Liquoris fluit copia,
Fulget in ea Madius. Quae nullo cursu temporis
4. A solis ortu teritur Interrumpitur gratia.
Nee non ab oecidente, V. Fragrans odore nimio
Qua Barum via pergitur Qui praefulges honore,
Coetu toto ducente. Pietatis profluvio

5. Laudate, cuncti populi, Manas fluens liquore,

Dei miserieordiam, 2. Dum distat navis

Sed ampliorem Apuli plus quam ducentis
Deo referant gratiam. Milibus, mare
fluctuat ventis
Ad Magnificat.
Artubus sacris
A. Felix Apulia, furtim retentis
felix et Barum, De corpore demptis,
Felix quae contines V. Nee valent iter
thesaurum carum, habere tutum,
Qui nullis creditur Si feratur cor-
terrigenarum. pus diminutum.
3. Quod non desit
Ad Matutinum. uUa particula,
Sacris membris
Invitatorium.
monstrant miracula,
Uni Deo et simplici Visionum
Gloria sit atque laus, certa oracula
Quem orat voce supplici Veri sunt patula-,
Stans in caelo Nicolaus. V. Ut satisfiat anxio
Dens prodit cum liquore,
In Nocturno. Ne fiat diminutio,
Sancti clauditur ore.
Antiphonae.

1. Velut incisus balsamus

Profuderat liquorem, In Laudibus.
Quo veniente thalamus
Fugaverat pudorem. Antiphonae.

2. Nunc, reges, intelligite, 1. Maris elatione

Praesidentes ecclesiis, Nautae facti territi,

Exemplo huius agite Liquoris fusione

Relevatis inopiis. De furto sunt proditi.
3. Clemens, pudicus, humilis 2. Currunt senes cum parvulis
Nulli nocuit penitus, In exsultatione,
Cunctis factus amabilis, Sancti occurrunt baiulis
Praesul factus est caelitus. Mira devotione.
6*
 84

3. Adipe et pinguedine De membris Dei famuli

Redundant eins ossa, Liquoris abundantia,
Olei multitudine Seniores et parvuli
Semper est plena fossa. Currunt iugi frequentia.
4. Benedicant te populi,
Qui facis mirabilia, In 2. Vesperis.
De loco sacro tumuli
Mira prodit fragrantia.
Ad Mag-nificat.

5. In capsella lignea A. Liquoris rivulo

Myrea transportatus, Patuit pietas,

Bari tumba marmorea Ex cuius tumulo

Tandem est coUocatus. Prodit suavitas,

Caeci ex oculo
Ad Benedictus. Pellitur caecitas,
A. Dum loco sacri tumuli Subvenit populo
Mira prodit fragrantia, Ipsius Caritas.

Brev. ms. Redonense saec. 15. Cod. Vatican. Ottobon. 543. A. Brev. —
Valentinum imp. Valentiae 1533. B. —
In l.Vesp. super Ps. nur 1 A, die
erste B. — A 1, 2 favens laborantibus A. —
A 1, 4 transferri manibus A. —
A 2, 2 In suorum A. —
A 3, 1 Exortatus A. A 3, 4 in eam A. — —
A 4, 1 A fehlt A. —
Ad Magn. A, 4 thesaurum tantum A. Ad Matut. —
Invit Adoremus regem saeculorum, Quo vivit Nicolaus, honor sacerdotum B. —
— —
:

In Noct. A 2, 4 Revelatis B. R 1, 8 praefulges odore A. R 3, 1 sq.

Cum non desint sara pericula A. —
R 3, 3 sq. Sacris monstrant miracula A, —
R, 3, 7 Neci sunt propatula A. —
R 3, 8 Ut satisfiat a vitio A. — R 3, 9
Dens prodit A. —
R 3, 11 Sanctus A-, ore fehlt A. In Laud. A 1, 1 —
Laus elatione A. —
A 1, 2 taetrici B. —
A 1, 3 effusione A. A 1, 4 De —
snrcophago sunt A De furto facti sunt ß. —
A 2, 2 exaltatione A. A 2, 3 —
— —
;

baiulis fehlt A. A 2, 4 Bina devotione A. A3, 2 Cum redundarent A. -

A 3, 3 multitudinis A. —
A 3, 4 plena est ß. —
A 4, 1 Benedicite populi
A. —A 5, 1 cassella B. A — 2 Myrea fehlt A, transportant A.
5, A 5, 3 —
Mari tumba B. —
Ad Bened. A, 1 Dum e loco ß. —
Ibid. 3 De membris
eins famuli A. — Ibid. 6 iugi memoria A. —
In 2. Vesp. Ad Magn. A, 5
Caeco A.

29 a. De sancto Nicoiao.

In 1. V esperis.
Antiphonae.

1. Sancti per festa Nicolai state iucundi,

Huius qui mundi solvebat plurima maesta.
2. Virginibus victum donaverat hie et amictum,
Ne per defectum stuprum facerent male rectum.
3. Praesul famose, consolator pretiose,
Es veluti dignus, sie nobis esto benignus,
Qui bonus ut custos salvasti tres nece iustos.
4. De vitae flore florens morumque nitore
Fulgebat ac[tu] pollens vemansque decore.
 — 85 —
5. Inclite, nobilis ac venerabilis, auro praecellis,
Tutor aniabilis ac venerabilis, esto misellis.

Brev. ms. Cracoviense saec. 15. Cod. Capit. CracoWen. 20. A 4, 1 —

floret. — A 5, 2 miseris. —
Im übrigen ist das Officium das gewöhnliche
prosaische.

29 b. De sancto Nicoiao.

In 1. Vesperis.
Antiphonae.

1. Christe, tuis famulis nobis festa Nicolai,

Te petimus, praesta venerari laude iucunda.
2. Qui terris positus mitis fuit ac moderatus,
Consolans miseros confortans atque pusillos.
3. Ad caelum migrans, caelorum culmina ditans,
Hie relevat multos morborum mole gravatos.
4. Digne Deo miles, qui palmam nomine praebes,
Pro nobis Christi pugna virtute potenti.
5. Credimus in thalami consistere sede superni,
Posse salvos fieri per te sie fönte renatos.

Brev. Romanum imp. Venetiis 1522. — A

^

3, 1 culmina caelorum ditans. —

A 5, 2 Lies Nos salvos fieri? —
Es verdient noch die häutiger vorkommende
A ad Benedictus erwähnt zu werden, besonders da sie in Chevaliers Eeper-
torium unter Nr. 3684 als „Hymnus" aufgeführt wird:
Copiosae caritatis Nicolae pontifex,
V
.-,

Qui cum Deo gloriaris in caeli palatio,

Condescende, supplicamus, ad te suspirantibus,
Ut exutos gravi came pertrahas ad superos.
(Brev. ms. Romanum saec. 15. Cod. Rossian. s. n.)

30. De 8. Nicoiao Lincopensi.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

Antiphonae. A. Caelice confessor,

pastorum lux, patriae cor,
1. Christo Sit pia laus, Ecclesiam pressam,
quam provexit Nicolaus. servili pondere fessam,

2. Festa decent suavi Erige, devotos

prece verbigenam Nicolai. semper retinens tibi Gotos.

3. Nos tegat a pravo Ad Matutinum.

culpae Deus, arx Nicoiao.
Invitatorium.
4. Per veniae clavum,
In meritis vitae
Deus, attrahe nos Nicolaum.
patris nostri Nicolai
5. Filiolos Abrahae Voce Deo suavi,
pater effice nos Nicolae. Goti, iubilando venite.
 8»5 —
In 1. Nocturno. Daniel iudicio,
lob fuit ferendo.
Antiphonae.
2. Hesther fert clementiara,
1. Novum vas charismatum Zelum Maccabaei,
Puerili flore loseph continentiam,
Redundavit omnium Fidem Elisaei.
Gratiarum rore. Virtutum moralium
3.
2. Tener gades trivii, Ac heroicarum
Hinc quadriviales Ardet exercitium
Nactus, pondus studii Ut cultor earum.
Fixit in morales.
Responsoria.
3. Relucens hinc omnium
Dogmatum decore 1. Carnis petulantiae
Filiali Dominum Clericos immersos
Timuit amore. Mentis inconstantiae
Damnat ut aversos,
Responsoria.
Zelator iustitiae
1. Laetetur Ostgotia Quoslibet perversos,
Plausu tiraorato V. Moxque suae veniae
Nova per tripudia iunxit per cor da re versus.
Christo, Dei nato,
2. Opern laeso stomacho
Edens nova carmina Fert eviscerato,
Pro patrono dato, lam foetenti pristino
V. Quem vox angelica Colore mutato,
laudat modulamine grato.
Omni de remedio
2. In ausus nefarios Plene desperato,
Tyrannos surgentes V. Ex sancti merito
Arguit sacrilegos, dura vita datur lacerato.
Deum non timentes,
3. Pastor, decus praesulum,
Ut reducat devios
Mitis advocatus,
Ad cor paenitentes,
In campum Elisium
V. Est passus varios Digne transplantatus,
hostes per flagra trementes.
Triplici per meritum .

3. Nectar eloquentiae Palma laureatus,

Fudit perorando V. Auferat exitium
Cultor innocentiae, nostros delendo reatus.
Pro clero zelando,
Actus inclementiae
In 3. Nocturno.
Regum detestando,
V. Ne ruat ecclesiae Antiphonae.
libertas dissimulando. nitidus,
1. Garne virgo
Martyr ex affectu
In 2. Nocturno. Et confessor inclitus

Antiphonae. Fuit in effectu.

Aaron sacerdotio, 2. Gratis datam gratiam

1.
Paulus in docendo, Se praevenientem
 87 —
Traduxit in alteram Sic Dens ad merita
Gratuni facientem. sancti reparando decorat.

3. Actibus ierarchicis 2. Compages tumulo

Tandem insignitus discedens testea fracto,
In votis Seraphicis Quod cumulo
voluit,
Aestuat ignitus. tegitur sermone peracto.

Responsoria. 3. Languens pupilla,

1. Eventus prophetico quam ferrum dimidiavit,
Spiritu futuros Vidit et ex illa

Praenarravit subito sancto meritum cumulavit.

Multos affecturos, 4. Ustus et elinguis
Ut sie a periculo per votaque morbidus omnis
Revocet casuros, Sanatur Domino
V. Inventos animo benedicens in Nicoiao.
quasi saxea corpora duros. 5. In te sponsa Deum
2. Nox, dies, ops, aethera taa laudat, qua veneraris,
Perhibent beato Quam, decet ut sponsum,
Patri testimonia fidel nexu tuearis.
Clam ciliciato,
Ad Benedictus.
Quod mors et daemonia
Cedant invocato. A. Benedictus Dominus,
V. Quam felix patria Pater gratiarum,
sibi tanto pignore nato !
Nicolai precibus
Qui sanat cunctarum
3. Sidus poli nobile,
Passionum aditus
Ducens viatorem
Per curas earum.
Ultra primum mobile,
Ut comprehensorem
Tuo ductu facile In V esperis.
2. .

Ad primum motorem
V. Perducas humile Ad Magnificat.
cor, quo mereatur honorem. A. Salve sidus aureum,
Splendor firmamenti,
In Laudibus.
Nicolae, subitum
Antiphonae. Dans robur lauguenti,
1. Nilus ut irrorat Fer nobis praesidium
arentia, corpora trita Influxu clementi.

Historia sancti Nicolai imp. Siidercopi ae 1525. —

Klemming I, 150 fügt
bei „Job. Brask Ep. Line. ?"
: Verfasser scheint vielmehr der des Helena-
Officiums, also ßrinolplius I. zu sein.

31. De sancto Niniano.

In 1. Vesperis. Trinae vocis tripudio

Antiphonae. Laudum sonet obsequia,
Ut mens, lingua et actio
1. Ovans agat haec contio
Pari concordent gloria,
Niniani sollemnia.
 — 88 —
Piacebit sie laudatio Dum Britannos
Deo reddenti praemia. fide perdocuit.

2. nie Pi Ctorum tenebras

Fugat dans vitae monita, Ad Matutinum.
Mundi temnens blanditias
Invitatorium.
Dux plebis ad caelestia.
Christus laudetur,
3. Vita praecessit populum
Niniano laus iubiletur.
Sic sanctitate praevia,
Nunc haurit vitae poculum
Dux cum ductis in patria.
In 1. Nocturno.
4. Tanto patrono plaudere Antiphonae.
Iure debes, Albania, 1. Ninianus teneris
Secura salva sistere, Annis constitutus
Cum vitas vitae devia. Inhiabat superis
5. Ad caelos migrans hodie Moribus imbutus.
Locandus in deliciis 2. Romam petens dogmatis
Ad mores fac cotidie Causa visitavit,
Migrare nos a vitiis. Sed vitae pro meritis
R. Quod sambuca Praesul remeavit.
vir Dei circummeat, 3. Factus hie Britonibus
Taurus custos Fidei legatus
armentum vigilat, Perfidos sollicitus
Qui latronis Reprimit conatus.
dum ventrem perforat,
Responsoria.
Infelicem
ultor exanimat; 1. Niuianus nobilis,
Mox cadaver Clarae puer indolis,
sanctus vivificat, Sacris inardescit,
Saulum sternens Ut sie prosit patriae,

Paulum resuscitat. Se praesentat curiae,

V. Insigne geritur Qua praesul recessit,

Signum certaminis, V. Et coniectu spiritus

Pes saxo iungitur Eius mentis habitus
bovis et hominis. Martino clarescit.
2. Pastor redit,
Ad Magnificat.
üt plausus ovium,
A. Stirps regalis, Plebs oboedit,
quac vita Horuit, fugit daemonium,
Prolem profcrt Reseratur
regem, quem decuit, tides credentium,
Patrum pater Cedit error,
patronum genuit crescit miraculum ;

Niüianum, V. ^Gens seducta

quo mundus claruit; suggestu daemonum
Hie ut sidus Per hunc sanctum
signis emicuit, credit in Dominum.
 — 89 —
3. Rex nequani moiiita Et confratres
contemnens praesulis pascens miraculo
Luit opprobia Hortulanum
dolore capitis, vocat continuo
Sed quem obduxerat Olus fern
caecitas luminis, iubens ex hortulo;
Firmum reddiderat Herbam profert
in fide numinis; cum seminario
V. Fit mortis duplicis lam tunc satam
duplex curatio, dans grates Domino.
Cordis et corporis V. Ad praeceptum Niniani
illuminatio. Mens stupescit hortulani,
Sciens tarnen nihil vani

Nocturno. Yoto sancti succedere,

In 2.
Ipso die seminatum
Antiphonae. Profert terra fructum gratum
lubente pontifice.
1, Ductu viri iustitiae
Visu privantur oculi 3. Ducem furum
Regis, fastu superbiae taurus aggreditur,
Molesti sancto praesuli. Cornu bruti
2. Praesul placatus venia biTitalis laeditur,
Lumen amissum reddidit, Rupto ventre
Rex ductus paenitentia vita discutitur,

Christo renatus credidit. Rursum vivus

ac sanus redditur;
8. Crimen matris panditur
V. Discursu devio
Ex infantis ore,
Volant latruuculi,
Dum confusus solvitur
In municipio
Insons corruptore.
stringuntur baculi.
Responsoria.

1. Per incestum gravidata

Mater, tandem coartata In 3. Nocturno.
Partus patreni prodere, Autiphonae.
Senem coepit accusare,
1. Patrem linquit parvulus
öic sc credens excusare
Vcrbcris timorc,
De commisso scelerc;
Quem reduxit baculus
Res stupenda, contra morem
Vorticis ab ore.
Pandit infans gcnitorcm.
V. Ex infuntis 2. Lignum florens aridum
lactentis pectore Cunctis stat in Signum,
Vox virilis Föns erumpens fanuilum
sonat cum robore, Probat Deo dignum.
Patrem prodit 3. Niniano singula
victum facinore. Parent elementa,
2. Sedens sanctus Ignis, aer, arida,
iu refectorio Pontus et fluenta.
 90 -
Responsoria. Tumor cedit hydropicis
et leprae contagio,
1. Virgam timens
Redditur vita defunctis
reus discipulus,
mutis locutio,
et
Fugam subit
Caecis visus, claudis gressus
adulescentulus,
et surdis auditio.
Clam defertur
magistri baculus, 2. Gaudent portu naufragati
Quo salvatur et sterilis filio,

nauclerus tremulus. Liberantur carcerati,

V. INIulti foraminum dementes daemonio,
patescunt aditus, Fugit phtisis, gutta, febris,
Incursus fluminum epilensis passio,
sistit divinitus. Aridorum membra suo
redduntur officio.
2. Cum collega
vir proficiscitur, 3. quam probant sanctum Dci
Sic psallendi furum liberatio,
locus eligitur, Oculorumque membrorum
Atra nube nova restitutio !

domus obducitur, Ergo laudes Niniano

Imber de qua nostra psallat contio,
fusus emittitur, Nam qui corde poscit illum
Supra sanctum loto prius vitio,

unda restringitur, Sospes regreditur.

Curva nube
cum circumcingitur.
V. Imbri stillam prohibet In Laudibus.
nubes camerata, Antiphonae.
Ne vestis vel litera
sancti sit rigata.
1. Collaudemus omnium
summ um creatorem,
3. Infans invisus nascitur,
Suum qui mirificat
Effigies horribilis,
signis confessorem.
Vultus dorso transsumitur,
Monstrum formac mirabilis, 2. Ad sancti reliquias
Sitiens virtutem
Manus, pedes et bracliia
Cunctis privantur usibus,
Monstrum, Deo gratias,
Recipit salutem.
Christi fulgeiit magiialia
Mcmbris in transversalibus, 3. Ilunc pro luce perdita
Sospcs regred itur. Pulsantc puella
V. Ad Niniani tumuluin Lactu lucc rcddita
Tactrum niunus adducitur, Redit iam novella.
In summi laudis titulum 4. Morplica mortifera,
Sanatus rcstituitur. Quac corpus obsessit,
Non linquens vestigia
Prosula.
Corpori recessit.
1, Sospitati Niniani 5. Niniani mcritis
Aegros dat oratio, Morbida curantur,
 — 91 —
Caeci vident, audiunt Niniane, te rogamus
Surdi, muti fantur. Fave, supplicantibus,
Ut caelorum fex placatus
Ad Benedictus.
A te fusis prccibus
A. quam pia pura Nüs mundatos a peccatis
Patris almi cura lungat caeli civibus;
Circa simplices !
V. Nobis sis patronus
NuUi nam in vanum Pius, pastor bonus,
Poscunt Ninianum, Memor miseris,
Quamvis complices Qui te colunt corde,
Culpae sint et rei, Purgatos a sorde
Dum in arce spei Redde superis.
Constant suppliccs ;

Hie corde contritos Ad Magnificat.

Solvit compeditos A. Pastor, pasce gregem,

Frangens compedes. superum pete pro grege regoin ,

Gratus reddatur
In 2. Vesperis. et ovili restituatur,
R. Nos, qui suraus involuti Lumine perfunde
Vitiorum funibus, famulos virtutis abunde,
Dementes atque imbuti Lucifer aeternae
Delictorum sordibus, lucis, Niniane, superne.

ßrev. Aberdonense imp. Edinburgae 1510. —

In 1. Vesp. A 1, 4 sonat. —
A 2, H contemnens. —
A 3, 3 hausit in te poculum. - In 2. Noct. A 3, 3
confusis — In 3. Noct. R 2, 13 Imbris. —
Prosula 1, 5 Reddatur vita
functis. — 2, 5 thisis. —
3, 7 Namque corde poscunt. 3, 9 fehlt, wird —
aber vom Sinne gefordert und ist aus der Stammsequenz zu ergänzen. —
Die zugehörigen Hymnen cfr. Anal. XIX, Nr. 408—410.

32. De sancta Oda.

I n 1. Vesperis. Caelo vivit anima

Lumine beato.
Antiphonae.
5. Hierusalem filia,
1. Laetare, Taxandria,
Oda, Deum ora,
Oda tibi data
Ex Scotorum patria,
Ut det nobis gaudia
Pacis celsiora.
Deo decorata.
2. Virgo solitarie R. Regnum mundi et gaudiuni
Christo famulatur, Contemnens propter Dominum
Oda odis gloriae Oda odis caelestium
Caelitus lactatur. Datur choreis virginum,
V. Angelicis melis
3. Oda, virgo sapiens,
laetatur virgo fidelis.
Spiritu renata,
Lubrica despiciens
Deo fit amata. Ad Magnificat.

4. Corpore sanctissima A. Ave, Oda, virgo Christi,

Terrae commendato Ave, proles regia,
 — 92

Audi odas, quas dant isti Mundi despecto crimine

Tua chori gloria; Templuni üt pudicitiae,
Nos exutos niorte tristi V. Sanctorum signa
Tua per suflfragia veneratur virgo benigna.
Ad superna, quae petisti,
Vitae ducas gaudia.
In 2. Nocturno.
Ad Matutinum. Antiphonae.

Invitatoriiim. 1. Corporali specie

Placens genitori,
Sponso pudicitiae
Totam regis gratiae
lubilemus Christo,
Aptat se amori.
Qui dat odis gloriae
2. Caecitate primitus
Odam die isto.
Corporis exuta,
In 1. Nocturno. Nova fit divinitus
Domino adiuta.
Antiphonae.
3. Christum super omnia
1. Generoso sanguine Diligens in mente,
Oda virgo nata, Recedit a patria
Gloria te, Domine, Patre nesciente.
Gaudet coronata.
Responsoria.
2. Sponsa sponsi thalamo
Virgo coUocata 1. Gratia Christi oculis
Dat odorem balsamo Lambert! lucens meritis
Digne coniparata. Tantis laeta miraculis

3. Innocentem manibus Oda resultat debitis,

V. Amotis tenebris
Hanc et mundo cordc
Suis Deus coetibus formatur virgo celebris.
Fert a mundi sorde. 2. Visu accepto caelitus
Patris reducta partibus,
Respoiisoria.
Terrena spemens peuitus
1. Votivis Odac virginis Tota haeret caelestibus,
Festum colcntes gaudiis V. Oda pie Christo
Patrem laudemus luminis mundo famulatur in isto.
Dignis laudum praeconiis. Patrem linciuens et patriam
3.
V. Duk'isonis melis, Ob pestem carnis lubricam
plebs, virgini psallc tidelis. Pervcnit ad Taxandriam,
2. De stirpc virgo regia Vitam duccns angelicam;
Oda Scotorum genita, V. Victis illeccbris
Fide, vita cgrcgia, silvae latct Oda latebris.
Virtute fulget inclita,
V. Christo sacrata
In 3. Nocturno.
tit sacro fönte renata.
Antiphonae.
3. luminc
Interiori
Sponsum contempians 1. Virginia confessio
gloriae, Odae delicata
 - 93

Dei placet iilio In caelesti lumine

Sanctis comprobata. Collaetantur sancti.
2. Popnlo Taxandriae 4, Benedicant omnia
Lux est orta iusto Dominum factorem,
Facto patre patriae Vocantem ad gaudia
Virgine onusto. Odam, mundi florem.
3. Novum cantaDS canticum
Laetans in cubilibus
5.
Domino, decora,
Summi Oda regis,
Nos ad regnum caelicum
Gratas fac caelestibus
Duc a mundi ora.
Tui odas gregis.
Responsoria.
Ad ßenedictus.
1. In loco solitario
Soli serviens Domino A. Benedictus, Domine,
Caeli locatur solio Es in Oda, virgine
Expleto cursus termino, Tibi dedicata,
V. Odas virginea Eide, vita, nomine,
Cliristo canit Oda Chorea. Oculorum lumine
Caeli coniuncta incolis
Te illuminata,
2.
Cuius nos precamine
Summis ditatur praemiis,
Pacis longitudine
Mundo Salus christicolis
Frui fac beata.
Signis coruscat variis ;

V. Oda Deo digna

dat terrae caelica signa.
3. Cliristum, patrem luminum,
In 2. Vesperis.
Sponsum, virgo, virginum, Antiphonae.
Nobis fac placatum,
Ut a valle criminum 1. Oda Deo grata,

Regnum ad interminum fidei virtute probata,

Ducat nos beatum ;
Nos prece sacrata
V. Sponso devota det vivere luce beata.
famulantum fer pia vota. 2. Laus, decus Oda gregis,
divinae lux nova legis,
In Laudibus. Christi coUegis
nos iungat filia regis.
Antiphonae.

1. Oda virgo Domino 3. Nobilis Oda Dei

virgo pia, forma fidei,
Regnans in decore
Nos ad regna vehi
Emicat in termino
veri petit alma diei.
Lilii candore.
2. In bis terrae terminis 4. Oda fide digna,

Deo iubilate * Clemens, pietate benigna,

Odis Odae virginis Nos tibi con Signa
Laeti sanctitate. tutos a fraude maligna.

3. Dei sub velamine 5. Virgo, matrona,

Odae exsultanti vitae redimita Corona,
 — 94 —
lustiliae zona Tua Oda odis grata
praecingi nos prece dona. Virgine mirifica,
Cuius prece mundi faece
Ad Magnificat.
Nos mundari supplica,
A. Gaudens, Roda, rosa data Ut hac duce pacis luce
Dominum magnifica, Perfruamur caelica.

S. lohannis Boscoduceusis imp. Antwerpiae s. a.

Propium In 1. Noct. —
A 3 Gloria tibi.
1, —
R 2, 2 progenita. —
Zu beachten ist der Reim in
den RR stumpfer Reim verbindet alle vier Zeilen derselben, klingender nur
je zwei.
;

—
Hierzu der Hymnus: lesu Corona virginum (Anal. XXHI, 249).

33. De sancto Odsrero.

In 1. Vesperis. Dedit Deo fructum gratum

Semper crescens sursum.
Super Psalmos.
2. Disciplinam apprehendit,
A. pater Odgere,
Deo cum timore
Tua de memoria
Serviens se totum pendit
Laetos da videre
Eius in amore.
Post haec transitoria
Deum et gaudere 3. Huius Caput exaltasti,
Vultus sui gloria. Voce dum clamavit,
Monte sanctoque locasti,
Super Magnificat,
Domine, quem optavit.
A. virum Odgerum,
Sauctum et sincerura,
Responsoria.
Servum lesu Christi,
Quem, rex angelorum, 1. Fuit vir in Britannorum
Huc de Britannorum Partibus beatus,
Finibus misisti, Nobili de magnatorum
Ut nos sua prece Stirpe procreatus,
Tolleres a nece Morum melior sanctorum,
Damnandorum tristi. Odgerus vocatus;
V. Non loquehatur os eius opern
Ad Matutinum. homimim, propter verba De]
custodivit vias duras.
Invitatorium.

Celebrautes gaudcamus
2. Ut industriam Odgeri
Parentes viderunt,
Odgeri memoriam,
Sanctis viris, quo doceri
Ut cum eo videamus
Posset, tradiderunt,
Trinitatis gloriam.
Quorum votum Dei veri
Dono perfecerunt;
In 1. Nocturno. V. Puer pandit voluntate,
Antiphonae. lam maiores quod aetate.

1. Ilic utlignum complantatum 3. Erat ei ad primaevos

Secus aquae cursum Magna reverentia
 — 95

Mira inter coaequaevos Vir Odgerus, Deo gratus,

Et obedientia Non potest indicio
Et eventus contra saevos Explicari, nam notatus
Graiidis patientia; Non est unquam vitio ;

V. Ainüs in teneribus V. Sedulus oratione,

Curvura iam se praebuit, Sanctus conversatione,
Uncus ut operibus Famae clarus omnis bonae.
Fieri bonus debuit.

In 3. Nocturno.
In 2. Nocturno.
Autiphonae. Antiphonae.

1. Filii, scitote, 1. lustus vixit dum hie esset,

Quod mirificavit Ergo digne Dei
Deus hunc devote, Monte sancto nunc quiescet,
Qui se invocavit. Collaetemur ei.

2. Ad te, Deus, niane 2. Lapide de pretioso

Odgerus oravit, Sertum Deus capite
Tuiic, quod iniqua ne Dedit huic glorioso ;

Vis, consideravit. Quantus hinc sit, sapite.

3. Hie, ab angelis quem parum,
3. Innocens hie manibus,
Deus, minorasti,
Mundus exstat corde,
Supra caelos iam praeclarum
Non dans os inanibus
Gloria coronasti.
Vixit sine sorde.
Responsoria.
Responsoria.
1. Innocenter pueriles
Annos hie transcendit, 1. Dum crevisset in perfectura
Voluptates cor ad viles ViiTim vir beatus,
Carnis non appendit Quumodo vitam ad effectum
Nunquam suasus ad bostiles Sanctioris status
Deum et offendit. Duceret per iter rectum
V. Cusiodhnt vias Domini nee Saepe meditatus;
impie gessit a Deo suo. V. Et qui non renuntiat omnibiiSj
2. Cortli Deus inspiravit quae possidet, non potest mens
Praesulis ibidem esse discipulus.

Invenisse suum David 2. Fama venit sancto viro,

Servum, tunc et idem Quod Plechelmus atque Wiro
Sacros pie minist ravit Sancti in exsilium
Ordines eidem; Se transferre disponebant
V. Deus Od^erum praeclaram Propter lesum, quem colebant,
Ob humilitatem Christum, Dei filium.
Extulit et levitarum V. Quibus se non serus
Dedit dignitatem. lunxit in auxilium
3. Quantus in diaconatus Dei vir Odgerus
Fulserit officio Propter Dei filium.
 — 96 —
3. Felix nimis Odgere,
es, Horum trium beatorum,
Ergo digne tuam vere Quos suscepit gratus.
Colimus memoriam, 5. Montem Petri tunc a rege
Teque tuos qui sprevisti, Poscunt sibi dari,
Quidquid quoque possedisti, Quo degebant Christi lege
Ob aeternam gloriam; Sanctitate clari.
V. Verba, vitara, crucem Christi
Nunquam a te posuisti.
Ad Benedictus.

A. Hodie lux levitarum

In Laudibus. Occidit Odgerus,
Qui fulget deliciarum
Antiphonae.
In monte sincerus,
1. Cum Plechelmo, cum Wirone, Ad quem rex laetitiarum
Sibimet austerus, Nos perducat verus.
Summa cum devotione
lunctus est Odgerus, In 2. Vesperi s.

2. In bis trinis adunatis Ad Magnificat.

nomine
Trinitatis
A. pater Odgere,
luxta verbum veritatis
Nos oves tuere
Medius eras. Domine. Tuas, venerabilis,
3. Hi navim ascenderunt
tres Ne nos in aeternum
Gratia cum magna, Trahat ad infernum
Ad Pipinum et venerunt Lupus exsecrabilis,
Aequoris per stagna. Sed post haec ad chorum
4. De adventu fit Francorum Nos duc beatorum,
Rex exhilaratus Qui est delectabilis.

Antiph. ms. Lonense anni 1478. A. —

Antiph. ms. Lonense. s. n. saec
15. B. —
Lesarten bieten die beiden Quellen nicht; li ist aber unvollständig-,
indem es mit der dritten Nocturn schliefst.

34. De sancta Odrada.

In 1. Vesperis. 3. Haec sagena Deo plena

Misit rete maris vena
Antiphonae.
Non corruptum, sed construc-
1. Adest dies laetabunda, tum,
Yitans saeculi iucunda, Deitatis manu ductum,
Vitiorum de sentina Prendens semper studiose
Trahat nos haec medicina, Opus bonum non dolose.
Virgo sancta, odor Dei,
4. Digna laude sit Odrada,
Ne damnemur culpae rei.
Granum serens metit blada,
2. Prudens virgo vigilavit Spernens haec negotiatrix
Sponsum sequens et intravit Mundi opes, larga datrix
lanuam caelestis vitae, Agro Celans margaritam
Carens omni mala lite, Comparavit sibi vitam.
Vas repletum oleo 5. Nata regum stirpe bona,
Tenens mundi termino. Virgo Christi, Dei zona
 97 -
Lampas inexstincta manens, Quam fulcitam sanctitate
Deum semper canens,
caeli Fixit Christus castitate
Cervo similis ad aquam Sumens diva munera;
Currens non insatiatam. V. Pulsans hanc votis
Ad haec plebs et precibus totis.
Magnificat.
2. Virgo more decorata
A. Ländern divinam
Semper vixit vita grata
di Camus carmine Irinam,
Carens omni macula;
Qui DOS ditavit
Nosque serves taos servos
et corpore sancto beavit
Sternens hostes hie protervos,
Odradae virginis
Pallio ut aquila
adiunctis ceteris sanctis,
V. Tuae precis alis
Reliquiis quorum
gregem tuum serves a malis.
fovemur, alme deorum
Templo nostro. Deus, 3. Ista ludith speciosa,
da nobis scandere choros Forma placens generosa,
Caelorum civium Orans pro spe gratiae;
psallendo tecum in aevum. Libera tu plebem gratam,
Christo
regi adfidatam
Fidei acumine,
Ad Matutinum. V. Ut non Holofernes
Invitatorium. noceat his, nee sie aspernes.

Regem sanctarum
laudemus, agmine quarum
In 2. Nocturno.
Odradae spiritum
suscepit in paradisum. Antiphonae.

1. Ex meritis claris
In 1. Nocturno. laus Dei. virgo, vocaris,
Antiphonae. Linquens terrena
paradisi petis amoena.
1. Radix bona parit,
infantem sanctificavit 2. Crescit flos rosa
Sacro lacte matris, sub spinis valde formosa,
sie crevit studio patris. Quam Deus aeternus
2. Creator Christus elegit ab utero matris.

cunctorum, forma venustus, 3. Defuncta matre

Hanc pulchram fecit tunc odia tulit a patre,
Odradam sibique subieoit. Ob novae novercae
3. Petitur a multis rectricem tendit ad arcem.
decora virgoque vultus,
Responsoria.
Coniugio summo
aptari petit in caelo. 1. Esther pia, sine mora
Placa regem et implora
Responsoria.
Precibus iustitiam,
1. Accedamus mente bona, Ne culpemur, sed Assuerum
Landes sonent in patrona Redde pium, per hunc clerum
Deo super omnia, Lava culpae vitio,
Dreyes, Historiae rhythmicae. VII.
7

V. Culpae scripta dele,
nos purga dono medelae.
2. Rosa fragrans inter spinas,
Rubens Rachel, medicinas
Ferens amicitiae,
Hanc dilexit lacob vero
Potans eam dulci
Signo pudicitiae-,
V. Roga, virgo digna,
pro nobis voce benigna.
3. Pater carnis istam odit,
Sub novercae manu fodit
Matris carens specie,
^ 98
caelis,
2, Haurit aquam, laus in
More gentis Israelis
Fönte dato caelitus
Haustum sumit, sitim sanat,
Surgit virgo. mox infamat
Rivus terra editus;
Lepram servorum
V.
mero absterge, sancta, tuorum.
tecta arca Dei,
3. Auro
Intus, foris, nam tropaei
Tenens semper culmina,
Quae Corona auri pura
Fabrefacta Christi iura
Legens in ecclesia;

Instat nata prece lata V. Audi, virgo pia,

Secum iens dedicata tu e? haec arca divina.
Yisitare climata, Prosula.
V. Feram aptavit,
post patrem cito meavit. 1. Psallat cum tripudio
sumpta solio,
Caeli
Yeneremur cernui
In 3. Nocturno. Odradam sanctam singuli.
2. Virginale gaudium
Antipbonae.
Dicamus nos ad Dominum,
Virtutum mola Qui de matre virgine
1.
terit virgo tria grana, Vult nasci mundi crimine.
Cum quibus multa 3. Ergo nos cum cantibus
suscepit dogmata fulta. Pulsantes consonantibus
Laudemus trinam machinam,
2. Multos vocavit, curia.
Quam poli laudat
a faece criminum lavit,

Fontis undam Christi

potabilem esse fecisti. In Laudibus.

3. Ut rivus a fönte Antiphouae.

derivatur, scandis a monte,
1. Laudes dignae dentur Dco,
Filia pulchra Dei
Qui Odradam in tropaeo
vocaris ordine rei.
Fortem fecit, hostem iecit
Responsoria. Omnis immun ditiae.
2. Mundi fastum abdicavit
1. Qui prophetam cibo pavit, Virgo Christi, quam ditavit
Danielem latitavit Deus pater, caeli rector,
Lacu subterraneo Donis pudicitiae.
Cum leonibus modestis,
3. Deum trinum, quem sitivit,
Sic ancillam tuam vcstis
Corde puro concupivit,
Tuo propugnaculo,
Corpus tenens vinculo
V. Saeva morte dira
Annis sub infantiae.
laudemus ut tua mira.
 90

4. Benedicant in patrona 5. Sanctae Dei exsultabunt,

Deum cuncta, cum Corona Laeta mente voces dabunt,
Hanc ornavit propter bona Regem regem collaudabunt
Virtutum innocentiae, Filiae prudentiae.
ms. Alemnense saec. 15.
Psalt. Cod. S. Petri Boscoducen. n.
In Noct. R 1, 2 sonant.
1. —
In 2, Noct. R 1, 6 Malae culpae. Die —
AA ad Bened. und ad Magn. in 2. Vesp. sind prosaisch. Die zum Offizium
gehörigen drei Hymnen vergl. Anal. XXIII, 250 tif.

35. De sancto Odulpho.

In 1 . Vesper i s. Cui Odulphus gaudet
Super Psalmos. aeternum modulari.
1. Militans Christo ecclesia
Ducat cum triumphante gaudia,
In 1. Nocturno.
Äuget nam numerum Antiphonae.
supernorum
1. Clara fudit prosapia
Odulphus, coheres sanctorum,
Odulphum confessorem,
Pro meritis laborum Laturum suo generi
Possidens portas
permaximum decorem.
inimicorum suorum.
2. Renatum aqua et spiritu
R. Miles Christi gloriose,
praevenit diva gratia,
Odulphe sanctissime,
Per quam proficiebat
Tuo pio interventu
aetate et sapientia.
culpas nostras ablue,
3. Datur puerulus
V. Ut caelestis regni sedem
literis doctum iri,
valeamus scandere.
Infunditur desursum
Ad Magnificat. A patre luminum
A. Confessor Domini Odulphus, ingenii acumen miri.
Summi praeco
regis constantissimus, Responsoria.

In caelestibus regnis fruitur 1. Celto genere oriundus,

Gloria lucis perpetuae, Mente et actu mundus
Quam mundo lucerna Ornavit pueritiam
Indeficiens verbo Odulphus
Ministravit et opere; per morum gratiam,
Sacerdos Dei, Odulphe, V. Sermturus Domino in sandi-
Pro nobis miseris intercede, tate et ivistitia coram ipso.
Ut et nos tuo 2. Felices progenitores
pertingamus suffragio, tantae prolis
Quo te veritatis Tantam prolem
perduxit confessio. tradunt scholis,
Elementa literarum
Ad Matutinum. Perdocetur flos scholamm.
Invitatorium. V. Opfavit et datus est ei sensus^
lubilemus Deo venit in illum Spiritus sapi-
nostro salutari, entiae,
7*
 100

3. Angelus per visum In 3. Nocturno.

Adfatur Dei virum
Antiphonae.
In Traiectum propere
Frederico 1. A Roma post angelicum
praesuli coniungere; Odulphus ad Fredericum,
V. Cum sancto sanäus eris et Electus ad electum
cum innocente innocens eris. Pervenit Traiectum.
2. Flos cleri Traiectensis
Virtutibus vernat immensis,
In 2. Nocturno. Filius ßodgysi
Hospes in mundo,
Antiphonae.
heres paradisi.
1. Praerogativa intellectus, 3. Ignisabsumens cellam
Morum trames simplex et rectus Baculum et tabellam
Miraculura praebebat, Non laesit confessoris
Samuelis instar praeferebat. Ministrans ventum roris.
2. Minor in effectu,
Responsoria.
Maior in affectu
Portendebat, quid ageret, 1. Variis donis
luventa cum succederet. Supernae infusionis
3. Induit benedictionem
Amor salvatoris

Per ordinum impositionem,

Ditavitmentem confessoris;
Donec fuit sublimatus V. Timor Domini sanctus per-
Gradu presbyteratus. manens in saeculum saccuU.
2. Laborum dura series
Responsoria. Coronae fit materies,

Odulphus, lampas cleri,

Odulphum Dens coronavit,
1.
Sors ipse et pars Dei,
Nam legitime certavit.

lam maturior aevi V. ludicäbit nationes et domina-

hitur populis.
Post gradum Levi
Sacratur immolare 3. patrone, Odulphe, obtino
Sacrum immortale, Nos Deo et tibi digne famulari,
V. Sandus, innocens, impoIlutuSj Ut Enge dominicum
segregatus a peccatoribus. promereamur,
Quicunque tua festa vencramur.
2. Posthabuit,quod habuit,
Spe aeternorum V. Cum Dominus venerit rationem
ponere cum servis,
Odulphus, currens viam
Tuis, pater, succurre catervis.
Dei mandatorum;
V. Non ahiit in consilio impiorum
et in via peccatorum non stefit.
In Laudibus.
3. Exstincto contumace,
Antiphonae.
Qui sprevit praesulatum,
Statuit Odulphum 1. Rccessurus a Fresia
Praesulem probatum, Vcrbi sator inculcat
V. Quia bcneplacitum est J) Plebi verbum fidei,
in populo suo. immaculatam Dei.
 — 101

2. Scitote, inquit, imminere In 2. Vesp eris.

Dies calamitatis et miseriae,
Ad Magnificat.
Dies ultionum,
Tempus retributionum. A. Assumpta Odulplii anima
Assumptionis fulsere indicia,
3. Surget gens contra gentem,
Nam hausere nares superstitum
Adducet Dominus
Odorem insolitum,
Populum, malleum
Odorem unguentorum
Vestrae terrae
De nectare angeloinim.
vectem conterentem,
Suflfragia.
4. Dum lapis hie emerserit,
Qui se undis immerget, A. Odulphi intercessio
llico pax bellorum Nostra sit tutela,
Sanguinem absterget. In pace et in proelio
Ad repellenda tela
5. Evenerunt singula,
Hominum et daemonum.
Quae praedixit Odulphus,
Os praesagum sancti spiritus, Eesponsoria.
Vates Fresonum inclitus. 1. Petrae submersae
Et emergentis per se
Ad Benedictus. Odulphus miraculo
A. Super lectum doloris Futura signavit populo,
Languebant membra V. Plenus fide et spiritu sancto,
confessoris, 2. Ad decessum viri Dei
Vocatione Dei exitum mortis Adfuere angeli,
Operiebatur anima fortis, Quod probavit odor suavitatis
Post sumptam eucharistiam Artubus exanimatis ;

Exsul mundi V. Murra et gutta et casia a

intrat caelestem patriam. vestimentis suis.
Antiph. ms. Traiectense saec. 13. Cod. Mus. Germ. 4984. Die Haud- —
Schrift scheint aus dem friesischen Anteile der Diöcese u. z. aus einem
Norbertiner- Stifte zu stammen. In der 1. Vesper der Hymnenanfang: Ave,
Odulphe; vergl. Anal. XI, Nr. 188.

36. De sancta Ottilia.

In 1. Vesp eris. R. Yirgo Christi Ottilia,

Christi cohaeres inclita,
Super Psalmos.
Semper pro tibi devota
A. praeclara sponsa Christi, Intercede familia,
insignis Ottilia, V. Ut te praevia
Angelorum coaequalis, Caeli mereamur gaudia.
martyrum consocia,
Nostrorum resolve Ad Magnificat.
peccatorum vincula,
Ut nos tua annua A. Magnorum proles,
recensentes sollemnia generosa stemmate fulgens,
Paradisi sempiterna Moribus eximiis
nanciscamur gaudia. superans iam vota parentum,
 102 —
Beata virgo Ottilia In 3. Noctu rno.
Pervenit ad gloriam.
Antiphonae.

Ad Ma tutin um. 1. A Domino roborata

laetatur Ottilia,
Invitatorium. Patri suo peccatorum
impetrata venia.
Magnum regem, Christum,
sponsum 2. Ad probandam almitatcm
gloriosae virginis
adoremus virgiuum,
Eins mamilla nutricis
Qui beatae Ottiliae
incorrupta perstitit.
saeclum dedit vincere.
3. Lux caelestis exoranti
virgini emicuit,
In 1. Nocturno. Atque maerens voce dulci
consolatur Domini.
Antiphonae.

1. Stirpe Clara In Laudibus.

edita Ottilia,
Galliarum in finibus Antiphonae.
sumpserat exordia.
1. In honore trinitatis
2. Annuente miro tres plantavit tilias
Dei nutu contigit, Perdurantes in praesenti
Ut ab ipso matris alvo ob sanctae mcmoriam.
expers esset luminis. 2. Apparens sanctae Baptista
3. Cuius Deus orbitati cum mirando lumine
miseranter condolens Domus Dei construendae
Reformavit ipsi lumen loci signat spatium.
per Bildolphum praesulem. 3. Boves cum plaustro liberavit
a mortis periculo,
In declivum decidentem
In 2. Nocturno.
a mortis cacumine.
Antiphonae. 4. Eins iide virtus Christi
renovatur solida,
1 Hanc dura iam praesul praefatus
Vas exhaustum redundavit
sacro fönte abluit,
claro vini latice,
Alter pontifex, Erhardus,
5. In virtutes adcrescendo
a baptismo suscepit.
sacro plena spiritu
2. Virgo Christi Ottilia, Longe suum praecognovit
sacro Iota lavacro, imminere transitum.
Visu gaudet reformato,
dum linitur chrismate. Ad Benedictus.

3. miranda et laudanda A. Nexu carnis resoluto

Domini dementia, sacro cius spiritu
Sponsam suam illuminans Admirandus fraglans odor
per beatos praesules. per longinqua spargitur,
 — 103 —
Acsi domus cuncta plena Nostrae prosequamur voces
foret aromatibus, Cum iubilo laudis.
Qui dierum octononim alma Christi famula,
illic mansit spatio. Choris caelestibus iuncta,
Supern orura civium amica
In 2. Vesperis. Sanctorumque omnium socia,
Ad Magnificat. Intercede ad Deum pro nobis,
A. Sancta praeconia recolentes Ut tecum mereamur
Venerandae Ottiliae Ascribi in caelis.

Brev. ms. saec. 15. Clm. Monacen. 24006. A. —

ßrev. ras. Carmelit.
anni 1464. Cod. Bambergen. Ed. VII 36. B. —
Diurn. ms. Pataviense saec.
14. Clm. Monacen. 11013. C. —
Viaticus Misnensis imp. Lipsiae 1502 D. —
Brev. Misnense imp. Lipsiae? 1517. E. —
In 1. Vesp. Super Ps. A, 4
consorcia A es folgen noch 4 prosaische AA. —
Ad. Magn. A, 2 stemmatum C. —
;

RR in allen 3 Noct. prosaisch. —

In Land, ad Bened. A, 8 spatio mansit C. —
Hierzu die Hymnen Anal. lY, Nr. 408 und 409.

37. De sancto Ottone.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturne.
R. magnum et memorandum, Antiphonae.
vere beatum virum,
Cuius tanta industria
1. Ex nobili prosapia
Genuit felix Suevia
Sancta crevit ecclesia,
Ottonem, Dei gratia
Qui Christo Domino novam
Lucratus est familiam.
Quem nutrit ab infantia.
V. Operibus manuum eins hene- 2. Hie ad exemplum sanctorum
dixit Dominus. Facies animalium
Imitatur caelestium
Ad Mag-nificat.
Assumens pennas virtutum.
A. Gloria sanctorum,
3. Spernens mundi vanitatem
lesu, spes, vita tuorum,
Per tidem, spem, caritatem
Cuius suffulta gratia
lugiter crevit in Deum,
Gaudet beata anima
Summam sperans praemiorum,
Pii praesulis Ottonis
Aeternis ditata bonis, Responsoria.
Annue supplicum
votis
1. Claris ortus natalibus
Pastorem venerantium,
Otto praesul venerandus,
summe princeps pastorum.
Religiosis actibus

Ad Matutinum. Omare studuit suae

Nobilitatis lineam,
Invitatorium. V. Gratia Christi praeventus
Pervigiles in laudibus Divinis rebus intentus.
Domino exsultemus, 2. Religiosus et pius
Qui pium patrem Ottonera Puer gravitate morum
Suam duxit in requiem. Crescens in virum perfectum
 104

Profectu virtutum scandit Divini operis fructum

Altuni praesulatus gradum, Propensius exsequitur,
V. Non sibi sumit honorem, Monasteria construens
Sed vocatus tamquam Aaron. Et sanctorum gregem pascens.
3. Bonus pastor in populo V. lucundrts homo, qui miseretur
Et caelestia commoda et commodat.
Et terrena stipendia
Suis praebuit ovibus,
In 3. Nocturno.
V. Fidelis et prudens dispensator
Dominici tritici mensuram. Antiphonae.

1. A Domino praeelectus
Sublimatur vir beatus
In 2. Nocturno.
In sede pontificatus
Antiphonae. Deo dignus episcopus.
2. Coenobiorum fundator,
1. Amator religionis
Sacri cultus propagator
Maximis virtutum donis
quas construxit
Ecclesiis,
Caelitus erat ditatus,
Praedia large tribuit.
Deo in omnibus gratus.
3. Fungitur apostolico
2. Ordine promotus sacro
Vir beatus officio,
Venerabilis Otto
Ut gemma fulsit in clero
Cum Paulo ad gentes missus
Omnem transcendens gratiam.
Gentium fit apostolus.

3. Christum diligens ardenter Responsoria.

Miseretur hilariter Favente Christi gratia
1.
Et tribuit simpliciter, Doctor prima haec spolia
Quae in terris possederat. Tulit de idolatria
Tria hominum milia,
Responsoria.
Quae convertit ad Dominum;
1. Flagrans divini amoris V. Adduntur his multo plura
Igne vir venerabilis, Pommeranorum milia.
Verbo praedicationis 2. Furens gentilium turba
Infudit lumen fidei In necem sancti armatur,
Idolatrae nationi Sed manus omnipotentis
V. Domino cooperante Brachia eorum ligat,
Et sermonem confirmante. Ne servum Christi laederent.
2. Sacerdos apostolicus V. Irruit super eos formido et
Praeclarum virtutis opus pavor in magnitudine hrachü
luter gentes operatus tui, Domine.
Aedes profanas destruxit 3. Ho die vir clarissimus,
Et ecclesias construxit. Pommeranorum apostolus,
V. Quoniam immolaverunt Ad patres suos coilectus
Daemoniis et non Deo, Assumptus est in requiem
Diis, quos ignorabant. Post huius vitae laborem,
3. Aestuans igne divino V. Ut inhabitet in domo Domini
Venerandus praesul Otto in longitudinem dierum.
 — 105 -
In Laudibus. Cui cum sanctis perpetua
Das perfrui laetitia.
Antiphonae.

1. Ad opus Dei strenuus Ad Benedictus.

Pius Otto episcopus
Ecclesias, quas fundavit, A. Quasi Stella matutina
Bonis plurimis ditavit. In huius mundi tenebris
Virtutum lucet exemplis
2. Ecce, floret ut lilium
Vita tanti pontificis
lUius sacerdotium,
Ad dirigendos pedes
Cuius pia memoria
Nostros in viam pacis.
Permanebit in saecula.

3. Lucet verbo et exemplo

Praesul venerandus Otto, In 2. Vesperis.
Cuius praedicatione
Fructus crevit ecclesiae. Ad Magnificat.

4. Almi patris industria A. pietas salvatoris

Multa dedit incrementa Per omnia laudabilis,
Ecclesiae catholicae Qui famulum suum vere
Gentium conversione. Vivere monstrat apud se,
5. Christe, Ottonis decus, Cuius illustrat tumulum
Hie laus tua, tu illius, Gratia curationum.

Brev. ms. Caminense saec. 15. Cod. Stetinen. (Gesellschaft f. Pommersche

Gesch. u. Altertumskunde) s. n. A. —
Brev. Misnense imp. s. 1. 148-3. B. —
Brev. Misnense imp. Lipsiae 1502. C. —
Brev. Misnense imp. Lipsiae? 1517. D. —
Brev. ms. Cisterciense saec. 15. Clm. Monacen. 26222. E. Brev. ms. —
Cisterciense saec. 15. Clm. Monacen. 26224. F. —
Brev. ms. Heilsbronnense
saec. 15. Cod. Erlangen. 704. G. —
Brev. ms. Langheimense saec. 14. Cod.
Bambergen. Ed. VII. 7. add. saec. 15. H. —
Brev. ms. Langheimense saec. 14.
Cod. Barabergen. Ed. VII 10. add. saec. 15. I. —
E bis I haben monastische
Form die nicht in Betracht kommen dürfte dieselben haben (in 2. Noct.)
, ;

drei AA mehr:
4. Qui fretus Dei gratia Ingo fidei subdere
Cum virtutum potentia Colla gentis incredulae.
Claruit in ecclesia 6. Ritus sacrilegos destruxit,
Verbo et sapientia. Multos ad fidem convertit,
5. Divinitus est directus Gaudens Chi'isti incrementum
Praedicator egregius Et diaboli detrimentum.

Die A ad ist prosaisch; in Bezug auf die RR tritt nur Umstellung

Cant.
ein, die RR, welche der kürzern Form fehlen, sind prosaisch.
drei In —
1. Vesp. R O beatum pontificem etc. BCD. —
In 1. Noct. R 2, 7 vocatus
a Deo, alle Quellen; doch wohl nur Reminiscenz aus der Vulgata. In —
2. Noct. RR 1 u. 2 umgestellt BCD. —
In 3. Xoct. R 3 O magnum et
memorandum etc. BCD; A hat im Texte das R:
O beatum pontificem,
Apostolorum concivem,
Qui suo erat tempore
Lux et decus ecclesiae.
Nunc laetus vivit cum Christo
In sauctorum collegio.
 — 106 —
Am Rande dann die Bemerkung: dies R werde infra Octavam gesungen; in
die: Hodie vir clarissimus etc., was ebenfalls am Rande steht; BCD setzen
dies R in 2. Vesp. —
Hierzu der Hymnus Haec dies celebris oder Dies
nunc celebris (ßCDj, cfr. Mone HI, 473.

38. De sancto Pancratio.

In 1. Vesperis. 2. lesum in Galilaea videt

lam exsistens spritualis
Super Psalmos.
Ablutus sorde criminis
A. In caelesti patria Originalis.
Gaudent sanctonim agmina,
3. Pancratius tormenta sustinens
Ubi Christi famulus,
Ut Israel Aegypto serviens
Beatus Pancratius,
Manet repromissa sitiens.
Exsultat in gloria,
4. Finem felicem,
Cuius nobis precibus^
Pancrati, sumis agone,
lesu benigne, quaesumus,
Ordinis angelici
Confer aeterna gaudia.
[iam] sociandus coronae.
Ad Magnificat.
5. Hunc tibi sancte chorum
A. lerusalem et Sion tiliae, Pancrati laude sonorum
Pancratium videre venite Fac prece sanctorum
Cum Corona victoriae, consortem sede polorum.
Qua coronatus est hodie
Ad Benedictus.
A sponso suae matris ecclesiac,
Cuius, Domine, interventione A. Sanctus martyr Pancratius,
Tua salvemur propitiatione. Victoriae palma inclitus,
Labe nivei pudoris nescius,
Ad Nunc dimittis.
Stola candidissima amictus,
A. martyr invictissime, Agnum cum consortibus
Pancrati beatissime. Sequitur iugiter virginibus.
Qui in Christi confessione
Durasti in persecutione,
Tuo mereamur precamine In 2. Vesperis.
In bonis mala vincere.
Ad Magnificat.

Pancrati, gemma martyrum,

In Laudibus. Paschalem agnum
novellus agnus sequcris.
Antiphonae. Tu tuo nos patrocinio
Mundum Pancratius consignatos
Christi pro nomine sprevit, Pia prece mundatos
Versus et inmelius lungas cum electis
fidei per dogmata crevit. agni comitibus.

Diurn. ms. S. Pancratii in Hamersleve anni 1487. Cod. Berolinen.

8^ 56. add saec. 15. —
Die Hs. enthält natürlich nur die Teile der s. g. horae
diurnae; es fehlen die 3 Nokturnen.
 — 107 —
39. In Festo Patrononim Hildeslieimensinin.

In 1. Vesperis. Ut nos in caelorum

eis regno collaetemur.
Antiphonae.

1. Electorum memoriam In 1. Nocturno.

Patronorum agamus, Antiphonae.
Felices ut ad gloriam 1. Maria, plena gratia,
Illorum transearaus. Huius templi patrona,
2. Piincipalis ecclesiae Nos Christi vultu satia,
Nostrae virgo palrona, Impetra caeli bona.
Maria, mater gratiae, 2. Petrus cum Paulo veniam
Caritatis Corona. Deposcant delictorum
3. Patroni, Petrus claviger, Hie nobis, ibi gloriam
Princeps apostolorum, In coetu beatorum.
Paulus, doctrinae signifer, 3. Martyres Christi celebres,
Magister populorum ; Virgines, confessores,
4. Cosmas atque Damianus, Vobis psallentes alacres
Valerianus et Tiburtius, Vos sentiant rectores.
Cantius et Cantianus,
Responsoria.
Sancti lustus et Arthemius ;

1. Virgo, Christi mater illibata,

5. Almi praesules Godehardus,
Patrona generis nostri grata,
Epiphanius et Bernwardus,
Pia laudibus nostris intende,
Speciosa cum Caecilia
Salva nos, iustifica, defende,
Virgines nobis dent auxilia.
V. Placa nobis
R. Gaude, virgo,
Christum, tuum natum,
Christi malronatu,
Nostrum ut indulgeat reatum.
Tuo gratulamur patronatu,
luncta compatronorum caterva 2. Petre, crucifixus triumphasti,

Gregem istum, Maria, conserva. Paule, cursum

V. Salva, rege Christo famulantes,
Hac in domo Dei ministrantes.
Ad Magnificat.
A. Virgo, mater regis angelorum,
Principalis gemma patronorum
Huius domus Dei veneraris.
Habere tecum non dedignaris
Ministros plures electos Dei;
Adiuva nos, mater sanctae spei,
lunge nos sanctorum requiei.
ense consummasti,
Una dies ambos coronavit,
Vos Christus in gloria locavit;
V. Sancti Petre, Paule, subvenite
In agone nobis huius vitae.
3. Martyres Domini pretiosi,
Cosma, Damiane gloriosi,
Proprio sanguine purpurati
Caelos conscendistis laureati;
V. Coronam decoris suscepistis
De manu Dei, quam meruistis.

Ad Matutinum. In 2. Nocturno.
Invitatorium. Antiphonae.

Laude patronorum 1. Reliquiae sub gremio

huius domus gratulemur, Isto quorum foventur,
 — 108 —
Ut beatorum praemio 3. Christi pares coniudices,

lungamur, deprecentur. Testes virgines almae,

Facite nos, pontifices.
2. Sancti, quorum suflfragia
Vestrae consortes palmae.
In loco clarent isto,
Nostra solvant contagia Responsoria.
Et DOS conforment Christo. Pontifices sanctos veneremur,
1.
3. Patronorum victoria, Quorum patronatu confovemur,
Qua cuncta devicerunt, Omni laude
Nos collocet in gloria, dignos, Godehardum,
Quam digne meruerunt. Epiphanium
Responsoria. atque Bernwardum,
V. Pares regni tui quos fecisti,
1. Caecilia cum Valeriauo,
Chris te, duc nos,
Sponso suo, ubi gaudent isti.
fratre cum germano
2. Speciosa Petronilla
In angustiis nos recognoscant,
Yitam nobis
Cum Honesta, decus virginale,
Suae vobis caritatis
aeternam deposcant,
Dedit Christus
V. Quorum patronatu gratulamur,
Signum triumphale,
Precibus illorum fulciamur.
Nam devictis
2.Requiescunt corpora duorum mundo
hoste, carne,
Hie Arthemii Vos praemio beavit abundo.
et lusti sanctorum,
V. Virgines eximiae,
Qui faciant nos precibus beatis Nos vestrorum
Suae coheredes claritatis, Consortes efficite
V. Ut illorum gloria conspecta Gaudiorum.
Via caelos adeamus recta.
3. Laetemur de gloria sanctorum,
3. Felices athletae triumphales, Huius aulae patronorum,
Beati Cantius, Cantianus
Qui votis nostris faveant,
et Cantionilla,
intendant
Passionum vos sodales
Et nobis adiutorium
Christus fecit et aequales impendant,
Vita beatorum in tranquilla;
V.'- Pacem vivis, gloriam defunctis
V. Patronis gaudemus et his trinis, Obtineant precibus coniunctis.
Caeli qui nos iungant officinis.

In 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae.
Antiphonae.

Honor, magnificentia 1. Gloriosum praedicamus

1.
Christi decet electos,
Te Deum mirabilem,
Cuius beneticentia In sanctis annuntiamus
Beavit corde rectos. Tuis te laudabilem.
2. Caelestis aula iubilat
2. Coruscabant miraculis
Mostri mundo patroni, De tarn sanctis patronis,
Quorum vita nunc rutilat
Caelorum habitaculis
In terris et in thronis.
Heredes summi boni.
 109 —
3. Praeclara testimonia In 2. V esperis.
Nostros decent patronos,
Super Psalmos.
Vera quorum praeconia
Actus testantur bonos. A. Digna laude festa
per haec hodierna
4. Sanctorum sapientiam Huius sacrae domus
Patronorum narremus, omnium patronorum
Horura magnificentiam
Ad gaudia transferamur
In mundo collauderaus.
sempiterna,
5. Exsultant in cubilibus Nobis suffragantibus
Nunc patroni sanctorum meritis illorum.

Nostri cum caeli milibus Ad Magnificat.

Conformes praemiorum.
A. Matris almae
Christi, beatorum
Ad Benedictus.
Petri Pauli coapostolorum,
A. Deus, uni versa qui creavit, Martyrum,
Venerandam nobis adunavit virginum, confessorum,
Hanc patronorum celebritatem ;
Patronatum simul veneramur,
Christe, nobis illorum largire Christe, nobis
Precibus feliciter transire dona, te precamur,
Ad beatorum societatem. Ut illorum gloriae iungamur.

Brev. ms. Hildesheimense saec. 15. Cod. Beverin. 686 b. A. Brev. —

ms, Hildesheimense saec. 15. Cod. Capit. Treviren. 180. B. Brev. Hildes- —
heimense imp. Lipsiae 1516. C. —
C hat in 1 Vesp. nur 1 A, die erste. —
Verfasser dieses Officiums ist der Domkellner Llppold TOn StelnheF;^.
Er war ein Sohn Burkhards von Steinberg und soll 1325 geboren, 1351 Dom-
herr geworden sein. 1371 war er Domkellner. 1378 hatte er auf der Dom-
freiheit ein ihn beschimpfendes Weib gestofsen, weshalb ihn das Capitel zu
einjähriger Klosterhaft verurteilte. Er unternahm eine Pilgerfahrt nach Jeru-
salem und brachte ein IStück vom Kreuzesholze heim in der Nähe Jerusa- ,

lems und auf dem Ölberg gewachsene Palmzweige, welche er den Stiftern
Kreuz und St. Moriz schenkte, sowie das Haupt des Erzbischofs lacob von
Antiochien welches er künstlich in Silber hatte fassen lassen. Er war ein
,

Wohlthäter der vom Bischof Gerhard g-egründeten Karthause. 1395, nach

andern 1385, ward er Propst des Morizstiftes zu dessen 1413 vollendeten
,

Turmbau er ^/s der Kosten trug; sein Wappen ziert noch die Chorpfeiler.
Im Jahre 1406 gründete er eine am Dome welche er ebenso wie
Vikai'ie ,

eine neben dem neuen Paradiese erbaute Kapelle und ein eigenes Fest am
3. Tage nach Ostern allen Patronen der Domkirche widmete, die er denn auch
in Bildwerk und Lied feierte. Er gab das von seinem Vater ererbte Gut Arbergen
an den Dom, um mit den Erträgen die Kosten des Festes zu decken. Es soll eine
grofse Verteilung stattfinden es sollen die grofsen Glocken wie bei grofsen
,

Festen geläutet werden, auf die grofse Krone, auf die Säule, über dem Chore
sollen Lichter, des Nachts achtzehn Crüsel brennen; es soll ein Priesterfest
sein und neuen Sang und Legende, die dazu gemacht sind, soll man singen
und lesen. Lippold verfafste diese selbst, wenigstens die Sequenz
zeigt in den Anfangsbuchstaben seinen Namen. —
Gewissermafsen als Sinn-
bild dieses Festes und zur Ausstellung bei demselben liefs er ein vergoldetes
Reliquiar anfertigen, dem er die Gestalt der vormaligen romanischen Dom-
kuppel gab in 3 Etagen, mit den Bildnissen der Patrone geziert, die noch im
Schatz zu sehen und schon 1409 im Verzeichnis des Schatzes als deaurata turris
patronorum erscheint. (Kratz, Der Dom zu Hildesheim H, 164.) 1409 gründete
 — 110 -
er Vikarie und Altar in der Kapelle der hl. Barbara, und baute das neue
gotische Paradies am Dom. Als sich das Kapitel bedenklich zeigte, legte
er eine Sicherheit von 70000 rhein. Gulden nieder, vollführte den Bau und
liefs sein Wappen, den Steinbock, in den Schlufsstein setzen, wo er noch
heute zu sehen 1412 nahm er die Summe wieder in Empfang, wobei sein
;

Narr so mit goldenen Ketten behangen war, dafs er ganz gebückt gehen
mufste. Lippold starb den 23. Sept. 1415, neunzig Jahre alt, und ward in
der von ihm erbauten Kapelle der Patrone beerdigt. Lüntzel, Gesch. der
Diöcese und Stadt Hildesheim, IT, S. 377 ff., wo S. 379 die Sequenz ab-
gedruckt ist.
Die niederdeutsche Urkunde der Stiftung Lippolds findet sich in
C B. Behrens, Historische Beschreibung des Hochwohlgebohrnen Hauses der
Herren von Steinberg, Hannover und Wolfenbüttel 1697, Beilagen S. 32 u. f.
Eine andere, die Stiftung betreffende Urkunde vom 30. Jan. 1405 im Staats-
arch. Hannover (Domstift Hildesh. n. 1209). Die Festordnung auch in
Cod. Guelfenbyteran. Extravag. 44. —
Lippolds Name findet sich häufig in
Hildesheimischen Urkunden. Vgl. Döbner II, in den Jahren 1370 1395. —
(1370 schon Kelnere to deme dome); Döbner III 1402—1411. (1405 Propst
des Morizstiftes.) Sein Name latinisiert de Lapideo monte, wird bald Steyn-
:

berghe, bald Steymberghe geschrieben.

40. In Festo Patronornm Salisl)urgensinm.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Super Psalmos. Antiphonae.

1. Novit salvator
A. Christicolae, ad sanctos
divina lege beatos,
devotas vertite mentes,
Qui meditantur in hac
In Quorum haec aedes
nocte dieque sua.
fulget bonore pio.
2. Pungite cor da, ad se
Ad Magnificat. clamantes audiet atque
Ostendet nobis
A. Pangamus cuncti caelica sponte bona.
patronis dulciter liymnos,
3. Nomen ineffabile
Nobis praesidio
tibi totus personal orbis
semper ut esse velint,
Inque tuis sanctis
Emendent mores,
lucida laus et honor.
detergant sordida probra,
Possimus laeti ut Responsoria.
fundere ad astra melos. 1. Orbis stelliferi
rectori pangite laudes,
Nam cupit in sanctis
Ad Matutinum. laudari precibus atque
Affeetat flecti
Invitatorium.
precibus sacrisquc suorum;
Intercessorum V. LaKdate cum omncs geides^
Domiimm laudarc venitc, laudate enm omncs popnli.
Quorum nos precibus 2. Prudentes misit
exaudi, rex pie Cliriste. pastores Christus in arva
 111 -
Plantatum cultos Quorum doctrina
indicant lucis iterque rutilat per climata mundi.
Pascentes ovibus, V. Gaudete, iusti, in Domino,
rapiat ne bestia saeva. rectos decet collatidatio.
V. Vigüate ergo ^
quia nescitis, 3. Hi saneti fulgent
quando Dominus vesfer ven- in regno ut sidera eaeli,
turus Sit. Deeernunt populos
3. Exemplar dedit omnipotens tandem dominantur et ipsis,

hortando dicensque :
Haec meruere bona
Discite, percari, mortali corpore functi;
sum mitis corde humilisque, V. lusti in 'perpetimm vivent et

Ergo suave iugum apiid Dominum est merces

iam sumite, iion onerosum, eoriim.
V. Bcati immaculaü in via,
qui amhulant in lege Domini.
In 3. Noeturno.
In 2. Nocturno. Antiphonae.

1. Ecee, super iustos

Antiphonae.
oeuli Domini pietatis
1. Qui sunt vestigia, Atque paratior has
Deus, hie tua sancta secuti audiet ipse preees.
Atria conscendent
2. Heredes se constituit
caeli, ubi vera quies.
natos metuentes
2. Corde siraul sancto
Regni eaelestis,
mundi terrena spuentes quodque perire nequit.
Hie benedieentur
3. Hi saneti reete
et sine fine manent.
noverunt eaelica facta,
3. Spes quibus est Christus,
Quae nobis pandunt,
pietas cireuindabit hosce,
mox imitemur ea.
Nee loeus est hosti,
nempe tuetur eos. Responsoria.

1. Patres familias
Responsoria.
nostros veneremur ovantes,
Doctrinae parent
1. fratres, qui tanta
proni dietante magistro delent diserimina vitae,
Atque sequuntur eum Orant cotidie,
mites humilesque beati, ne nos perdant mala nostra.
Quos regno dignos V. lusti hereditabunt terram et
sapientia disserit almi: delectdbuntur in muHitudine
V, Beati omnes^ qui timent Do- pacis.
minum^ qui amhulant in viis 2. Sedulo plangamus
eins. igitur scelus omne patratum,
2. Ecce, viros sanctos Ignoseetque Deus
quos Dominus legerit ipse nobis lacrimis sed obortis,
Patronosque dedit Praestabit pacem
nobis deitate perunetos, tribuens et tempora laeta.
 — 112

Electique omnes,
sanctis suis,
V. Gloriosus Dens in cuncta creata simul.
mirahiUs in maiestate sua.
5 Sancti exsultabunt,
sunt sancti,
3 aeterna in atria pergent
Isti
nostri fidique parentes
Attribuentque Deo,
Pro vernisque preces quidquid honoris habent.
adhibent tibi, Christe, pe-
rennes, Ad Benedictus.

Ne sint praeda malis, se nos revocans

condunt. A Ad
tuta inter brachia Deus aevo sit benedictus,
servis tuis
V Quoniam placuerunt Visitat ex alto
terrae eius
dans deitatis opem,
lapides eius, et

miserehuntur. Kempe per os loquitur

sanctorum sacra docendo
Eloquia ac eins
In Laudibus. nosse parare vias.

Antiphonae.
In 2. Vesperis.
1. Vera et credenda
sunt testimonia sacra,
Ad Magnificat.

Quae perhibent sancti, A. caeli cives,

suntque credenda nimis. vestros servate precantes,
iubilate Deo, Ke scelus impingat
2. Vos
qui terras bic habitatis, aut ferat hisce necem-,
Laeti servite, materque Pei,
gloria detur ei. spes et protectio nostra,
Extensis alis
3. Obsequium qui persolvunt,
nosque tuere tuis;
hi laude fruentur,
poterit quisquam Clemens salvator,
Kec tuorum
matris precibusque
tunc reticenda loqui.
Mors tua nos rcdimat,
4 Hincque, sacerdotes collocet inde polo.
servi et, benedicite Christo,
imp. VeneUis 1518.
— Hymnen: ad Vesp. et Noet;
Brev. Salisburgense Eex regum clementissirae.
parentes; ad Landes.
O sacri nostrae fidei

Emmeramensiuiii.
41. in Festo Patronoriim

Qui iam patria gaudentes

In 1. Vesperis.
Non relinciuant nos
in exsilio degentcs.
Ad Magnificat.

regnantium
A. lesu, praemium Ad Matutinum.
Et ductor viatorum, Invitatorium.
Salva nos eorum
Qui est nostroruni
Suffragiis, quorum
Rex patronorum,
Nos dotasti rcliquiis,
lubare Hunc rite
Quos vario mcritorum Laudare venite.
Tribuisti coruscarc
 113 -
In 1. Noctnrno. V. Christus sanctorum merita
Sic manifestat inclita.
Antiphonae. Dens
4. Te, aeterue,

1. Isti fnictum suum dabunt suppliciter deprecamur,

Resurgendi tempore, Ut eorum

Dum glorificato stabunt patrociniis protegamur,

Hie locato corpore. Quorum hie corpora

Resurrectionis
2. Lumen super se signatum
praestolantur tempora.
Vultus tui, Domine,
V. Corpus quoque
Signis monstrant declaratum
nostrae humilitatis
Et virtutum omine.
Cum eis tunc configura
3. Super caelos elevata corpori claritatis.
Mens sanctorum exstitit,
Caro quorum hie humata
Tot Salutes praestitit. In 2. Nocturno.
4. Hos monte sitos caelis
in
Seimus requiescere, Antiphonae.
Quorum ossa tot medelis 1. Rectos collaudatio
Cernimus clarescere. Condecet in caelis,
5. Mundi manibus et corde Quorum beneficio
Sancti perstiterunt Gaudet plebs fidelis.

Et virtutum spreta sorde 2. Horum Dominus custodit

Montem ascenderunt. Ossa beatorum,
6. Sanctos hos tectum De quibus effectus prodit
iam crimen amans quoque Tot miraculorum.
rectum 3. Ad sanctos hos a finibus
Spiritus absque dolo Terrae iam clamatur,
constituere polo. Quos suis fovens sinibus
Locus hie sacratur.
Responsoria.
4. Hos in bonis domus Dei
1. Assis, Christe, famulis Iam repletos credimus.
Hie sanctorum loculis Ad OS quorum ductu spei
Obsequendo sedulis, Supplices accedimus.
V. Nil adversetur,
5. Sanctorum animas
nil triste tuis dominetur.
Dominus custodit, at illis
2. Per sanctos, Christe, Dat sacer iste sinus
quos sie humat locus iste tumulus horumque favillis.
Omne fugans triste
6. En, repletum est in bonis
nos super aethera siste,
Horum desiderium,
V. Ne eursu segni
Quos invexit caeli thronis
perdamus gaudia regni.
Christi ministerium.
3. In caelis regnat Spiritus,
Responsoria.
Quorum cinis hie positus
Contactu fugat daemones, 1. Aeterni gaudii
Aegrotos sanat homines; Fac nos, lesu, partieipes,
DreV es , Historiae rhythmicae. VII. 8
 - 114

Per istius loci Quorum iam donas

Patronos et principes, animabus in aethre Coronas.
Ut fraudes hostium
Responsoria.
Nobis insidiantium
dissipes, 1. sancti, quorum tumulis
Ut caelorum mereamur Obsequiis hie sedulis
esse participes Servimus, vestris famulis
V. In hac etenim mundi vanitate Faventes subvenite
Pressis calamitate Pandentes portas vitae.
Opus est, ut buccurras V. Memores nostri estote
Solita pietate. Atque invocantibus vos devote.
2. lesu Christe, lumen caeli, 2. Christus amicorum
Noxas Stygialis teli placatus amore suorum
Pellas a plebe fideli Hie tumulatorum
Prece sanctorum nos ponat in arce polorum,
Hie conditorum, V. Virtus sanctorum
V. Miserando serva famulos magnumque decus merito-
Laudibus sedulos rum
Ad beatorum tumulos. R. Spectablis est locus iste.
In quo tot sita sunt
y. Per sua munera Christus
Corpora sanctorum
ad aethera dueat eorum,
quorum Deo gratorum,
Nos meritis
Qui te sequentes caelicum
hie passci dat, regna po-
Ducem, lesum Christum,
lorum,
Cives sunt angelorum
V. In numero quorum ;

V. Culpae faeces per horum

pariter laetemur eorum.
Preces detergas omnes
4. Caeli turma laetatur,
Et nos insomnes
In qua coetus adiuvatur,
Ad quaelibet bona
Hominum sanctorum Esse dona,
Et angelorum ;
Ut sie curramus,
societas iucunda,
Ut comprehendamus.
Sine fine laetabunda
Quae dum semper
regi suo plaudit, In Laudibus.
lubilum ipsius
Antiphonae.
finis non claudit ;

V. Trahat nos ergo post se 1. Indult hos Dominus

Vi meritorum Animae decore,
Ad consortium beatorum. Ossa nihilominus
Tunmlans honore.
In 3. Nocturno. 2. Cui sancti servierunt
Ad Cantica Semper in laetitia,

A. Rex caeli, lesu, Eins portas intraverunt

vetitae nos arboris esu Praeduce iustitia.

Enge prostratos 3. Adhaerentes post se Dei

per sanctos hie tumulatos, Dextera suscepit,
 - 115 —
Quorum tumbas requiei In 2. Vesperis.
Locus hie accepit. Ad Magnificat.

4. Sancti nunc et humiles A. beati, qui vi caelestium

Benedicunt Deum, Vieistis saeculum
lam eflfecti pariles Et sie in muudi
Angelis per eum. stadio cucurristis

5. In cubilibus exsultaut Quod ad palmam pervenistis,

Sancti suis et resultant, vere Christi

Contemplantes sine velis fortissimi milites,

Dominum de caelis. Proelio eonstantes,

sancti cives angelorum,
Ad Benedictus. Vobis iam merees laborum
A. Nobis cornu salutis Datur a rege caelorum ;

Dominus hie erexit, Ergo supplicamus

Qui, quos via iam virtutis Per vos, a Deo, cari,
Coelestibus invexit, Rogamus
Nobiscum feeit tumulatos, Adiuvari,
Miraeulis multis Ut nos vobiscum laetari
Et signis sublimatos. Mereamur perenniter.

Brev. ms. Emmeramense saec. 15. Clm. Monacen. 14600 A. —

Brev.
ms. Emmeramense saec. 15. Clm. Monacen. 14790 B. — In 1. Xoct. A 2, 3
declarata A. —
Xu 2. Noct. A 5, 4 Lorumque famulis A, —
R 1, 9 parti-
cipes esse AB. — R 3, 3 meritis quibus A. — R 3, 4 verdorben.

42. In Festo Patronorum.

Regni Sneciae.
In 1. Vesperis. lUustrata
Antiphonae. iam luce caelica
Nova pange
1. lueundare,
patronis eantiea.
mater ecclesia,
Novae lueis 4. Hi sunt patres
agens sollemnia, et duees gratiae,
Cuius ortu Quos direxit
resplendens Suecia, pater cleraentiae,
Patronorum Ut sint tibi
decanta gaudia. norma iustitiae.

2. Dum festive 5. Benedictus

causa reeolitur, Sit pastor inclitus,

Uude tibi Qui de grege

lux ista oritur, toto sollieitus
Honor Deo, Dat pastores
laus sanetis redditur doetos divinitus.
Immortalis R. Fundans Sion in saphiris
vita promittitur. Propuguansque iaspidibus
Gens Sueonum Gloriosis ornat viris
quondam erratica, Christus, pro se certantibus,
 — 116 -
Insignitos multis miris Gens Sueonum, illustrata

Praefecit se scientibus, Verae lucis radio,

Relaxatis poenis diris Patronorum sublimata
Indulget paenitentibus ;
Proficit auxilio.

V. Credunt alienigenae V. Miseratus miserorum

Et fiunt iam deigenae Pius pater, rex caelorum
Patronis praedicautibus. Adhibet remedia.
2. Aeternus pater voluit,
Ad Magnificat.
Quod Deus homo fieret,
A quam mirifico,
Salutem sie disposuit,
Deus, ordine cuncta ministras
Ut filius redimeret,
Ultima per media Human am carnem induit,
regis, influis, ordinas, aptas,
Exit vincens, ut vinceret.
Terrarum caelique sator,
V. Yidit et condoluit,
qui cuncta superno
Quod Ovis una defuit,
Ducis ab exemplo,
Ut deviam reduceret.
mediis extrema reducis !

3. Post doctrinam salvatoris

Succedit apostolica,
Ad Matutinura. Veram fidem creatoris
Invitatoriura. Lex docet evangelica,
Festa dies agitur
Ad ovile redemptoris
Concurrit plebs catholica.
Patronis dedicata,
V. Ecclesia dominica,
lubilemus igitur
Mente purificata.
Cum iubilo multiplica
Devota laudum cantica.

In 1. Nocturno.
Antiphonae. In 2. Nocturno.
1. Verbo Dei dum obedit, Antiphonae.
Gens Sueonum Christo credit,
Orat, plorat et accedit
1. Rex caelorum incarnatus
Et in mundo conversatus
Ad baptismi gratiam.
Elegit terrae medium
2. Firmans tidem, formans mores
Hie salutem operatus
Sacrae legis per doctores,
Ad extremos incolatus
Detestatur nunc errores
Diffudit beneficium.
Priscos et fallaciam.
2. Dum de Sion lex exivit
3. Olim quidem tenebrarum
Verbumque vocis Domini,
Pressa nube diversarum
Successive acquisivit
Nunc ad lumen venit darum Gentes suo nomini.
Per Dei clementiam.
3. Ab extremis aquilonis
Responsoria. Intrat sanctis cum patronis
1. Dum in fines orbis terrae Plenitudo gentium;
Christi fides diflfunditur, Salus ex ludaeis nata
Coepit multum fructum ferre, Ad extremos dilatata
Perfidia retunditur; Vitae confert praemium
 — 117 —
Responsoria.
2. Baptista Christi praevie,
1. Vasti orbis Laurenti, martyr inclite,
extrema latera Sit vestrum patrocinium
Sic fundavit Semper nostrum praesidium
divina dextera, 3. Quos direxit Anglia
Ut dilata Nostrae salutis gi'atia,
salutis munera Qui modo sunt in gloria,
Non inferrent Hos petimus humiliter
electis vulnera. Et credimus stabiliter,
V. Fremunt hostes, Quod nostra sint refugia.
turbantur infera,
Viam Christus Responsoria.
pandit ad aethera.
1. Rex rogatus reparavit
2. Hora cenae Reguum, caesos hostes stravit
paratis omnibus, Directis exercitibus,
Mandat Christus praedam perdiderunt,
Victi

extremis gentibus Quam per fraudem rapuerunt

Missis servis Inferni fractis viribus ;

verbo potentibus, V. Triumphat Dei filius,

Ut electis Et regnum fit stabilius

intersint fratribus. Eiectis cunctis hostibus.

V. Ad hoc negotium 2. praeclari
Tarn necessarium patres et incliti,

Elegit nuntium lerarchiae

Sanctum Ansgarium caelesti inditi,
Qui Sueonum
3. Provocatus inimicus,
genti praepositi
Saevus hostis et antiquus,
Erexistis
Nostrae salutis invidus,
fide paracliti,
Septem secura nequiores
Gratiae traditi.
Veritatis subversores
V. Confessores
Coassumit lividus.
Praecelsi meriti
V. Daemonia nequissima
Nostros mores
Procurant, quod novissima
Forment soUiciti.
Peiora sint prioribus.
3. Per tuorum
tuaque vulnera,
lesu, nostra
In 3. Nocturno. remitte scelera,

Antiphonae. Ne captivos
ducant ad infera ;

1. Inter patronos Sueciae Nova sint omnia,

Primatum tenet curiae recedant vetera.
Caelestis imperatrix, V. Beatorum
Quae multiformi gratia praeclara opera
Depressis in angustia Nobis praestent
Succurrit miseratrix. aeterna munera.
 — 118

In Laud ibus. Ad Benedictus.

Antiplionac. A. Triumpho gaudent regio

1. Hi sancti, quorum hodie Amicti stola gloriae
Celebrantur sollemnia, Transcenso mortis stadio
lam revelata facie Patroi regni Sueciae,
Regem cernunt in gloria. Summo fruuntur praemio,
2. Ut hos ergo per patronos Vitam ducunt in requie,
Assequamur caeli thronos, Labore verso praevio
In illorum die festo, In gloriam victoriae.
Chorus noster, laetus esto.

3. Nos ad sanctorum gloriam

Post praesentem miseriam
In 2. Vesperis.
Per ipsorum suffragia
Christi perducat gratia.
Ad Magnificat.

4. Excusent apud Dominum A. Qui vos patres venerantur

Reorum lapsus hominum, Amplectentes intime
Remota qui caligine Et qui vestrae gratulantur
Lumen vident in lumine. Dono partis optimae,
5. Hos patronos pariter Per vos vitam consequantur
Laeti veneremur, Lucis amoenissimae,
üt cum bis perenniter In qua semper gloriantur
In caelis collaetemur Beatorum animae.
Brev. Upsalense imp. Holmiae 1496. —
In 1. Vesperis hynmus: Lux
ecce surgit aurea (Klemming I, 167j: in Laud.: lam adest dies celebris
ibid. 175).

48. In Conversione s. Pauli.

In 1. Vesperis. Quos fecisti veritatis

Lumen agnoscere.
Ad Magnificat.

gloriosum lumen
omnium ecclesiarium,
Ad Matutinum.
vere apostolicum Invitatorium.
sidus altissimum, Surgite, cantemus
Sancte Paule, et Corde pio vigilemus,
Qui aeterni solis Cum Paulo magno
Splendorem tenebris iuugi mereamur ut agno.
Gentium infudisti,
Qui in terra positus In 1. Nocturno.
Caelorum secreta petisti,
Et, quae non licent homini Antiphonae.
Loqui, praevidisti, 1. Cum esset Paulus parvulus,
Illuc supplices tuos Cogitabat ut parvulus,
Post huius carnis terminum Peregit puerilia,
Perducere dignare, Non opera virilia.
 — 119 -
2. Dura lapidatur Stephanus, 3. Assistentes
Saulus adulescentulus vocem audientes,
Custodit vestes testium Sed penitus
Märtyrern lapidantium. neminem videntes
Timore concussi
3. Protomartvr Stephanus
circumstabant,
Orat, et eius precibus
Quid facturi essent,
lesus Christus stravit Saulum
ignorabant.
Et erexit sanctum Paulum.
Responsoria.
Responsoria.
1 Respondit Saulus trepide :

1. Paulus nobilis genere

Quis es tu, Domine?
Civis fuit lerosolyraitanus,
Ego sum lesu,
Nimis potens
quem tu persequeris.
et sublimis urbanus.
Domine,
V. Dilexit malitiam super 'benig -
die mihi, quid praecipis?
nitatem et iniquitatem magis
V. Desine ab ira et derelinqitc
quam loqui aequitatem.
furoremy noli aenmularij ne
2. Saulus adhuc spirans mjnarum maligneris.
Propter caedem christicolarura 2. Surge, ait ad illum Dominus,
A summis petit epistolas Yisita Damascum citius,
In Damascum ad synagogas :
Domumludae ingredere
V, Sedet in insidiis cum divi- Ibi scies, quid te oporteat facere ;

tibus, ut interficiat innocentem. V. Declina a malo et fac bonum^

3. Cum accepisset potestatem inquire pacem et persequere
Et satellitum facultatem, eam.
Quasi leo rugiens, 3. Viatores Saulum acceperunt
Capere fideles cupiens Et in domum
V. Iniquitatem meditatus est in ludae perduxerunt,
cubili suo; astitit omni viae Apertis oculis nihil vidit
non bonae. Et non manducavit neque bibit ;

V. Cibavit eum Dominus manna

vitaej qui de petra melle mul-
In 2. Nocturno. tos satiavit.

Antiphonae.
In 3. Nocturno.
1. Cum appropinquaret Damasco,
Venit de caelo lux subito Antiphonae.

Saulus in magna saevitia 1. Ad Ananiam ait Dominus:

Prostratus est virtute caelica. Surge et vade quantocius,
Comitatus stans tristis nimium In vico recto Saulum quaere,
2.
Audit dicentem Dominum :
Ecce, enim orat vere.
Säule, Säule, 2. Tiraens visitare saevissimum
quid me persequeris? Ananias ait ad Dominum:
Durum est tibi Vir iste quaerit tuos capere
recalcitrare stimulis. Et in lerusalem perducere.
 120 —
3. Hie habet potestatem Crucifixum et damnatum
alligandi Pro suorum crimine.
Et credentes male tractandi, 2. Haue doctrinam audientes
Ut lupus rapax Stupefacti et dicentes:
quaerit dispergere Nonne vir iste
Gregem dominicum et occidere. illum impugnabat,
Responsoria. Qui nomen Christi invocabat ?

1. Yade, ait Dominus, 3. Saulus nimis convalescel)at

Et noli tardare amplius, Et ludaeos confundebat.
Quia vas est mihi electionis, Cum Graecis et
Qui fuit filius perditionis ;
gentibus disputabat,
Praedicabit nomen Fideles et
meum Emanuel credentes confortabat.
Gentibus et regibus 4. Synagoga quaerebat capere
et filiis Israel ; Vas electum et interficere,
V. Ännuntiahit nomen Domini in Sed submissus
Sion et laudem eius in leru- per murum a fratribus
salem. Venit Hierosolymam
2. Ananias dum intravit, quantocius.
Saulum fratrem appellavit,
Barnabas discipulus omnibus
5.
Dicens: lesus
Narravit, quod
Christus, qui te stravit
egisset Dominus ;

Via hac, mihi mandavit, Hi iam non timentes crediderunt

Ut imponam tibi manus, Et benigne eum susceperunt.
Ut per eum fias sanus.
V. Äccijw henedictionema Domino Ad Benedictus.
et misericordiam a Deo sälu- A. oriens ex alto,
tari tuo. nos illumina
3. Dum imponit illi manus, Et sedentes in umbra
Surgit Paulus et fit sanus, mortis visita
Mox sancti Spiritus gratia Et pedes nostros
Replevit eum, et postea de valle miseriae
A propheta baptizatur Ad verum montem
Et per cibum confortatur. cum pace dirige,
V. Memoriam fecit mirabilium Per sancti Pauli
suoriim misericors et misera- apostoli merita
tor Dominus, escam dedit ti- Da nobis, lesu Christe,
mentihus se. summa gaudia.

In Laudibus.
In 2. V esperis.
Antiphonae.
1. Post conversionem
Ad Magnificat.

in Damasco habitabat A. In Paulo prophetia est impleta,

Cum discipulis Qua praedixit
et confidenter praedicabat patriarcha et propheta:
Christum, natum, incarnatum Beniamin erit lupus rapax
Ex Maria virgine, Et in praeda nimis capax,
 — 121 —
Mane comedet prohibita In sancta ecclesia
Et sero dividet spolia Per Sacra officia.
Brev. ms. Verdense saec, 14. in. Cod. Guelfenbyteran. Heimst. 1158.
A. — Brev. Paderbornense imp. Lipsiae 1513. B. Brev. Monasteriense—
imp. Parisiis 1518. C. —
In 1. Vesper is: Fünf prosaische AA super
Ps. B. —In 1. Noct. A 1, 1 Saulus BC. —
A 3, 2 Oravit B. A 3, 3 —
lesum Christum A; Christus fehlt B. —
A 3, 4 sanctum fehlt B. R, 1 1 —
Saulus BC. —
R 2, 3 petiit C. —
In 2. Noct: A 2, 5 recalcitrare simul
C. — A 3, 3 Et penitus BC. —
R 2, 2 Et visita BC. In Laud. „Item —
aliae Laudes", worauf fünf prosaische AA aus der Schrift C.

44. De s. Paalo Eremita.

In 1. Vesperis. Ad Magnificat.

A. Cultorem solitudinis,
Antiphonae.
Sancti primatem ordinis,
1. Chorus novae militiae Eremitarum primum,
Laudes decantet hodie Paulum, iam nexu carneo
In festo nostri ducis, Solutum, sed empyreo
Quem per mirandum exitum Assumptum ad opimum,
Ad caelestem exercitum Caelo sanctorum gaudium,
Christus vexit, lux lucis. Gentis nostrae coUegium
Votis et voce landet,
2. Hie vitam eremiticam, Cum choris apostolicis,
Quam censuit angelicam Propheticis angelicis
Tulit in Christo primus, Vita beata gaudet.
Cuius censemur nomine,
Eins adiuti numine
Conformes vitae simus. Ad Matutinum.
3. Paulus parente gemino Invitatorium.
Orbatus vitae termino,
Liber gaza ditatus, Christum in Paulo paupere
Puer pollens ingenio Laudemus eremita,
Fit literarura studio Quem caelo Dei munere
Scientiis ornatus. Beat aeterua vita.

4. Nam sciens puer nescius

Deum peccati, conscius In 1. Nocturno.
Mundanae vanitatis
Mundum vitare voluit, Antiphonae.
Christum amare maluit 1. Aquarum secus alveum
Vir mirae sanctitatis. Viventium plantatus,
5. Petit secreta concitus Paulus exercet eremum
Edoctus loca caelitus Fructu locupletatus,
Mitis et mansuetus, Impiorum consilium
Sed proditur ab aemulo Sprevit hie vir beatus.
Et proficit in sedulo 2. Montem terrae salsuginis
Cultore Christi metus. Inhabitat hie humilis,
 — 122 —
Montem excelsi culminis Paulum, donorum gratiis
Christum colit amabalis, Laudat vita referta,
Molem dissolvit criminis Munda, digna praeconiis
Vir vitae venerabilis. Lucis armis operta.

3. Dum mundus huiic persequitur

2. Voce clamoris Intimi
Minis et blandimentis, Orabat hie devotus
Antro taetro suscipitur, Nomen colens altissimi
Palmarum alimentis Hominibus ignotus,
Esuries depellitur A mundi huius pessimi
Viri beatae mentis. Contagiis amotus.

Responsoria. 3. Honor, virtus et gloria

Paulum laudis coronat,
1. Acerrimo certamine
Potatur aqua pervia,
Dum triumphantes aspicit,
turbine, Numen semper exorat,
Non tormentorum
Non leti metu deficit,
Mirum magnificentia,
Quod saeculum honorat.
Luxus hamans dulcedine
Paulum ad nemus abicit.
Responsoria,
V. Sanctis occidi gaudium
Erat, hostis at odium 1. CoUato pacis osculo
Funestum parat otium. Amplexu castitatis

2. Sanctura movet Antonium Prophetico miraculo

Humana cogitatio, Se nomine vocatis,
Eremitarum omnium Fragrant in verbi pabulo
Se primum credit inscio, Divinae bonitatis;
Sibi priorem socium V Purgatus a cupidine,
Prodit divina visio, A mundo iam remotus,
V. Se meliorem munere Quaerit, quo moderamine
Virtutum alta colere, Regatur ille motus,
Deserta monet visere.
2. Fragmen e caelo mittitur
3. Antonius haec audiens
Per lustra duodena,
Festinat hunc adire
Ferente corvo sumitur
Et secum fatur inquiens: Panis, mira cena,
Concedat invenire
Collega cum suscipitur,
Sanctum virum omnipotens,
Lata mensura plena;
Quem voluit me scire;
V. Honore pacis oritur
V. Desideratum reperit,
In panis fractione
Labore fastigatus
Duellum, pie solvitur
Pulsanti Paulus, aperit
Unica sumptione.
Clamore ilagitatus.

3. Adloquitur Antonium
Paulus aqua libata
In 2. Nocturno.
Post hymni sacrificium :

Autiplionae. Diu desiderata

1. Stola palmarum foliis Mihi post hoc exsilium
Mirificat inserta Corona stat parata;

V. Te, frater, olim noveram
Viventem me visurum,
Cbristo docente sciveram
Me terrae conditurum.
In 3. Nocturno.
Antiphonae.
1. Ingressum sine crimine
lustitia decorat,
Acta rectum et famine
Paulum mundus honorat,
Beato Christi lumine
Quem gloria coronat.
2. Virtutibus et gratiae
Dulcedine praeventum,
Rex Christe summae gloriae,
Paulum, caelis intentum,
Aeternae caeli curiae
Perducis ad conventum.
3. Elongat hie a turbine
Mundi caduca terens,
Manet in solitudine
Superna regna quaerens,
Omni pulsa caligine
Christo semper inhaereus.
Responsoria.
1. Orabat hospes hospitem:
Tecum perduc ad Deum,
Paule, tuum comitem
Paulus inquit ad eum:
Te decet Christi militem
Hostem calcare reum,
V. Fratrum conventum regere
Exemplo sanctitatis,
Quamquam magis eligere
Sit stolam claritatis.
2. Quaeso, iam redi propere
Laturus mihi pallium,
Quod constat grato munere
Largitum Athanasium,
In meo, frater, funere
Humanum fer obsequium
— 123 —
V. Cum audit Athanasium
Homo sanctus et pallium,
Christum in Pauli pectore
Miratur vatis opere.
3. Re versus ad coenobium:
Baptistam vidi, fatur,
lohannem, Christi praeviura,
Qui silvis immoratur,
Eliae vidi similem
In paradio situm,
Paulum, mundo mirabilem,
Virtute redimitum.
V. Cum obsequium
redit, ut
Impendat imploratum,
Inter sanctorum civium
Collegia beatum
Divinum ad consortium
Cemit mire translatum.
In Laudibus.
Antiphonae.
1. Sanctorum inter agmina
Splendoribus ornata
Pauli iam scandit anima
Christi regna sacrata,
Quam sancta caeli culmina
Laudant voce levata.
2. Cervice, genu, manibus
Exanimis orabat
Protenta, flexo precibus
Levatis sie instabat,
;
Quod frater claris visibus
Viventem aestimabat.
3. Terra deserta, squalida
In sancto sie apparet,
Adeps, pringuedo vivida
Repletum ut afliaret,
Christum in stola Candida
Videret et amaret.
4. Leonum dira feritas
Mitescit, ut deploret
Defunctum mira novitas,
;
Ut bellua laboret,
Pauli quo carnes inclitas
;
Sarcophagus honoret.
 - 124 —
5. Palma sacratis artubus In 2. Vesperis.
Pauli dedit amictum, ^^ Magnificat.
Antonium sollemnibus
^ ^ ^^^^ venerabilis,
\estis quae tegit hirtum, ^^^^- ^^^^^^^ niirabilis,
Hieronymus cum laudibus
j^^^^ anachoretarum,
Magmficat ascriptum.
^^^^^^ ^^^^^^ ^^^.^^^
Potu cum esca caelica,
Ad Benedictus. dux eremitarum,
Exemplar abstinentiae,
A. Antonius leonibus Insigne pudicitiae,
Ministris tumulatum Imago paupertatis,
Paulum, mire virtutibus Te laudat caeli curia
CoUaudat honoratum ;
Christi felici gloria
Hi nobis munus gratiae Assumptum cum beatis;
Implorent, ut placatum Auge catervam nomine
Cernamus sancta requie Vocatam tis et lumine
Christum, Mariae natum. Fac frui deitatis.
Brev. ms. Paulinorum saec. 15. Cod. Palat. Vindobonen. 1829. A. —
Diurn. ins. Paulinorum saec. 15. Cod. Gottwicen. 489. ß. Brev. ms. —
Augustinorum anni 1469. Cod. Londinen. Add. 29253. C. Brev. ms. —
Franciscan. Gallic. saec. 14. Cod. Matriten. Bb 166. D. Brev. ms. Ro- —
mano-Augustin. saec. 15. Cod. Capit. Patav. A. 64. E. —
Brev. Mantuanuni
saec. 15. Cod. Univ. Patav. 734. F. —
Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1540. G.
In 1. Vesp. A 1, 1 Chorus nostrae militiae CEF.
: A 2, 5 nomine —
G. — A 4, 2 Dura peccati ABF; Doni peccati G; construe: Nam sciens puer
Deum nescius peccati conscius mundanae vanitatis. —
A 4, 6 Vir fehlt
A. —
,

A 5, 1 conscius A.
,

—
A 5, 2 loca editus B. —
AA 1 5 fehlen D. — —
Ad Magn. A, 1 Cultore E, Culmen A. —
Ibid. 2 praeatem E. Ibid. 11 —
Prophetisque A. —
Ad. Matut. Invit. 4 Beata aeterna A; Ditat aeterna
CE. — 1 n 1. Noct. A 1, 5 Impii consilium AG. —
A 8, 5 Esuriens E. —
R 1, 2 triumphantis E. —
R 1, 5 Luxus humanus AF, vamans E, amans
mulcedinem C, mulcedine A. —
R 1, 6 Paulus ab nemus E. R 1, 7 Sancti —
C. — R 1, 8 Erat hostis odiuni hosti A; Erat hostis ad odium E, et odium F;
ac hodium E; sed erat hostis odium G. —
R 1, 9 Funestus AF. R 2, 1 —
monet A. —
R 2, 7 Sed meliorem E. —
R 3, 3 Secum frater inquiens. E. —
R 3, 4 Concedet E. —
R 8, 8 fehlt A; Laborem E. —
R 3, 10 fetigatus
AE. — In 2. Noct.: A 1, 2 Mirifica C. —
A 1, 5 Mundus dignus E. —
A 1, 6 armis operata A, armi aperta E. —
A 2, 1 clamores E. A 2, 4 —
Hominibus ingratum E. —
A 3, 2 landet Corona E. —
A 8, 4 Nomen AE. —
A 3, 5 Virum magnificentia A. —
R 1, 1 Collata A. —
R 1, 8 fehlt A. —
R 2, 1 Fraglem e caelo E. —
R 2, 7 Honor pacis E. R 2, 8 Panis in—
E. — R 2, 10 Mira sumptione A-; vincta sumptione E. —
R 3, 1 Antonius
E. — R 8, 3 sacrificia E. —
R 3, 5 Cui propter hoc. A. In 3. Noct. —
A 1, 2 Laetitia A. —
A 1, 6 gloria decorat A. —
A 2, 3 Kex supernae
gloriae A. —A 3, 1 Lies: Elongat se a? —
R 1, 6 Hostem calcaneum E. —
R 1, 9 Quam magis E. —
R 1, 10 Sic stolam AFG. —
R 3 steht in 1. Vesp.
AG, fehlt EF, gehört aber nach Ausweis des Zusammenhanges und Fort-
schrittes der Erzählung ursprünglich an diese Stelle. —
In Land. A 2, 4
Levatis fehlt E protenta bezieht sich auf cervice, flexo auf genu, levatis auf
manibus. — ;

Ad ßened. A, 3 mirum E. —
Ibid. 8 Christum tuum natum E
— In 2. Vesp. Ad Magn. A, 11 In Christi A. —
Ibid. 13 numine A. —
Ibid. 14 Vocitatis et A, Vocitantis B, Tuo et lumine C, Voca tautis eluminc
E, Voca tantis et lumine F. —
Die Hymnen siehe Anal. XXIII, Nr. 451, 452;
Anal. IV, Nr. 413.
 — 125 -
45. In Translatione s. Pauli E.

In 1. Vesperis. Inter eremicolas

priraos decernit honores.
Super Psalmos.
A. Inclite confessor 2. Hie locuples opibus
Christi, sanctissime Paule, generisque propagine clarus,
Quo duce perfectis Doctus et ingenuas
patuere silentia ruris artes et flore iuventae
Fac, pateant humili Splendidus, in Christum
caelestia limina plebi, miro flagrabat amore.
Quae tibi condignos 3. Omnia plena dolis
depromit laudis honores. scelerumque infecta veneno
R. Pangite. christigenae, Acta videns hominum
Domino, pro cuius amore fugit consortia vulgi,

Steramata. divitias üt Christo tutus

contempsit Paulus et urbes, tacitis serviret in antris.

Gessit et in terris Kesponsoria,

castam sine crimine vitam,
Transiit ad superos
1. Magnum opus est duras
pro Christi nomine poenas
multa virtute coruscus,
Interitumque pati,
V. Inter apostolicos
virtus tarnen haud minor
coetos nitidosque prophetas.
hostem
Ad Magnificat. Yincere tartareum et
A. Clara recensentes carnis cohibere furorem

Thebaei praeconia Pauli, Atque diu vitae integrum

Christe, suis meritis servare rigorem,
nobis miserere, precamur, V. Prompta licet Paulo
Ut, quos exemplo fuit ad tormenta voluntas.

docuit contemnere mundum, 2. Delicias caeli

Efficiat patriae sitiens frugalibus escis
conscendere regna beatae. Pascitur et populi
strepitus urbesque perosus
Ad Matutinum. Curis abiectis
Invitatorium. fruitur dulcedine caeli,
V. Corpore per terras,
Regi supremo,
animo versatur in astris.
fratres, iubilemus ovantes,
Qui tribuit vitam 3. Antonius simili
Paulo super astra perennem. studio tum rura colebat
Proxima, cui subito
In 1. Nocturno. veniens vox caelitus inquit:
Alter in hac melior
Antiphonae. primus considet eremo,
1. Lis erat antiquis, Cuius ad exemplum
primus babitator eremi poterit tua crescere virtus,
Qui foret, at patrum V. lUius ignotas
modo par sententia Paulo iubeo te quaerere sedes.
 — 126 —
Nocturno. Clausa petit, tandem
In 2.
valvis admissus apertis
Antiphonae. Alter in alterius
laetus complexibus haeret,
1. Dum loca per vastam,
Et referunt Domino
maneat ubi iustus, eremum
devoto pectore grates,
Vestigat, inventa est
V. Nomine quisque alium
scopulis spelunca sub altis,
proprio salvere precatur.
Intus habens fontem et
gravidam cariotide palmam.

2. Quod ubi perspexit, In 3. Nocturno.

palmas extendit utrasque
Atque ait: ingentes Antiphonae.
refero, Dens optime, grates,
Hoc mihi qui hospitium 1. Palma cibum vestemque dabat,
pietate dedisti. sitis arida fontis
magna
Mulcebatur aquis,
3. Hie ego, Cliriste, tuas animo versabat Olympi
conabor reddere laudes Gaudia et in decimo
Semper et in lacrimis
laetantes aethere sanctos.
caelo suspiria ducam,
Dönec in optato 2. Longa dies postquam
libeat te cernere regno. fragiles exhauserat artus,
Spirituum turbam
Responsoria. Christus praemisit ab astris,

Obviat Antonio
Qua vehat ad superos
1.
exutam corpore mentem.
satyrus per devia vallis
Dona ferens poscensque 3. Antonius niveo
preces Christumque salutis
ferri candore sub astra
Auctorem memorans; Suspicit attonitus
senior vestigia pressit properansque velociter abdit
Humanasque ferae Corpus humo renieatque suas
miratur in ore loquelas, lugubris in aedes.
V. Laetatur Christi
nomen crevisse per orbem.
Responsoria.
2. Pernox secundas
senior transegerat umbras, 1. Consedere simul
Mane lupa ducente videns viridis sub tegmine palmae,
sub rupibus antrum Hospitis adventu
Ingreditur strepituque tum Paulas laetior inquit:
pedum spelunca remugit Die, rogo, quid faciant
Quod ubi persensit, liomines, quo principe mun-
Paulus mox ostia clausit, dus
Y. Compresso ille gradu Dirigitur, toto
tacitus vocem auribus hausit. siChristus regnat in orbe,
V. Christicolae optata
3. Corruit ante fores
pandi si tandem pace fruuntur?
Antonius, ostia
 — 127

2. Interea solidura 3. Coetus apostolicus

corvus mirantibus affert vatum quoque praescia turba
Panem ; Paulus ait : Et Chorus angelicus
nobis, en, prandia misit laeti comitantur euntem.
Omnipotens Dominus, 4. Excipit amplexu
famulos qui pascit egentes; venientem Christus et inter
Fragmiue sex denis Primates regni
medio me fovit ab annis, summo locat ordine caeli.
V. Sed modo propter te
5. lllic mellifluo
duplex annona refertur.
divinas carmine laudes
3. Gratia rectori Concinit et patria
postquam fuit acta superno, regnat sine fine beata.
In liquidi pariter
discumbunt margine fontis Ad Benedictus.
Et fame sedata A. Indult Antonius
iunctis de gurgite palmis funebri corpus amictu,
Libantes Domino Et, quem scalpendo
laudum praecouia reddunt, gemini fecere leones,
V. Transigitur tota in precibus Imposuit tumulo.
nox illa supernis. tunicam de fronde ligatam
Vendicat in proprios
festis sollemnibus usus.
In Laudibus.
Antiphonae.
In 2. Vesperis.
1. Venerat extremam
Paulus moriturus ad horam Ad Magnificat.
Et genibus flexis Aspice supremo
tendens ad sidera palmas caeli de cardine servos,
Egressus animae Paule, tuum nomen
faciles de carne petebai. devoto corde colentes,
2. Deserit interea Ut quibus in serris
raoribundos Spiritus artus virtutum exempla dedisti,
Et niveo splendore micans Te obsecrante queant
petit atria caeli. caelestia regna subire.

Brev. Paulinorum imp. Venetiis 1540. —

In 1. Vesp. R, 8 coruscos. —
Die zugehörigen Hymnen siehe Anal. XXIII, Nr. 435 sq.

46. De s. Petro Caelestino.

In 1. Vesperis. Quia, dum hie vixisti,

De torrente bibisti,
Antiphonae.
Nunc compar beatorum.
In Dei sedes dextera 2. In sanctorum concilio
Et coeli gustas prospera. Et congregatione
Lux Clara confessorum, In mundo sociatus,
 - 128 -
Ut filius ex gratia
Nunc in horum collegio
Opus consummat coeptum.
Et praemiatione
Congaudes copulatus. 3. Mirificatus invocat

3. Beatus vir, qui timuit Deum et exauditur,

Deum servans mandata, Plures ad bonum provocat,
Ob hoc proles, quam genuit, Eins fama dum scitur.
Fuit multiplicata. 4. Circumsaeptus iustitia

4. Laudavit nomen Domini, Bonaeque voluntatis

Dum vixit in hoc mundo, Scuto sedet in gloria
Nunc iunctus Deo homini Summae felicitatis.

Laudat corde iucundo. memor es hominis

5. Christe,
Ad Magnificat. Conformis angelorum,

fulgor humilium,
Quem sceptro celsitudinis
A.
Coronas beatorum.
fervor paenitentium,
Yas sanctae munditiae, 6. Vir confidens in Domino
Sincerus in vita, lustitiam dilexit,
Vitia refugiens Eins praeclara facies
Et virtuosa faciens, Aequitatem prospexit.
Victu parsimoniae
Verus coenobita. Responsoria.

1. Perfectus vir in publicum

Ad Matutinum. Recusans conversari
Invitatorium. luxta modum Mosaicum
(Ante pentecosten.) In monte vult morari,

Sancta mater ecclesia

Ut praeceptum dominicum
Valeat operari,
Corde devoto resonet,
V. Deum contemplans unicum
Colens Petri sollemnia
Praesentit cibum caelicum
Cum voce clara intonet, dari.
Frequenter sibi
Alleluia.
2. In Dei fervens opere
(Post pentecosten.)
Mundi fastum dimisit,
Christo Sit laus et gloria Sua volens relinquere
In coetu confessorum, Pauperibus divisit,
Sancti Petri magnalia Quem liberum a pondere
Quorum decorant chorum. Christus caelis immisit,
V. Pauper cum Christo paupere
In 1 . N c t u r n 0. Elegit semper vivere,
Antiphonae. Ut eum sequi possit.
Dum daemon hunc persequitur,
1. Beatus vir non abiit 3.
Prudens seit contraire,
In viis peccatorum,
Sed ut devotus adiit Sic vincens non extollitur
Semitam praeceptorum. Nee quaerit superbire,
Sed virtuose nititur
2. Praedicans in ecclesia
Summi Dei praeceptum, Ad regnum introire,
 — 129 —
V. Confusus hostis redditur, Se spernens ut humillimus
Per hunc Petrum nam vincitur Subiectis fit obsequio,
Nee est ausus prodire. Quorum nullum despexit,

4. Dum seminudo corpore V. Cultor Dei piissimus

Foras intenso frigore Multas attento studio

Ecclesias erexit.
Sanctus constringebatur,
Caritatis iuvamine •
2. Audit in evangelio
Sacro calescens flamme Salubria consilia,
Totus accendebatur, Quae Christus promul-
V. Caeli repletus munere gavit,
In mundo pleno turbine
Hoc est, inquit, quod cupio;
Tutus conversabatur. Non incessit per devia,
Sed bis se conformavit,

In 2. Nocturno. V. Acquievit imperio

Praecepta servans omnia,
Antiphonae. Quae salvator mandavit.
1. In Dei tabemacula
3. Carnis spicam
Vir sanctus introivit,
flagello content
Nam vivens sine macula
Et excussam
Per hunc mundum transivit.
paleam reperit,
2. Tu, Christe, desiderium Granum purum
Oranti tribuisti, virtutum eligit,
Quem quoad beneficium Cuius fructum
Bonorum praevenisti.
in caelo coUigit.
3. Vixit innocens manibus, V. Vivo pane nunc cibatur,
Factus et mundo corde, Cuius gustu delectatur.
Corregnat in caelestibus
Manens mundus a sorde. 4. Morte dum crux apparuit,
Videntibus apperuit,
4. Iste pauper dum clamitat,
Ad mortem salvatoris
A Deo exauditur,
Dum viveret aspexerat,
Cunctis adversitatibus
Perpetim custoditur.
Cum praeire debuerat
Crux more viatoris,
5. Electus est a Domino Crucifixo coniungitur
V.
Pariter et assumptus,
Et eius visu fruitur
Ut in atriis habitet
Gustu comprehensoris.
Eius bonis repletus.
6. lustus ut palma floruit
Virtute decoratus,
In 3. Nocturno.
Sicut cedrus in Libano
Caelo multiplicatus.
Ad Cantica.

Responsoria.
A. Petrum, petram primariam
1. Amicus fidelissimus, In ordine quem fecit,

Qui nullum habens odio Christus super ecclesiam

Cunctos vere dilexit, Primum caput praefecit.
Dreyes, Historiae rhythmicae. VII. 9
 — 130 —
Responsoria. 2. Laetus in caelis iubilat
1. Vere dux novus dicitur, Et inter sanctos rutilat,

Per quem plebs sequens pas- Quia laetus servivit,

citur, Ab angelis reeipitur

Claris lustratur moribus Et inter eos ponitur,

Mundi spretis honoribus ;

Dum caelos introivit.

V. Honores mundi fugiens 3. Ad te, Dens, hic vigilat

Summae cathedrae vertici Et, quae sunt mundi, Ventilat,
Cessit sicut vir cupiens Bonorum pauperumque
Non praeesse sed subici. Fit plurimorum medius

2. Hie Simplex, rectus, humilis, Et paenitentum socius

Dei cultor amabilis, Pie iuvans utrumque.
Inter adversa patiens, 4. Educens de pulveribus
Inter prospera sapiens; Induxit cum principibus,
V. Hie attritus ieiuniis Cum hunc sanctum assumpsit,
Et intentus vigiliis, Sed dum honores abdicat,
Devotum habens spiritum, Se nihil esse indicat,
Ordinem fecit inclitum. Nam se pulverem legit.
3. Supra petram ecclesiae 5. Laudans laudavit Dominum
Petrus divinae gratiae Et supernorum agminum
Novat in saeclo tempora Laetam societatem,
Religione socia; Laus sibi semper adfuit,
V. Magnum . adauxit numerum Ex quo habere meruit
Fratrum sancte degentium, Caeli felicitatem.
Cuius laus ab infantia
Currit per orbis climata. Ad Benedictus.
4. Dum paupertatis scrinium
Petrus vir sanetus
A. Petre, petra solida,
diligit,
Ad Verba depromens lucida,
egestatis Studium
Natos notatos erigit,
Te ornavit spiritus

Quos ad vitandum Vitium Mentem replens dono,

Divitiarum dirigit;
Tu es testis praevalidus,

V. Paupertatis inopia
Quem zelus sanetus fervidus
Coaptavit caelitus
Ditat ipsum in patria,
Illuc felici copia
Sempiterno bono.
Fruens est plenus gloria.

In 2. Vesperis.
In Laudibus.
Antiphonae. Ad Magnificat.

1. Hic vir decorem induit A. Salve, Petre, pater

Et moveri non potuit, patriae, lux forma bonorum,
Quem auxit fortitudo, Virtutis speculum,
Petre, testimonia recti via, regula morum,
Tua sunt credibilia, Carnis ab exsilio
Te decet sanctitudo. cluc DOS ad alta polorum.
 — 131 —
Infra Octavam. Dum sospes quisque graditur,
Languore qui deprimitur.
Ad Noct. Antiph.
6. Vili contentus tegmine
1. Petrus exstat vocabulo Carnem domat ieiuniis,
Lumen situm sub modio, Sacro culescens flamine
Flaramescens sie resplenduit, Orat crebris vigiliis.
Quod universis notuit. 7. Orabat cum suspiriis

2. Hie vita sanctus exstitit, Et altis desideriis,

Qui telis hostis restitit, Sicque praescivit obitum

Liber a mundi fulmine Videns crucem ad exitum.
Sedet in eaeli eulmine. 8. Huic Petrus apparuit,
3. Domuit artus corporis Nam eins locum tenuit
Et nomen eins habuit
Cum miris abstinentiis,
Eiusque vita claruit.
Transeendit humanas vires
Per annos sex undecies. 9. Sancte Petre, pater alme,
Perennis possessor palmae,
4. Patrum secutus tramitem
In conspectu summi regis
Vitam elegit humilem,
Memor esto tui gregis,
Nam summo pontificio
Ut tua benigna prece
Cessit quieto animo.
Criminum purgata faece
5. Almi patris oraculo De virtute in virtutera
Redditur lumen saeculo, Gradiamur ad salutem.
Brev. ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Avenionen. 129 (72 bis). A. —
Brev. ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Mazarin. 361 (778). B. Brev. —
ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Parisin. (Arsen.) 106. C. Brev. ms. —
Caelestinorum saec. 15. Cod. Univ. Bononien. 2275. D. Brev. ms. —
Caelestinorum saec. 15. Cod. Mazarin. 357 (733) E. —
Brev. ms. Caelesti-
norum saec. 15. Cod. Parisin. 1277. F. —
Antiph. ms. Caelestinorum saec ^^/i6.
Cod. Prägen. VIII C 15. G. —
Brev. Caelestinorum imp. Neapoli 1488. H. —
In Laud. A 3, 4 medicius F. —
Ad Ben. 3 Sic te ornavit G. Ibid. 4 suo —
dono. — Infra Oct. AA fehlen F; A 9 fehlt FH. —
Hiezu die Hymnen: in
1. Vesp.: In paradisi eulmine (Anal. XXII, 223); ad Noct.: Plaudens mater
ecclesia (Anal. IV, 221); ad Laudes Lux sanctorum confessorum (Anal. IV, 221).
:

47. In Translatione s. Petri Caelestini.

In 1. Vesperis. 3. Alter Petrus hie probatur

Miraculosis actibus,
Antiphonae.
Dum ad umbram relevatur
1. Iste sanctus in papatu Eius quilibet languidus.
Multos traxit e tartaro,
Quos a suo incolatu 4. Loca petit consueta

Liberavit de barathro. postquam renuit,

Deserti,
Laude hominum iam spreta
2. In papatu non mutavit
Inter sanctos enituit,
Eremi vitam asperam,
Semper tarnen conservavit R. miranda et laudanda
Solitam abstinentiam. Christi Providentia,
9*
 — 132

Quae tot digna pandit signa 5. Sanctus iste videt clare

In Petri praesentia, Angelorum exercitum
Dum precatur et locatur In ecclesia cantare
Novit er in Aquila; Eins sacrum officium.
V. Sanctum corpus, tumulatum 6. Inter angelos stat sanctus
Olim in Campania, Amictus veste fulgida,
Nuper tarnen est translatum Cui dicitur post cantus:
Cum honoris gloria. Crede hoc mente solida.

Ad Magnificat. Responsoria.

A. beate Caelestine, 1. Iste novus eremita,

Factus civis caelestium, Petrus, confessor inclitus
Consors gratiae divinae Et perfectus coenobita,
Obtinuisti bravium, Fuit in fide solidus.
Ubi regnas sine fine, Quem collaudat sancta vita
Ora pro nobis Dominum. Perseverans catholicus,
V. Summa virtus hunc protexit
Ad Matutinum. Ab eiusdem infantia
Et ad bonum semper vexit
Invitatorium. Per virtutum fastigia.
Exsultemus Deo 2. Petrus residens in petra
Vocibus sonoris Fundatus est in gratia,

In translatione Qui abhorrens quaeque taetra

Petri confessoris. Mundana sprevit vitia
Facieque iugi laeta
Sancta vixit munditia
In 1. Nocturno. V. Sanctitatis petit vitam
;

Antiphonae. Per plurima ingentia,

Suam reddens carnem tritara
1. Hic vir sanctus et perfectus Mira cum abstinentia.
Quaerit deserti abdita
3. Hic praepoUet sanctitate
Et virtute circumsaeptus
Et refulget virtutibus
Praebet salutis monita.
Maximaque unitate
2. Dum stat crypta interclusus Se coniungit fidelibus
Assistunt sibi angeli, Et probata honestate
Köre caelico perfusus Donat statuta fratribus,
Formam assumpsit parvuli. V. Stans in montibus desertis
3. Locum signat in Magella Totum se Deo dedicat
Alba columba construi, Studiisque iam expertis
Quae, dum sanctus stat in cella, Terreua semper abdicat.
Eins paret obtutui. 4. Vitam caelicam deducens
4. Biennio sie demonstratur Mundana semper liorruit,
Spiritus sancti fieri Velut facula relucens
Templum, quod post conse- Tüti mundo resplenduit.
cratur Et innumeros inducens
Testimonio angeli. Yiam salutis dirigit.
 133 —
V. Bis sex lustris in deserto 3. Statu quolibet perfectus
Vixit bellator strenuus, Iste confessor exstitit,

Contra hostem ab experto Nam divinitus provectus

Pugnavit miles optimus. Virtute semper claruit,
In papatu stetit rectus,
Nunquam a bouo destitit;
V. Post et ante corde puro
In 2. Nocturno. Quaerit virtutum culmina,
Suum corpus cibo duro
Antiphonae.
Domat vitans inania.
1. Hic mortificationem 4. Iste sanctus augmentatur
Crucis in se retinuit Virtute, postquam renuit,

Et per contemplationem Et miraculis ornatur,

Deum nunquam deseruit. Cum ad desertum rediit,
Demum sanctus comprobatur
2. Huic sancto parent aves Dum feliciter obiit.
Atque ursi de nemore, V. Nam ad caelum clara cruce
Et subduntur maris naves Pergit hic sanctus praevia,
Pacificato aequore. Dum decedit de hac luce
Comite luce fulgida.
3. Librum Petro corvus portat
Per longa terrae spatia,
Quem et angelus confortat
In Nocturno.
3.
In sancta abstinentia.
Ad Cantica.

Responsoria. A. Vita sancta duplicatur,

Postquam papatum renuit,
1. Post curriculam annorum Sanctitasque serenatur,
Romanae sedi iungitur Dum gloriosus obiit.
Locumque apostolorum
Tenere tunc praecipitur, Responsoria.
Factus consors electorum
1. Reverenter tumulatur
Caelestinus assumitur;
Hic sanctus in Campauia,
V. Summus pontifex vocatur
Ubi magna congregatur
Divino inspiramine,
Episcoporum copia,
Dono gratiae dotatur
Populusque adunatur
Spiritus sancti flamine.
Ad confessoris funera.

2. Hic est papa Caelestinus V. Noscens papa hunc obisse

Factus civis caelestium, Cardinales accelerat,
Qui non sentit plus et minus Quem removerat, fuisse
In ordine humilium, Papam et sanctum noverat.
Quem attollit mos divinus 2. Post haec autem disponente
Ad gloriosum bravium. Divina Providentia
V. Ad augmentum praemiorum Et Campania manente
Hic cedit pontificio, In magna disceptantia,
Ut thesaurum perfectorum Cursu temporis volvente
Condat quieto animo. Tendit sanctus ad alia.
 — 134 —
V. Corpus Aquilam portatur 3. Hunc evangelista docet
Cum maximo ingenio A sua pueritia,
Et cum laude coUocatur Ut vitando, quae hie noeent,
Intus in Collemadio. Saneta vivat munditia.
3. Hie est Petrus de Murrone, 4. Stans in montibus Magellae
Petrus de petra solid us, Totum se Deo dedieat,
Fortis, potens in agone, Ut eolumba sine feile
Eremi cultor fervidus, Terrena quaeque abdieat.
Toti mundo famae bonae
5. Hie oratione saneta
Fuit odor mirificus;
Hostem devieit perfidum
V. Vir angelicus in vita
Transcendit vires hominum
Ac eiusdem pedis planta
Caleat et hune igniferum.
Et perfectus trapezita,
Comprehensor caelestium.
Ad Benedictus.
4. Collaudemus confessorem
Petrum ingeuti gaudio, A. eonfessor gloriose,
Quem clamemus defensorem Petre, terrena respuens,
In sancto patrocinio Obiens miraeulose,
Et per ipsum creatorem Caeli gaudia possidens,
Consequamur in praemio ; lila eum vietoriosae
V. Noster coetus promat laudes Vexillo erueis adiens.
Pro sancti huius meritis,
Qui devicit mundi fraudes
Adeptis caeli gaudiis. In 2. Vesperis.

In Laudibus. Ad Magnificat.

A. mira virtus
Antiphonae.
Petri confessoris,
1. In hae vita sanctus iste, Qui et amietus
Petrus eonfessor, exstitit luce ereatoris,
Familiaris baptistae Ut ostendatur,
Per desertaque petiit. quanti sit ardonis
2. Huie saepe, dum orabat, Caelo portatur
Apparebat in eellula, speeie fulgoris
Quemadmodum eonfortabat Et sie locatur

Data vivendi formula. confessorum choris.

Brev. ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Avenionen. 129 (72 bis). A.
—
Brev. ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Mazarin. 361 (778). B. Brev. —
ms. Caelestinorum saec. 14. Cod. Parisin. (Arsen.) 106. C. Brev. ms. —
Caelestinorum saec. 15. Cod. Parisin. 1277. D. —
Brev. ms. Caelestinorum
saec. 15. Cod. Mazarin. 357 (733) E. —
Antiph. ms. Caelestinorum saec. ^^/ig.
—
Cod. Prägen. VIII C 15. F. —
Brev. Caelestinorum imp. Neapoli 1488. G.
Ad Matut. Invit. 2, 2 invocibus F. — In Noct. A 4 Arde
1. hoc F. — 6,

In Noct. A
2. 1, 4 Dominum nunquam FG. — In Noct. Rp2, lO^Coller-
3.

madio F. R— 4, 9 trapezeta F. — Ad Ben. 5 dum — Hierzu

A, lila F.
die Hymnen Anal. IV, Nr. 417—419; BDE haben keine ^eigenen Hymnen,
sondern die des Hauptfestes.
 - 135 —
48. De s. Petro Martyre.

In 1. Vesperis. 3. Mens fuit angelica,

Lingua fructuosa,
Super Psalmos.
Vita apostolica,
A. Collaetetur Mors quam pretiosa.
turba fidelium
Respousoria.
Triumphantis
athletae gaudio, 1. Petre, sidus aureum,
Qui conservans Summi vas honoris,
pudoris lilium Candorem servans niveum
Et coruscans Dono creatoris,
doctrinae gladio, Decus habens virgineum
Dum pro tide In supernis choris,
subit martyrium V. Tu speculum munditiae,
Trino felix Tu custos innocentiae
potitur bravio. Tu sancti flos pudoris.
Ad Magnificat. 2. Praedicator fervidus,
Fidei araator,
A. Petre, martyr inclite,
Circuit intrepidus
Praedicatorum gloria,
Haeresum damnator,
Virginitate praedite,
Vitiorum rigidus
Verbo, signis et gratia,
Semper expugnator,
Concessa nobis solitae
Veritatis lucidus
Pietatis dementia
Doctor et amator,
Transacto mnndi tramite
V. Verbo vitae praedicat,
Nos transfer ad caelestia.
Signis crebris emicat
Legis aemulator.
Ad Matutinum. 3. Dum Samsonis vulpes quaerit,
Ab iniquis emitur,
Invitatorium.
Caput sacrum lictor ferit,
Caelestis exercitus lusti sanguis funditur,
regem adoremus Sic triumphi palmam gerit,
Et pro palma militis Dum pro fide moritur.
eins iubilemus. V. Stans invictus pugil fortis
Constans profert hora mortis
Fidem, pro qua moritur.
Ad Nocturnum.
Antiphonae.
In Laudibus.
1. De fumo lumen oritur
Antiphonae.
Et rosae de sentibus,
flos
Doctor et martyr nascitur 1. Petrus novus incola
Petrus de infidelibus. Caelos laureatus
2. Praedicatorum ordinis Ascendit laureola
Militans in acie Triplici dotatus.

Nunc coniunctus est agmini 2. Turbae currunt languentium,

Caelestis militiae. Signa coruscant varia,
 — 136 —
Et in Petri praeconium Et praefnlgens
Crebra crescunt prodigia. doctrinae gratia,

3. Bolus digne sufi'ocat Martyrii

Guttur detrahentis, clarus victoria

Sed mox ipsum revocat Trinae fulget

Votum paenitentis. coronae gloria.

4. Motu, sensu corporis

luvenis privatur, I^ 2. Vesperis.
Tactu sacri pulveris Ad Magnificat.
Vitae restauratur.
A. martyr egregie,
Ad sancti Petri tumulum doctor veritatis,
Frequens ux descendit,
Puritatis vasculum,
In cuius laudis titulum
^^^^^ sanctitatis,
Lampades accendit.
-pua per suflfragia
Ad Benedictus. veniam peccatis
A. Summa poUens Et vitam in gloria
Petrus munditia praesta cum beatis.

Brev. ms. Praedicatorum saec. 13. Cod. Doneschingen. 812. A. —

Diurn. ms. Praedicatorum saec. 18. Cod. Bambergen. Ed. VII 22. B. —
Brev. ms. Praedicatorum saec. 18. ex. Cod. Barberin. XI 43. C. Brev. —
ms, Praedicatorum saec. ^^/i4. Cod. Londinen. Add. 17007. D. Antiph. —
ms. Urgellense saec. ^^/i4. Cod. Capit. Urgellen, s. n. E. —
Brev. ms.
Praedicatorum saec. 14. in. Cod. Araugien. M
sq. F. —
Brev. ms. Praedi-
catorum saec. 14. Cod. Olomucen. I VIII 4. G. —
Brev. ms. Praedicatorum
saec. 14. Cod. Rossian. s. n. H. —
Brev. ms. Praedicatorum saec. 14.
Cod. Carnoten. 522. I. —Brev. ms. Altenhohenaviense saec. 14. Clm. Mo-
nacen. 2902. K. — Brev. ms. S. Ludovici Pisciacen. saec. 14. Cod. Parisin.
(Arsen.) 602. L. — Brev. ms. Monasteriense saec. 14. Cod. Monasterien. 227
(479). M. — Brev. ms. Praedicatorum saec. 14. Cod. Barberin. XI 15. N. —
Brev. ms. Praedicatorum saec. 14. Cod. Neapolitan. VI F 6. O. Brev. —
ms. Praedicatt. Meten, saec. 14. Cod. Univ. Bononien. 2865. P. Brev. —
ms. S. Sepulcri saec. 14. Cod. Farmen. Palat. 163. Q. —
Brev. ms.
S. Michaelis (de los Reyes) saec. 14. Cod. Univ. Valent. 89—5—23. R. —
Brev. ms. Toletanum saec. 14. Cod. Matriten. Ff 147. S. —
Brev. ms.
Franciscanum saec. 14. Cod. Vatican. 7237. T. —
Brev. ms. Toletanum
saec. **/iB. Cod. Univ. Matriten. 48 (92 —
1). U. —
Brev. ms. Albense saec. 15.
Cod. Lambacen. LXXXIX. V. —Brev. ms. Praedicatorum saec. 15. Cod.
Coustantien. 1893. W. —
Brev. ms. S. Clarae Neapolit. saec. 14. Cod. Ca-
sanaten. B III 5 (407j add. saec. 15. X. —
Brev. ms. Praedicatt. Cremonen,
anni 1467. Cod. Casanaten. B VI 5 (1182). Y. —
Brev. ms. S. Marci
Florent. saec. 15. Cod. Florentin. Conv. sup. I IV 17. Z. —
Brev. ms.
Argentinense saec. 15. Cod. Parmen. HH
IV 18. Aa. —
Brev. ms. Praedicatt.
Asten, saec. 15. Cod. Parmen. II X 18. Bb. —
Brev. ms. Praedicatorum
saec. 15. Cod. Solodoren. s. n. (ol. p 6). Cc. —
Brev. ms. Zamorense saec. 15.
Cod. Capit. Zamoren. s. n. Dd. — Brev. ms. Praedicatt. in Phorczen
anni 1407. Cod. Stuttgartien. 1 b 46. Ee. —
Brev. ms. Praedicatorum
saec. 15. Cod. Bambergen. Ed. VII 3. Ff. —
Brev. Praedicatorum imp.
Venetiis 1514. Gg. —Brev. Zagrabiense imp. Venetiis 1505. Hh. Brev. —
Urgellense imp. Venetiis 1487. li. —
Brev. Compostellanum imp. Ulisiponae
1497. Kk. — Brev. Tirasonense imp. Venetiis 1497. LI. —
Brev. Sigenense
imp. Caesaraugustae 1547. Mm.
Die Varianten dieser Quellen aufführen, hiefse, da der Text völlig
sichergestellt ist, eine Druck- und Schreibfchlersanmilung veranstalten. Die
drei zum Officium gehörigen Hymnen cfr. Mone HI Nr. 1121 1128. —
 — 137 —
49. De s. Petro Tarentasiensi.

In 1. Vesperis. V. Omnes gentes, plaudite,

Sapienter psallite
Ad Magnificat.
Laudibus immensis.
A. Te Petrus decorat,
Burgundia, teque honorat,
In 2. No cturno.
Petri protegeris
procibus meritisque foveris, Responsoria.
Cuius in hoc festo 1. Floruit ecclesia
solito iucundior esto. Fructumque post florem
Tulit in Sabaudia,

In 1. No cturno. Caelum dedit rorem,

Tota currit patria,.
Responsoria.
Tu vero, Burgundia,
1. üt sub honore tali Fructus huius gratia
procedant festa diei, Induis decorem;
Dignaque laus detur, V. Laetare, Stamedium,
qua Christus honorificetur, Novum tibi gaudium,
Nostri vita chorl Germinasti liliura,
devoto consonet ori, Cuius in odorem.
V. Nescia finiri 2. Subveniens multis
cui fax nova coepit oriri. Petrus in morte sepultis
2. Hie vir magnificus, Compedibus fractis
humilis, pius atque pudicus, et carceribus patefactis
Quo duce Martha Liae, Absens praesentes
Rachel sociata Mariae, potuit caecare clientes,
Martha laborando V. Ut pateat, quanti
fuit atque Maria vacando, sit ubique potentia sancti.
V. Ne premat ecclesiam 3. decus ecclesiae,
regnum, ne Martha Mariam. matri, pater, auxiliarc,
3. lam superis iunctus, Quo gaudent hodie
iam prae consortibus unctus, sidera, terra, raare;
Migrat translatus Natum mater, nata
de culmine pontificatus parentem, sponsa maritum
Ad superos cives, Gaudet in aeterna
factus de paupere dives, nobilitate situm.
V. De gremio matris V. Quo sibi flore dato
translatus ad atria patris. rediviva viret prius arens
4. Nova mundo gaudia Patre, viro, nato
Flagrant in Sabaudia, filia, sponsa, parens.
Flos Cisterciensis, 4. Mellifluo flori,

De saneto coenobio, qui balsama vincit odore,

De monte Stamedio Alternando chori
Nova lux apparuit, succensi cordis amore
Sed doraus obtinuit Concentu memori
Hanc Bellavallensis. diguo modulemur honore,
 — 138 —
V. Gratia dat rorera Pulchris archipraesulis
flori, Sabaudia florem. Decoratus infulis
Modo regni titulis
Fruitur caelestis,
In 3. Nocturno. Y. Quod a pueritia
lustus vicit vitia
Responsoria. Sola piidicitia
Multiplex est testis.

1. Luciferi spien dens

radius super aethera tendens,
In Laudibus.
Quem colit iste chorus
voto, prece, laude sonorus, Super Psalmos.
Spes et amor cleri,
A. Lugent orbati
tu nos dignare tueri, sublato de patre nati,
Y. Gloria pontificum, Congaudendo tamen
pastor bonus, sidus amicum. solvunt iubili modulamen,
2. Splendida Stella poli, Lugent ablatum
pater inclite, spernere noli gaudent super astra locatum.
Nos tibi devotos
et ab omni crimine iotos In 2. Yesperis.
Tecum sorte pari
Ad Magnificat.
fac nos super astra locari,
Y. Maxime pastorum, A. Bellae Yallis in hac die
spes, portus et aura tuorum. Laetetur ecclesia,
Sonent laudum melodiae
3. lucundetur hodie,
Cordis ex laetitia,
Subalpina contio,
Alleluia
Matris, sponsae, filiae
Consonet ecclesia,
Gaudens privilegio,
Pastor noster hinc transivit,
Petro Sit devota,
Sed cum Christo semper vivit,
Suo primum filio,
Alleluia
Sponso post ecclesiae,
Consonet ecclesia.
Demum patri patriae
Yallis tota iucundetur
Sua solvat vota;
Psallat clerus, plebs laetetur,
Y. Bellavallis, propriae
Alleluia
Ubi sunt reliquiae,
Consonet ecclesia,
Special i gaudio
Miserere miserorum
Sit devota tota.
Pie pater et tuorum
4. Abbatis officio Memor esto memorum;
Functus in principio Alleluia
Moribus honestis, Consonet ecclesia.

Brev. ms. Parisense saec. 13. Cod. Colmarien. 815. add. saec. 14. A. —
Antiph. ms. Salemitanum saec. 18. Cod. Heidelbergen. X 6 b. B. Jirev. —
ms. Cisterciense saec. 14. Cod. Oenipontan. 542. C. —
Brev. ms. Cistcr-
ciense saec. 14. Cod. Fiechten. 247. D. —
Brev. ms. Stirpinense saec. 15.
Cod. Stirpinen. 30. E. —
Brev. ms. Cisterciense saec. 12. Cod. Confluentin.
170. F. —
Brev. ms. Cisterciense saec. 14. Clm. Monacen. 23280. G. —
Brev. ms. Altaripense saec. 15. Cod. Friburgen. L 64. II. Brev. ms. —
 — 139 —
Cisterciense saec. Cod. Eremiten. 92. L
^^/u. —
Dium. ms. Wettingense
saec. 14. 4 9. K.
Cod. Araugien. W —
Brev. ms. Langheimense saec. 14.
Cod. Bambergen. Ed IV 10. L. —
Brev. ms. Lichtenthalense saec. 15. Cod.
Carolsruhan. L. 15. M. —
AA ad Vesp. et Noct. sowie Invitat. nur Alleluia. —
In 1. Vesp. ad Magn. A, 2 teque decorat DE; fehlt C. In 1. Noct. —
R 4, 5 monte stadio C. —
R 4, 8 Bonevallis C. —
In 2. No ct. R 2, 6
cliens im Sinne von armiger; vgl. Du Cange s. v. cliens. R 3, 1 O fehlt —
C. — R 4, 1 flore DE. —
In 3. Noct. R 2, 8 et araatorum C; aura
morum. E. —
R 3, 2 Sub almo concio C. —
R 4, 6 titulis fehlt C. —
R 4, 11 est caelestis C. —
In Laud. A, 2 fehlt C.

50. De sancto Placido.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Martyris invicti 1. Roma potens Placidum

Placidi victricia gesta felici protulit ortu,
Efferat in caelum Cüi datur in Siculo
Sacra contio voce modesta. fidei Victoria portu.

2. Patricum suboles, 2. Stirpe satus Flavia,

martyr quoque post mon- suboles pia patriciorum,
achatum, Splendorem generis
Obtinuit meritis cumulavit pondere morum.
caelestem patriciatum. 3. Is usu mundi
3. Post flagra, post fustes desiderioque relicto
Christi iugulatus amore Est prope septennis
Emit felici puer oblatus Benedicto.
sibi caelica regna cruore. 4. Ordinis et vitae
4. Pro sibi devotis capit aetas vi vi da normam,
humiles fundendo precatus Qua praeceptoris
Expiet humanos valeat resculpere formam.
solita pietate reatus. 5. Raptus aquis virtute patris
Ad Magnificat.
Maurique labore,
Non potuit rapido
A. Unice martyr, ave,
sorberi gurgitis ore.
caeli rosa, flos paradisi,
6. Martyrii titulo
Cui peperit vitam
sublimis in orbe futurus
capitis iactura praecisi,
Instantes evasit aquas
Fac, placide vivant
gladio moriturus.
Placidi munimine fisi.

Responsoria.
Ad Matutinum.
1. Vir fidei digne,
Invitatorium.
poena decoctus et igne,
Voto communi Hostia fit Viva
trino iubilemus et uni, veris mutando cadiva.
Cui memit Placidi V. Flos satus in spiua
vere pia vita placere. coquitur torrente pruina.
 — 140 —
2. Editus in vitam In 3. Nocturno.
speciem refigurat avitam Responsoria.
Dote Sacra morum 1. virtus celebris,
genus ornans patriciorum, effecta inclita rebus,
V. Traditus in monachum Cui morbus cedit,
nemus mundi exit opacum. natura potenter obedit,
3. Aetas cauta parum V. Omnibus et gratis

cum vi raperetur aquarum, dispergit opes pietatis.

In virtute patris 2. Cum meritis operum

fluviis educitur atris, premeretur copia rerum,
Y. Ecclesiae murus Induciata parum
propugnatorque futurus. lacit hunc sua passio darum,
V. Corporeae litis
causis in carne sopitis.
In 2. Nocturno. 3. Oranti lictor
superassistens quasi victor,
Antiphonae. Dum faciendo moram
precibus sacer occupat
1. Adfuit hic praesens
horam,
Benedicto, cum precemunda
Impius invidit
Fecit, ut arenti
et ei Caput ense recidit
de rupe reflueret unda.
V. Composita mente
2. Aerius adflictum placida prece summa petente.
morte capitis Capuanum
Prosula.
Reddidit impressa
1. Ducis ex imperio
forma crucis ilico sanum.
Datur martyr vigili
3. Obductum caeca Custodiae,
caligine lucis acumen Caeli beneficio
Purgat et infundit Reservatus celebri
oculis spirabile lumen. Victoriae.

2. Et ex Poena
ßesponsoria.
persequentis rabie
Tactus poena
1. Cum pueri metas
famis et inediae.
evaderet altior aetas,
Coepit signorum 3. Dum resumit nee assumit
radios vibrare novorum, Vires patientiae,
V. Siciliam vadens, Fustigatur et mactatur
gratis quoque caelica tradens. Verberum congerie.

2. Dacmone possessum 4. Lingua caesa, sed non lacsa

mentisque gravedine pres- Facultate
sum Virilis facundiae,

Vi crucis illata Supplicanti vel oranti

curat prece peste fugata, Sanctum caput
V. Gressus damnatos, Minister ncquitiae
lepra Variante notatos. 5. Ense recidit.
 - 141 -
In Laudibus. Ad Benedictus.

A. Martyr inevictus
Antiphonae.
post dira flagella vel ictus,
Linguae caesura
Lau des.
verbi redimens sibi iura,

1. Vir meriti magni Hac Placidus luce

dum saDguine se lavit agni, post vitae damna caducae

Principe sub Manuca Sanguine purpureum
fugit moriendo caduca. meruit sumpsisse tropaeum.

2. Mente tulit grata Ad Tertiam.

Placidi patientia lata A. Messanam veniens
Verbera fuste data, Siculis adlabitur oris
flagris dans terga parata. Propositurus ibi

3. Martyris est visa speculum vitae melioris.

verbum dare lingua recisa,
Hincque magis fari, In 2. Vesp e ris.
quia sie habuit cruciari.
Ad Ma^nificat.
4. Corpore discisso
A. Magne triumphator
poenis et verbere spisso
mirabiliumque patrator,
Caelo curante
Flos teuer et munde,
sie sanus habetur ut ante.
flos martyrio rubieunde,
5. Membra daturus humi Quem necis e prelo
tetra post spiramina fumi rapit et dat gratia caelo,
Scandit inoffense Fac virtute precum
caelumque subinvolat ense. vere nos vivere tecum.
Brev. ms. Casinense13. Cod. Casinen. 419. A.
saec. ßrev. ms. —
Vallumbrosanum anni 1476. Cod. Oxonien. Miscell. Liturg. 168. B. Brev. —
ms. Congreg. s. lustinae saec. 15. Cod. Yatican. Ottobon. 671. C. Brev. —
ms. S. Trinitatis Florent. saec. 15. Cod. Laurentian. Conv. siip. 456. D. —
ßrev. ms. Camaldulense. saec. 15. Cod. Laurentian. Conv. sup. 519. E. —
Brev. ms. S. Michaelis de Burgo (Pisis) anni 1457. Cod. llavennat. 139. 1. Z.
F. — Brev. ms. Camiliacense saec. 15. Cod. Parisin. 1278. G. Brev. —
Caelestinorum imp. Neapoli 1488. H. —
Brev. Camaldulensiiim imp. Venetiis
1484. I. —Brev. Olivetanorum imp. Venetiis 1493. K. —
Brev. Olivetanorum
imp. Florentiae 1521. L. —
In 1. Vesp. AA super Ps. fehlen BIL. In —
1. Noct.: A 2, 2 pia paternorum H, patronorum L. —
A 4, 2 aetas invidam
H, invida I, nividam L. —
R 2, 4 gemmis ornans HL. —
Ordnung der RR
2. 3, 1, I; dieses hat als R 4:

R, Vera Dei pietas, cui militat ordo vel aetas,

Exhilaret mentes Placidi nova festa colentes,
V. Ut resonum melos valeat contingere caelos.
In 2. Noct.: A 1, 1 hie parens H. —
A 2, 3 Reddit HL. I hat 6 AA —
super Ps., nämlich 4. Patricii (!) suboles etc.; 5. Post flagra, post fustes etc.;
6. Messanam veniens etc. —
R 3, Hie pro amore Dei, prosaisch, de communi
A. —R 4 Octava lectio et R de dedicatione A. —
Die andern Quellen haben
vier RR: 3. O virtus celebris etc.; 4. Cum meritis operum etc. In —
3. Noct. Ad Cant. A Unice martyr ave etc. AH; Corpore discisso etc. L,
Membra daturus humo BL —
R 1 gebildet aus A 1 und A 2 der 1. Vesp.
HIL; R 2 aus A 3 und A 4 der 1. Vesp. HIL. - R 4 ebenda:
 — 142 —
R. Gemma caeli purpurea,
Vitae nitescens laurea,
Insistentes tuae laudi,
Pie raartyr, nos exaudi,
V. Post vitae clarae terminum
Cum sociis ad bravium
Tripudians vocari.
Die Prosula hat nur A. —
In Laud.: A 5, 1 Membra datur hurai HI. —
I hat in Laud. nur eine A, die erste; die andern verteilt es auf die kleinen
Hören; A hat nur eine eigene A ad Tertiam, nicht für die andern Hören.
Ganz unvollständig ist das Officium in F, das die Rubrik hat: „Invitatorium
et cuncta, quae hie deficiunt, fiant de communi plurimorum martyrum." —
Zu diesem Officium gehören die Hymnen Anal. IV; Nr. 423 425. Zu dem —
ersten derselben bemerkt Cod. Casinen. 34. saec. 14; „Ympnus Domini
Reynaldi Abbatis", der alsdann auch als Verfasser der andern beiden
Hymnen sowie des ganzen zugehörigen Officiums anzusehen ist. Gemeint
kann nur Reinaldus von Colle di Mezzo (Colomentanus oder Colimentarius)
sein, der 1136 Abt, 1140 Kardinal ward und den 15. Juli 1165 starb. Vgl.
Petrus diaconus IV, 128; Gattula, Historia Abbatiae Casinen. I, 394 ff.

51. De sancto Placido.

In 1. Vesperis. Precamurque lacertorura

Sublevari auxilio
Antiphonae.
Vestrorumque raeritorum
1. Exsulta, pater monachorum, Eripi ab exsilio.
Ceraens raira filioram,
Qui de bellis tormentorum
Scandunt regua supernorum. Ad Matutinum.
2. Nam, ecce, miles, Placidus Invitatorium.
Saevis paret conspectibus
Christum regem,
Et Flavia cum fratribus
venite, adoremus,
Trigintaque complicibus.
Et coram suis militibus
3. Exspoliantur milites venite exsultemus.
Et sancti Dei proceres,
Caeduntur saeve fustibus,
Acris mactantur ictibus.
In 1. Nocturne.
4. Replentur sibi gaudiis, Antiphonae.
Exsultant in suppliciis, 1. Puer Septem annorum
lesum fatentur laudibus, A suo patre ducitur,
Diis Deum prae omnibus. Datus patri monachorum
Ad Magnificat.
Ad caelestia toUitur.

A. decus Christi tironum 2. Hie spretis mundi gaudiis

Exemplarque mirabile, Et omnibus divitiis

Quorum ordo monachorum Sub magni patris monitis

Rubescit fuso sanguine, Fit omnibus mirabilis.

Vesterque chorus nitescit 3. Bellator miles Placidus
Super nivem dealbatus, Patris praccepta sequitur,
Florum dccore fulvescit Legis Dei non nescius
Meritis magnis ditatus, Siciliam ingreditur.
 143 —
4. Hie mundo fuit mortuus V. Hie sobrius et humilis.
Suisque voluntatibus, Castus, prudens, immobilis,
Cunctis fulgens virtutibus Multis splendet miraculis,
Gessit mira divinitus. Pens, via, salus populis.
5. Athleta Christi Placidus
Martyrium adducitur In 2. Nocturno.
Atque cum suis fratribus
Antiphonae.
Forti catena stringitur.
1. Fantur: Negate, perfidi,
6. Exspoliantur railites,
lesum, quem stulte Colitis,
Caeduntur saevis fustibus,
Nostro libate eonciti,
Exemplo quorum desides
Quem perperam despicitis.
Accendantur ardoribus.
2. Unus est nobis animus
Responsoria. Unusque ordo vivendi,
1. Ex nobili prosapia üna fides, pro qua, Deus,
Septennis erat Placidus, Voluntasque moriendi.
Quando divina gratia 3. Sancti gratias agebant
Addebellandum vitia In tormentis congaudentes,
Est Benedicto traditus; Aequo animo psallebant
V. Vere tu vas virgineum, Infideles deridentes.
Sanctis plenum liquoribus, 4. Pectus habent immobile,
Tu pectus habes igneum, Quo fractus hostis vincitur,
Plenum sacris ardoribus. SoliDeo volubile,
2. De luce splendor micuit, Cui amans subicitur.
De mundo virga floruit, 5. Istorum ignis spiritus
Cuius de ramis prodiit Exstinguit ignem penitus,
Athleta Christi Placidus, Amoris flamma devorat
Omni virtute fulgidus ; Omne, quod mundus irrogat.
V. Dum totus mundo deficit,
6. Lingua praecisus Placidus
Mentem in Deo collocat Christum fatetur Dominum,
Semperque cruci contigit
Qui dominatur omnibus,
Omne, quod caro clamitat.
Deus deorum omnium.
3. Siciliam Ingrediens
Responsoria.
Ut radix bona pullulat,
üt pater multos generat, 1. Hi confitentur Dominum,
Quos Christo sursura dirigens Qui pergunt ad supplicium
Talentum Christi duplicat ;
Minas spernentes hominum,
V. Agrum serens dominicum, Quos confitetur Dominus
Sicut a patre didicit. Angelis coram omnibus,
Suis datpanem caelicum, V. Utuntur verbi gladio
Quo turbam sanctam reficit. Facti sunt testes Domini,
4. Dum huius fama volitat, Semper fortes in proelio

Nimis odor se ampliat, Nulli cesserunt homini.

Ad Christum fratres convocat, 2. Isti amicti lumine
Quos verbis sacris consolans Et fortes in certamine
Hortatur ad certamina; Scutum habent pro tegmine
 144 ~
Fidem speique galeam Te in ulnis elevavit
lustitiaeque loricam; Et in caelis coronavit;
V. Vobis datum est edere V. Felix, virgo, lumen solis
De ligno vitae prospere, Respectu caenum est prolis,
Pro nobis quoque petere Cuius frueris amoris
Dignemini et propere. Vitae pacis et dulcoris.
3. Sicut sol iusti fulgebunt, 3. En, cantica laetitiae
Quosque nuUus tauget aestus, Nostrae quoque militiae
Et in mensa consedebunt, Hoste victo nequitiae
Quibus ministrabit Christus, Cantamus coram Domino
Perenne donans gaudium; Regnante sine termino,
V. Vestra laus Deus est summus, V. In organis et citharis
Corona, lux et praemium Cunctis devictis liostibus
Et mercedis vitae nummus, Et mentium tripudiis
Qui est omne solacium. Cum dilatatis cordibus.
4. Vos estis turres Domini,
4. Expletis bellis inclitis
Qui adversantes daemoni
Cum palma sursum pergitis.
Cessistis divo lumini,
Per plateas discurritis
Ad bella nunquam pavidi,
Christo melos dulcissimum
Sed semper magis fervidi,
Canentes in perpetuum;
V. Castra non debellata
V. Estote nostri memores,
Columnaeque immobiles,
gloriosi martyres,
Vos turma laureata
Pro nobis preces fundite,
Vosque invicti pugiles.
Ab hoste nos eripite.

In 3. Nocturno.
In Laudibus.
Ad Cantica.
Antiphonae.
A. Verbo, vita et sanguine
Isticonfessi Dominum 1. Triumphum canimus,
belli
Omni pulsa formidine Magnum festum peragimus,
Hoc calcaverunt saeculum. Dum fratres nostri caelibes
Facti sunt Dei martyres.
Responsoria.
2. Athleta Christi Placidus
1. Ave, Stella radiosa,
Poenas pro Christo fortiter
Virgo nitens et formosa,
Et Flavia cum fratribus
Christi sponsa gloriosa, •

Crucem ferunt alacriter.

Tu murus facta fortis,
es
Turris passa crucem mortis; 3. Vestra rubescunt corpora
V. Pulchra sponsum vulnerasti, Fuso cruore roseo,

Quando ipsum adamasti, Nostra usta sunt pectora

Per quem corpus cruentasti Amoris telo üammeo.
Et te ipsam immolasti. 4. Gustant amara dulciter
2. Ecce, proles Dei patris, Dulcis amoris poculo,
Summum decus veritatis, Cuiusque clavo foi'titer
Föns amoris vitae gratis Adtixi sunt patibulo.
 — 145 —
5. Amoris nexu valido Amicti stolis candidis
luncti sunt Christo fortiter, Gemmisque plenis fulgidis
In quorum cordis medio Exsultatis perenniter.
Dilectus est perenniter.
Ad Magnificat.
• Ad Benedictus.

A. vos proceres beati, A. globus invincibilis,

cruenti martyres, Armis indutus bellicis,
Christi pugiles probati Flammis accensus lucidis,
Et laureati milites, Hostis depulsis iaculis
zelatores fervidi Sub alis nos protegite
Et congressores validi, Amoremque succendite
Vos peractis agonibus, Nosque sursum erigite
Summis locati sedibus, Christoque salvos reddite.
Brev. ms. Farfense anni Roman. 294 (Farfen. 16). A.
1499. Cod. —
Brev. ms. Cod. Roman. 180 (Farfen. 21). B.
Farfense saec. 15 Cod. —
Hamburgen. 1568. saec. 15. C. —
Cod. Scotorum Vindobonen. 58 f. 6.
saec. 15. D. —
In 1. Vesp. AA super Ps. fehlen D. A 1, 2 Cum cer- —
nens C. —
A 2, 2 adspectibüs C—
In 1. Noct. A 1, 4 sustollitur ABCD. —
R 2, 8 lies cruce conficit? —
In 2. Noct. R 2, 3 Sequuntur scutum habent
etc. CD. —
R 3, 6 est fehlt D. —
In Laud. Ä 2, 3 Et flamraa cum D. —
A 2, 4 fenmt acriter D. —
Die zugehörigen Hymnen cfr. Anal. IV, Nr. 420
bis 422.

52. De SS. Praeiecto et Amarino.

In 1. Vesperis. Huius multimodas

celebrantes carminis odas.
Super Psalmos.

A. Praeclaram nunc victoriam

In 1. Nocturne.
Praeiecti et Amarini
Ducamus ad memoriam, Antiphonae.
Qualiter divini
1. praedulcis Amarine,
Fervor amoris perlustravit
Horum mentes et armavit, Tu dulciter adesto,

Dum trucidantur bini.

Ad Magnificat.
A. veraces hi patroni,
Speculum superni boni
Vere contemplantes,
Ut vobiscum collocemur
Et in caelis gloriemur,
Christum exorantes.
Ad Matutinum.
Invitatorium.
Surgite devoti
per caelica gaudia moti,
Dreves, Historiae rhythmicae.
Fac gaudere sine fine
Praesentes tuo festo.
Praeiectus est praegnoslicatus
2.
Ante matri quam natus.
3. Pandit viro venerando
Mater suam visionem,
Cui vir sanctus consolando
Dat interpretationem.
4. Pia mater consolatur,
Dum puer praegnosticatur.
5. Literarum studio
Iuvenile pectus
Mentis cum tripudio
Armavit Praeiectus.
VII. 10
 — 146 -
6. Studiose congestabant In 2. Vesperis.
Literarum voces,
Quos post mire erogabant Antiphonae.
Per praeclaros mores. 1. Quos sincera Caritas
Divinitus uuivit,
Responsoria. Hos tortoris feritas
Disiungere nequivit.
1. felix societas 2. Fulsit viris in beatis
Praeiecti et Amarini, Fervor merae castitatis.
Quam divina pietas
3. Pari cum devotione
Coniunxit sie, ut bini Pari passi sunt agone.
Pari desiderio
4. Amarinus est adeptus
Aequali martyrio
Salutis beneücium,
Mire coruscarent,
Dum Praeiectus est susceptus
V. Mentis dum sinceritatem
Eins ad hospitium.
Hostes per severitatem
Dire trucidarent. 5. Gaudet hospes et laetatur
Hospitis adventu,
Factus sospes gratulatur
2. Ex illustri procreatus
Salutis obtentu.
Sanguine Praeiectus,
Deo mire inspiratus 6. Amarinus dum conatur
Iuvenile pectus Hostes mitigare,
Literarum floribus A Praeiecto increpatur

Subegit claris moribus Dicens : noli, care

V. Bibens corde sitibundo, Frater, modo retardare

Ore quod post hoc faeundo Coronam nobis gratam,
Distribuit maioribus. A Deo praeparatam.

Responsoria.
3. Mire fulsit hie Praeiectus,
Vir devotus et perfectus 1. Dum Praeiectus est susceptus
Morum venustate-, Laetanter ad hospitium,
Sic devotus Amarinus, Amarinus est adeptus

Simplex, mitis et divinus Salutis beneficium,

Vitae puritate; V. Ex virtute iam divina

V. Erant ambo Deo digni, Aegro datur medicina.
Casti, fortes et benigni 2. pastores et patroni
Pari caritate. Mites et benigni,
Rogamus, ut superni boni
4. Ad sanctorum monumcnta Non simus indigni,

Fiunt mirabilia V. Sed hercdes, commcnsales

Et virtutum incrementa Vestri simus et sodales.

Inenarrabilia, 3. Dum Praeiectus hospitatur

V. Caecis visus, claudis gressus, Apud Amariuum,
Surdis auditus redditur, Febri, qua sollicitatur,
Vir illisus et obsessus Amarinus mox curatur
Horum prece solvitur. Virum per divinum,
 — 147 —
V. In quo Christus collaudatur, Cum antiquo congressuri
Et Preiecti demonstratur Hoste non simus casuri,
Virtus, aeger et laetatur. Assis cum turba laeta

4. Stupor magnae devotionis V. Christum nobis placaturus,

.Miraeque admirationis Hosten! nobis expugnaturus.
In sanctorum passione, 4. praedulcis Amarine,
Qui pari devotione Pie pastor et patrone,
Mortis poenas pertulerunt Ora Deum, ne ruinae
Et ad caelos conscenderunt ;
Non nos tangant in agone.
V. Una die, una hora, Nomen in epenticavit,
Pari voto sine mora Quod amarum dulcoravit,
Coronari meruerunt. I, n ergo non depone;

V. üt nomen amplificavit
Literarum quantitas,
In 3. Nocturno. Sic mentem irradiavit
Virtutum pluralitas.
Ad Cantica.

A. Prior mortis gustavit

Calicem Amarinus, In Laudibus.
Post Praeiectus inclinavit
Antiphonae.
Se supinus.
1. Christi mira pietas
Responsoria. Virtutum et nimietas,
Quae fulsit in sanctorum
1. Peracta iam legatione
Martyrum consortio,
Praeiectus cum devotione
Quorum vera portio
Ad sua remeavit,
Est gaudium caelorum.
Quo comperto Amarinus,
Simplex velut columbinus, 2. Horum desideria
Hunc sequi curavit; Cum mente devota
V. Ferventi desiderio Circa monasteria
Eins sub imperio Desudabant tota.

Esse destinavit. 3. Pari voto sine mora

2. Gaude, felix civitas Una die, una hora
Plebis Avernorum, Morti sunt addicti,
In qua nunc festivitas .Sic recenter trucidati

Colitur sanctorum Et ad caelos sublevati

Praeiecti et Amarini, Sunt martyres invicti.
Qui laetanter una hora 4. Assunt turbae caelicae,
Meruerunt sine mora Virtutes et angelicae
Coronari bini, Prosequuntur,
V. Mundi de miseria Terra corpus venerandum,
Sublati ad aetherea. Caelum spiritum beandum
3. Praeiecte, sis praeiactus Assequuntur.
Velut fidus athleta, 5. Terrae caro commendatur,
Quando campus erit factus, Spiritus vivificatur
Exponetur meta, In caelesti curia,
10*
 — 148 —
Laus et honor tribuatur In 2. Vesperis.
Christo regi, ut solvatur
Mentium penuria.
Ad Magnificat.
Ad Benedictus.

A. Sanctorum per suffragia, A. Praesulatu sublimatur

lesu Christ e, pastor bona, Praeiectus, vir divinus,
Mundi seda naufragia. Regulari decoratur
Qui potenter in agone Honore Amarinus,
Mortis poenas pertulerunt Alter turbam clericorum
Et aeternae meruerunt Rexit, alter monachorum,
Praemia coronae. Sic fulsit honor binus.

Brev. ms. Monasticum, saec. 15. Cod. Eremiten. 759. In 1. Vesp. —

ad Magnif. A, 1 hie patroni. —
In 1. Noct. A 3, 2 Matri solemni visionem. —
R 1, 7 Mire trucidarent. —
R 4, 7 Vir illesus. Hiezu der Hymnus:—
Annua festa celebret ecclesia (Anal. XXIII, 260).

53. De SS. Quiiiqae Martyribus.

In 1. Vesperis. 5. Vultu petunt angelico

Christi pedibus ilico
Antiphonae.
Cupiunt inhaerere,
1. Virtus Christi iam panditur, Mox his pater consentiens

Fideque spes extollitur Et fervidos conspiciens

Victorum martyrio, Hie mortem non timere.
Ecclesia quam nobilis Ad Magnificat.
Gaudeatque spectabilis
A. victorum purpura,
Cordis desiderio.
Consolator in tortura,
2. Francisci flores germine Rubentis militiae
Christum profuse sanguine Robur et athleta!
Opere imitantur, Dulcor te sequentibus,
Honorio pontifice Stupor es te verentibus,
Sixtoque nunc opitice In livoris facie
Mirifice venerantur. Mors exstat deleta,
Quem gemunt suspirio
3. Hos Christi Providentia
Fragrantque desiderio
Voluit et dementia
Martyres, qui cursitant
Martyres reservari
Francisci de schola;
Huic summo iam hierarchico,
Post te asta posteris,
Ne furore malifico
lesu pie, miseris
Hie possit aggravari.
Prece quorum militant
4. Horum igne cor caluit, Tui freti stola.
Hos Christus pastu aluit
Sanguinisque liquore,
Ad Mat utinem.
Dum crucis scandit loculum, Invitatorium.

In eum figunt oculum Regem, coronam militum,

Prae tiebili maerore. Venite, adoremus
 ~ 149 —
Coetumqae eius inclitum V. Pandunt focos et glaciem
Furo corde laudemus. Furentisque saevitiem
Simplices puritate.

In 1. Noeturno.
In 2 Noeturno.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Sancti Francisci suboles
Mire fructiticarunt, 1. Pertractos plagis verberat
Cruore fuso nobiles Plus saeviens immanis,
Pro Christo se armarunt. Constantes fide carcerat,
Macerat nece panis.
2. Fremunt et gentes barbarae
•
Figunt piagas, ulcera, 2. Furit tyrannus romphea,
Sed sancti clausi carcere Sed mulsus per tilium
Praedicant Christi vulnera. Tectosque Christi galea
Pellit in exsilium.
3. Conterunt populi front es,
3. Lacteo ore infantum
Mahomet seductorem,
Christum Deum proclamant,
Christum Dominum insontes
Fretos more elevantum
Dum clamant redemptorem.
Tau crucis spe se firmant.
Responsoria.
Responsoria.

1. Victores Christi sanguiue 1. Ignis fervent incendio

Visi sunt ampliare
Rege coram sordido,
Fidem eius prae agmine,
Caeduntur plaga, verbere,
Prae fido defensore Nee confringuntur taedio
Atque patris spiramine Nee furore moibido
Abunde fecundare,
Refecti plene ubere,
V. Sectam funestam minime V. Christi tuti praesidio
Captam taetro foramine
Rubent vultu florido
Constanter reprobare. Deiformes munere.
2. Lustrati lucis foedere 2. Crucis Christi sub vexillo
Zelo flagrant ferventes, Certant sancti abs tremore,
Terras immanum petere, Quos intuens despexit
Invaduntque dementes Rex examine pusillo,
Ac cessent a scelere, Fremuit dentium Stridore
Ne aevo sint gementes, Colla firme coutexit,
V. Circumeunt sie metere, V. Mactantur dire sub illo,
Christum regem in aethere Gaudent laeti sub tortore,
Convenire laetantes. Quos ferox spata plexit.

3. Regis adeunt aciem 3. Victricis mortis proelio

Obscenam veritate, Approximante agone
Christi mortem in aciem Gaudent adnumerari
Vana temeritate Candido Christo lilio,
Suadent, ne levet faciem Fixo lanceae mucrone
Severa vanitate, Zelant configurari,
 150 —
Y. Qui Spiritus auxilio Pro Christo mala tollere,

Exclamant : o lesu bone, Quem Deum docet colere,

I'ac nos tecum laetari. Qui virginis est fructus.

2. Petrus se cingit robore,

Crucis Christi in arbore
In 3. Nocturno. Ipsum Petrum testatur,
Antiphonae. Fidem sanctam nobilitans,
Errorem gravem dissipaus,
1. Virgis, plagis corde laeto
Gaudent in coUegio
Ob quod tristis tristatur.

Martyrum, sale et aceto Adiutus luce lustratus,

3.
Passi iussu regio. A fallaci sequestratus

2. Spinis diris configuntur Ore obloquentium,

Sanguine cruentati
Ac per noctem constringuntur
Trucide lacerati,
3. Precatu eorum libera,
Christe passeque Deus,
Statuens nos in dextera,
Plaudat miser et reus.
Responsoria.
1. Saevit ense acuto mens fera
Ictu fallitur tuto aspera
Furit ira tamquam
Moritur arens prae molestia;
V. Triplici fracto gladio
Damnantur homicidio.
2. Beatorum sanguine
Rex Christus nos purget
A labis discrimine
In stratu tristi meditatur,
Dum tribulis laceratur
Yulpium mordentium.
4. Accursius adpropiat
Seraph, angelum copiat
Ac Christum esse regem,
Hoc admiüistrat singulis
Plenis errore populis
Horum dissecans legem.
5. Otto facundus monuit
bestia, Yiperasque censuit
Diro igne cremandos,
Ni laudent Christum Dominum
Et creatorem hominum
Yincentem iudicandos.
Ad Benedictus.

Nobili lotura,
A. martyres praefulgidi
Benedicat et faciat
Sole lucenti praediti,
Vitali mensura,
Plagis addicti acribus
Rore ut proles germinet;
Ac consputi flatibus
Y. Igni supponunt capita,
Malorum operum odio,
Panduntur Christi abdita,
Crudeliter cruentati,
Dum capillus floret flore
Horrido eins conspectui
Ardenti flamma igne.
More Christi praesentati,
Fide constanter pugiles
Forti praesidio
In Laudibus.
Induti alta virtute,
Antiphonae. Oblectantes despectui,

1. Beraldus fretus gratia Pro nostra passum salute

Mortisque optat spatia Ad lesum prccc vigiles
Divinitus inductus, Sitis subsidio.
 — 151 —
In 2. Vesperis. ^^

Ad Magnificat.
A. viros magnificos vita mirificos,
Conviciis, igne, spinis Montem Christi magnificant.
Nee regis tactos minis Qua Maliumet vilificant
Saevi in curia, Chlamydis tirio,

Qui tunc cruore maduit Praeelari prothalamiues,

Noeereque statuit Nostri sitis ductores
Gladii furia. lesu martyrio.
Brev. ms. Franciscanum anni 1492. Clm. Monacen. 23152. — Ad
Matut. Invit. 4 corde adoremus. —
In 1. Noct. A 3, 3 Christum Deum. —
R 2, 1 Lies lustrasti sidere? —
R 2, 5 Lies Ut cessent? R 2, 9 letentes. —
R 3, 7 vocos. — In 2. Noct. A 1, 1 Per traetes. — A 2, 2 Sed multus per
filium. — R 1, 3 Cedunt. — In Land. A 3, 1 lustraturus. A 4, 2 an- —
gelorum. — A 4, 5 Pleno. —
A 5, 2 Viperos. Ad Bened. A, 2 lucenti —
praesiti. — Hymnen: In Vesp. Proles Francisci germinat, Anal. XXIII, 238;
:

in Noct.: Pangat sanetorum merita, Ibid. 239; in Land.: Victrix fides, quam
non vides, Ibid. 239.

54. De SS. Quinque Martyribus.

Ad Matutinum. Venerunt ad palatium

Hispalim virtute spei,
Invitatorium.
Regi furenti nimium
Regem, qui altat minores Dicunt se legatos Dei,
Martyres, honoremus. V. Non timentes supplicium,
Et qui compensat labores, Formidantes iudicium,
Venite, adoremus. Ne invenirentur rei.

In 1. Nocturno. 2. Dum ante regem steterunt

Loquente sancto spiritu,
Antiphonae.
Grandia proposuerunt
1. Novit Dominus iustorum De fidei sacrae ritu,
Viam, qui pro eius lege Ad quem ipsi pervenerunt
Se manibus impiorum Dissimulato habitu;
Tradunt et pro Christo rege. V. Ad baptismum induxerunt
2. Quando fremuerunt gentes Eum, sed non valuerunt
Ad versusChristum Domini, Levare ab interitu.
Fratres minores ferventes
luncti sunt eius agmini. 3. Rex iratus non mutatifs

3. Dum ab his tribularentur, lubet capite truncari,

Clamaverunt ad Dominum, Sed ad preces mitigatus
Optantes, ut mererentur Nati mandat carcerari
Pervenire ad terminum. Propter hunc, qui incarnatus
Dignatus est immolari;
Responsoria. Ab est praedicatus
V. ipsis
1. Ferventes ad martyrium lesus atque exaltatus,
Minores zelo fidei Cupientes morti dari.
 — 152 —
In 2. Nocturno. V. Sed a Deo (;onfortantur
Ac refecti roborantur,
Antipbonae. Quos rex condemnat odio.

1. Hi habitabunt, Domine,
In tuo tabernaculo,
Qui mercati sunt sanguine
Renuntiantes saeculo.
2. Non dabis sanctos videre
Poenarum corruptionem,
Qui pro te non timuere
Mortis dirae passionem.
3. Ista est generatio
Quaerentium mundo corde
Te Deum cum martyrio,
Carentium culpac sorde.
Responsoria.
1. Educti de ergastulo
Deductique Marochium,
Coram barbaro populo
Observant desiderium,
Praedicabant in patulo
Praesente rege gentium
V. lesum, qui in patibulo
Solvit a mortis vinculo,
Quos praedilexit nimium.
2. Rex mox succensus
lubet a suis finibus
Hos expelli, qui timore
Inpavidi in omnibus
Revertuntur cum fervore
Coram lupis rapacibus,
V. Mortis sublato horrore
Nominis Christi amore
Derelictis comitibus.
3. Sancti Dei carcerantur
Iterum iussu impio
Regis atque vinculantar
Absque uUo remedio,
Ut afflicti moriantur
Famis, sitis supplicio;
In 3. Nocturno.
Antipbonae.
1. Exsultate in Domino,
lusti martyres, cantate,
Cum sanctis sine termino
Gloriose iubilate.
2. Multae tribulationes
Vos in terra adflixerunt,
Unde consolationes
Aeternae vos receperunt.
3. In tribulationibus,
Quae invenerunt vos nimis,
Dens fuit in omnibus
Vester adiutor in imis.
Responsoria.
1. Sanctis detentis fratribus
Divina saevit ultio,
Nam aeris caumatibus
Assatur tota regio,
Propter quod de carceribus
Dantur liorum arbitrio,
furore V. Magnis infirmitatibus
Pro fratruni gravaminibus
Languent Dei iudicio.
2. Sancti Dei ludibria
Experti atque vincula,
Virgis caesi ac fustibus
Plagati sunt crudeliter,
Qui fusa bullientia
Aceti acri pabula
Oleique vulneribus
Sustinuerunt fortiter,
V. Post innumerabilia
Dirae mortis pericula
Amputatis cervicibus
Coronantur perenniter.

15. ex. Cod. Luc^duuen. 476. -- I"

Noct.ms. Franciscanum saec.
2. Noct. R 1, 4 Observans. R — 1, 5 in patibulo. — In 3. Noct. A 2,4
deceperunt.
 — 153 -
55. De sancto Quirino.

Vesperis. 2. Hi mundi licet opibus

In 1.
Ubertim affluentibus
A. Ave, dulcedo pauperara, Cor nolebant apponere,
Ave, colieres martyrum, Sed Christum lucrifacere.
Ave, speculum fidei. 3. Tegrinsensem iuxta lacum,
Et huius festa diei Divino cultui locum
Quirine, martyr inclite, Ubi vident idoneum,
lubilo laudis debitae Exstruunt monasterium.
Devote celebrantibus omnibus
4. lam dispositis
Adesto mitis omnibus.
Operis huius sumptibus
R. Martyris tui precibus, Apostolorum limina
Cuius festa recolimus, Petunt orandi gratia.
Tuo semper munimine Quorum adventu cognito
5.
Defende nos, o Domine; laetatur subito
magni-
Papa
V. Dextera tua, Dominej Et, quam Roma sustinuit,
ficata est in fortitudine.
Cladem eis exposuit.
Ad Magnificat.
6. Nam illis in temporibus

A. Magna Deum per omnia Peccatis exigeutibus

Laudum decent praeconia, Magnum incursu gentium
Cuius benigna gratia Pertulerat excidium.
Signorum efücacia;
Translatione corporis Responsoria.
Sancti Quirini martyris
Tota florens Germania 1. Instat athletae Domini
Nova frequentat gaudia. Dies coienda Quirini,
Ob cuius, Christe, merita Cuius quippe translatio
Nostra dilue debita, Nobis est exsultatio.
üt securi caelestia V. Ante translationem enim testi-
Transeamus ad gaudia. monium hahebat p^acuisse Do-
mino.
Ad Matutinum. 2. Hie a Caesare Claudio
Nocte peremptus gladio
Invitatorium.
Miraculorum gloria
Christum, solem iustitiae, Claruit omnifaria.
Mentis contemplemur acie, V. Quasi Stella matutina in medio
Qui novo mundum radio nehulae.
CoUustravit in Quirino. temporibus
3. Evolutis
Elisa diris hostibus
In 1. Nocturno. Roma, gentium domina,
Antiphonae. Sedebat quasi vidua
V. Paupercula tempestate con-
1. Noricorum in finibus
vulsa äbsque ulla consolatione.
Altis orti natalibus
4. Praedictis ergo fratribus
Adalbertus cximius
Floruit et Otkarius.
Romam pervenientibus
 — 154 -
Dolor et maeror omnium 3. Romanorum antistitis
Convertitur in gaudium, Ut instructi sunt monitis,
V. Quia consolatus est Dominus Via gaudentes alia
populum suum. Redeunt ab Italia,
V. üt irent in civitatem hahita-
In 2. Nocturno. tionis.

4. Athleta Dei Quirinus

Antiphonae.
Odorem quasi libanus
1. Qui Romanis principibus Suae nobis notitiae
Assumptis et comitibus Manifestavit hodie,
Prosperantur in omnibus V. Siciit cinnamomum et halsa-
Fusis hac illac hostibus, mum arumatizans.
2. Arreptis quidam navibus
Maris pereunt üuctibus,
Nee tutus erat uspiam In 3. Nocturno.
Locus tuendi quempiam. Ad Cantica.

3. Gloriosum ex hostibus A. Legationem mittimus

Triumphum referentibus Et, quae pacis sunt, petimus,
Exsultavit in gaudio Regem nobis iustitiae
Tota Romana contio. Placa, martyr eximie.
4. Debitas agens gratias
Responsoria.
Advoeat hos Zacharias
Mercedem transitoriam Accedunt quidam temere
1.

Donare pro victoria. Sauctum corpus inspicere,

Qui tamquam ictu fulguris
5. Qui miraculis celebrem
Puncto pereunt temporis.
Quirinum, Christi martyrem,
V. Cogitaverunt consilia, quae
Cuius famam audierant,
Prae omnibus desiderant.
non potuerunt stäbüire.

His auditis obstupuit 2. Sanctum corpus ferentibus

6.
Tandcmque libens annuit,
Prope litus sedentibus,
Salubre dans consilium
Quo languor omnis pellitur,
Föns illic dulcis oritur;
Romam mittendi nuntium.
V. Altissimus creavit de terra
Responsoria. medicinam.
1. Igitur cum laetitia 3. Tribus hunc sacerdotibus
Revertentes ad propria In tumbam submittentibus
Utonem quendam eligunt Fuso pro Christi nomine
Eumque Romam dirigunt ;
Maduit adhuc sanguine,
V. Semita iusti recta est, callis V. Quoniam mirificat Dominus
iusti ad amhulandum, sanctum suum.
2. Cuius signorum gloria 4. Christi dilectissime,
Tota poUet Bavaria, Quirine beatissime,
Corpus athletae beati Tuis instantes laudibus
Noctu referunt legati. Tuis attollc precibus,
V. Qui non accepit in vano ani Ut de vitiis
translati
mam suam. Vitae fruamur deliciis,
 — 155 —
V. Ipse quoque spiritus Per cuius patrocinia
Pro nobis gemitibus Digna gaudet Germania.
Postulet inenarrabilibus.
Ad Tertiam.
In Laudibus.
Antiphonae. A. Hora super nos tertia
Christi redundat gratia,
1. Profectus a luvavia
Nam martyris egregii
Quirini suffragia
Festa coliraus Quirini.
Caecus quidam experitur,
Cui lumen redditur.
Ad Sextam.
2. Debilis quidam pedibus
Fusis puella precibus A. Qui cubat in meridie
Post missamm soUemnia Dulcem Noricis hodie
Sana redit ad propria. Christus contulit patronum,
3. Quidam beali martyris Sanctum scilicet Quirinum.
Yisis abbas reliquiis,
Quas transmittit Franciam,
in Ad Nonam.
Decidit in amentiam.
4. Poena multatus duplici A. Qui pro nobis indebitum
Tandem voto supplici Hac hora solvit debitum,
Prece saluti pristinae Nobis isto cum martyre,
Redditur, o Quirine. Mundum concedat vincere.
5. Sine pacto nos termini,
Quirine, Martyr Domini,
In 2. Yesperis.
A virtutum naufragio
Tuo muni suffragio.
Ad Magnificat.
Ad Benedictiis.

A. Visitavit nos Dominus, misericors Domine,

Cuius athieta Quirinus Omni plenus dulcedine,
Nostris illatus finibus Tuae misericordiae
Virtutum floret Üoribus, Recordatus es hodie,
Eins siquidem precibus Dum transiatum in Noricas
Salvari nos deposcimus. Magnifice gloriticas
Quirinum, tuura famulum,
Per Horas. Nam ipsius ad tumulum
Aegri curantur ocius;
Ad Primam.
ünde nobis propitius
A, Prima Dominus inclitum Et corporis et animae
Stola induit Quirinum, Confer medelam, Domine.
Brev. ms. Tegurinum saec. 15. Clm. Monacen.19302. A. Brev. ms.—
Tegurinum saec. Clm. Monacen. 23174. B.
15. —
Brev. ms. Tegurinum
anni 1619. Clm. Monacen. 19 923 C. —
Die vorstehende monastische, aus
Tegernsee stammende Form dieses Officiums ist wohl zweifellos die
ur-
sprüngliche. Einige andere Handschriften bieten dasselbe Officium, nicht
ohne Abweichungen in nichtmonasti scher Anordnung; dies sind: Brev.
ms.
Ilminense anui 1437. Clm. Monacen. 7391. D. —
Brev. ms. Franciscanum saec. 15.
 — 156 -
Clm. Monacen. 8818. E. —
Brev. ms. Frisingense saec. 15. Clm. Monacen.
19283. F. —Es seien nur jene Abweichungen hervorgehoben, welche nicht
auf blofser Umstellung in den Nokturnen beruhen: In 1. Vesp. Ad Magu.
A, 3 divina gratia E. —
Ibid. 5 Translationem AE. —
Ibid. 7 frequentant
D. — Ibid. 10 Ut secum caelestia E. —
Ad Nunc dim. A O rex caelestis
etc. vgl.' im folgenden Offic. ad Magn. —
In 1. Noct. A 1, 4 Okarius E. —
A 2, 2 Nobiscum affluentibus E. —
A 2, 3 Corruebant oijonere E. A 2, 3 —
videbant E. —
A 4, 3 Petivit E. —
A 5, 4 exposuit fehlt E. R 3, 2 —
Dita diris E. —In Land. AA sind in E die A ad Bened. und die AA ad
Horas. — Hymnen: Christum laudemus carmine und Resultet vox laetitiae
(Anal. IV, 228 u. flf.).

56. De sancto Quirino.

In 1. Vesperis. In gratiarum rivulis

Quirinus crevit nobilis.
Super Psalmos.
2. Philippi imperatoris
A, Ecce, dies clara,
nie filius honoris
moritur qua victima sacra,
Refutavit mundi spinam
Palmes divinus
Christi prendens disciplinam.
in vera vite Quirinus,
Truncatus capite, 3. Multi surgent tribulantes,
summis aris tribuens se ;
Spem salutis abnegantes,
Huius pro meritis lusto fore Deo suo,
nobis, Deus, ingrue mitis, Quem colebat corde puro.
üt precibus sacris
Invocantem exaudivit
4.
poenis rapiamur ab acris.
Deus et mirificavit,
Ad Magnificat. Nocte se sacriticantem,
Caput neci sponte dantem.
A. rex caelestis,
famulis miserere scelestis. 5. Per nomen admirabile
Testis divini In saecula laudabile
celebremus festa Quirini, Coronatus in gloria
Cuius adoratu Signorum fert praecouia.
cuncto nos solve reatu,
6. In suo templo Dominus
Mentibus ut puri
lam Omnibus debilibus
tibimet simus placituri.
Dat sanitatum munera
Per eius digna merita.
Ad Matutinum.
Invitatorium. Responsoria.

Christum, solem iustitiae, 1. Instat athletae Domini

Mentis contemplemur acie, Dies colenda Quirini,
Qui novo mundum radio Cuius quippe translatio
CoUustravit in Quirino. Nobis est exsultatio ;

V. Ante translationem enim testi-

In 1. Nocturno. monium habebat placuissc
Antiphonae. Domino.
1. Tamquam lignumcomplantatum 2. Hie a Caesare Claudio
Secus decursus aquarum Nocte peremptus gladio
 — 157 —
Miraculorum gloria Responsoria.
Claruit omnifaria 1. Regali ex progenie
V. Quasi Stella matutina in medio Vena consurgens veniae,
nebulae. Quirine, caeli lilium,
3. Auri fossi quasi globus Nos duc ad Dei filiuni,
Octoginta in duobus V. Apud quem salus, veritas,
Annis mansit et trecentis Perennis quoque suavitas.
Tumba corporis recentis*, 2. Fulgens lux per mundi clima,*
V. Vere dignum per saeculum Sauciati cordis zima
praedicatur hoc stupenditm Purga, martyr tu praedigne,
miraculnm. Salvans nos a mortis igne,
4. Post hoc opus nam trauslatum V. Cum ignorantiis delicfa iuven-
Corpus Bavarisque datum, tutis.
Sine tabe sie est visum 3. Gaude, Roma, prole digna
Yelut euse iam occisum, Parens,quem per alma signa
V. Mirahilis Dens, cuius martyris In laude multifaria
depositum sine tobe. Felix tenet Bavaria,
V, Quirinum egregia
Tegernsensis ecclesia.
In 2. Nocturno.
4. Athleta Dei Quirinus
Autiphonae. Odorem quasi Libanus

1. Martyr insuperabilis, Suae nobis notitiae

Quirine venerabilis, Manifestavit bodie.
Ad Dei tabernacula V. Sicut dnnamomum et balsa-

Perduc nos sine macula. mum aromatizans.

2. In cordis desiderio
Perenni refrigerio
Divini vultus gaudio
In 3. Nocturno.
Da laetos sine termino. Ad Cantica.

3. Mundo corde et manibus 1. Legationem mittimus

Innocens et inanibus
Et, quae pacis sunt, petiraus,
Cultis se fuit ingtrens,
Regem nobis iustitiae
Dei montem aggrediens.
Placa, martyr eximie.
4. Ergo Deus exaudivit
Responsoria.
Preces eius, ut petivit,
A timore inimici 1.Accedunt quidam temere,
Animam non sinens vinci. Sanctum corpus inspicere,
5. In lerusalem iam votum, Qui tamquam ictu fulguris
In Sion cum hymno totum Puncto pereunt temporis ;

Posse sie te decet laudis, V. Cogitaverunt consiUa, quae

Deus, tuos qui exaudis. non potuerunt stahilire.

6. Floret semper quasi palma 2. Sanctum corpus ferentibus

lustus opera per alma, Prope litus sedentibus.
Dei domo complantatus, Quo languor omnis pellitur,
In qua regnat laureatus. Föns illic dulcis oritur,
 — 158 —
V. Ältissimus creavit de terra V. Quem praevenisti cum hene-
medicinam. dicHonibus dulcedinis.
3. Tribus hunc sacerdotibus
Ad ßenedictus.
In tumbam submittentibus
Fuso pro Christi nomine A. Visitavit nos Dominus,
Maduit adhuc sanguine, Cuius athleta Quirinus
V. Quoniam mirificat Dominus Nostris illatus finibus
sanctum suum. Virtutum floret floribus.
4. Christi dilectissime, Eins öiquidem precibus
Quirine beatissime, Salvari nos deposcimus.
Tuis instantes laudibus
Tuis attolle precibus,
Ut translati de vitiis In 2. Vesperis.
Vitae fruamur deliciis, Antiphonae.
V. Ipse quoque spiritus
Pro nobis gemitibus 1. Exaltatum in gloria

Postulet inenarrabilibus. Per virtutum insignia

Celebri hunc memoria
Testem colit Germania.
In Laudibus. 2. Ad laudem tui militis,

Antiphonae. Cuius laetamur meritis,

Debita tibi, Domine,
1. Profectus a luvavia,
Vota reddimus hodie.
Quirini suffragia
Caecus quidam experitur, 3. Ad Dominum clamantibus,
Cui lumen redditur. Sed et te invocantibus

2. Debilis quidam pedibus Dona pacis diutinae

FusJs puella precibus Nobis, martyr, obtine.
Post missarum sollemnia 4. Rex, qui habitas in caelis,
Sana redit ad propria. Prece martyris fidelis
3. Quidam beati martyris Tu iam nostri miserere
Visis abbas reliquiis, Praestans bona vitae verae.
Quas transmittit in Franciam,
5. Sustinentes te,Domine,
Decidit in amentiam.
Tuo nos in examine
4. Poena multatus duplici Quirini patrocinio
Tandem voto supplici Caelesti dona gaudio.
Prece saluti pristinae
Redditur, o Quirine. Ad Magnificat.

5. Sine pacto nos termini, A. misericors Domine,

Quirine, martyr Domini, Omni plenus dulcedine,
A virtutum naufragio Tuae misericordiae
Tuo muni suffragio. Recordatus es hodie.
R. Plantatus in domo Domini Dum translatum in Noricas
Quirinus ut cedrus Libani Magnifice gloriticas
Virtutum nunc floret germine Quirinum, tuum famulum,
In conspectu tuo, Domine, Nam ipsius ad tumulum
 — 159 —
Aegri curantur ocius; Et corporis et animae
Unde nobis propitius Confer medelam, Domine.

Brev. ms. Erameramense saec. 15. Clin. Monacen. 14790. — Das Offic.
enthält manche Entlehnungen aus dem vorhergehenden. Auch die AA per
Horas, die hier nicht wiederholt sind, sind dieselben wie dort. •

57. De sancta Qdteria.

In 1. Vesperis. Nam conversos a virgine

Ad Magniticat. Coepit ut oves caedere,
Quo virtus Dei iussit.
A. Qui potenter magna fecit,
3. Exsequias Lentinianus
Mira signis his adiecit,
Virginis colit Marcianus
Dens reginam cum divinam
Felicianusque pontifices,
Ac virginem tarn humilera
Remedius ereraita
Annulo subarrhavit,
Quiteriam, ut terrestrem
Et Romanus coenobita
Virum spemat, sed caelestem Cum sancta Columbiana,
Plerique quos pro christiana
Sponsum quaerat, fidem ferat
Fide iugulant carnifices.
Nova lege plebem cum rege
Convertat, quae erravit, 4. Imperante Adriano,
Quam post almam Idolatra et profano,
Ad vitae palmam Rex Catillius reguavit
Transtulit cum laetitia Qui ex uxore Talsia
Capite secto In urbeque Blancagia
Corpore erecto Quiteriam generavit.
Ad Petri aedificia. 5. Tanta Dei infantulam,
Speciosam puellulam,
Ad Matutinum. Gratia praedestinavit,
Invitatorium. Qua in matris utero
Vigilantem imitemur Dens in aevo tenero
Quiteriam in psalmis, Benedictam consecravit.
Hymnis dignis deprecemur 6. Erat anno tredecimo,
Deum votis almis. Cum angelus a Domino
Ad eam destinabatur,
In 1. Nocturne. Ut ad montem Orianum
Antiphonae. Exoraret christianum
Deum instruebatur.
1. Omnium formosa
Virgo stirpe generosa, Responsoria.
Nos respice, Quiteria, 1. Regina puellam
Sponsi gratiam praetende Quiteriam, tenellam
Et a malo nos defende Decore, more bellam
Mundique miseria. Angelus cum benediceret,
2. Nemini pepercit manus, Admonuit, quod praecepta
Quam hostilis Adriaiius A Domino percepta
Cum Catillio transmisit, Fideliter retineret,
 — 160 -
4. Haec Quiteria beata,
V. Dicens: Sic vives
aeterno munere dives. Cum cohorte vinculata,
Ab angelo visitatur,
2. Instigante fallacia
Qui captivos relaxavit
Daemonis et versutia confortavit,
Et in fide
J&ermanus cum astutia Deus
Quemadmodum lau-
Quiteriam copulari
datur.
Sibi petiit, parentes
Coniugio faventes 5. Aegros sanat et morbosos
Sic regales et dicentes Curat et daemoniosos,
Nuptias celebrari, '
Surdis auditum tribuit,
V. Non tarnen sponsa Christi Luna tactos virgo sternit,
iuveni coniungitur isti.
Virtutemque Dei cernit
3. Adveniente angelo Gens, quae visu caruit.
Ad eam cum munusculo Intuens rex raagnalia
6.
Aureo Christi annulo
Dei signaque talia,
Subarrhatur Quiteria,
Convertitur ab errore,
Promittensque illibatam
Idola vana despicit
Se servare Christo gratam Christi suscipit
Fidemque
In mundi peripheria;
Cum turba potiore.
V. Noli timere
poteris quoque mira videre, Responsoria.
Quae fiunt per te,

si Deus diligatur aperte. 1. Processit de Blancagia

Praedicans in Aufragia,
Angelica praesagia
In 2. Nocturno. Virgo facta patravit,
Cultum sprevit idolorum,
Antiphonae.
Adstruens Deum deorum
1. nimium formosa Coli regemque caelorum,
Yirgo, rubens ceu rosa, V. Personis trinum
Exi de Blancagia, Deum esse praedicat unum.
Angelus est exorsus,
2. Regi inquit haec profano
Kam per te credunt prorsus Beata Lentiniano
Gentes in Aufragia.
Pro Christo de Alphiano:
2. Rex vero Lentianus Thesaurum da pauperibus.
Depraedatorque vesanus Quam rex fremens et adfremens
Ecclesiarum thesauri Cum puellis sie terdenis
A daemone eripitur Manibusque octo senis
Per te, et distribuitur Certis vinxit carceribus.
Gaza congesta auri. V. Laetauter sancta
3. Armata sancto spiritu patitur Quiteria tanta.
Angelicoque monitu
3. Archimartyr purpurata,
Quiteria beata,
Dux cohortis Quiteria,
Nam bestiam tricipitem
Regina, virgo illibata,
Prostavitque horribilem
Quae per nuchiteria
Oratione data.
 - 161

Hunc munduiu exsuperasti, Quiteria nomen pandit,

Carnem, zabulum calcasti, Manus ad preces expandit,
Te nunc victricem Spiritus ad astra scandit,
Inhabi[ta]tricem Ob Christum dum decollatur;
Caeli petimus Y. Haec pro [gravatis]
Ut nostris pro reatibus Fudit preces et tribulatis,

Intercedas, AUeluia, Succurrat ut citius

V. Quae spopondisii, Dens eius supplicibus.

sponsam te sie fore Christi,
Pro nobis ora, In Laudibus.
Quiteria, virgo decora. Antiphonae.

1. Cum virgo praestolaretur,

In 3. Nocturno. Ut gladio feriretur

Ad Cantica. Pro Christo, suo dilecto,

Petit spatium orandi
A. A solis ortu cum occasu
Spiritumque commendandi
Deumlandet mirabilem
Choro virginum electo.
Ecclesia condigno plausu,
Rite colat laudabilem, 2. Orabat pro infirmitatis
Cüsmique peripheria Angustia tribulatis
Te colat, o Quiteria.
Ipsamque invocantibus,
Ut cito exaudiantur
Kesponsoria. Et a malis tueantur
1. Nova regis mutatio, Sibicum imminentibus.
Erroris exstirpatio, 3. Nuntiatur ilico
Fönte plebis renatio Oraculo angelico,
Zabulo displicuerc, Quod preces Dens audivit :

Nam sicut fulgur fulminat Yeni, inquit, sponsa Dei,

Virginique improperat, Cuius formam speciei
Quod ab ipso surripiat, Dominus concupivit.
Quae Cliristi non fuere, Exsuitans virgo gaudio
4.
V. Dolens conversos Tendit Collum, ut gladio
populos baptismate mersos.
Pro Christo decoUaretur,
2. Recessit daemon coactus Ut cum suo [sponso] grata
Ad abyssi anfractus, Quiteria laureata
Per virginem adactus In caelis coronaretur.
Potestatem rumpens Al- dedit turbae
5. Catholicae
phiani,
Neophytae se in urbe
Dehinc principes Germanum, Quiteria ad exemplum,
Catillium, Adrianum,
Ut pro Christo non timerent
Populum armat vesanum Occidi, sed se praeberent
In regnum Leiitiniani, Hostiam ad Dei templum.
Y. Ut virginem, regem
[cogeret] deserere legem. Ad Benedictus.

3. Inclita martyr et regina A. Rex aeternus decoUatam,

In urbc Adurentina Sed in caelis laureatam
A lictore quaeritatur, !Miraculis illustravit,
Dreves, Historiae rliythmi.ae. VII. 11
 162 —
Nam ducta angelico Laudibus lucifluam
Canticoque caelico, excolamus simul istam.
Caput manibus portavit Miris operibus
Yirgo sectum triumphus renitet eins ;

Pariter rectum Casta erat, nobilis,

Sanguineque infectum tenens exemplaria summis,
Ad marmoreum montisbustum, Inclita, mitis ope,
Hinc languidis manare tulit ergastula poenae,
Per ipsam fontem Tormenta vanescunt,
Fecit ad montem, gentis eiecit simulacra,
Quod dignum est et iustum. lesum mente, ore
praedicat regi inclito more.
In 2. V espe ris.
potens regina,
Ad Magnificat. iunge Deo in ierarchia,
A. Annua nempe nobis Eruens nos omnes
oritur dies orationis, natalem ac recolentes,
Martvris ista nobis Ut miseris mira
invitat ad munia vocis. abdetur iudicis ira.

Brev. ms. Monasticura. saec. 15. Cod. Eremiten. 84. In 1. Yesp. —

Ad Magn. 14 Ad peti aedificata. —
Ad Matut. Invit. 1 O vigilantem. —
In 1. Xoct. A 2, 6 Lies virtus Del permisit. A 4, 2 Idolatria. —
A 4, 5 —
Blanquagia. — A 5, 1 infantula. A, 5, 2 puellam. — A 5, 3 gratiam. — —
A 5, 4 Quae in. —
A 5, 6 Benedictione. A 6, 2 angelis. — A 6, 5 Ex- —
orarat. — A 6, 6 Dens. —
R 1, 2 Quiteria. R 2, 2 Daemouibus.— R 2, 8 —
celebrare. — R 2, 9 Non tantam sponsa. —
R, 3, 6 Perservaret Christo. —
In 2. Noct. A 1, 3 Blanquagia. A 1, 6 Afragia. — A 2, 3 Ecelesiariim- —
que thauri. —A 2, 6 Gazam. A 3, 1 Armato. — —
A 3, 4 bestiam tercipem. —
A 4, 6 Lies Quomodo? —
A 5, 3 Lune tacto lies Lunaticos? A 6, 8 —
errorem. — R 1, 1 Blanquagia. R 2, 3 Alfiano. —R 2, 7 oeto serenis.
;

— —
R 2, 9 Laetantur. —
In 3. Noct. Ad Cant. A 1 ortu cum casu. Ibid. 4 —
colant. — R 1, 5 sicut fulgitur. —
R 1, 10 baptismate rerersos. R 2, 2 Ad —
fehlt. — R 2, 7 arma. —
R 3. 6 Post Spiritus. R 3, 7 Hie pro mptis —
[sie]. — In Laud. A 1, 4 Petis. A 2, 5 a fehlt. — Ad Bened. A, 9 —
Sanguinemque. —
Ibid. 11 Hunc lanqui manere. In 2. Vesp. ad Magu. —
A, 4 invitet munia iotis. —
Ibid. 8 reterinet. Ibid. 12 sustulit. —
Ibid. —
14 ater gentis. —
Ibid. 18 Deo in archia. Ibid. 21 miseriis. — Ibid. 22 —
abditetur. —Die zugehörigen Hymnen vgl. Anal. XXIII, Nr. 460 462. —

58. De sancta Regentiede.

In 1 . Y es p e r i s, 2. Nobili stirpe genita,

Sed virtutibus praedita.
Antiphonae.
Mundi contempsit gloriam
Adepta Christi gratiam.

1. Gratuletur ecclesia, 3. Igne flagrabat tidei,

Dum Regenfledis incUta Amore succensa Dci
Post fluxae vitae tristia Signis effulsit variis
Sandit ad caeli uaudia. Et in miris prodigiis.
 163 —
4. Haec casta Christi famula Sic versetur laus in ore,
Inventa sine macula Ne fraudetur cor sapore,
Deum amavit sedula, Quo degustet gaudium;
Cum quo regnat per saecula. V, Et tu, virgo, pia, bona,
6. Stola induta gloriae
Exemplar nos et patrona
Scandit Regeufledis hodie Commenda per saecula.
Caelestis regni solium 2. Ex regali stirpe nata,
Intratque sponsi thalamura. Fide Christi desponsata
Ipso regi gloriae,
Ad Magnificat.
Tutam viam insectatur,
A. Regenfledis Deo grata, Inane saeculi propulsatur
Ex regali stirpe nata, A diebus infantiae,
Adflictorum advocata V. Nam ut puer adolevit,
Et adiutrix, sis rogata, Mox virtutum donis crevit,
Ut defectus et peccata Caelos amans ima sprevit.
Per te nobis sint ablata. 3. Quamvis tecta carnis velo,
Mens intenta tamen caelo,
Ardens toto Dei zelo
Ad Matutinum. Instat precibus, ieiuniis

Invitatorium. Elemosynis, vigiliis;

V. Haec talentum sibi datum
Adoretur virginum rex
Deo reddit duplicatum,
In saeculoruin saecula,
Ab aeterno praeparatum
Virgini qui Regenfledi
Sibi scandit solium.
Contulit caelestia.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturne. Antiphonae.

Antiphonae. 1. De supernis illustrata,

Verbo vitae satiata,
1. Dies iste celebretur,
Crucis Christi tulit grata
In qua pie recensetur
Libens testimonia.
Regenfledis soUemnitas,
2. In labore multiplici
Ut laudetur trinitas.
Sponsi Christi Domini
2. quam felix et praeclara,
Vitam sequens humiliter
Nobis grata, Deo cara
Carnem adfligens iugiter.
Est haec lux diei
In laudem sponsae Dei.
3. Per diem multis vicibus
Flexis orabat genibus
3. Ortu, fide, sanctitate,
Nee minus noctis tempore
Sensu, verbo, dignitate
Toto prostrata corpore.
Virgo Clara exstitit,
Hosti semper rcstitit. Kesponsoria.
1. Haec ad instar Salomonis
Responsoria. Struit templum, ditat donis,
1. Gratulemur ad festivum, Ornat gemmis et coronis
lucundemur ad votivum Cruces et altaria
Reienfledis merituin, Plautlente tota patria.
11*
 — 164

Y. Per hanc religio exaltatur, V. Regenfledis gloriosa,

Fides Christi dilatatur, Casta, mitis et formosa,
Mens fidelium consolalur. Cuius mors est pretiosa
hl conspectu Domini.
2. Curam gerens sui gregis
Praesul bona, auctrix legis, 2. Te rogamus voto pari,
Prudenter aedificavit, Laude digna singulari,
Domum Dei ampliavit Ut errantes in hoc mari
VerbOj vita, moribus; Portu donet salutari
V. Non est domus ruitura Tua, qua poUes, gratia,
Hac subnixa praelatura, V. Ut possimus servi tui
Glorieraur in hac domo, Tccum sancta luce frui
Qua beate vivit homc. In caelesti patria.

3. Vasis oleum includens

Yirgo sapiens et prudens In Laudibus.
Sponso pergit obviam,
Ut adventus eins hora Antiplionae.
Praeparata sine mora
1. Regenfledis soUemnia
Intret ad convivia;
Assunt nunc celebria,
V. Vas electum, vas virtutum
Quae magna cum laotitia
Reputavit sicut lutum
Recolit ecclesia.
Bona transitoria.
2. Laeti cor de et animo
lubilemus altissimo,
Qui te, virgo, miraculis
In 3. Nocturno.
Gloriticat in populis.

Antiplionae. 3. En, Signa et prodigia

Monstrantur in confinia.
1. Instante vitae termino
Sunt aegris multiplicia
Petit regna caelestia
Membra sanetae remedia.
Et revelante Domino
Novit parata praemia. 4. mira Christi gratia,
Per quam virgo cximia
2. Regenfledis caelo rcdditur,
Fit aegrorum medica,
Sanctarum coetui iungitur
Miserorum amica.
Et virginum consortio
Adhaeret summo gaudio. 5. Adplaudamus in organis.
In cymbalis et tympanis
3. Funeris manet integritas,
Pro sponsae suac victoria
Odoris viget suavitas,
Sit laus Deo per omnia.
In signis et prodigiis
Virtus monstratur virginis. Ad Benedictus.

Responsoria. A. Omni laude virgo digna,

Prece Christo nos consigiia,
1. Flore vernans virginali Ne nos draco Stygis laedat,
Tua prece spociali Sed pro nobis intercedot
Nos indignos generali Tua parta gloria,
Commenda Christo iudici, Ut vivamus in patria.
 ~ 165

In 2. Vesperis. Qua Regenfledis caelum scandit

Atque nobis viam pandit;
Ad Magnificat. Nos hanc diem veneremur,
Triumphantem admiremur
A. Haec est dies praeoptata, Christum in hac virgine,
Dies felix, dies grata, Quae fortis in certamine.

Apographum Ecclesiae in Hoenepel saec. ^^/19. — In 1. Noct. A 1, 4

Lies Atque laiidetur? — A
2, 3 Lies Est huius lux? R 1, 8 Exemplar —
nostrum et. —
R 2. 5 Lies Yana saeeuli oder Inane saecli? R 2, 7 Lies —
puella? —R 3, 4 Instabat. —
In Land. A. 5 Lies Tua patrona gloria? —
Die zugehörigen Hymnen cfr. Anal. XXIII, 463 465. —
50. De sancta Regiswindis.

In 1. V esperis. Ad Magnificat.

A. Conspicit in caelis
Antiphonae. plebs prudens, mente fidelis,
Esse Regiswindem
1. Virlulis florem
large spargentis odorem,
comptam aureola quidem
Virginum in thronis
Digne Regiswindem
martyrum sociaraque coronis,
laudet ecclesia quidem.
Quae et perversa
2. Nobilis ex patre obit insons ac viceversa
orta, devotissima matre, Aegris virtutem
Nobilior proles corporis donalque salutem;
suos superat genitores. Haec sibi nos iungi
3. Virgo tenella faciat caeli gaudio fungi.

lucens ut caelica Stella

Deum sitivit In Laudibus.
et ipsum diligere quivit.
Antiphonae.
4. Hanc Domino gratam 1. Martyr Regiswindis,
constat iuvenem copulatam, cara Domini Sunamitis,
Quae sine mensura Sortis sidereis
facit miracula pura. gaudet sociata choreis.
5. Ut rosa succisa 2. Haec est electa
serto liliis adaptatur, virgo super aethera vecta,
Sic martyr occisa In aquis quae fixa
virginibus associatur. reperitur ut crucifixa.

R. Martyr velut rosa, 3. Aureola bina

Regiswindis, tu speciosa, lucet ut Stella malutina,
De valle tristi Quae Deum sitivit,

infans succisa fuisti, cum rex formam concupivit.

Nunc Cliristo congaudes 4. Cum clarus oravit
cantans per saecula laudes, praesul, templum dedicavit,
V. Crescat ut virtutis Yirgo coUaudatur,
nobis, fac,decor atque salutis. cantus caelicus iubilatur.
 166 —
5. Sunt poena multati Ad Magnificat.
RegisAvindis saiiguine iiati A. Stupor et gaudium
Tumbam frangentes Regiswindis praeconium
et eam auferre volentes. Quae praeventa gratia
Est in sua infantia,
In 2. Vesperis. Ut diram infelice
R. Videte miraculum, Necem tulit a nutrice
Dum oraculum
[enira] Et iactata in unda
Praesul divinum neglegit Facie rubicunda
Inde redarguitur, Praetulit miracula
Tertio punitur, Contra morborum iacula,
Verum et intellegit, Efticit divinitus,
[Templum] aedificat Quod nunc constat caelitus,
Et hoc sanctificat, In sponsi amplexibus
Quod Deus mirificat; Puri amoris nexibus
V. Yirgo collaudatur, Intime gloriari
cantus caelitus iubilatur. Et declinari.

Diurn. ms.
Adelbergense saec. 15. Cod. Univers. Patavinae 948. —
Der Name Reginswindis geschrieben.
ist stets —
In 1. Vesp. A 2, 8 Nobi-
liori. — R, 6 tantas per. —
Ad Magn. A, 4 coneham. Ibid. 10 donatque —
corporis. —
Ibid. 11 sibi fehlt. —
In 2. Yesp. Ad Magn. A. 1 O fehlt. —
Ibid. 4 sua fehlt. —
Hierzu der Hymnus Mater sanctaecclesia(Anal. XXIII, 466).
:

60. De sancto Reiiioldo.

In 1. Yesperis. In 1. Nocturno.
Ad Magnificat.
Antiphonae.
1
A. Magnificet Dominum
Mundi spretis illecebris
Devotio fidelium,
Per florem innocentiae
Laudum colens praeconiis
Fructum dedit iustitiae.
Reinoldi festa martyris,
2. Excusso iugo zabuli
Qui ascensu purpureo
Aestu sopito saeculi
Transcenso mortis stadio
Prece devotus sedula
lucundatur purpuratos
Mundi disrupit vincula.
Martyr inter proceres
Nobile perpetua 3. Non labor, non angustia,
Caput amplectente Corona, Non impiorum framea
Cuius solvamur precibus lusti frangunt constantiam,

A peccatorum nexibus. Dum mortis parant foveam.

Responsoria.

A d Ma tutinum. 1. Reinoldus martyr inclitus,

Mundo miles emeritus,
Invitatorium.
Sub Christi tirocinio
Christum laudantes Coronatur martyrio,
ipsi iubilemus ovantes, V. Igne flagrans caritatis
Qui dedit aeterni Et affectu pietatis
Reinoldo praemia regni. In virtutum cellula.
 — 167

2. Relictis ergo sericis 3. Martvr pius cruentatus

Urbein petit Coloniam, Atroci supplicio,
Corde, voto, suspiriis Caelesti domum luteam
Teudens ad caeli regiam, Commutavit palatio,
V, Quae virtutum fuscant florem, Y. Sic excoctus gelu martyrii
Domat carnis vitia Coronam apprehendit bravii.
lugi parsimonia.
In 3. Xocturno.
3. Dum vacat in virtutum cella
Spe teudens ad caelestia Antiphonae.
Athleta venerabilis.
1. Eliso mortis laqueo
Declaratur magniöcis,
Licet carnis dispendio
Virtutum privilegiis ;
Conscendit ad eximia
V. Defunctum prece suscitat, Montis virtutum culmina.
Largo signorum impetu
2. In Dei tabernaculo
Civitatem Dei laetilicat.
Quiescit is. qui proximo
Non fecit mali quidpiam
In 2. Nocturno. Operando iustitiam.

3. Super hunc servum inclitum,

Antiphonae. lesu, decorem plurimum

1. In Christo figens ancoram Impones atque gloriae

Spei per patientiam Coronam multifariae.

Fructum dedit martyrii, Responsoi'ia.

Coetus consors purpurei.
1. Corpus sacratum martyris
2. Servi fidelis animae
Expolitum magnificis
Tu benedicis. Domine, Virtutum privilegiis
Benignitate solita
Sub patronatus titulo
Coronans bunc per saecula.
NoveDae Christi familiae
3. Nomen tuum mirabile Trotamannis
In hoc clarescit martyre, Ab
urbe Colonia
Qui coronatur munere V. Destinatur annuente
Tuae magnificentiae. Praesule, plebe prosequente
Venerandi corporis
Responsoria.
Munus exoptatum.
1. Letali morbo saucia ^
2. lesu bone
Plebs per Reinoldi merita per Reinoldi merita
Mortis erepta casibus Xostra nobis
Persolvit vota laudibus, dimitte debita,
V. Commune fit tripudium, Domum, portam,
Continuum vocis Organum. sepulcrum visita
2. Saevit livor in Reinoldum Et a trina
Satanae satellitum, nos morte suscita;
Clam in necem animantur V. Actu, visu
lusti viri sanguinum, vel mente perdita
V. Ad scelus armantur, Pietate
sceleri loca congrua servant. restaura solita,
 168

3. Regni caelestis incola, Ad Benedictus.

Reinolde, prece sedula
A. Benedictus rex caelestis,
Pelle morbos, fer salutem
Qui Reinoldi patronatu
Et pacis subsidia.
Nos absolvat a reatu,
V. Nos indignos speciali
Incolatus nostri luctum
Fac saiictorum generali
Germinare dulcem fructum
Vel subscribi titulo.
Per salubrem aquaeductum
Sui donans spiritus,

In Laudibus. Ut in lerusalem superna

Excitati de favilla

Avitiphonae. lucundemur per saecula.

1. In Reinoldo mirabilem Alia Antiphona.

Te praedicamus, Domine,
Salve, maityr gloriose.
Cuius sunt credibilia
Laude dignus et honore
Virtutum testimonia.
lugique memoria,

Post hanc vallem miseriae

Confer opem tribulatis,
2.
Consors perennis gloriae
Qui levamen sanitatis
Contulisti languidis :
Regnanti super omnia
Deservit in
Per culpam lapsos erige
lactitia.
Spe fultos indulgentiae,
3. Fontem vitae sitientem, Nos tuae memoriae
Ad superna suspirantem, Laudibus intentos
Arce locandum supera Per semitas iustitiae
Dei suscepit dextera. In viam pacis dirige.

4. Omnis ergo creatura

Benedicat mcute pura In 2. V esp eris.
Gubernantem omnia,
Ad Magnificat.
Qui Reinoldum sempiterna
Coronavit gloria. A. Reinolde, martyr Dei,
In boc salo nostrae spei
5. Cliriste, Reinoldi meritis Portus sis et ancora,
Ac prece salutifera Tua prece consequamur,
Nos a pcccatis dcbitis Qua te frui gratulamur
Et via mortis libera. Divina praesentia.

Brev. ms. Tremonieiise saec. 15. Cod. Darmstadien. 869. A. Orat ms. —
Carth. Colonieii. saec. 15. Cod. Colonien. 28. B. —
A fehlt leider, da ein
ganzes und ein halbes Blatt ausgerissen ist, die 1. und 2. Vesp., das In-
vitatorium und die erste Zeile der ersten Antiphon der Nokturnen. Mit
Ausnahme der letztgenannten konnten diese Lücken aus B ergänzt werden, das
aufser den vorgenannten Teilen nur noch die 2. A ad Bened. und das 8. Resp.
enthält, das allein A und B gemeinsam ist. Dasselbe ist dem Officium s.
Thomae Cantuarien. entlehnt. —
In 1. Noct. R 3, 7 Et largo A. R 3, 8 ist —
vielleicht Dei zu tilgen. —
In 8. Noct. R 1,2 Reinoldi cxpolitum A. —
R 2 11 sq. Restaura pietate A. —
In der 1. Vesper nuifs sich in A der
Hymnus befunden haben da sie sonst nicht ein ganzes Blatt hätte in An-
,

spruch nehmen können.

 - 169

61. De sanctis Reliqniis.

In 1. Vesp eris. Ob eam, quam habemus,

Antiphouae. praesentiam sanctorum.

1. Laudate Deum, pueri,

In hoc festo tarn celebri In 1. Xocturno.
Quo coluntur innumerae Antiphonae.
Aarlmsiensis ecclesiae
1. Gloria tibi, trinitas,
Gloriosae reliquiae.
Et indivisa unitas,
2. Laudent Deum omnes gentes
Cuius admirabile
Sanctos eins reverentes,
Nomen et laudabile.
Qui mundi ponipam sprcverunt
2. In sole suum pcsuit
Et pro nihilo duxerunt.
Christus tabernaculum,
3. Landes, quamdiu fuero,
Sacrum flamen adfuit
Dicam sanctorum numero,
Ümbrans habitaculum.
Qui efflantes spiritus
3. Throni, dominationes,
Caelo reddiderunt
Yirtutes angelicae,
Et nobis humanitas
Deo ministrantes,
Ossa reliquerunt.
Deum benedicite.
4. Deo Sit iubilatio
Decoraque laudatio, Eesponsoria.
Qui dispersos congregavit 1. Gratias tibi, Dens, gratias
Sanctos et hie collocavit. Tibi, Vera una trinitas,
5. Lauda totis nisibus, Üna et summa deitas,
Lauda, Sion, Deum, Sancta et una unitas,
Nos quoquo pro viribus V. Spes nosfra^ saJus nostra^
Collaudemus enm, Iwnor noster, o hcafa trinitas.
Quibus specialiter 2. regina mundi
Sunt dati tot patroni, Scala caeli,
^ec est actum taliter lanua paradisi,
Omni nationi. Phicet tua praesentia
Ad Maguificat. Nobis iudicem,
A. Magnitlcemus Dominum, Quae singulari puerperio

Creatorem omnium, Genuisti salvatorem.

Ob sanctorum patrocinium Y. Venerandnm tmim verum et

Hie requiesceutium, indciim fdium.

Sperantes per merita 3. Dens omnipotens
Ipsorum ad gaudia Nobis perpctuum
l'ertingere pollicita Suae miserationis
Abrahac et semini Praestet subsidium,
Eius in saecula. Quibus donet angelica
Nunquam deesse suffragia.
Ad Matutinum. y. qitantus lionor , qiiod ad
Invitatorium. nos singidos >icv.t ad amicos
Venite, adoremus angelos siios minibtros desti-
regem saeculorum, navit Der,s.
 - 170 —
In 3. Nocturno.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
Antiphonae.

1. Ecce, ocuU Domini

Magna est eins gloria
1. Super se timentes
In Christo salutari,
Et eiusdem nomini
Cuius idem opera Landes concinentes.
Tulit baptizari.
2. Adducentur agmina
2. Dedisti hereditatem Regi candidata
Komen tuum timeutibus Yirginum praefulgida
Et tuam veritatem In veste deaurata.
Mundo praedicantibus. Custodit ossa Dominus
3.
Sanctorum, quos tuetur,
3. Haec est generatio
Quorum unum penitus
Quaerentium te, Domine,
Non comminuetur.
Qui consumpti martyrio
Sunt pro tuo nomine.
Re sponsoria.
Responsoria. 1. Sancti confessores
Et electi Dei,
1. Hic est praeco salvatoris Quorum vita, mores
Et praecursor redemptoris, Placueruüt ei,
Quo natus ex femina Mundum illustrantes
Maior non surrexit, exemplo,
Yerbo et
Viam paenitentiae
Servos se laudantes
Praedicans detexit.
Servent in hoc templo;
V. tuit homo missus a Deo,
cui
Y. Carnem domabant,
nomen erat lohannes.
Yirtutibus coruscabant,

Kege, rex caelorum, Praesentia contemnebant,

2.
Populum praesentem Aeternam vitam voce
Et apostolorum Et moribus praedicabant.
Alis innitentem, 2. Fulget haec ecclesia
Sanctarum virginum praesentia
'

Sua lesu bone

Serva defensione. Quae Christo sponso tota
Y. Adiuvent nos aiwstolonm mente adhaeserunt
merita, quorum hic sacra Et omnia mundana
gaudemus lidbere pafrociia. Delectamenta
pro eins nomine spreverunt.
Martyrum constantia omnem
3.
Y. Begnum mundi et
Invincibilis,
ornatum saccuH contcinpserunt
Caritas inaestimabilis, amorem Domini sui,
propter
Per quam caelo sublimantur lesu Christi.
Et cum Christo coronantur;
quorum 3. vere beatissima
Y. Da nohis, Domine, ut
complec- Aarlmsiensis ecclesia,
hic corjyorapio amore
Quam honor sanctae
timur, eorum precibus apud
Trinitatis illustrat,
tuam clementiam adiuvemur.
 - 171

Gloriosae virginis Mariae 4. Sancti quidem spiritus

Interventus illuminat, Et animae sanctorum
Caelestium virtutum Benedicunt iugiter
Custodia roborat, Regem saeculorum.
Proplietarum 5. Exultabunt sancti
Numerus ampliat, In suis cubilibus,
Victoriosörum luges laudes Dei
Apostolorum et martyrum Quorum sunt in faucibus.
Sanguis exornat,
Quam et inviolatae Ad Benedictus.
Coufessionis vita, A. In sanctitate Domino
Pura et Candida Deo servientes
Induit virginitas. Et horum suflfragiis
Y. Floribus sanctae Sanctorum innitentes,
Matris ecclesiae Exoremus iugiter
Nee rosae desunt nee lilia. Eos et humiliter,
Ut a terrenis erigant
In Laudibus. Affectibus et dirigant

Antiphonae. Nos in viam pacis.

1. Domum Dei merito

Decet sanctitudo,
In 2. Vesperis,
Cuius cubat gremio
Sanctorum multitudo. Ad Magnificat.

2. Christo laudes atria A. Omnes exsultemus

Sua confitentur, In Deo salutari,
Sanctorum ubi corpora Qui tot hie habemus
Digne continentur. Sanctos in altari,
3. Adhaeserunt Domino Sperantes tueri
Saeculo contempto, Per horum suffragia,
Qui quiescunt sedulo Quorum hie haberi
Sub hoc velamento. Constat patrocinia.
Brev. Aarhusiense imp. Aarhusiae 1519. A. — Brev. Othinense imp.
Lubecae 1497. B. —
B hat in allen drei Noct. prosaische AA und RR. —
In 1. Vesp. A 1, 4 Ottoniensis ecclesiae B, —
A 5, 7 sq. fehlen A. —
Ad. Magn. A, 7 Contingere B. —
In 1. Noct. A 2, 2 tabemaciiliira siium A. —
R 2, 1 O regia A. —
In 2. Xoct. R 1,5 Qui a poenitentiae A. In —
Land. A 1, 1 Domo B. — Ad Bened. A, 2 Deo fehlt B.

62. De sancto Richarde.

In 1. Vesperis. 2. Tanta prole fecundata

Felix gaude, Anglia,
Antiphonae.
Quam ad dona Deo data
1. Almi laudes confessoris, Petri trahunt retia.
Richardi beatissimi,
Resonemus cunctis horis, 3. solamen miserorum.
Mente Deo proximi. Richarde beatissime,
 — 172 —
Cunctas pelle sordcs morum, Responsoria.
confessorum optime. 1. Postquam cursum consummavit
4. Pater sancte, Deo care. Almus Christi villicus
Cum prece assidua Portas vitae penetravit
Semper Christum deprecare Praesul apostolicus,
Pro dilecta Andria. Cui laetus obviavit
5. Obtulisti Christo laudes Cuneus angelicus;
Gerens spem de praemio, V. Corpus eins honoravit
Unde digiie tu congaudes Et devote collocavit

Abrahae in gremio. Andrianus populus.

2. Caelum petit triumphator
Ad Magnificat.
Cum ingenti gloria,

A. Gaudet chorus confessorum Animorum illustrator

Aucto pro collegio, Fulget in memoria,

Gratulatur coetus horum Quem admittit poli sator
Nobili praeconio, Purum sine scoria,

Plaudit omnis angelorum . Eum mittit vitae dator

Reverenda legio, Lucis ad praetoria,

Offerens regi polorum V. Vitae cursu consummato
Richardum cum gaudio. Pergit ad aetherea,
Hoste vadit triumphato
Ad regna siderea.
Ad M a t u t i n u m. 3. Propagator veritatis,
Rosa fulgens pietatis,
Invitatorium.
Richarde beatissime,
Summo regi iubilemus Voces, preces tui cleri
Redemptori optimo, Dirigas ad regem caeli,
Corde, ore decantemus pater sanctissime;
Cum Richardo Anglico. V. Pastor Clemens, praesul pie,
Ad te spectat Andrio,
Ipsa colit in hac die
In 1. Nocturno. Festa tui annua.

Antiphonae.
In 2. Nocturno.
1. Generosum trahens ortum
Antiphonae.
Clara de prosapia,
Cuius vitae sprcvit portum 1. Andriam Ricliardus
Tendens ad sublimia. Petro missus venit
2. Cum optaret sequi Cliristum Et in porta plurimos

Noxae pulsa macula, languidos invenit.

Pertransivit mundum istum 2. Cumque populus poposcit
Petri cum navicula. vitae sanitatem,

3. Confidenter vir beatus Obtinere meruit

Properat in Andiiam mentis sospitatem.
Et a Petro informatus 3. Populus est illustratus

Optat vitae gloriam. Fidei mysterio,

 — 173 -
Consequenter est ditatus 2. Mulieris manum rexit
Richardus beatissimus,
Castae prolis praemio.
Ipsam sanam sursum vexit
Kesponsoria. Praesul devotissimus.
1. Hic est sacer ignis clarus, 3. Mulier tunc exclamavit :

Richardus beatissimus, Unus est altissimus,

Qui exsistit Deo carus, Per quem solum me sanavit
Ei semper proximus; Richardus Dei optimus.
Antiquorum confessorum
socius, Responsoria.
Hic censetur
In caterva spien d et quorum 1. Intuens Richardus
Velut solis radius. turbam infirmorura,
Quo rectore, quo doctore Flectit sancta genua
lUustratur Anglia, pro salute horum,
Quo cougaudes tu pastore,
Quem exaudit pietas
civitas Andria. Domini polorum
V. Sidus vere sacerdotum Diluens contagia
Luces per lllyricum, corporum et morum-,
Illustrasti fere totum Christum petit ore, mente
V.
Populum Italicum.
Pro salutis gratia,
2. Adest hic Israelita, Orat ipsum et intente,
Cui Christus fuit vita Ut repellat vitia.
Optanti caelestia, Sanctae consecrationis
2.
Mentis visum Christo tixit,
Facto mysterio,
Carnem mundo crucitixit
Vir summae devotionis
Respuens terrestria ;
Redit a monte Gargano,
V. Christum amans cuncta sprevit Quem repleti sacris donis
Mundi circumstantia, Ambiunt prae gaudio;
Semen Dei semper sevit Y. Plebs fidelis collaetatur
Cum perseverantia.
Et in Christo iucundatur
3. Gaude semper et laetare, De pastoris reditu.
Urbs praeclara Andria,
Almum patrem deprecare
Cum prece assidua, In Laudibus.
üt per ipsum mereare
Antiphonae.
Dona caeli gaudia ;

V. Cui nihil in hac vita 1. Tanta erat in hoc viro

Gratum fuit sibi ita Verbi efficacia,
Quam tua devotio. Ut infectos ritu diro
lUustraret gratia.
I n 3. X oct urno.
2. Pollens mira vir beatus
Antiphonae. Animi prudentia,
Digne multis est praelatus
1. Cum fecisset Signum crucis
in adulescentia.
Super caeci oculos,
Introduxit formam lucis 3. Stella nitens et praeclara,

Respuentis buculos. Richarde beatissime,

 - 174 —
Taetra pelle, lucem para, Quem coronat rex sanctorum
Serve Dei maxime. Vitae dator optimus.

4. Christo reddat commendatos

Suis almis precibus,
In 2. Vesperis.
Quos fecit esse beatos Ad Magnificat.
Discipliuae moribus.
A. Digna coli adest dies
Pio modulamine,
5. In caterva confessorum
In qua datur sancta quies
Flores velut liliuni,
In te sibi rex caelorum
Longo pro cartamine,
Hodierna sanctus die
Fecit habitaculum.
De mundi voragine
Ad Benedictus. Ductus est ad caelum pie
Triumphali carmine,
A. Claritate lucens morum Unde nos te rogamus,
Richardus, Dei famulus, Richarde beatissime,
Intrat agnien confessorum Ut sis praesto, exoramus,
Cultor Christi maximus, Pastor clementissime.

Brev. ras. S. Clarae Neapolit. saec. 14. Cod. Casanaten. B III 5 add.
saec. 15. A. — Cod. Vallicellan. G 77 saec. ^^In. B. —
In 2. Noct. A 2, 1
poposcerit B. — A 3, 1 Postquam populus AB. —
In 3. Noct. R 2, 2 lies
ministerio? — In Land. A 1, 3 infectus B. —

62 a. De sancto Saviniano.

In 1. Vesperis. Viros praeclari meriti,

Rectae fautores fidei.
Super Psalmos.
4. Qui Christi facti praevii
A. sancte Saviniane,
Miraculis et praeclui
Martyr Christi pretiose,
Cum ceteris discipulis
Una cum tuis sociis,
Pacem ferebant populis.
Quaesumus, ora pro nobis.
5. Christus ut astra petiit,
Apostolorum principi
In 1. Nocturno.
Probi viri sunt additi
Antiphonae. Parentes eins monitis.
1. Savinianus pontifex 6. Adepta sede cathedrae
Hebraeus fuit genere Urbis Petrus Romuleae
Et ex Christi discipulis, Saviuianum convocat
Quos binos iussit i)rogredi. Hortans, ut Gallos adeat.
2. Hie priscae legis edoctus
Erat valde dogmatibus, In 2. Nocturno.
Ab ore quoque Domini
Verba salutis didicit. Antiphonae.

3. Connexit huic Caritas 1. Superni quippe pncumatis

Sociavitque probitas Insignitus praesagio
 175 -
Summus antistes adiit Saevis improborum dolis
Senonensem metropolim. Athletas Christi perimit.
2. Virtutis cuius specimen
Electi Christi militis In 3. Nocturno.
Praeclarus Potentianus
Super Cantica.
Altinusque prosequuntur.
A. felix et laude digna
3. Insistunt porro conatu Passio momentanea,
Magnanimo gentilibus Facta fideli populo
Destruentes fanatica Salutis reparatio.
Firmantesque Christi iura.
4. Miratur cohors profana In 2. Vesperis.
In auditum Christi dograa
Ad Magnificat.
Atque venisse celebres
Sapientiae proceres.
A. Celebri laudum iubilo
Persolvamus odas Christo
5. Hinc fulgente praeconio
Recensentes gloriosum
Miraculoruni plurimo
Saviniani tropaeum
Certatim petunt populi
Eiusque quoque clientum
Baptisma Christi consequi.
Triumphale tripudium,
6. Horum antiquis triumphis Honim precatu caelico
Se dolens hostis opprimi Quo fruamur subsidio.

Migne PP. LL. 142, 825 ff. - In 1. Vesp. A, 1 O fehlt. - In 2. Xoct

nn/.
andere o^ -1 ^ fidehbus popuhs.
Teile prosaisch sind, ist Odorannus
-
Verfasser dieses Officiums dessen

der Vatikanischen Hs. seiner AVerke

von Sens. Dasselbe ist aus
gegeben und von Migne 1. c. wiederholt
zuerst von A. Mai, Spie. Rom IX

doppelten Tauschunc. hin: die erste, dafs

worden. Mai gfebt
heraus
d^^ei
er glaubt, das Officium welches
bezeichnet, könnte möglicherweise von
e^';
er
S
velZi sein:' Hymnus
verfafst
•
S^'""""'^ vero Kön fRober
in sanctiim Savinianum, utrum
Odora"ini sit an
Certe hic diversa manu in codice scribitur (1. c. 799). Denn daraus d«f.

aurretrus und Paulus, die dem 6. Opusculum des Odorannus einverleibt ist:
Avete, mundi lumina,
Petre, Paule, sanctissima,
Quorum alter patibulo
Crucis coniunctus magistro
Alterque ensis iugulo
Locatus caeli solio
Mundi gubernat machinam
lam paene fini proximam.
 - 176 —
Poscite nobis miseris,
Quos gvavat inoles c-iminis,
Ut vobiscum perpeti^a
Perfruamur laetitia. .
irrigen Ab-
• .• AT.; [Migne
:Mai (Mi^ne 1.
i. c. u
^. 812) mit einer völbg
, . bei
1
Diese Antipbon ist

Hvniniis ansab und

mit ^ol.--^- iiieH^^^^
tonis\nusicis
bymnus auctor videtur
ecKlice
1^•«^':^^^^^^^^V' entiani atque socioi'um, cuius
SS. in codice ut
in laudem ^^^^•^";,^^^^\/,^''"^^^^^^^^^ ipse deinde apponit
das
r^'^y^Zr^^oÄe
iS?^^dS= Hand
der Antipbonen b.tten

geben müssen.
Ricbtige an die

De saucta Scliolastica.
63.

In 1. Kocturno.
In 1. Vesperis.
Antipbonae.
doctrix et didascala
K.
1. Stella surgit matutina
Sectandae virtutis,
Claro fulgens lumine,
Quam digne Scbolastica
Dum baec virgo columbina
Diceris, scbola salutis, Domine.
Yolat ad te,
Y. Tu vita, tu morte
2. Dulcis sonat barmonia
iios edoces,
caeli bona Dei narrans gloriam,
Ut ad
nos evoces.
Quam puella prudens, pia
Depromit per gratiam.
3. Tuo, lesu, nomini
Ad Magnificat.
Fi dem conservabat
flos candens, lilium Et ut terra Doraini
A.
Fragrans in convallibus, Plena germinabat.
Fervens flos Scbobistica, Kesponsoria.
Sponsum Dei filium
1. Virgo Deo placita,
Caeli pascis floribus,
Formula claustrorum,
Virtute mirifica;
Tu carnis lege doniita
Fac candofe castitatis
Regulam dans morum,
Nos florere caelitus inclita,
Modulatrix
Et ardore caritatis
Kostrum rege diorum;
Fervere meduUitus.
Y. Memor esto filiorum,
Soror, mater, amita,
Duc nos ad statumpeifectorum
Ad Matutinum. Via vitae reddita.
2. oliva pietatis,
Invitatorium. Fundens zelo caritatis
Oleum laetitiae,
Cuncta canant Domino, Caeco lumcn, fer divinam
pandit,
qui sanctis aetlicra
Morbo cordis medicinam
Ore columbino Condimcntum veniae;
scanüit.
quo Visa Scbolastica
 — 177 —
V. Sicut fumi virgula
Potum praebet voluptatis
Fragrans aromatibus
Angelorum agmini,
Sic, quibus parces sedula,
Et effectum bonitatis
Tu redoles precibus.
Preces confert homini
3. Regis in cellario V. Haec
;

est aqua calida

Sponsae desiderio In deserto saeculi,
Propinatur veritas, Qua mens lux ut nitida
Ordinatur Caritas, Fit in modum speculi.
Ibidulce poculuin,
3. Sponsa quaerit hinnulum,
Sponsi sumit osculum
Datum nobis parvulum,
V. Mentis parans vasculum,
Florem inter lilia,
In qua passi colligit
Quaerit in meridie
Crucifixi titulum.
Solem huuc iustitiae,
_
Splendidum in gloria;
V. Sicut cervus sitiens
In 2. Nocturno.
_
Cursitat ad flumen,
Antiphonae. Sic amor impatiens
1. Rex electae virginis
Ad divinum numen.
Cüiicupivit speciem,
Quam vocat ad faciem
In 3. Nocturno.
Suae pulchritudinis.
2. Sponsae tabernaculum Antiphonae.
Sunt dilecti vulnera, 1. Terra modo sterilis
Quo murrae fasciculum Dat virtutum germina,
Locat inter ubera. Lacte, melle fertilis
3. Virgo sine macula Caeli cibat agmina.
Veniens a Libano 2. Agni tympanistria
Sub amoris clibano Hoste merso iubilat,
Fervescet in saecula. Precibus invigilat,
Poli quaerit atria.
Kesponsoria.
3. Virginis flagrantia
1. Soror fratrem visitavit Mundus reformatur,
Extra cellae moenia, Caeli vernat curia,
Et uterque distillavit Deus honoratur.
Verba lucis dulcia;
Kesponsoria.
Frater quaerit reditum
Vespera praesente, 1. Salomonis ferculum
Haec rogat per spiritum Multi fortes ambiunt,
Lacrima fluente; Dum sponsae cubiculum
V. Fletu vocat pluviam Angeli communiunt,
Aethere clarente, Qui sponsae coniubilant
Germani praesentiam Sponso audienti,
Optans pia mente. Ei pacem sibilant
Pie quiescenti.
2. Virgo fietu caritatis
V. lesu cubans pectore
Pedes lavat Domini,
D r e V e s Ilistorlae Dormit in sacrario,
,
rhythmicae. Vn.
12
 — 178 -
3. Sponsum virgo sequicUr
Cui dulci studio Ferens secum oleum,
Angeli sub tempore. Ad cborum virgineum
2. Principis
baec filia Sponsi manu ducitur.
Gressibus decoris
4. quam dulcis visio,
Trabitur fragrantia
Qua sol verus cernitur,
Nazareui floris,
Virginali gaudio
Tota pulcbra rutilat Quem virgo complectitur.
Liliis vallata
5. Haec bosti terribilis
Et in psalmis iubilat
Ut castrorum acies,
Spiritu levata;
lucidum Sanctis est spectabilis
Y. lesse florem Ut astrorum f acies.
Diligit prae omnibus,
Rubicundum, candidum Ad Benedictus.
ColUgens ex müibus. A. Benedictus rex
gloriae,

3. Haec parente nobilis, Qui de lacu miseriae

Spiritu fuit bumilis, Exsulem ad patriam
Sic digna praeconio Virginem ad regiam
Ex doni fastigio, Dulciter vocavit,
Meruit bic gratiam Haec nos suis precibus,
Et in caelis gloriam; Meritis, virtutibus
apicula Perducit ad veniam,
Y. Brevi bic
Congerens dulcorem, Gratiam et gloriam.
Ad laborem sedula
Dulcem per amorem. In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
In Laudibus.
-

sponsa Del
Antipbonae. A. Aulam intrat
Anno vero iubilaei,
1. Manna virgo colligit
Sabbatizat suaviter,
Mariae quaerens areara,
Regem cernit in decore,
Dulcem botrum eligit
Cui laudes cum dulcore
Veniens ad vineam.
Resonat bilariter,
canduit,
2. Flos in vere Eius prece, lesu bone,
Floruit ad gratiam,
Terge sordes, nos coronae
Fructu multo damit lungas aeternaliter.
Adimplens iustitiam
Aaimpiens lusiuiaui.
/.. 1=; CnR Arch. Sangallen.Fabar. ty
IX. _
—
Brev. m.. Curiense (?)
«f"' j,^ans
^^ in 1. Noct.: R 1, 3 Tucarius

A 2, i in lere. J^jjr xr^. 47I sq.

h
die Hymnen: Anal. XXili, i>r. -*

De sancto Sebaldo.
64.
"'-''•• muneris
^^"U*--!"- novi
Fructu
In 1. Vesperis. - -

Gaudes Dei dono,

Super Psalmos. Gloriaris amplius
attolleiis Urbibus vicinis,
A. Kuremberg
Sollemni patrono,
 - 179 —
Sollemnizas potius 2. Postulanti Dominus
Laudibus divinis. Dat hereditatem,
R. Nomen Christi qui tulisti Venienti eminus
Et eius evangelium Hanc communitatem.
Expressisti plebi isti, 3. Blasphemi castigantur,
Tuura factae collegium, Qui sancto adversantur,
Te patronum, o Sebalde. Dentes eorum teruntur,
Praebe pium semper valde Qui huic obloquuntur.
Tuae geuti exhibenti
Votiva tibi sollemnia Kesponsoria.
V. Impetrare tu nostrorum.
Testis clare, peccatorum 1. Imperantis tempore
Velis apud Deum veniam. Henrici felicis
Incepit hie vivere
Ad Magnificat Bei cum amicis,
A. Plaudat aula regia, Fugit mundum ut immundum
Nurembergensis ecclesia, Eremum amplexus,
Suscipiens hospitio A quo venit, ad hunc vadit
Sebaldum in exsilio V. Circulo reflexus,
Peregrinantem iugiter, Motus perfectus
Qui sanctorum mixtus choris salvat per singula rectus.
Nos illorum det coronis 2. Hie dum fame angustatur,
Perfrui perenniter. Mox de caelo liberatur
Panis e caelo veniens
Ad Completorium. Reficit pie praeminens;
V. Nam in deserto
Ad Nunc dimittis.
panem poterit dare praesto.
A. Ab aeterno gratia 3. Adest casus alius
Fungeris divina,
similis in potu,
Nuremberg, dementia
UM liquor deficit,
Immunis divina. absque omni motu
Humani suffragii
Ad Matutinum. adest statim potus,
Qui durat per tempora;
Invitatorium.
Deus secum totus.
Nunc exsultemus
.

V. Hoc est divinum,

confessorem venerantes
si fit de flumine vinum.
Et decantemus
Christo regi iubilantes.
In 2. Xocturno.
In Antiplionae.
1. Nocturuo.
1. In cubili est compunctus,
Antiphonae.
Feliciter defunctus
1. Hie vir beatissimus Sacrificans iustitiam.
Consilium vitavit 2. Glorificasti sanctum tuum,
Malorum et cathedram
Quia dilexit nomen tuum
üt pestem reputavit.
Scuto tuo coronasti epm.
12*
 180 -
3. Ab infantia laudare Responsoria.
Non desiit et amare 1. Dum transfertur corpus sancti
Mirabile nomen tuum. Ad Scotorum templum tanti,
Illic renuit locari,
"Responsoria.
Sed quo prius venerari,
1. Fuit in miracuiis V. Pluries allatus,
Morien s et vivus, sed nee sanctus ibi gratus<
Mundus a periculis, 2. Hie dum barba deluditur,
Castus et redivivus, Deludens percutitur,
Dum sine habenis Oculus amittitur,
Conatur minari, Perpetuo recolitur
Ducitur in Nuremberg V. lusta vindicta
Illic venerari, iudex punit fere dicta.
V. A quo praedictus
3. In facto exsequiarum
locus a Domino benedictus.
Plures assistunt suarum,
2. Figunt pedes hie iumenta, Inter quos candelam unam,
In arena fundamenta Cöllapsam sed praeter prunam,
Fiunt, primo sed minora, Mulier levans devota
Post haec longe altiora. Fit a poena salva tota ;

V. Consuetudo Dei, V. Signum, devot us

quod rem parvae speciei quod Sit per singula totus,
Gratia reticiat, Et quod patronus
ne sibi deficiat. Sit pius iste bonus.
3. Flumen parvuni sicut crescit,
Ita sanctus invalescit,
In Laudibus.
Ubi pridem minimus,
Locus post haec maximus. Antiphonae.
Y. Sic in natura
1. Mirabilis est Dominus
Deus extollit sua iura.
Potens et in Omnibus,
Qui per loca tam remota

Nocturno. Hominum exaudit vota.

In 3.
2. De Francis Italiam
Antiphonae. Transit et in Nuremberg

1. Iste sanctus absque macula Eius monstrat gratiam,

Introivit tabernacula Regni fidam filiam.
Beatis Dei parata. 3. Hie servivit iugiter

2. Cordis desiderium Deo vigilanter

Hie sanctus est adeptus Perstans immobiliter

Per Dei imperium Domino gratanter.

Nee labiis deceptus. 4. Benedictus Dominus

3. Generatio Nurmbcrgensis In eius creatura,
Quaerens Dei faciem Benedictus et Sebaldus,
Sebaldum laudibus immensis Quo cuncta profutura.
Colit et in aciem 5. Laudemus perenniter
Elegit patrocinii. Rerum conditorem,
 181 -
Qui nobis salubriter
Locum hunc iiisigüem fecit
Hunc dat ad honorem. Et Caput regni perfecit.

Ad In 2. Vesperis.
Benedictus.
Ad Magnificat.
A, Benedixit Nuremberg
A. Laus in fine decanletur,
Dens ab aeterno,
Rex caelorum veiieretur,
Qui de tanto patrono
Qui Sebaldum saiictum dedit
Providit huic loco,
Huic loco et concedit
Gloria et honor Deo
Suis hie supplicibus
Specialiter pro eo,
Piis interventibus
Quod de tantis terminis
Eius votis exaudiri,
Extremis et mediis I)eo iugiter uniri.
Brev ms. Nurembergense saec.
Brev. Trebonense saec. 15. Cod.
15. Cod. Nurember^en
Prao-en VI F 20 R °r
VIT
i
<^fi
r'
a
^' ~

Misnense imn. Linsiap Till n nr- ^ i^cö. jj. — Dmrn.

In 1. Vesp' SupTps A,f
i?

^vf^ - ^77' ,^'St' ^'^"- ^' "

divinis fehlt C. -
R, 6 Fraebe tarn «mn., R «^' '«»^,'''»^Po«"^ CD;
B. -
D. -
In 1. Koct: Ä 1, 3 MaloZ feh7l'
R 1, 5 et immundum C. - R
i 7 ITr 2""
T *'"• * ^*'"*
'=<""'"°"^*«'"
In 2.
2!Te^ehTt C
Noct.: A 3, 3 nomen Domini Pn p V
R
" 2,
4
* emmens C. -
R 2, 4 haec sed longe B - ^^ est benedictus C
7r^
_
R 2 8 ^"i sTbi C —
'

m tabernacula D
in laoeinacula U - n
A 6q i1 Generosa Ir ° ^- ' In 3. ^ oct. A 1, 2
— :

C. — A3, 5 patrocimi fehlt C. Nurmbergensis B.

—
R 2, 1 barbar;, r
A 3 4 To lif
R o"' a
fore dicta C. -
R 3, 1 In festo D Tn li /a V T^ tarn fehlt B,
^ V^^'^ittit
• .

per fehlt C. -
A 2, 3 monstraWt^B xW^' Qui
Bened. A, 10 caput r^gni
X^fecT B ~~bL'/ Hvmnus: ^i^'"'^"^'
^' - ^^
cantet plebs iucunda (dL I
318)
Hjmnum

65. De sancto Severino.

In 1. Vesperis. 3. Hie dum inter imperitos

Antiphonae.
1. Mentes et linguas
Severini memoria,
Qui iugi prece flagitat
Pro te, sancta Colonia,
Deum, qui caelis habitat
Et respicit humilia.
2. Gaude, mater ecclesia,
Laetare, Sion filia,
Tanto patre beata,
Per cuius est eloquia
Dei misericordia
Super te confirmata.
Verbum Dei seminat,
Per hoc Deus infinitos
excitat
Errores eliminat,
Qui absolvit compeditos
Et caecos illuminat.
4. Arii quos errabunda
Foedat adinventio,
Severini vox facunda
Purgat a contagio,
Deo nostro sit iucunda
Decoraque laudatio.
5. Errantes enormiter
Nos a fönte boni
Reduxit hie iugiter
Studio patroni,
 — 182 —
Devotam gentem
Laudes Deo pariter
nunc solamen
habentem
te
Referamus proni,
Protege, conserva,
Qui non fecit taliter caterva
snplex rogat ista
Omni nationi. mala pelle pia
V. Fer pacem,
R Sancte Severine, fautiice INIaria.
Domini pretiose,
praesul imp.
T3 ^ m« saec.^
saec 14. Cod. Lincen. T p
i^-
^^,^^ Aarhu.iense
Pro ^-.24
cuius et A.
—
Brev. ras.
Aavhiisiae 1519. «•
—
^^^^ ^ ^^^^^^, B.
/^ Um^aisch Hymnus: ^tLaude
..1 cligna angelorum
di^na ai g
A
andere prosaiscn, ny ;

R B. Alles
fehlt
(Anal. IV, 234).
Sigel)erto.
66. De sancto
Curam committit fibi,
In 1. Nocturno. Addendae legis Domini,
meliorem
Responsoria. V Ut de bono
et clariorem.
*

Redderet
1 Consilio pontificum peritia
*

Suorum atque principum 2 * In armorum

civilia
Dagobertus rex filium Et ad iura
Pipini Franci
maxima
Regni levat in solium, prudentia;
deiceret Eruditur
V. Superbos ut in suis
temponbus
Et elisos erigeret. V Hie
clarissimus.
principes Fuit princeps
2 Germanorum inclitus
'
atque proceres q Sif^ibertus rex
Francorum rebellibus,
Metis venmnt Radolpbum cum
Ad urbem exstiterat,
Qui rebellis
Ibique regem statuunt
Fugavit a Thoringia
V. In patris eum
solio
auxilio,
V lesu Cbristi
Avitoque palatio. gessit ammo.
Quem semper
Metis civitas,
3. Laetare,
iucunditas 4 Sigibertus, ut ornaret
Tua namque *
Dei et augeret,
Cultum
Regalis est sublimitas
Duodecim coenobia
Et patriae prospentas,
laetitia Construxit in Austrasia*,
V. Hie est tua politica,
Vicinorumque gloria. V. Ut meteret
Seminavit terrestria.
4. Rex sanctus ut in solio
Consedit ac palatio, Nocturno.
quae gessit animo,
In 3.
Ea,
patuere continuo, Responsoria.
mitis humilibus,
Y. Namque 1 In anno post
tricesimum
Pius erat pauperibus. '

Rex contendens ad
bravmm
Vitae peregit stadmm,
palatium;
Caeli scandit
In 2. Nocturno. Metis permaximum
V Planctum
gaudmm.
In caelis fecit
,

Antiphonae.
9 Quidam frater aegrotabat,
sanctissimo laborabat,
1. pontitici
*

In morbo üci
Dagobertus Cuniberto
 183 —
Sanctum regem expetiit Trium primus
Et Sanitätern repperit, felici omine,
V. Sacras vestes arripuit Anno regnat
Suaque membra tetigit. aetatis tertio
3. Peccator quidam annulis Deitatis
Dum stringeretur ferreis, alto consilio :

Per multos sanctos cursitat, V. Dominatur excelsus in regno

Sed hie salutem impetrat, hominum etj cui voluerit,
V. Multa loca circuivit, dahit ilhid.
Multos sanctos requisivit. 2. Dagobertus
spe carens filii,
4. Sancte Dei Sigiberte,
rex noster et patrone,
Qui paterni
Qui virtute trinitatis, Sit heres solii,

circumfultus undique
Firmamentum
Hostium visibilium regni ne corraat,

expugnasti populum^
Apud Deum
Funde preces pro devoto preces continuat,
V. Per quem reges regnant et
tibi nunc collegio, ,

V. Ut tuo propitiatus conditores legum iusta de-

cernunt.
interventu Dominus
Nos purgatos a peccatis 3. Datur patri
iungat caeli civibus. filius gratiae
In augmentum
caelestis gloriae,
Per et V a m. In baptismo
lingua infantuli
Eesponsoria. Reddit Amen
Amando praesuli;
1. Sigibertus, V. Qui necdum fatur
tertius nomine, tidei secreta profatur.

R
Lection. ms. Stabulense saec. 14.
— Cod. Vatican. 9499. —
In 2. Noct.
2. 1
homiue.
pleritia.
— R
in
A
3. Xoct.: R 3, 5 Per multa loca. —
Per Oct: R 1, 4
1, 5 quo regnat.

67. De sancto Sigfrido.

In 1. Vesperis. Affectans, evangelium,
Super Psalmos. Dulcem pastum fidelium,
A. Sanctus Sigfridus Angliae Studebat illis spargere.
Ortus ut sidus Sueciae Y. Propter tarn sanctum Studium
Praeclarum radiavit Vitae perennis praemium
Et tenebras perfidiae lam meruit percipere.
Gentis illius patriae
Primus illuminavit.
R. Ad Ad Magnificat.
salvatoris omnium
Ovile gregis gentium
A. Adest dies gloriosa,
Pastor bonus adducere Digna laude speciosa
 — 184 —
Pro Sigfridi gaudiosa V. caelorum
Praesulis memoria, regem mirificum,
Qua pro vita virtuosa Qui gentili
Et doctrina radiosa velle tarn caelicum
Reportavit copiosa Dignatus est largiri.
In supernis praemia.
2. Rex Mildredus aggregatis
Per cuius patrocinia Anglicanis tunc praelatis
Nobis Dci dementia
Quaerit, quis ad Sueciae
Praestet aeterna gaudia.
Regem praeco veritatis
Esse velit de praefatis
Ad Matutinum. Patribus ecclesiae,
V. Qui ad fidem trinitatis
Invitatorium. Ducat gentes in peccatis
Adoremus confessorum Datas idolatriae.
Regem cum laetitia, 3. Dum gentilis feritas
Qui Sigfridum beatorum Et laborum gravitas
Coronat in gloria. Ceteros deterruit,
Deest mori tarditas,
Se Sigfridi sanctitas
In 1 . N c t u r 0.
Ad hoc sponte praebuit,
Antiplionae. V. Ingens eins Caritas
1. Rex Olavus, laude dignus. Atque magnanimitas
Prudens, potens et benignus, Inde clare patuit.
Sed gentilis primitus,
Ut Sueorum regum quidem
Primus credat Christi fidem, I n 2. Nocturno.
Inspiratur caelitus. Antiplionae.
2. Angliae rex praeerat Proponens in Sueciam
1.
Mildredus illo tempore, Pergere repente
Cui rex se coniunxerat Pervenit in Daciam
Oiavus firmo foedere. Deo disponente.
3. Hi reges se assiduis
2. Recepit honorifice
Intermiscebant nuntiis
Rex Sueno virum Dei
Et quam frequenter mutuis Praebens illi magnifice,
Honorabant exeniis.
Quod opus erat ei.

Kesponsoria. 3. Pollens praeclaris moribus

1. Rex Olavus Vitam plenam virtutibus

per regem Anglicum Ibidem dcgens duxit
Mitti petit Et regem cum principibus
virum veridicum, Plebemque salutaribus
Per quem possit Documentis instruxit.
mox ad catholicum Kesponsoria.
Ritum, cultum
quoque dominicum 1. De Dacia progrcdiens,
Cum suis erudiri. Verendiam ingressus,
 185
Primum Vexio perveniens
Se dedit pausae fessus,
V. Conversionem patriae
Et formulam ecclesiae
Conspexit somno pressus.
2. Fidem lesu Xazareni
Yiro Dei se bis seni
Primi Yerendensium
Pollicentur susceptores
Atque secum creditores
Reliquos gentilium
;
—
Quos illustrat Christus signis
Et coronis ornat dignis
In aula siderea;
Y. Sic tormentis pro indignis
Dantur iustis et benignis
Praemia aetherea.
2. Interemptis crudeliter
Cultoribus iustitiae
Gemens Yexio velociter
Redit minister gratiae,
Quo vacillabat graviter

V. Hos instructos baptizavit Novae Status ecclesiae,

Et renatos aggregavit V. Nam recrevit celeriter

Coetui iidelium. Yetus error perfidiae.

3.stupendum spectaculum,
3. Suis, quos Vexio duxerat,
praeclarum miraculum
Nepotibus, quam fecerat,
!

Grandi saxo vasculum

Ecclesiam commendat
Katans ad Dei famulum
Et ad Olavum properat
Yexit nepotum capita
Regem, ut quam cupierat,
Diu sub undis abdita,
Uli fidem ostendat
Y. Et tria luminaria
Y. Et post Sacra documenta
Diviuitus raicantia
Sacer Christi sacramenta
Monstrant sanctorum merita.
Regi praesul impendat.

In Laudibus.
In 3. Nocturno.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Rex Olavus viros rectos
1. Rege praesul in partibus Ut percepit interfectos,
"SYestgotiae invento Graviter ingemuit
Hunc aggregat fidelibus Et praesuli condoluit.
Baptismi sacramento.
2. üt emendam per immensara
2. Plures exemplum regium Mitigaret rex offensam
Salubriter sectati Pontificis, Yerendiam
Spreto ritu gentilium Pergit zelans iustitiam.
In Christo sunt renati. 3. Grandem praesul pecuniae
8. Vir sanctus, quos recentius Pro emenda dum respuit
Divinis sacramentis Summam, multa ecclesiae
Imbuerat, uberius Rex praedia mox contulit.
Rigabat documentis. 4. Hinc Yexio superstitio
Perfidiae profana
Responsoria.
Defecit et religio
1. Almi patris et insignis Profecit christiana.
Trucidantur a malignis 5. 111 ic vivens in virtute
Nepotes interea, Sigfridus Ins patratis
 186 —
Bona tandem senectute Purgans collocet salvator
Coniunctus est beatis. Regno claritatis.

In 2. Vesperis.
Ad Benedictus.
Ad Magnificat.
A. Sancte praesul, exstirpator A. Pie pater et patrone,
Infidelitatis Tua interventione
Et fidelis seminator Nos a malis liberari
Verbi veritatis, Et procures collaetari
Esto nobis mediator, Sine terminatione
Ut nos a peccatis Tecum caeli mansione.

Cod. Holmien A 56. [Klemraing I, 151 tf.] — In 1. Vesp. Hymnus SigfridT

archipraesulis (Klemming I, 152); in Land. : Ignitus sancto flamine (ibid. 159).

68. De sancto Sigfrido.

In Laudibus. Preces fer precantium

In conspectu Dei.
Antiphonae.

1. Novus sol progreditur

Ad Benedictus.

Novum dans splendorem, A. Audi pater Sueciae

Gentium persequitur Filios clamantes,
Ritus et errorem. Reprimas in acie
2. Pacem portat populis Tuos impugnantes,
Pontifex fidelis, In viam iustitiae
Quam dat pacis aemulis Dirigas errantes
Pacem dans de caelis. Et inregnum gloriae
Ducas exsultantes.
3. Dereliquit patriam
Anglicani gregis,
In 2. Vesperis.
Pauper intrat Sueciam
Praeco summi regis. Ad Magnificat.

4. Clara dies oritur A. Pastor apostolice

Noxque cedit ei, Sigfride Suenorum,
Verus Dens colitur Fidei doraestice
Lucem dans diei. Custos, doctor moifm,
5. Te patrem eximium Nos concives effice
Deprecamur rei, Civium sanctorum.

Brev. Scarense imp. Norimbergae 1498. [Klemming 1, 162 ff.]. Aufser

dem Vorstehenden noch ein Responsorium:
Fortis colit aream
Sterilem zelator,
De S})ineto vineam
Fecit praedicator,
Gentem domat ferream
Logis aemulator
Dirigit ad lucem tenebrosos lucis aniator.
 — 187 —
69. De sancto Sigismnndo

In 1. Vesp eris. Responsoria.

Super Psalmos. 1. Beatissimus

athleta Dei Sigismundus,
A. Adest dies laetabundus,
qui progenitus
In quo martyr Sigismundus
a rege Gundebaudo,
Ad superna sie ascendit
quam vis sacrilega, Christo
Et aeternum comprehendit
tamen monente puerum
Paradisi meritum.
Sigismundum
Ad Magnificat. fönte sacro

A. Ave, martyr Sigismunde, baptizari fecit

Preces iam pro nobis funde V. Fratre sibi iuncto,

Coram summo principe; Gundemari nomine functo.

Ave, Salus infirmorum, 2. Qui puer
Medicina peccatoium, ab aetate puerili
Fletus nostros percipe; Deum timens erat gravis,
Tu, cum sanctis qui laetaris [qui licet] non transierit
Et in Christo coronaris, puerilia iura,
Vota nostra suscipe, tamen divino studio
Ne labamur cum damnatis, eminus se applicuit
Sed quod simus cum beat's immorari,
Meritis in requie. V. Sie bona consuevit
et crimina cuncta delevit.
Ad Matutinum. 3. Hic transcenso curriculo
Invitatorium.
adiunetus fuit Dei filio

alta caeli desiderans,

Sit laus Deo de profunde, non terrenum regnum quaerens,
Qui beato Sigismundo
sed ad caelestia
Thronum dedit gloriae.
mente erat cupiens ;

V. Quem Dens illuxit

In 1. Nocturno. et lucis ad aethera duxit.

Antiphonne.

1. Hic vir beatus, In 2. Nocturno.

Qui in lege
Domini stabat fixus, Antiphonae.

Deum deprecabatur 1. Älirificavit Dominus

Die ac nocte.
2. Servivit in timore
Et exsultavit in illo
Apprehendens disciplinam,
Per quem vitae cepit viam,
Sanctum suum Sigismundum
Domino Et ipsum exaudivit
De ergastulo fontis aquarum.
2. Aure percepit verba Domini,
Dum in tribulatione stetit,

3. Voce Clara sie clamavit Ipsum in tenebris liberavit

Et ad caelum festinavit, Et super caelos collocavit.
Ad coronam gloriae 3. Admirabile est
Post transitum victoriae. nomen tuum, Domäne,
 188 —
Qui coronasti bodie 3. Coronasti bodie
Sigismundum regem regem Sigismundum,
Post exitum victoriae. Qui nunc per martyrium
vere vicit mundura,
Responsoria. Et cum sanctis omnibus
1. Sigismundus ad aetatem bunc facis iucundum.
virilem provectus
leiuDÜs et orationibus Responsoria.
Deo studuit iramolari,
Idolorum templi vana 1. Sensit verba rex malorum,

Spernens cum doctriua sana ut eum occiderent,

Meruit coronari; Regnum eins invaserunt,

V. Quem sie allexit, ut protinus bunc quaererent,

Deus bunc ad aetbera vexit. Hie decenter martyr Cbristi

una cum coniuge
2. lam defuncto geiiitore
Adiunctis binis natis,
Licet a geiite incredula
nitentes simul perdere,
Sigismundus cum decore
Ad regni tunc atria
V. Ad tribunal festinantes
dictarunt sententiam,
Est susceptus et adeptus
Ducunt regem atque natos
In caelorum patria.
ad suam praesentiam.
V. Mente quidem sana
sie respuit idola vana. 2. Tandem manus noxias
3. Tandem regno sie suscepto In sanctos iniecerunt,
Gubernavit omnia, Cbristo commendant animas,
Respuendo simulacra Hos tunc sustulerunt,
Quaeque tersit culmina In cisternam veterem
Ampliando divina vota Ipsos proiecerunt,
Summa cum fiducia, Sic cum sanctis aliis
V. Martyr bic atbleta Coronam sumpserunt.
sie venit ad aetbera laeta. V. Ubi tam miracula
Plurima sunt facta.
Et ab ipsis idola
In 3. Nocturno. Longe sunt coacta.
Antiphonae.
3. atbleta, martyr Dei,
1. Confisus in Domino Vera virtus nostrae spei,
martyr Sigismundus Ne nos livor prorompbaei
Elegit sibi solium Voret ad interitum,
ibi laetabundus, Tu solamen orpbanorum,
Sed nee intrat ostium Medicamen intirmorum
ibi fallax mundus. Fer bis refrigerium,
2. Intrat tabernacula, Qui te laudant atque colunt,
rex vitae, confidens Tua festa quoque norunt
Martyr, vana saecula Post carnis exitium,
propter te relinquens, V. Qui iam regnas cum patrono,
Fac, ut tecum gaudeat, Sociaris caeli tbrono
consolator ingens. In caclesti solio.
 — 189 —
In Laudibus. Qui beatum Sigismundum
suscepit de terrestribus
Antiphonae.
Et cum sanctis collocavit
1. Indutus est a Domino in polorum sedibus.
Stola Sigismundus regni,
Post huius mnndi exituni Ad Benedictus.

Caeli suscepit meritum. A. Benedictus es, Domine,

2. Deo caeli iubilate, In tua magnitudine,
Precibus nunc exorate, Qui beatum Sigismundum
Qui beatum Sigismundum Tormenta fecisti vincere,
Sibi fecit caelibundum. Ut congaudens esset tecum
In aeterna requie.
3. Ad te, Dens, vigilavit.
Nomen tuum exaltavit,
Inter mundi ludibria
In 2. Yesperis.
Vitae dans salubria. Ad Maguificat.

4. Benedi ctus sis in tlirono A. rex gloriose

Dens unigenite,
Qui beatum Sigismundum
adiuvisti valide,
Ut tecum regnet
sede perennis gioriae.
5. Omnis lingua Deum landet
in suis martyribus,
et martyr, Sigismunde,
Nostras preces supplices
coram Deo fände.
sine fine Ut nostraregat tempora
iam in mortis hora,
Et tecum simus caelibes
cum sanctis sine mora.

Brev. ms. Cracoviense saec. 15. Cod. Capit. Cracovien. 20. A. Brev. —
ms. Frisingense saec. 15. Clm. Monacen. 19283. B. Brev. Frisingense —
imp. Aiigustae 1491. C. —
In 1. Vesp. Super Ps. A, 3 Ad supenia eonscen-
dit C. — In 1. Noct. R 3, 1 transsesso A. —
In 2. Xoct. A 1, 2 suum
fehlt C. — A 2, 4 exaltavit C: der Vers fehlt A. —
A 3, 3 decorasti A. —
A 3, 5 exercitum A. —
R 2, 4 tunc atria fehlt A. —
R 2, 5 Est sepaltus
et A. — R 3, 4 Quem detersit culmina A. —
R 3, 5 dominica vota A. —
A 3, 6 summa fehlt A. —
In 3. Xoct. A 1, 5 Sed non intrat B. A 1, 6 —
fallax undus A. —
R 1, 8 mtantes simul A. —
R 1, 10 dictaverunt B. —
R 2, 9 Ubi nunc miracula A. —
R 2, 10 sunt fehlt A. In Land. A 1, 1 est —
fehlt A a Deo ABC. —
A 4, 5 tecum regnans A. A 4, 6 In perennis —
—
:

gioriae A. In 2. Vesp. Ad ^lagn. A, 5 regat tempora fehlt A. Ibid. 7 —

caelibas A. —
Hiezu de Hymnen: Laeto corde recolamus (Anal. IV, 234)
und: Reata uobis gaudia (Anal. IV, 235).

'0. De sancto Sixto.

In 1. Vesperis. Ad illorum gloriam,

Christe, duc canentes.
Antiphonae.

1. In sanctis mirabilem, 3. Voce, voto sanctum Sixtum

Pueri, laudate
Cum suis sodalibus,

Deum, ut det stabilem

Corde toto lauda Christum,

Vitam, postulate. Ut iungaris talibus.

2. Martyrum victoriam 4. Lauda Deum, qui sanavit

Laudent omnes gentes, Ex corde contritos,
 -^ 190

Stat pro lege et pro grege

Dura hos sanctos liberavit
Carne praepeditos.
Tamquam murus, sie securus
te vincens omnia,
Per
5. Eia, lauda et exsulta,
V. Exsultat de suppliciis
aula caelestis,
Sicut de deliciis.
En, saDCtorum merces multa,
2. Ignis urens, Caesar furens
Rex tuus est testis.
Virum iustum spe robustum
Ad Maj^nificat. Potenter aggreditur,
Modo ridet, modo stridet,
A. Vox matris ecclesiae
Solito Sit suavior, Spondet opes et honores,
Dies plena gratiae Sed nequaquam flectitur,
Adest luce clarior, V. Torret per innumera
In qua praesul inclitus
Tormentorum genera.
Et Martyr insignis 3. Dulce granum moritur
Coronatur caelitus, Per manus carnificum,
lunctus Deo dignis, Sed statin! renascitur
Ergo, beate beatorum, Ingens et magnificum,
Esto memor memorum tuorum. Dat odorem et saporem
In terris mirificum,
Ad Matutinum. V. Scandit Sixtus imperraixtus
Ad regnum deiticum.
Invitatorium.

Vitem veram, vitam merara

Dantem suis testibus, In 2. Nocturno.
Adoremus et laudemus
Conformes caelestibus. Antiphonae.

Nocturno. 1. Cum binis diaconibus

In 1.
Sixtus iugulatur,
Antiphonae.
Post quos martyr eximius
1. Rosa de spinis nascitur, Laurentius assatur.
Dum Sixtus ex gentilibus
2. Rubicundi qui sunt isti
efticitur,
Christicola Et unde veneruntV
Miris fragrans virtutibus. Hi sunt, qui pro lege Christi
Romae papa factus Sanguinem fuderunt.
2. Urbis
Ut sidus resplenduit, 3. Vere, Christe, sanguis iste
In adversis nunquam
fractus
Tuorum fidelium
Vir totus apparuit. Digne dignis fulget signis

3. Rosa rubens rubricatur In coetu fidelium.

Roseo cruore,
Dum vir sanctus decoUatur Kesponsoria.

Pro Christi pmore. Planxit grcx ecclesiae

1.
Kesponsoria. Pastorem lupis datum,
pie Christe, Sed ovans laudat hodie
1. Sanctus iste,
nihil mortis In caelis sublimatum,
Eide i'ortis,
Per Christum coronatum.
Horruit supplicium,
 — 191 —
V. vere ter sanctum 2. Ante Dei filium
Quaterque beatum. Florebit sicut lilium
lustitiae amator,
2 . Datur porcis margarita,
Dans suae familiae
Cum morte multatur ita
Mensuram in tempore
Paganorum manibus,
Ut prudens dispensator.
Vir beatus, Deo gratus,
V. Vere, Sixte, tu es iste,
Laniatur, trucidatur
Qui cuncta tribuisti
Tmpuris a canibus.
Pro amore Christi.
V. Heu, Caput orbis inclitum
Efficitur spectaculum. 3. Grandi privilegio
Sixtus decoratur, ^
8. Sancte Sixte, martyr Christi,
Vas virtutum tu fuisti,
De quo caeli regio
Vernans illustratur,
Vas lucis et gratiae,
Per te, Sixte, Laurentius,
Vas, quod Deus fabricavit
Martyr praeclarissimus,
Et in caelis coUocavit,
Christo destinatur;
Vas immensae gloriae;
V. patrone Sixte bone,
V. Tu per vitae poculum
Funde preces pro devoto
Debriasti saeculum.
Tibi nunc coUegio.
decus ecclesiae.

In 3. Noct urno. In Laudibus.

Antiphonae. Antiphonae.

1. quam mira, quam praeclara 1. Vir beatus rursum natus

Sancti Sixti praemia, Gaudet in domo Dei,
Sic sunt dira et amara Cernens, totum quod dat motum
Decii supplicia. Universae rei.
2. Pausat milcs strenuus 2. Introivit hodie
In regno sempiterno, Papa Romanorum
Stridet Caesar impius Et pugil ecclesiae
Ardens in inferno. In sancta sanctorum.
3. lusta indignatio, 3. Quod sitivit hie in via
Quod tortor cruciatur, Athleta mirabilis,
Sic felix mutatio, Quaerit manu morte pia,
Quod tortus consolatur. Est ergo laudabilis.

4. amator hominum,
Responsoria.
Sixte,Dei care,
Prece placa Dominum,
1. Martis aedem, immo sedem
Satanae destruxit.
Bene nosti quare.

In quo vide, quod in fide 5. Laudate regem gloriae,

Velut sidus luxit, Qui aufert auro scoriam,
V. Virtutum flores et colores Cum per palmam victoriae
De fönte vitae suxit. Sixto confert gloriam.
 — 192

Ad Benedictus. In 2. Vesperis.
A. Benedictus rex coelorum, Ad Magnificat.
Te commendat vox sanctorum A. Miles fortis saevae mortis
lubilando dulciter, Poenam spernens, vitam cernens
Tibi omnis creatura In superna patria,
Servit servans sua iura, Scandit mundus, rubicundus
Homo solus aliter ;
Pugil iste tuus, Christe,
Non sie currit chorus iste, Ad sanctorum atria;
Sed te duce, sancte Sixte, patrone Sixte bono,
Christum quaerat iugiter. Fac nos ire et venire
Ad aeterna gaudia.
Brev. ms. Secoviense saec. 15. Cod. Graecen. 1548 A. Brev. ms. —
Aquilegiense saec. 15. Cod. Semin. Brixinen. s. n. B. Brev. Kimense imp. —
Venetiis 1516. C. —
In 1. Vesp. A 3, 1 Xystum A. 2. Noct. A 3, 4 —In
coetu debilium A. —
R 1, 1 rex ecclesiae A. —
R 2, 7 caput iirbis B. —
Hiezu die beiden Hymnen Anal. XI Nr. 499 und 500.

71. De sancto Sozomeno.

In 1. Vesperis. 5. Regis saevura

edictum audiens,
Antiphonae.
Suos adit
1 . Gloriosos pie praemuniens
laudemus milites, Et in lide
Sozomenum verbi erudiens.
et eins socios,
R. Odio furens crudelis
Viros olim
Rex opponit servos Christi
in fide divites,
Adversariorum telis,
Qua vicerunt
Nee laeduntur plaga tristi,
confiictus varios,
V. Sed dum vota
Sed nunc caeli
spondeut lidelia,
transcendunt limites
Sternunt pauci
Super thronos
quam plura milia
locati regios.
Ad Magnificat.
2. Epiphanius inclitus,
A. Constantiam
Christi cultor praecipuus,
fortium militum
Trecenteni exercitus
Decantemus
Dux fuit armis strenuus.
pia laetitia,
3. Non mortis formidine
Qui per fidem
Fidem occultabat,
imperium
regis
Sed secreto fiamine Contemnentes
Suos informabat. quam plura milia
4. Edixit Maximianus Facto voto
Furia commotus, vicerunt hostium,
Ut populus Christianus Sola Christi
Interiret totus. freta potentia.
 — 193 —
Ad Matutin um, V. Artam vitam
dum studet agere,
Invitatorium.
Dona caeli
Triiium et uuum Dominum meretur capere.
Toto laudemus studio, 3 . Martyrium
Quo vim pressit certaminum dum Epiphanius
Sozomenus in stadio. Subit, brevi
pugnavit proelio,
Sozomenus
In 1. Nocturno. vivens diutius
Graviori
Antiplionae.
certavit taedio;
1. Mundum calcans Virilit er
V. In deserto
Sozomenus cum sociis fame ac f rigor
Adhaerent Christo fortiter Aestus isti
Sacris intenti studiis. prolixo tempore.
2. Rex aeternae gloriae
Quos intus allexit,
In 2. Nocturno.
Pugnantes in acie
Ad alta provexit. Antiphonae.

3. Et hi dum certaminis 1. Egit vitam monasticam

Nocens onus portant, Sozomenus cum sociis
Plausu sacri carminis Puritatemque caelicam
Animos confortant. Acquirens exercitus.
2. Rore caeli
Responsoria.
caro contabuit,
1, Gaudiosum Arto cibo
Christo spectaculum corpus refriguit,
Et stupendum Sic cupido
mundo miraculum •
prorsus exaruit.
Praestant sancti, 3. Orat Christum frequentius
dum crucis titulum Non tentus stratis requie,
Praeferentes Meditatur devotius
calcant periculum; Carne defecta macie.
V. In cursus stadio
devincunt saeculum Responsoria.
Ac pio studio 1. Solitudo
convertunt populum. deserti squalida
2. Nova bella Dat pabula
elegit Dominus monachis arida,
Hostem, mundum, Sed Spiritus
carnem subicere, est esca sapida
Horum labem Luxque menti
fugavit eminus infusa splendida.
Sozomenus V. deserti
divino munere; regio florida
Dreves, Historiae rhythmicae. VIT. IB
 - 194

El caelesti 2. Rectae vitae

gratia rorida 1 doctorem praeferunt
2. Laetus in solitudine Sozomenum
Sozomenus certamina Vason, Agapius,
Vicit mansuetudine Galasion,
Devota canens carmina. Aristus, referunt
V. lesu Christi suffultus gratia Ex hoc fructum
Superavit diversa proelia. salutis plenius,
V. Intendentes
3. Mira refulsit gratia
huic magisterio
Sozomenus, quem colimus
Profecerunt
Cum contione socia,
virtutis studio.
Quos nee locus asperrimus
Terruit nee inedia, 3. Dux Sozomenus paucorum
Vicit nee labor plurimus Factus dum auxit merita,
;

V. Et haec vera Effulsit lux plurimorum

est innocentia, In veritatis semita ;

Quam non urit lam nunc in regno caelorum

concupiscentia. Praemia sumit debita.
V. Vir insignis vim laborum
In 3. N octurno. Virtute vicit inclita,
Nunc concivis angelorum
Antiphonae. Fulget Corona reddita.

1. Aestuavit nimis
Cumvehementia In Laudibus.
Suspirans in imis Antiphonae.
Ad caeli gaudia.
Constanter agens militum
1.
2. Transeuntes fugiens Christi fidelis contio,
Mundi vanitates, Labore quaerens meritum
Floruit subiciens lam fulget fruens praeraio.
Carnis volup'ates.
2. Artam viam tenuit,
3. Caeli vitam peragit Quae ducit ad caelum,
Sanctis se conformans. Vir sanctus vero timuit
Ad maiora satagit Inimici telum.
Socios informans.
3. Doctrinam catholicam
Responsoria. Docens praedicando
Demonstravit caelicam
1. lusti clare
Viam operando.
tunc fama resonat
Sozomeni, 4. Gloriam Sozomenus
Obtinet in caelis,
dum calcat saeculum,
Meritis nuUatenus
Nunc de caelo
Cesset laus fidelis.
clarius intonat
Miris signis 5. Landes cantet devotius
Consolans populum ;
Coetus clericorum,
V. Praefulsit velut speculum Ut prosequatur promptius
Dissolvens mundi vinculum. Turba ceterorum.
 — 195 —
Ad Benedictus. In 2. Vesperis,
A. vir sanctus Ad Magnificat.
celsique raeriti, A. Christe clementissime,
Sozomene Precibus sanctorum,
cum tuis sociis Quos laudamus, reprime
Suffragii Bella vitiorum,
fer opem soliti, Ut fulgentes auimae
Ut aeternis Claritate morum,
fruamur praemiis. Sint consortes intime
Lucis beatorura.
Brev. ms. S. Sepulcri saec. Cod. Farmen. Palat. 186.
**/i5. In —
1. Vesp. R, 4 tristi plaga. — In Noct. A, 3, 2 Nucens.
1. R 1, 4 mun- —
dum. — In 2. Noct. A 2, 5 cupito. —
R 1, 2 scalido. In 3. Noct. —
R 3 lux plurium.
3, In Laud. A — 2
1, felix concio. — Ad Bened. 2
celique meriti. —
Ibid. 7 Ut fehlt. — Hiezu die Hymnen Anal. XXII,
Nr. 435—437.

72. De sancto Stephano.

In 1. Vesperis. Qui in caelis coronavit

Sanctum regem Stephanom.
Super Psalmos.

A. Confessor Christi Stepliane,

Gentis tuae preces suscipe,
In 1. Nocturno.
Ut per te inveniat Antiphonae.
gratiam Christi
1. Adest festum venerandum
Cui contulisti
Sancti regis Stephani,
lumen fidei.
Multa laude celebrandura
Ad Magnificat. Omni die saeculi,
Gaudeant, qui sunt heredes
A. Ave beate rex Stephane,
Per hunc facti Domini
Inclita spes gentis tuae,
Et sanctorum coheredes
Ave, doctor et apostole,
Meruerunt fieri.
Credulitatis nostrae,
Ave, speculum sanctitatis 2. Iste sanctus praedicator

et iustitiae, Hungarorum primitus

Per te Christo credidimus, Christianae legislator
Per te in Christo salvemur, Factus est divinitus.

Ora pro populo, Pro binis tradens bis bina

Interveni pro clero, Duplicato pretio

Ut nullus de tuis Vel pro quinque dans bis quina
Praeda fiat hostis. Reportando Domino.
3. Mundi reges moriendo
Ad M a t u t i n u m. Regno tinem faciunt,
Qui, ut sibi celsitudo
Invitatorium.
Regni, regno pereunt,
Regem regum venerantcs Sed hie sanctus terminando
Adoremus Dominum, Tcrrenam potentiam,
13*
 — 196

Sumpsit regnum inchoando Erumpe nunc laetabunda

Sempiternam gloriam. In Dei praeconia,
Qui tibi non praeceptorem
Responsoria.
De plebe discipulum,
1. lam cum caelos ascendisset Sed regem praedicatorem
Nostra salus Dominus Misit et apostolum.
Atque suis traiismisisset 2. Nam ut Attila subrege
Dona sancti spiritus, Ungarorum populus
Repleverunt partes mundi Tyrannidis lata lege
Duodeni proceres Saeviit incredulus,
Seminantes verbum Dei Sic sub Stepbano rcgnante
Ad salvandos homines; Yertitur crudelitas,
V. In omnem aposiolorum Quo figura transmutante
Terram sonus exiit,
Formatur credulitas.
Et in fines orbis terrae
3. Dudum namque desolatam
Verbum borum prodiit.
Dominus Hungariam
2. Gaudebat ergo praecone Penitusque nuUo datani
Suo quaeque regio, Praedicatum perviam
Et grates pro tanto dono Per bunc sanctum evocavit
Referebat Domino; Ad
baptismi gratiam
Restabat Panoniorum Et cum suis beredavit
Plebs sine consilio, Dans caelorum patriam.
Clausa tenebris errorum
In mundi naufragio, Responsoria.
Y. Et dum cresceret in orbe
1. Geysae namque, duci sancto,
Fidei religio,
Sanctus puer nascitur,
Et credentes puro corde
Qui diviua matris ventre
Nascerentur denuo.
Gratia perfunditur
3. Genti autem devianti
Et Stepbano praemonstrante,
Per mortis illecebras Qui post Cbristum passus est,
Et procaciter amanti Sat quam nasceretur ante
Caecitatis tenebras
Stepbanus vocatus est.
Ideo differebatur Deo se devovit
Y. Iste
Salutis praeconium,
Abadulescentia
Ut post moras assequatur Nilque lubricum cognovit
Malus beneficium;
Ipsius infantia.
V. Ore namque doctor quanto
2. Sed cum iuventutis metas
Datur illi serior,
tanto Sanctus primum posuit,
Dono Dei missus
Atque iam virilis aetas
Venit excellentior.
In eo invaluit,
Ex tunc factus est famosus
Eximiis laudibus.
In 2. Nocturno.
In bellis victoriosus,
Antiphonae. Prudcns et fortissimus;
1. Yalde felix es dicenda Y. Sub mundanis armis Dei
A cunctis, Pannonia, Miles erat strenuus,
 - 197 -
Nam in bonis erat ei Patientiae miranda
Affectus praecipuus. Fuit illi gratia,

3. Corde Deo credens erat, Emonstrat quod depilata

Quod monstrabat opere, Pauperum protervia
Omnibus sufficiebat Eius barba, dum collata
Ipse solus munere, Sunt bis beneficia ;

Rex erat et praedicator, V. Et ille tunc fuit laetus

Dupla dans stipendia, Dare Deo gratias,

Unde corpore praeceptor Pro quo dignus est inventus
Gauderet et anima; Pati contumelias.

V. In divinis Studiosus 2. Nobilis stirpe rex sanctus,

Vir fuit operibus, Sed iide nobilior.
Forma quidem speciosus, Caritate roboratus
Magis tarnen moribus. Et spei non immemor,
Postquara cursum consummavit
Praesens spernens saeculum,
In 3. Nocturno. lesu Christo coramendavit

Antiphonae.
Gloriosum spiritum,
Offerunt quem ad superna
1. Vir beatus pardum nempe
Angelorum agmina,
Fert ad caulas ovium Regnaturum in aeterna
Et leonem ad praesaepe Beatorum patria;
Bovis ferocissimura,
V. Rege sibi pro sublato
Nam minis, precibus, donis
Pii maerent Hungari,
Terret, mulcet, incitat
Sed collega pro collato
Pravos, mites, vanos^ bonis
Cives gaudent caelici.
Christi quos deificat.

2. Si plebs ista suscepisset

Alium discipulum, In Laudibus.
Forsitan ei misisset Antiphonae.
Dens quendam alium,
1. Scandit sanctus alta caeli
Sed rebellis gens et fortis,
Stephanus palatia,
Gens grandis audaciae,
Per eiusdem virum sortis
E parentis sorte prirai
Sublatus occidua.
Fuit danda gratiae.
2. Hinc exsultat in excelso
3. Magnus Samson ad domandum
Caelestis militia
Leonem immittitur,
Et collega pro suscepto
Hungaris ad praedicandum
Deo reddit cantica.
Rex fortis eligitur,
3. condicio miranda
Ex leonis fauce mellis
et felix per omnia.
Favus gratus nascitur.
Ex Hungari ore dulcis
Cum a regno fit ad regna
transitus caelestia.
Deo laus exprimitur.
Cum bonis continuantur
Responsoria. terrenis caelestia,

1. Inter cetera laudanda 4. Pauperes dono iuvabat

Virtutis insignia Nunc pecuniario,
 — 198 —
l^unc hos evangelizabat Qui apud Deum et homines
Salutis adloquio. Dignus memoria,
5. Sapienter dispensare Cum sanctis tripudiat

Norat donum Domini I^ gloria.

Et mensuram erogare
Pro tempore tritici. ^^^ ^' ^esperis.
Ad Magnificat.

Ad Benedictus. -^- Sanctissimus rex Stephanus,

Hungarorum apostolus,
A. miranda potentia Signis et virtutibus
Salvatoris, Cotidie
In meritis beati Declaratur caelitus,
Stephani, Ut nos muniat
Regis et confessoris, A maus omnibus.
Brev, ms. Waradinense anni 1460. Cod. Vatican. 8247. A. Brev. —
ms. Strigonieiise saec. 15. Cod. Parisin. 8879. B. —
Brev. ms. Albense anni
1489. Cod. Mus. Hungarici s. n. C. —
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod.
Lpmbacen. LXXXIX. D. —
Brev. ms. Albense saec. 15. Cod. Liechten.stein
I 4. 12. E. —
Brev. ms. Strigoniense saec. 15. Cod. Palat. Vindobonen.
1829. F. —
Brev. Zagrabiense imp. Venetiis 1505. G. Brev. Paulinorum —
imp. Venetiis 1540. H. —
Brev. Martinsbergense imp. Venetiis 1519. I.
Auch in Antiph. ms. Cepusiense saec. 15. Cod. Capit. Cepusien. s. n —
Antiph. Posoniense anni 1488. Cod. Capit. Posonien. 3. Brev. ms. —
Hungaricum saec. 15. Cod. Comitis Battyany in Gyula-Fehervary Ms. IV, 5.'

In 1. Vesp. Super Ps. A, 5 Cui promisisti A. DG haben 5 AA super—

Ps 1. Adest festum venerandum etc. die sechs ersten Verse; 2, Iste sanctus
:

praedicator etc. 3. Confessor Christi Stephane etc. 4. Sancte rex Stephane ;

—
;

confessor etc.; 5. Sapienter dispensare etc. A hat in der 1. Vesp. folgendes

Resp. :

R. Exora, dilecte Dei Stephane,

Pro nobis miseris,
Ut qui sumus pro culpis
Dandi supplicio.
Per te iungi mereamur
lustorum consortio;
V. Dissimiles tibi moribus
Laudamus te vocibus,
Adiuva nos tuis precibus.
An gleicher Stelle bietet D: Corde Deo credens erat, wobei es noch die
Doxologie anfügt:
Ipsi doxa patri Deo, eins quoque filio
Pariterque coaeterno flamini paraclito.
Ad Matut. Das Invitatorium ist gleichfalls ein anderes in D:
Convenientes in unum iubileraus Domino,
In quo regnat coronatus gemma regum, Stephanus.
Ein drittes Invitatorium bietet C:
Regem regum venerantes sollemni tripudio
Veste amicti gaudentes iubilemus Domino,
Qui hodie sublimavit sanctum suum Stephanum
Et in caelo coronato dans caeleste pracmiuni.
In den Noct. sind AA und RR prosaisch DG. —
In 1. Noct. A 2, 2 Hunga-
rorum fuit priraus A. — R 1, 10 exivit F. —
R 2, 12 Nasceretur F. —
R 3, 10 Dator B. — In 2. Noct. A 1, 1 est F. —
A 2, 6 errdulitas F. —
 - 199 —
R 3, 7 hereditavit F. —
R 1, 6 Qiii propter F. —
R 1, 7 Sacer quam nas-
ceretur F; Sed anteqiiam nasceretiir A. —
In 3. Noct. A 1, 5 Nam nimis
B et donis F. —
A 1 7 mites fehlt F zusammenzuordnen sind minis
, :

—
; ;

terret pravos, precibus mulcet mites, donis incitat vanos. A 2, 7 Per eius-
dem fehlt F. — R 1, 9 Et iUe uon fuit lentus C, —
R 2, 7 Christo fehlt F ;
commendantum F. —
R 2, 16 gaudent angelici F; dies Responsorium zeigt
schon durch seine gröfsere Ausdehnung, dafs es das Schlufs- Responsorium
ist; CI haben als 9. R:
R. Regia urbs Alba, gaude,
Tanto digna principe,
Decorata quidem laude
Re simul et nomine,
Eo quod tam pretiosi
Corporis egregium
Possidere meruisti
Felix facta pretium.
V. Gloriosa dicta sunt de te,
civitas Domini.
In Laud. Ad Bened. A Sanctissimus rex Stephanus etc. A. In — 2. Vesp.
Ad Magn. A, 1 Gloriosus rex F. —
Statt dieser A setzen DG:
Prece pia, decus Hungariae,
Thronum nobis placa clementiae,
Ut possimus purgata carie
Cives esse caelestis patriae.
A hat an gleicher Stelle eine Antiphon in Reimprosa:
Gloriosus
Cultor Dei, rex J5tephanus,
Hungarorum doctor egregius,
Ferocitatem gentium
Perdomuit, mores crudelium
Superavit,
Victor in Christo populum
Acceptabilem Domino
Praeparavit.
Es braucht wohl nicht bemerkt zu werden, dafs Antiphonen und Responsorien
der Nokturnen aus einer Feder stammen, die anderen Teile älteren Officien
entnommen scheinen. —
Hymnen: Gaude mater Hungaria ADF (Anal. IV,
238); Gaudent caeli nova luce BF (Anal. IV, 239).

73. De sancta Thecla.

In 1. Vesperis. 8. Res miranda, fit repente

Fragile corpusculum
Antiphonae. Excellenti tam virtute,
Ut ferro possit vasculum
1. Tecura, Thecla, splendor manet Crucis Christi, quod a morte
Et virginitatis lilium, Hoc redemit saeculum.
Quod sponsum serves
4. Fit virens virga vigens virgOy
Aeterni patris filium.
Irriga ex praeconio

2. Summara Christi praeelectam Summi Christi Pauli missi

Turrim fortitudinis, Docentis in Iconio.
Vocem Pauli in reflexam 5. Non terretur sed iam terit
Mirae beatitudinis Minas haec proconsulis,
Audet sequi virgo, viri Non exaudit, sed obaudit
Facta velut comparis. Mortalis preces culminis^
 - 200 —
In hoc tendit, quod ostendit, Responsoria.

Doctor veri numinis.

1. Intrat secreta
Ad Msgnificat. Repente virginis
A. Angelonim ordines sancti Spiritu sancto
Virgiuumque chori Cooperante
Omnisque caeli Pauli doctrina sancta,
Turba fidelis Qua summi numinis
Sumrais exsultet gaudüs, Virginum docet
Quod ho die Corpora laudi,
Yirgo haec summi regis Y. In sancti ergo
Thalami secreta Ardorem flaminis

Meruit constans Incipiunt

Scandere Thecla. Yiscera claudi
Theclae hac domo
Capta divi hominis
Ad Matutinum. Doctrina sancta.

Invitatorium.
2. Mens virginea,
Qui coronat in aeternum Fide purpurea
Theclam. regem virginum ßapitur, ecce,
Adoremus, collaudemus, In aethera sursum,
lam venite, exsultemus. Deserit devia,
Ut toUat praemia
Laudis aeternae
In 1. Kocturno. Post vitae cursum.
V. Mater irata
Antiphonae.
Increpat acta
1. quam admirabile Achter item,
Manet in memoria. Sed virgo rursum.
Isomen tuum, Domine,
Huius in victoria 3. Mira constantia
Sanctae Theclae, quam hac die Pectoris alti,
Coronasti gloria. Mira potentia
2. Tu egressus summo caelo Flaminis almi,
Mentem cius subintrasti, Quod nequit homo,
Tamquam sponsus vero zelo Nee minae valent
Tu cor eius confirmasti, Virginis ratum
Ut nee minis nee a telo Pervertere sensum.
Moveatur liominum. V. Non dira vincula,
3. Mundo corde,mente ura, j
Non carceris horror
innoccns haec manibus Hanc suo coepto
Sine sorde mundi dura Solvere valent.
Saudis calcans pedibus, Sed tanta succrescit
Montem [Dei] Thecla scandit, Caritas ingens

Verum ubi Deum cernit Tantaque iide

Ancjelorum sedibus. Viscera calent.

 201 —
In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Diffusa est in labiis 1. Adoremus Dominum

Huius almae virginis In sancto eius atrio,
Spiritus sancti gratia, In honore et gloria
Quam a doraibus eburneis Qui tropaea virginum
Praeclarum nomen martyris Exsultans in martyrio
Evexit in caelestia. ludicat in saecula.

2. Adiuvit Theclam Dominus 2. Dens noster qui conservat

Mane diluculo, Sanctum corpus humile,
Quam triumphantem fortius In hostes Theclae qui decertat
Trausmisit ex hoc saeculo. Ad triumphum nobile

3. Sprevit minas et dolores Fxsultet terra, canat, plaudat,

Virgo Thecla iudieum, Et laetentur insulae.

Quod videntes admirati, 3. Almam Theclam dextra Dei

Conturbati et commoti Et sanctum eius brachium
Sunt in spiritu cordium. Salvam fecit, qui dedit ei
Suorum palmam hostium.
Responsoria.

1. Inter flammas iudicata Responsoria.

CoUaudabat Dominum
1. admirabilis potentia
Sancta virgo im-mutata
Summi regis gloriae,
Aeternum spectans prae-
Qui in sexus impotentia
mium,
Triumphum dat victoriae,
Y. Ibat virgo laeta fronte
Fides lucis Theclae dulcis
Mortis in exsilium,
Yincit saevam rabiem
Non expavens, sed contemnens
Leaenae trucis, signum crucis
ludicis supplicium.
Donat ei requiem,
2. Orante Paulo inter flammas Y. Fit immota virgo tota,
Fit illaesa Domino A tauris haec immanibus
Landes agens et exsultans Non offensa. sed defensa
Dulci canens cantico, Fuit a faucibus.
V. Igniscedit, turba fugit,
2. Consummatur res miranda
Virgo manet et profudit
Sexu in hoc fragili,
Preces coram Domino.
Dei virtus, quod horrenda
3. Circumtonsa caput Optimum Monstra sprevit saeculi,
Sequitur ministra Paul um Qui decepit matrem primam,
Non pavefacta virgo Anguis victus virgine
Virilem sumere togam, Languet intus, petens imam
V. Certanti se contra manus Sedem in voragine.
Iniecit triumphata viro, Y. Doloratur et tremescit
Virgineum custodire pectus, Yictus hostis hominum,
Obiecit ausa Lamentatur, ingemiscit
sese pudica tyrauno. His triumphis virginum.
 — 202 —
In L a u d i b u s. 5. In te nobis benedicat
Antiphonae. Tuis Deus üliis,
1. Decorem indutus Dominus Yirgo sancta, quae exsultas
Accinctus est potentia, Coram ipso gaudiis,
Dextris patris caelitus Quo oramus nos perducas
Sedens in caelestia In caelorum gloiüs.
Theclae caput exaltavit
Inter sancta gaudia. Ad Benedictus.

2. Collocavit Dominus
A. Ave, virgo, flos decoris,
Theclam in principibus
Martyr Dei, Thecla, choris
Eins sancti gaudii,
Copulata spirituum
Laetis ergo mentibus
Bea^^rum, tuae laudi
Canamus eins populus
Qui instamus, nos exaudi,
Landes Dei filii.
Ducas nos ad Dominum.
3. Pax est facta in virtute
Huius almae virginis,
Ad Magnificat.
Quae aeternae suae vitae
Sitivit Deum luminis. A. Angelorum in excelsis
4. Deo nostro omnes sancti Ac sanctorum militum
Benedicant spiritus, Chori gaudent, nos in terris
Qui urbem ab hostibus Sanctum epithalamium
Theclae decertantibus Adplaudamus Theclae thoris
Custodivit Dominus. Sanctarum sponso virginum.

Cod. Oenipontan. 783 anni 1480. In 1. Vesp. — A 2, 3 inflexam. —

A 3, 5 a morte tristi. —
Ad Matut Das Invitatoriura : ist verändert in:
Qui coronat in aeternum Theclam protomartyrem,
Virginum regem adoremus, venite exsultemus.
In 1. Noct. A 2, 5 nee a minis. — A 3,5 scandit Thecla. — In 2. Noct.
A 2, 1 Adiuvavit. — In 3. Noct. A 1, 2 atrio eius. —
In Laud. A 5, 5
Quo et oramus. — Ad Bened. A, 5 nos fehlt. — Die Hymnen siehe Anal. IV,
Nr. 456-458.

74. Ce sancto Theobaldo.

In 1 . Ycs p e r i s. Sua Vota praesentari

Te donante et notari
Super Psalmos.
In aula caelorum,
A. Mente pura, corde mundo V. Ubi digne sublimatus
Resonemus et iucundo Noster manes advocatus.
In hoc festo, quo beatus
Est Theobaldus coronatus. Ad Majpüficat.

R. Gloriose Theobalde, A. praeclare confessorum

Gemma
confessorum, Gemma, Theobalde,
Te devote petit valde Fac amarc viam morum,
Vox peregrinorum, Te precamui- valde.
 — 203

In Laudibus. In 2. Vesperis.
Ad Magnificat.
Ad Benedictus.
A. Dulcis, mitis et benigne,
Pretiosum tunc erexit Serve bone, Deo digne,
Christus corau,dum prospexit Theobalde. nunc memento,
Ad Pineti moenia Quo labore, quo tormento
Tanta per exenia, Regnum Christi meruisti ;

Theobai di varias Tua prece nos dignare

Ibi dans reliquias. lesu Christo commendare.

Brev. Basileense imp. s. 1. 1478. —

Das übrige Officium de commiuii.
Es scheinen aber diese in dem Basler Brevier erhaltenen Teile die Trümmer
eines vollständigen Officiums zu sein. Wahrscheinlich entstammt demselben
auch die A und das Invit., welches Cod. Colonien. 28. saec. 15 bietet:
A. Optime decertans pro Christo principe miles
Theobaldus superum promeruit bravium.
Hicque triumphato feliciter hoste maligno
Gaudet collegio digniter angelico.
Propterea cuncti modulantes vocibus cdas
Dicamus cuncti: Gloria, Christe, tibi.
Invit. Adoretur flos Mariae,
Rex caelestis curiae,
Qui militem suum Theobaldum
Ab armis sublevavit ad caelum.
Dieselbe Quelle hat uns auch eine Strophe aus einem Hvmnus auf den
Heiligen erhalten Item versus hymni
: :

Plus currit in certamine

Confessor iste sustinens,
Quam martyr ictus sufferens,
Mucrone fundens sanguinem.

75. De sancto Theodolo.

In 1. Vesperis. 4. Iure Christi

praefertur ovibus
Antiphonae.
Gubernator,
1. Illustris civitas qui dum virtutibus
Subiacet Alpibus, Coruscat et miraculis,
Cuius amoenitas Suis vilescit oculis.
Accolis Omnibus
5. Curam gerens ovium
Grata videtur. Lumen subtus medium,
2. Hanc Sedunum ore pari Quod flagrabat in pectore,
ludicavit appellari Non occultas, Theodole.
Patmm definitio.
R. Qui Theodole,
tibi,
3. Postquam occubuit celebri famulantur honore,
Praesul, quem habuit, Qui tibi multimodas
Dono caelestis gratiae irapendunt carminis odas,
Sedunensis ecclesiae Secretum cordis
Curam sumpsit Theodolus. mundes a pulvere sordis.
 204

V. Ut eorum tibi gratus V. Plantatus est

Habeatur famulalus, in domo Domini,
Congeriem immanium Sociatus
Procul repellas sordium. sanctorum agmini,
Patri, nato
Ad Magnificat.
sanctoque flamini
A. Magnificum antistitem, Semper praesens.
Cui gladium ancipitem 2. Fama velox
Propter incursus hostium ocius alite,
Commisit rector omnium, Cursum agens
Magiiificemus. directo tramite,
Seriatam
Ad Matutinum. vitam Theodoli
In conspectu
Invitatorium. denudat Karoli,
Adoremus Christum regem, V. Ut honoris ad apicem
Quo donante suum gregem
Suum Dens pontificem
Promoveret per indicem
Sanctus rexit Theodolus.
Effectum.

3. Imperator
In 1. Nocturno.
illustris Karolus,
Antiphonae. Quem rex orci
nequam et subdolus
1. Fructuosae arbori
Turpi vinctum
Felicis Theodoli
tenebat crimine,
Sermo vivus et utilis
Liberatur
Fertur esse consimilis.
sancti iuvamine
2. Huius mundi blandimenta Theodoli,
Per ipsius documenta V. Dum in quodam concilio
Tamquam veneni poculum Dolore tactus nimio
Liquet sprevisse saeculum. Precum sibi suffragio
3. Pastor non mercenarius Subveniri postulat.
Irrigabat propensius
Sermonum eloquio
Corda pio studio.
In 2. Nocturno.
Responsoria.
Antiphonae.
1. Universae
1. Pro quantitate criminis,
fines Burgundiae,
Quod erat expers nominis,
Deo laudes
Visum aeterni luminis
solvatis hodie,
Amiserat.
Per quem regnat
in caeli solio 2. Pudebat eum promere,
Praesul noster, Quo laesus esset vulnere,
felix Burgundio, Kulli volens detegere
Theodolus. Culpam.
 205

3. Authenticis praesulibus Habent quasi despectui

Profitetur gemitibus, Doni virum exigui.
Suspiriis et fletibus
2. Arrogantes et elati
Sui dolorem animi.
Coram rege congregati
Responsoria. Propter munus exiguum
1. Sancti patres Parvipendunt innocuum.
affectu patrio
3. Reputatur idiota,
Adhibentes
Cuius Deo mens devota,
medelam saucio
Quod obtinere nititur,
Blande fovent
Indelate consequitur.
piis sermonibus
Pro commissis Responsoria.
tristem excessibus ;

y. Demum quidam antistites 1. Prosperante

Ad loquendum praecipites Dei dementia
Yideri volunt divites Sunt reversi
Consolando. patres ad propria
2. Decem missas Missarumque
quidam aut amplias, constricti debito

Vel viginti lubent solvi,

loquentes ditius, quod debent^ subdito,

Seu triginta V. Si quis forte sacerdotum,

promittunt propere Quod non erat cuiquam notum,

Pro sanando Regem ad devotum
ferret

letali vulnere; Revelante Domino.

V. Praesul noster inclitus,
2. Unus Deus
Humilis et tacitus,
et Simplex unitas,
Nihil est pollicitus
Quod per partes
Sed alii.
nequit pluralitas
3. Non latebit civitas Obtinere,
Supra moiitem posita de lapsu Karoli
Neque iusti sanctitas Manifestat
Hactenus abscondita; voto Tlieodoli;
Rex inquirit Karolus, V. Fusa prece pro peccato
Quot missas Theodolus Praeter usum perpetrato
Celebrare debeat. Regi valde conturbato
V. Crimen inanis gloriae Condonatur.
Devitans et iactantiae
Nutu caelestis gratiae: 3. Per virtutem
Solam, inquit, cantabo. superni numinis
Modum plene
In 3. Nocturno. cognoscens criminis
Regi refert
Antiphonae.
ipsius ordinem,
1. Hoc audito circumstantes, Seriatim
De se magna suspicantes, narrans origincm ;
 206

V. Inde quaedam exenia, Ad Benedictus.

Consulatum, regalia,
Praefecturam et alia A. Die praesul hodierna
Suscepit. Nexu über saeculi,
Area sedens in superna,
Dele culpam populi,
In L audibus. Ut nos solvat a peccatis
Fracta mole criminum,
Antiphonae. More tuae pietatis
Deprecare Dominum.
1. Thebaeorum legio
Detruncata gladio
Cum Ad Magnificat.
Christo regnat in caelis.

2. Ossa cuius Deo grata A. Ossa legens beatorum

lacuerunt inhumata Legionis Thebaeorum
Diu nudo sub aere. Agauno clauso rupibus
Sacris locasti mauibus,
3. Hinc in caelesti curia Summe praesul Theodole.
Fit grandis querimonia
Sub altare Dei.
Alia Antiphona.

4. Propter causam huius rei

Revelatur servo Dei A. gloriose pontifex,

Caeleste consilium. Tuis devotus opifex,

Conserva nos a grandine,
5. Felix praesul divinitus A gelu et a fulgure,
Evidenter admonitus Ut ubertate fructuum
Tobiam imitatur. Lauderis in perpetuum.

ßrev. ms. Agaimense saec. 13. Cod. Londineii. Add. 1543. A. Antiph. —
ms. Sedunense anui 1317. Cod. Valerian. s n. B. —
Antiph. ms. Seduuense
anni 1319. Cod. Valerian. s. n. C. —
Brev. ms. saec. 14. Cod. Palat.
Vindobonen. 13420. D. —
Antiph. ms. S. Vincentii Bernen. saec. 15. Cod.
Staviacen. s. n. E. —
Brev. Sedunense imp. Basileae 1497. F. Brev. —
Gebennense imp. Gebennae 1479. G. —
Brev. Lausanense imp. Gebennae
1509. H. —Brev. S. Petri Gebennen. imp. Gebennae 1556. I. In 1. Vesp. —
Beginnen mit der A ad Magti. FG, mit dem Invit. I; die AA stehen in der
2. Vesp. F, das R ebenda FG. —
A 2, 2 ludicatur D. A 3, 2 Praesul —
fehlt D. — A 4, 2 praefertur omnibus D. —
R, 6 mundet D. Ibid. 10 —
repellit D. —In 1. Noct. A 3, 1 Pastor nos H. —
R 1, 10 est fehlt H. —
R 1, 12 Sauciatus H. —
R 2, 10 Deus suum H. —
In 2. Noct. A 1, 1
qualitate H. —
A 2, 1 eum proxime D. —
R 1, 2 effectu proprio G. —
R 1, 8 tristis D. —
R 2, 11 Nil H. —
In 3. Noct. A 1, 8 Hunc quasi D. —
A 2, 4 innoxium D. —
A 3, 1 Keputatus D. —
R 1, 1 Properante H. —
R 2, 10 fehlt H. —
R 2, 11 perturbato 11. —
Ad Bened. A, 5 sqq. fehlen
D. — In 2. Vesp. Super Ps. A Curam gvrcns ovium etc. H. Zu der A —
O gloriose pontifex hat F die Rubrik Dicitur bis. :
—
Hymnen ad Vesp, :

et Noct.: Chorus caelestis curiae (Mone III, 516); ad Landes: Celsitudo sub-
limium (Mone 1. c).
 207 -
76. De sancto Theodorico.
In 1. Yesperis. Det caeli nobis atria,
Unum trinum adoremus.
Antiphonae.

.1. Theos unum sie et triimm, Ad M a t u t i n u m.

Deura verum condivinum Invitatorium.
Hunc laudate per omnia.
Templum hoc ingredientes
2. Oranius cum sacerdote Deum et recognoscentes
Theodorico devote In caelo vitara sentiant.
Passo in Antiochia.

3. Deus, ipsum qui respexit, In 1 . N c t u r 0.

In patronum hunc transvexit Antiphonae.

Ad chorum in Usecia.
1. Beatus vir, qui non abiit
4. Ritus Dei nominatus In concilio impioram,
Sanctus iste comprobatus Hie Seminare exiit
In passionis gloria, Fidem Christi filiorura.

5. Custoditor Dei dictus, 2. Quare fremuerunt geutes,

Deum sciens est condictus Quae hunc sanctum aceusarunt ?
Hie sanctus Theodoricus. Reges terrae nam praesentes
Propter fidem condemnarunt.
R. Triumphantem hierarchiam
Hie praesentat per sophiam 3. Domine, quid multiplicant
In hunc fusam per Messiam, Huie sancto insurgentes,
Dum mens eius per Eliam Turbati remultiplicant
Est ad caeli harmoniam Sic in ipsum saevientes.
;

Regnum mundi abdicavit, Eesponsoria.

Hymnum Deo decantavit,
1. Virtutibus nobilior,
Cläre dum sie enarravit :

Nobili virtuosior,
Volo pati, tunc se stravit
Coruscans est et clarior
Sanetam propter symphoniam;
In prodigiis et signis,
V. Albus corde candidatus,
V. Nobilior, virtute prior
Laetabundus, Deo gratus,
sanctus Theodoricus.
Bonitatis foute natus
In sanctorum coetum datus. 2. Christi fidem praedicavit,
Christi nomen dilatavit.
Cur hunc tortor carceravit
Ad Magnificat.
In latebris pessimis ;

A. Magnificat te Dominum V. Laus pia verba Dei

Cor, vox et sensus hominura sunt haec sancti Theodorici.
In hoc sacrosancto die, 3. Post hoc ipsum fustigarunt.
De quo iubilemus pie, Caesum virgis reportarunt
Exsultemus, festum demus Tamquam pravo
reclamarunt
Et in caelum resonemus, Morituro in torculo ;

Deo laudem decantemus, V. Gloria donatur

Ut patris huius patria sancto caeli Theodorico.
 — 208 —
In 2. Nocturno. 2. Domine, quis habitabit
Tuis in tabernaculis?
Antiphonae. Is, qui terris resonabit
Coruscando miraculis.
1. Cum invocarem super me
Vultus Dei verum lumen, 3. Domine, in virtutibus
Transcendit verum tuuc in me Divinis triumphaveram,
Spiritus Domini numen. Propriis quando nutibus
2. Verba mea tunc percipit Tormentis me submiseram.
Deus in excelso caelo,
Dum caro mortem suscipit, Responsoria.
Mors afflicta ensis telo.
1. Tortores, qui in tormentis
3. Domine, Dominus noster,
Hunc viderunt sanctae mentis,
Christianum praebe scutum,
In Sorte conversae gentis
Qui es conservator noster,
Praedecedunt in gurgite,
Dona regnum caeli tutum.
V. Christo conversi
sie raersi sub fide Christi.
Responsoria.
2. Praedicabat imprecando,
1. Protomartyr luliani,
Abdicati Christiani,
Immo verum prophetaudo
Docet fidem Tiposani,
Malum finem vitae fando
Binis istis apostatis
Qui pendet in eculeo. ;

V. Imprecor hunc finem,

V. Vincimus iniquum
sanctus ait Theodoricus.
sie sanctum per Theo-
doricum. 3. Se conspiciens devictum
2. Oeto pedum ultra vires Occidit per ensis ictum
Membrorum traxerunt vires, Sanctum corpus praeconstric-
Nee in hoc amittit vires, tum
Nam Christus reformat vires; lulianus ad ultimum;
V. Exora sancte V. Est martyr victor,
pro viribus o Theodorice. male victus erat ibi tortor.

3. Poenas hinc reiteravit,

Ferro carnem laceravit,
Ardens lampas tormentavit, In Laudibus.
Nam se signat signo crucis;
Antiphonae.
V. De poenis sancto
salvemur cum Theodorico. 1. Landes demus lesu Christo,
Nam caelum pro sancto isto
Paravit Antiochia.
In 3. Nocturno.
2. lubilum dat omnis orbis,
Antiphonae. Nam bis mundavit a morbis
Quam plures in Usecia.
1. In Domino confisus suni
Ex toto Christi fidelis, 3. Deus in isto laudatur
Quando poenis affixus sum Et laus eins adprobatur
Reponendo spem in caelis. Per fideles in Graecia.
 — 209 —
4. Benedicta decantatur In 2. Vesperis.
Huius laus et hyranizatur
Ad Magnificat.
Devotis in Francia.
A. Magnificemus hodie.
5. Laudate Deum caelorum Collaudemus cotidie
Et intrate laudis chorura Unura trinum, summum bonum,
Yos de lingua Occitana. Sancti Theodorici donum.
Per quod sanctus est formatus,
Ad Benedictus. In caelo canonizatus;
Uni trino supplicamus,
A. Benedictus est Israel Ut cum hoc sancto vivamus,
In hoc summo Beseleel, In huius doni gaudio
Qui praepes est ut Azael Cum sanctorum tripudio ;

Ad caelestem Jerusalem. Laus uni trino Domino.

Brev. Misnense imp. s. 1. 1483. A. —
Viatic. Misneusis imp. Lipsiae
1502. B. — Dium. Misnense imp. Lipsiae 1511. C. —
In 1. Vesp. A4, 1
Situ Dei A, Ritu Dei B; der Name des Heiligen ist in den Meifsner Bre-
vieren stets Theodoriciis geschrieben. Derselbe ist indes nach Ausweis
des Versmafses (cfr. alle VV. der 1. vmd 2. Noct.^ oft, meist sogar, viersilbig
zu nehmen; in dieser Hinsicht ist beachtenswert, dafs A einmal (R 2, 6)
Thiderice (Dietrich) schreibt. —
R, 9 dum se B. —
In 1. Noct. A 2, 3
accusaverunt AB. —
A 2, 6 condemnaverunt AB. —
A 3, 1 raultiplicati
A. — In 2. Noct. A 2, 1 concipit B. —
R 2, 6 o Thiderice A. Das —
Officium stammt offenbar aus Uzes (vgl. in 1. Vesp. A 3, 3; in Land. A 2,
8 und A 4, 3, sowie A 5, 3 (langue d'oc) ; ein Brevier von Uzes ist nicht
mehr bekannt. Zum Officium gehört der Hymnus Beatus auctor saeculi
(Anal. Xn, 236).

77. De sancto Tlieodoro.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Super Psalmos. Invitatorium.

A. Laudate, o pueri, Cum Theodoro, venite,

Deum resonando, lubilemus Deo rite.
Colentes Theodori
Festa iubilando. In 1. Nocturne.
R. Theodore, insignis
Antiphonae.
Martyr, nobis pro indignis
Interpella regum regem, 1. Beatus vir hie Domini
Nos fovendo tuum gregem, Legem scrutabatur,
V. Poscens cuncta bona, hone, Manu Deo non homini
Stes pro nobis, o patrone. Placere conabatur.
2. Quare nefandissimae
Ad Magnificat.
Gentes fremuerunt,
A. Magnificat hie Dominum Dum hunc iniquissime
Sanctus, cordibus hominum Sanctum perimerunt?
Dei magnificentiam 3. Domine, tu gloria.
Inculcans et potentiam. Tu susceptor fortis
Dreves, Historiae rhytlunicae. YII. 14
 — 210 —
Huic es et victoria 2. Fervens animositate
Per agonem mortis. Nacta opportunitate
Paganorum deam vanam
ßesponsoria.
Cremat ignibus Dianam,
1. Sicut dumi frondescentes V. Et dum cremaretur dea,
Rosam gignunt, sie parentes Templum uritur cum ea.
Clari darum genuere 3. Ipsum hinc incarceratum,
Theodorum, illustrem vere; Longa fama maceratum
V. Infans gratia praeventus Per se Christus visitavit
Plus quam clarus est inventus. Atque pane caeli pavit,
2. Iste puer adulescens V. In absconso fulget lumen
Morum venustate crescens Sui Visus in acumen.
Augebatur incrementis
Sanctis singulis momentis,
In 3. Nocturno.
V. Iuvenilem nam aetatem
Yertit in maturitatem. Antiphonae.

3. Hinc virtute roboratus 1. In Domino confidere

Recto gressu recti Status Miles hie solebat,
Tiro fortis placens Deo Per quem et collidere
Ambulavit coram eo; Hostes praevalebat.
V. Sic perfectus sie perfecta 2. Domine, hie voluit
Operatur atque recta. Tecum habitare,
Nam cor suum maluit
In 2. Nocturno. A dolo servare.
3. Domine, laetabitur
Antiphonae.
Hie in virtute tua,
1. Cum invocaret, visere Dum a te praemiabitur
Deus hunc dignatur, luxta vota sua.
Angustiatum misere
Responsoria.
Cor erigebatur.
1. Post a vinclis liberatur
2. Verba huius, Domine,
Mane audiebas,
Et a Publio temptatur
Verbis blandis atque duris,
Quem in tuo nomine
Nihil tamen profuturis,
Orare sciebas?
V. Amor namque aeternorum
3. Domine, magnifice
Sitim tollit terrenorum.
Laudem perfecisti,
2. Videns iudex quod se sprevit
Istum tam mirifice
Miles Dei, sie desaevit.
Dum coronavisti.
Legem mortis ut in eum
Responsoria. Ferret tamquam mortis reum ;

1. Demum Deo permittente V. Ipsum ergo concremavit

Paganismo saeviente Lictor, iudex ut dictavit.

Brinca vinculavit istum 3. Sanctus iste concrematus

Sanctum confitentem Christum, Igne mansit illibatus,
V. Ut sie aurum probaretur Immo vitam propter bonam
Et in ignem mitteretur. Trinam meruit coronam ;
 211 —
V. Erat enim virgo punis, Nunc datur prospicere
Doctor fidus, martyr dunis. Cläre, quem amabat.

5. Cordis in psalterio
In Laudibus. Domino psallebat,

Antiphonae.
Hinc pro desiderio
Mercedem carpebat.
1. Theodorus induitur
Virtutibus divinis, Ad Benedictus.

Unde non obruitur A. Benedictus, Domine,

Tyrannorura niinis. Qui felici omine
2. Deo cum laetitia Theodoro caeli gloriam
Cordis iubilavit, Das post mundi victoriam.
Cuius abs maestitia
Portas nunc intravit.
In 2. Yes peri s.
3. Plusquam multipliciter
Ad De um sitivit, Ad Magnificat.

Reficitur feliciter A. Theodorus, qui amputavit

lam, ut concupivit. Hostis Caput instar David
4. Deo benedicere Multam faciens virtutem,
Dulce iudicabat, Xobis impetret salutem.
Brev. Constantiense imp. s. 1. et a. (Handschriftlicher Eintrag im
Exemplar des Stiftes Mehrerau, welches aus der Bibliothek von Churwald
stammt) A. —
Propr. ms. Uttenpiirense saec. 16. (Handschriftl. Nachtrao^ im
Brev. Casinense. Venetiis 1568, Exemplar zu St. Stephan in Augsburg.) B. —
B hat monastische Form, die aber dem Officium nicht ursprünglich sein
kann, da die nötigen Erweiterungen prosaisch oder entlehnt sind. Nur eine
poetische A hat B mehr (die 4te der 2. Xoct.):
Benedicam Dominum Deum resonando
Colendo Theodori festa iubilando.
Es genügt daher, die Lesarten zu verzeichnen: In 1. Vesp. R, 6 Sis pro
nobis B. —
Ad Magn. A, 1 sq. hie sanctus Dominum corde hominum B. —
In 2. Noct. A 1, 8 misere fehlt A. —
R 2, 1 FiiTuus animositate B. —
R 3, 3 visitabat Ä. —
In 3. Xoct. A 3, 3 Hie virtute A. R 1, 1 vin- —
culis AB. —
R 1, 5 namque fehlt AB. —
Der Name ist mit Ausnahme von
R in 1. Vesp. und dem Invit. dreisilbig zu lesen Theodorus (Theudorusj. —
Hymnus: Martyr egregie Deo dilecte (de Communi) B.

78. De sancto Timotheo.

In 1. Vesperis. 2. Timotheum laudant gentes,

Quarum convertebat mentes
Antiphonae. Ad Deum verbis condignis,
Fidem Christi praedicando,

Omne genus harmoniae Veritatem confirmando

Laudet Deum in hac die Yirtutibus ac signis.
Timothei apostoli, 8. Hoc nomen a praesagio
Quem excelsi caeli aede Sancto Timotheo datur,
Sublimavit clara sede Beneficus suffragio
Cum principibus populi. Qui multis auxiliatur,
 — 212 —
In mortis naufragio Eins colat soUemnia
Errantibus suffragatur. Plebs fide innovata.
4. Iste Pauli discipulus,
Post praedicator sedulus
Fidem Christi [praedicavit], Ad Matutinum.
Qui ad aedificationes
Invitatorium.
Hierusalem dispersiones
Israel sie congregavit. Exsultet plebs, laudetur Deus,
5. Meritorum copia Plaudat coetus angelorum,

Cluens caeloiJin gloria Quod coniunctus Timotheus

Lucis a Christo sistitur Throno est apostolorum.
Et benedictus filiis
Veniarum auxiliis
Portis Sion inseritur. In 1. Nocturno.
R. Timotheum radiis
Antiphonae.
Solls veri illustratum
Ac dono multifario 1. Alludit nato Graecia,
Sancti spiritus dotatum, Lystris in Lycaonia
Linguarum verbo vario Ortus dedit initia,

Cunctarum locupletatum, Traxit per praeconia

Gentilium nefario Orbem quasi parentia
Rituique destinatura, Ad J)ei testimonia.

Ut fidei sacrario 2. Prophetiae poculis

Populum emendatum Inhians tantum oculis
Caeli locet diario Terrena consideravit,
Per summae vitae statum ;
Fide post illuminatus
V. Timothee, te sedulum Suavitatem vir beatus
Sentiamus precatorem Dei vidit et gustavit.
Apud Christum, qui famulum 3. Omnis beati gloria
Te elegit in pastorem. In crucis memoria
Exstiterat frequenter,
Ad Magnificat.
Qui meritis similibus
A. Exsultet nunc ecclesia Cum populi principibus
Mater meritis ornata, Constitutus est gaudenter.
Gaudeat tota Graecia
Responsoria.
Virtutibus illustrata,
Lystris in Lycaonia, 1. Sollemnis doctor gentium
Plaude [prole] de te nata, Sanctum fide roboravit,
Sed concine praeconia, Quem cum turbis credentium
Ephesus, pie solata, Sancto spiritu dotavit,
Timothei patrocinia Quem post Unguis loquentium
Sentiens multiplicata, Dominus magnificavit ;

Bordeolem in Gallia, V. Talibus igitur signis

Urbs fide rcnovata, In se Christo perpetratis
Laetare, Britannia, Adhaerebat vir insignis,
Per apostolum renata, Post doctrinis Pauli gratis.
 213

2. Imitator sedule, Et obsidem credentium

Comes Pauli discipule, Ad Gallias destinavit
Qui respuisti terreiia, Sanctum, qui cor conantium
Et propter Dei filium Verbo Dei irrigavit
Elegisti exsilium Ac statum sie viventium
Linqueus patriae amoena, In melius mutavit;
V. Linquere fac nos vitia V. Arguendo increpavit
Et post mortis exitia Ex more docti mystici,
Da caeli loca serena. Verbum vitae seminavit

3. Expositum periculis luxta praeceptum raagistri.

Sequitur et miraculis 2. Properavit apostolus
Paulum ad urbem Romanam Ad Burduelem famosam,
Timotheus, vir beatus, Ubi fovebat populus
Lorica fidei armatus, Sectam superstitiosam,
Non timens gentem pro- Hunc admonuit sedulus
fanam, Fidem Christi gloriosam,
V. Debita beneficia Ut sumeret incredulus
Impendens et solatia Virtutibus copiosam;
Paulus ob doctrinam sanam. V. Resistentes primo flexit
Beatus signis caelitus
Gallos, quos ad Deum vexit
In 2. Nocturno. Cum verbis evangelicis.

3. Orthodoxam dilatavit
Antiphonae.
Fidem verbis, baptizavit
1. Egressus rex et dominus Populos cum prioribus,
Per Timotheum subiecit Ecclesias instauravit,
Gentes, quem sibi comminus Presbyteros ordinavit
Coheredem fecit Ex clero meliori,
Regni et nihilominus Timotheusque sanavit
Principibus adiecit. Caecos, claudos et donavit
2. In petra nunc exaltasti Remedia languoribus.
Caelestis celsitudinis V. Hinc est, quod non immerito
Timotheum et fundasti Timotheus comparatur
Ut turrim fortitudinis, Apostolis et debito
Dens, per quem effugasti Cum honore veneratur.
Hostesque sanctitudinis.
3. Opus Dei nuntiat
Intelligens eins facta,
In 3. Nocturno.
Suasit, ut plebs excutiat
Antiphonae.
Idola mute facta
Baptismumque suscipiat 1. Ecce, columna polita
Criminis delentem acta. Dei aedificiorum,
Quam faex non exinanita
Responsoria.
Nunquam sordetpeccatorum,
1. Romae doctor gentium Altat cornua [ignita]
Biennio disputavit Ad sedes regni polonim.
 — 214 —
2. lustis nova lux oritur, In Laudibus.
Rectis corde laetitia,
Per Timotheum moritur Antiphonae.
Sculptilium stultitia,
Gloria Dei colitur, 1. Parata est Timotheo
Exosa fit malitia. Sedes cum magno decore
In caelis, propinqua Deo
3. Nimis hie testimonia Domino, qui cum amore
Cum praeceptis custodivit Regem [Lucium] cum eo
Et omni sanctimonia Suo convertit ab errore.
Beatus Deo servivit,
2. Factus hie Ephesiorura
Eiciens daemonia
Praesul per Paulum doe-
lugum Domini subivit,
torem
lussit oves pascuorum
Responsoria. Adorare creatorem
Et in laudibus hymnorum
1. Regnum intravit Britonum Confiteri redemptorem.
Timotheus et Dominum
lesum Christum praedicavit, 3. Timothei anima
Vigilans ad te de luce,
Plures deos annuUando,
Deus, sitivit intima
Sacro fönte baptizando
Pebem Deo dedicavit,
Teeum commori in cruce,
V. Instans sacris argumentis
Quam ob rem sumit maxima
Idola conversae gentis
Gaudia [cum] Christo duee.
Penitus exstirpavit. 4. Omnes animae iustorum
Semper benedicant Deum,
2. Celeriter opinio
Qui ad gaudia polorum
Beatique religio
Transtulerat Timotheum.
Timothei intimatur
Lucio tunc, egregio 5. Landet Dominum de eaelis
Viro, qui more regio Omnis Spiritus iustorum,
Britannis dominabatur, Quod vir prudens et fidelis
V. Omnipotentis famulum, Cum erementis talentorum
Ut suae legis modulum Hostium ereptus telis
Narraret, rex deprecatar. Intrat gaudium eaelorum.

3. Nutu divino veritas Ad Benedictus.

Fidei tunc dilatatur,
Caelestis cum claritas
Lucio manifestatur,
Angelica quem puritas
In somniis hinc hortatur,
Ut oboediens Caritas
Timotheo tribuatur;
V. Evigilans absque schisma
Rex credulus esse coepit,
Sacrum fidei baptisma
Mox a sanctoque suscepit.
A. Cum in Pathmos insulam
lohannes relegatur,
Ephesiorum infula
Timotheus sublimatur,
Suae plebis pericula
Timeseens exsecrabatur
Deos spernendo idola,
A malignis post necatur
Et, ut Christo per saecula
Conregnet, victor levatur.
 — 215 -
In 2. Vesperis. Cuius decorem faciem
lam contemplatur divinitus,
Ad Magnificat.
Ipse nobis sacrae spei
A. lam in salutari Dei Pacem concedat penitus,
Exsultat Spiritus Timothei Cuius festo requiei
Cum Deo gaudens caelitus, Honor praebetur debitus.
Brev. ms. Curiense (?)Cod. Archiv. Sangallen. Fabarien. IX.
saec. 15. —
In 1. Vesp. Sancto Timotheo datur. R, 11 docet— Ad Magn. A, 5 Hy- —
stris.— Ibid. 11 lies Bordeohim? —
In 1. Noct. A 3, 2 In fehlt. R 1, 3 turbis —
gentium. — I n 2. Noct. A 1, 5 Kegni et caeli. —
R 1, 1 Bonus doctor. —
R 2, 1 Apparuit apostolus. —
In 3. Noct. A 1, 4 sordes. A 3, 3 omnia. —
— R 3, 4 Lupo manifestatur. —
In Land. Ad Bened. A, 7 Deo. In —
2. Vesp. Ad Magn. A, 9 Honore.

79. De sancto Thoma.

In 1. Vesperis. Qui sibi apostolum

Elegit Thomam Didimum.
Antiphonae.

1. Dies adest veneranda,

In 1. Nocturno.
In qua caeli non mutanda
Scandebat Thomas ardua. Antiphonae.

2. In caelesti nempe luce 1. Ceu scribunt metrici,

Est receptus Christo duce vult triplex India dici.
Palea carnis mortua. 2. Prima mare Unit,
3. lustos Dens sie dilexit, minus altera, tertia finit.
Quod ad astra hos devexit, 3. Rex Maurorum concipit
Ubi pax et gratia. mittere legatum,
4. Exaltat Deus mansuetum Mittit, proficiscitur,
Et superbo confert letum fit cordis optatum.
In nefanda patria.
Responsoria.
5. lustus iure perseverat,
1. Venit Hierusalem
Nam qui erit, est et erat,
artis pro structore,
Huic regni dat atria.
Huic narrat Dominus
Ad Magnificat. Thomampro maiore.
A. Novum sidus caeli micat, quanta luce limina
Cum se Thomas Christo dicat resplendent polorum.
Dono sancti spiritus, Cum Deo regnant agmina
iudex futuri mundi, qua apostolorum;
luva, Stygis ne profundi V. Qui eras, es, eris vere,
Nos demergat aditus. Confer illic nos gaudere.
2. Inter quos laudabilis
Ad Matutinum. Thomas et amabilis
Laetatur crebro gaudio
Invitatorium.
Coniunctus Dei filio;
Regem regum V. Iure illum veneratur,
Adoremus Dominum, Cuius lauro decoratur.
 — 216 —
3. Propter iussum Domini V. Hie egenis donat victum,
Pincerna servum ferit, Peste gravi levat ictum.
Qui in ripa rivuli
A fera raptus perit,
V. Cuius dextram canis prendit In 3. N cturn 0.

Ac convivis hoc ostendit.

Antiphonae.

In 2. Nocturne. 1. Dilectus hie Domino

In messe laborat,
Antiphonae.
Ubi saeva rabies,
1. Ab Hebraea sonitus Illic mite rorat.
magnus promovetur, 2. Dum sie longa tempora
Dum videt, apostoli Pro Christo certavit,
quod verbum completur. Cursum huius saeculi
2. Rex, convivae pariter Deo consummavit.
nimis expavescunt, 3. Caelum clara lampade
lUic dum miracula undique lustratur,
talia patescunt. Qui in fine vicerit,
3. Rex perorat, copula illic consolatur.
quod sua sanxetur,
Quibus favet, regium Responsoria.
Votum hinc completur.
1. Post decursum in condenso
Responsoria. Nesciens beato prenso
1. Mira fides in Hebraea Tradit hunc tortoribus
Debet fari, cum sit rea Quatuor, hie similis
Et in reis suggestio, Caesus plagis a binis vagis
Gesta credit non a dea Finitur militibus ;

Yel a diis nee pharisaea, V. Ovis saevis lupis datur,

Haec solvitur dum quaestio ;
Ubi sanctus cruciatur.
V. lustus Dens est cuncta 2. Postquam horum ense cadit,
Vindicans quoque delicta. Ad caeleste regnum vadit,
2. Christi virtus comprobatur, Ubi vera gaudia,
Ab errore quod fugatur Locatur luce piorum
Puer, regis tilius, ludexque datur reorum,
Infra saepta consolatur, ludicet ut omnia ;

Ubi more iiguratur V. Ecce, verus Israelita

Thomas summi nuntius; Ubi dolus non est.
V. Spiritus, ubi vult, spirat, 3. in quantis fulget ille,
Hie deductos ad se gyrat. Cuius manu rigant stillae
3. Investigat rex structorem, Sacrosancti lateris,
Quem optaret meliorem Quo palpato primum credit
Misso late nuntio, Et ad mortem huic obedit
Thomas adest, destinatur Viam docens aetheris,
Ad structuram, Indis datur V. Dominus, quod marte regnat,
Salus regi nescio; Dum affirmant, iste ncgat.
 — 217 —
In Laudibus. Ac creatorem omnium
collaudat creatura.
Antiphonae.

1. Praecinctus est Dominus Ad Benedictus.

Virtute pietatis, A. Solis cursu consummato

Dum locatur Didimus Corporeque iam allato
In luce claritatis. A turba fidelium
2. In conspectu ipsius Terrae ac humo mandato,
Est dignus introire, Manus, pater, te beato,
Non veretur gravia Tangens latus regium.
Pro Christo qui subire.

Congregando triticum
In 2. Vesperis.
3.
Ad te, Dens, sitivit, Ad Magnificat.
Adeptus est merito
A. Omnis luctus expietur.
Donum, quod cupivit.
In apostoli laetetur
4. Pater atque filius Quivis festo, qui fovetur
Sint semper benedicti^ In caeli deliciis ;

Qui cum sancto spiritu beate. Thoma, pie

Sunt unum et invicti. Verum Dei iam aroma,
5. Pia sonat contio Tu draconem saevum doma,
voce non obscura, Ne subdat nos vitiis.

Hermanni Morungen saec. 15. Cod. Cassellan. Ms. Theol. Fol.

Brev. ms.
145. — In Vesp. A 2, 3 carnis mutiia.
1. —
Ad Magn. A, 5 eva stygis
ne. —
In 1. Noct. A 1, 1 Seu. — A 3, 3 Mittitur. R 3, 5 dexteram. — —
R 3, 6 Hac. — In 2. Noct. A 3, 2 lies sanetiir? R 1, 2 sari, tit. — —
R 2, 3 Puri reg-is. —
R 2, 8 quaeque. —
R 3, 4 domator fehlt eine Silbe und :

der Eeim. — R 3, 5 undis datur. — In 3. Noct. A 2, 3 Cursiim lux saeculi.

— A 3, 1 claro -— R 3, 2 sacri sancti. — R 3, 8 affirmant apostoli iste. —
In Land. Ad Bened. A, 2 que 4 sqq.
fehlt. — Ibid. Terrae mandato hac
humando manus pater de beato tangens latus regum.

80. De sancto Thoma.

In 1. Vesperis. 4. Nomen Christi gloriosum

Cunctos laudare monuit,
Antiphonae.
Omnem actum scelerosum
1. Assunt soUerania Plebem vitare docuit.
Thomae apostoli,
Deo praeconia 5. lesus, salvator omnium,
Solvant fideles populi. Elegit Thomam apostolum,
Per cuius praeconium
2. Athletam Christi
fortem mirificavit,
Suum salvat populum.
Thomam apostolis
Ad Magnificat.
consortem Dens aggregavit.
3. Regis Christo militare A. sancte Thoma, lesu dilecte,
Sanctus Thomas studuit, caelestis aulae architecte,
Signis miris coruscare Verae viti Christo inhaesisti,
Divinitus meruit. Cuius palmes sacra exstitisti,
 — 218 —
Tu clarus doctrinaetmiraculis, In 2. Nocturno.
Nos iuva suffragiis sedulis.
Antiphonae.
Ad Matutinum. 1. Sancti Thomae pretiosa
Invitatorium. Mors est coram Domino,
Cuius facie dulcorosa
Christum regem corde et ore
Fruitur sine termino.
psallentes collaudemus,
Cum apostolo Thoma 2. Miles Christi et amicus
confitentes adoremus. Est gratus Deo apostolus,
Pius, mitis et pudicus,
In 1. Nocturno. Quo culpae non fuit dolus.

Antiphonae. 3. Vincula solvit vinctorum

1. Thomas errantem Indiam Et caecos illuminat,
Christi fidem instruxit, Morbos curat infirmorum,
Donans baptismi gratiam Daemones exterminat.
Ad Deum multos perduxit.
Responsoria.
2. Passionis dominicae
Bibit Thomas calicem, 1. Hic apostolus insignis
Civis aulae angelicae Saeculum illuminavit
Apprehendit apicem. Doctrinis sanctis et signis
3. Ad In dos ire renitentem Et defunctos suscitavit,

Dominus misitadsalvandum, V. Caecis visum restauravit,

Ibi populum credentem Aegros varios sanavit.
Et in caelis coUocandum. 2. Dominum resurrexisse

Responsoria. Thomas credere noluit,

Donec ipsius tangere
1. Sancti Thomae apostoU Loca clavorum meruit,
Veneranda soUemnia V. Quem videndo adoravit,
Fideles celebrent populi
Deus mens, exclamavit.
Cum devota laetitia ;

V. In hac die decantemus, 3. mira Dei dementia,

Landes Christo iubilemus. Qui discipulum non reprobavit,
Sed benigna paenitentia
2. Thomas a Christo dilectus
In Indiam est directus,
Ad fidem revocavit
V, Et beatos non videntes
Ut errantes convertat gentes,
Esse dixit sed credentes.
Fidem rectam suscipientes,
V. Quas de hostis fauce eruit
Et baptismi fönte abluit.
In 3. Nocturno.
3. Praedicante
Christum apostolo
Antiphonae.
Rex accedit
cum omni populo, 1. Hostiam laudabilem
Se iugo Christi subdidit, Sanctus Deo offerebat,
V. Confractis profanis idolis Per quam Christus placabilem
Et visis tot miraculis. Se plebi exhibebat.
 219 —
2. Captivorum liberator, In Laudibus.
Sancte Thoma, exstitisti,
Antiphonae.
Perditorum reformator,
Prudens pastor gregisChristi .
1. In throno duodecimo
Assessor superni iudicis
3. Semen vitae seminasti, Honore fulgens maximo,
Praedicator egregie, Audi preces gregis supplicis.
Fructum multura reportasti 2. Opifex mirabilis
In regnum regis gloriae. Dispergendo multiplicat,
Fit caelis aula nobilis,
Responsoria. Quam in terris fabricat.

3. Dei comitante gratia

1. Apostolus ab infidelibus
Carceris vinculis constringitur
Ad Indos progreditur,
Triumphans redit cum gloria,
Atque super laminas pedibus
In caelis gaudens excipitur.
Nudis ardentes stare cogitur,
V. In fornacem 4. Carnis pellit illecebras,
flammeam mittitur, Informat continentiam,
Sed per Christum Errorum fugat tenebras
illaesus egreditur. Ad caeli ducit patriam.

5. quanta bonorum gloria

2. Postquam dementia divina, Te Dens exaltavit,
Per apostolum Thoma, dum virtutum copia
multa Signa fecit Cunctarum te cumulavit.
Civitas Indiae Calamina
In ipsum truces
Ad Benedictus.

manus iniecit A. Christi amice eximie,

Et diris lanceis interfecit. Tuterrena cuncta respuisti,
V. Propter Christum, Ideo Dei dulci facie
quem praedicavit, In caelis frueris, ut sitisti,

Et miraculis Cuius summa gaudia hodie

quia coruscavit. Cum Christo regnaturus in-
troisti.
3. felix Thoma apostole,
Lumen mundi Ad Magnificat.

etiudex saeculi, A. apostole beatissime.

A delictorum absolve mole Tu factus fidelis dupliciter,
Animas te Thoma, singularis Didyme,
laudantis populi. Videns et tangens Christum
V. pastor gregis feliciter,
Christi indite, doctor, apostolorum optime,
Duc nos ad aetemae Ora pro nobis Christum
gaudia vitae. iugiter.

Brev ms. Cracoviense Cod. Capit. Cracovien. 20.

saec. 15. In 1. Vesp. —
Ad Magn., 6 Nos — In
1. Noct. R 3, 4 universo populo.
in vita suffragiis. —
In 2. Noct. A 3, 2 Et fehlt. —
R 1,6 variosque. R 2, 1 sq. Thomas —
resurrexisse. —
R 3, 3 poenitentia benigna. —
In 3. Noct. R 2, 4 India. —
R 2, 5 ipsum crucis. —
In Land. A 2, 3 Sic coelis aula. Ein anderes —
 — 220 —
Officium auf den Heiligen, in welchem einzelne Reimanklänge unterlaufen,
F
—
findet sich in Antiphon, ms. Raigradense la 1 anni 1525. Die A ad Magnif.
in 1. Vesp. lautet:

O vitis vitae bone palmes, Thoma beate,

Gestans maturos effuso sanguine botros,
lesu, Victor mortis, fac, ut plantemur in hortis
lerusalem vivae, qua flores tu sine fine.

81. De saBcto Thoma.

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
Antiphonae. Invitatorium.

Thomas, quem tangit,

1. Thoma, dux errantium,
Ut Deum pangit,
Virtus infirmantium,
Illum laudemus,
fides dubitantium,
Huic iubilemus.
Ad caeli duc solatium.

2. Gratia regalis In 1. Nocturno.

lateris profluxit ab alis,
Antiphonae.
Dum palpans dixit:
meus es Deus unde
; revixit. 1. Inclita devotis
colimus sollemnia votis,
3. felix Thoma,
Didymi discipuli
qui dulce virtutis aroma
caelestis regis amici.
Tactu sensisti
contrectans vulnera Christi, 2. Gloria, vera salus
Mollifica mentes susceptor tu, Deus, eius,
duras et labe carentes, Ipsum magnificando,
Ad caeli caulas iustificando, vocando.

nos tecum transfer ad aulas. 3. Corde, manu mundus

4. Thoma, fidelium
Deum quaerit sitibundus,
Cuius amor satiat,
Consolator fidelis,
nee fastidit satiatus.
Te pie colentium
Esto memor in caelis, Responsoria.
Fer nobis suffragium,
1. Indorum magnus
Ut aeternum gaudium pater hac est culmen adeptus,
Sit nobis in praemium.
Ut regat et pascat

Ad Magnificat.
ipsos sua per documenta,
V. Caelitus eligitur
A. Thoma Didyme, Christum Thomas et iustificatur.
Qui meruisti tangerie,
Te precibus In 2. Nocturno.
Rogamus altisonis,
Responsoria.
Succurre nobis miseris
Ne damnemur cum impiis 1. tactor Christi vulnerum,
In adventu iudicis. Sanato vulnus scelerum,
 — 221 —
Ut quibus mens est credula, lesu Christe, rex bone,
His actio sit sedula; Nos a cordium fluctuatione,

V. In famulatu Christi, Tu digneris absolvere

Quem, Thoma, tetigisti, Omni tempore,
Obtine, ne cor tepescat, V. Ut qui te non videntes
Sed semper amplius exardescat. Tibi credimus, te sequentcs.
Tunc omnes beatificemur,
2. Quod Thomas, dilectus
Quando in fine
Christi discipulus, dubitavit,
huius mundi sistemur
Hoc idcirco Christus
Coram iudice,
Provide dispensavit,
Peccatorum viudice.
Ut haec dubietas
Fieret nostrae
fidel soliditas.
Carum suum In Laudibus.
V.
sie permisit errare,
Antiphouae.
Nos extraneos a fide
sie confirmare. 1. Orbem firmavit
sedemque paravit,
fidei
Postquam palpavit
In 3. Nocturno.
Thomas, de quo dubitavit.
Responsoria.
2. Morte Jesu factus
1. Benedic, Domine, incredulus ante protervit,
Tua dulcedine Sed tactu tactus
Te benedicentes in laetitia sibi servit.
Atque recolentes
Thomae praeconia, 3. Christi virtutem

Cuius vi Ctoria, videt hie recipitque salütem,

Fidei firmitas. Et Dominum iurat,

Spei sublimitas, et vulnus vulnere curat.

Ardor caritatis,
4. Tiro dies octo
Dogma veritatis
dubitans post hoc duce docto
Mundo dant vitae fercula
Doctus, qui vicit
Per infinita saecula.
V.
mortem, Dominum benedicit.
Consigna, fili Dei,
Nos famulantes ei,
o. Laudat de caelis
Luce tuae faciei.
Dominum iam mente fidelis
2. Thomae, cari tui, Caeli denique ius
haesitatione, capit in virtutibus eins.

Brev. ms. Garstense anni 1415. Cod. Lincen. F. p. 12, A. Brev. ms. —
S. Crucis 320. saec. 15. B. —
In 1. Vesp. Eine 5. prosaische A in A. —
Ad Matut. Invit. 4 Et iubilemus B. —
In 1. Noct. R 1, 2 hoc est B. —
R 2, 1 Quod fehlt A. —
In 3. No ct. R 2, 7 similitas A. R 2, 10 omnes —
fehlt A. — R 2, 11 Quando fehlt B. —
In Land. A 1, 2 paravit fehlt A. —
Alle im Vorstehenden fehlenden Teile sind prosaisch; insonderheit in 1. Xoct.
AA 4-6, RR 1, 3 und 4; in 2. Noct. AA 1—6, RR 3 und 4-, in 3. Noct. ad
Cant. A, RR 1 und 4.
 — 222 —
82. De sancto Trudberto.

In 1. Vesperis. 6. Securi caesus gloria

Coronatur, victoria
Ad Magnificat.
Per homieidas claruit,
flos caelestis, Quorum pes fuga caruit.
Christi splendide testis, 7. Qui rectum sagittaverant
Qui veraas roseo Obscureque peremerant,
per sidera celsa tropaeo, In hos sagittae redeunt,
Annue servorum Dum ludae more pereunt.
precibus, Trudberte, tuorum,
Ut nos, qui totis Responsoria.

colimus tua gaudia votis, 1. Sanctus iste tuo, Christa,

Ores in saeculum Firmatus iuvamine,
gaudere per aethera tecum. Domum fines et affines
Contempsit mentis culmine,
Ad Matutinum. V. Ut Abraham egressus est,
Quo monstrasti, ingressus est.
Invitatorium.
2. Apostolorum limina
Laudibus insomnes In Roma, inundi doraina,
vigilemus alacriter omnes,
Yisitavit humiliter
Dulci dulcisono Plorans et orans largiter;
modulantes ore Trudberto.
V. Quod dictavit devotio,
Impetravit oratio.
In 1. Nocturno. Trudbertus Roma veniens
3.
Antiphonae. Et Otpertum inveniens
tempore, Secus Numagum fluvium
1. Ut fructum daret (in)
locat hospitium,
Primum
Vir alto natus genere
V. Haec requies, quam elegit,
Patrem liquit cum patria,
Vitae cursum hie peregit.
Caeli requirens atria.
4. Quanta fulget
2. Non meditans inania
Trudbertus gloria
Trudbertus ex Hibernia
Hoc in mundo
Cum fratre Romam exsulat
caelique curia,
Et dona Dei postulat.
Sanitatum
3. Cumclamavit(hic)adDominum, probat frequentia:
(Ex) audivit factor hominum V. Lepram mundat,
Et pios fratres edocet, fugat daemonia,
Ubi se quisque coUocet. Aegris eins
4. Non quaerit hie mendacium, subvenit gratia.
Sed iuxta Rheni fluvium
Desertum vallis eligit,
Otpertus ipsum colligit. In 2. Noctur no.

5. Hie mane miles astitit Antiphonae.

Deo, sed hostis obstitit.
Per sanctitatis aemulos 1. In Dei tabernacula

Movendo zeli stimulos. Hie scandit sine macula,

 — 223 —
De valle montem Domini, Stolam beatitatis
Quam suo sacrat nomini. Maityribus cum beatis;
V. Beati eius oculi,
2. Praeventus in dulcedine
Qui vident regem saeculi.
Non laesus est putredine,
Et dum iam plures habuit
Mortis dies, non tabuit.
In 3. No cturno.
3. Deum in omni tempore
Benedicens a funere Ad Cantica.

Tot annis tabo vacuit

A. Martyr Trudberte,
Et integer apparuit. Christi miseratio per te
4. A timore inimici Nos a peccatis
Factus martyr est ereptus, solvat iungatque beatis.
Dum in exitu felici
Responsoria.
Regnum caeli est adeptus.

5. Multiplicans genimina 1. Agricola vitis, pater,

Virtutum caeli limina Palmitis est vitis mater;

Petivit laete germinans Vera vitis lesus Christus,
Et Victor pugnam terminans. Palmes eius est Trudbertus ;

V. Hie est, qui fert fructum

6. Palma florere clarius
multum,
Trudbertum caelo verius
Preces eius valent multum.
Ordo virtutum praedrcat,
2. Vitis vitae sacer Christus,
Tot languidis dum medicat.
Palmes eius est Trudbertus,
Responsoria. Per hunc in te maneamus,
1. Otpertus Dei famulum Cuius festa celebramus;
Videns in Deo sedulum, V. Ipse martyr et confessor
Sex viros eius proprio Sit pro nobis intercessor.

Mancipavit obsequio; 3. Ut plus ferat

V. Dat et vallem continuo fructum Christicola,
Possidendam perpetuo. Purgat eum
pater agricola;
2. Protrahebat continua
Sic Trudbertus,
In vesperum ieiunia,
confessor antea,
Aqua, pane post vesperum
Corpus alebat tenerum
Fructum tulit
;
martyris postea
V. Beati qui esuriunt ;

V. Confessio
lustitiam et sitiunt.
ferens martyrium
3. Pietatis sectatores Duplicavit
Plures habent derisores, talentum creditum.
Dei cultor hoc Trudbertus
Verae vitis palmes mitis,
4.
In famulis est expertus ;
Trudberte martyr, per te
V. Dormientem occiderunt
Palmes virens sit et florens,
Et martyrem effecerunt.
Sit beatum fructum ferens,
4. Vir plenus fortitudine V. Sit in vite vera manens,
Agni lavit in sanguine Summae vitae cantum canens.
 — 224 -
In Laudibus. Ad Benedictus.

Antiphonae. A. Vitis, Christe, verax,

vitae plantatio ferax,
1. Unanimes totis In qua Trudbertus
celebrantes gaudia vütis quasi palmes abundat refer-
Festa patris tanti tus.
studio veneremur ovanti. Protulit electum
rutilante sanguine fructum,
2. Qui post emeritae
Nobis propitius
certamina fortia vitae
concede precatibus eins,
Martyiü palmam
Ne vacui fructu
Victor tulit inclitus alraam.
damnemur perpete luctu.

3. Quem mox pompa meli

victricis in ardua caeli
A rege Christo In 2. Vesperis.
praelata die vehit isto.
Ad Magnificat.
4. Nunc inter superos
A. niargaritam
gaudet fortissimus heros,
pretiosa morte politiun,
Nobile purpurei
Suave rubens gemma,
gestans insigne tropaei.
flos dulcis, amabile stemma,

5. Martyr Trudberte, sacer, o care

Christi iniseratio per te Christo Trudberte, precare
Nos a peccatis Nobis divinae
solvat iungatque beatis. pietatis opem sine fine.

Cod. S. Petri Salisburgen. a VI 52. saec. 15. —

In 1. Vesp. Super
ps. et ad Magn. Ant. prosaisch; die obige als R bezeichnet; wahrscheinlich
ursprünglich A ad Magn., weil der A ad Ben. entsprechend. In 1. Noct. —
hat die Handschrift 7 Antiphonen mit Angabe von 7 Psalmen, d. h. eine
Antiphon und einen Psalm zu viel da es sich aber nicht mit genügender
;

Sicherheit ermitteln läfst, welche Antiphon zu tilgen, belasse ich die un-
richtige Folge der Quelle. —
R 3, 8 Nirmaga fiuvium. In Laud. Nach —
den obigen AA folgen noch fünf weitere:

1. Trudbertus algoribus 3. Caelesti pollens munere

C'onfpctus et laboribus Vir sanctus terrae onere
Etsi marcebat corpore, Desertae Domino sitivit,
Mentis vigebat robore. Qui ipsum ex nomine scivit.

2. Psallens hie in laetitia 4. Laudetur hie a pueris

Cordis Deo maestitia Trudbertus, quo letiferis
Fugata, pro quo est patria Carnis motibus non vincitur
Spreta, eius intrat atria. Neque ipsis subicitur.

5. Exsnlta])at in gloria
Pius triuinphatoria
Propitius cantantil)us
In (iyinbalis sonantibus.

Zu diesem Officium die Hymnen: In 1. Vesp. et Laud.: Gaudio plenis animis

(Anal. IV, p. 24ü); ferner die Hymnen Anal. IV, Nr. 462 ff.
 - 225

83. De sancto Udalrico.

In 1. Yesperis. Signis evidentibus

In salutem gentibus
Ad Mag-nificat.
Est praedestinatus.
A. Magniticemus Dominum
Angelorum et hominum, 4. Tum paternae gloriae

Venerantes redivivum
Fama resplendebat,
Cultui iustitiae
Sancti patris et votivum
Copia militiae
Udalrici transitum,
Votis respondebat.
Per quem divina gratia
Suscitavit magnaiia, 5. Hinc Romana limina
Quibus orbis illustratur, Pater visitavit
Et beati compensatur Et sauctorum numina
Confessoris meritum, Fletu miscens lumina
Terra, gens et patria, Supplex exoravit.
Cuncta sint felicia;
6. lam praeventa spiritu
Felix pater, nos exaudi
Vidua devota,
Congaudentes tuae laudi
Subolis intuitu
Et perenni gloriae,
Caelitus commota,
Per te sola solidetur
Domus in introitu
Et divisa reparetur
Pandit iusta vota.
Unitas ecclesiae.
Respousoria.
Ad Matuti num. 1. Flos regalis sanguinis
Invitatorium. Stemmate processit,

Praesul Udalricus, Quem praecelsi seminis

animo cum carne pudicus, Alter Abram gessit,

Regna subit vitae, Fide prolis incremento

Christo iubilate, venite. Et iugali sacramento,
V. Nam in Sara fertili

Theoberga risit
In 1. Nocturno. Et in Anna sterili

Antiphonae. Samuel em misit.

1. Nobilis prosapiae 2. Infans in cunabulo

Puer Udalricus Cives inquietat
Fructum tulit gratiae Et naturae speculo
Augustanae Rhaetiae, Yagiens prophetat,
Qua decurrit Lycbus. Quod in mundo fluctuante

2. Dilingarum moenia Sitcum Moyse plorante;

Hunc misere fiorem, V. Inter fletus aspidis

Cuius a fraglautia Ludit ad foramen

Germinis Germania Robur augens validis,
Sacrum hausit rorem. Languidis levamen.

3. Matris in visceribus 3. Lactis ab edulio

Nondum seminatus, Puer est suspensus,
Dreves, Historiae rhythmicae. VII. 15
 — 226

Quem divma sanctio Qui caelcstis patriae

Movit ad ascensus, Ac futurae gloriae
Rationis primilivos Cepit principatum.
Ut sie sacros potet rivos; 6. Patriarchis igitur
V. Novus heres veteri Primis comparatur,
Isaac succedit, Quibus sero nascitur
Fortis quaerens fieri, Foetus, qui diligitur,
Portes cibos edit. Tener abhictatur.
4. Sacra post crepundia
Eesponsoria.
Puer Deo gratus
Floruit facundia 1. Vox caelestis gratiae
Literis aptatus, Puer[ura] praesagit,
Sed detraxit theoriae Dragmate scientiae
Dura lippitudo Liae; Quod nil foris agit,
V. Brevi noctis spatio Artis viget magistralis
Caelitus docetur, Ubi vis et spiritalis:
Quod docentis studio V. Paulus sie eaelestia
Tardius habetur. Pereipit divina.
David ad rejialia
Fungitur doctrina.
In 2. Xocturno.
2. Theoberga nobilis
Antiphonae. Sponso viduata,
Bersabeae similis
1. Reuuit conubia Sedet desolata,
Stabilis athleta,
Cuius ad solaeia
Sancta vera nuntia Natus adolevit.
Detegit secreta Quem superna gratia
Et futura pracscia Spiritu replevit ;

Veri fit propheta.

V. Trucidato vitio
2. Heros dives merito Haeret paradiso.
Yitans voluptateni, Dans lamenta socio
Stupefactus subito Corde indiviso.
Didicit ex abdito Caelitus ut Aaron
3.
Causae pietateni. Praesul est eleetus.
3. Huius innocentia 13 1 propugnet, in Sion
Joseph adaequatur, Plebis dux effeetus,
Qui relinquens pallia Similis leoni ludae,
Fugit ab Aegyptia, Pelli Gedeonis udae;
Mente ne labatur. V. Duros verbis arguit
4. Prolis desiderio Novus Heremias,
Captus vehementer, Muros urbis exstruit
Darani sine vitio Alter Nehemias.
Rato matrinionio 4. sanctorum consulem
Gignit excellenter. Vita Seraphi[num],
5. Indolis eximiae üdalricum praesulem,
Fert Hugbaldus natum, Qui dum ad divinum
 — 227 -
Ministraret sacramentum, Quam athleta spe coronae
Vidit gloriae conventum; Necis Ictum sufferens.
V. Super virum dexterae 4. Vere felicem praesulem,
Dextera descendit Vere fidei doctorem,
Et sacrantis libere Quo parante Christo sacra
Meritum ostendit. Dextra cum ipso superna
Ad firmanda plebis corda
In 3. Nocturno. Sacra consignavit sancta;
V. ADomino factum est istud
Ad Cantica. et est mirahile in octdis
nostris.
A. Ave, pontifex benigne,
Ut te tui laudent digne,
Fac, ut semper exaltentur
Teque dulce glorientur. In L a u d i b u s.

Antiphonae.
Responsoria.
1. Salve, flos angelice,
1. Superum frequentia
Christus quem plantavit,
Sanctus hie stipatus
Vir, in quo magnitice
Fruitur scientia
Dominus reguavit.
Sempiterni Status,
Conspicit magnalia
2. Dum sudares in lectica,
Prudens apis ut formica,
Divae maiestatis
Sacri olei virtute
Et futura proelia
Vires tibi sunt statutae.
Christiauitatis ;

V. Sic lohannis oculo 3. Helisaeus et Hellas

Caelica perpendit, Spiritales tibi vias

Isaiae titulo Praepararunt in flueutis

Dominum intendit. Mitigatis elementis.

2. Ardens intus caritate 4. Actu, moribus et vita,

[Praesul] venerabilis Comis Christi parasita,

Foris lucet pietate, Fac nos semper benedici
Signis admirabilis Versus dolos inimici.
Morbis omnibus medetur 5. Omne spiramentum landet
Et oppressis miseretur; Regem caeli, per quem gaudet
V. Manibus angelicis Liber splritus in caelis
Flumina transivit, Christi famuli fidelis.
Hostiis pacificis
Portum inquisivit.
Ad Benedictus.

3. Gigas iste nobilis, A. Clarus mixtarum

Gigas vere fortis, caliginetenebrarum
vir
Currens via pugilis Dum micat astrorum
Virginalis sortis, non impar lumine morum,
Insignitus est tropaeo Pascitur aurorae
Totus ambulans cum Deo; stillantis gaudia rore,
V. Plus cucurrit in agone Donec in extremo
Motus carnis conterens. satietur sole supremo.
15*
 — 228 —
In 2. Vesp eris. Dum vir tantis meritis
Solls implet gentem.
Antiphonae.
Ad Magnificat.

1 Gratulare, Suevia, A. Eia, praesul alme Dei,

Nobilis patroni
Sacerdotum gloria,
Suscitans praecoiiia Qui cbaractere fidel
JMorbos et daemonla,
Nova laude throni.
Mortem pellls ut diel
2. IJbi ludunt phialis Langueat malltla;
Summae hierarchiae, Gaude, culus est iucundum
Coram agno cymbalis Nominls praecoiiium,
Resouantes pie. Chorum cerne laetabundum
Laudis ad obsequlum,
3. Plaude, mater, filio
Tabescentem fove mundum
Plausu laetabunda,
Vltae dans subsldlum,
Cuius patrocinio
Nos indlguos speclali
Laudis es fecunda.
lam exemptos saeculo
4. Ecce, vesper orbitis Vel iustorum generali
Gyrat occidentem, Fac ascribl titulo.

ms. Monasticum saec. 15. Cod. Carolsruhan. Geo. 51.

Brev. In —
1. Noct. A
6, 3 Sobilis. —
R 2, 1 cunabulis. In 2. Noct. A 1, 6 sit —
propheta. —
A 3, 1 innocentiam. A 3, 4 ad Aegyptia. — A 4, 4 Kairo. —
—
— A 5, 4 Hec futurae. —
R 1, 1 Hos caelestis. R 1, 5 Arti? niger. —
R 4, 3 consulem. —
In 3. Noct. Ad Cant. A, 4 lies duce?

84. De sancta Ursula.

In 1 . V es p er i s. 5. Christi merces
Virginumque tuarum spes,
Antiphonae.
Corona paratur,
1. Cbristl pietas, dum omnes martyrlzantur.
Quae virgines sacras Christi miranda
R.
Armat, pro te pati Mira miracula,
possint ut milites armatl.
Divae virgines iunguntur,
2. Christi sapientia, Pro te, Chrlste, patiuntur,
In sanctis patientia Fide sociatae,
Mira, virgines carae Colonlae martyrizatae,
sequuntur te caritate. V. Ab huius possessa
3. Christi bonitas, daemonum cultura perpessa.
Tuorum mira suavitas,
Virgines inermes
Ad Magnificat.

duras patiuntur sagittas. A. quam gloriosa est, Domine^

socictas in rcgno cacJoriim,
4. Christi amor, virgines
Claritate amablles, dum epulanics gaudcnt con-
Pro te patiuntur vivae sine [fme] in mensa tua
persecutorum ense plectun- super frumentoj vino et oleo
tur. nee idtra esuricnt.
 — 229

Ad Matutinum. V. Ad limina sanctorum

ducunt agmina virginum
Invitatorium.
chorum.
Virginum sacrarum
Adoremus Christum
Regem regum. In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae. 1. Voluntate bona

1. Yiam iustorum protectae luminis scuto

Dominus plantavit suorum,
luste coronantur
Dum iuxta aquarum positae nunc in loco tuto,

vincit Ursula frenum poe- 2. In universa terra

narum. merita sanctorum pretiosa,

2. Praeceptum Domini In Rheno trucidatae

praedicantes ac mandatum, gaudent nunc laureatae.
Romam venientes 3. De habitaculis iustorum
papara visitarunt. hae sanctae virgines lae-

3. Dominus lias virgines tantur,

mire ditavit. Sanguine Coloniae

Ad Stadium caelorum fuso interficiuntur.

lenissime has vocavit.

Responsoria.
Responsoria.
1. Ursula praeclara 1. Ursula devota,
tu nasceris ex alta Sara, sequuntur te agmina tota
Unda sacra[ta] Ad papam Urbanum,
cum esses purificata, regem spernentes profanum,
Idolis spretis Christo ut iungantur,
laetaris iam cum beatis, apostolos visitare conantur,
V. Dei tu cella V. Quia sie altissimo
mellis, vinea, rubea Stella. [Domino] placuit Deo nostro.
2. Ursula speciosa, 2. Ursula, tu mitis
tu sponso vernula rosa, dulcis et es Sunamitis,
Sequeris [Christum] In cella Christi
miserum spernens mundum sedem tuam posuisti,
istum Illuc duc servientes
V. Oleo retento, tibi mundoque gementes,
apud sponsum nostri me- V. Ut tecum Colonia
mento. quiescamus patria sancta.
3. Ursula benigna, Ursula regina,
3.
virginum flos, suscipe, digna, te laudant agmina trina
Preces tuorum, Martyrum, confessorum
iunge sociis supernorum, ac virginum sacra[ta]rum,
Cum quibus laetaris V. Caelo quos iungis,
semper et in aevo bearis; ubi cantant carmina laudis.
 — 230 —
In 3. Nocturno. Sponsam dum pavit
Antiphonae. iide cinctam et ornavit.

1. Ursula columba, 2. In laetitia Domino

cum angelis tunc laetaris, omnes fideles servite,

Meritis gloriosa Cuius conspectu

caelo coronaris. dicunt omnes : iubilate.

2. Regis gloriae 3. Ad Dominum vigiles

portas tu introisti, cuncti convertite mentes,

Hostem et mundum Ursulam vigilem

cum carne vicisti. voce cordis implorantes.

3. Omnes in Domino 4. Omnia opera

laetamini recti corde, Domino tunc benedixerunt,
Quorum peccata Virginum spiritus

deleta sunt cum sorde. caeli dum susceperunt.

Responsoria. 5. Deum in caelis

landet mens fidelis,
1. Ursula mansueta
Christus quia Ursulam
ducitur ad victimam laeta,
suam coronavit sponsam.
Ut nee piaeceptis
regis alliciatur ac minis,
Morte dira [bona] Ad Benedictus.

Christi consequitur dona; A. Ursula, lucens salus,

V. Et victima Christi miserorum a turbine mundi
mundum hunc supera[vi]sti. Libera servos
2. Ursula beata tuorum, oleo eifuso
duc nos [quoque] ad dona Sequeris digne
grata, sponsum virginibus cum
Quo sponso tuta sacris,
inniteris ut columba Contemnens mundum istum,
Corpore vulnerato Nobis miserrimis
martyrio consummato, in valle lacrimarum
V. Sis nobis, sponsa, Fove precibus
pia ad sponsum advocata. numeroque ancillarum.
3. Ursula laetabunda,
nostra tu gemebunda
Tolle et absterge In 2. V esperis.
ac vincula nostra dele,
Antiphonae.
Ut liberi a peccatis
reguo sociemur claritatis, 1. Ursula in sanctorum
V. Ubi [nunc] gaudes, locata splendore iustorum
cum sponso organis plaudes. Cum suis plaudet,
angelorum choro gaudet.
In Laudibus. 2. Generatio rectorum
Antiphonae. benedicetur, Christe, tuorum,

1. Ursulam decore Ursulam recto corde

induit Dominus et honore, reperis quoniam sine sorde.
 231 —
3. Cum exsultatione Ad Magnificat.
venient iubilando A. Ursula summi regis
Hae sacrae virgines ßlia decora,
pro bonis supplicando, Suavis et mitis,
praeclara et honesta,
4. lustae tuo iiomini.
Peccatis foedati
Domine, coniitebuntur,
te supplices exoramus,
Cum tuo vultu
gaudent et laetabuntur.
Mundo quoque pigri
laudes tibi canamus,
5. Filiae Sion Christo ut iungas,
hodie Dominum laudabant, in mari (mundi) periclitatos
Canticum novum Ad tuas excubias
sonoris hymnis cantabant. ducas cum beatis.

Brev, ms. saec. 15. Cod. Sangallen. 415. —

In 1. Vesp. A 4, 4 ense
patiuntur. —R, 3 Dira. —
In 1. Noct. R 2, 4 niisericis spernens. R 3, 8 —
diicnntur agmiua virginum tuorum; lies: ducunt agmina, virgo, tuoriim? —
In 2. Noct. A 1, 1 Voluntati boni. —
A 1, 2 protecti. A 1, 4 positi. — —
A 2, 3 trncidati. —
A 2, 4 laureati. —
A 3, 3 sq. fuso Coioniae. R 1, 6 —
Lies Romam visitare oder Sanctos visitare? —
R 2, 2 et sona mitis. In —
3. Noct. R 1, 7 Lies Ut victima? —
R 3, 5 sq. Lies Ut liber peccatis regno
socier? — In Land. A 1, 8 pascit. —
A 4, 1 lusti. Ad ßened. A ist—
durch und durch verdorben. —
In 2. Yesp. A 1, 4 plaudet. A 2, 4 lies —
reperis quia sine? —
A 5, 4 sonoribus.

85. De sancta [Jrsnla-

In 1. Vesperis. Ad Matutinum.
praeclarae margaritae, Invitatorium.
R.
In supremo poli sitae, Exsultent omnes hodie
Regi vitae iam unitae, Collaudando Dominum,
Nobis piae subvenite Qui summae stola gloriae
Virgines, Coetum sacratum virginum
V. domnae gratae, Decoravit eximie.
sponsae Domino sociatae,
Luce coronatae,
caelesti sede locatae.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
Ad Magnificat.
1. Diversis mundi partibus
A. Sponsus pulcher prae omnibus, Virgines quaeruntur,
Rex et sponsus virginum, Virginis aspectibus
Candidatis virginibus, Ursulae traduntur
Purpureis per gladium, Imbuendae.
Suum iunxit conubium, 2. Undenis milibus
Caeli iungendo civibus Coetus consecratur,
Per passionis bravium In Dei legibus
Super astris invexit. Seraper meditatur.
 - 232 —
3. Spectaculnm pulcherrimum In 2. Nocturno.
Turbae speculantur,
Coetum quod sanctissimum Antiphonae.
Valde venerantur.
1. Exercitus virginum
4. Ursula, virgo regia,
Fortiter pugnantes
Moribus ornata,
Ducem habent Dominum,
Vera docta scientia
Ipsum imitantes
Verbi sparsit sata.
Sursum levant animum
5. Mens earum dedita Sursum contemplantes.
Laudibus divinis.
Legi Dei subdita 2. Amant Christum, mundum istum
Non terrentur minis. Prorsus spernunt, quia cernunt
Penitus
Responsoria. Esse vanum et profanura,
Virgo sancta poUicetur Caelum quaerunt, mente gerunt
1.
Assentire nee veretur
Dona sancti spiritus.

Regi se copulari, 3. Mira Dei potentia,

Si virginum coetus detur, Quae per mundi debilia
In quo crimen non habetur Mundi vicit fortia.
Nee potest notari,
In consensu pari; 4. Naves scandunt, ore pandunt
V. Virgineus coetus Laudem creatori,

adducitur undique laetus. Inter undas maris raundas

Preces dicunt, benedicunt
2. Munditia castitatis
Glutinoque caritatis
Omnium rectori.

Conglutinantur virgines 5. Gaude, mater ecclesia,

Verae luci claritatis Oportet te gaudere.
V. Formaque sanctarum Ad caelorum gaudia
monstrat bona virtus earum. Virgines pervenere.
3. Elegit Deus nova bella,
Contra mundi principem 6. Gaudent in caelis virgines
Sociatae,
Puguavit aetas tenella,
Vitam ducens caelibem Quae Christi vestigia
Imitatae
Cum puellis et puclla
Ardenter pro eins amore
In hunc mundi tramitem.
Sanguinem suum fuderunt
V. Mundum spreverunt
et gaudia caelica quaerunt,
Ideo cum Christo regnare
Meruerunt.
Sexum vicerunt
quia fortes mente fuerunt.
Responsoria.
4. Inter sanctas speciosa
Fuit nomine Pinnosa, 1. Rex Hunnorum impius
Virgo flagrans velut rosa Virgines trucidavit,
Et mundi spinosa
inter Quas virginis tilius
Odorem fudit fragrantem, In caelo coronavit,
V. Instruit hacc mentes V. Christus dilectas,
sociarum recta sequentes. virtutum cuhnine tectas.
 — 233 —
2. Gaudet chorus caelestium 2. Te, Christe, laudent omnia,
Consortio sanctarum, Qui solus mirabilia
In capite gestantium Non cessas operari,
Diadema praeclarum, Tu membra virginalia,
Quibus non deest lilium Non ense, sed constantia
Nee purpura rosarum, Docuisti bellari,
V. Angelico more Has facis morte praevia
fulgent ingenti decore. Ad caelorum palatia
3. Erubescite barbati, Tecum sublimari ;

Yitionim ense strati, Y. Te dilexerunt,

Nam virginum candidati te semper concupierunt,

Exercitus pugnaverunt Hasque tibi soli

Et palmam promerueiunt iungis in arce poli.
;

V. Pectore sub fragili 3. praeclarum cor sanctarum

certarunt corde virili. Dignumque laudari,
4. Fulget dies laetitiae, Beatarum coetus harum
Virginum chorus hodie Indoctus bellari
De mundo triumphavit, Hostis trucis signo crucis
Quem super thronum gloriae Caput amputavit,
Totius rex iustitiae Quas honore et decore
Christus exaltavit, Christus Corona vit ;

V. Virgineus coetus. V. Maguum tormentum

divino robore fretus, patiuntur more bidentum,
Coetibus angelicis Murmure nee resonat
propriis sociatus amicis. gladioque corpora donat.
4. Virginali sanguine
Tellus irrigatur,
In 3. Nocturno. Animarum lumine
Ad Cantica.
Polus illustratur ;

praeclarae domina e,
A. Descendit sponsus in hortum
Vos mundus precatur,
Yirginalium cohortum,
Ut vestro munimine
Aromata messuit Christus amplectatur,
Ipsaque reposuit
Sancto quarum agmine
In horreo caelesti.
Colonia laetatur.
Responsoria. V. Yestris magnificis
meritis, petimus^ relevari,
1. Per sexum femineum Coetibus angelicis
Pectus frangens ferreum
meruistis quae sociari.
Daemon viro dominatur,
Item per virgineum
Exercitum niveum In Laudibus.
lam omnino conculcatur.
Super Psalmos.
V. Constanter, Christe,
moriens exercitus iste A. certamen, o luctamen
Pro te certavit Beatarum feminarum,
nee te moriendo negavit. Mundum vineunt, quialinquunt
 — 234

Vivunt vita concupita Quas suum per auxilium

In aeternum. Fecit esse victrices.

Ad Benedictus.
Ad Sextam.
A. Hodierna laetitia
Mundus illustratur, A. Pius coetus et quietus
Qua caelestis curia Virginum
Valde iucundatur, Romam tendit, quo rependit
Virginitatis lilia Laudem luci luminum.
Sponsus amplexatur,
Nuptiarum convivia
Ad Nonam.
Celebrat nunc ecclesia,
Thalamus locatur, A. Per mortem duram
Sponsus decorus gloria, Vitam securam
Sponsus daturus praemia Possident semper mansuram.
Sponsis sociatur.

Per Horas. In 2. Vesp eris.

Ad Primam.
Ad Magnificat.
A. Increpaus ventos et mare,
Qui gubernat omnia, A. Exsultet virginum chorus,
Non desistit gubernare Assumptus in gloria.
Sanctas int er raaria. Quibus est vultus decorus,
Luce splendens nimia,
Ad Tertiam. Immaculatusque thorus,
A. Per passionis gladium Speciali gratia
Vocat Christus ad bravium Christo iunctus in patria
Electas bellatrices, In aeternum.

Brev. ms. Cistercien. Italic, saec. 15. Cod. Oxonien. Miscell. Litiirg.
343. — In 1. Noct. A 2, 3 In fehlt. —
In Laud. Ad Bened. A, 7 convivia
hlt. — Ibid. 8 celebrat fehlt. — Ad Sextam A 2 virginem.

86. De sancta Ursula.

In 1. Vesp eris. Da cernere post terminum

Cursus et haec tlebilia.
Ad Magnificat.
Ad Matutinum.
A. lesu, Corona virginum,
Invitatorium.
Qui pascis inter lilia,
Saeptus choreis agminum In rege suae gloriae
Canentium subtilia, Sion exsultent filiae,

Virgineum tripudium Qui iubilum lactitiae

Nos tua cum familia Caelo invexit hodie.
 — 235

In 1. Nocturno. In 2. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Novum creans super terram 1. Hoc in sexu fragili

rex Creator omnium Et per infirma mundi
Statum quendam supernorum Dominus in facili
repraesentat civium. Yult fortia confundi.
2. Quae nee nubent nee nubentur, 2. Patet hoc in Ursula
angelis snnt similes, eins ac sodalibus,
Soli Christo,sponso suo, Procul a Britannia
adhaerentes virgines. bellum adornantibus.
3. Dum in carne praeter carnem 3. Nova bella Dominus
vivunt, carnis vitia Disponens in puellis,
Trucidantes immortali Ad confiictum erainus
vitae dant praeludia. Direxit in procellis.

Responsoria. Responsoria.
1. Notus Dens ludaea
in 1. Quasi rosae transplantatae
Terrarum per ambitum, Super rivos fluminis
Nomen eins est ab ea Sponsae pausant delicatae
Diffusum magnificum, In amoeno litoris,
Stirpe ductum quod a rea Mari, ventis agitatae
Reis est saniticum, Locum ad certaminis ;

V. Nomen eins V. Yentum suis de thesauris

effusum oleum, mox producens Dominus,
Amoris est Per marinos fluctus Rheni
puellis vineulum. invehit gurgitibus.

2. Unguentorum in odore 2. Isto mundo derelicto

Oleo iueundiore Carnis rident iacula,
Uneti prae consortibus Nescientes in delicto
Pari virgines fervore Thorum, absque macula
Aeiei currunt more Totae pulchrae, sponso Christo
Undecim in milibus; Fide nubent patula ;

V. Huius unetione tractae V. Vitiorum

nee marinos vertices calcato foraite
Obstupescunt, quos abhorrent Angusti callis
docti quique remiges. currunt in tramite.
3. Decem prudentes virgines, 3. Mirabilis militia
Fide, forma formosae, Exercitus virginei,
Ortu, virtute nobiles, Armata pudicitia
Amore viseerosae, Carnis et cordis nivei,
Sub Ursula sunt pariles Laetatur in saevitia
Electae quasi rosae; Percutientis mallei;
V. Adiunctis plene singulis V. Turbam in virgineam
Mille virginibus rabies Hunnorum
Fit aeies terribilis Saevit in ovilia
Pudoris hostibus. lupi ut agnorum.
 - 236

In 3. Nocturno. Pax terrenis,

laus Sit caelestibus.
Antiphonae.
V. Puellari de triumpho
1. Signorum hoc initium laudem canunt angeli,
Osteusum est virginibus, Civitati pace data
Quod per diei spatium gaudent cives singuli.
Et noctis Rheni fluctibus
Invehuntur dulcibus.
2. Metropolim Germaniae, In Laudibus.
Coloniam egregiam,
Antiphonae.
Futurae cives advenae
Cernentes figunt ancoram. 1. Regnans regnat Dominus,
3. In portu quasi lilia, Mundo factus comminus
Quae sunt in aquae transitu, Carnis per materiam
Undena salva milia Quam traxit de virgine,

Quiescunt absque strepitu. Virginum in agmine

Ludens multifariam.
Responsoria. 2. Omnis terra iubilet,
lubilando celebret
1. Caede peracta virginum
Festura virginale,
Lictorum exterminium
In quo canit curia
Mox virtus ultrix scelerum
Virginum de gloria
Persequitur divina,
Melos triumphale.
Nam trucidatis similes
3. Ante lucem Dominum
Se persequentes acies
Lucis coetus virginum
In armis albis agiles
Exspectans cum lumine,
Gens cernit belluina;
Y. :Nutu Dei
Ad agni convivium,

fugatis hostibus
Dum est patens ostium,
Intrat laeto carmine.
Pax redditur
concussis civibus. 4. Benedicant omnia
2. Felix tellus,
Sua Deum opera,
Bonus quia Dominus,
felicisanguine
Angelorum ordines
Quae roseo
Caelum, tellus, homines
madens ut flumine
Virgineo
Et quod his inferius.
dotatur agmine ;
5. ßonum canamus canticum,
V. Extunc humus ossium Laudantes caeli dominum,
Gustos beatorum, Qui facit mirabilia,
Non admisit reliquum luvencularum virginum
Corpus defunctorum. In tympano canentium
Laus eins in ecclesia.
3. Haec est dies,
quam fecit Dominus,
Ad Benedictus.
Dies festus
caelorum civibus, A. Assint caeli philomenae,
In qua nova Ut concordis cantilenae
lux orta tristibus, Resonemus vocibus
 — 237

Laudis turmae tarn serenae, Quaium cinis sie aftinis

Sion arce quam anioenae Terrae sacrat gremium,

Collocavit Dominus. Quod exosi venenosi
In 2. Ye speris. Non paret vestigium,
Ad Magnificat. Nos ad polum vitae solum
victrices, amatrices Transferte per meritum.
Serenorum cordium,

Brev. Grassense imp. s. 1. et a. (1528). A. —

Antiph. ms. Dominican.
saec. ^*,i5.Cod. Mus. Bononien. 4. B. —
In B ist das Officium stark mit
Teilen aus dem vorhergehenden Officium alteriert. —
In 1. Yesp. hat B
folgende A super Ps. :

Lauda Deum tuum,

devota Colonia,
Qui te laude fecit dignam
per undena milia
Yirginalis coetus tibi
missi de Britannia.

In 1. Xoct. AA aus dem vorhergehenden Officium B; ebenso R 1 und 2. —

In 2. Noct. AA die der ersten Xocturn B. —
R 1 Istae mundo etc. —
R 2 entlehnt —
In 8. Noct. A 1 Metropolim Germaniae B. A 2 In —
portu quasi lilia B. —
A3 entlehnt B. —
R 1, 5 trucidans A. R 1, 12 —
conciusis A. ~
R 1, Felix tellus B. —
R 2 entlehnt B. - R 2, 5 Virginum
A. — R 3, 6 orta est A. —
In Land. AA fehlen B bis auf einen Teil der
letzten. — Ad Bened. A entlehnt B. —
In 2. Yesp. Ad Magu. A 1 o ma-
trices. A. —
Ibid. 3 civis sie affinit A. —
Ibid. 5 Quos A. -^ Ibid. 6 parit.
Hymnus: Chorus novae lerusalem A (Anal. XII, 253).

87. De sancta Ursula.

In 1. Ve speris. Ad Matutinura.
Invitatorium.
Super Psalmos.
Agnum. sponsum virginum,
A. Laudate, puellae. Dominum. Adoremus Dominum,
CoUaudate, omnes populi, lesum Christum floridum.
Anima, compone iubilum
Psalmi boni. laetum cantici,
Lauda lerusalem Optimum^ In 1. Nocturno.
Assunt magiii festa gaudii. Antiphouae.

1. Ex ore sacro virginum

Ad Magnificat.
lesu nomen praedicatur,
A. Cum sancta matre virgine Et exemplo demonstratur,
Sacra plaude, Ursula, Quod Dominus est omniura.
Et tecum tuae sociae, 2. Caelo caeli puriores
Spiritu et anima Divinam laudem nuntiant,
Magnificatc sapide Dum hi per orbem rutilant
Dominum per saecula. Cum Ursula spleudores.
 238

3. Haec casta generatio 3. lactavit fundamenta

Pie Dominum requirit, In monte deitatis
Moiitem caelicum acquirit Sprevitque fomenta
Sed magno cum solacio. Babylonis civitatis.

Responsoria. Responsoria.

1. Ortum ducens regium 1. Aetherea aethereum

Nata baptizatur, lubet baptizari
Dei per praesagium Et turbam multam virginum
Ursula vocatur, Poscit sibi dari,
Quia magna virium At ille subdit animum,
lam praevidebatur; Ut possit copulari ;

V. Eva mater procreatur, V. Rachel meruit amari

Yiro suo praesentatur Et a viro praedotari,
Atque virago vocatur. Decet illum subiugari.
2. Venustas pulchra Ursulae 2. Agmen ducit viiginum
Diffunditur per climata, Caelica regina,
[Filius] Regis Angliae Fingit fugam navium
Requirit haec coniugia, Bellaque marina,
Sed florem pudicitiae Est et hoc praeconium
Servat habens iocalia; Gloria divina;
V. Pulchra nimis adamatur, V. Maria pulsat tympanum
Sera cum peregrinatur, Mari transvadato,
Viri domum transportatur. Laudisque sonat canticum
3. Maestum patrem consolatur Hoste iam prostrato.
Virgo prudens Ursula, 3. Sub vexillo angelorum
Regis voto annuatur, Cum catena puritatis
Simulat sponsalia, Ductrix sancta proeliorum
Non terrena [haec] causatur, Hostem sternit sanctitatis,
[Sed] diva per saecula ;
Haec est palnia superorum
V. Rebecca tradit poculum Et ruina pravitatis ;

Viro et iumentis "V. Bella gentis ludaeorum

Paratque hospitium Gerit Debora ducissa,
Et lenit blandimentis. Stravit agmen iniquorum
Et est facta prophetissa.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno,
Antiphonae. Antiphonae.

1. Dextram tenuit regina 1. Hostias puras tollite,

Spreta vanitate, Virgines, lesum vocate,

Ardens [flamma] Cherubina Christo vos sacrificate
Plena varietate. Et donum cius colite.

2. Impetus per tluminum 2. vos terrcstrcs angeli,

Ducit turmam virginum, lesum Christum adorate,
Trahit ad spectaculum En, ad liaec cstis vocatae
Laetum coetum omnium. Pro festo Sion gaudii.
 239

3. Immensa mirabilia Deus?

Qualis est dilectus
Fecit Deus noster magnus, Et quaeremus tecum verum.
Trabens sibi nuptas agnus
2. Gaudens in Domino,
Florum undecim milia.
Ornata monilibus,
Responsoria. lubilabo animo

1. Cum sua turba pariter Cum sanctis virginibus.

Ad Caput orbis graditur, 3. Sunt enim virgines,

Salutis causa capit iter Agnum quae sequuntur,
[Virgo] sicque concluditur, Et Deo virgines
Pater favet celeriter Sibi assistuntur.
Et constans ipsam sequitur;
4. Angeli dominici,
Y. Hesther regni ad soliuni
Deo benedicite,
Vadit, ut salvet populum,
Terrestres nunc, caelici,
Quod pandit per eloquium.
Hymnurn lesu dicite.
2. Greta turba magnis viris
5. luvenes et virgines,
Ad triumphum pergit sponte,
Ferit hostis modis diris
Dominum laudate.
luniores et senes,
Statque Ursula in fronte,
Coronatur palmis miris Canticum dictate.
Cum suis in sancto monte ;
Ad Beuedictus.
V. Holofernem luditb fortis
Stravit nece durae mortis A. Benedictus sit Dominus,
Et laetatur gratae sortis. Qui visitavit et vocavit
3. Gaudeamus exsultantes Has virgines ab eminus,
Assunt agni nuptiae, Coronavit et locavit
In pace sibi comminus.
[Sunt] hae sponsae rutilantes
Nunc in regno gloriae,
lubilemus conclamantes
Canticum laetitiae; In 2. Yesp eris.
V. ludas magnus Maccabaeus
Ducit sponsam vir ludaeus, Ad Magnificat.

Laete qua laudetur Deus. A. Esurientes, lesu, donis.

Beatam Ursulam [cum]
ceteris
In Laudibus.
Replens nunc in caelis bonis
Antiphonae. Rex virginum, cum angelis,
1. Qualis est dilectus tuus, Participesquarum coronis
pulcbra mulierum, Earum simus meritis.

Brev. ms. Praedicat. Cremonen. anni 1467. Cod. Casanaten. B. VI 5

(1182). — In 1. Noct. A 3, 3 caebcum et eaquirit. —
R 2, 8 Seratum pere-
grinatur. — In 2. Noct. A
2, 1 flumina. —
In 3. Noct. A 2, 4 Proferto Sion. —
R 1, 3 eine Silbe zu viel; R 1, 4 fehlen zwei Silben. —
R 1, 5 Lies: Papa
favet. —
In Land. Vor der ersten A liest man: Sapientia misit ancillas
suas, ut vocarent ad arcem et ad moenia civitatis fProv. 9, 3). A 3, 3 sq. —
verdorben. —
In 2. Vesp. Ad Magn. A, 2 erhält durch cum eine Silbe zu-
viel ;dasselbe wird aber vom Sinn gefordert.
 - 240 —
De sancta Ursula.

In 1. Yesperis. Ad Magnificat.

A. Fructus novus
Antipbonae. intacti uteri
Virginalem
1. Flores nitent
sacravit gratiam,
candore niveo,
Ut ablato
Emicantes
vitio veteri
ut grata lilia,
Grate flore
Et coruscant
ornet ecclesiam,
robore roseo,
Haec Ursulam
Pulchre iuncta
angelis inseri
gratiae gratia,
Digne fecit
Dum ornatae
et turbam sociam.
rore sanguineo
Virginali
vernant munditia. Ad Matutinum.
2. Rex Notus Britanniae Invitatorium.
Natam generavit,
Quae se regi gloriae Regem laudemus Dominum
Voto dedicavit. Pro iucunda victoria,
Qui coetum ornat virginum
3. Agnum sine macula Binae coronae gloria.
Virgin es laetantes
^ Sequuntur cum Ursula
Carmen modulantes. In 1. Nocturno.
4. Totus delectabilis Antiphonae.
Christus et suavis
1. Hortus virens et floridus
Amor, quo fit facilis
Omni redundans gratia,
Labor cursus gravis.
Coetus virginum candidus
5. Regis amor Sequens agui vestigia.
decorem virginum Sancta virgo Ursula
2.
Mundum servat Saeculum abegit,
a labe criminum Agnum sine macula
Et laborem Sponsum praeelegit.
mulcet certaminum.
3. Tenens scutum fidei
R. In caelesti iam gloria Cor suum firmavit,
Sanctissimarum virginum Se regis siderei
Fulgent undecim milia, Cultui dicavit.
Quae sertum gerunt ger-
Responsoria.
minum,
V. Incorruptae 1. Ad caelestis

carnis obsequium sponsi contuitum

Obtulerunt Totum levans
atque martyrium. Ursula spiritum
 - 241

Caelibatus 3. Regiones dum undique

firmat propositum Gyrant, concurrunt agmina
Omnem mundi Virginum, petunt denique
abdicans ambitum, Apostolorum limina.
V. Gaudium saeculi
reputat gemitum Kesponsoria.
Et laudem populi 1. Inspiratus
ventorum sonitum. papa divinitus
2. Nobilitas Martyrium
decor virginis
et praesciens caelitus,
Sensus mentis Factus almi
et morum gratia ductor exercitus,
Difi'uderunt Praesulatum
gloriam nominis reliquit penitus ;

Et puellae V. Sociatur
grata praeconia. bis coetus praesulum
V. Velox sonat Passionis
haec laus in Anglia, sumpturus titulum.
Rex pro nato 2. Vadit sie Christo praevio
petit conubia. Totus coetus Coloniam,
3. Spe concepta Ubi constanti proelio
de Dei munere Coronae cepit gloriam;
Audet virgo V. lugum sprent
patri consulere, sponsa coniugii,
Ut se sponso Caelum scandens
spondeat tradere cui-su martyrii.

Pollicenti 3. Rex caelestis admonuit

se Christum colere; Regis Anglorum filium,
V. Spondet gratis Sponsae, quam prius voluit,
mox arto foedere Ne requirat coniugium,
Regis natus Ut post hanc pergat, docuit,
fidem recipere. Perfecturus martyrium ;

V. Gratus pergit
et voluntarius
In 2. Nocturno. Sponsus Christo
Antiphonae. parere proraptius.
1. Accessit haec condicio,
Ut puellarum contio
In 3. Nocturno.
Numeri millenarii
Detur sub spe coniugii. Antiphonae.
2. Cuncta libens 1. Iuvenis beatus,
iuvenis adnuit, Qui nuptiis spretis
Ac trieres A Christo vocatus
pater instituit, lunctus est athletis.
Prout virgo 2. Novo hello Ursula
Ursula voluit. Superavit mundum,
D reVe3 , Historiae rhy tlunicae. VII.
16
 — 242 —
Blandi calcans vincula Äuget virginum claritas,

Spernens furibundura. Splendens fulgore gloriae.

3. lugum cum incredulo

2. Ornatus egregius,
Eespuit subire
Candor virginalis,
Meruitque iaculo
Quem decorat gratius
Felix interire.
Cruor triumphalis.
Responsoria.
3. Nova haec militia,
1. Bonum egit
Qua infirmus sexus
certamen Ursula,
Forti patientia
Quae contempsit
Vicit mundi nexus.
mundi fastigium,
NuUa prorsus 4. Oleum virginibus
sensit piacula, Sacris abundavit,
Pro virtute Nuptiis regalibus
sumpsit martyrium, Ipsas sociavit.
V. Vocans ad caeli praemium
Copiosum consortium. 5. Regnant beata agmina
2. Sanctus vita, Virginum in caelis,
fama clarissimus, Quae vicerunt certamina
Cyriacus, Saeculi crudelis.
pastor ecclesiae,
Nutu üei Ad Benedictus.
gregem, quem colimus,
Dux ad urbem A. Sacris totus
duxit Coloniae; orbis virginibus
V. Sacer quoque Laetus psallat
cuneus praesulum undecim milibus,
Est adiunctus Quas Ursula
ad laudis cumulum. miris virtutibus
3. In supernis fulget choris Christo fecit
Sacrarum coetus virginum, subditas laudibus.
Deo psallens cunctis horis,
Quarum dulcedo carminum
Sanctis competit decoris, In 2. Vesperis.
Ignaris labis criminum;
V. Tota gaudet baec contio
Ad Magnificat.
In almae matris laudibus,
Cuius est nupta filio
A. Ad honorem virginum
Et decorata dotibus. Cantet plebs fidelis,

Instans apud Dominum,

In Laudibus. Ut horura tutelis

A cunctis nos criminum
Antiphonae. Mundet corruptelis

1. Haec est laeta festivitas, Et post vitae terminum

Qua decorem ecclesiae Coronet in caelis.
 — 243 —
Brev. ms. S. Sepulcri saec. i*/i5. Cod. Farmen. Palat. 186. A. —
Brev. ms. Lemovicense saec. 15. Cod. Mazarin. 354 (787). B. Inl.Vesp. —
AA super Ps. stehen in 2. Vesp. B. —
A 1, 7 Pulchra B, vita A. A 1, 8 —
gratia gratiae A. —
A 1, 11 sq. Virginalis munditia vernat B. A 2, 1 —
Nochus A (sonst Deonotus genannt). A 4, 4 pugnae gravis B.— R fehlt B. — —
Ad Magn. A, 5-8 in B:
Märtyrern mundans a labe uteri (lies veteri)
Et decorans ut aulam regiam.
Ibid 10 angelicis B. — et trabeam sociam. B.
Ibid. 11 Ad Matut. —
Invit. 1 collaudemus B. — Provocantem ad proelia B.
Ibid. 2 Ibid. 3 —
ornat fehlt B. — In 1. Noct. A 1, 2 Mira redundans B. R 1, 8 ab- —
dicens B. — R 2, 8 Et sensus B. —
R 2, 9 sonent A. R 3, 8 credere —
B. — R 3, 9 sqq. in B:
V. Sic v( US virginis opere
Natus regis spondet se credere.
In 2. Noct. A 2, 3 Aceries pater B. A 3, 1 dum fehlt B. — A 3, 2 —
concurrunt undique agmina B. —
R 1, 4 praenoscens B. R 1, 5 Sanctus —
almi B. —
R 1, 10 et his B. —
R 2, 2 Coloniam fehlt B. R 2, 5 lustum —
sprevit B. —
R 3, 4 Ne quaerat B. —
R 3, 7 pergit ad martyrium B. —
R 3, 10 promptius fehlt B. —
In 3. Noct. A 3, 1 cum fehlt B. R 1, 6 —
sentit B. —
R 2, 1 Sanctus fama B. —
R 2, 2 vita clarissimus B. R 2, 11 —
Est fehlt B. —
R 2, 12 ad laudis titulum B. —
R 3, 10 doctibus A; das
ganze R lautet in B:
R. In supemis fulget choris
Chorus sacrarum virginum,
Psallens laudibus [sonoris]
Laet?(n)tur ante Dominum,
Nullis prorsus cessat horis
Grata dulcedo carminum;
V. Tota cedit laus honoris
In almae matris gloriam,
Cuius natus dat decoris
Sacris puellis gratiam.
In Land. A 2 Quae AB.
1, —
A 2, 3 Quae decorant A. A 3, 4 Vincit —
B. — A 4, 4 Ipsis B. —
A 5, 3 Qui vinxerunt A. Ad Bened. A, 1 totus—
fehlt A. — Ibid. 3 Laetus fehlt A. —
In 2. Vesp. Ad Magn. A, 2 sqq.
fehlen A.

89. De sancta Ursula.

Inl.Vesperis. Ad Magnificat

Super Psalmos. ^- ^ q^am felices,

proprio qui sanguine tincti
A. Agmina caehca dant
Virginibus sacris
lubilamiua cuQCtipotenti,
meruerunt adnumerari.
VirgiDibus sacris
qui praestat gaudia caeli.
R. Ursula perpendens Ad Matutinum.
pro Christo dilaniari
Invitatorium.
Omnes concives
dat grates omnipotenti, lubilemus salvatori Deo,
V. Sanguine sacrato In quo vivunt beatae
stagnabant undique campi. Virgines et martyres.
16
 — 244 —
In 1. Nocturno. V. Haec generatio, florida natio
recta requirens.
Antiphonae. 4. Ecce, Britannia, mittit ad
aethera
1. Puipureos flores
madentes xenia clara,
caelesti rore
Florida germina, labe carentia
Decreto Domini
sorte beata,
famosa Britannia misit.
V. Civibus angelicis
2. In cunis positae sollemniter associata.
baptismi fönte renatae
Et fidei verae
In 2. Nocturno.
sunt legibus initiatae.

3. Has deitatis amor Antiphonae.

sibi foederat ordine miro, 1. Ag.piua virginea,
Dum retrahit mundo sacro spiramine plena,
festinat reddere caelo. Terrea despiciunt
4. Tandem decursis pro Christo cuncta relin-

pariter puerilibus annis, quunt.

Ut Christo placeant, Accensis animis
2.
tota virtute laborant. pugnant cum principe mundi.
5. 111 am militiam Quo iam devicto
tunc Ursula sancta regebat, currunt ad praemia regni.

Milibus undenis 3. Christi sponsae simul iunctae

constantem sorte beata. Romam statim expetunt,
6. Filia regis erat, H'nc regressae Christo duce
Britonum qui sceptra tenebat, Coloniam repetunt.
Dives opum, felix 4. Ipsam urbem dux Hunnorum
qui tali prole vivebat. obsidebat graviter
Ferro, flamma, fame cuncta
Kesponsoria.
populans hostiliter.

1. MHibus undenis 5. Sicut oves lupi graves

pro Christi nomine passis non parcentes strangulant,
Virginibus sacris Sic, sie Hunni sponsas Christi
solvamus munia laudis, occidentes iugulant.
V. Occuilt sponsus
6. Agrippinenses
reddens sponsalia laetus.
simul omnes exsilientes
2. Virginibus sacris Coipora Sacra legunt
fit vox praenuntia mortis, et terrae concito condunt.
Signatur tellus,
Responsoria.
gladius tortorque cruentus,
V. Pectora virginea 1. Clara Colonia dulcia pignora
non frangunt talia dicta. laeta meretur,

3. Clara Deo suboles, Sanguine sanctarum

communi laude ferenda, roseo super astra locatur,
In teneris membris V. Blas qui sequitur,
Domino servire studebat, qui corde pio deprecatur.
 — 245 —
2. Virgineos flores, 3. Inter naves sacra virgo
varios quae fertis hoiiores, Cordula delituit,
Vincere quae nostis, Sed in luce subsequente
sed vinci non valuistis, morte vitam repperit,
Reddite placatum V. Sanguine mox proprio
nobis, quem semper amastis, pro Christi nomine fuso.
V. lam vox nostra sonat 4. Virgineas mentes
nova cantica laude sonora. praevenit spiritus almus,
3. Ducitur ante ducem Has sibi mundavit,
flos Ursula virgiritatis, mundando sanctificavit ;

Eius coniugium V. Victrices mundi

dux expetit, respuit illum; felici dote laetantur.
V. Regna. potestates,
claros spondebat honores.

4. A virgine se contemni In Laudibus.

dux infrendens barbarus, Ad Benedictus.
Dat decretum, quo regina
A. Sacra dies nobis
plectatur celerius,
illuxit virtute celebris,
V. Et sagitta mox percussa
Qua sponsae Christi
caelum subit Ursula.
devicto principe mundi
Sanguine perfusae
In 3. Nocturno.
paradisum promerueruut.
Ad Cantica.
Ad Sextam.
A. Hortus sponsarum
A. Yirgineae mentes
divinum spirat odorem
perflarunt indole multas,
Et cor virgineum
lungantur superis
caelestem semper amorem.
voto vitaque beatae.
Responsoria.
. Ad Nonam.
1. Virginitatis honor,
A. Ferro caesae caenum ponunt,
decus ecclesiae patriaeque
Recto gradu caelos petunt
Libertas capitur^
Christum Deum iam visurae
truncatur, dilaniatur
V. Hunnorum gladiis
Et cum ipso permansurae.
grex floridus atque fidelis.

2. Virginei coetus, In 2. Vesperis.

centeno fenore fnictum
Dum referunt, fuso Ad Magnificat.

sanguine celsa petunt, A. Virginibus caesis

V. Ecce, puellarum et passim dilaniatis
Sacra corpora dum laceran- Gens fugit infida
tur. superum pugnante caterva.
Brev. ms. Compendiense saec. 14. Cod. Parisin. 17994. A. Brev. ms. —
Farense saec. 14. Cod. Mazarin. 349 (761). B. —
Brev. ms. Choquense
saec. 14. Cod. Bollandian. s. n. C. —
Brev. ms. Cameracense saec. 15. Cod.
Laudunen. 256. D. —
Brev. ms. S. Mariae Trimmen, saec. 15. Cod. Coli.
 — 246 —
SS.Trinitatis Dublinen. B 3. 12. E. —
Brev. ms. Nemacense saec. 15. Cod.
Roman. 1188 (Sessor 137. F.). —
Brev. ms. Victorinum saec. 16. Cod. Parisin.
14814. G. —
Brev. Gebennense imp. Gebennae 1556. H.
In 1. Vesp. Super Ps. 5 AA: 1. Christi sponsae simul iunctae etc.
EG; 2. Ipsam urbem dux Hunnorum etc. E; Sicut ovem lupi graves etc. G;
3. Sicut ovem lupi graves etc. E; Ferro caesae caenum ponunt etc. G; 4. Ferro
caesae caenum ponunt E; Virginibiis caesis et passim dilaniatis G; 5 Vir-
ginibus caesis etc. E Ipsam urbem dux Hunnorum. G.
: Ad Mag. A pro- —
saisch EG:
O Clemens deitas, tibi psallentium
Voces ne aspernaris, quaesumus,
Cum laudes sanctarum
Annuas recolimus virginum,
Quae tuo munere triumphantes saeculum
Cum palma martyrii hodie
Meruerunt ingredi thalamum,
Ubi magnificant nomen tuum
In aeternum.
Ad Matut. Agnum sponsum etc. EG. Regem virginum etc. F.
Invit. —
1 nNoct. Ordnung der nichtmonastischen Breviere AA 1 Purpureos flores;
1. :

2 In cuius positae; 3 Has deitatis amor. RR 1 Ecce Britannia; 2 Virgini-

bus sacris; Millibus undenis. F dagegen: Ursula perpendens
2 Ducitur
1
—
;

ante ducem 3 Ecce Britannia. A 1 3 croco Domini G.

, De
A 2 4 —
—
,

legibus nuntiatae F.
;

—
A 3, 1 Hanc deitatis. A 5, 2 Ursula sorte regebat
A. —
A 5, 4 constante A, constanter G. R 2, 6 talia detam G. — H 3, 1 —
subolis G. —
R 4, 2 Exennia clara E, Sidera clara G. In 2. Noct. Ord- —
nung der nichtmonastischen Breviere: AA 1 Tandem decursis; 2 lllam mili-
tiam; 3 Filia regis erat. RR 1 Clara Dei suboles; 2 Virginitatis honor;
3 Virgineos flores. F dagegen: 1 Milibus undenis; 2 Virginibus sacris; 3
Virgineas raentes. —
A 1, 4 cuncta fehlt G. A 2, 3 Enim iam devicto —
G. —
In 3. Noct. Ordnung der nichtmonastischen Breviere: AA 1 Agmina
virginea; 2 Accensis animis; 3 Agmina caelica dant. F dagegen: 1 Christi
sponsae simul iunctae; 2. Ipsam urbem dux Hunnorum; 3 Sicut oves lupi
graves. —
RR 1 Virginei coetus; 2 Clara Colonia; 3 Virgineas mentes. F
dagegen: 1 Virgineos flores; 2 und 3 unleserlich. R 2, 2 decus gloriae —
patriaeque G ecclesiae pariterque A.
;
—
R 2, 3 Dum fehlt G. R 3, 1 Inter —
natos A. —
In Land. AA prosaisch; ebenso die sonst fehlenden Teile. Die ur-
sprüngliche (nicht monastische) Form desOfficiums scheint nur die hexametrischen
Teile zu begreifen. —
Hiezu die Hymnen Anal. XII, Nr. 462, 463, 465.

90. De sancta Ursula.

In 1. Vesperis. De mundi malitia
Triumphavit hodie.
Antiphonae.
4. NoD armis sed animis
1. Nova bella virginum Istas bellatrices
Dominus elegit, Effecit unanimis
Ab extremis hominum Gratia victrices.
Quas sibi collegit. 5. Fortiores hostibus
2. Pugnant sexu fragiles Feminae fuerunt,
Caelitus imbutae, Quae contemptis omnibus
SeJ insuperabiles Omnia vicerunt.
Fidei virtute. R, beata virginum
3. Beata militia, Turma, quam divina
Quae pro rege gloriae lllustravit gratia,
 — 247 —
olivae semper vivae, Admirantur et loquuutur
Profluentes dementia, Post belli victoriam.
Facite nos vere et sincere 3. Haec est generatio,
Landes vestras prosequi, Quam virtutum Dominus
Ut post mortem sanctam sortem In caeli palatio
Mereamur assequi. Summis iunxit civibus.
V. Agite, benignae,
Quod precamur, Responsoria.
Ut gaudere mereamur 1. Deonoto fuit nata
In aetema laetitia.
Placens cunctis, Deo grata
Ad Magnificat. Ursula regalis,
Cuius mirae speciei
A. flos campi
Plus mirandae fidei
Et lilium convallium,
lesu Christe, qui es sponsus
Non erat aequalis;
V. Regi magno pulchra uimis
Et amator virgiuum,
Desponsatur, dum instatur
Quam iucundum Interesse
Precibus et minis.
Semper tui conspectui,
Quem laudantes prosequuntur 2. Virgo desiderium
Yirginales cunei, Habens castitatis

Ubi dulcis resonat melodia, Meditatur et miratur

Virgo Ursula Remquasi mysterium
simul cum Tamaria Suae voluntatis,
Fequenter ingeminant: V. Deo secum dispouente,
Tibi, Christe, sit laus et gloria. Quod tractabat iirma mente.

3. Gloriosa trinitas,
Ad Matutinum. Virginalis dignitas
In tua fulget gloria
Invitatorium. Singulari gratia,
Ecce, nocte media Tibi laus per saecula;
Factus est clamor: V. Sanctis nos socia,
Venit sponsi gratia, factor, fautrice Maria.
Virginum amor,
Invitans filias

Secum ad nuptias, In 2. Nocturno.

Exite obviam
Antiphonae.
Ei ad gloriam.
1. Hominum prae filiis
In 1. Nocturno. Forma speciosum,
Circumsaeptum liliis
Autiphonae. Regem generosum,
1. Tuo, Dens, nomine, Regum laudant filiae.

Quod est admirabile, 2. Inste Dei civitas

Sacrae promunt virgines Est laetificata,
Melos ineffabile. Cum tot Sacra milia
2. Hamm voces audiuntur, Scandunt laureata
Quando Dei gloriam Thronum regis gloriae.
 — 248

3. In aeternum has fundavit Quarum in victoria

Magnus et laudabilis, Mors perit absorpta
Hora brevi quas prostravit
Kesponsoria.
Tortor exsecrabilis.
1. Verus pudicitiae auctor
Kesponsoria.
et eustos virginitatis,
1 Vidit in somnis Dei virgo Ursula Qui ex virgine natus
Virum angelicae claritatis multos excitasti
Dicentem sibi: Roinara omnes, Ad sanctum amorem
Ut vovistis, pervenietis, castitatis animos,
Peractis votis huc iterum Qui es perpes
Integro numero redietis, Corona virginum,
Hie vero in Deo pausabitis. Per merita
V. Cervices vestras earum nos adiuva. ^
Persecutori dabitis V. Föns vitae et origo
Et per martyrii gloriam Totius bonitatis,
Coronam iustitiae suscipietis. Duc nos ad portum salutis.
2. Visionis Ursulae 2. Istae sunt terribiles
Caelitus ostensae Ut castrorum aeies
Sacramento credulae Omnes ordinatae,
Simul inoffensae Quae tonsarum similes
Agone percurso confidunt Ascenderunt sanguinis
participes fieri coronae. Unda dealbatae,
V. Caritate vulneratae, V. Ut columbae lacte lotae,
Mori Christo sunt paratae. Sic revera pulchrae totae.

3. In vasis suis oleum 3. lam triumpho potitae

Servant, in mentibus, virgines sanctae
Dum surgunt nocte media lam angelorum
Electa sponso milia, choris admixtae,
Praeelecto ex milibus Quaesumus, ut vestra
Occurrunt cum lampadibus. intercessione
V. Duc prece sanctarum Locus nobis
nos ad te, Christe, tuarum. non negetur veniae,
V. Quoniam abundat iniquitas,
In 3. Nocturno. lamque refrigescit Caritas
Antiphonae. Multorum.

1. Terram tuam, Domine,

Semper benedicis,
Quae laetatur hodie
In Laudibus.
Victis inimicis. Antiphonae.
2. Fundamenta virginum 1. Dominus tribuit
Montibus in sanctis his regnum salutis
CoUocata gladium Et eas induit
Non timent minantis. Decore virtutis,

3. Rectis corde gloria, Nam est laudabilis

lustis lux est orta, Et sponsus nobilis.
 ^ 249 —
2. lubilate Deo, Ad Benedictus.
Virgines sacratae,
A. Benedictus es, rex gloriae,
Et nobis ab eo
Qui palmam victoriae
Pacem postulate
Dedisti fragilibus
Et suis ovibus
Et sexum sine viribus
Pascuam omnibus.
Vincere fecisti
3. Deus, vigilantes Daemonis virtutem ;

Et in matutinis Quarum precibus

Laudes tibi dantes Pie nobis supplicantibus
Sine fine finis Tribuas salutem.
Rege fidelibus
Virginura precibus.
4. Benedicite Deum, In 2. Yesp er i s.

Viri laudabiles,
Et amate eum, Ad Magnificat,

Feminae humiles, A. felix Germania,

Et in castitate Tam decoro germine
Vos semper servate. Virginum ornata,
5. Laudate Dominum, Beata Colonia,
Caelestes ordines Pretioso sanguine
Et turbae virginum Martyrum dicata,
Et omnes horaines, Vera iuste tu laetaris,
Ut salvet populum Quae thesauro super auro
Per omne saeculum. Nobili ditaris.

Brev. Frisingense imp. Augustae 1491. —

In 1. Vesp. R, 4 sqq. lies:
O oliva semper viva, Profluens dementia, Fac nos vei'e et sincere Laudes
tuas etc.? —In 2. Noct. A 1, 1 Dominum prae. —
A 2, 1 lustis. R 1, 6 —
redietis schützt der Reim. —
Das Officium enthält mancherlei Entlehnungen ;

zu diesen gehören auch die hier fortgelassenen AA zu den kleinen Hören

und in 2. Vesp. super Ps. Hymnen: in 1. Vesp.: Hierusalem et Sion tiliae
(Anal. IV, 250) ad Complet
; Festum nunc celebre (Mone III, 531) ; in 2. Vesp.
: :

Gaude coelestis curia (Mone III, 545).

91. De sancta Ursula.

In 1. Yesperis. Sed doni missi caelitus

Crebris perfusa imbribus
Antiphonae. Alteri desponsatur.
1. Festum beatae Ursulae 3. Britonum regis filia
De stirpe natae regia Anglorum regis filio

Ecclesiae venerantur, Insigni est promissa,

Per quam multae iuvenculae Sed virginum collegia
Ex nobili prosapia Huiusmodi conubio
Ad Christum adunantur. A Deo sunt provisa.
2. Regni terreni penitus 4. Sicque undena milia
Contemptis pompis omnibus Undenis sumptis classibus
Haec Christo dedicatur, Intrant mare propere,
 — 250 —
Sed multa post praeludia Ut fundens lumen facula

Relictis suis navibus Tota sie inflammatur,

Romam pergunt prospere. Puritatisque normula
In ipsa declaratur,
5. Hos et papa Britannicus
Divina fretus formula V. Pulcbra, prudens infantula,
Christi formata regula,
Suscepit reverenter,
Ubique divulgatur.
Quos totus ut Seraphicus
Spreta papali infula 2. Diffusa fama gratiae
Secutus est gaudenter. Puellae venustatis,
Ad regem venit Angliae
Ad Maguificat.
Hie rumor probitatis,
A. increata bonitas, Ut fiant, petit, nuptiae
virginalis puritas, Filio dignitatis-,
Fac nos digne venerari V. Mittit regi Britanniae,
Te agnum sine macula, Patri tam gratae filiae,

Quem sancta sequens Ursula Rex mirae feritatis.

Tecum babet quietari, 3. Docta divo miraculo

Una cum eins agmine Regis spopondit baiulo,
Magnificans te Domine. Quod petit, se facturam,
Dum se perfundat rivulo
Ad Matutinum. Undae baptismi, annulo
Seconsensuram
dicit ;
Invitatorium.
V. Undeno petit cumulo
Regi summo numinum Se virginumque naulo
Latria tribuatur, Milleno vallaturam.
In quo solo virginum
Haec turba gloriatur.
In 2. Nocturno.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Hi caeli tabernacula
1. Hi sunt flores purpurei Intrant per iustitiam,
Ubique redolentes, Qui cordis sine macula
In summi ripa alvei Continent munditiam.
Hunc aestum non timentes. Dominus
2. Mira dictavit
2. Excelsi regis filio
In sanctis suis terrae,
Proceres ordinantur,
Conservans eos protinus
Qui virginum collegio
A malis saevae guerrae.
Purins adunantur.
3. Haec undenorum milium
3. Non timent sancti milia
Casta generatio
Populi saevientis,
Est Dominum quaerentium,
Cum Sit in eis gratia
Cui benedictio.
Domini protegentis.
Responsoria.
Responsoria.

Immenso regi Ursula 1. Relatu facto virginis

1.
Haec sponsa dedicatur, Rex tota cum familia
 — 251 —
lugo se subdit numinis Omnes ipso consule
Fidei cum laetitia, Palmam ad realem
Vocatio fit agminis, Pro tendunt sedule
fide
Parantur et navigia-, Summe virtualem ;

V. Dum latio fit faminis, V. Sic obtinent iuvenculae

Principes alti Dorainis Una cum sponso Ursulae
Haec adeunt coUegia. Coronam laurealem.
2. Pontifices quam plurimi 2. Huri pravi, infideles
lunguutur bis virginibus, Audientes versipelles
Multique magnanimi Hunc coetum remeare,
Relictis suis domibus In hos ruunt ut rebelles,
Naves intrant castissimi Qui festinant ut crudeles
Beatis cum agminibus, Insontes sagittare ;

V. Undequaque clarissimi V. Sic pro Christo hi fideles

Concurrunt et doctissimi Non reclamant, sed imbelles
Altis spretis nominibus. Se Optant illis dare.
3. Acto bello pacifico
Hi monitu angelico
In Laudibus.
Simul convenerunt, Antiphonae.

Cursu relicto classico 1. Quam pulchrum est collegium,

Pedestri qui viatico Quod sequitur vestigium,

Romam perrexerunt Quo Dominus regnavit,
V. Et spiritu vivifico Hoc Ursulae praeconium
A papaque Cyriaco Testatur et martyrium,
Excepti exstiterunt. Cum suis quod probavit.
2. Sequuntur inter lilia

Undecim haec milia

In 3. Noctu rno. Pascentes se in illis,

Devincunt trina proelia

Antiphonae.
Et respuunt haec vilia,
1. Exsultantes in Domino Psallunt Deo iubilis.

Hos iustos veneremus, 3. Dum sitiunt ad gloriam,

Ut sie,quod decet omnino. Inveniunt Coloniam,
Rectos corde laudemus. Ab Huris quae vallatur,
2. Super iustos respiciunt Fundentibus saevitiam
Oculi deitatis In Christi mox familiam
Et a feris custodiunt Haec tota sagittatur.

Haec ossa puritatis. 4. Tres sunt Status hie probati,

3. Sanctis caesis virginibus Igne tamen non cremati
Mox Huri conturbantur Manentes in Camino,
Et a caeli concivibus Hie virgines et praelati
Dei voce fugantur. Ac proceres copulati
Exsultantes Domino.
Responsoria. Undenis bis in milibus
5.
1. Summo linquente praesule In modulis concentibus
Infulam papalem Omnes Deum laudate,
 — 252 —
Hoc convenit fidelibus, In 2. Vesperis.
Sic in beatis omnibus Ad Magnificat.
Ideo laudem date.
A. Miris dies haec ornatur,
Nam flos albus purpuratur
Ad Benedictus.
In Christi rosario,
virgo prudens Ursula, Fragrans odor exsufflatur,
Luce perfundens saecula Quo iuventus adunatur
Supernae claritatis, Regi cursu vario,
Tui odoris normula Sexus duplex consecratur
Post te traxisti vascula Atque vere coronatur
Internae puritatis, Utroque martyrio,
Ab ima duc nos, Ursula, Sic cum suis laureatur
Ad summa tabernacula Ac Ursula praemiatur
Aeternae deitatis. Immenso denario.

Brev. ms. Franciscanum saec. 15. Cod. Parisin 760. A. Brev. ms. —
Franciscanum saec. 15. Cod. Roman. 1476 (Sessor. 69). B. In 1. Vesp. —
A 1, 1 sacratae Ursulae B. —
A 2, 3 Hoc Christo A, Hae Christo B. —
A 2, 5 perfuse A, perfusis umbribus B. —
A 4, 1 militia B. A 5, 1 Bri- —
tamicus B. — A 5, 4 ut fehlt B. —
In 1. Noct. A3, 4 proregentis AB. —
R 3, 1 divino B. —
R 3, 3 factiira B. —
R 3, 4 perfundant B. R 3, 8 —
virginesque B. —in 2. Noct. R 1, 6 ad navigia. —
R 1, 9 audeunt B. —
R 3, 3 Simul omnes convenerunt AB. —
R 3, 7 Ex spiritu vivifico B. —
R 3, 8 que fehlt A. —
In 3. Noct. honoremus B. —
A 3, 3 Et a celi cum
civibus A; Et a celis concivibus B. —
R 1, 1 liquente A. R 2, 2 versi —
heiles.— In Land. A 3, 3 Huriis B.

92. De sancta Ursnla.

In 1. Vesperis. Mundum vincit fragilitas

Dono firmata gratiae,
Super Psalmos.
Tormenta ridet castitas
A. Collaudemus Amore pudicitiae,
in sexu fragili Sic via, vita, veritas
Triumphalis His stolam confert gloriae.
gratiae meritum,
Veneremur
intirmi vasculi Ad Matutinum.
Tam constantis Invitatorium.
virtutis exitum;
Agnum, sponsum virginum,
Ortum fini
Omnes adoremus,
iungunt mirabili,
Spem, decus humilium
Dum attingunt
Omnes collaudemus.
gloriae terminum
Consequentes
sponsum et Dominum. In 1. Nocturno.
Ad Magnificat. Antiphonae.

A. admiranda novitas 1. Pulchra generatio,

Inauditae constantiae, Casta, sancta, pura,
 — 253 —
Caritas, devotio V. Vident, stupent, admirantur,
Virginalis cura. Amant, ardent, satiantur
2. Agni rubent sanguine Nee carent esurie.

Puellae candidatae,
Pari certant agmine
Hosti trucidatae.
In 2. No cturno.
3. lesus, doctor, rex et rector Autiphonae.
Sacri huius agminis,
Sit his ductor et protector
1. Summe summi
tu patris unice,
In carapo certaminis.
Collegisti
Responsoria. sacro cura agmine,
Quod sacraras
1. Chorus floris et odoris
in matre virginc.
Offerat exenia,
Dum pudoris et amoris 2. In araore
Accendit conubia, tuae dulcedinis
Vota cordis, voces oris De te, stirpe

Praebeat ecclesia; mundae propaginis,

Praeparetur iubilus, Istis fructum
Contempletur animus divae pinguedinis
Tanti festi gaudia; Propinasti.
V. Virgines Deo sacratae 3. Gaude, sancta
Electae cum milibus, mater ecclesia,
Currunt sponso praeparatae Generantur
Accensis luminibus. tibi sollemnia,
2. Christus lesus, Virginales
amor, lex puritatis, choros ex gratia
Dum descendit Praeparatos
nostris in terminis, cernis in gloria.
Unam quaerit,
et offeruntur satis
Responsoria.

Margaritae 1. Angelorum
nostris ex nundinis; acies ordinata,
Eius fulget Laetans exi
coronae claritas obviam puritati,
Harum saepta Tibi praestat
Corona luminis. munera candidata
V. Istas ignit stilla roris, Vita nostra
Et venustat laus candoris subdita vanitati,
Dei dante gratia. Sacros flores,
3. Agno haerent indefesse, lilia tibi grata,
Gaudent se legem implesse ;
Quibus sertum
Hae per poenam carnis pressac, plecte divinitati.
Cum sie mori sit necesse, V. Libens ergo suscipe,
Habent promissum bravium, Haec aeternae exhibe
Dum tenent Dei filium ;
Dona veritati.
 — 254 —
2. Dantur in mundi devio 3. quam dulcis et utilis

Grata lux, iubar inclituin, Et grata commutatio,

Furo gratoque radio Dum finitur transitio

Caeli decorant ambitum-, Aeterna datur mansio.

puellarc bravium, Responsoria.
singulare praemium,
1. Genetrix Dei, domina,
Mente, carne purificum, curiae,
Regina caeli
Florem servando lubricum tot milia,
Te sequuntur
Spernunt, tenent angelicum-,
Dum virtutum et gratiae
V. Quam felix, sancta Ursula,
Gratum odorem sentiunt,
Harum ductrix et primula. In te latentem sitiunt,
3. Mundum replens Yolunt, amant et cupiunt
divino semine V. Chorus hie sacer virginum
Cultor, sator Fructum tuum uberrimum.
nostri confinii 2. Ad caeleste convivium
Format, firmat Christus undena milia,
in puro germine Purum, sacrum consortium,
Flores, fructus Vocat in nocte media;
immensi gaudii, quam felix conubium
Normam dedit Et quam felices nuptiae,
sacri consilii quam immensum gaudium,
Nostrae carnis Quam
beatae laetitiae,
tectus sub tegmine, Quae carnis carent carie!
Homo Deus, V. Felix est aetas tenera
natus ex virgine; Et puellaris gratia
V. Irroravit, fecundavit Donata tanta gloria.
Rore, dulcore gratiae,
3. Grata, felix
Centenavit, ampliavit Deo cara.
Ursula,
Sacra fructum in acie. Per maerorum
transis in gaudium,
Tu de vita
In 3. Nocturno. poena, luctu amara,
Antiphonae. Sponsa Christi,
scandis ad praemium;
1. Hostis carnis et saeculi Nos exsules
Dira potestas vincitur, in valle tenebrosa,
In hac pugna mirabili Caecitatis
Corpus, cor, mens erigitur ductos per devium,
In lucem, ducem, terminum Suspirantes
lesum, coronam virginum, in voce lacrimosa,
Dulcem sponsum et Dominum. RecoUige,
Collaudemus, exaltemus perduc ad bravium;
2.
lesum in hac victoria, V. Tu virginum
clioreis es praelata,
(^ui pro tcrrenis pcrituris,
(jaducis nilque valituris Virgo sacra,
Acterna dedit praemia. Christoque sociata.
 255 —
In Laudibus. Prorsus nostris terminis
Umbram pelle criminis.
Antiphonae.

1. Admiretur omnis aetas, Ad Benedictus.

Omne gyrum saeculi

A. Radio, quo decorantur
Landis excedendo metas,
Fi dei et gratiae,
Nam coronis gaudii
Speciali roborantur
Christus exhibendo laetas
Virtute constantiae,
Coronat suas athletas
Spretis minis et promissis,
Se dans finem bravii.
Blandimentis non admissis
2. Rore caeli superfusae Voce, voto,
Copia charisraatum Corde toto
Excedunt metas naturae, Haerent regi gloriae,
Dum praecedunt immaturae Sponso pudicitiae.
Ad opus tam arduum.
3. Eligendo praeparantur,
Patiendo conquadrantur In 2. Vesperis.
Petrae sanctuarii,
Quibus altum et excelsum Ad Magnificat.

Sursum tendens in immensum A. Istas iungit,

Surgit aedificium
Unit, vincit in gratiam
Dei sacrificium.
Dulcor, amor,
4. Benedictus, qui elegit ardor superni decoris
In hoc choro et perfecit Pulcher, purus
Tantum opus gratiae, zelus interni viroris
Dum per viam puritatis Has athletas
Simul et asperitatis scribit cives in patriam,
Introduxit cum beatis Istas vocat
Has in thronum gloriae. trahit, vehit ad gloriam
5. Quia, virgo Ursula, lesus Christus,
Praemiaris exaltata lux, dux aeterni splendoris,
Cum choris virgineis, Ubi pressis
Nobis opta sedula in ista valle maeroris
Praemia desiderata Obtineant
Sedibus aethereis, eins misericordiam.
Antiph. ms. Lemovicense saec. 14. Cod. Parisin. 916. A. Brev. ms. —
Avenionense saec 15. Cod. Liigdunen. 468. B. —
Antiph. ms. S. Desiderii
Avenionen. saec. 15. Cod. Avenionen. I. C. —
Brev. ms. FF. Minorum de
Brageriaco saec. 15. Cod. ßurdigalen. 88. D. —
Brev. ms. Dertusense saec.
15. Cod. Capit. Dertusen. s. n. E. —
Brev. ms. Dertusense saec. 15. Cod.
Capit. Dertusen s. n. F. —
Brev. Tarraconense imp. Barcinonae 1484. G. —
Brev. S. Mariae de Mercede imp. Barcinonae 1560. H.
In 1. Vesp.: A super Ps. fehlt BCEFG. —
Ad Magn. A, 1 O fehlt A. —
In 1. Noct.: A 1, 1 O pulchra BCEFG. - R 1, 1 Eurus floris A, et odoris
fehlt A. — R 1, 3 et amoris fehlt A. —
R 1, 3 ßefectis lampadibus. EFGH.
— R 2, 12 decore luminis BCEF. —
R 2, 2 legem se EF. In 2. Noct.: —
A 2, 3 te fehlt ABC. —A 3, 3 Geminantur BCEF. —
R 1, 2 sq. acies cordi
natale causas exi A. —
R 1, 3 laetaris exi B; laeta exi E. R 1, 6 can- —
didata fehlt ABC. —R 1, 14 Haec fehlt A. —
I n 3. Noct. A 1, 7 Vestrum
 — 256 -
sponsum E, Nostrum sponsum F.
- R 3, 3 Per mortem A -R 3, 4 ducta
ad gaudiui EF. In Land. A- 3, 1
-R"f «f
Mir! A, 11 Ista 7
Has A.
fehlt —
A 5, 6 In sedibiis A. In 2. V^"''^'''?
Vesp.: ad iMagn. l'sti

-
I_ Ibid 2 in gratia A.
-
Ibid. 6 nitoris C. Hiezu die Hymnen Anal.

XII, No. 456, 457, 458.

98. De sancta Ursula.

In 1. Vesperis. V. Mittens ergo nuptara Christo

Suo petebat filio.
Super Psalmos.
2. Tyranni donis ac minis
A. Laetis canamus vocibus Pater pulsatus virginis
Tot paradisi floribus, Precibus fugit intimis
Quas virginitas lilium, Ad turrim fortitudinis,
Rosas fecit martyrium, V. Hinc discrimen ecclesiae,
Quarum prece da, Domine, Hinc lapsum timens üliae.
Ut Üore pudicitiae
3. Equitatui auctoris
Caro nostra refloreat,
In curribus Pharaonis,
Ne in aeternum pereat.
Virginum grex, similaris
Post transitum alti maris,
Ad Matutinum.
V. Aegyptum spernens cum palmis
InvLtatoriura. Domino canis in psalmis.
Auetori vitae
psalmis iubilando venite,
Est quia virginei In 2. No cturno.
decus ipse, Corona tropaei. Antiphonae.

Nocturno. 1. Auribus percepit Deus,

In 1.
Dum clamat grex virgineus,
Antiphonae. Et tarn Ursulam servavit,

Quam per hanc illas vocavit.

1. Secus decursus fluminum
Stetit hoc germen virginum, Oleum exstat eflfusum
2.
Quod nulli cedens turbini
Mirabile nomen tuum,
Mansit in lege Domini. Hinc tot adulescentulae
2. Flos fulsit ex Britannia, Dilexerunt te, Domine.
Ursula stirpe regia,
3. Ad nihilum est deductus
Auctrix fructus virginei,
Praedicans praeceptum Dei.
Hamm conspectu malignus,
Quae se fecerunt columbas
3. Signatur super has
digne
Gaste ad fenestras suas
Lux vultus tui, Domine, In foraminibus petrae,
Quas tyrannus collegerat,
In cavernis maceriae.
Ut per tot unam auferat.
Responsoria.
Responsoria.
1. Solatur patrem Ursula
1. Virgo regalis Ursula,
Dei narrans oracula,
Vultu et animo pulchra,
lussa, ne hostem confutet,
Tyranno cuidam placuit,

Qui late praepotcns fuit, Ul spe coniugii mutet,

 — 257 —
V. Demandans quasi pro dote Irruunt, virgines perimunt,
Hunc ablui baptismate. Statin! ab urbe fugiunt,
?.. Spondet pater coniugium, V. Quos non armati milites
Commune fit tripudium, Ense terrebant virgines.
Tyrannus Christo subditur, 3. Urbs nova lerusalem,
Ut virgo iussit, agitur, turbam tenet hanc socialem,
V. Missis undenis navibus Sanguineque vivae
Cum tot virginum milibus. sua pallia lavit olivae
3. Decurso iam triennio Atque stolas vino,
Virgines dignae i)raemio sie tiore sacro micat bino,
Natale solum deserunt V. Ad bona summa vacans
Seseque mari conferunt, miserisque Deum prece pla-
V. Hae verae Israelitae cans.
Quaerentes patriam vitae.

In Laudibus.
In 3. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Dominus
Mirificavit 1. En, lectulum Salomonis
Gratiam suam in illis, Ense munivit sermonis
Quia pars hereditatis Fortissima ex Israel,
Earum est et calicis, Ursula, pulchra ut Rachel.
Martyrio candidatas 2. Hie quippe virginum coetus
Caeli regno fecit dignas. Dei est sponsa et lectus,
2. Quam pulchra generatio In quo recubans quietus
Caelesti cum claritate Nobiles lucratur fetus.
Vultum sponsi quaerentium,
3. Veni ergo, turba Dei,
Inventium, sequentium
Veni de Libano, veni
Paradisi per lilia
De vertice coronanda
Perpetuo candentia.
Sanir, Hermon et Amana,
3. Sperantes in te, Domine, De cubilibus leonum
Gratia tua protexit, Et a raontibus pardorum.
Ideoque te caelestem
•4. Benedictus es, Domine,
Sponsum laudant et sequuntur
In firmamento caelomm,
Laetantes et exsultantes
Cuius amoris igne succensa
In paradisi gaudiis.
Beata martyr Ursula
Responsoria. Cum sui martyrii

1. Ad portum vehuntur Tilae, Beatis consortibus

Hinc ad arcem Coloniae, Cnideli morte viiani
Post haec linquentes trieres Aeternam conimulavit.
Romam adeunt pedestres, 5. Ecce, quam pulcher est dilectus
Y. Ad sua bella caelibum Iste ecclesiae sponsus.
luiplorare auxilium. Quem tot adulescentularum milia,
2. Dum Coloniam obsident, Roseis coronis decorat a,
Has Hunni redire vident, Sequuntur laudantes in excelsis.
Dreves, Historiae rhythmicae. VIL 17
 — 258 —
Ad Benedictus. In 2. Vesperis.
A. Cu*n uumero prudentum, Ad Magnificat.
Virgines beatae, sponsum ves-
A. Magnificate Dominum
trum
Omnes filii hominum,
Pro nobis Christum interpellate,
Cuius est fortitudinis,
Ut ad amoris sui desiderium Si vincit pulvis et cinis;
Excitet dormitans cor nostrum,
Nam nostrum est, si periraus,
Ne nos, quod intercessio
Tuum, Christe, si vincimus.
Vestra prohibeat,
Vince mala ürmans bona,
Ad ianuam vestrae receptionis
Ut cum hac virginum turba
Velut fatuas nesciat.
Caelo simul conregnemus,
Quarum palmis congaudemus.
Viaticus ms. lohannis Noriforensis ca. 1360. Cod. Mus. Boheni. s. n A. --
Brev. ms. Pedepontanum anni 1398. Cod. Meliten. Prägen. 8. B. Brev. —
ms. Cracoviense saec. 15. Cod. Capit. Cracovien. 24. C. —
Brev. ms. Augustin.
Bohem. saec. 15. Cod. Londinen. Harl. 2988. D. —
Antiph. ms. Augiense
saec. 12. Cod. Carolsruhan. Aug. 60. E. —
Brev. ms. Lamprechtense saec.
13. Cod. Graecen. 134. F. —
Brev. ms. S. Trinitatis Pictaven. saec. 15. Cod.
Semin. Pictaven. s. n. G. —
Brev. Wratislaviense irap. s. 1. et a. H. —
Brev. Zagrabiense imp. Venetiis 1511. I. —
Brev. Pragense imp. Venetiis
1517. K. —
EFG haben monastische Anordnung des Ganzen. In 1. Vesp — :

Super. Ps. A in G :

Adest nobis annualis

Gaudiosa iucunditas,
Adest sacrarum virginum
Gloriosa sollemnitas,
Quae pro Christo
Sua Corpora tradiderunt
Et Coronas perpetuas
Suo sanguine meruerunt,
Quas felix Colonia
Possidet cum gloria,
Quarum, Christe, quaesumus,
Suffragiis et precibus
lungamur pie gaudiis
Caelestibus.

D hat in 1. Vesp. 5 AA, nämlich: Sol novus ab insula etc 2 Istarum coUe- :

gio; 3 Digne gaudent homines; 4 Istae regi gloriae, 5 Quae dum piis menti-
bus. Vgl. alle 5 AA Anal. V. p. 240: —
B hat folgendes R:
Plaudite, astra polorum,
Tanto collegio florum
Fulgide ornata;
O decus angelorum,
Nos laetos duc ad horum
Gloriosum chorum
In regna beata.
V. Post Ursulam gratam
adducentur tibi, Christe,
Britannorum natam,
gloriosae virgines istae.
I n 1. Noct. : IIss. 6 AA, nämlich aufser den drei der
haben die monastischen
ersten noch der zweiten Nocturn. A 1, 2 virgineum K.
die A 2, 1 Sol —
fulsit ex D, Flos fulsit in K. —
A 2, 4 praeceptum Domini AK. R 2, 2 —
 — 259 —
Pater praefatus vir^nis K. —
Die monastischen Hss. haben R 3 Solatur:
patrem Ursula etc. R 4 Spondet pater coniugiiira etc. In 2. N o c t. —
Ordnung der AA und RR in EFG :

1. Vox turturis ut sonuit, Murra simul et aloe

Vinea Christi floruit, Decus huius sunt vineae.
Dum gerrainant ut palmites 3. Inter haec flos virginalis
Per Ursulam tot virgines. Gloria est specialis,
2. Cypi'us et nardus cum croco, Unde maior quam angelis
Fistulacum cinnamomo, Homini laus est in caelis.
(Diese 3 AA stehen auch in C. in der 3. Noct.) 4. En lectulam Salomonis
etc. 5. Hie quippe virginum coetus etc. 6. Veni ergo turba Dei etc. —
RR: 1. Decurso iam triennio etc. 2. Equitatui auctoris etc. 3. Ad portum
vehuntur Tilae etc. 4. Dum Coloniam obsident etc. R 1, 4 Vel spe ——
coniugii nutet K; coniugium E. —
In 3. Noct. Ad Cantica A in EFG: :

Istae sunt Dei calathus,

Supernis nuptiis aptus,
Ubi cantica dans nova
Gaudet sponsus super sponsa.
Die zwei ersten RR sind in diesen Hss. prosaisch das dritte ; , das in den
andern in der 1. Vesp. sich findet, lautet:
R. Annalis orbita votorum
Nobis suscitat gaudia,
Dum hac die tot virginea
Pro Christo caesa pandit milia,
V. Quarum in numero
Cum sua duce Ursula
Fulsere ut sidera
Pinnosa et Candida.
R 4 prosaisch in K. —
In Laud. AA prosaisch CEFG. A 3, 4 Seyr —
et Hermon K. —
Ad Bened. A, 1 De nuraero K. Das Officium befindet—
sich auch in Antiph. ms. Sam-tense saec. 14. Cod. Capit. Sancten. s. n. add.
saec. 14. und Rrev. Pauliuorum imp. Parisiis 1540. Aus E bei Mone HI, 524.

94. De dnobas Valentinis.

In 1 . Vesper i s. Referant magnificando
Deum, qui altis sedibus
R. Principes bellatores, Poli locat in aedibus
Mundi, daemonis victores, Martyres exaltando,
Praesul sacer Valentine, Interamnis Valentinum
Cum presbytero Romano Praesulem, mente divinum,
Fide sano, Yaleutinumque Romanum,
Yiro mentis caelestinae, Presbyterum diaphanum,
Miseros vestris precibus Ambos fide adornatos
Nos solvite a nexibus Sanguineque laureatos
Peccatorum, Romae sub imperatoribus
V. Rogantes prece supplici, Diversisque temporibus;
Pravo a malo triplici Quibus loco scquestiatis
liiberemur, mortis horis Una est sollemnitatis
Situemur caeli choris. Communis dies, caeli quies.
Horum prece nos de nece
Ad Magnificat.
Aetemae mortis libera
A. Omnes generationes Et cum eis nobis reis.
Gratiarum actione Christo, concede munera.
17*
 — 260 —
Ad Matutinum. Ubi actus patrant almos
Et orando legunt psalmos,
Invitatorium.
Vestigia imitantur
Novum melos, carmen divinum
Et san Ctorum patrum iura
Decantemus summo regi, Servant diligenti cura
Qui utrumque Valentinum Et ad hanc suos hortantur ;

Dei inhiantem legi V. His docetur gens vicina,

Caelesti coniunxit gregi.
Cedit rabies beluina
Cum paganis tam profanis
In 1. Nocturno. Per doctrinam horum piam.
Antiphonae.
3. Alter sanctorum opifex
1. Ex lionestis parentibus
Ordinabatur pontifex
Uterque Valentinus Interamnis civitatis,
Processi!, quorum mentibus
Alter presbyter sacratur,
Amor ferbuit divinus,
Per quem Roma illustratur
Per ardorem, vitae florem, Eide christianitatis,
Redolevit amor binus.
Ambo tarnen dogmatizant
2. Catholice sunt imbuti Sacro fonteque baptizant
Certos tenendo limites Gentem paganitatis ;

Et baptismo restituti V. Incliti sanctique viri.

Praecelsi Christi milites, Per quos clarent actus miri
Sic virtute et salute Nam perversos aqua mersos,
Effecti sunt praedivites. Dant perfectos et dilectos.
3. Regulis liberalibus
Hi beati illustrati
Armisque spiritalibus In 2. Nocturno.
Contra Impetus armati
Antiphonae.
Confiterunt, devicerunt
Actibus militaribus. 1. Noxium morbum curavit
Responsoria. Sanctus pontifex infantis,
Sed sacerdos illustravit
1. Orthodoxä ecclesia
Caecam virtute tonantis,
Celebret sollemnia
Sic perfectos patres tantos
Acquinominorum,
Signis Salus redit tantis.
Resonet barmonia,
Psallat clerus melodia 2. Rhetorem praesul Cratonem
Honore Valentinorum. Quaerit cum familia,

Gratulentur aegrotantes, Coniugem et Ceremoncm,

Qui per ipsos sunt curati Per presbyterum tilia
A contagio membrorum, Uxoniue pia Austeria
Cliristi pctunt ovilia.
V. Nam honorent et adorent
Sanctos sani et morbosi, 3. Infirmum dux visibilis
Qui ad curam effccturam Prcce praesul curavit,
Votis sanctis operosi. Sed caecam invisibilis
2. Eccc, fulgentes exemplis, Lux vera illuminavit

Gestis, factis Dei templis Sacerdotis, horum votis

Dens sie concordavit.
Canonice sublimantur,

Responsoria.
1. Comperientes pagani,
Quod hi viri Christiani
Fecerunt miracula,
Sani petunt et aegroti,
Singuli per eos loti
Vitae sumunt consilia,
Ut attendunt, comprehendunt
Inaestimabilia ;
V. Omnibus suadent vitare
Idola et adorare
Deum verum et sincerum
Cor habere et timere.
2. Persecutio immanis
Imminebat cliristianis
Ab imperatoribus,
Ob quod mancipantur
sancti
Siti, fame macerantur
A saevis tortoribus,
Qui constantes perdurantes
Non cesserunt doloribus
V. Erant hi viri cultores
Christique imitatores,
Pro Deo mortem
Sunt parati.
3. Claudius hunc fatigatum
Presbyterum et decollatum
Transmittit caeli floribus,
Placidus praesulem laesum
Yirgis et capite caesum
Triumphatoribus
Sic Christo grati immolati
Diversis sunt temporibus.
V. Caelis vecti sunt dilecti
Ab angelis hi milites
Laureati, munerati
Sunt inter caeli divites.
In 8. Nocturno.
Antiphonae.
1. A populo et sociis
Sanctus praesul humatur,
Sed famulae studiis
Presbyter tumulatur,
Sic ex more cum honoro
Tumba bina praeparatur.
- 261
2. Tumbis dehinc ex amborum
Patent signa ingentia,
Nam sanantur morbidorum
Prorsus membralanguentia,
Quod probatur et testatur
Populi confluentia.
3. Omnem sanant apoplexum
A caduca vertigine,
Hi confortant et perplexum
In mortis caligine,
Qui sie binis Yalentinis
Servit ab origine.
Responsoria.
1. Romam ambo decollati
Valentini Deo grati
Te consecrabant sanguine,
De patribus tuis dole
Martyrumque festa cole
Laeto mentis conamine,
Ut sincero Deo vero
; Te commendent oramine,
V. Enge, plora de beato
Praesule a te translato,
pati Deliquisti, ob hoc Christi
Yalentinos (quod) non liabes
binos.
2. Martyrum est transitus
Signis monstratus caelitus
Per multa mirabilia,
Nam se vivos ostenderunt
;
Omnibus, qui quaesierunt
Eorum auxilia,
Conferendo, tribuendo
Ineffabilia ;
V. Ater Satanas fugatur,
Et reliquiis prostratur
Lues dira, Dei ira
Sic placatur et sedatur.
3. Ruituro Deus mundo
Foetulento, furibundo
Altas columnas statuit
Sic utrumque Valentinum,
Per quos verbum esse divinum
Fideles tunc non latuit.
Et caeleste manifeste
Regnum aeternum patuit;
 262

V. Tales viros mundus vere Ad Benedictus.

Non fuit dignus habere,
A. Cornu salutis erexit
Quos ad astra Dei castra
Nobis Deus, qui respexit
Vocaverunt, susceperuiit.
Exaltando, visitando
Per utrumque Yalentinum,
In Laudibus. Vita, mente caelestinum,
Veram fidem informando
Antiphonae.
Ut intemerate
1. Induti Christi milites Et in sanctitate
Cum caelico decore Sic vivamus, serviamus
Et gaudio praedivites Domino cum timore.
Virtutum cum candore Quam ob rem, fratres,
Sunt locati, adoptati Veneremur patres
In sedibus honore. Sanctos tales, immortales
2. Revera a praesagio Cum cantici decore.
Yalentini sunt vocati,
Valentes in suffragio
Humanae fragilitati. In 2. Vesperis.
Ob hoc hymnos Deo dignos
Canere simus parati. Ad Magnificat.

3. Aestimabant meliorem A. Christi martyres beati,

Dei misericordiam, Yerba non acerba
Quam vitam deteriorem Renovantur
Cuperent et victoriam In hos Valentinos,
Hi athletae, qui quiete Quae palavit, dum probravit
Carpunt vitae concordiam. Discipulos incredulos,
4. Servi Domini, divino Anastasin non credentes :

Benedicite vos regi, Eos Signa sequuntur digna,

Qui martyres de Camino Qui in me credunt,
Passionis unit legi, Daemones cedunt.
Angelorum et sanctorum In meo nomine,
Ut congaudeant gregi. Sed non ab homine,
5. Consuetos exaltavit Novis loquentur Unguis ;

Eis donando salutem, His claruere signis

Gloria quos decoravit Hi Valentini beati,
Deus per suam virtutem, In terris olim locati,
Renovando, reparando Qui in throno caeli dono
Martyrium in salutem. Nunc fulgent coronati.

Brev. ms. Curiense (?) saec. 15. Cod. Arch. Sangallen. Fabarien. IX. —
In Vesp.: R, 11 Pravos.
1. —
Ad Magn. A, 4 in altis. —
Ibid. 19 liberari. —
In 1. Noct.: A 1, 3 in quorum. —A 2, 5 saliiti. —
A 3, 4 Contra hostis
Impetus. —
R 1, 6 Valentini. —
1, 7 Lies: aegrotati? —
R 1, 12 etfectam. —
R 3,4 consacratur. —
R 3, 10 que fehlt. - R 3, 13 Dat. —In 2. Noct.:
A 1, 5 Lies Sic per dictos patres? —A 3, 1 Infremum. —
A 3, 5 Sacerdos. —
R 1, 2 viri sumimt Christiani. —
R 2, 3 Ab fehlt. —
R 3, 6 Lies Addit trium-
phatoribus oder iungit? —
R 3, 9 Caeli necti. —
In 3. Noct.: A 3, 3 et fehlt. —
A 3, 5 binus Valentinus. —
R 1, 7 Et sincero. —
R 1, 9 Statt Euge stand wohl ur-
 — 263 —
sprünglich ein Ortsname. —
R 1, 10 ad te. —
R 1, 11 Delinquisti. In —
Land.: A 2, 2 Valenti. —
A 4, 3 Qui fehlt. A 4, 5 et fehlt. — Ad oened. —
A, 12 Venerunt patres. —
In 2. Vesp. Ad Mag. A, 4 Valentinus.
: Ibid. 5 —
dum properuit. —
Ibid. 7 Anasti non credentibus.

95. De sancto Victore.

In 1. Yesperis. V. Pro terreo stipendio

Aeterna sumis praemia
Ad Maofnificat.
Brevique tristis tempore
A. Aras, tura, deos Longum parasti gaudium.
simulacraque ,
maxime
Victor,
Prae cruce vana putas.
In 2. Nocturno.
Ad Matutinum.
Antiphona.
Invitatorium.
Non aestus, non imber erit
Laudemus Dominum tibi noxius ullus.
Yictori praemia dautem.

In 1. Nocturno. Responsoria.

Antiphona. 1. Post hoc regnanti

Felix perpetuo finem moriendo minaris,
gaudebis, Victor, honore. Praedicens vitae
quam breve tempus erit;
Responsoria.
V. Miranda Christi Caritas,
1. Non liumana tibi Suis propinqua servulis.
incommoda pacem,
tollent In arduis doloribus
Nee iam terrori Dat spiritum propheticum.
Maximianus erit,
2. Quin tua post mortem
Y. Iam nemo, Victor inclite,
Tibi nocebit amplius,
canibus data membra cru-
entis,
Securus omni tempore
Caeli penetras sidera.
Vindice sub gemino
tuta leone iacent.
2. Flagra, fames, carcer,
V. Leo, feras qui maximas
plumbi quoque flamma li-
Solet fugare saltibus,
queutis
Victoris incliti sacrum
Membrorum vires
Corpus tuetur sedulus.
non domuere tuas,
Y. Divinitatis gratia 3. Neglectum Christus
In te benigne splenduit, caelo misertus ab alto
Victor, orbis principem Materno curam
Ut prae Deo contemneres. funeris ipse dedit;
3. Quis tua narrabit, V. Sanctum dari, o nefas, canis
Victor, miracula, quam sis Praeter decorem et ordinem
Integer in tantis Non passus est ullo modo
incolumisque malis? Vindex suorum altissimus.
 — 264

In 3. Nocturno. Sibi patronum te legat

Ad consequendam gloriam.
Antiphonae.

Nec te carnificis In Laudibus.

laedent tormenta nefandi. Antiphonae.

1. Perpetuo Christi
Responsoria.
flagras, o Victor, amore.

1. Tu patriae referes 2. Impia sacrilegi

primum decus, optimeVictor, spernis mandata tyranni.
Et Mauritanae 3. Nec prece nec pretio
gloria gentis eris ; neu poenis vinceris uUis.
V. Da, sancte, nobis gratiam, Ergo iam
4. victo
Ut te sequentes praevium moriens simul hoste trium-
Digni superna gratia
phas.
Keddamur omni tempore.
5. Exuvias propriam
2. Inde aliis notus refers ad sidera caedem.
toto celebraberis orbe,
Multaque cum votis
Ad Benedictus.

gens tua templa petit, A. Vincenti tibi manna datur

Y. Quicunque forte respicit clam, Victor, Olympi
Mandata summi iudicis, Ardua quo superas.

Officium S. Victoris, S. Octaviani etc. imp. s. 1. et a. Am Schlufs — :

Haec officia in universali ecclesia dici possunt auctoritate apostolica per

breve Leonis X. die V. Novembris MCCCCCXIX concessum, in ecclesia vero
Volaterrana et tota dioecesi mandatutn. —
Raphael Reverendis patribus
Capituli Volaterrani salutem in Domino. Caritate in res divinas admoniti,
patres reverendi, cum nonnulla in chori dispositione atque ordine mininie
decenter procedere conspexeritis, inter quae sunt ea, quae ad nostros pertinent
patronos, non maiorum nostrorum, sed teraporum illorum vitio literis iam
pene deflorescentibus ita incongrue inepteque ac citra stili venustatem cou-
scripta, ut inter officia divinia recipi non satis ex chori dignitate videatur, cum
nec cantu clero satis apta nec intellectu legentibus facilia, neu denique auditu
delectabilia sint, negotium mihi dedistis, ea, quantum fas fuerit, interpolandi.
Ego vero, quamvis onus meis impar viribus bovique clientelas imponi cogno-
verim, pio tamen officio vestroque providentissimo consilio deesse quocuuque
modo fas minime putavi. Igitur breviter, quod iussistis, absolvi, ubi sie me
accomodavi, ut ne ornandi causa ab historiae integritate discederem neve
seripti veteris, alioquin veri, auctoritati praeter stili reconcinnationem uUo
modo derogarem. Anno salutis Millesimo quingentesimo decimo nono, quinto
Idiis intercalarcs sub reverendis patribus N. N. — Folgen d. Namen d.
Kapitels. —
Darunter: „Raphaele Palario Decano".

96. De sancto Victoriiio.

In 1 . V e s pc i s. Ora regem, iuva gregem,

Ad Magnificat.
Fer medclam miseris,
Qui te colunt vincti liga,
A. Dum ad aram Deo coram,
Gravi peccatorum,
Sancte praesul, steteris,
 265
Nempe nexum tamperplexum,
Fer regna ad caelorum,
Ut astare ad altare
Possimus totum aureum,
Funde precem, pelle necem,
Pro nobis ora Deum.
Ad Ma tut in um.
Invitatorium.
Regi summo gloria
Invicto et honor detur,
Qui sanctos in victoria
Hie iuvat et tuetur.
In 1. Nocturno.
Antiphonae.
1. Legem Dei meditatur
Puro corde iugiter,
üt lignum virens complantatur,
Fert vitae fructum dulciter.
2. Astiterunt Victorino
Praesul, clerus et populi,
Laudem uni Deo trino
Solvunt in prece seduli.
3. Tu susceptor es victorum,
Invicte agens proelia,
Post temptamen vitiorum
Fer robur et auxilia.
Responsoria.
1. Hie non surda capit aure
—
Nam
castas ignit mentes,
Qui formosae in aspectu
Temptat vestrum velle,
Y. Yerbum dulce in affam
Fraudis repletum feile.
3. Dudum iactus de supernis
In flamma es Averni,
Tarnen stratus astu sternis
Pudoris vim interni;
Blandit iacens resupinus,
Casta non rupit foedera,
V. Sed vir simplex columbinus
Sensus planxit scelera.
In 2. Nocturno.
Antiphonae.
1. Deus sanctos mirificat.
Probat et dignificat
Carnis post certamen,
Exaudit sua gratia
lustorum sacrificia,
Accepturus dat solamen.
2. Clamorem meum, Domine,
Exaudi et a crimine
Me velis expiare,
Ut corde puro iugiter
Te lesum amans dulciter
Queam exclamare.
3. Domine, tu praesulem,
Ut tristem firmet exsulem,
Consoletur flentem,
Statuisti provide,

Sacra evangelia: Te colat amans fervide

Si vis perfectus esse, Sollerter docens mentem.
Me sequens vende omnia,
Responsoria.
Genti Deus sie prodesse
Docens vult consilia; 1. lam relictis domo, patre,
V. Super mel et omnia, Tota suppellectili,
Christe, tua eloquia Solo est contentus fratre
Dulcescunt ori intus. Puro, valde humili,
2. Qui pro Christo Domino Alternatim obsequentes
linquit agros, terram, Servit alter alteri,
Et potente cum hoste V. Se et suas dicant mentes
agit duram guerram, Deo voce celeri.
 — 266

2. Audito evangelio Mox

absolve Victorinum,
Christi salutari Dens, hunc certissime;
Cordis ex desiderio V. Omni noxa liberatum
Coepit aspernari Liquit clementissime.
Mundum cum decore 3. Caritatis cumulator
Et omni blandimento, Carpis iam sublimia,
V. Eius semper laus in ore In coetu regni es laudator,
Cum omni documento. (Melos) tenes vitae bravia;
3. Victorinus pio corde Pangit hymnos Augustinus,
Revolvebat iugiter, Tuus consodalis ;

Absque labe, absque sorde Pro Salute servulorum

Ut Deum amet digniter, Devote te colentium
Quaerit amans in amato V. Ora, ut sint sortes horum
lesu conformari, Cum sortibus sanctorum
V. Eius lege et mandato Post in aula regia.
Peroptans sociari.
In Laudibus.
In 3. Nocturno. Antiphonae.

Antiphonae. 1. Haec cordali gaudio

Festa recolentes
1. Confidens praesul Domino
Decore morum vario
lustitias dilexit,
Regi nunc canentes.
Qui vitam sine termino
Dans ipsum caelo vexit. 2. Nunc internali latria
Deo serviamus,
2. Purus sine macula
Ut in caeli patria
Valet introire
Sorten! habeamus.
Aeterna tabernacula
3. Ritu legis obsequendo
Deo et servire.
Deo vigilabat,
3. Te Lutomysl per saecula
Ante lucem exsurgendo
Te, Victor, benedicat,
Ipsum exorabat.
Tu cleri lucens facula,
En, audi, laudes dicat. 4. Iam sonora mente pura
Victor Deo plaudat,
Responsoria. Quem extoUit creatura,
Laudans regem saeculorum Omnis aetas laudat.
1.
Voce delectabili 5. Canunt sacra agmina
Pangit melos canticorum, Concentu melodiae
Via it mirabili Laudis modulamina
De virtute in virtutem, Tibi, pater pie.

In Sion Deum cernere, Ad Benedictus.

V. Qui operatus est salutem A. Spectemus nunc magnalia
Ablato mundi scelere. Divinae maiestatis,
2. Cupiebat iam dissolvi Nam vincula poenalia
Et esse cum Christo, Peccatis condonatis
Clamat clerus, clamat coetus Solvuntur mirabiliter
Pater beatissime, Igne caelo delapso,
 - 267

Ruunt astantes pariter In 2. Vesperis.

Stante solo lapso,
Ad Magnificat.
Quem Clemens Dei gratia
Revinctum sie monstravit. A. Audi, praesul digne,
Hunc Sacra ad officia Vota et precamina,
Aptum acclamavit, Perduc tecum nos benigne
Eligens dignum praesulem Ad sanctorum agmina,
Amiterniae urbis Nostrae plebis pastor bonus,
;

Sese subdit humilem Oves tuas nosce,

Astantibus cum turbis; Lutomyslensis es patronus
Sit in aevum benedictus, Salutem nobis posce.
Qui visitavit plebem.
ßrev. ras. Pedepontanum auni 1398Cod. Meuten. Prägen. 8. In —
1. Noct. R 2 agros terram linquit.
2, —
In 2. Noct. A 8, 3 Consoletur
raentem. —
In 3. Noct. R 1, 3 Plangit. —
R 1, 4 Via iter. R 3, 5 Lies — :

Severinus? oder sollte sich hier der Verfasser nennen? —

In Land. A 2, 1
Hunc internali.

97. De sancto Victorino.

In 1. Vesperis. Ac claudorum, podagrorum
Sanat Dei pontifex.
Antiphonae.
R. Victorinus pio corde
1. Laudes psallat praeconio Revolvebat iugiter,
Virtutum tripudio, Absque labe, absque sorde
Mater pangat ecclesia Ut Deum amet digniter,
Victorini soUemnia. Quaerit amans in amato
2. Clarus infans puer crescens lesu confirmari,
Castus, prudens adulescens, V. Eins lege et mandato
Quem laudat chorus gentium. Peroptans sociari.

3. Vita suae iuventutis Ad Magnificat.

Plena Dei laudibus,
A. Illustrisque martyr Christi
Vita eins spem salutis
Pretiosus, praecellens opere,
Amans totis viribus,
Victorinus generöse
Erogabat, quod habeat
Cuncta resignando
Servis Christi fidelibus.
Et egenis cuncta dando
4. Victorinus post procellam
Magnificans Dominum,
Rerum vastam petit [cellam]
Pro nobis orat
Psallens Christo prece munda Dominum, qui cuncta co-
Laudes voce cum iucunda.
ronat.
5. Quando nactus praesularem
Victorinus dignitatem Ad Matutinum.
Miturnia floruit,
Invitatorium.
Magnis signis, miris, dignis
Laudans Deum, quod per eum Exsultemus corde pio
Feliciter claruit; Victorini Domino,
Caecitatem, surditatem Qui hunc fecit antistitem
Et mutorum perniciem Tantis miraculis fulgentem.
 268 —
In 1. Nocturno. In 2. Nocturno.
Antiphonae.
Antiphonae.
1. Invoco te, Domine,
1. Fuerunt duo germani, Serva me ab homine,
Stirpes illustres Romani, Hoc loco artitudinis
Victorinus, Severinus Sis virtus rectitudinis.
In lege Domini ferventes.
2. Sanctus ait Victorinus :

2. Sanctissimae erant vitae Verba mea audi, Dens,

Isti^'duo eremitae, Per crucis signationem,
Vigiles psalmodia Hanc seda temptationem,
Renuebant inania.
3. Victorinus iam deprecatus
3. Victorinus liberius Sensit, quod sit sauciatus,
Serviturus Christo purus Tynthae hispidae contra vulnus
Desertum poscit vastius Petit remedium fratris.
Prohibens fratribus
Responsoria.
Multiloquium.
1. Concernens in se Victorinus

Responsoria. Inimici scintillam

Reseravit castra maxima,
1. Gloriosus Victorinus Brevis sapor sceleris
Cum fratre suo Severino Reddit calculum doloris :

Christi iussui Domino Dens Clemens sis mihi reo.

Parere volentes
Ingressi sunt|solitudinem
Propter mundi sollicitudinem
V. Et in circuiiu perfectionis
Erogabant pauperibus
Facultates suae possessionis.
2. Servus Dei Victorinus
Se censens, quod sie minus
Satisfaceret eremiticae vitae,
Exorando cupiens solitarius
Monasticam habitationem
V. Inveniens situm loci
Subrupto lapide
Cellam sibi praeparavit.
3. Victorinus in spelunca
lam suum firmaverat,
Incolatum, vox^liorrenda
Vae misera, sunr perdenda,
,
Crudis feris esca deputanda.
V. Victorinus operam
dabat devotioni,
Toto corde insistebat
speculationi.
V. Super cellam Satanas
Confudebat sanctum,
Sanctus suspirans
Gemebundus resumebat.
2. Specu procreavit,
Quo et paenituit,
Cellam aperuit
Manus, scisso ligno clausit.
Quo per tres annos cibatus
A fratre sie vivebat
V. Praesul Victorinus,
Vis a luce mira
Ipsum liberavit
Et in cathedra sua coUocavit.
3. Sanctus Victorinus
In praesulem electus
: Fulsit signis variis
Sanando languidorum
Corpora, caecoruni
Pandens clara
Luce luminaria,
Virtute divina gerebat
Dei dilectionem ad omnes,
 — 269

V. Dilectus Deo et hominibus, V. Salve, praesul et patrone.

Fulcitus bonis operibus. Tu sis Salus nostrae coronae.

In 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.

1. In Domino confidendo 1. Mirabilis Dominus,

Victorinus et psallendo Quem sanctus Victorinus
Nunquam tarnen desperavit, In caeli laudat curia
Sed se poenae subrogavit Spreta mundi gloria.
Yoluntate propria. 2. Victorini constantia,
2. Fac me tecum habitare, Quae servit cum laetitia
Domine, quia memor fui Christo, post exsilium
lustitiae tuae solius. Sumpsit caeli praemium.
3. Laetabor in virtute 3. Virtutem Dei gloriae
Tua, Domine, Victorinus victoriae
Et super salutare tuum In aethere contemplatur
Exsultabit cor meum Et cum sanctis gloriatur.
In aeternum. 4. Sol, luna, benedicite
Et laudem Deo dicite,
Responsoria.
Victorinus in caelestibus
1 Imperatore sub Nerva Orat pro suis fidelibus.
Aureliani proterva 5. Praesul alme Victorine,
Mens irata fervide Possessor caeli gloriae,
Sanctum iubet Yictorinum Te laudant turbae caelestinae.
Suspendere super rivum Triumphantem hodie
Aquae valde foetidae. Inter choros angelorum
V. Plebs implorat, Monarchiae,
Sanctus orat: Audi voces canentium.
Domine,
Ad Bendictus.
Exaudi nie
Pro te invocantibus. A. Corpus terrae commendatur.
2. celebris archimandrita,
Anima caelo donatur

Spes et Salus in hac vita, Per angelos deportata

virtutum lucerna, Ad amoena caeli prata;

pontifex venerandc,
Voces sonant praclatorum,
Fulci nos superna laude Gaudent chori angelorum.
;

V. Praesta, pater, constantiae Dum Victorinus sanctorum

Lucem, facem concordiae Adest contubernio.
Ad aeterna gaudia.
In 2. V espe ris.
3. Felix sidus medicinae,
Lucens ut sol, Victorine, Ad Magnificat.

Vera spes ecclesiae, A. Felix ista patria,

Hostis qui sis tutela, Victorinus in qua natus,
Adversus morbos medela Felicior, cui prodigiose
Tempore angustiae ;
In praesulem datus
 270

Felicissima Luthomisl, mira- benigne tu patrone,

culose Ora pro nobis Deum.
Requiem ubi elegit;
Brev. ms. Plagense saec. 15. Cod. Planen, s. n. —
In 1. Vesp. A 3, 8
Vitta. —A 4, 2 Rerum vasa petit. —
Ad Magn. A, 3 generosa. Ibid. 8 —
ad Dominum. — In 1. Noct. R 2, 4 Manus manu. In Laud. A 3, 2 —
Victorinum. —
A 5, 6 Lies Coelestis monarchiae? Hiezu der Hymnus—
Anal. IV, Nr. 480. In demselben ist 7, 1 zu lesen Csesar Nerva.

98. De sancta Wereburga.

In 1. Vesperis. Intrat Eligensem

coetum vitando forensem.
Ad Magnificat.
4. Post obitum regis
A. Virgo beata Dei,
Ulferi subiuga legis
cuius Sacra festa diei
Subdere cervicem
Corde celebramus,
gaudet virgo genetricem,
rege nos prece, ne pere-
lamque Deo patri
amus,
fit praevia filia matri.
Esto tuis Viva,
Wereburga, salus et oliva. 5. Rex Ethelredus,
iniens per saecula foedus
Ad Matutinum. Cum Domino caeli,
monachus fit mente fideli,
Invitatorium.
Exemplum patruo
Ad fontem vitae, dat Wereburga suo.
sitientia corda, venite,
6. Clauditur aucarum
Cui moriens vivit,
cuneus gregis indomitarum,
Sacra quem "Wereburga
Virginis huius agros
sitivit.
depopulantis et arva,
Quae veniam rogitant
Ad Nocturnos. nee tecta domestica vitant.
Ant. seu Resp.
7. Agmina captiva
1. Regis erat patris, laxat pietatis oliva,
reginae filia matris, Et miseretur eis
Filia Sexburgae virgo Wereburga choreis.
sanctae mater Wereburgae. 8. Cumque recessissent
2. Huius origo rosae volucres nee avem rc-
quam floruerit generöse, perirent,
Ethelrida parens Quam puer occuluit,
testatur in ordine clarens, quaeque retracta fuit ;

Est cui Sexburga Conveniunt, resonant,

soror et neptis Wereburga. per verba murmura donant,
3. Linea regalis Fit querela gravis,
Christo sanctimonialis, ne revocetur avis.
Cui copulata datur 9. Ad questus tales
virgo Wereburga sa cata, abscondita redditur ales,
 271 —
His Wereburga favet, Quo sponso plaudis
für male facta pavet. dans illi cantica laudis,
10. Cum pietatis homo Nos prece sidereo
premeretur ab iniquitate, da, Wereburga, Deo.
Est egressa domo 14. Sponsa redemptoris.
Sacra virgo fluens pietate. Corpus spoliata laboris,
11. Corrint ante pedes Intrat promeritae
supplex Wereburga lanis- Wereburga cubilia vitae ;

tae, Laus sit honorque Deo,

Huic orans veniam quo fulgurat aucta tro-
sed parcere noluit iste. paeo.
12. At dum sponsa Dei 15. Mira Dei manus aetherei
scelus omne suae rabiei facit intus et extra.
Uli detexit, Dum Veras tirmasque seras
Deus os post terga reflexit. frangit sua dextra,
18. Luce sub aeterna Stant foras insomnes,
contemplans regua superna intus sopor oceupat omues,
Ante Dei faciem Corpus suscipiunt,
perpetuumque diem, laeti de funere fiunt.

Cod. Londinen. (ol. 8. Mariae de Ruford) Titus DXXIV. saec. 12. —

In der Handf?ehrift ist alles Vorstehende ohne Abteilung als ein fortlaufendes
Gedicht geschrieben. Indes läfst der fehlende Zusammenhang und das sich
deutlieh als solches insinuierende Invitatorium erkennen, dafs ein Reimofticium
vorliegt, ohne dafs es weiter möglich wäre zu bestimmen welchen Platz in
demselben die einzelnen sei es Antiphonen, sei es Responsorien einnahmen.
,

—
99. De sancto Wilhelrao.

In 1. Yesperis. 3. Sub aetate

Guillermus tenera
Antiphonae.
Blandis parcens
1. Gaude, mater elegit aspera ;

fecunda liberis, Dum virtuti

Quae serpentis sie datur opera,
dum Caput conteris, Legem carnis
Tuis caelos lex domat altera.
alumnis aperis, 4. lam gaudere
Quos victores nolens ad modicum
coniungis superis. Adulescens
2. Grates Deo elongat publicum,
reddamus seduli, Munduni sibi

Qui sublatis cognoscens vitricum

aerumnis saeculi, Pompam fugit,

Quod non novit evadit lubricum.

cor, auris, oculi, R. In agendis loco ducis
Xostro gratis Instans preci verae lucis
concessit praesuli. Implorabat radios,
 272 —
Crebro legit in scripturis, Legem vitae
Quibus doctus de futuris tenet in moribus,
Casus cavet noxios ;
Et in lingua
Sic praeventus de supernis lex est dementia.
His scrutatur in lucernis
Motus mentis proprios. 2. Helisaei
V. Ut virtutum in affectu tenens consortium
Fetus gestet varios, lugum spernit
Virgas habet in aspectu ferre cum impiis,
Gestus patrum praevios. Ne cum illo
portet repudium,
Ad Magnificat.
Qui pro iugis
A. Magnifice se privat nuptiis.
divinis laudibus
Vota reddat 3. Cor dilatat
exsultans anima, diffusa Caritas,
A quo sumpsit Quo plus iustum
esse cum viribus, artat afflictio,
Reparari Sic Hebraeis
cum drachma decima, surgit fecunditas,
Quam sponsavit Quanto maior
ornans monilibus urget suppressio.
Et a paucis
4. In conspectu
vexit ad plurima,
divino dirigit
Cum hanc iunxit
Gressus mundam
supernis civibus
percurrens orbitam,
Veritatis
Viani rectam
iam cibans azyma.
consultus eligit
Se per artam
Ad M a t u t i n u m.
restringens semitam.
Invitatorium.
5. Elevatur
Exsurgamus ad nutum gratiac
mente iam sobria, Nostra spirans
Nos populus ad auram aquila,
et oves Domini, Escam mentis
Pro coli ata contemplans acie
Guillermo gloria In superna
Landes eins vitali simila.
reddamus nomini.
6. Ut quiete
In 1. Nocturno. cum sponso dormiat,
Nidum sibi
Aiitiphonae.
ponit in arduo,
1. Christi paret Montcm petit,
Guillermus legibus ut turbain fugiat
Actu foris, Christo iunctus
jjitus memoria, amplexo mutuo.
 — 273 —
Responsoria. V. Spe suspensa muneris
Kelevatur oneris
1. Primum sonet Amore pressura.
in laude praesulis
Conditoris
gloria, In 2. Nocturno.
honor et
Qui diffusis
Antiphonae.
donorum rivulis
Patrem nobis 1. Ingres surus
dedit in patria, praesul oraculum
Cuius vita Mentis vultum
quam digna titulis,
lavat a maculis,
Certa [nobis] Föns emanat
probant indicia. iugis per oculum,
V. Signis fulget fide plenus Labrum supplet
Ciarum gerens ortum, genus factum de speculis.
Ex illustri Gallia.
2. Vitam petit,
quam dat dilectio,
2. Flos erumpens in novella
Fides et spes,
Planta puri corporis,
bis pro virtutibus
Ne laedatur a procella Quaerit pulsans,
Circumveuti pectoris,
sub hoc ternario
Munda transit carnis cella
Tribus gaudet
Scirpi clausus in fiscella
amici panibus.
Foedi fluxus temporis ;

templum, 3. Super aquas

V. Non irrumpit cordis
Quod fit casus in exemplum cum Noe fabricat
Sub elapsu temporis. Arcam cordis
complens in cubitum.
3. Ne seducant mundi vana Cum mundi
et
contemptum applicat,
Cor illustris pueri,
Sensus regit aetas cana, Actionis
Fiunt opes oneri, finalem exitum.
lam concepta mente sana 4. Recte laudes
Mox exsurgens in montana attoUunt strenuum,
Subit raptu celeri ;
Quem non flectunt
pacis via
V. Christum sequens a recto prospera,
Nudus fugit cum Helia
luste gaudet
Sub umbra iuniperi.
de fructu manuum.
Quem commendant
4. Igitur cum ambitu in portis prospera.
Spreta mundi cura
5. Hymnum dicat
Ductus est a spiritu
praesens coUegium,
Sub claustri censura
Christum decent
Commutans cum babitu
ipsum praeconia,
Pro summis casura.
Qui assumpsit
Per quod in introitu
in regni solium
Non formidat dura; 18
Dreve», Hiatoriae ihythraicae. VU.
 — 271 -
Patrem replens Minat oves gressu certo,

bonis in gloria. Vagam ponit in lacerto

Reportans ab invio ;

6. Huius odor V. Clamat vigil oculus,

ut cedrus Libani Quod Sitpraesul sedulus
Vitae bonis, In ovili proprio.
mortis ad exteros,
Qui nunc gaudent In 3. Nocturno.
ad sonum organi,
Sed in puncto Ad Cantica.

ruunt ad inferos.
A. In canticis labiorum
Laudis sibi laxet lorum
Responsoria.
Vox una laetantium,
Summo tendens in amore Rachel plorans consolatur,
1.
Per voti expendium Vox in Rama iam mutatur
Gradus coepit a timore, Maeroris in gaudium.
Sic per septenarium
Responsoria.
Scandens gustus in sapore
Firmat aedificium, 1. Hic primatu fungitur
V. Factus summi nutu regis In sede Biturica,
Dux Karoliloci gregis Nee virtutum fabrica
Pastor et praesidium. Flatu laudis quatitur,
Supra petram figitur
2. Pater sanctus, dum consultum
In virtute modica ;

Tenet solitudinis,
V. Frustra rete iacitur,
Pascens sibi consepultum
numinis,
Dum pennatis tenditur
Summi gregem
In aspectu pedica.
Ut det palmes fructum multum,
Forma gregis populo
Purgat mentem, corpus cultum 2.
Gestis monstrat oculo
lugo reddit ordinis ;

Ne clamoris det tumultum Leges aequitatis,

V.
Mel perfectis pabulo,
Terra deflens hominis.
Lac ad potum parvulo
3. Servit lacob pro Kachele Sub lingua primatis,
Per vitae septennium, Verbum non adulterat,
Urit aestus, sed querelae Dum dictis aequiperat
Sopit amor taedium, Facta probitatis.
Ad amplexus traxit Liae, V. lugum tollit umeris,
Gemens cedit fraudi piae Quod imponit ceteris
Morem videns patrium. Doctor veritatis.
V. Delicati somnum thori 3. Sub undenae pondus horae
Turbat lippa, cum labori Sudans ab infantia
Sanctum datur otium. Sero facto de labore
latens in deserto Vocatur ad praemia;
4. Adhuc
Lucerna sub modio Denario gaudet pari
Stella fulgens singulari,
Dare lucem in aperto
Procedit in medio,
Sumpturus duplicia.
 275

V. Nova iusto lux est orta, Ad Tertiam.

Transit luctus, cum absorpta A. Ter exponit verberi
Mors est in victoria. Reducens itineri
4. Pater, precum in hac hora Cum mago iumentum,
Sub noctis silentio Fami, flagris, operi,
Nostra tibi sit decora Carnis quaerens conteri
Laus, placens devotio ;
Lascivae fermentum.
Sic concordent mens et ora,
Quod post mortem sine mora Ad Sextam.
Tu sis nostra portio.
A. Sexta fiunt tenebrae,
V. Pater sancte, gregem fulci
Dum cor inflammatur,
Ducis prece tuo dulci
In qua sancto celebre
Nos fovens in gremio. Nomen occultatur,
Ne quid cernant palpebrae
In Laudibus.
Quo mens extollatur.
Super Psalmos.
Ad Nonam.
A. Yocem laudis
affectus iubilo A. Novem regis cubitorum
Deo solvens Lectulus ostenditur,
te, grex, exhilara, Cum coetibus angelorum
Melos cordis Novem praesul iungitur
cum vocis sibilo Quo quiete post laborum
Dat iucundum Aestus Deo fruitur.
psalmum cum cithara.

Ad Benedictus.
In 2. Vesperis.
A. Benedictus rex invictus,
Dux patris ad bravium, Antiphonae.
Qui conflictus vicit ictus
Graves ferens hostium, 1. Mane nobiscum vespere,
Ut vi mortis arma fortis Ne nox subrepat scelerum,
Frangens, vires sontium, Dans precum patris munere
Nos in portis ditet sortis Rectos progressus operum.
Dans supernae gaudium. 2. Agat cor vigil spiritu
Vices, dumpausant corpora
Ad H r a s.
Litis sopito strepitu
Ad Primam. Pacis succedant tempora.

A. Primo mane 3. NuUo iam fine clauditur

iunctus agricolis Vivens iusti memoria,

Exit vitis
Cuius ubique spargitur
patris ad opera, Lucens signorum gloria.
Nil commune 4. Mors in piscina corruit
gerens cum subdolis Languens sub eins pedibus,
Diem portat Opem, qua cunctis affluit,
et aestus pondera. Pastor non neget ovibus.
18*
 — 276 —
Ad Magnificat. Trinae dotis
A. Magnificat iam fulgens gloria,
sponsum in numine Pio cuius
Sponsa, cuius sponsus precamine
trina potentia Nos ascribat
Trinitatis ad vitae praemia.
splendet imagine,
Brev. ms. Wetting-ense saec. 13. Cod. Aaraugien. 7. A. Antiph.W —
ms. Hilariense anni 1632. Cod. Hilarien. Y. B. —
In B fehlen Matutin und
Landes. — In 1. Vesp. A 1, 3 sq. Quae caput serpentis conteris B. —
A 3, 2 Guilelmus B. — Ad Prim. A, 6 cum fehlt B. Ad Tert. A, 3 —
Cum in agone iumentum B. —
In 2. Vesp. A 1, 2 fratris B. A 2, 1 —
vig-ili B. — A 3, 4 signorum memoria B. —
Hymnen: Ad Vesperas: lesu
Corona celsior (Anal. IV, 259) Ad Complet. Enixa est puerpera (Rom. Forsch.
; :

IV, 489); ad Tert: A solis ortus cardine (Ibid. 489 sq.). In A von anderer
Hand die Worte beigefügt: „Frere Nicolas liger religieux de Barbenn." Ob
dieselben auf den Verfasser hinweisen"?

100. De una Electa.

In 1. Vesperis. 3. [Hedwigis] conversatio

Exstitit angelica,
Ad Magnificat.
Cuius nos oratio
A. Laudemus Christum Dominum Trahat ad regna caelica.
In hac sancta famula,
Responsoria.
Quae post carnis terminum
1. Gaude, sponsa lesu Christi,
Inventa sine macula
Pro quo terrena sprevisti,
Gaudet in regno luminum
Sed ad Christum pervenisti,
Cum Christo in saecula,
Quem toto corde dilexisti.
Qui solvat mole criminum
V. De valle miseriae
Nos eins prece sedula.
Transisti ad regem gloriae.

2. Salve hostium triumphatrix,

Ad Matutinum. Mundi, carnis superatrix,
Invitatorium. Tu Clara virtutum operatrix,
Corde voce Deum
et V. Salvatoris imitatrix,
cuncti laudare venite, Sis nostra pia suifragatrix.
Qui dedit aeterna 3. Laus tibi Christe, rex amabilis,
[Hedwigi] gaudia vitae. Per quem triumphat sexus
fragilis,

In 1. Nocturne. Cui contra hostes victoriam

Antiphonae. Das et virtutum gratiam.
V. Quia gloria virtutis sanctorum
1. In sancta sua famula
Tu es, lesu bone, et merces
Deum admirabilem eorum.
Laudemus mente sedula,
Omnibus laudabilem. In 2. Nocturno.
2. Ancillae Christi opera Ad Magnificat.
Yirtutum narrent aethera, 1. Exaudi nos, Dei famula,
Caeli gaudent per saecula. Et duc ad vera gaudia,
 277 —
Memor esto te laudantium Responsoria.

Tui memorum fidelium. 1. Thesauro sui sanguinis

2. Tu templum sancti Spiritus, Margaritam comparavit,
Quod illustravit caelitus, Hanc Christus et in luminis
Nobis praeclara domina, Perennis throno locavit,
Defer Christi solamina. V. Gratia sacri flaminis
3. Mors tua est triumplialis, [Hedwigem] sanctificavit.

Memoria immortalis 2. Ave, veneranda domina,

Et gloria perennalis.
Responsoria.
1. Quae spretis mundi lubricis
Laetaris in hvmnidicis
Choris angelorum canticis,
Audi preces plebis supplicis,
V. Fruens gaudiis caelicis
Et praemiis magnificis.
2. Haec Dei prudens famula
Laudavit usque ad mortem
Dominum mente sedula,
Quam sanctorum fecit
sortem
Tu sanctiiate eximia
Caeli transcendis limina.
Cum de maerore ad gaudia
Et de labore ad praemia
Trp.nslata es caelestia;
Y. Perenni gaudes gaudio
Dei corregnans filio.
3. Nobis tua sollemnia
Devote recolentibus
Esto, mater. propitia
Nos tuis iuvans precibus,
y. In hac die laetitiae
con- Fer nobis donum gratiae.
;

V. Translata ab exsilio,
In Laudibus.
Regnans in caeli solio.

3. Sancti spiritus unctio Antiphonae.

Te salutis oleo unxit 1. Induta Dei famula
Et divino solacio yirtutum pulchritudine
Te sanctis suis coniunxit, Regnat cum Christo per sae-
y. In caelesti hierarchia cula
Decoratam aeterna gloria. In caelesti lumine.
2. Haec de valle tristitiae
In 3. Nocturno. regnum laetitiae
Intrans
Antiphonae. Regnat cum rege gloriae.

1. Omni desiderio 3. Haec ad Christum iugiter

Tendens ad caelestia Pervenire sitivit,

Omnis tua actio Cui vivens feliciter

Fulsit sanctimonia. In sanctitate servivit.

2. Humilium exaltatio 4. Benedicimus Dominum,

Est Christus et salvatio, Qui [Iled^vigem] laudabilem
Filia Sion angelica Post huius vitae terminum
Audit exsultans cantica. Exaltavit humilem.

3. Quae Dominum iugiter 5. Senes cum iunioribus

Toto corde dilexit, Exaltent nomen Domini,
Hanc ipse feliciter Qui nos [Hedwigis] precibus
Ad aethera provexit. Sanctorum iungat agmini.
 — 278 —
Ad Benedictus. In 2. Vesperis.
A. Virtutibus decorata . , ,, .^ .
ttt 1 • r^^
• -\ •
j. ' -j. Aq Maffniticat,
^
[Hedwigis] Christo servivit,
Caritate inflammata A. Ancillam suam liumilem,
lesum sponsum concupivit, Rex Christus exaltavit,
A quo gloria coronata Dum post vitam flebilem
Caeli gaudium introivit, In caelo hanc locavit,
Haec nos luvet prece grata, Quae nobis placabilem
Quae cum Christo semper vivit. Deum reddat, quem amavit.
Brev. ms. Pedepontanum anni 1398. Cod. Meliten. Prägen. 8. A. Brev. —
ms. Waradinense anni 1460. Cod. Vatican. 8247. B. Brev. ms. S. Annae —
Fragen, saec. 16. Cod. Fragen. XII D. 8. C. —
Brev. FF. Fraedicatorum
imp. Venetiis 1514. D. —
A giebt das Officium als de s. Maria Aegyptiaca,
C als de sancta Hedwige, BD als de eommuni. - In 1. Vesp. Super Fs.
hat B die folgende A:
Dies adest laetitiae,
Qua caniis soluta nexibus
N. rex gloriae
lunxit sanctorum coetibus,
Frece cuius, lesu pie,
Nos iunge caeli civibus.
Ad Magn. A, 7 a mole C. — Ad Matut. das Invitatorium lautet in C:
Laudemus regem saeculorum,
in saecula
Qui beatam Hedwigem, matrem orphanorum
Coaequavit meritis sanctorum.
In 3. Noct. R 1, 2 Hanc margaritam C. —
R 2, 1 O veneranda C. —
Hymnen: In 1 Vesp.: Gratuletur ecclesia (Anal. XXIII, Nr. 143); in Laud. :

Haec summi regis famula (Ibid. Nr. 144).

 ANHANG.
BRUCHSTÜCKE VON REIMOFFICIEN
in Cod. Colonien. 28.
 1. Achatii et sociorium martyrum, 22 Iimii. 1° [fol. 97 b]. Zwei Anti-
phonen unbekannter Herkunft. A ad Magn. :

Magna laude, Quem orate,

Gaude, plaude, Impetrate,
Ecclesia, totis viribus, Üt post carnis exsilium
Fecundata, Nobis pacem
Decorata Det veracem
Millenis martyribus, Aeternum et auxilium.
Qui in cruce
Christo duce A. O Achati, Hermolae,
Vicerunt minas gentilium, Elyethes, Menelae,
Flagellati, morti dati Et Albine, duces fortes,
Sequuntur Dei filium, Impetrate nos consortes
Qui est Vera salus [mera] Esse sempiternae lucis
Spes et rector humilium. Per virtutem vestrae crucis.
2° [fol. 168a]. Noch folgendes R gleichfalls unbestimmter Herkunft:
R. Adest dies veneranda,
Digna laude celebranda.
Qua mundana exsilia
Transcendunt decem milia.
V. Ista dies laeta conser^^etur sine meta.

2. Adriani martyris 4. Martii, [fol.

, 142b]. Zwei AA , die beide dem
Officium Anal. XXV, Nr. 4 fremd sind:
A. Pie martyr et modeste,
Congaudes sanctis honeste,
Amictus [es] alba veste
Nunquam transitorie;
Nos supplices laudantes te
Conserves ab omni peste
Et perducas ad caeleste
lubar verae gloriae.

A. Magne martyr Adriane,

Flos Graecorum, odor Galliae,
Detergat nostra crimina
Tua cruoris purpura,
Ut Deum nostra anima
Magnificet per saecula.

Agricii, episcopi Trevirensis et confessoris, 13. lan. [fol. 58 aj. Inv.,

3.
A ad Magn. in 1. Vesp., A ad Magn. in 2. Vesp., A ad Bened. aus dem
Officium Anal. XHI, Nr. 5.

4. Alardi abbatis, 2. lan. [fol. 237 a]. Folgende Verse, die einem Officium,
die aber auch einer Sequenz oder einem Hymnus entnommen sein können:
 — 282 —
O virum nobilem, Adesto precibus
De terra caelibem, Nostris et laudibus,
De terra genitum Pulsis serpeutibus
lam caelo redditum; Et malis omnibus
O pater celebris, Opern fer, quaesumus,
Alarde, filiis Nobis assiduus.

5. Albani, presbyteri et martyris, 21. Juni [fol. 55 a]. Folgende Bruch-

stücke eines unbekannten Officiums:
Inv. Sanctorum regi iubilemus laude celebri,
Qui dedit Albano secum regnare beato.
A. Celebret laetus sollemnia gaudia coetus
Martyris Albani caelo terraque sacrati.
A. Inclitus Albanus, fidei virtute probatus,
Exponendo fidera sectas daranabat ibidem.
In manibus sumptum caput a cervice revulsum
Illuc adducit, ubi nunc in pace quiescit.

6. Albini [sie], protomartyris Britanniae, 22. Junii [fol. 65b]. Auf das
Inv. ein R und A, die sämtlich prosaisch sind, folgt:

Inclitus Albinus, non vulpinus sed ovinus,

Mentes vulpinas prece corrigat atque lupinas.
Salve, sancte pater, Britannorum genteque martyr,
Cis eras atque pater tu marquetyrum modo frater,
Proque tuis caris dominantem namque precaris.

Ave, protomartyr Anglorum,

Miles regis angelorum,
O Albine, flos martyrum
Velut rosa vel lilium,
Funde preces ad Dominum
Pro salute fidelium.
Da letztere A de communi und auf viele Heilige angewandt ist, den vor-
stehenden Leoninischen Versen aber nicht anzusehen ist, ob sie zum Officium
zählen oder nicht bleibt es zweifelhaft , ob dies zum Teil rhythmisch war
,

oder nicht.

7. Alexandri, martyris Lugdunensis, 24. Apr. [fol. 153a]. Eine A, ad

Nunc dimittis?

A. Ave, Clemens martyr Christi,

Sancte Alexander,
Serto fulgens aureo,
Audi preces humilium
Ad te pie clamantium;
Conserva nos vigilantes
Et custodi dormientes,
Ut in Christo vigilemus
Et in pace quiescamus.

8. Alexii confessoris, 17. Julii, [fol. 90b]. Nur folgende Verse ohne
Bezeichnung und unbekannter Herkunft:
O lilium raunditiae Relinquens sponsae thorum,
O rosa patientiae Probra ferens servorum.
Diu latens es viola Factus humilitatis,
lunge potens caelicola Nos, Alexi, beatis.
 283 -
9. Ambro sii, episcopi Mediolauensis, 1° 4. Aprilis [fol. 57b]. In keinem
der bekannten Officien finden sich die Bruchstücke unserer Hs. :

Inv. Cuncti laetemur, Christum regem veneremur,

Qui dedit Ambrosio regna supema pio.
A. Maguificat ecclesia O praesul admirabilis,
TBvVota per fidelia, Doctor veritatis,
Christe lesu salvator, Vere desiderabilis
Per quem nobis Ambrosius Odor suavitatis^
Veritatis eo^reo-ius Nobis sis affabilis
Est datus praedicator, Motu caritatis,
Obscuras qui prophetarum Ambrosi amabilis,
Nobis voces fecit darum Et da claritatis
Lumen voce sedula Regnum, ne nos instabilis
Huius prece duc in caelos Mundus vanitatis
Nos, Dens, ut tibi melos Abstrahat a pabulis
Solvamus per saecula. Verae deitatis.

Am Rande ist sodann ohne nähere Bezeichung nachgetragen:

Ave, Ambrosi, doctor egregie,

Ciarum lumen militantis ecclesiae,
Digne sacerdos et pontifex,
Deo placens bonorum opifex,
Tuis nunc dignis meritis
Solve nos nexu criminis
Et post cursum huius vitae
Participes facias
Sempiteniae vitae.

Hierauf folgen noch vier Strophen ex hymno. Die erste beginnt mit den
Worten: Ambrosius, vir fidelis.
2° 7. Dec. [fol. 220 a]. A O flos cleri priucipalis, übertragen von
Augustin; vgl. Anal. V, S. 137.

10. Amoris confessoris, 8. Oct. 1° [fol. 62a]. Nur das Invitatorium

ist metrisch :

Sanctus Amor sensu verbo factisque beatus,

Usibus hie frugi propriis et largus egenis.
2° Zwei weitere prosaische AA [fol. 87 b]. — 3° [fol. 201 a]:

R. Adiuva nos, pater sancte, A. O Amor, venerande confessor,

Te rogamus, Amor pie. Caelestis patriae adoptivus posses-
Et tu semper miserere sor.
Orantium toto corde. Contra malignos Spiritus
V. Funde preces Domino pro nobis, Sis nobis defensor.
Ahne Ajnor, in saecula. Et pro delictis, quaesumus,
Apud Doum pius intercessor.

11. Annae, matris B. M. V., ohne Datum, [fol. 235a]. Zwei AA und
ein R aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 19.

12. Aniani, episcopi Aurelianensis, 17. Nov. et 14. Jun. [fol. 62 b]. Inv.
A ad Bened., A ad Magn. 2. Vesp. aus dem Officium Anal. XIII. Nr. 10.

13. Annonis, archiep. Colonien, 4. Decemb. [fol. 52b]. Inc.: In Annonis

annua veneratione. Invit., 1 A, 2 RR u. eine pros. A aus dem ReimoflF.
Anal. XIII, Nr. 11. Am Schlüsse noch:
 — 284 —
O rosa rubens, vernula,
Candescens mundi lilium,
Fecund! fructus plantula
Anno, pontifex Christi,
G regem fratrum simplicium
Aspiciens, compatiens
Fove, quos genuisti.
Derselbe wieder [fol. 75 a]. 1 A und 2 RR aus dem Officium Anal. XIII,
Nr. 11.

14. Anscharii, episcopi et confessoris, 2. Feb. [fol. 237b]. A ad Magn.

2. Vesp. aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 12.

15. Anselmi, archiepiscopi et confessoris, 21. Apr. [fol. 82b]. Nur

eine A:
Inclite doctor, ave, praeceptor idonee, salve
Tu lumen caecis, tu das vestigia claudis,
Solamen maestis precibus pia vice rependis;
O praesul pie, Anselme, nobis miserere.

16. Antonii, abbatis et confessoris, 17. Jan. 1° [fol. 93b]. Die rhyth-
mische A ad. Magn. Dies ista celebris etc. sowie das Invit. lubilemus voto
pari gehören zu einem verbreiteten, im übrigen aber ganz prosaischen Offi-
cium. Vgl. z. B. Brev. Romanum completissimum Venetiis 1525, S. 251
—
,

u. f. 2° [fol. 128 b]. Eine unbekannte A Collaudantes veneremur Beatum :

Antonium etc.

Antonii,
17. confessoris ordinis minorum, 13. Junii [fol. 59b]. Invit.
und aus dem
1 A Offic.Anal. V, Nr. 42; Strophe 1 des Hymnus En gratu-
lemur hodie Mone III, 203.

18. Apolloniae virginis, martyris, 9. Feb. 1° [fol. 111b]. Die A Christi

martyr (al. Virgo Christi) egregia, Anal. XXV, S. 108, sowie die folgende:

O martyr Apollonia, Dolorem passa dentium

Quae malens per incendia Tu culpas tolle mentium
Christi sequi vestigia Pro nobis orans Dominum,
Quam verba fari turpia. Ut caeli det fastigium.

2 ° [fol. 137 b]. Eine A unbekannter Herkunft, an die sich wieder Virgo
Christi egregia etc. anschliefst;

A. Laetetur mater ecclesia Thalamum sublimata

In hac die sacra Apud Christum regnat coronata.
Beatae virginis O beata Apollonia,
Apolloniae sanctificata, O pia consolatrix miserorum,
Quae hodie ad aethereum Intercede pro nobis ad Dominum.

19. Arnold i confessoris, citharoedis, 18. Julii, [fol. lila]. A ad Magn.

2. Vesp. aus dem Offic.Anal. XXV, Nr. 38 in zwei AA aufgelöst.

20. Arsenii, 19. Julii, [fol. 177 b]. Ein R ungewisser Herkunft:
R. Exemplar morum nee non speculum mouachorum,
Arseni (pater) darum nos duc per iter tibi;
Huius deserti fac nos intendere bellis,
Ut tecum certi iungamur in aethere stellis.
V. Cernere fac tecum Christum gaudereque secura,
In quem desiderant angeli prospicere.
 — 285 —
21. Asellae virginis, 6. Dec. [242a]. Die folgenden Verse werden in der
Handschrift als Rigmus bezeichnet.

Virginis Asellae statum

A te dudum approbatum,
Immo prius in se natum
Ac deinde consummatum,
Bone Dens, memorantes
Et ob eam te laudantes,
Quantum possumus, precamur,
Ut hie ita mereamur
Vivere, quod per eandem
Plene te fruamur tandem.

22. Attalae virginis, 3. Dec. [fol. 115 b]. Nur eine A:

Insigni laude gaude, pia contio, plaude,

Plebs, Attalae festo iubilum de corde modesto.
Luce sub hac caelis fuit insita virgo fidelis ;

Haec favet aegrotis, sanos fovet optima notis.

23. Athelberti, regis Angliae et martyris, 20. Maii [fol. 83a]. Zwei
AA, die auf ein Officium zu deuten scheinen:

A. Salve, martyr Athelberte,

Flos et decus Angliae,
Hoste Strato detur per te
Tuae pax ecclesiae,
Apud Christum impetretur
Cum augmento gratiae.

A. Inclinatos tuae laudi,

Rex et martyr, nos exaudi,
Tua prece placa Deum
Et offensum da placatura
Summi regis filium.

24. Athelberti, regis Cautiae et confessoris, 24. Febr. [fol. 83 a]. Zwei
AA eines unbekannten Officiums, die erste augenscheinlich A adMagnificat:

A. Magnificat miraculis
Athelbertum divinitas,
In quo cunctorum oculis
David fulsit humilitas,
Salomonis serenitas
Et Ezechiae veritas,
Quem gratiarum titulis
Sollemnem fecit populis
losiae benignitas.

A. Rex Athelbertus angelis

Coniunctus in caelestibus
Suos alumnos protegat
Et Anglis pacem tribuat,
Ut Christo semper serviant
Et serviendo gaudeant.

25. Auctoris, episcopi Trevirensis, 20. Aug. [fol. 221b]. Die zwei ersten
AA und das R der 1.Vesper aus dem Officium Anal. XIH., Nr. 16.
 — 286

26. Augustini, episcopi Cantuarieusis, confessoris, 26. Maii [fol. 83 a].

Folgende A, die dem Officium Anal. XIII, Nr. 17 fremd ist:

Anglorum primas et pontificalis honestas,

Augustine pater, meritis nos protege semper,
Ne laedat zabulus, commisit quos tibi Christus.

27. Aureae virginis, abbatissae, 4. Oct. [fol. 76b]. Zwei AA, wie es
scheint, aus einem Officium :

A. Sicut bona margarita A. Beata virgo Aurea,

decoratur laurea, Fulgens in choro virginum,
Sic virginum fulget chorus Compta caelesti laurea,
et ornatur Aurea. Pro nobis ora Dominum.

Autberti, episcopi Cameracensis et confessoris, 13. Dec. [fol. 58b].

28.
A und R. Nur das Invit. ist in gereimten Hexametern abgefafst, R
Invit.,
und A prosaisch, wie das ganze Officium. Dann folgt Str. 1 aus dem Hymnus
Autberte praesul inclite (Anal. XII, Nr. 151); endlich:

Ave, pontifex Autberte, Per te gratia divina

Cuius virtutes expertae Lapsis confert levamina,
Renident et solamina, Rogamus sancte, pater te,
Quae fiunt illis apertae, Fer opem, da precamina
Qui pulsu fidei certae Pro nobis et pravamina
Tua quaerunt iuvamina. Procul a nobis averte.
V. Christi confessor caelos, Autberte, decorans,
Sis intercessor pro nobis iugiter orans.

Ob dies Stück ein R, ein Tropus oder etwa ein Reimgebet, bleibt ungewifs.

29. Barbarae, virginis ac martyris, 4. Dec. [fol. 92b]. Invit.: Adoremus

regem regum. Anal. XXV, S. 120. Dann folgen zwei AA unbekannter Her-
kunft, von denen die zweite als A ad Magn. bezeichnst ist:

A. Laus, honor, benedictio,

Salus, gratiarum actio
Sit nunc atque perpetuo
Glorioso Dei filio,
Qui Barbarae hoc certamine
Digne pro merito
In sui caeli palatio
Caelesti coronavit bravio.

A. Virgo, cuius magna devotio,

Cuius oris iusta confessio
Testificata et scripta est sanguine proprio,
Obtineas nobis a Dei filio,
Ut nobis tribuatur peccatorum remissio.
Et finito praesentis huius [vitae] exsilio
Nobis concedat in caeli solio
Tecum sanctorum beato frui consortio.

Hierauf A ad Magn.: O pulchra praecipuum etc. Anal. XVIII, S. 31.

30. Bartholomaei apostoli, 1° 24. Aug. [fol. 99b]. A 1 und R 1 aus

der 1. Noct. des Officiums Anal. V, Nr. 50; nachgetragen zwei prosaische AA.
2' in crastino conceptionis, [fol. 234b], translat. Eine A unbekannter
Herkunft: Audi servorum clemcns ])ia vota tuorum etc., die dem angezogenen
Officium fremd ist.
 - 287 —
31. Basini episcopi et confessoris, Kai. Jan. [fol. 62b]. Alles prosaisch.
,

Am Rande: O praesul admirabilis etc. wie oben bei Ambrosius.

32. Basini, episcopi et confessoris, 4. Martii. [fol. 142b]. Nur eine A

ungewifser Herkunft:

A. Salve, praesul Deo digne

Basis templi, o Basine,
Funde preces creatori,
Nostro parcat ut errori
In hac vita misera.

33. Beati presbyteri, 26. Julii, [fol. 180a]. Zwei AA, wie es scheint, aus
einem Officium, aber entlehnt:

A. Magna te Deum cantica A. O sancte pater Beate,

Clara decent per omnia, Nos a mundi munda sorde,
Cuius virtute dexterae Aufer offendicula,
Sanctus(Beatus)splendetinaethere-, Inter hostes via tuta
Eins nos, lesu, precibus Deduc nos [iam] resoluta
Peccati solve nexibus. Peccatorum nebula.

34. Benedicti, abbatis et confessoris, 1° 21. Martii, [fol. 95a]. A

ad Magn. und Invit. aus dem Officium Anal. XXV, Nr. 145.
2*^ 11. Julii [fol. 175b], translat. Zwei AA unbekannter Herkunft:

A. Ave, pater Benedicte,

Monachorum dux invicte,
Tuis nos sufFragiis
Deo notos fac et gratos
Ac monastice probatos
Vitae testimoniis.

A. Sanctissime Benedicte,
Egregie dux invicte,
Perduc nos ad viam rectam,
Ad regionem electam.

35. Benig ni, episcopi et martyris, 1. Nov. [fol. 64b]. Aus einem von
Anal. XVIII, Nr. 13 verschiedenen Officium :

Inv. Martyi'is egregii recolentes festa Benigni

Psallamus Christo, quem decet omnis honor.
R. Sancte Benigne, Christi martyr,
Audi rogantes servulos etc.
Da dies R auf zahllose Heilige verwertet ward, bleibt es zweifelhaft, ob ein
Reimofficium vorliegt.

36. Berlindis virginis, Idibus Sept. [fol. 239b].

O pia Berlendis nobis insiste tuendis,

Iam assumpsisti sponsalia dulcia Christi,
Inclita sponsa Dei, memor esto per omnia nostri,
Ut tua precatio sit consolatio nostra.
Sancta Dei, tenebras dignare repellere nostras
Acquirens nobis aeternae gaudia liicis.

37. Bernhardini, ordinis Minorum, 20. Maii, [fol. 106a]. Folgende A

oder Invit. [?J unbekannter Herkunft:
 — 288 —
Patris sancti Bernhardini
Memoriani recolamus,
Tamquam vel [1. veri?] peregrini
Patriam repetamus.
Darauf folgt die A : (O) splendor pudicitiae etc. Anal. XXV, S. 159.

38. Bertini abbatis, [fol. 191b]. Verse unbestimmter Herkunft, mit

V. bezeichnet:

Gloria sanctorum, Deus, accipe vota tuorum

Nosque tuas laudes in Bertino venerantes
Respice placatus nostros solvendo reatus.

39. Bertulphi confessoris, ohne Datum, [fol. 235b]. Invit. , eine A

und ein (prosaisches) R aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 25.

40. Bernwardi, episcopi et confessoris, 1° 20. Nov. [fol. 221a]. In-

vit., drei AA, ein R aus dem Officium Anal. V. Nr. 53.
2° 16. Aug. [fol. 221b], translat. Bernwardus vita, moribus etc. als A
bezeichnet, eine Str. aus dem Hymnus Anal. XI, Nr, 149 ; dann A O gemma
Saxoniae etc. Anal. V, S. 157.

41. ßibianae (Vivianae), virginis et martyris, 2. Dec. [fol. 115b]. Nur

folgende A (Sequenz?):

Ave, summi regis sponsa,

Sancta virgo Viviana,
Martyr caelo coronata
Cum caelesti gloria,
Supplicamus, nos commenda
Christo regi, gloriosa,
Ut a vita aerumnosa
Ducat ad caelestia.

42. Birgittae viduae, 23. Julii, [fol. 108b]. A Rosa rorans bonitatem
etc.Anal. XXV, S. 162; A O Birgitta, murrae gutta etc. ebenda S. 165; A
Ministrans pauperibus etc. ibid. p. 163.

48. Blasii, episcopi et martyris, 3. Feb. [fol. 77b]. A Ave praesul

honestatis etc. Anal. XVI, S. 62.

44. Calixti, papae et martyris, 14. Oct. [fol. 60a]. Aus einem von
Anal. XVIII, Nr. 17 verschiedenen Officium :

Inv. Omnes iubilemus Ut tuorum sanctorum

Deumque laudemus In coetu sine metii
Mortis pro victoria, Simus mortis ab examiiie.
Qui Calixto sedem .
/A/-tTx i^i- i^i
^' ^^^^^*^'
^^« ^^^^
Dedit in mercedem ^ ^f}""
Supernorum gaudiorum
Cum sanctis in gloria.
° Condelectat portio,
Nos gaudentes
Et psallentes
A. C) rex Christe, da, quod iste De to tibi
Martyr bonus patronus,
sit lungas [ibi]
luvet nos precamine, (In) sanctorum consortio.

45. Cannici abbatis, 11. Oct. [fol. 202b]. A ad Magn. 1. Vesp. aus dem
Officium Anal. XXV, S. 185 und die A Ave confessor nobilis etc. a. a. O.
S. 187.
 289

46. Castoris, presbyteri et confessoris, 4. Feb. 1" [fol. 54b]. A ad Magn.,

Invit. AA ad Bened. et Magn. 2. Vesp. aus dem Offic. Anal. XIII, Nr. 32.
2° [fol. 89 bj. R Sanctus Castor a puero etc. Aual. 1. c. sq., das aber
als A bezeichnet ist; dann A ad Magn. in 2. Vesp.

47. Clarae virginis, 12. Aug. 1 [ful. 89a]. A Fraucisci pia [1. prima]
plantula etc. Anal. V, S. 158, sowie eine unbekannte A Instar solis speciosa, :

Clara virgo generosa etc.

2° [fol. 184 b]. Die A Salve sponsa Dei etc. a. a. O. S. 159.

48. Colendae virginis, 13. Maii [fol. 223b]. Nachtrag einer späteren
Hand (saec. ^^/le):

Speciosa iam in caelis Haec amando triumphavit

Virg(i simplex et fidelis Et in tine transvolavit
Coram Deo gratulatur, Ad palmam victoriae,
Iam in sponso delectatur, Ubi cum sanctis ceteris
Iam videt, quod optaverat, Oret pro nobis miseris
Iam habet, quod amaverat. Regem caelestis gloriae.

49. Colomanni martyris, 13. Oct. 1° [fol. 203a]. R lesu sequens vestigia
etc. Anal. XIII, S. 96. —^2° [fol. 220b]. A Benedictus sit Dominus etc. 1.
c. p. 98.

C'olumbae, virginis et martyris, 31. Dec. [fol. 56b]. Enthält Inv.,

50.
R, A
eines unbekannten Officiums. Da aber R und A prosaisch sind, dürfte
das Officium ganz oder doch zum Teile ein prosaisches gewesen sein. Das
Inv. lautet:

Emicat alma dies, Christi depromite laudes,

Sanguine qui sponsam voluit decorare Columbam.

51. Conceptionis B. M, V. 8. Dec. 1° [fol. 116]. R Hodie concepta

est etc. Anal. V, S. 51; A: Ave, decus virgineum etc. Ibid. p. 47. Aufser-
dem die A :

Salve, virgo gratiosa,

Mater Dei gloriosa
In caelesti curia,
Tota pulchra, praeelecta,
Sine labe es concepta
Speciali gratia.

2° Octava Conceptionis B. M. V. [fol. 118 b]. Folgende Verae ohne

Bezeichnung und ungewisser Herkunft:

O Maria, mater pia,

Finis et exordium,
Posce natum, ut optatum
Det nobis remedium.
Quo sanati sauciati
Sine sorde vulnerum
Transferamur et ducamur
In sanctorum numerum.

52. Cornelii, papae et martyris, 14. Sept. [fol. 71a]. Auf zwei prosaische
AA folgt eine rhythmische, aus der ein Schlufs auf ein ebensolches Officium
nicht zu ziehen ist :

Dreves, Historiae rhythmicae. VII. 19

 — 290 —
A. O praesul honorabilis,
O martyr venerabilis,
Praesenta summo numiiii
Preces devotas populi,
Ut nobis per tua merita
Pandatur caeli ianua.

53. Coronae spineae Domini nostri, 4. Maii, [fol. 96 a]. Invit Iiibilemus
:

hodie, Anal. V, S. 40 und A ad Magn. : Consecrator coronae spineae ibd.

p. 42 in not.

Cuthberti, episcopi Lindisfarnensis, confessoris, 20. Martii 1°

54.
81a] Zwei AA, von denen die eine prosaisch, die andere rhythmische de
[fol.
communi ist: Ave praesul gloriose, Ave sidus iam caeleste etc. 2° ffol. —
146a]. Eine A; ob einem Officium entnommen?

A. Qui Raphaelem
Tobiae dedit medicum,
Cuthberti genu languidum
Suum sanat per angelum.

55. Cyriaci martyris et sociorum, 16. Martii et 8. Aug. [fol 85 b].

A. Vir inclitus Cyriacus,
Martyr Domini pretiosus,
Succensus igne divini amoris
Constanter sustinuit supplicia passionis,
Aeternam meruit palraam
Et sempiternam coronam.

56. Cyrilli episcopi, 5. Martii, [fol. 225a]. Invit. aus dem Ofticium
Anal. XXV, Nr. 82 sowie eine A unbekannter Herkunft: O Cyrille patriarcha,
incola Carmeli etc.

57. Dalmatii, 7. Dec. [fol. 241b].

A. O amande vir Dalmati,

Quamvis eras hie probati
Moris et unius prorsus,
Tyrannorum tamen morsus
Propter fidem te vexarunt
Nimis et martyrizarunt ;

Poscimus, ut per te demur

Tales hie, ut hinc salremur
• Tecum Deo famulantes,
Exsultantes, iubilantes.

58. Divis ionis apostolorum, 15. Julii, [fol. 98b]. Zwei AA aus dem
Officium Anal. V, Nr. 22.

59. Dominici confessoris, 1° 5. Aug. (fol. 90b]. Nur die A: O lumcn

ecclesiae etc. Anal. XXV, S. 241. —
2° 24. Maii [fol. 162a], translat. AA
ad. Magn. 1. et 2. Vesp. aus Anal. XXV, Nr. 86.

60. Donati martyris, 7. Aug. [fol. 183a]. Die A super Psalmos 1. Vesp.:
Celsa sancti praesulis etc. aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 40.

61. Dorotheae, virginis ac martyris, 6. Feb. [fol. 94a|. A: Ave, gemma

virtuosa etc. und Invit. aus dem Officium Anal. V, Nr. 56.
 — 291 —
62. Dunstani, archiepiscopi Cantuariensis , confessoris, 19. Mail, 1°
[fol. 83 b]. Nur eine A, aus der wohl nicht auf ein rhythmisches Officium
geschlossen werden kann :

Euge nunc, Dunstane pie,

Ex hominibus assumpte,
(Arch)angelis Dei coniuncte,
Nostri, pater, memorare
Et pro nobis preces funde,
Ut in aevum [te] laudare
Possimus (Deum) perenniter.

Läfst man die Worte laudare und perennitei' ihre Stellen wechseln, wird der
Rhythmus der beiden letzten Zeilen hergestellt

2° 160b]. Folgende, das „Ave regina caelorum" imitierende Verse

[fol.
sind dem Officium S. Edmundi (Anal. XIII, Nr. 43) entlehnt:

Ave, gemma confessorum,

Ave, dux et doctor morum,
Salve sanctitatis rosa,
Mundi lampas luminosa.
Gaude, pater pietatis,
Summae sidus honestatis.
Vale, vemans flos Dunstane,
Et pro nobis preces fimde.

63. Duthaci, episcopi et confessoris, 8. Martii, [fol. 143b]. Ein R imd

zwei AA eines verlorenen schottischen Reimofficiums:

R. O sancte Duchate, A. Omnes a periculo

Confessor mitissime, Fideles salvantur,
Deprecamur te, Qui devotis precibus
Serve Christi, devotissime, Duchatum precantur.
Ut plebs tua tviis precibus
A. üeum ubenedicite,
* t-» j- -a
cf . j. 1 ^-1 '

Suscipiatur in caelestibus. ,

^
,

. ,^ . .,.^. . . cunctae creaturae.

Qui laetaris in militiae r\ •
t-» v, * * i'-*
/y ,. , , . Qui Duchato contulit
Caeli contubernio.
caelura sui iure.

64. Dympnae virginis, 15. Maii, [fol. 159b]. Zwei AA, welche indem
Officium der Heiligen Anal. XXV, Nr. 87 fehlen:

A. O castitatis lilium, Ave, martyr gloriosa,

Virgo, decus regium, O Dympna egregia,
Sponsa Christi Dympna, Patri carnis odiosa,
Celebrantes tua sollemnia Christo regi gratiosa
Post hoc merendi spatium Fidei constantia,
Supernis iunge civibus. Tua prece pretiosa
Nos a morte aerumnosa
A. Ave virgo speciosa Vera duc ad gaudia.

65. Edmundi, episcopi et confessoris, 16. Nov. [fol. 81b]. Die beiden AA
der ersten Vesper. Dann folgt:

A. Ave, mire [!] clarissime Sanctorum confessorum,

Ave, decor dignissime Rector[um] et pastorura,
Ave tutor piissime Cunctorum afflictorum,
Edmunde sanctissime, Patrone Anglicorum,
Virtutem tuam exprime In tutela servorum.
19*
 — 202 —
66. Edmundi, regis et martyris, 20. Nov. [fol. 213a]. Nur folgende A,
dieselbe, die auch weiter unten bei Edward:
•
Ave, rex gentis Anglorum,
(Ave) miles regis angelorum,
O Edmunde, flos martyrum
Velut rosa vel lilium,
Funde preces [ad Dominum]
Pro salute fidelium.

[fol. 81a] steht dann noch irrig unter Edmund, Bischof, das folgende, viel-
leicht einer Sequenz entnommene Bruchstück:
Confessor Christi Edmunde, Maria, regina mundi,
[Tu] pro nobis preces funde Per preces regis Edmundi
Mariae, virgini(s) fecundae Munda nos, ut simus mundi
Deitatis gratia. In Dei praesentia.

67. Edwardi, regis et confessoris, 7. Jan. [fol. 70b]. Zwei AA :

A. Ave, sancte rex Edwarde, inter caeli lilia

Meritis tuis exornas regnantes in gloria,
Nos omues te diligentes duc ad vera gaudia.
A. O decus ecclesiae, Pie rex Anglorum,
Exemplar iustitiae, Lex et norma morum,
Post finem angustiae, Mortis et laborum
Praesta dono gratiae Regnum beatorum.

Edwardi, regis et martyris, 18. Jan. [fol. 70a]. Drei AA, von denen
68.
eine prosaisch, eine andere de communi, eine dritte rhythmisch ist. Ob
Bruchstücke eines Officiums vorliegen, scheint zweifelhaft. Die beiden letzt-
genannten AA lauten:
A. Rex, per quem ecclesia fuit sublimata.
Per quem tota Anglia est [1. fuit] honorata,
Cui semper iustitia fuit comitata,
Nobis Christi gratia da regna beata.
A. Ave, rex gentis Anglorum,
Miles regis angelorum,
O Edwarde, flos martyrum
Velut rosa vel lilium,
Funde preces ad Dominum
Pro salute fidelium.

69. Elisabeth viduae, 19. Nov. [fol. 105 b]. A ad Magn. und Inv. aus
dem Officium Anal. XXV, Nr. 90.

70. Elisaei, prophetae et confessoris, 14. Junii, [fol. 85 b]. A ad Magn.

(2. Ves}).) und A ad Bened. aus Anal. XXV, Nr. 94; A ad Magn. (2. Vesp.)
aus Anal. XXV, Nr. 95. Aufserdem:
A. O Helizee, propheta nobilis,
Carmelitarum pater nobilis[!],
Christo corregnans in caclestibus,
(/onfer opem tuis supplicibus.

71. Elyphii martyris, 16. Oct. [fol. 103a). Aus einem unbekannten
Officium :

Inv. Ad laudes vitae cuucti iubilando venite,

Qui fovet Eliphium pro Christi nomine passum.
 -^ 293 —
A. O magna et gloriosa
Regis aeterni purpura,
Inclite martyr Elyphi,
Caelum, terram(que) perornasti
Hinc merito, hinc exemplo ;

Unde nobis prece sancta

Posce vitam in saecula.

72. Elzearii, die Cosmae et Damiani, [fol. 284b]. A ad Magn. und

R 1. der 1. Noct aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 44.

73. Emmerici confessoris, 3. Sept. [fol. 191a]. A ad Magn. Ave, flos

nobilium etc. Anal. V, S. 166.

74. Erasmi, episcopi et martyris, 3. Junii [fol. 78a]. Folgende Teile

eines unbekannten Reimofficiums :

Invitatoriura. A. Adest dies laetitiae,

Imitemur atfectanter Qua Dominus respexit,
Christum vocis iubilo, Cum ex valle maestitiae
Ut Erasmi glorianter Erasmum erexit.
Laetemur suffragio.
A. O martyr Christi inclite,
A. Erasmi ob meritis[!] Precibus assidue
Coronam se diligentibus Ora pro desolatis,
Confert vitae Dominus, Ut[l: Et], quam optamus, veniae
Sicut promisit patribus, Conferre nobis tribue
Abrahae et semini eins. Vitam cum beatis.

75. Erici, regis Sueciae et martyris, 18. Mail, 1= [foi. 91a]. A Ave,
martyr pretiose etc. Anal. XXV, S. 286. 2° [fol. 160 b]. A 1 der 1. V esp.
und R 2 der 2. Noct. ibid. p. 285 sq

76. Erkenwaldi, episcopi et confessoris, ultimo Aprilis [fol. 73 a] ; nur

eine A :

O decus insigne nostrum pastorque benigne,

O lux Londoniae, pater Erkenwalde beate,
Qui super astra gaudes [1: sedes] Deum spectare per aevum,
Aspice laetantes tua gaudia nos celebrantes
Et tecum vitae fac participes sine fine.

77. Eskilli, episcopi et martyris, 6. Oct. [fol. 201a]. A ad Bened. aus

dem Officium Anal. XXVI, Nr. 1, aber mit dem Anfang: O pontifex egregie,
fidei lucerna.

78. Ethelredis, virginis nobilissimae, 23. Junii [fol. 75b]. Nur eine A:
Flos regalis Ethelreda,
Sponsa, virgo, vidua,
Monialis, abbatissa,
Regina dulciflua,
Mente, carne non marcescis
Vivens neque mortua,
Famulorum sis tuorum
Adiutrix assidua.

79. Eugeniae, virginis et martyris, 5. Dec. [fol. 218a]. Zwei AA un-

bekannter Herkunft:
 — 294 —
A. Eugenia clarissima, Reperta cara filia
Virilis abbas femina, Pudica cum familia
Spreta turpi Melantia Negando mundi vilia.
Pro luxus elephantia
Gaudet caelesti curia. A. Christus propter Eugeniam
Parentes eius idola Convertit Alexandriam
Philippus atque Claudia Praestando sibi gratiam,
Damnant in Alexandria Confundens idolatriam.

80. Eulaliae, virginis et martyris, 10. Dec. [fol. 117a]. Nur eine A:

O Eulalia formosa,
Sponsa Christi gratiosa,
Plena caeli gaudiis,
Quem tu semper dilexisti,
Pro quo mori non sprevisti,
Placa nobis miseris.
Darauf: Item 12. Feb.:

A. Tertia iam dena moriens Eulalia plena

More, boni vena fuit orbi, luna serena.
Nuda flagellatur, oleo sua mamma crematur,
Plumbo temptatur, ignita calce probatur,
In fornace lesum caelestem palpitat esum,
Quae nos prece pia perducat in aethera summa.

81. Euphemiae virginis, 16. Sept. et 13. Apr. [fol. 222a]. Zwei AA
und ein R aus dem Officium Anal V, Nr. 59.

82. Eutropii episcopi et martyris, 18. Jan. [fol. 70a]. R 2 der 3. Noct.
aus dem Officium Anal. XIII, S. 136.

83. Evergisli, episcopi Coloniensis et martyris, 1 ° 24. Oct. [fol. 104a].

Aus einem verlorenen Officium:
A. Assunt nobis festa
Sancti Evergisli sollemnia,
Cuius veneranda victoria
Martyrum refulget in gloria;
Per eius pretiosa vulnera,
Christe, tuis condona scelera.

Inv. Collaudemus regem sempiternum

Qui regit terram, raare, infernum,
Cuius ope currens in stadio
Evergislus fulsit martyrio.

R. Omartyr digne meritis praesulque benigne,

Evergisle, Dei nos praesenta faciei,
V. Martyr eximie, nobis ^) placato regem gloriae.

2 ° 38. Martii [fol. 147 b], in translatione. Eine weitere A :

A. Caelitus admonitus Bruno meritis redimitus,

Praesul vicesimiis quartus vel nomine primus,
Exstitit almarum translator reliquiarum.

Diese A könnte indes auch zu den eingangs charakterisierten Distichen

unserer Quelle gehören.

^) Vielleicht zu lesen: Martyr nobis eximie; der V. Jbestünde dann aus

jambischen Dimetern.
 — 295 —
84. Evodii, episcopi et martyris, 6. Mail, [fol. 231a]. Folgende Verse
die dem Officium Anal. XXYI, Nr. 5 fremd sind:

Ave, pontifex Evodi,

Dudum sie amator modi
Et insignis martyr Christi
Christo dante qui fuisti
Et nunc secum coronatus
Es aeterneque beatus,
Poscimus, pro nobis ora,
Ne laedamur mortis hora.

Ewaldorum raartyrum, presbyterorum 1° 3. Oct. [fol. 101b].

85. ,

Inv.,A ad Magn., R 3 der 3. Noct. aus dem Officium Anal. V, Nr. 60.
2° 16. Nov. [fol. 216 b], translat. 4 AA aus den Landes und A ad
Magn. 2. Vesp. aus demselben Officium.

86. Farae virginis, 7. Dec. [fol. 242 a]. Folgende Verse ohne Bezeich-
nung und schwerlich in liturgischem Gebrauch :

Farae, virginis praeclarae,

Cuius festa celebrare
Gestaque commemorare
Convenit et honorare,
Quae contempta pompa mundi
Se decrevit agni mundi
Semet osculo parare
Ac servitiis aptare.
Quaesumus, o virgo Fara,
Sit ut nobis vita clara.

87. Firmini, episcopi Ambianensis et martyris, 25. Sept. [fol. 197 b].
—
Folgende A, die in den Officien Anal. XIII, Nr. 52 54 nicht vorkommt:

A. Martyr invictissime,
(Firmine) pontifex egregie,
Pius adesto servulis,
Te [pie] deprecantibus
Dissolve nexus criminum
Tu, sancte (pater), apud Dominum,
üt tecum in caelestibus
Sanctorum iungamur coetibus.

Floriani martyris, 4. Mail [fol. 156a]. Eine A, die in dem Officium

88.
Anal.XXVI, Nr. 11 nicht vorkommt und deren Herkunft unermittelt nach ;

dem mangelhaften Reime zwischen Vers 2 und 4 vielleicht Entlehnung:

A. Rosa florens martyrii,
Inclite (martyr) Floriane,
Fragrans ad instar lilii,
Virtutum candore,
Sucurre nobis miseris,
Ut supplantatis vitiis
Tandem erigamur
Et meritorum (fulti) floribus
Beatis caeli civibus
Feliciter iungamur.
 — 296 —
89. Florini 17. Nov. [fol. 212b]. Ein R unbekannter Herkunft:
R. pie Florine, flos caelice, cui sine fine
Pro meritis perpes vernat super aethera merces,
Nobis dementem precibus fac cunctipotentem,
V. Ut sibi nos vere det nunc semperque placere.

90. Franc isci confessoris, 4. Oct. [fol. 102a]. Invit., AA ad Magn. A.

et 2. Vesp. aus dem Officium Anal. V, Nr. 61.

91. Fusciani et sociorum martyrum, 11. Dec. [fol. 118a]. AA ad

Magn in 1. et. Vesp. aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 56.
2.
2° [fol. 287 b]. Dieselben AA nochmals.

92. Gangolphi martyris, 13. Maii 1° [fol. 64a]. Aus einem leider
unbekannten Officium:
Inv. Ad laudem Domini vigiles iubilando venite,
Munere cuius habet Gangulphus gaudia vitae.

R. O decus ecdesiae, martyr pie, sancte patrone,

Te collaudantes audi, Gangulphe, clientes.
V. Post finem carnis nobis fer gaudia lucis.

A. Fulget sole Deo, cuius virtute tropaeo

Est sublimatus et luminis arce locatus,
Qui prece nostrorum propellat taetra malorum.
2° [fol. 89 a] noch eine weitere A in anderem Versmafs:
A. O Gangulphe pie, bone, Cordis nostri cellulas
Purga iuvans in agone Tuos prece vernulas
Trinitatique compone, Landes ut dent sedulas.

93. Gatiani, episcopi Turonensis, 16. Dec. [fol. 238 a]. Zwei AA, die
wohl keiner Historia entlehnt sind.

A. Copiosae caritatis Gatiane pontifex,

Tu qui rerum perditarum gaades privilegio,
Nobis redde, supplicamus, bona quae perdidimus,
Ut exutos gravi carne iungas caeli civibus.
A. Ave, decus Turonense, Gatiane, praesul pie,
Signum lampadis accensae Peregrinis huius viae,
Consors lucis et immensae lungeris hierarchiae,
Da pro nobis iam propense Christo preces et Mariae.
94. Genovefae virginis, 3. Jan. [fol. 124a]. Aufser einer prosaischen
die A ad Magn. des Officiums Anal. XVIII, Nr. 26.

95. Gerardi, abbatis Broniensis, 3. Oct. [fol. 222b]. Folgende zweifel-

los einer historia entnommene Bruchstücke:
A. O Gerarde, pater alme,
Gregi tuo vires palmae
Da virtutis cum bravio,
In conspectu summi regis
Ut tu pastor tui gregis.
Gratuleris consortio.

R. Alma stirpe natus miles fuit iste beatus

Christi castrorum, dux ter sex coenobionim.
His petimus castris nos cingat et inserat astris.
V. Quos pavit in innocentia cordia et in intellectibua manuum auarum
deduxit.
 — 297 —
A. Miles emeritus, meritorum lumine clarus,
Ad fontera vivum sitiens plenusque dierum
Deposito fragilis tandem velaraine carnis
Christi liicifliiam lesu transraigrat ad aulam.

A. Alme pater, caeli sidus, pia spes miserorum,

Ante Deum caeli fer vota precesque tuorum.

96. Gerardi, episcopi Tullensis et confessoris, ohne Datum, [fol. lila].

AA ad Magn. et Bened. aus dem Officium Anal. XVIII, Nr. 31.

97. Gerlaci, confessoris et eremitae, 5. Jan. [fol. 64b]. Die Bruch-

stücke seines Officiums sind mitgeteilt Anal. XIII, S. 8.

98. Gerraani, episcopi Parisiensis, 28. Mail [fol. 162b].

K. O Germane, pastor pie, morum virens plantula,

Summi regis te collaudant frequenter miracula,
Hostis saeva da prudenter praecavere iacula,
V. Poscas nobis apud Deum vitam prece sedula.

99. Gerulphi pueri, martyris in Flandria, 21. Sept. [fol. 196]. A ad

Magn. der 2. Vesp. Anal. XXVI, S. 66.

100. Gisleni, episcopi et confessoris, 8. Oct. [fol. 202a]. A ad Magn.

1. Vesp. Anal. XIII, S. 154.

101. Godefridi comitis, confessoris, eodem die [i.e. 13. Jan. fol. 127 b].
Wie es scheint aus einem Officium :

R. O
quanta (Godefridus) comes gratia
Per clara fulget merita,
Qui solum per intuitum
Efifugavit daemonium.
V. In Domino Deo virtutum
Ipse ad nihilum deduxit inimicura.

A. Felix dies hodierna.

In' qua laetus ad superna
Ascendit Godefridus,
Cuius meritis praeclaris
Salvet nos a [cunctis] malis
lesus, Dei filius.

102. Godolenae virginis, 5. Julii [fol. 173a]. Eine A ungewisser Her-

kunft:
A. Ave, martyr speciosa,
Christi sponsa [gloriosa],
Godolena sanctissima,
Stirpe nata generosa,
Virgo florens velut rosa,
Nutu Dei conservata,
Virgo manens immaculata
Viri per malitiam,
Post per ipsum iugulata
Et a servis es necata
Caelo tradens animam;
Unde, martyr memorata,
Nostri memor sis, beata,
Tui facientibus memoriam.
 — 298 —
103. Goaris, presbyteri et confessoris, 6. Julii, [fol. 89b]. Zwei,
wie es scheint, einem unbekannten Officium entnommene AA:
A, Laude Deo digna celebremus mente benigna
Hie confessoris sollemnia sancta Goaris,
Ut mereamur eum nos semper habere patronum.
A. Pastor summe Deus, nos respice propitiatus
Pro confessoris sancti virtute Goaris
Et nos custodi, cum pace tuere perenni.

104. Gregorii, papae et confessoris, 12. Martii, [fol. 94b]. Invit.,

zwei AA, ein R aus dem Officium Anal. V, Nr. 64.

105. Gregorii, presbyteri et martyris, 22. Dec. [fol. 119 b]. Nur folgende A :

Martyr Gregori,
Cor adaequans ori
Vota supplicum attende
Et veri amoris in nobis ignem
tuis precibus accende.

106. Gudilae virginis, 8. Jan. 1° [fol. 61b]. Invit, eine metrische und
eine prosaische A aus dem Offic. Anal. XXVI, Nr. 27. 2° [fol. 126a]. —
A O pia virgo Gudila, tuis confer suffragia etc. aus demselben Officium.

107. Gummari confessoris, 11. Oct. [fol. 88 b]. Eine A:

Ortus stirpe generosa Gummarus emicuit,
Qui virtutum speciosa Menti puer imbuit.
In spineto velut rosa Mundi falsi floruit.

Dann: Item in eins festo servetur istud suffragium:

Eia, dulcis, eia, care,

Tuis assis hie, Gummare,
Festis insistentibus,
Et hie laudes inchoare
Quos fecisti, consummare
Fac cum caeli civibus.

108. Harlindis et Kelindis virginum, 6. Febr. 1° [fol. 115a]. Nur:

A. Virginis Harlindis meritis precibusque Relindis

Nunc famulis miserere tuis, bone Christe, modestis.
2° [fol. 136b]. noch folgendes R:

R. Castitatis margaritae,
Harlindis atque Relindis (beatae),
In Corona lesu sitae
Nitentes vero signis,
Per vos saxa
Sunt in flores versa.
Sex obsessi liberati,
Caeci, claudi sunt sanati
Divina dementia.
V. Virginis Harlindis
meritis precibusque Relindis
Nunc famulis miserere tuis,
bone Christe, in saecula saeculorum [sie].
 — 299 —
109. Hedwig-is viduae, ducissae 15. Okt. [fol. 78a].
, 1 R, 1 A und
die Prosa der 1. Noct. aus dem Offic. Anal. XXVI, Nr. 28.

110. Helenae reginae, 18. Aug-. [fol. 76a]. Auf drei prosaische AA folgt
eine rhythmische, die sich in den Anal. IV, XVII und XVIII mitgeteilten
Officien auf die Heilige nicht findet:

Haec inventrix sanctae crucis

Adimplevit opus lucis
Pio cordis desiderio,
Sacrosanctam passionem
Crucis per adinventionem
Omni venerata studio;
Gaudet ergo nunc in caelis
Dispensatrix haec fidelis
Inter angelorum milia.

111. Henrici, imperatoris et confessoris, 13. Julii, [fol. 88b]. Aufser

einer prosaischen A folgende Verse:

Imperatorum speculum,
Henrice rex Al(a)manniae,
Cunctis relinquens titulum
Sanctitatis eximiae,
Prece iuvans in saeculum
Devotum tibi populum.

112. Heriberti, archiepiscopi Coloniensis et confessoris, 16. Martii

[fol. 73 b]. Nur eine A:
Ave, vitae dux iustorum,
Lux ad lucem confessorum,
O confessor, flos pastorum,
Heriberte, vas odorum,
Funde preces flori florum
Pro salute miserorum.

113. Hermelli martyris, 3. Aug. [fol. 223 b]. Eine A ungewisser Herkunft :

Gaude, martyr o Hermelle,

Caruisti quia feile,
lunctus nunc supernae cellae
Frueris divino melle;
Adversa nobis repeile,
Te precamur, o Hermelle.
114. Hieronymi, presbyteri et confessoris, 1° 30. Sept. [fol. 57a].
Einem unbekannten Officium gehören die folgenden Bruchstücke an:

Inv. Veneremur praeceptorem, leronymus, mundi lumen.

Christum regem gloriae, Die quo caeli cacumen
leronymum qui doctorem Petiit emeritus,
Providit ecclesiae. Qui nos sancta luvet prece,
Üt de peccatorum faece
A. In laudem Dei de caelis
Trahamur divinitus.
Consurgat omnis fidelis
Et exsultet spiritus,

2° 9. Maii [fol. 231a], translat. A ad Magn. 2. Vesp. aus dem Officium

Anal. XXVI, Nr. 40.

115. Hildegardis virginis, 17. Sept. [fol. 195b]. Folgende A, wahr-

scheinlich zum Benedictus und somit aus einem uns nicht erhaltenen Officium :
 - 300 —
A. Benedictus es, Domine,
In benedicta virgine
(Hildegarde),
Cuius et habitaculum
Lustrasti per miraculum.
Quo clara [lux] apparuit,
Dum soluta carne fuit.
116. Honorati, episcopi Arelatensis, confessoris, 16. lau. [fol. 128a].
Aus einem unbekannten Officium zwei AA:
A. Fulgens adest Honorati praesulis sollemnitas
Cuius virtutum fulgori solis cedit claritas,
Quo consorte caelum stupet, quo patrono terra gaudet.
Honorate, pro devotis intercede, quaesumus,
Et solutos faece carnis caeli iunge cantibus.
A. O praeclare Dei pontifex,
O pie cunctorum opifex
Te quaerentium,
Honorate, flos praesulum,
A Christo, rege gloriae,
Implorans locum veniae
Nos felici munere
Da beate vivere.

117. Huberti, episcopi et confessoris, 1° 3. Nov. [fol. UOa]. R O Hu-

berte pastor Anal. XXVI, S. 121, als A bezeichnet; dann die prosa
pie etc.
1. c. p. 123; endlich folgende A :

O Huberte, ubertatem Morum nobis tribue,

Corporalem sanitatem Infirmis restitue
Orans summam maiestatem Pro nobis continue.
2^ 30. Maii [fol. 163 a], translat. Aufser einer prosaischen folgende
zwei AA:
A. Petri clerus iucundetur A. Apertum est monumentum
Cum laude praeconii, Gloriosi corporis,
(Hodie Leodium) Nullum sensit detrimentum
Praesens corpus veneretur Vestustate temporis,
Praesulis eximii, Sed illaesum est inventum
Ut eidem suffragetur Os cum membris ceteris.
Ope patrocinii.

118. Hugonis, episcopi Gratianopolitani, 1. Apr. [fol. 148b].

A. O lumen ecclesiae,
Doctor veritatis,
Kosa patientiae,
Ebur castitatis,
Aquara sapientiae
Propinasti gratis,
Fundator Carthusiae,
Praedicator gratiae,
(Hugo) iunge nos beatis.
Gaude perpetuo, praedulcis, amabilis Hugo,
Tu meritis plenus fidei pietate serenus,
Illustris donis divinae cognitionis,
Mundi calcator, Christi fervens imitator,
lustitiae forma, morum rectissima norma.
O pater, exora pro nobis mortis in hora,
Ut simus digni postrema luce beari.
 — 301 —
119. H
II g Ollis, episcopi Liiicolniensis et confessoris, 17. Nov. 1 [fol. 72a].
Nur eine rhythmische A (oder Hymnenstrophe?):

Ex finibus Burgundiae
Exortum claro sanguine,
Yirtutum plenum gratia
Hugonem tenet Anglia.
.2^ [fol. 85a] drei AA, die dem Officium Anal. XVIII, Nr. 97 fremd sind:
A. Hugo [iugo] subiugatus Est a pueritia,
Sauctitate sublimatus Est virtutum gratia,
Artiorera imitatus Vitam in Carthusia,
Hinc honore(m) praesulatus Functus in ecclesia;
Admiranda decoratus Signormn potentia
Aegros sanat miseratus Et pellit daemonia.
Nostros deleat reatus Ipsius dementia
Per quem fruitur beatus Hugo caeli gloria.
A. Confessor Domini Hugo vitam angelicam gerens in terris
Speculum bonorum operum factus est mundo,
Et ideo cum Christo iam sine fine gaudet in caelo.
Die dritte A bezieht sich auf die Translatio des Heiligen, 6. Oct.

A. O Hugo, confessor Christi,

Exora pro mimdo tristi,
Qui nuper translatus fuisti
In Villa Lincolniae.
8° [fol. 212b]. Eine weitere A gleichfalls unbekannter Herkunft;
A. Praecipuus meritis et sanguine clarus avorum,
Carthusiae decus fuit Hugo, semita morum,
Servet ab illicitis nos actibus atque sacrorum
Nos faciat raonitis attentos eloquiorum.

120. leronis 17. Aug. [fol. 186a]. Nur eine A unbestimmter Herkunft; so-
dann eines der eingangs charakterisierten Distichen.
A. Sancti leronis gloria
Clarescit laude populi,
Aeterna in memoria
Est in saeculura saeculi.

121. Ig natu, episcopi et martyris, 1. Feb. [fol. 133a]. Eine A unbekannter

Herkunft, wahrscheinlich Entlehnung:

A. Victor migrat laetabundus

Ad regnum post miserias
Christi mensus vestigia,
Quam beatus, quam iucundus
Intrat ad agni nuptias,
Mira pandunt prodigia ;

Eia, ergo totus mundus

Petat fundens lacrimas
Tanti patris suöragia.

122. Inventionis capitis s. lohannis B., 24. Febr. [fol. 141a]. Nur eine
A unbestimmter Herkunft:
Truncato in Arabia
Praecursore tumulatur
Caput eins in Aelia,
Quae lemsalem vocatur.
 ~ 302 —
lllic denium demonstratur,
Qui in specu raorabatur,
Marcel lo cuidam monacho,
Transfertur honorifice
Ab eodem pontifice,
Qui praeerat civitati.

123. Joachim coiifessoris, 1° 16. Sept. [fol. 194b]. Daslnv.: Deo cinicti
iiibilemus etc. Anal. XXVI, S. 140. Dann:
Salve, sancte loacliim virgini daus esse,
Sed hoc per miraculum de radice lesse,
Te ergo devotius duximus rogare,
Preces nostras citius Mariae praesentare,
Ut ipsa de filio velit impetrare
Nos patris palatio simul corregnare.
2" 9. Dec. [fol. 220a]. Folgende A unbekannten Urs])rungs:
A. O Joachim, exsulta gaudio (magno)
lam veteri carens opprobrio,
(Anna) uxor tua concepit (tibi) liliam,
Quae convertit legem in gratiam.

124. lodoci, presbyteri et confessoris, 13. Dec. [fol. 53 bj.

A. Exsultet caelum laudibus. Cum iubilo laetitiae
Resultet terra plausibus, ludocum invocemus.
Divi(ni) ludoci merita a. O ludoce, miserorum
Festa declarant inclita, Portus et refugium,
Qui iunctus caeli civibus Medicina languidorum
Triumphal in caelestibus. Ad te dirigentium
Inv. Regi totius gloriae Vota sua, da suorum
lucunde iubilemiis, Postulata cordium.
Diese Bruchstücke, augenscheinlich einem Reimofficium entlehnt, gehören
zu keinem der drei Officien Anal. XXVI, 49, 50 und 50 b.

125. lohannis, archiepiscopi Eboracensis, Beverlaci, 7. Mali [fol. 80b].

Nur eine A, ob aus einem Officium?

Ave, doctor nobilis,

Praesul Eboraci,
Dux vitae laudabilis,
Tutor Beverlaci,
Erue nos precibus
Ab hoste fallaci,
Salvans a carceribus
Infernalis laci.

126. loh an nis et Pauli martyrum, 29.1iinii [fol. 97 b.], eine prosaische A;
dann folgendes
R. Virtutum pannis oratio sancti lohannis
Et Pauli nudos decoret faciens mage sudos ;

V. lohannes, Paule, nos vestrae iungite aulae.

127. lohannis, prioris regularium, 10. Oct. |fol. 240b].

A. lohannes sanctissime, Supplicantem populum
hospes gratiarum, redde Deo carum,
Oppressis refugium, Ut post mortem habeat
fons deliciarum, visum Dei darum.
 — 303 -
Pater amantissime, Nos ascribe supplices
gemma confessorum, sorti beatorum
Rutilas ut lucifer Et fac nos participes
in coetii sanctorum, gaudii caelorum.

128. lohannis, Reversionis de exsilio 1' 3. Dec. [fol. 115b]. A Christus

suum discipulum etc. Anal. XXVI, S. 160.
2° 26. Sept. [fol. 198a]. Folgendes R nachgetragen, das a. a. O. fehlt:

R. Johannes [apostolus] proscriptus exsilio,

Destitutus undique humane exsilio [1 auxilio]. :

Cum esset in spiritu die sub domiuico,

Relevatur Dei visione caelestique colloquio.
V. Hie dum apud Ephesum Docet evangelium,
Ob fidei constantiam Relegatur ad insulam

129. losephi, nutricis Domini et confessoris, 19. Martii, 1 [fol. 94b].

Folgende Teile eines unbekannten Officiums:
luv. Collaudemus adorando lesum, Dei filium,
Qui Mariam desponsando loseph dat consilium.

R. O magna viri sanctitas,

O loseph alma dignitas,
O digna laude castitas,
Mentis carnisque puritas.
Quam summa Dei bonitas
Elegit et aetemitas;
V. In loseph larga pietas
Fulgebat et humilitas.

2° [fol. 145 b]. Zwei AA, von denen die erste aus den AA 1, 2 und 5
der 1. Vesp. des Officiums Anal. XXVI, Nr. 61, zusammengesetzt ist; die
zweite besteht aus der 5. A ad Landes, Anal. XXVI, S. 174, und der
folgenden A (ad Benedictus ?)

A. Nazarenus lesus dictus

öit rex Clemens benedictus,
Qui loseph de domo David
Visitando coronavit
Sponsum Mariae regium,
Suum dulcem nutricium,
Dans illi pacis oscula
Per saeculorum saecula.

130. Irmgard is virginis, 4. Sept. [fol. 191a]. Folgende als A bezeichnete

Verse, die indes auch einer Sequenz entnommen sein könnten:

A. O Irmgardis, virgo Christi,

Hoc a lesu meruisti
Tuis sanctis precibus:
(Quod) qui te quaerunt corde puro
Illos(que) salvas in futuro
Tuo adiuvamine.

131. Irminae virginis, abatissae Trevirensis, 24. Dec. [fol. 119 b]. Zwei AA,
die um so mehr auf die Existenz eines Reimofficiums schliefsen lassen, als
die zweite augenscheinlich eine A ad Magn. ist:
 304

Filiae Sion, plaudite, A. Magnificat Dominum

Festum diem ducite Angelorum et hominum
Regis regiim pro gloria Nostra devota auima
lu Irnünae memoria, In venerenda Irmiua,
Quae virgo stirpis regiae Quam et hie magnificasti
Regem dilexit gloriae. Et in caelis coronasti.

132. lulianae, virginis martyris, 16. Febr. [fol. 139b]. Eine A und ein R
die sich in den Officien. Anal. XXVI, Nr. 64 und 65 nicht finden:

A. luliana, virgo grata,

Afflictorum advocata
Et adiutrix, sis rogata,
Ut defectus et peccata
Per te nobis sint ablata.

R. Instantes laudi lulianae nos, Dens, audi,

In qua magna qui potens es, operaris,
. . . .
,

Ut fragilis sexus nulla formidine flexus

A te vellatur, sed et ense prius moriatur.
V. In cuius festo nobis [pie] semper adesto
Nosque post cursum [huius] vitae trahe sursum.

133. luliaui, episcopi Cenomannensis confessoris, 27. lan. [fol. 68b]. ,

Folgende als A bezeichnete Zeilen, die indes augenscheinlich nicht liturgisch

sind und daher kein Reimofficium anzeigen :

Hospes Christi, luliane,

Fundo preces tibi mane,
Ut me velis conservare
Atque tecum provocare
In tuo hospitio.

Ivonis, presbyteri et confessoris, 19. Mali 1° [fol. 79 a]. Drei AA

134.
aus dem
Officium Anal. XIII, Nr. 67.-2°
[fol. 160b]. Zwei AA, die in den
vier Anal. XIII mitgeteilten Officien nicht vorkommen; die zweite scheint
nicht liturgisch zu sein.

A. O decus Britanniae, [O] confessor Dei mitis

Laus advocatorum, Et sedator magnae litis
Assertor iustitiae, Semper cum iustitia,
Regula iustorum, Ivo, per amorem Christi
Vera lux ecclesiae, Advocatus tu fuisti
Exemplar bonorum Detestando vitia,
Dux misericordiae Pauperum tu pie causas
Ivo, forma morum, Direxisti propter pausas ;

Te canentes hodie Divitum (tu) sprevisti dona

In valle dolorum Cunctaque terrena bona
De faece nequitiae Siraul transitoria.
Ad statum iustorum Nobis [1: Mihi] vero advocatus
Reduc dono gratiae, Sis in morte dum citati [1 : citatus]
Ut cum electorum Fuerim(us) peremptorie,
Numero et [l : in] requie Ut iudex mitigetur
lungamur polorum. detur(que)
Corona victoriae.

135. Kanuti, ducis Slaviae [!] et martyris, 7. lan. [fol. 87a]. Eine A, die
dem Officium Anal. XXVI, Nr. 67 fehlt:
 — 305 —
A. Ave, martyr, diix Danorum,
Kanute, qui proditorum
Arrnis saevis nectus es,
Nos expertes peccatorum
Hinc ad sedes fac polorum
Scandere, quo vectus es.

136. Kanuti, regis Daciae et martyris, 10. lulii, 1° [fol. 87a]. Ein
R, welches in dem Officium Anal. XXVI, Nr. 68 fehlt:

R. O felix Kanute,
lam de tua g^loria secure,
Nostris miseriis curam impende,
Per Christum excusa
Mala, quae fecimus,
V. Et obtine bona,
Quae poscimus.
2° [fol. 175 a]. A Ave, martyr praecipue etc. Anal. XXVI, S. 194.

137. Karoli, imperatoris ac confessoris, 28. lan. [fol. 87a]. Zwei AA

aus dem Officium Anal. 25, Nr. 66.

138. Katharinae, virginis et martyris, 25. Nov. [fol. 106a]. Zwei AA

aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 69.

139. Kentiger ni, episcopi et confessoris, ohne Datum [fol. 127a].

F'olgende zwei AA, die dem Officium Anal. XXVI, Nr. 76 fehlen:

A. Eia, laudes decantemus, Dum in aquis decantaret

lubilemus Domino, Frigidus psalterium
Kentigernum venerantes Ac quatriduano cibo
Laudum cum praeconio. Foveret corpusculum.
Ipsum omnes proclamemus
A. Sacrosanctam Kentigernus Cum precum instantia,
Servans parsimoniam (Ut) de mortis terrore ducat
Fame, siti et algore Nos ad caeli gaudia.
Eius pavit animam,

140. Kunegundis, virginis ac imperatricis, 3. Martii [fol. 90b]. Zwei

AA unbekannter Herkunft:

A. Castitatis florens rosa,

Kunegundis, nostra prosa
Devotis tuis precibus
In Christi sonet auribus.

A. O claritatis specnlum
Totiun illustrans saeenlum,
Tibi radius solaris
Procedenti ad altaris
Sacrificium ministrat
In manus tegumento ;

üulcis, nostrum memento.

Dann die beiden AA ad Magn. aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 77.
Dreves, Historiae rhjrthmicae. VIL 20
 - 306 —
141. Kunerae, virginis et martyris, 12. lun. et 28. Oct. 1° [fol. 114a].
Eine A eines unbekannten Officiums:
A. O superni regis
Sponsa laetabunda,
O devotae g-entis
Cella praelucida,
O Kunera splendida,
Rubens instar rosae,
Sis subventrix sedula
Gentis onerosae.
2° [fol. 166a]. Folgende Verse, als A bezeichnet:
A. Kunera, virgo nobilis,
Pauperum solamen,
Nobis peccatoribus
Sis sedulum iuvamen.

142. Ladislai regis, 27. lunii. [fol. 169b]. A 5. der Laudes und A ad
Magn. der 2. Vesp. des Officiums Anal. XXVI, Nr. 78.

143. Lamberti, episcopi et martyris, 17. Sept. [fol. 100 b]. A ad Magn.
und Invit. aus dem Officium Anal. XXVII, Nr. 79.

144. Lanceae Domini, feria sexta post octavam paschae [fol. 51a].
Inc.: In splendore fulgurantis hastae etc. Fünf AA und 2 RR aus dem Reim -

officium Anal. V, Nr. 7.

145. Leocadiae virginis, 9. Dez. [fol. 244b]. Folgende Verse un-

bestimmter Herkunft:
Leocadia beata,
Virgo Christi demonstrata,
Dure nimis macerata,
Carcere sed liberata
Sine poena graviore,
Poscimus, ut pio more
Nostra modo sis adiutrix
Et adversus mala tutrix,
Qua virtute potiamur
Et salute perfruamur.

146. Leodegarii, episcopi et martyris, 2. Oct. |fol. 199a]. R O benigna

Dei semper etc. Anal. XVIII, S. 118, Dann:
A. Testis o Domini, Leodegari, famulos nunc
Et semper meritis, precibus (que) tuearis opimis,
wo V. 1 wahrscheinlich zu lesen: famulos nunc Leodegari.

147. Leonhardi confessoris, 6. Nov. (fol. 104b]. Alles prosaisch aufser

folgender A :

Sacra Leonhardi recolentes festa beati

Nomen [Christel tuum laudemus, quem tibi carum
In terra signis extollis, in aethere donis,
Cuius nos meritis a cladibus eripe cunctis.

148. Leopardi martyris, Aquisgrani quiescentis, 30. Sept. [fol. 91 b].

Exsultemus omnes in Domino

Spiritali iucunditate
In beati Leopardi
Veneranda sollemnitate,
 — 307 -
De cuius martyrii gloria
Caelestis congaudet curia.
Das Stück, welches in der Hs. keine Bezeichnung' träg-t, scheint wohl am
ehesten ein Introitus auf die Melodie „Gaudeamus omnes" zu sein. Dann
folgt :

R. Nobili stirpe progenitus

Fuit in urbe Romana
Beatus Leopardus ;

Hie aetate sub tenera

Plenus erat Dei gratia,
V. Pulchra facie,
Eleganti corpore.

149. Liborii, episcopi et confessoris, 23. lulii [fol. 108b]. Die hier
mitgeteilten Verse sind keinem Officium entlehnt, sondern bilden die Schlufs-
strophe der Sequenz: Eia militemus Deo, Kehrein Nr. 638.

150. Livini, episcopi et martyris, 12. Nov. 1^ [fol. 211 bj. Invit. :

Personis trinum etc. aus Anal. XXVI, Nr. 88. Aufserdem A ad Magnif. in
2. Vesp. Anal. XXVI, S. 289.

2° [fol. 226b]. Folgende Verse, die eher der Schlufs einer Sequenz zu
sein scheinen:
Levine martyr nos praeclare
Prece tua tueare
Ab aeterno taedio
Facque Christum nos amare,
Ut dignemur iubilare
In perenni gaudio.

151. Lubentii, presbyteri et confessoris, 6. Febr. [fol. 186a]. Drei AA

aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 89.

152. Ludgeri episcopi, 26. Martii et 3. Oct. 1° [fol. 59 a]. Invit. und
2 RR aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 91. —
2° [fol. 199a]. R 3 der
3. Noct. vgl. ebenda.

158. Ludmillae viduae, 15. Sept. [fol. 194b]. A ad Magn. 2. Vesp.

Anal. V, S. 198.

154. Ludovici, episcopi et confessoris, 19. Aug. [fol. 66a]. Invit.,

2 RR, 2 AA aus Anal. XXVI, Nr. 92.

155. Ludovici, regis Franciae, 25. Aug. 1° [fol. 71b]. Eine A aus
Anal. XIII, Nr. 71. Dann:
(O) felix Corona Franciae
Ludovici virtutibus,
Cuius Corona gloriae
Fiüget in caelestibus.
O vir egregie,
Quondam rex Franciae,
Ludovice pie.
Cum rege gloriae
Triumphas hodie
Pro pace, requie
Regni, ecclesiae
Christum deprecare.
Hierauf folgen nach einer prosaischen die AA Ludovice rex Francorura und
O martyr desiderio, Anal. XllI, S. 187. — 2° [fol. 87 b]. A Magnificat
miraculis etc. Anal. XIH, S 187.
20*
 - 308 —
156. Lupi, episcopi Trecensis et confessoris, 29. lulii [fol. 57 a]. Folgende
Bruchstücke eines unbekannten Officiums:
Inv. In Christo lesu R. Lupe, sancte pontifex,
iubilat ecclesia, Nostrae salutis opifex,
Qui sanctum Lupum Succurre nobis miseris
vexit ad caelestia. Tuis cum auxiliis,
Ut mereamur perfrui
R. Lupi sancti sollemnia
Gaudiis aeternis.
recolamus digne
V. Hoc cito da munus,
Eiusque insig-nia
qui regnas trinus et unus.
replicantes pie,
Quoniam tripudiat A. Sursum corda suscitentur
in caelis sine fine. In laudum praecouia,
V. Nomen eins scriptum Ut condigne venerentur
datur astris et est benedictuin. Sancti Lupi sollemnia.

157. Luthardi, comitis Cliviensis et confessoris, 15 Sept. [fol. 88b].

A Salve, sancte pater etc. aus dem leider unvollständigen Officium Anal. XXVI,
Nr. 95.

158. Macarii, Alexandrini abbatis, 2. lan. [folg. 124 a]. Aus einem
sonst unbekannten Officium:
R. O praeclara caeli Stella, A. Gaude, cultor eremi,
Machare pater, seda bella, Qui virtute Domini
In eremo quae patimur, Supplantasti vitia,
Ignis ardet, mordet serpens, Mundum et daemonia;
Gravat labor, aret torpens Per te lapsus erigat,
Mens, Amalech insequitur; Per te vagos dirigat,
V. Duc ad montem visionis, Per te nostra vulnera
Terram ad promissionis, Sanet Dens omnia.
Supernam lerusalem.

159. Maccabaeorum, 7 fratrum martyrum , Kai. Aug. 1° [fol. 90a].

Neben der Collecte nur folgendes:
Viri fortes Maccabaei
Pro servanda lege Dei
Dura corporis pati,
Ecce, sunt parati,
Septiformis gratia
Spiritus induti
Certant pro iustitia
Caelitus adiuti.
2° [fol. 181b]. Drei weitere AA:
A. Viri fortes Maccabaei Impetretis gratiae
Pro servanda lege Dei Nobis donum Dei.
Pati dira corporis
Consummatis filiis
Tormenta sunt parati.
Confecta suppliciis
A. O martyrum primitiae, Mater migrat ad coronam
Sancti Maccabaei, Cunctis post se laudis bonam
Pro zelo iustitiae Relin(juens materiam
Strenui ludaei, Et exemplum forte
Mirae patientiae, Merendi perpetuam
Viri magnae spei, Vitam brevi morte.

160. Machuti, episcopi et confessoris, 15. Nov. [fol. 73a]. Vier als
AA bezeichnete Distichen, zum Teil dem Hymnus des Fortunatus Anal. XI,
Nr. 365 entlehnt und mit Fehlern versehen, die hier belassen:
 — 309 —
Inter Christicolas, quos actio vexit ad astra
Pars tibi pro meritis magne, Machute, pater.
Quidara caecus venit, rapuit palpaudo salutem,
In mediis tenebris fulsit aperta dies.
Alius quidam veniens, dum veherent membra sancta feretro,
Subtractum meruit caecus habere diem.
Compedibus validis alter manicisque ligatus
Mox tetigit peplura, ferrea vincla cadunt.

161. Marcellini presbyteri et Petri exorcistae, 2. lunii [fol. 164a].

Zwei AA ad Magnificat und ad Benedictus aus einem unbekannten Reim-
officium, wahrscheinlich aus Seligenstadt.
A. Magnificet virtutum Dominum
Angelorum chorus et hominum,
Cuius dedit consortem gratia
Marcellino Petrum in gloria,
Pari gaudent triumpho gemini
Triumphantes sub ictu gladii.
A. Benedictus sis verus oriens,
Qui salutem a patre prodiens
Operaris mundi sub termino
Pari binos donans martyrio,
Quorum sacris astantes laudibus
Sine fine iuvemur precibus.

162. Marci evangelistae, 25. Apr. [fol. 153a].

A. Evangelista summi regis,
Nos dita cordis opibus,
Memento, Marce, tui gregis
Supernis reple dapibus,
Doctrinam doce verae legis
Et attrahe caelestibus.

163. Margaretae, virginis et raartyris, 13. vel 80. lulii, 1° [fol. 97b].
Nach dem Invitatorium:
Virginum sponso, iubilemus lesu Christo hodie,
Suo quo sacro (sanctam) Margaretam sociavit thalamo.
folgt die A ad Magn. 2. Vesp. aus dem Officium Anal. XXVIII, Nr. 3.
Hierauf ist folgendes nachgetragen:
Ave, virgo, Christi sponsa,
Ave, Deo praeelecta,
Sanctissima Margareta,
Perfer nostra clemens vota
In[tra] thalami secreta,
Quo cum sponso gaudes laeta.
Inv. Mentes pronae votis laetae
In agone Margaretae
Modulantes iubilent.
2° [fol. 176 a]. A ad Magnif. aus dem Officium Anal. XXVU, Nr. 3.

164. Mariae Aegyptiacae, martyris paenitentiae, 9. Apr. 1° [fol. 95a].

A ad Magn,, Invit., und 2 AA aus dem Officium Anal. XXIII, Nr. 8; dann:
A. O Maria, mater pia,
Paeuitentium quae es via
Supplicantes die isto
Nos comraenda lesu Christo,
 — 310 —
Qui te claram virtutibus
Lücavit in caelestibus.
2° [fol. 150a]. R 3 der 3. Noct. aus demselben Officium, Anal. XXVIII,
Nr. 8.

165. Mariae lacobi, scilicet minoris, matris, 2. lulii [fol. 96b]. Die
A ad Mag-. Anal. XVI, S. 151 und die A: Nomine, quo gaudes etc. Ibid. p. 150.

166. Mariae lacobi et Mariae Salome, die translationis, 25. Maii

[fol. 96b]. A ad Mag., AA 1 und 2 der 1. Noct., A ad Magn. 2. Vesp. des
Oftic. Anal. V, Nr. 25. Dann:
A. O felix prosapia
Ex regali germine
David propagata,
Beata Provincia
Sub Mariae nomine
Stellis illustrata,
Digne gaudes, villa maris,
Quae duabus filiabus
Annae venustaris.

167. Mariae Magdalenae, translationis, 20. Martii [fol. 146a]. Eine

A aus unbekanntem Officium, aus der zugleich die Heimat desselben zu er-
kennen ist:
A. Gaude prole, Bethania,
Gaude matre, Marsilia,
Urbs Aquensis, Provincia
Per Magdalenam credula;
Veseliace, iubila
Fruens eins praesentia.

168. Mariae Salome, matris lohannis ac lacobi maioris, 22. Oct.

[fol. A Virginei floris mater etc., R Sollemni festo etc., A Nomine, quo
97a].
gaudes etc. A Eia, Maria, vale etc. alle Anal. XVI, S. 150.

169. Marthae virginis, hospitaeChri.sti, 29. lulii [fol. 99 a]. Alles prosaisch
oder nicht -liturgisch bis auf das Inv. des Officiums Anal. XXVII, Nr. 20.

170. Materni, episcopi et confessoris, 14. Sept. [fol. 78b]. Drei AA

aus dem Officium Anal. XXVIII, Nr. 21.

171. Matthiae apostoli, 24. Feb. [fol. 94a]. Drei prosaische AA und
ein Invit. in Hexametern aus einem sonst prosaischen Officium.

172. Maturini confessoris, 1. Nov. [fol. 208b]. Die folgenden Ver.se,

die keine Bezeichnung tragen:
Confessor raagnifice,
Sancte Maturine,
Dux hominum,
Cuius meritis mirifice
Curantur energumeni,
Qui repellis mirifice [!]
Malorum fraudes spiritum,
Te rogamus, alme pater,
Ora pro nobis Dominum,
Ut purgati gratifice
Prorsus a labe criminum
Vivamus beatifice
Post huius vitae terminum.
 — 311 —
173. Maiiritii ac sociorum martyrum, 22. Sept. [fol. 101a]. A ad
Magn., Invit., R 3 Noct. 2 aus dem Officium Anal. XXVIII, Nr. 22.

174. Maurorum martyrum, 1° 15. Oct. [fol. 92 a]. A ad Magn., Invit,

R 3 Noct. 3, A ad Bened. aus dem Officium Anal. XXVI, Nr. 26.
2° 25. Junii [fol. 169 a], translat. Das R: Transfert Anno ca.stigatus etc.
Anal. XXVI, S. 78, aber als A bezeichnet.

175. Maximi, episcopi Regiensis, 27. Nov. [fol. 236b]. Folgende Teile
einer Historia:

R. Virtutura signis resplendens pastor herilis

Reddidit incolumes fidei medicamine plures,
V. Vir pius et mitis rivos stillaus pietatis
Undique debilibus mellifluis precibus.

A. Ave, gemma sacerdotum, ave, sidus aureum,

Hierusalem inter cives refulgens ut lucifer,
Audi preces, audi vota, suscipe praeconia
Et caelorura nobis regna obtine perpetua.
A. Stella fulgens matutina inter caeli lumina,
Verl solis illustrata, o Maxime, gloria.
Residentes mortis umbra Adae culpa visita
Lumen eis impetrando et pacis remedia.

176. Meclitildis virginis, ohne Datum [fol. 221a]; eine A: Gloriosa

iam per orbem etc. entlehnt aus Anal. XVIII, Nr. 57.

177. Meinulphi, diaconi et confessoris , 1° 5. Oct. [fol. 102a]. Aus

einem verlorenen Officium:
R. Magnis Meinulphum attollamus laudibus
Pravitatis nostrae purgatis erroribus,
Ut in auribus caelestium
Gratae sint voces psallentium.
V. Non est speciosa laus in ore peccatorum.

Item AUeluia Missae.

Confessor pretiose Meinulphe,
Precibus tuis nobis suffragare
Et pro tno grege Deum deprecare.

Ex sequentia.
Hunc patronum veneremur,
Dulci voce raodulemur
In eins sollemniis,
Apud Christum sublevemur,
Ne damnemur, ut meremur,
Ipsius suffragiis.

2° 26. Sept. [fol. 197 b]. Hier wird noch das folgende R nachgetragen
R. Petra scissa monumenti
Signo docet evidenti
De sepulcro transferendas
Corporis reliquias
In sanctorum consortium
In salutem omnium.
 — 312 —
Congaudet populus,
Dum exsiiltant caelitus
Ossa huiniliata.

178. Melchiadis, papae et martyris, 10. Dez. [fol.244b]. Die folgenden

Verse ohne Bezeichnung erinnern eher an ein Reimgebet, denn an eine A
aus einem Officium:
Ave, papa gloriose, Superans victoriose,
Pascens tuos virtuose Quidquid es iniuriose
Per virtutum meritum. Passus per martyrium,
Quem nee poenae dolorosae Spreto quo laboriose
Nee blanditiae dolosae Mox ad vitae gaudiosae
Vicerunt caruiticum, Transisti consortium.

179. Mildrethae virginis, 13. Julii [fol. 240a].

Gaude, virgo gloriosa.

In Christi tui gloria,
Mildretha benignissima,
Proles regum clarissima,
Merciorum margarita,
Cantuariae corona,
Totius Angliae Stella
Radians et trans maria,
Fave cunetis prece pia.

180. Monicae viduae 4. Maii et 9. Apr. [fol. 115a]. Die beiden an

,

diesem Ort mitgeteilten Strophen scheinen eher Bruchstücke (Schlufs) einer mir
unbekannten Sequenz zu sein:
Gaude, mater tantae lucis, Tu pro nobis Deum ora,
Augustini, nostri ducis, Ut extrema mortis hora
Doctoris eximii, In matre catholica
Parens carne, sed plus corde Fide recta fixi stemus,
Tuo fletu dum a sorde Nato tuo corregnemus,
Lavatur exitii. O beata Monica.

181. Monulphi et Gundulphi fratrum, episcoporum ae confessorum,

16. lulii, [fol. 88a]. R 2 der 1. Noct. aus dem Officium Anal. XXVIII,
Nr. 26.

182. Moysetis, episcopi et confessoris, 7. Febr. [fol. 137a]. Zwei AA

unbestimmbarer Herkunft; vgl. aber weiter oben Nr. 37.

Patris sancti Moysetis A. Salve, confessor inclite,

Memoriam recolamus Moyses beatissime,
Et auxilii divini Caelesti fulgens schemate,
Tamquam veri peregrini Qui facis Christo credulam
Patriam repetamus. Saracenorum gentem asperam.

183. Nicetii, episcopi Trevirensis (depositio), 5. Dec. [fol. 116a]. Aufser

einer prosaischen folgende A:

O Niceti, pater sancte,

Nos ab hoste supi)lantante
Et ab omni peste mala
Tuae toge precis ala
Et a pestilentia.
 — 313 —
184. Nicolai, episcopi et confessoris, 6. Dec. [fol. 93 a]. Die beiden AA
O pastor aeterne etc. und Copiosae caritatis etc. die keinem Reimofficium,

entlehnt sind, sondern in dem gewöhnlichen, im übrigen prosaischen Officium

sich finden.

185. Niniani, episcopi Scotici, 16. Sept. [fol. 195 a]. R der 2. Vesp. des
Officiums Anal. XXVII , Nr. 31 Nos qui sumus involuti etc. mit folgender
:

Abweichung: 2, Deviantes et imbuti.

186. Noytburgis virgiuis, in vigilia oranium sanctorum [fol. 56b].

Folgende Teile eines leider unbekannten Officiums :

Inv. Ut pateant multis Noitburgis culmina sanctae,

Hymnemus cuncti Domino, qui contulit ante.
[A]. El sibi praetendit caelos, Stellas quoque pandit,
Nou hunc offendit, ideoque per aethera scandit.
[A]. Christo cantate, mihi congaudete, fideles,
Ipsum laudate dantes laudes Dauielis.
O pia Noitburgis, fallentes Impetus urge,
R.
Sponso, quo frueris, pro nostro robore surge,
Urbs es cunctorum de mundo tribulatorum,
V. Ergo servorum semper miserere tuorum.
Item. Omnibus invicta Noitburgis sit benedicta,
Nam mundum vicit, merito Dominum beuedicit,
Ad thronum vecta, quia fecit hie opera recta.

187. Odiliae virgiuis, 13. Dec. [fol. 109b]. Ob die mitgeteilten AA einem
Officium entlelmt sind, ist mindestens zweifelhaft. Die erste derselben steht
im Hortulus animae, vgl. Mone III, 468; die zweite ist eine Umbildung der
A auf Apollonia, Mone lU, 204:
Christi virgo egregia,
Pro nobis sta Odilia,
Funde preces ad Dominum,
Ne pro reatu criminum
Vexemur morbo luminum.
Hiezu noch das Invitatorium :

Magnum regem Christum, sponsum

adoremus virginum,
Qui beatae Odiliae
dedit vincere saeculum.

Odulphi, presbjteri et confessoris, 12. lunii. 1'^ [fol. ^Oa]. Invit. und
188.
1. A
aus dem Officium Anal. XXVIII, Nr. 35. Dann Strophe 1, 3 und 4
aus dem Hymnus Anal. XI, Nr. 188, wobei 1, 1 geändert ist in: Ave,
Odulphe, sanctorum, 1, 3 in: Lux vera gentis Frisiae.
2° [fol. 89b]. Zwei Strophen aus demselben Hymnus, dann:
A. Laborum dura series
Coronae materies,
fit

Odulphum Dens coronavit,

Nam legitime certavit.
189. Onufrii eremitae, 11. lunii [fol. 165b]. Nur folgende Verse ohne
Bezeichnung :

(O) beate pater Onufri,

Tuo semper assis gregi,
Tui sumus, o patrone,
(Ut) ad paradisi gaudia
Perducamur ad gloriam.
 — 314 —
190. Osithae, virginis et martjris, 4. lunii [fol. 223a]. Folgende Teile
eines uns nicht erhaltenen Officiums:

A. O flos virginum Angloruni, dum sanguis funditur,

Ositha, precantibus Cliristo vivit,
Placa regem angeloriun dum mundo moritur.
Pro tuis supplicibus. A. Virginis corpus erectum
K. Ad tyrannum l^aiulando manibus
Ositha trahitur Virtute divina sectum
Et de lege Caput firmis gressibus
sua conquaeritur, Ad apostolorum templura
Clamans Christum Properat, virginibus
cervice plectitur. Nobile praebens exemplum
V. Caelum subit, [Eam] imitantibus.

191. Osmundi, episcopi et confessoris , 3. Decemb. 1° [fol. 84b]. Collecte

und eine A, mitgeteilt Anal. XIII, S. 7. — 2^' [fol. 116a]. Dieselbe A
nochmals.

192. Oswaldi, regis et martyris, 5. Aug. [fol. 84 a]. Nur eine A, die dem
Officium, Anal. XIII, Nr. 81, fremd ist:

A. O martyr inetfabilis,
Oswalde, testis indomabilis,
Hie te dies terris exuit
Et cum triumpho in senatu caeli recondidit.
Intercede pro nobis in caelis,
Qui post te suspiramus in terris.

193. Ottonis episcopi, 2. lulii, [fol. 171b]. A 1. Noct. 1. ausdem Officium

Anal. XXVIII, Nr. 37, sowie eine zweite mit dem Anfange: Gens Pomeraiia
laetetur.

194. Pantaleonis martyris, transl. 6. Febr. [fol. 136b]. Nur folgende als
A bezeichnete Verse ungewisser Herkunft:
Vox de caelis docet doua,
Quibus martyr cum Corona
Praenitet in praemio,
Pantaeleimon vocatur,
Liberator multis datur
Caelü gaudet pervio;
, Quo patrono liberetur,
Liberata conservetur
[Praesens] nostra contio.

195. Patriarcharum etprophetarum, 6. Oct. [fol. 82a]. Aufser zwei

Kollekten folgende zwei AA:
A. Vos quoque, sancti patriarchae
Et prophetae, poscite
Nobis a Deo indulgentiam,
Puram conscientiam
Et sanctam perseverantiam
Vitamque aetemam.
A. Patriaichae cum prophetis,
Ante thronum vos gaudetis
Agni Dei, quem amastis
Atque mundo prophetastis
Nasciturum virgine,
 — 315 —
Rogo vestram sanctitatem,
Ut ad Dei claritatem
Preces vestrae me perducant,
Nee me mala hie sedueant,
Quae latent in homine.
Letzteres ist aber keine Antiphon, sondern augenscheinlich ein Bruch-
stück aus einem Reimgebet. Ein Reimofficium de patriarchis ist deshalb
hier nicht anzunehmen.

196. Paulae viduae, 26. lan. [fol. 131b]. Eine A Eia, mater, nos agnosee
etc., dem verbreiteten Hymnus der hl. Elisabeth entlehnt. Vgl. Mone III,
S. 286.

197. Pauli, primi eremitae et eonfessoris, 10. lan. [fol. 53a]. Invitatorium
lubilemus eremitarum Domino,
Qui Paulum ab eremo
lunxit caeli gaudio.
A. O Paule, pater eximie,
Eremitarum priraitiae.
Tu sanctitatis speculum,
Vanum fugasti saeculum,
Te pastum esca caelica
Caterva (Lies Cors?) transvexit angelica
Cum choris apostolicis.
Cum coetibus propheticis;
Nos auetos tuis precibus
Adiunge caeli civibus.
Diese Bruchstücke finden sich nicht in den beiden, in diesem Bande
mitgeteilten Otficien des Heiligen, scheinen also einem dritten Officium
entlehnt.

198. Paulini, diaconi et martyris, 4. Maii [fol. 55b]. Folgende Bruch-

stücke eines unbekannten Officiums:

Invitatorium. Deposee nobis veniam

Apud Dei clementiam,
lubilemus exsultando Ipsius ut per gratiam
Summo regi Domino Vitam ducamus optimam,
Cum Paulino venerando, Qua relueremur patriara,
Martyre sanetissirao. Caelestem quoque gloriam.
R. Christi levita maxime, R. Cursum suum eonsummavit
Nobis auxiliare, Et aceepit bravium,
Pauline, martyr optime, Martyr miles subintravit
Nos regere dignare, Almi regis atrium,
Pater, a malis intime Ubi nimis exsultavit
Nos stude liberare, Ceruens Dei filium,
V. Ut tibi devotissime Sanetus, sanetus triplieavit
Possimus inelinare. Confitendo Dominum.
A. Habentibus fiduciam V. Cum Paulinus exspiravit,
In te. Pauline maximam Prompsit dulce canticum.

199. Petri Caelestini papae V. et eonfessoris, 19. Maii [fol. 74b].

A ad Bened. et Magn. in 2. Vesp. aus dem Officium Anal. XXVUl, Nr. 46;
dazwischen mehrere Strophen aus den Hymnen Anal. IV, Nr 414 und 417.

200. Petri, episcopi Tarentasiensis 8. Maii [fol. 157b]. AA ad Magn.

,

1 Vesp., R 2 Noet. 2., A ad Magn. 2. Vesp. aus dem Officium Anal. XXVIII,
Nr.. 49.
49;
 — 316 —
201. Petri, martyris O. Domiu. 29. Apr. [fol. 90a]. AA ad Magn. ex.
1. et 2. Vesp. aus dem Officium Anal. XXVIII, Nr. 48.

202. Pharahildis virginis, Idus lan. [fol. 234a]. Invit., ein R und
vier AA, von denen zwei zu einer verschmolzen sind, aus dem Officium
Anal. XIII, Nr. 83.

203. Pirmini episcopi, 2. Nov. [fol. 209a]. Folgende Verse ohne Be-
zeichnung :

Gaude, felix ecclesia,

Quae parturis tot pignora,
Quae Deo canunt carmina
In caelesti hierarchia.
Ex quibus est (beatus) Pirmin[i]us,
Cuius nos festum colimus,
Non minor, sed eximius,
Ut credimus,
Cuius doctrina aurea
Tota fulget provincia ;

Cuius odor dum fraglabat,

Omnes fide confortabat.
Cuncti cui proclamamus:
Hoc qui die te laudamus,
Sancte Praesul (Pirmine) nos tiiere,
Duc(que) ad fontem lucis verae.

204. Potentini, Felicii ac Simplicii martyrum, ohne Datum

[fol. 127 a]. A Surge martyr Potentine etc. Anal. XIII, S. 220; A Viri
fortes et decori etc., ibid. p. 219; A Ad instar carbunculi etc., ibid. p. 217.

205. Praecordii, presbyterei et confessoris, 1. Febr. [fol. 237a].

Translat. Eine A unbestimmter Herkunft:
A. Sume decus proprii, Precorde beate, triumphi,
O par super astra choris;
sacer, aeternis
Kespice devotam festiva laude catervam
Propitiumque tuis redde Deum famulis.

206. Praesentationis B. M. V., 20. Nov. [fol. 213b]. Zwei AA und

zwei RR aus dem Officium Anal. XXIV, Nr. 25.

207. Priscae, virginis et martyris, 18. lan. [fol. 129b]. Zwei AA, von
denen mindestens die letztere entlehnt ist:

A. Ave, Prisca Deo digna, A. Solaris dum volvitur orbita,

Virgo dulcis et benigna,
Ave, martyr pretiosa,
Felix valde et formosa,
Posce nobis gaudia,
Quae possides cum
Votiva recurrunt festa.
In quibus et Domini
recitantur mjignalia.
Et sanctae Priscae
gloria. retractantur merita.

208. Procopii abbatis, 3. luli [fol. 172 b]. Folgende A unbekannter

1 1 erkunft :

O Christi confessor egregie,

Lumen praeclarum ecclesiae,
Nostrae deliciae,
Flos et decus Bohemorum,
Gemma et salus
Procopiensium mouachorum,
 - 317 —
Procopi beatissime,
lunctus hodie
Coetibus angelorum,
Ora pro nobis regem caelonim.

209. Quinque vulnerum Christi, 4. Iiinii [fol. 164a]. A Assiint

sacrosancta festa, Anal. XXIV, S. 20. Danu:

A. Sex milleiia pexcentena

vuluera
Sexagena atqiie seua
illis ag-o^reoata
Nobis a gehenna
sint tiit^la grata.

210. Quirini martyris, tribuni, 30. Martii [fol. 112a]. Neben einer
prosaischen folgende 2 AA, die aber auch Hymnenstrophen sein könnten:

Quirine, raartyr inclite, Quirine, dux militiae,

Dignare nos invisere, Aufer pondus raalitiae,
Ut cum supemo munere Nunc duc per gubernaculura,
Deo queamus psallere. Post ad caeli cenacubim.

211. Reinoldi martyris, 7. lau. [fol. 53b]. Diese Bruchstücke sind bei
dem Officium Anal. XVIII, Nr. 60 verwertet.

212. ßemacli episcopi, 3. Sept. [fol. 190b]. Folgende als A bezeichnete

Verse, die indes aller Wahrscheinlichkeit nach einer Sequenz entnommen
zu sein scheinen:
A. O Remacle, vernans rosa,
Grata tibi sit haec prosa
Tu nos Christo die isto
Clementer concilia.
Praesul magnae dignitatis,
Ora fontem pietatis,
Ut nos omues a peccatis
Mundet data venia.

213. Richardi, episcopi et confessoris, 3. Apr. 1° [fol. 83b]. Nur eine A,

die sich als eine Nachahmung des ^4ve regina caelorum zu erkennen giebt:

Ave, coheres caelorum,

Ave, Richarde, lux Anglorum;
Salve, cleri norma,
Ex quo nitet vitae forma;
Gaude, gloriose,
Inter sanctos speciose;
Vale voce canora
Et caelesti dono nos seraper iri'ora.
2" [fol. 149 a] steht dasselbe noch einmal,

214. Richardi, episcopi et martyris, ohne Datum [fol. 82b]. Nur das
Folgende, das eher wie der Schlufs einer Sequenz aussieht:

O Richarde, qui tot signa

Praestas aegris laude digna,
Sacra manu nos consigna,
Qui plantamus fenum, ligna,
Purga prece nos benigna,
Ut fruaraur gloria.
 — 318 —
215. Roberti martyris pueri, 24. Apr. [fol. 152b].

A. Ave, martyr gloriose,

Infans Christo pretiose,
Laude dignus hominum,
Flos infantum, o Roberte
Beate [1. Sancte], sint acceptae per te
Preces (nostrae) ante Dominum.

216. Roraani militis, martyris, 9. Aug. [fol. 183 b]. Nur ein R un-
Ijestimmter Herkunft :

R. Protege, Romane precantes seroque mane,

Ne scelus immane queat hos seducere vane,
V. Nobiscum remane sifie fine, beate Romane.

217. Rumoldi, episcopi et martyris, 1° 19. Apr. [fol. 60 b|. Invit. A ad

Magn., A 3 ad Landes aus dem Offic. Anal. XIII, Nr. 88.
2° Kai. lul. [fol. 88a]. Invitatorium ebendaher.
3^ [fol. 171a]. A ad Magn. 2. Vesp. ebenda; sodann:
Rumoldus, vir inclitus,
Regis Scotiae filius,
Archiepiscopus Hiberniae
Ac gubernator Mechliniae.

218. Salvii, episcopi et martyris, 26. lunii [fol. 107a]. Zwei AA aus
einem unbekannten Officium:
A. Flos praesulum Salvi,
Pie tu nos exaudi
Hodie, cotidie
Detententos in loco, in die
Impie,
Ut tuo precamine
Possimus obtinere
Donum tuae gratiae
In cordis requie
Non devie.
A. Natus ab Aquitania,
Translatus in Hannonia
Devicerat immania,
Assumptus est in gloria.

219. Sebaldi confessoris, 19. Aug. 1" |fol. 114a]. A ad Magn. des
Officiums Anal. XVIII, Nr. 64.-2° [fol. 186b]:

A. O Sebalde, Christi verna,

Duc nos ad gaudia aeterua,
Ut nos ibi mixti choris
Perpetuis vivamus horis
Et laetemur in perenni gloria.

220. Servatii, episcopi Tungrensis , 13. Maii. l°[fol. 52a]. Inc.: In

laudem Domini resonent vox carmen et hymni. Invit., 1 A, 1 R aus dem
ReimoflF. Anal. V, Nr. 77.
2° [fol. 96a]. Eine prosaische A ad Magn. und die A: Inclite Servati
etc. Anal. V, S. 216, mit diesen Abweichungen: Zeile 5 requiem, quae
summa laborum est; Zeile 7 sq.: Doxa patri genitoque proli cum pneumate
fiancto.
 — 319 —
221. Severi, episcopi Ravennen. et confess. 22. Oct. [fol. 56a].
Folgende Bruchstücke eines unbekannten Officiums:
Inv. Auctorem vitae, Christum laudare venite,
Pontificem verum qui vexit ad astra Severum.

A. Instrue, Christe pie, nos vera laude sophiae,

Tecum laetemur prece patronique iuvemur.
R. O Dei dementia,
Intuere vota pia
Et dignare nos tueri
Precibus pii Severi,
Per patronum qui adiutis
Verae dona dgs salutis.
V. Nos ope Severi
digneris, Christe, tueri.
Item in comraemoratione ipsius et uxoris suae ac filiae 1. Febr.
R. Transmigrata ex saeculo R. Celebrata missa rite,
Viucentia sepelitur, Consummato cursu vitae,
Post haec sorte simili Sacrosanctum dum complevit
Filia potitur, Praesul donum gratiae,
V, Ex mandatis sancti patris Inter ossa requievit
Comprimuntur ossa matris Uxoris et filiae.
Et dant locum filiae. V. Corpus cuius hie putrescit,
Spiritus in te quiescit.

222. Severi, presbyteri et cönfessoris, 15. Febr. [fol. 54 b]. Folgende

bruchstücke eines unbekannten Reimofficiums:
Invit. Adoremus Christum regem,
confessorum dominum, ,

Qui aeterna sanctum Severum

coronavit gloria.
A. (Tu pater) mysticae plantator vineae
O sacer sacerdos Severe,
Tuam hanc visita vineam
Devotam tibi famulam [1: familiam]
Fac tuis precibus perfici,
Quam plantavit dextera Dei.

223. Severini, episcopi Coloniensis et cönfessoris, 23. Oct. [fol. 104a].

Aus einem verlorenen Officium:
A. Sancte pater Seveiine, Ora Deum, ut nos tecum
Nostris precibus intende Gaudeamus sine fine.
Et pro nobis ora Deum, A. Pater sancte Severine,
Qui te nobis instituit Maiestati öfter trinae
Doctorem atque patronum. Preces pro familia,
Ut mundati suo rore
A. Sancte pater Severine, Vitiorum a squalore
Praesul urbis Agrippinae, Fecundemur gratia.

224. Sigfridi episcopi et cönfessoris, 16. Febr. [fol. 139a]. Zwei AA, von
,

denen zweifelhaft ist, ob sie zu dem Officium des Heiligen Anal. XXVIII,
Nr. 68 gehören oder zu einem anderen.

A. Adest dies gloriosa, Qui pro vita virtuosa

Digna laude pretiosa Et doctrina radiosa
Pro Sigfridi gaudiosa Deportavit copiosa
PraesuUs memoria, In supemis praemia.
 — 320

Per CHI US patrocinia Nos a malis liberari

Nobis Dei dementia Et procures coUocari
Praestet aeterna gaudia. Sine terminatione
A. Pie pater et patrone, Tecum caeli mansione.
Tua interventione

225. Silvestri papae et confessoris, ultimo Dec. [fol. 59b]. Aus einem
unbekannten Officium :

Inv. lubilemus exsultantes vineam dilatavit

Christi
Summum Deum venerantes, Per terrarum spatia.
Qui Silvestrum sublimavit V. Magnißcavit euni Dominus in con-
Et seeum glorificavit. speetu regum et dedit Uli coro7iain
gloriae.
A. Silvester, vir beatus,
Legem meditatus
A. O Silvester bone
üulcis et patrone,
Semper summi Dei,
Ut sol mundo luxit, Nunc pro nobis Deum,
Caesarem instruxit Adi orans eum,
Fide sanctae spei.
Ut per tua festa
Nostra male gesta
R, O per omnia laude dig-num Tergat, ut ducamur
Praesulem sanctum et benignura, Post haec, quo fruamur
Qui divina gratia Dono suae gratiae
In agnum lupum mutavit, Laeta sua facie.

226. Simonis comitis et sociorum martyrum 4. Aug. [fol. 84 b]. Aufser

der Kollekte nur eine A, mitgeteilt Anal. XIII, S. 7.

227. Stanislai [episcopi Cracoviensis], 8. Maii [fol. 157b]. A ad

Magn. 1. dem Officium Anal. V, Nr.
Vesp. aus 81.

228. Swiberti, episcopi et confessoris, l.Mart. [fol.55a]. Inc.: De patroni

gloria nostri gloriemur. 3 AA und Invit. aus dem Offic. Anal. V, Nr. 82.

229. Theobaldi confessoris, 80. lunii [fol. 108a]. Vgl. das Officium
Anal. XXVIII, Nr. 74 in der Note.

230. Theodardi, episcopi et martyris, 10. Sept. [fol. 193a]. Aufser einer
prosaischen A folgende nachträglich beigefügten Verse:
O Theodarde inclite,
Patrone Deo gi-ate.
Omni virtute praedite,
lam digne Sublimate,
Martyr Dei pretiose,
Praedicator gratiose,
Magnae vir prudentiae,
Toto corde dilexisti,
Pro quo mortem pertulisti,
Christum, regem gloriae.

231. Theodulphi, presbyteri ac monachi, 2. Maii [fol. 155 a].

A. O decus Germaniae, norma sanctitatis,

Astans invocantibus vultu bonitatis
Vita desperantibus signis salvantur [1: ades?] gratis,
(Per te) Theodolphe, (pater) inclite, nos iunge cum beatis,
 — 321 —
232. Tho mae
de Aquino coufessoris, 7. Martii, 1*^ [fol. 91a]. A: Doctor
Thomas repletus gratia etc. Anal. V, S. 231.
2- Translatio, 31. lan. [fol. 132 a]. Ein R als A bezeichnet aus dem
Officium Anal. V, Nr. 84; ein R aus dem Officium Anal. V, Nr. 85.

233. Thomae, archiepiscopi Cantuariensis et martiyris ,

1° 29. Dec.
[fol. A 5 ex Laud., A ad Hened. aus dem Officium Anal. XIH, Nr. 93,
76 b].
A ad Magn. aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 95 und folgende Verse, die eher
einer Sequenz oder einem Eeimgebete entlehnt scheinen :

O Thoma, decus Anglorum,

2 7. lulii [fol.
A Felix locus, felix
Qui foves ius clericorura,
Exaudi preces tuorum
Adiuvante Maria.
173b]. A Annus adest pacis etc. Anal. XIII, Ö. 246;
ecclesia etc. ebenda S. 239: beiden geht vorher:
A. Ave, decus angelicum,
Consors angelorum,
Speculum mirificum
Christi confessorum,
Thoma, praqsul iuclite
Martyr et invicte,
Da per tua suffragia
Nobis aeterna gaudia.

234. Thomae, episcopi Herfordensis et confessoris, 2. Oct. [fol. 83b].

Nur eine A aus dem Officium Anal. XIII, Nr. 95.

235. Thomae, comitis Lancastriae et martyris, 22. Martii, 1" [fol. 84b].
Aufser der Kollekte nur eine A, mitgeteilt Anal. XIII, S. 7. Eine andere A
und eine andere Kollekte findet man in Wright, Political Songs of England,
S. 268. Ebenda zwei Prosen, eine Sequenz und einen Hymnus S. 269 flf.
—
2° [fol. 146a]. Eine weitere A nachgetragen:
A. Miles Christi gloriose, Fac discordes gratiose
Laus, spes, tutor Angliae, Reduci concordiae,
Fleete gentis criminosae Ne sternatur plebs [dolose]
Dura corda [gratiae], Empta Christi sanguine.

236. Trium regum, 1~ 11. lan. [fol. 126b]. Folgende A, die in dem
Officium Anal. V, Nr. 23 fehlt:
O reges beatissimi,
O magi prudentissimi,
laspar, Melchior, Balthasar,
Qui recenter Christum natum
In praesepi reclinatum
Fideliter quaerentes
Bethlehem repperistis,
Sedulum ipsis precibus
Exorate felicibus,
Nos ut misericorditer
Vestrum per auxilium
Ducat ac veraciter
Latum caeli fastigium
Praestet et perpes bravium,
Ut laetemur perenniter.
2° 23. luli [fol. 178b]. A Magorum praesentia etc. Anal. V, S. 77.

2.)7. Trudonis, episcopi et confessoris, 23. Nov. [fol. 214a]. Zwei

AA aus dem Officium Anal. XUI, Nr. 96.
Drevea, Historiae rhythmicae. VII. 21
 — 322 -
238. Udalrici, episcopi et confessoris, 4. lulii, [fol. 65a]. Invit. und R
aus Officium Anal. XXVIII, 83, sowie A ad Bened. aus Anal. V, Nr. 86.

239. Urbani papae, 25. Maii, [fol. 162 a]. Folgende A (vielleicht Bruch-
stück einer Sequenz?):
lustus, mitis, simplex, rectus,
Deum timens et perfectus,
Deo damit dilectus
Urbanus et hominibus.

240. Ursmari episcopi et confessoris, 19. Apr. 1° [fol. 60 bj. Invit.

2 AA, 1 R alle prosaisch. Dann:
Salve, noster o patrone,
Salve, praesul optime,
Salve cum sanctis, Ursmare,
Salve, pastor inclite,
Salve iam cum Christo regnans,
Salve nostri memorans.

Bis auf diese Zeilen scheint das Officium ein nicht rhytlimisches gewesen
zu sein. — 2° [fol. 87 b], 19. Maii vel 18 eiusdem. 2 prosaische AA.

241. Ursulae, virginis et martyris ac sodalium, 21. Oct. 1° [fol. 103a].

Die A Flos fulsit ex Britannia etc. aus der 1. Noct. des Officiums Laetis
canamus vocibus.
2° Translatio, 31. Jan. [fol. 132a]. Drei AA eines unbekannten Officiums:
A. Arae Dei dum (astaret) insertus Sed minus digne habitae
Sanctus praesul Cunibertus, Reponunt se Coloniae.
Missam caelo per columbam
^ j^^^^ ..^^
Ursulae cognovit tumbam.
Carae
V^ctlelt; marp-iritae
UlcLl Meli HkXü

A. Trium virginum reliquiae Inventae sunt hodie

Quibusdam dono traditae, Longius quaesitae.

242. Valerii, episcopi Trevirensis, confessoris, 29. Jan. [fol. 132b]:

Nur eine A unbekannter Herkunft:

O virtutum speculum,
Valeri gemma praesulum,
Tuo nos precamine
Purgatos a crimine
Ad intransitorias
Transmitte delicias.

243. Victorini, episcopi et martyris, 2. Nov. [fol. 208b]. Folgende

Verse ohne Bezeichnung und unbekannter Herkunft :

Ave, praesul Victorine,

Cui fiebant multae minae,
Dum hie eras propter tidem,
Quam docebas, et hoc [1 : ob] idem
Opus martyr es efFectus
Et ad arcem caeli vectus.
Quotquot ita [1: idj commemoramus,
Toto corde supplicamus,
Ut pro nobis exorare
Velis et nos adiuvare.
 — 323 —
244. Vincentii [fol. 67 a]. Zwei AA, vou
levitae et martyris, 22. lan.
denen zweifelhaft ob sie einem rhythmischen Ofticium entlehnt sind,
bleibt,
weil die zweite derselben aut viele Heilige angewandt erscheint.
A. Purpuratur ecclesia A. Ave, martyr gloriose,
Sanguine Vincentii Ave sidiis iam caeleste
Rutilante per varia Decorans, Vincenti, caelum,
Genera supplicii, Xos guberna visens humum,
Quem non flexit angustia Quo laetemur triumphantes,
Cruenti martyrii. Te patronura venerantes.

245. Vincentii, ordinis Praedicatorum , 5. Apr. [fol. 149b.] Zwei AA

ad Magn. 2. Vesp. und A 1 der 3. Noct. aus dem Officium Anal. V, Xr. 91.

246. Visitatonis B. M. V. 2. lulii [fol. 171b]. Das R O praeclara

Stella maris etc. Anal. XXIV, S. 94 aber als A bezeichnet.

247. Walburgis virginis et abatissae, 1. Mail [fol. 65a]. Aus einem

unbekannten Ofticium :

luv. Regi sponsoque virginum A. Hodiemae lucis sollemnia

lubilet plebs fidelium
In hac sponsae memoria,
Quam coronavit gloria.
Aufserdem ein prosaisches
misch, die RR nicht.
Congaudendo colat ecclesia.
Qua Walburgis exuta corpore
Triumphali ditatur munere.
R. Vielleicht waren also die AA des Officiums rhyth-

248. Wenzeslai martyris, 28. Sept. [fol. 198a]. AA ad Magn. der 1.

und 2. Vesp. aus dem Officium Anal. V, Xr. 96; letztere A als R bezeichnet.

249. Weomadi, episcopi Trevirensis, 8. Nov. [fol. 210b]:

Weomade. praesul Dei,
In peccatis multum rei,
Nos tuere, te precamur,
In gehennam ne ducamur,
Sed per tua praeclara merita
Perducamur ad vitae gaudia.

250. Wiberti, monachi et confessoris 23. Maii , [fol, 161b]. Eine A

eines unbekannten Officiums, jedenfalls ad Magnificat:
A. Magnificando Deum Wibertum magnificemus,
Magna Deum dantem, Wibertum magna merentem.
Sancte Wiberte, tuis, oramus, ut auxilieris.

251. Widonis confessoris, 12. Sept. [fol. 238a]. Folgende Verse un-
gewissere Bestimmung:
Ave, sancte peregriue, Te patronum nam donavit
Wido, vitae tu divinae Nobis Dens, quem dotavit -^

Exemplar et flosculura, Perpulchris miraculis,

Te colentes fac ruinae Fuga scelus, quod nos stravit.
Ne subsint, sed sine fine Vitam pande, quae te pavit
Regnent post hoc saeculum. Ereptum de maculis.

252. Wilhelmi, archiepiscopi Eboracensis et confessoris, 8. lunii, 1°

[fol. 82b]. Nur eine prosaische A; am Rande:
O praesul Wilhelme pie,
Fac, nos per preces Mariae
Ut finito duro die
lungamur ad gaudia.
21*
 — 324 —
Woher diese Zeilen, die dem Officium Anal. XIII, Nr. 99 fremd sind, g-e-
nommen, ob aus einem Officium oder einer Sequenz, bleibt ungewifs.
2 ° [fol. 164 b]. A Ave, praesul gloriose, ave sidus iam caeleste etc. Entlehnung.

253. Wilhelmi, comitis et confessoris, 10. Febr. 1° [fol. 88a]. A O

comes Pictaviae etc. Anal. V, S. 266; R Spe patroni gaudeamus etc. ibid.
2° [fol. 138a]. Folgende AA unbekannter Herkunft:
A. O Wilhelme, caeli civis et noster patrone,
In Sion reduceris spreta Babylone,
Qui pro solitudinis luctu et maerore
Coronatus gloria gaudes et honore,
Da nobis auxilium, ut sie gradiamur
Mundi per exsilium, ut Deo fruamur.
Hierauf: O comes Pictaviae, Peregrine Tusciae etc. Dann:
O Wilhelme pater, nos ad nova gaudia transfer.
Tu caelos aperi, ne pereant miseri.
Tu spreto mundo transisti corde iucundo
Ad regnum vitae dans exemplum bonae vitae.

254. Wironis, episcopi et confessoris, 8. Maii [fol. 158a]. Eine A,

entlehnt?
A. Ex hoc mundi stadio
Vitae dignus praemio ^
Migrans vir beatus (Wiro),
Corpore deposito
Fide, vitae merito n

Plenus et probatus,
Sanctorum consortio
Vero gaudet gaudio
Christo sociatus.

255. Zachariae, 5. Nov. [fol. 209b]. Folgende Verse ungewisser

Herkunft ohne Bezeichnung:
O praeclare Zacharia,
Cuius vita fuit pia
Statusque sacerdotalis
Deum placans et a malis
Plebem expians orando;
Propter quae nunc exorando
Poscimus, ut [ex]orante
Te pro nobis a vastante
Vitio sie emundemur,
Quod virtute decoremur.

--«-
 Inhalts- Üb er sieht.

I. Real -Index.
Nr. Seite Nr. Seite
1 De sancta Margareta .... 11 33. De sancto Odgero 94
2, De sancta Margareta
. .14 . . . 34. De sancta Odrada 96
3. De sancta Margareta .... 17 35. De sancto Odulpho .... 99
4. De sancta Margareta .... 20 36. De sancta Ottilia 101
5 a De sancta Margareta ... 24 37. De sancto Ottone 103
5 b. De sancta Margareta ... 25 38. De sancto Pancratio .... 106
6. De s. Margareta Hungarica 25 . 39. In Festo Patronorum Hildes-
7. De s Maria Aegyptiaca ... 28 heimensium 107
8. De s. Maria Aegyptiaca ... 31 40. In Festo Patronorum Salis-
9. De s. Maria Magdalena ... 34 burgensium 110
10. De s. Maria Magdalena. 35 . . 41. In Festo Patronorum Em-
11. De s. Maria Salome .... 36 meramensium 112
12. De SS. Marino et Ammiano 38 . 42. In Festo Patronorum Regni
18. De sancto Mario 39 Sueciae 115
14. De sancta Martha 41 43. In Conversione s. Pauli 118 . .

15. De sancta Martha 45 44. De s. Paulo Eremita ... 121

16. De sancta Martha 47 45. In Transl. s. Pauli Erem 125 . .

17. De sancta Martha 50 46. De s. Petro Caelestino. 127 . .

18. De sancta Martha 52 47. In Transl. s. Petri Caelest. 134 .

19. De sancta Martha 55 48. De s. Petro Martyre ....

135
20. De sancta Martha 58 49. De s. Petro Tarentasiensi 137 .

21. De sancto Materno 61 50. De sancto Placido 139

22. De sancto Mauritio .... 63 51. De sancto Placido 142
23. De s. Mauritio Turonensi 66 . . 52. De SS. Praeiecto et Amarino 145

24. De s. Mauro Parentino ... 70 53. De SS. Quinque Martyribus. 148

25. De sancto Matthaeo .... 71 54. De SS. Quinque Martyribus. 151

26. De SS. Monulpho et Gundulpho 75 55. De sancto Quirino ....

153
27. De sancta Monica 77 56. De sancto Quirino 156
28. De sancto Morando 80 57. De sancta Quiteria .... 159
29. In Translat.
, s. Nicolai ... 82 58. De sancta Kegenflede 162
. . .

29 b. De sancto Nicoiao .... 85 59. De sancta Regis winde .165. .

30. De s. Nicoiao Lincopensi . . 85 60. De sancto Reinoldo ....

166
31. De sancto Niniano 87 61. De sanctis Reliquiis ....
169
De sancta Oda 91 62. De sancto Richardo . .171 . .
 — 326 —
Nr. Seite Nr. Seite

62 a.De sancto Saviniano 174 82. De sancto Triidberto . . . 222

63. De sancta Scholastica 176 83. De sancto Udalrico. . . . 225
64. De sancto Sebaldo 178 84. De sancta Ursula . . . . 228
65. De sancto Severino 181 85. De sancta Ursula . . . . 231
66. De sancto Sigeberto 182 86. De sancta Ursula . . . . 234
67. De sancto Sigfrido. 183 87. De sancta Ursula . . . . 237
68. De sancto Sigfrido. 186 88. De sancta Ursula . . . . 240
69. De sancto Sigismundo 187 89. De sancta Ursula . . . . 243
70. De sancto 8ixto. . 189 90. De sancta Ursula . . . . 246
71. De sancto Stephano 192 91. De sancta Ursula . . . . 249
72. De sancto Sozomeno 196 92. De sancta Ursula . . . . 252
73. De sancta Thecla . 199 93. De sancta Ursula . . . . 256
74. De sancto Theobaldo 202 94. De SS. Valentinis. . . . . 259
75. De sancto Theodolo 203 95. De sancto Victore . . . . 263
76. De sancto Theodoro 207 96. De sancto Victorino . . . 264
77. De sancto Theodoro , 209 97. De sancto Victorino . . . 267
78. De sancto Timotheo , 211 98. De sancta Wereburga. . . 270
79. De sancto Thoma . 215 99. De sancto Wilhelmo . . . 271
80. De sancto Thoma . , 217 100. De una Electa .... . . 276
81. De sancto Thoma . . 220

Anhang".
Nr. ' Seite Nr. Seite

1. De sancto Achatio 281 28. De sancto Autberto . 286

2. De sancto Adriano 281.... 29. De sancta Barbara. . 286
3. De sancto Agricio 281 30. De sancto Bartholomaeo 286
4. De sancto Alardo 281 31. De sancto ßasino . , 287
5. De sancto Albano 282 32. De s.Basino Trevirensi 287
6. De sancto Albino 282 33. De sancto Beato . . . 287
7. De sancto Alexandro. 282. . . 34. De sancto Benedicto. 287
8. De sancto Alexio 282 35. De sancto Benign© . 287
9. De sancto Ambrosio ....
283 36. De sancta l^erlinde . 287
10. De sancto Amore 283 37. De sancto Bernhardino 287
11. De sancta Anna 283 38. De sancto Bertino 288
12. De sancto Aniano 283 39. De sancto Bertulpho. 288
13. De sancto Annone 283 40. De sancto Bernwardo 288
14. De sancto Anschario 284. . . 41. De sancta bibiana. . 288
15. De sancto Anselmo ....
284 42. De sancta Birgitta. . 288
16. De sancto Antonio Abbate 284 . 43. De sancto Blasio . . 288
17. De sancto Antonio Patavino 284 44. De sancto Calixto . . 288
18. De sancta Apollonia. 284 . . . 45. De sancto Cannico. . 288
19. De sancto Arnoldo ....
284 46. De sancto Castore. . 289
20. De sancto Arsenio 284 47. De sancta Clara. . . 289
21. De sancta Asella 285 48. De sancta Colenda . 289
22. De sancta Attala 285 49. De sancto Colomanno 289
23. De s. Athelberto Mart.. 285 . . 50. De sancta Columba . . 289
24. De s. Athelberto Conf. ... 285 51. De Conccptione B. M. 289
25. De sancto Auetore 285 .52. De sancto Cornelio . . 289
26. De s. Augustino Cantuarien. 286 53. De Corona spinea . . . 290
27. De sancta Aurea 286 54. De sancto Cuthberto . . 290
 — 327 —
Nr. Seite Nr.
55. De saucto Cyriaco . 290 106. De sancta Gudila .

56. De sancto Cyrillo . 290 107. De sancto Gunimaro

57. De sancto Dalmatio 290 108 De SS. Harlinde et Eelinde
58. De Divisione Apostolorum 290 109. De sancta Hedwige
59. De sancto Dominico . 290 110. De sancta Helena .

60. De sancto Donato . . 290 111. De sancto Henrico .

61. De sancta Dorothea . 291 112. De sancto Heriberto

62. De sancto Dunstano . 291 113. De sancto Hermello . .

63. De sancto Diithaco. . 291 114. De sancto Hieronymo

64. De sancta Dympna . . 291 115. De sancto Hildegarde. .

65. De sancto Edmunde Episc 291 116. De sancto Honorato . .

66. De sancto Edmuudo Mart. 292 117. De sancto Huberto . . .

67. De sancto Edwardo Conf. 292 118. De s. Hugono Gratianop.

68. De sancto Edwardo Mart. 292 119. De s. Hugone Lincolnien
69. De sancta Elisabeth 292 120. De sancto lerone. . . .

70. De sancto Elisaeo . 292 121. De sancto Ignatio . . .

71. De sancto Elyphio . 292 122. De Inventione capitis s

72. De sancto Elzeario . 293 lohannis Bapt. . . .

78. De sancto Emerico . 298 123. De sancto loachim . . .

74. De sancto Erasmo . 293 124. De sancto lodoco . . .

75. De sancto Erico . . 293 125. De s. lohanne Eboracensi

76. De sancto Ercenwaldo 293 126. De ss. lohanne et Paulo
77. De sancto Eskillo . 293 127. De s. lohanne Priore

78. De sancta Ethelrede 293 128 De Keversione s. lohannis

79. De sancta Eugenia . 293 129. De sancto Joseph
80. De sancta Eulali a . 294 130. De sancta Irmgarde
81. De sancta Euphemia 294 131. De sancta Irmina
82. De sancto Eutropio 294 132. De sancta luliana ,

83. De sancto Evergislo 294 133. De sancto luliano

84. De sancto Evodio . 295 134. De sancto Ivone .

83. De sanctis Ewaldis . 295 135. De sancto Kanuto Duce

86. De sancta Fara . . 295 136. De sancto Kanuto Kege
87. De sancto Firmino . 295 137. De sancto Karolo Magno
88. De sancto Florian o . 295 138. De sancta Katharina
89. De sancto Florino . 296 139. De sancto Kentigemo
90. De sancto Francisco 296 140. De sancta Kunegunde
91. De sancto Fusciano 296 141. De sancta Kunera .

92. De sancto Gangolpho 296 142. De sancto Ladislao.

93. De sancto Gatiano . 296 143. De sancto Lamberto
94. De sancta Genevefa 296 144. De Laucea Domini .

95. De s. Gerardo Broniensi 296 145. De sancta Leocadia

96. De s. Gerardo Tullensi 297 146. De sancto Leodegario
97. De sancto Gerlaco . 297 147. De sancto Leonhardo
98. De sancto Germano 297 148. De sancto Leopardo
99. De sancto Gerulpho 297 149. De sancto Liborio .

100. De sancto Gisleno . 297 150. De sancto Livino .

101. De sancto Godefredo 297 151. De sancto Lubentio

102. De sancta Godolena 297 152. De sancto Ludgero .

103. De sancto Goare . . 298 153. De sancta Ludmilla

104. De sancto Gregorio M. 298 154. De sancto Ludovici Episc.
105. De s. Gregorio Martyre 298 155. De sancto Ludovico Rege
 328

Nr. Seite Nr.

156. De sancto Lupo 308 205. De sancto Praecordio . .

157. De sancto Luthardo 308 . . . 206. De Praesentatione BMV.

158. De sancto Macario .308 . . . 207. De sancta Prisca . . . ,

159. De sanctis Maccabaeis 308 . . 208. De sancta Procopio . ,

160 De sancto Machuto. 308 . . . 209. De Quinque Vulneribus D. N

161. De sancto Marcellino 309 . . . 210. De sancto Quirino . . .

162. De sancta Marco 309 211. De sancto Reinoldo. . .

163. De sancta Margareta 309 . . . 212. De sancto Remaclo . . .

164. De s. Maria Aegyptiaca 309 . 213. De sancto ßichardo Conf

165. De s. Maria lacobi .310 . . . 214. De sancto Richardo Mart.
166. De SS. Maria lacobi et Salome 310 j 215. De sancto Roberto .

167. De s. Maria Magdalena 310 . . 216. De sancto Romano .

168. De s. Maria Salome 310 . . . 217. De sancto Rumoldo

169. De sancta Martha . 310 . . . 218. De sancto Salvio . ,

170. De sancto Materno . 310 . . . 219. De sancto Sebaldo .

171. De sancto Matthia .310 . . . 220. De sancto Servatio .

172. De sancto Matnrino 310 . . . 221. De s. Severo Ravenate .

173. De sancto Mauritio 311 . . . 222. De s. Severo Presbytero

174. De sanctis Mauris .311 . . . 223. De sancto Severino .

175. De sancto Maximo . . . . 311 224. De sancto Sigfrido .

176 De sancta Mechtilde . . . 311 225. De sancto Silvestro

177. De sancto Meinulpho. . . 311 226. De sancto Simone .

178. De sancto Melchiade . . . 312 227. De sancto Stanislao

179. De sancta Mildretba . . . 312 228. De sancto Swiberto .

180. De sancta Monica . . . . 312 229. De sancto Theobaldo

181. De SS. Monulpho et Gundul- 230. De sancto Theodardo
pho 312 231. De sancto Theodulpho .

182. De sancto Moysete . . . . 312 232. De s. Thoraa Aquinate .

183. De sancto Nicetio . . . . 312 233. De s. Thoma Cantuariensi

184. De sancto Nicoiao . . . . 313 234. De s. Thoma Herfordensi
185. De sancto Niniano . . . . 313 235. De s. Thoma Lancastrens
186. De sancta Noitburge . . . 313 236. De SS. Tribus Regibus .

187. De sancta Odilia 313 237. De sancto Trudone . . .

188. De sancto Odulpho . . . . 313 238. De sancto Udalrico. . .

189. De sancto Onufrio . . . . 313 239. De sancto Urbano . . .

190. De sancta Ositha 314 240. De sancto Ursmaro. . .

191. De sancto Osmundo . . . 314 241. De sancta Ursula . . .

192. De sancto Oswaldo. . . . 314 242. De sancto Yalerio . . .

193. De sancto Ottone . . . . 314 243. De sancto Victorino . .

194. De sancto Pantaleone . . 314 244. De sancto Vincentio . .

195. De SS. Patriarchis et Pro- 245. De s. Vincentio Ferrerio

phetis 314 246. De Visitatione BMV. . .

196. De sancta Paula 315 247. De sancta Wal bürge . .

197. De s. Paulo Eremita 315 . . . 248. De sancto Wenceslao . .

198. De sancto Paulino . 315 . . . 249. De sancto Weomado . .

199. De s. Petro Caelestino 315 . . 250. De sancto Wiberto . . .

200. De s. Petro Tarentasiensi 315 . 251. Do .<;aiuto Widone . . .

201. De s. Petro Martyre 316 . . . 252. De s. Wilhelmo Eboracensi

202. De sancta Pharahilde. 316 . . 253. De s. Wilhelmo Magno
203. De sancto Pirmino . 316 . . . 254. De sancto Wirone . .

204. De SS. Potentino et öociis. 316 255. De sancto Zacharia. .

 — 329 —
IL Verbal -Index.
Seitp Seite

Adest dies gloriosa 319 Christicolae ad sanctos . . 110

Adest dies laetabunda 96 Christi virgo egregia 313
Adest dies laetabundus . . . .187 Christo Sit pia laus 85
Adest dies veneranda 281 Collaetetur turba fidelium 135
Adest digna praeconiis .... 24 Collaudemus adorando 303
Adiuva nos pater sancte .283 . .
Collaudemus in sexu 252
Ad laudem Domini vigiles .296 . .
Confessor Christi Edmunde . . 292
Ad laudes vitae cuncti .... 292 Confessor Christi Stephane . . 192
Ad Morandi venerandi .... 80 Confessor magnifice 310
Adoremus Christum regem 319. . .
Confessor pretiose Meinulphe. . 311
Agmina caelica dant iubilamina 243 Consilio pontificum 182
Almi laudes confessoris ....
171 Copiosae caritatis Gatiane . . . 296
Anglonim primas et pontificalis 286 Cuncti laetemur Christum . . . 283
Arae Dei dum insertus ....
322 Dies adest veneranda 215
Aras tura deos simulacraque 263 .
Dum ad aram Deo coram . . . 264
Assunt nobis festa sancti 294
. . .
Ecce dies clara moritur .... 156
Assunt sollemnia Thomas 217 . . .
Eia laudes decantemus .... 305
Electorum memoriam 107
Auctorem vitae Christum .319 . .

Aurora lesu rutilans 34 Emicat alma dies 289

Ave Ambrosi doctor egregie 283 . .
En illuxit lux celebris 45
Ave Clemens martyr Christi 282 . .
Eugenia clarissima 294
Ave coheres caelorum 317 Enge nunc Dunstane pie . . .291
Ave decus angelicum 321 Evangelista summi regis . . . 309
Ave doctor nobilis 302 Exemplar morum nee non . . . 284
Ave dulcedo pauperum ....153 Ex finibus iJurgnndiae .... 301
Ave gemma confessorum. 291 . . .
Ex hoc mundi stadio 324
Ave martyr gloriose 318 Ex regali gerraine 66
Exsulta Jerusalem et laetere 77
Ave martyr speciose 297 . .

Ave mire clarissime 291 Exsulta pater monachorum . . 142

Ave papa gloriose 312 Exsultemus omnes in Domino . 306
Ave pater Benedicte 287 Exsultet caelum laudibus 302 . . .

Ave pontifex Autberte 286 Exsultet urbs Bethania .... 55

Farae virginis praeclarae 295
Ave pontifex Evodi 295 . . .

Ave praesul Victorine 322 Festum beatae Ursulae .... 249

.... Filiae Sion plaudite 304
Ave Prisca Deo digna 316
Anglorum 292 Flores nitent candore niveo 88
Ave rex gentis . . .
. .

323 Flos praesulum Salvi 318

Ave sancte peregrine
Flos regalis Ethelreda 293
Ave sancte rex Edwarde. 292 . . .

Ave summi regis sponsa. 288 . . .

Fulgens adest Honorati .... 300
Ave virgo Christi sponsa 309 . . .
Gaudeamus et caelestis .... 75
.... 299 Gaude caelum terra plaude 25 . .
Ave vitae dux iustorum
.... Gaude felix ecclesia 316
Henedictus es Domiue 300
294 Gaude felix visitata 58
Caelitus adraonitus Bruno . . .

305 Gaude martyr o Hermelle 299 . . .

Castitatis florens rosa
298 Gaude mater fecunda liberis . .271
Castitatis margaritae
Celebret ecclesia Martyris ... 70 Gaude mater tantae lucis . . .312
290 Gaude prole Bethania 310
Celsa sancti praesulis
121 Gaude virgo gloriosa 312
Chorus novae militiae
85 Gloria virtns lex spes gratia. . 38
Christe tuis famulis
21**
 — 330 —
Seite Seite

Glorioses laudemus milites. . . 196 Magnificemus Dominum .... 39

Gratuletur ecclesia 162 Magnificet Dominum 166
Haec inventrix sanctae crucis . 299 Magnificet virtutum Dominum 309 .

Hodie rex gloriae 41 Magnis Meinulphum attoUamus. 311

Hodie virgo pretiosa 14 Magnum regem Christum . 313 . .

Hospes Christi Juliane .... 304 Mariae Salomae merita .... 36

Hugo iugo subiugatus 301 Martyr Gregori cor adaequans 298 .

Hunc patronum veneremur. . . 311 Martyr invictissime pontifex 295 . .

lesu Corona virginum 234 Martyris egregii recolentes. 287 . .

Jesu praemium regnantium . . . 112 Martyris invicti Placidi .... 139

Illustris civitas subiacet .... 203 Martyrum sollemnia celebrent 22 .

Imitemur affectanter 293 Mater laetare Aegyptiacae ... 28

Imperatorum speculum .... 299 Mente pura corde mundo . 202 . .

In caelesti patria 106 Mentes et linguas excitet . 181 , .

In Christo lesu iubilat .... 308 Miles Christi gloriose 321

Inclite confessor Christi .... 125 Militans Christo ecclesia. ... 99
Inclite doctor ave praeceptor . . 284 Nobili stirpe progenitus .... 307
Inclitus Albinus non vulpinus . 282 Nova bella virginum 246
In Dei sedes dextera et caeli . 127 Novus sol progreditur 186
In sanctis mirabilem 189 Nuremberg attoleris 178
Insigni laude gaude 285 amande vir Dalmati .... 290
Instanti sollemnio 31 O beate pater Onufri 313
Inter Christicolas quos actio . . 308 O castitatis lilium ...... 291
lohannes apostolus proscriptus . 303 O Christi confessor egregie 316 . .

lohannes sanctissime hospes . . 302 O Christi pietas quae virgines 228 .

Iste sanctus in papatu .... 131 O decus Britanniae 304

lubilemus eremitarum 315 O decus Germaniae 320
lubilemus exsultando 315 O decus insigne nostrum .298 . .

lubilemus exsultantes 320 O doctrix et didascala .... 176

lucundare ex novella 25 O Eulalia formosa 294
lucundare mater ecclesia ^ . . 115 O felix Corona Franciae .... 307
luliana virgo grata 304 O felix Kanute iam de tua 305 . .

lustus mitis simplex rectus . . 322 O felix prosapia ex regali .310 . .

Laborum dura series 313 O flos caelestis o Christi .222 . .

Laetare Taxandria 91 O flos virginum Anglorum .314 . .

Laetetur mater ecclesia .... 284 O Gerarde pater alme 296

Laetis canamus vocibus .... 256 O Germane pastor pie 297
Laudate Deum pueri 169 O gloriosum lumen 118
Laudate o pueri Deum .... 209 O Helizee propheta 292
Laudate puellae Dominum 237 . . . O Huberte ubertatem 300
Laude Deo digna celebremus. 298 . O loachim exsulta gaudio .302 . .

Laudemus Christum Dominum 276 . O Irmgardis virgo Christi .303 . .

Landes psallat praeconio ... 97 O lilium munditiae 282

Laus honor benedictio .... 286 O lumen ecclesiae doctor .300 . .

Leocadia beata virgo Christi. 306 . O magnum et memorandum 103 . .

Levine martyr nos praeclare 307 . . O Margareta caelorum virgo. 17 .

Magna laude gaude plaude 281 . . O Maria mater pia Finis .289 . .

Magna Deum cantica .... 287

te O Maria mater pia Paenitentium 309
Magnificando Deum Wibertum 323 . O martyr Apollonia 284
Magnificat miraculis 285 O martyr ineffabilis 314
Magnilicemus Dominum .... 225 Omne geuus harmoniae . .211
. .
 — 331 —
Seite Seite

Omnes iubilemus Deumque . . 288 Regem caelorum Dominum 34

O Niceti pater sancte 312 Regem qui altat minores 151
O pater Odgere Tua de ... . 94 Regi sponsoque virginum 323
O pia Berlindis 287 Rex per quem ecclesia . 292
O pie Florine flos caelice . . . 296 Rosa florens martyrii . . 295
O praeclara caeli Stella .... 308 Rumoldus vir inclitus . . 318
O praeclarae raargaritae .... 231 Sacra Leonhardi recolentes 306
O praeclara sponsa Christi . . 36 Salve Clemens hospita . . 50
O praeclare Zacharia 324 Salve confessor inclite. .
312
O praesul honorabilis 290 Salve martyr Athelberte . 285
O praesul Wilhelme pie .... 323 Salve noster o patrone . 322
O quam praedigna quam fei ix . 52 Salve praesul Deo digne, 287
O quanta comes gratia .... 297 Salve sancte Joachim . . 302
O reges beatissimi 321 Salve virgo gratiosa Mater 289
O Kemacle vernans rosa'. .317
. . Sancte pater Severine . . 319
O Richarde qui tot signa .317. . Sancti Jeronis gloria . . 301
O rosa nibens vernula 284 Sancti per festa Nicolai . 84
Ortus stirpe generös 298 Sanctorum regi iubilemus 282
O sancte Duchate 291 Sanctus Amor sensu . . 283
O sancte Saviniane 174 Sanctus Sigfridus Angliae 183
O Sebalde Christi verna. .318
. . Sex millena sexcentena . 317
O sidus angelicum 11 Sicut bona margarita . . 286
O superni regis sponsa .... 306 Speciosa iam in caelis . . 289
O Theodarde inclite 320 Sume decus propra . . . 316
O Thoma decus Anglorum 321
. . . Summe sacerdos inclite . 82
O Thoma dux errantium. 220
. . . Summi regis ad honorem 20
Ovans agat haec contio .... 87 Tecum Thecla splendor . 199
O vir egregie quondam rex . . 307 Theos unum sie et trinum 207
O virtutum speculum 322 le Petrus decorat. . . . 137
O virum nobilem De terra. . . 282 Tertia iam dena moriens. 294
O Wilhelme caeli civis .... 324 Testis o Domini Leodegari 306
Patriarchae cum prophetis. . . 314 Truncato in Arabia . . . 301
Patris sancti Bernhardini . . . 288 üt pateant multis. . . . 313
Patris sancti Moysetis 312 Veneremur praeceptorem . 299
Petri clerus iucundetur .... 300 Victor migrat laetabundus 301
Pie martyr et modeste 281 Virginis Asellae statum . 285
Plebs tidelis veneretur 47 Virginis Harlindis meritis 298
Praeclaram nunc victoriam. . . 145 Virginum sponso iubilemus 309
Praecipuus meritis et sanguiue . 301 Virgo beata Dei cuius saci 270
Principes bellatores Mundi . . . 259 Viri fortes Maccabaei . . 308
Protege Romane precantes . . .318 Vir inclitus Cyriacus . . 290
Purpuratur ecclesia 323 Virtus Christi iam panditiir 148
Qui potenter magna fecit . . . 159 Virtutis florem large . . 165
Qui Kaphaelera Tobiae .... 290 Virtutum pannis oratio . 302
Quirine dux militiae 317 Virtutum signis resplendens 311
Quirine martyr inclite 317 Vos quoque sancti patriarchae 314
Recensentes mira Dei 71 Vox de caelis docet dona 314
Recolamus gaudia 61 Weomade praesul Dei . . 323

> > < >

Pierer'sche Hof buchdruckerei Stephan Geibel & Co. in Altenburg.
i

THE INSTITUTE OF MEDIAEVAL ST'JD::

59 QUEEN'S PARK CRESCENT
TORONTO - 6, GANADA

I 8 o ß>
 '

r^;h^

v-^ ,

^ ,.
.V 2 ^^ . vi
..^*t>N :

^^ '*v "^"^ .<-'

'V^

^>ri l.'-)4>'^