-^ *v .

S»Äri»'*^. •? :

*»
2 x

J* **V r ./v

* *<W

* u .

V
^J>
 ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.

Herausgegeben

von

Clemens Blume und Guido M. Dreves.

XLIa.

CHRISTANTJS CAMP0LILIENSI8.

Christans von Lilienfeld

Religiöse Dichtungen.

Leipzig.

0. R. R e i s 1 a n d.

1903.
 CHRISTANUS ('AMPI »LILIENSIS.

Christans von Lilienfeld

Hymnen, Officien, Sequenzen

und

Reimgebete

herausgegeben

Guido Maria Dreves

S. J.

Leipzig.

0. R. Beistand.
1903.
JlfN - 8 1938
 EINLEITUNG.

Im dritten Bande dieser* A>nalecta S. 171 ff. befindet sich

eine , wie sich leicht erkennen liefs . unvollständige Reihe von
Reimgebeten, die sich sozusagen auf den ersten Blick als das
Werk eines Verfassers darstellen. Einige wenige Eigentümlich-
keiten , welche sich in diesen Liedern finden und in denen des
Ulrich von Wessobrunn wiederkehren, liefsen mich in ihm den
Verfasser auch dieser Reimgebete vermuten. Ein glücklicher
Zufall hat es seither ermöglicht, nicht nur jene Folge von Liedern
zu vervollständigen . sondern auch wie für diese Reimgebete so
gleichzeitig nicht unbedeutende Anzahl von Hymnen,
für eine
Sequenzen und Reimofficien den wahren Verfasser zu ermitteln.
Derselbe ist Christa n von Lilienfeld.
Das Stift Lilienfeld hat aus seinem einstigen Handschriften-
bestande nur einen kleinen Teil bis in die Gegenwart zu be-
haupten Unter den behaupteten Schätzen nehmen
vermocht.
nicht die letzte Stelle vier Handschriften ein, welche von einem
Mönche des Stiftes Namens Christanus herrühren, ja zu einem
grofsen Teile von seiner eigenen Hand geschrieben
sind. Es
sind dies die Handschriften 137, 143, 144 und 145, die im Ver-
laufe Kürze halber mit den Buchstaben C, D, A und B be-
zeichnet werden sollen. Alle vier Codices sind sogen. Miscellan-
Handschriften (Receuils), welche Werke verschiedener Verfasser
und verschiedener Disciplinen enthalten, unter ihnen bald mehr
bald weniger opuscula des Christanus selbst, wenigere in C und
D, mehrere in A und B.
Während sich Christanus in C gar nicht nennt, bezeichnet
er sich in D (fol. 70a) als den Erwerber der Handschrift: „Hoc
 — 6 —
volumen frater Christanus de paupertate sua comparavit con-
ventui Campoliliorum. Quicunque hoc a conventu alienaverit
vel volenter vitiaverit, anathema sit. Memento fratris Christani
in bonura, qui comparavit hoc volumen. Amen. Amen. Amen." —
In A und B bezeichnet sich Christan auch als einen der Schreiber
der Handschriften, in B (fol. 213a) mit den Worten: „Memento
ratris Christani in bonum, qui hunc pro parte scripsit et pro parte,
ut scriberetur, comparavit librum. Quem qui volenter vitiaverit
vel a Lilienfelde, cuius est, alienaverit, anathema sit. Amen."
Ähnlich lautet die Schlufsnotiz in A (fol. 216a):

foüf(Cetera
W Lyimuettv ftmn im mtpfrn Rtfmpte
^tr

[ffc Qm fi&nxo fns (frnltetu tri fonu- j

In A nennt sich aber Christan nicht nur am Schlüsse der

Handschrift als einen der Mitarbeiter an derselben, sondern er
bezeichnet ausdrücklich verschiedene Abschnitte als Ausflüsse
seiner Feder. So zuerst fol. 47 b: „Memento fratris Christani in

bonum, qui scripsit haec."

Ähnlich wieder fol. Hüb am Schlüsse der Meditationes An-

selmi: „Memento in bonum, qui scripsit hunc
fratris Christani

librum." Ebenso71b: „Memento fratris Christani, qui nunc

fol.

scripsit librum." Noch dreimal fol. 124 a, 141b, 150 a wieder-

holen sich ähnliche Formeln. Wir kennen somit die Handschrift
Christans, können sie unschwer von anderen Schriften unter-
scheiden und feststellen, was in den vier Sammelbänden von
ihm, was von anderen Schreibern herrührt. Es entsteht die
 — 7 —
Frage: für welche von diesen Werken läl'st sich Christan nicht
blols als Schreiber, sondern auch als Verfasser nachweisen? Wir
beschränken uns bei Beantwortung dieser Frage begreiflicher-
weise auf diejenigen Werke welche für die Zwecke dieser
,

Analecta von unmittelbarem oder mittelbarem Interesse sind ;

von mittelbarem , insoweit sie nämlich zur Lösung der uns be-
schäftigenden Verfasserfrage beitragen können.
Fassen wir das Ergebnis der Untersuchung klarheitshalber
schon hier zusammen. In den vier Handschriften finden sich
unter anderen Werken zerstreut:

1. Eine Reihe von Hymnen, Sequenzen und Reimofficien

(B fol. 162a— 173b).
2. Eine Folge von Reinigebeten, „Salutationes" genannt
(A fol. Ob— 2b; fol. IIb— 14a; fol. 78a— 80b; C fol. 28a und
248 a).
3. Zwei metrische Traktate, die verschiedenen Spielarten
des gereimten Hexameters behandelnd (A fol. 8 a— 10 a; B fol.

150 b— 161b).
4. Ein langes episch-didaktisches Gedicht über den heiligen
Jakobus den Älteren, Zebedides betitelt (B 196b— 203b 1 ).
Diese Werke haben Christan von Lilienfeld zum Verfasser.

I.

Das erste, was in die Augen springt, ist, dafs die unter 1
und 2 genannten Dichtungen von ein und demselben Ver-
fasser herrühren.

a) Dafs die ganze unter 1 genannte Reihe von Reimofficien,

Hymnen und Sequenzen von einem Verfasser herrührt und
nicht blofs eine Sammlung von Dichtungen verschiedener Autoren
ist, bedarf kaum eines Nachweises, da ganze Partieen einer

') Es sind noch einige andere poetische "Werke in den uns beschäftigenden

Handschriften vorhanden, welche aller Wahrscheinlichkeit nach Christanus

zum Verfasser haben; so die Versus differentiales secundum ordinem
—
Alphabeti, A fol. 3 b 8a-, das Speculum de sex generibus irrationabilium
—
animalium, A fol. 205 a 208 a; De generibus vegetabilium, arborum et her-
baruin, A fol. 209 a —
212a u. a. Da dieselben jedoch unserem Vorwurf fern-
liegen, wird von näherem Eingehen auf dieselben Umgang genommen. Einige
kleinere, da und dort zerstreute Gedichte Christans, von denen im Verlaufe
noch die Rede sein wird, findet man im Anhange mitgeteilt.
 — 8 —
Dichtung sich in einer andern wiederholen. So sind z. B. die
Sequenzen auf Altman und Leonhard bis auf wenige Strophen
völlig gleichlautend. Ein auffallendes RespoDsorium zum Teil ,

in Reimprosa abgefafst, kehrt wortgetreu wieder in den Officien

der hl. Dorothea und Martha. Die Antiphon die im Officium ,

des hl. Achatius zur Sext steht, kehrt in dem des hl. Erasmus
wieder zur Prim ; die zweite Antiphon der 3. Nokturn im Officium
der hl. Dorothea erscheint abermals in dem der hl. Gertrud als

2. Antiphon der 1. Nokturn. Da ist es kaum mehr nötig, auf

Ähnlichkeiten zu verweisen. Man vgl. beispielsweise die Anti-
phon zum Magnificat der 1. Vesper in den Officien auf Achatius.
Altmann Coloman Dorothea und man wird die Identität des
, , ,

Verfassers mit Händen greifen. Man vergleiche ferner z. B. den

Ausdruck Dulcis Iesu Dom ine in den Officien aufBartholo-
niaeus (1. Vesp. ad Magn.), auf Erasmus (In Laud. ad Bened.),
auf Leonhard (1. Noct. 6. Antiph.), auf Ulrich (1. Noct,
,

3. Antiph.), oder man vergleiche mit den Versen der Sequenz

des hl. Altmann:

Die cum Martha laboras,

Nocte cum Maria oras
Uniens te superis,

die Stelle im Responsorium des Ulrich-Officium :

In die fidelibus
Cum Martha laborat,
Cum Maria noctibus
Legit, psallit, orat.

Oder man beachte in dem Officium auf Achatius (Noct. 1,

Ant. 2) Verse wie diese:

De luto consurgunt stellae,

Violae de pulvere,

und in dem Officium auf den hl. Georg (1. Vesp. Ant. 2):

Ex fimo consurgit Stella,

Lilium de cinere.

Solche Parallelen sind zahlreich. Diese wenigen mögen ge-

nügen, das Behauptete aufser Zweifel zu setzen.
b) Dafs die unter 2 aufgeführten Reimgebete als das Werk
eines Verfassers sich darstellen, wurde schon Band III dieser
 i

— 9 —
Analecta, der einen Teil derselben bieten konnte, erkannt und
ausgesprochen. Die Begründung findet sich Anal. VI, S. ö u. f.

Die 40, schon äufserlich durch die Fünfzahl der Strophen auf-
fallenden Lieder in Anal. III finden sich nicht nur fast sämtlich
hier in A wieder, sondern es kommen 4o weitere hinzu, die
abermals — eine einzige Ausnahme abgerechnet — aus je fünf
Strophen bestehen, welche ausnahmslos mit dem Grufsworte Ave
beginnen.

Von dem Verfasser

c) der Reimgebete rühren aber auch
die Hymnen, Sequenzen und Officien her; der Dichter der Lieder
unter 1 ist gleichzeitig Verfasser der Gedichte unter 2; denn
dieselben charakteristischen Eigentümlichkeiten, welche die 46
Lieder Anal. III, 171 ff. aufweisen, finden sich unterschiedslos
sowohl in den unter 1 wie in den unter 2 aufgeführten Dichtungen
wieder, ja es finden sich deren einige andere, kaum minder auf-
fällige hüben wie drüben.
1. Der Ausdruck Iebusaeus als Metonymie für Satan,
der Anal. III 1. c. zweimal (Nr. 1 Str. 5, Nr. 3 Str. 4) sich
findet, kehrt hier noch einmal wieder in Nr. 83 Str. 4:

Ut non per ignobilem fallar Iebusaeum.

2. Das Adjektiv iubilaeus im Sinne von iubilans, dessen

Vorkommen Anal. III. 1. c. viermal (Nr. 17 Str. 2, Nr. 19 Str. 3,
Nr. 23 Str. 1, Nr. 26 Str. 2) festgestellt werden konnte, wieder-
holt sich in den Reimgebeten noch dreimal : Nr. 1 Str. 5,
Nr. 4(3 Str. 3, Nr. 86 Str. 1, in den Reimofficien sogar sieben-
mal : Nr. 4 im Invitatorium : Adoremus in gaudio Deum u b i i 1 ae ;

Nr. 5 zum Benedictus : Caeli nos collegiis iunge i ubi1 aei s ; Nr. 7
in Laud. 5, 1 sq.: Choreis caelestibus fruens iubilaea; eben-
da in 2. Vesp. 1, 2: Mentes iubilaeae; Nr. 9 in 2. Noct A
1, 3 sq.: Qui pro Deo studuit patri iubilaeus; Nr. 13 in 2
Vesp. 5, Corde iubilaeo; Nr. 14 in 3. Noct. R 1, 5 sq.:
4:
Lumine iubilaeo. Ebenso in den Sequenzen Nr. 9,
ditant
2b 1: Corde tandem iubilaeo und Nr. 13, la 1: Plausu
cordis iubilaeo.
3. Die Beifügung von ocius, velocius, propere u. dergl. vor
allem bei einer Bitte. Anal. III 1. c. fünfmal beobachtet (Nr. 5
Str. 2, Nr. 10 Str. 9, Nr. 12 Str. 1, Nr. 15 Str. 3, Nr. 17
Q Gl
52.53
,KS
 _ Ki _
1
Str. 3 ), kehrt hier wieder in den Reimgebeten sechsmal:
Nr. 25 Str. 2:

Festina velocius,
Fugans a nie ocius
Languorem maeroris,
Veni, veni propere,
Salva me a Venere,
gemma pudoris:

Nr. 45 Str. 1: Malamea dirime cum velocitate und Str. 3:

Peccati velociter me duc de profundo; Nr. 75 Str. 4: Peto,
cor velociter mihi redde meum; Nr. 83 Str. 2: Effice per
studia tua cito sanum, und Str. 3: Assis velox ideo mei
miseratus. Hiermit vergleiche man in den Reimofficien : Nr. 7
in 1. Noct. A 1, 1 Tribuuali ocius suo sistit eam; Nr. 8 in 2.
Noct. R 2, 5 Solvebatur propere angelo praestante ; Nr. 9 in
1. Noct. A 1, 2 Fugit currens ocius semitas iustorum; Nr. 12
in 2 Noct. R 4, 8 Festinat praepropere Martha suscitare.

4. Unser Dichter hat eine ersichtliche Vorliebe für den Aus-

druck sabbata sabbatorum, mit dem er die ewige Sabbat-
ruhe der himmlischen Friedensstadt bezeichnet. So braucht er
denselben in den Officien: Nr. 5 in 1. Vesp. ad Magn: Colamus
ut sabbata tecum sabbatorum; Nr. 6 ad Nonam: Gaudenter
ad sabbata migrat sabbatorum; Nr. 7 in 2. Vesp. 4, 3:
Sabbatiza sabbatum laeta sabbatorum; Nr. 14 in 1. Vesp.
ad Magn S a b b a t u m da, Domine, nobis sabbatorum. Eben-
:

so in den Sequenzen : Nr. 6 Str. 6b :

Et adsabbatorum
Sabbata polorum
Prece perduc
Colomanni.

Der Ausdruck findet sich aber auch in den Reimgebeten,

Nr. 61 Str. 5, 7: Sabbato me socia tecum sabbatorum.
Zu vergleichen ist die verwandte Wendung g a u d i a g a u d i o r u m.
In den Reimgebeten: Nr. 28 Str. 5: Et gaudens ad gaudia
vadam gaudiorum; Nr. 56 Str. 5: Ave, qui iam gaudia
tenes gaudiorum; Nr. 85 Str. 5: Ave, qui ad gaudium

*) Hinzuzufügen: Anal. III Nr. 22 Str. 4: Et festine me compelle ad

cuncta felicia.
 — 11 —
transis gaudiorum. In den Officien: Nr. 6 Invitat: Coloinanno
gaudia dantem gaudiorum und wieder wörtlich ebenda in
2. Noct. A 5; Nr. 8 in 2. Noct. A 5, 3: Erasmo qui gaudia
confers gaudiorum. Der Verfasser der Reimgebete ist augen-
scheinlich auch der Verfasser der Officien.

5. In den Reimgebeten Nr. 1 Str. 1 wird Gott Fontale

principium genannt, in den Officien Nr. 1 in 2. Vesp. ad Magn.
der Sohn Gottes felicitas fontalis.

(5. Der Ausdruck passibus amoris, der sich in dem

Reimgebete Nr. 19 Str. 5, 5 sq. einmal findet: Da, ut ipsum
passibus sequamur amoris, kehrt in den Reimofficien drei-
mal wieder: Nr. 10 in 3. Noct. A 2, 3: Secum caelos passi-
bus amoris intravit; Nr. 13 in 3. Noct. R. 2, 1: Amoris
haec passibus virgo manicavit; Nr. 15 in 1. Noct. R 2:
Amoris dum passibus scalam Iacob partibus in summis
tangebat.
7. Das gewifs seltene Wort transgutturare findet sich

in dem Reimgebete Nr. 27, Str. 3, 4: Ave, quod trans-

gutturata et cruore laureata; es findet sieh aber auch wieder
in der Sequenz auf Agnes, Nr. 1 Str. 7b: Gaude, dum trans-
gutturaris, Agna agno complantaris. Reimgebet und Sequenz
flössen ersichtlich aus einer Feder.

8. Noch eigentümlicher ist zweifelsohne der Ausdruck Mille-

artifex, Tausend-Künstler, der sich in dem Reimgebete auf

Gregor, Nr. 44, Str. 4, 5 findet: Ne me mille-artifex fraudet,
dux malorum. Dasselbe Wort findet sich aber wieder in dem
Hymnus auf den hl. Ulrich, Nr. 14 Str. 5: Agebat pontifex, ne
mille-artifex plaga mortis hunc feriat, und nochmals indem
Officium auf Erasmus, Nr. 8 in 1. Vesp. A 4, 3: Ne nos mille-
artifex culpae fuscet faece. — Ex ungue leonem.
9.Das Adjektiv leteus von letum (wie letheus von Lethe)
beobachten wir mehrfach in den Reimgebeten. So Nr. 29, Str.
1, 5: Assiste mihi letea ut evadam otia; Nr. 33, Str. 1, 7:

Ne derideant leteae me inferni bestiae; ferner Nr. 68 Str.

1, 8: Ut non fiam bestiae socius leteae. Ganz so wieder in
den Officien: Nr. 7 in 2. Vesp. A 3, 3: Precatu nos libera a
culpa letea; ganz so in den Sequenzen, Nr. 4 in nota: Bestiae
ne nos leteae Orci tradant ignibus.
 — 12 —
10. Auffallend ist die Vorliebe des Verfassers der Reim-
gebete für das Wort spurius. Nr. 34, Str. 3, 4: Hostis
praestatemptamenta vincere nie spuria; Nr. (33 Str. 3, 1:
Ave tu, quae spuria huius mundi gaudia. Der Verfasser der
Reimofficien teilt diese Vorliebe: Nr. 3 in 2. Noct. R 2, 7:
Herbas iubet spurias urticasque noxias statim exstirpari;
Nr. 8 in 2. Vesp. A 3, 1 : Blandimenta spuria Erasmus sper-
nendo; Nr. 10 in 1. Noct. R 2, 5: Iurat, quod ad spuria car-

nis non trahatur.

11. Ebenso auffallend ist der Ausdruck „der himmlische
Konvent", divinus oder caelicus conventus. Wir rinden den-
selben in den Reimofficien: Nr. 15 in 3. Noct. R 1, 8: Audivit
et eaelicum intravit eonventum; wir finden denselben eben-
falls in den Reimgebeten : Nr. 59 Str. 5, 8 : Ut intrem quo ,

frueris, divinum eonventum; Nr. 81 Str. 5, 8: Subeam cum

gaudio eaelicum eonventum.
Nach dem Gesagten kann es, glaube ich, einem Zweifel
nicht wohl unterliegen, dafs die unter 1. und 2. aufgeführten
liturgischen and aufserliturgischen Dichtungen von einem und
demselben Verfasser herrühren. Es erübrigt nachzuweisen, dafs
dieser Verfasser Christan von Lilienfeld ist.

II.

1. Die Lilienfelder Handschriften überliefern uns ein Ge-

dicht, als dessen Verfasser sich Christan selbst bekannt hat, in-

dem er die Anfangsbuchstaben der Strophen seinen Namen bilden

liefs. Da Akrostichen leicht übersehen werden , unterliefs er
nicht, der Unaufmerksamkeit seiner Leser durch die beigefügte
Note zu Hilfe zu kommen: „Compone literas capitales huius
rhytbmi et invenies nomen editoris." Es ist dies Gedicht
Nr. 87 Der Verfasser der Reimofficien hat
der Reimgebete.
eine nicht zu verkennende Vorliebe fhr ein Wort, dessen ver-
einzeltes Vorkommen nicht auffallen würde, dessen häufige
Wiederkehr indes der Beobachtung sich nicht entziehen kann.
Es ist das Wort gastrimargia (in Christans sich gleich-
bleibender Schreibung: Man vergleiche
castrimargia). Nr. 3 in
-. Noct. R 1, 4: Spretacastrimargia; Nr. 10 in 2. Noct.
A 1, 3: Spreta castrimargia; Nr. 11 in 3. Noct. K 1, 9:
 — 13 —
Sine castrimargia Domino vacare; Nr. 12 in 2. Noct. R 3, 7:
Vitans castrimargiam; Nr. L3 in 1. Noct. R 3, 9 wieder:
Sine castrimargia Domino vacare. Das Wort hat auch den
Weg in dies eine mit Christans Akrostichon geschmückte Ge-
dicht gefunden und uns dadurch einen nicht zu übersehenden
Fingerzeig gegeben; es heilst hier nämlich Str. 6, 1 u. f. : Ardor
castrimargiae a cunctis amatur.

Wir erhalten aber einen noch deutlicheren Wink. Es heifst

nämlich in dem uns beschäftigenden Gedichte Str. 8. 7 u. f:

Huius ad supplicium
Poena nunquam stertit,

wo für das Wort schlafen — noch dazu schlafen im übertragenen,

bildlichen Sinne — das energischere schnarchen gesetzt ist.

Dieses gewifs sehr auffallende „quid pro quo*' findet sich aber
merkwürdigerweise auch in einem der Reimgebete, Nr. 8 Str.

2, 11 wieder:

cor durum, iam non sterte.

Heilst es zu viel schliefsen, wenn ich jetzt schon folgere:

Der Verfasser des Akrostichons ist auch Verfasser der Reim-
gebete, also auch der Officien; der Verfasser der Dichtungen
unter 1. und 2. ist Christan von Lilienfeld?
1
2. Christan ist der Verfasser des Zebedides ). Christan
hat nachweislich und zwar rhythmisch sowohl als
gedichtet
metrisch ; rhythmisch den eben erwähnten akrostichischen Threnus,

Der Zebedides findet sich nur in B fol. 196 b— 203 b. Derselbe kann
]
)

Gemisch aller Dichtungsarten, die dramatische ausgenommen,

inhaltlich als ein
formell als eine Beispielsammlung zu den unter 4 erwähnten und sogleich
ins Auge zu fassenden metrischen Traktaten bezeichnet werden. Er zählt
1367 Verse und zerfällt in verschiedene Abschnitte, deren jeder in einer
andern Sorte von Hexametern oder Distichen geschrieben ist und mittelst
vier versus retrogradi abgeschlossen wird. Das Prooemium besteht aus einer
Einleitung von 18 versus in flexi: „Incipit Zebedides. Prohemium Zebe-
dides in versibus inflexis." Das Gedicht beginnt:

Otia dant vitia, nos quis satagunt maculare

Eetia, pernicia mihi quae voluere parare.
Est opus illud opus, mihi quo suescam vigilare,
Ne queat aut habeat daemon me labe notare.
Ordior et gradior sancto Iacobo metra fari,
Me Deus ergo meus Christus iuvet haec operari etc.
 — 14 —
metrisch ein längeres Gedicht über die Wunder des hl. Iacobus
x
(Append. Nr. 12) ), das mit den Versen beginnt:
Si Iacobi laudes maioris pingere gautles
Metro, Christ an e, dabit hie pretium tibi plane.

Da nun der Zebedides, der gleichfalls Iacobus den Älteren

von der Hand des Dichters Christanus geschrieben und
verherrlicht,
einem Abte von Lilienfeld gewidmet ist, so wird man wohl nicht
umhin können, die Lilienfelder Tradition, welche in Christan den
Verfasser des Zebedides sah und sieht, als zu Recht bestehend
anerkennen.
Ist aber Christan der Dichter des Zebedides, dann ist er
auch Verfasser zweier Traktate über mittelalterliche Reim-Metrik
(vgl. oben S. und der diesen Traktaten eingefügten
7 unter 3)
Beispiele, die dem Zebedides entlehnt sind. Der
zum Teile
Traktat in A beginnt nämlich mit der Bemerkung: Quicumque
delectatur in diversis versuum generibus, inspiciat non neglegenter
formam plurimorum versuum, seeundum quam versus edidi sub-
notatos. Die Beispiele dieses Traktates sind also vom Urheber
desselben verfafst. Da dieselben zum Teile dem Zebedides ent-
lehnt sind, rührt auch dieser vom Verfasser der Traktate her,

Hierauf folgt eine Widmung des Werkes an Abt Konrad in 13 versibus

ventrosis mit dem Akrostichon „Me Chunrade bea", und schliefst sodann
das Prohemiuni mit den obligaten vier versus retrogradi:

Quae tibi composui, veluti pater ista benigne

Sume, tibi placeat hoc, precor, obsequium.
Natum pectore dat metrum gratum liber iste,
Ergo datus Domino placeat placido liber iste.

Der erste Abschnitt behandelt in 108 versibus crueifixis und 4 retro-

gradis das Leben des Heiligen Himmelfahrt Christi, der zweite führt
bis zur
dies Thema in 404 „versibus solum caudatis" und 4 retrogradis zu Ende,
worauf in ebensovielen Abschnitten 13 Wunder des Heiligen behandelt
werden versibus simpliciter catenatis, leoninis, paractericis, reeiprocis, pari-
libus sive briacis, gradientibus, trudentibus, reflexis, concatenatis, saltantibus,
ditt'erentialibus, dependentibus, clausis. Hierauf folgt ein Abschnitt mit der
Überschrift „Laudes beati Iacobi cum recapitulatione omnium praedictorum
in diversis coloribus" d. h. unter Anwendung verschiedener rhetorischer
,

Figuren, woran sich der Epilogus, wieder in den buntesten Versarten als
caudatis, catenatis, leoninis, paractericis etc. etc., anschliefst. Diese kunst-
reichste Dichtung Christans ist zugleich seine schlechteste. Um die Spielereien
erträglich zu finden, ist das Gedicht zu lang.
') Das Gedicht ist im Anbange beigefügt, weil es mit IV Nr. 87 das.
einzige ist, als dessen Verfasser Christan selbst sich bezeichnet.
mit andern Worten: ist Christau der Autor des einen Werkes,

so ist er auch der Urheber des andern.

Wir haben somit bereits eine nicht unansehnliche Zahl von
Versen Christans vor uns und können prüfen, ob der Verfasser des
Zebedides sich nicht vielleicht als Autor auch der Reimgedichte
und Reimofficien unter und 2. verrate. Allerdings dürfen wir
1 .

unsere Erwartungen nicht allzuhoch spannen, wo es sich um zwei

so verschiedenartige Gattungen wie metrische und rhythmische
Dichtung handelt, die gleichsam zwei verschiedene Idiome sind,
in denen derselbe Dichter zu uns redet. Dennoch ergeben sich
einige Analogien, die das bereits gewonnene Resultat bestätigen.

a) Der Verfasser des Zebedides zeigt eine nicht zu ver-

kennende Vorliebe für gebrochene Reime, womit ich solche
Reime bezeichnen möchte, in denen die beiden Reimsilben auf
der einen Seite einem Worte, auf der andern zwei Worten an-
gehören. Solche Reime finden sich einzeln bei mittelalterlichen
Autoren oft genug und sind dann nichts Auffallendes. Auffallend
wird beim Verfasser des Zebedides nur die Vorliebe. Ich notiere
aus dem Zebedides:

rade qua de[lentj clares par es

posset os sed prodo metro do
iuste scelus te ovare data re
aedes animae des scire ibi re
iussit Iacobus sit fecisset ibi sed
poscit os seit equitantes parant res
liquit ubi quit mensae mens se
astat mas stat penset rediens sed
pascit quas seit mite frui te
iste facis te agnoscit nos seit.

Dieselbe Vorliebe zeigt nun auch der Verfasser der uns be-
schäftigenden rhythmischen Dichtungen, aus denen ich notiere:

immolare servata re :
credo me do
virginitate a te certe per te
paupertate a te nisi mihi si
sanetitate a te vitae vi te
salute tu te rete laudare te
grate da te quies qui es.

Ähnlich in den erwähnten ..Exempla de saneto Iacobo",

als deren Verfasser sich ausdrücklich Christan bekennt:
 — 10 —
navi propria vi

iuste lacobus te
Moabitis . . vi tis

b) Das Wort agalma kommt zwar auch bei anderen mittel-

alterlichen Dichtern vereinzelt vor; so braucht es einmal Konrad
von Gaming: Me de mundo transfer isto caeli ad agalmata
(Anal. III , 96). In den Lilienfelder Reimofficien fällt aber die
Häufigkeit dieses Gebrauches auf: Nr. 3, in 2. Noct. A 6, 3:
Dei ergo meruit subire agalma; Nr. 5, in 3. Noct. R 4, 4:

Mira palma ad agalma transmigrat caelestium; Nr. 7 in 2. Vesp.

4, 1 : In loco agalmatum cum Deo deorum; Nr. 8 in 2. Vesp.
4, 3: Migrat ad agalmata aeternae salutis; Nr. 11 in 2. Noct,
A 6, 3: Provehi promeruit ex hoc ad agalma; ebenda in 3. Noct.

H 4, 9: Locat ad agalmata aeternae salutis. Dasselbe Wort

findet sich aber auch wieder in den Beispielen Christans zu
seinein metrischen Traktate in A:

Huius mens alma caeleste frequentat agalma.

c) Im Zebedides fallen Worte auf wie documen, tegumen,

solumen , alimen, nocumen. Ebenso heifst es in dem Officium
auf Petronella, Nr. 13 in 3. Noct. R 3, 3:

apis melliflua
Cordis pascens frumen,

mit welcher Stelle wieder aus dem Traktat in A die versus

catenati zusammenzubringen :

In nostri frumen cordis vitae plue flumen.

cl) In den Reimgebeten fällt der Gebrauch von dare im

Sinne von reddere (facere) auf: Me det laetum bonitas veri
Salomonis, Nr. 1, Str. 4, 7; Da me cum Christo
in caeli curia
tu tum, Nr. 52, Str. 5, 7; Ave, qui operibus te piis das gra-
tum, Nr. 78, Str. 2, 3. Hiermit ist zu vergleichen aus dem
Zebedides :

Illico Saccus, lancea, burbo; nie bene tutum

Dat lacobus.

Cum baculo prenso super hos dat quando timentes,

Quoslibet et, qui me cruciarunt, dat fugientes;

aus den zweifellos von Christan herrührenden Exempla de sancto

Iacobo :
 — 17 -
Hermogenem laetum Iacobus dedit atque Philetuni ').

Eine Bestätigung der, wie mir scheint, erwiesenen Identität

des Verfassers der Reimgebete und des Zebedides wird man
vielleicht auch finden, wenn man Reimgebet Nr. 29 Str. 1, 5 ff.

Assiste mihi, letea

Ut evadam otia,
Et flagret semper mens mea
Ad devota studia,

mit dem Prooemium des Zebedides zusammenhält:

Otia dant vitia, nos quis satagunt maculare,
Retia pernicia mihi quae voluere parare.
Est opus illud opus, mihi quo suescam vigilare.

Ähnlich motiviert Christan auch die Abfassung seines „Spe-

culum metricum" mit dem Bestreben, den Müfsiggang zu meiden:
Ecce ergo, quia multa mala docuit otiositas, .... cum muliere
de Sarepta Sidoniorum, ut dicitur 3. Reg. 17. duo colligo ligna,
hoc est hoc speculum de naturis duorum generum vegetabilium."

III.

Nachdem wir den Verfasser der in diesem Halbbande ver-

einigten rhythmischen Dichtungen nachgewiesen, erübrigt uns die
Zeit desselben zu bestimmen.
Den Ausgangspunkt giebt uns hierbei wieder der
ersten
Zebedides.Das Prooemium desselben enthält nämlich, wie schon
bemerkt eine Widmung an einen Abt Konrad in 13 Versen.
,

Am Rande dazu die Note: „Hie loquitur abbati, cui scribit hunc
librum, versibus ventrosis." Die dreizehn bauchigen Verse bilden
zugleich das Akrostichon „Me, Chunrade, bea".
Mitis es et caris faris bona, sie ope praesto
Et mihi ditaris gnarisque mihi pater esto.
Cunctis, Chunrade, suade sacra poscere caeli,
His rabiem rade, qua delent lumina zeli.
Vis taceam laude; gaude, quia laus tua scitur.
Non vis laudari; fori caveo, quod emitur [sie].
Robur virtutum, tutum quibus ipse facis te
A vitiis, quas seit pascitque chorus tuus iste.
Dicere duleisonus 2 ), bonus es, quod transeo fari,
Ecce, genus clares, par es, quis vis sociari.
Botrus honestatis gratis es, te neque prodo,
Es speculum morum, quorum bona non populo do,
Ac tibi non notum totum, me sponte metro do.

') Vgl. auch Append. Nr. 3 Vers 8: Pectora ventosa nutantia das ani-
mosa. — 2
) dulcisonusque bonus quod. Hs. 2
D|r e v e s , Cliristanus Campoliliensis. 2
 —

— 18 —
Nun hat aber Lilienfeld drei Äbte des Namens Konrad ge-
habt, Konrad 1, 1277 — 1281, Konrad II. Premingarius, 1280 12 .»4,
(

und Konrad III., 1398—1408. Welcher aus den dreien ist der
vom Dichter des Zebedides gefeierte?

Die Antwort auf diese Frage geben uns Schrift und Inhalt
der Miscellanea Christans. Die Schrift schliefst zunächst Kon-
rad III. aus. Diese ist in der That so beschaffen, dafs man mit
ihr nicht wohl unter die Mitte des 14. Jahrhunderts hinabsteigen,
nach oben aber nicht wohl höher als in das ausgehende 13. Jahr-
hundert hinaufrücken darf.

Diese Schätzung bestätigt der Inhalt namentlich von A.

Die Handschrift enthält fol. 15 ff. einen Kalender. Da derselbe
das Fest der Heimsuchung Maria nicht kennt — dies ist von
späterer Hand hinzugefügt — so ergiebt sich als Altersgrenze
für den Kalender nach unten das Jahr 1389 ; nach oben legt das
zum 16. November verzeichnete Fest des hl. Edmund diese Grenze
auf das Jahr 1247, in welchem die Kanonisation des Heiligen
durch Innocenz IV. vollzogen wurde.

Dem Kalender vorauf gehen fol. 14 b, von Christans Hand

geschrieben, Kalenderregeln , in Versen die einen, die andern
in Prosa. Diese Kalenderregeln waren jedenfalls 1340 schon
geschrieben, da eine spätere zierliche Hand folgende Notiz hin-
zugefügt: „En lau 1340 efstiens on quart cicle et on fiexieme
don quart. Crifies les ans de notre fign. par 70 demoroient
fexante et trois." Aller Wahrscheinlichkeit nach waren diese
Kalenderregeln aber schon 1319 geschrieben. Neben den versi-

fieierten Regeln zur Auffindung der goldenen Zahl etc. hat näm-
lich am Rande jemand — wie es scheint Christan selbst — die in

den Regeln angegebenen Rechnungen ausgeführt, und zwar immer

für das Jahr 1319. Höchst wahrscheinlich war also diese Partie
des Codex A 1319 bereits geschrieben, da es naheliegt, zu glauben,
dafs der Rechner seine Operationen für das eben laufende Jahr,
nicht für ein beliebiges, bereits abgelaufenes ausgeführt habe.

In derselben Handschrift A sind die Blätter 3—13 zwar

auch von Christan, aber augenscheinlich in späterer Zeit ge-
schneiten und in das bereits früher fertiggestellte eingeschoben,

da sie erstlich die Salutatio ad S. Ambrosium (fol. 2 b) unter-

 — 19 —
brecheil, die erst fol. 13a zu Ende geführt wird 1
), und da
zweitens fol. 10a ein (jedenfalls von Christan verfafstes) „Epi-
taphium domini Diterici, marchalci Austriae" sich befindet.
Nun war aber der einzige österreichische Marschall des Namens
Dietrich der Pilichsdorfer, am 25. Dezember L326 welcher
2
starb ). Dies Epitaph kann also nicht vor Ende des Jahres
1326 gedichtet und geschrieben worden sein.
Ebenso stehen fol. 8b in Christans metrischem Traktate
als Beispiel die folgenden Verse:
Vivat Otacbarus, et sibi tartarus haud dominetur,
Salvus in aethere caelibe munere perpetuetiir.

Diese Verse beziehen sich augenscheinlich auf den Lilien-

felder Abt Ottokar, der 1316—1336 regierte, weisen also auf
dieselbe Zeit der Abfassung wie das Epitaph Dietrichs von
Pilichsdorf.

Nach dem Gesagten kann es nicht mehr zweifelhaft sein,

dafs Christan zu Ende des 13. und zu Anfang des 14. Jahr-
hunderts gelebt, gedichtet und geschrieben hat. Welchem von
den beiden älteren Konraden der Zebedides zugeeignet, vermag
ich, da ihre Regierungsjahre zu nahe beieinander liegen, nicht
3
zu entscheiden ).

Aus dem Gesagten geht des weiteren hervor, dafs der Dichter
Christan von Lilienfeld nicht sowohl der Abt dieses Namens war,
der 1358—1360 regierte, sondern der ältere Christanus, der unter
Abt Paul (1302 - 1 316) als Subprior, unter Abt Ottokar (1316—1336)
im Jahre 1320 als Prior vorkommt und am 4. März, ungewifs
4
in welchem Jahre, jedenfalls vor 1332, starb ).

') Doch hat Christan, als die Lage fol. 3 — 13 eingefügt wurde, die
letzten Worte der Salutatio . die fol. 13a stehen, auch fol. 2b am untern
Rande beigefügt.
2
) Wretsko, Das österreichische Marschallamt im Mittelalter. Wien,
1898 S. 73 Note 133. u. S. 187.
3
) Vgl. über die Konrade Zeisberg, das Totenbuch des Cistercienser-
stiftes Lilienfeld, Wien 1879 [Fontes rer. Austriae. XLI], S. 7.
4
) Tobner, das Cistercienserstift Lilienfeld,
Vgl. über die Personalien
Lilienfeld 1891. — Tobner
hat also ganz richtig vermutet, wenn er schreibt:
-Ob nicht diesem Christanus die in unserer Manuskriptensammlung vor-
tindlichen Codices zuzuschreiben sind? Besser würden sie der Schrift nach
für diese Zeit passen als für die des Abtes Christanus 11358—1360), dem sie
gewöhnlich zugeschrieben werden." (A. a. 0. S. 6.i
 — 20 —
Es lassen sich noch einige weitere Momente anführen, die
das gewonnene Resultat zu bestätigen scheinen. So enthält Cod.
C einen Tractatus de ordine iudiciario a fratre Gutolfo Ord.
Cist. ,
jedenfalls Gutolf von Heiligenkreuz, der in der zweiten
Hälfte des 13. Jahrhunderts schreibt. B enthält den Tractatus
de terra sancta des Burkhard de Monte Sion, der 1283 blüht.
Es enthält ferner den um 1264 abgefafsten Tractatus de Corpore
Christi des Thomas von Aquino. Da diesem nicht der Titel
eines Heiligen gegeben wird, möchte man vermuten, der Tractat
sei vor 1323 geschrieben, in welchem Jahre die Kanonisation
des doctor angelicus erfolgte.
Im Anhange dieses Halbbandes sind einige kleinere Gedichte
vereinigt worden, die sich gleichfalls als von Christan herrührend
erkennen lassen. Drei derselben, Nr. 6, 7 und 8 enthalten am
Schlüsse eine Art Widmung an einen gewissen Paulus, Chalous
und Rudgerus. Es ist gewifs als eine Bestätigung unseres
Resultates anzusehen, dafs zur Zeit Christans sich nachweislich
Mönche mit diesen Namen in Lilienfeld fanden. Man sehe den
Nachweis in den Noten zu den betreffenden Gedichten.

IV.

Nur noch einige wenige Bemerkungen über die Verbreitung,

welche die Schöpfungen der Muse Christans gefunden haben.
Dieselbe ist eine weitere nicht gewesen.
Was die Reimgebete Christans betrifft, so geht aus dem
im Bande der Analecta Mitgeteilten hervor, dafs ein Teil der-
3.

selben in je eine Augsburger und Tegernseer Handschrift über-

gingen, in erstere vermutlich auf dem Umwege über Monsee. Da
drei dieser Lieder (Anal. III Nr. 2, 37 und 38), die zweifelsohne

Im Nekrolog heifst es von Christan zum 4. März: „Christanus sacer-

dos et monachus, quondam prior." Die Eintragung von einer Hand saec. 14.
(Zeisberg a. a. 0. S. 56). Dieses „quondam prior" besagt wohl nicht not-
wendig, dafs Christan bei seinem Ableben nicht mebr Prior war, da auch
Konrad II. als „quondam abbas" eingetragen; Zeisberg S. 124. Nehmen wir
an, er sei als Prior gestorben, so werden wir spätestens das Jahr 1332 als
sein Todesjahr festhalten dürfen da sein Nachfolger im Priorate 1332 in
,

dieser Stellung vorkommt. Von ihm, dem späteren Abte Leopold, schreibt
Tobner: „Er wird unter Ottokar Prior genannt, wurde 1325 camerarias,
später aber nach (dem sub 73 erwähnten) Christanus (jedenfalls vor 1332)
wieder Prior." A. a. 0. S. 7. Demnach war Christan Prior von 1325
um 1332.
 — 2] —
auch von Christ an herrühren 1), in den Lilienfelder Handschriften
fehlen können auch diese nicht als absolut lückenlos an-
. so
gesehen werden, wenigstens was die Reimgebete betrifft. Letztere
bilden auch in den Lilienfelder Handschriften nirgends ein ge-
schlossenes, einheitliches Ganze, stehen vielmehr in A an drei
Stellen zerstreut und sind augenscheinlich mit späteren Nach-
trägen von der Hand Christans selbst untermischt. Der Rhyth-
mus auf die hl. Ursula Nr. 82 ging aufserdem in zwei Salz-
burger Handschriften, der auf Agnes (Nr. 27) in einen Codex
von Kremsmünster über (vgl. Anal. XV, 32 und 234). Eine
etwas weitere Verbreitung scheint der Rhythmus de s. Bern-
hardo: Ave, pater monachorum, gefunden zu haben, da
er in Handschriften von St. Emmeram, Lehnin, Hildesheim und
St. Trond auftaucht. Zu bemerken ist, dafs unter diesen „Salu-
tationes" sich solche auf Hippolyt, Georg und Koloman finden,
d. h. auf die Patrone der Lilienfeld zunächst gelegenen nieder-
österreichischen Stifte von St. Polten, Herzogenburg und Melk.
Was die Reimofficien angeht, so fällt zunächst auf, dafs
dieselben keineswegs alle für Cistercienser geschrieben ,
ja nicht
einmal alle monastisch sind . dafs vielmehr sechs derselben die
kurze, nicht-monastische Form aufweisen. Dieselben waren
augenscheinlich nicht für Lilienfeld, sondern für andere Kirchen
und Klöster bestimmt; so das Altmann - Officium (Form des
Benediktiner Breviers) wohl zweifellos für Göttweig, das Georg-
Officium (kurze Form) für das benachbarte Herzogenburg. Diese
Auffassung bestätigt der Umstand , dafs Christan der Mehrzahl
seiner Officien auch Sequenzen beifügte, deren Gebrauch in der
Liturgie der Cistercienser untersagt war. Nur befremdet es,

dafs solche Sequenzen sich mitunter auch bei solchen Officien

finden, welche die Form des Cistercienser-Brevieres aufweisen
(vgl. Nr. 5, 6 und 11). Ferner befremdet, dafs das Officium auf
Koloman, das man für Melk bestimmt ansehen möchte, zwar
eine Sequenz,
daneben aber den Aufbau eines Cistercienser-
Officiums hat. Das Officium hat in der That in Melk keinen
Eingang gefunden —
man bediente sich dort des Officiums Anal.
XXV Nr. 52 —
wohl aber begegnen wir der Sequenz Christans
,

') Vgl. den Nachweis in diesem Bande IV Nr. 3, 26 und 27 in den

Noten.
 22

in geschriebenen Melker und gedruckten Passauer Mefsbüchern,

aus welchen sie in die Acta SS. Oct. III, 35 3, Daniel, II, 192
und Kehrein S. 369 übernommen wurde. Von den Officien sind
zwei auf Anna und Erasmus (Nr. 4 und 8) aus anderen Quellen
und in anderer Form bereits Anal. XXV, 69 ff. u. 283 ff. ver-
öffentlicht, während sich das Georgsofficium in Herzogenburger
Handschriften findet von den Sequenzen ist eine Nr. 6, wie er-
;

wähnt, bei Kehrein a. a. 0., zwei, Nr. 8 und 14, Anal. IX, 14'.'
und 261 aus Göttweiger und Neuklosterer Quellen mitgeteilt.
Von den Salutationes Christans erscheint eine, Nr. 20, auch
in deutscher Übertragung, wenngleich in verändertem Versmafse.
Man ist umsomehr den Dichter des Originals auch für
geneigt,
den Verfasser der Übertragung zu halten, als diese von seiner
1
eigenen Hand hinzugefügt ist ). Noch ein anderes deutsches
Marienlied von nicht geringer poetischer Schönheit findet sich

von Christans Hand geschrieben in A fol. 14 a am unteren Rande

nachgetragen. Ist er auch Verfasser dieses Liedes? Man kann
es glauben und möchte es wünschen. Hier das Lied :

suezz ob aller fvzzichait,

svezzv chaiferinne,
wird ob aller wirdicbait.
zartev fvnerinne,
Maria, trofterinne,
Wirf mir antlas meiner fhult,
Mit rainem lebn gib mir gedult,
funden fwenderinne.
Dv paradeis, dv blundes reis,
Geblüt von cbuneges chunne,
Dv herrin fpil, dv forgen zil
Dv liecbter dan div fvnne,
Maria, frevdenbrunne,
Dv troft aller genaden vol,
Nv tv mir an der feien wol
Dv meines herzen wunne.
herzen travt, ein fvzes chraut
In meines herzen garten,
Dv trSftes vol, ich will und fhol
Stet deiner gnadin warten,
zart ob allen zarten,
Maria, meiner feien troft,
Behvete vor der hellen ruft
Mit fvnden mich befwarten.

l
) Vgl. die Übersetzung bei Nr. 20 in den Noten.
 Dv lilie blanc, dv feiten Hang,
Dv vrewdenbringerinne,
Dv rofen var, dv l'vnne chlar,
Erlevchte meinev finne,
Maria, chuneginne.
Nv fwr(i) mich in der engel chor
Vnd Ja mich nicht zelang hie vor,
herzinbrennerinne. Amen.

V.

Es erübrigt hier anzufügen, dafs infolge der vorstehend ge-

führten Untersuchungen aus dem poetischen Eigentume Ulrichs
von Wessobrunn die Anal. III, 171 ff. mitgeteilten Verse zu streichen
sind. Dieselben haben mit seinen Poesieen nur drei, allerdings
frappante, Ausdrücke gemein: den Gebrauch von Iebusaeus als
Synonym von Satan, von iubilaeus im Sinne von iubilans und
die Vorliebe für ein beigefügtes ocius, propere etc. Dagegen
unterscheiden sie von den Gedichten Ulrichs durch
sich wieder
eine diesem ganz unmögliche Kürze sowie dadurch dafs die ,

zahlreichen anderen Kennmale Ulrichs (vgl. Anal. VI, 7 13; —

XXXVIII, 5—7) sich in diesen Liedern nicht finden. So be-
dient sich z. B. Christan in seinen rhythmischen Dichtungen
nicht ein einziges Mal der Ulrich so geläufigen Formen mis und
tis, während er sie doch in seinen metrischen Gedichten, wenn
auch mit Mafs, benutzt.
Der Verfasser dieser Rhythmen gehört selbstverständlich
auch nicht unter die Nachahmer Konrads von Gaming, der jünger
ist als Christan. Ob letzterer nicht nur zeitlich früher gedichtet
hat als der Karthäuser, sondern auch durch seine Dichtungen
Einflufs auf die Muse des Hainburger Sängers geübt hat, wage
ich hauptsächlich deshalb nicht zu behaupten, weil die Lieder
Christans sich nur sehr geringer Verbreitung erfreuten, während
die Konrads in Deutschland wenigstens sozusagen in aller Hände
kamen.
Am Schlüsse angelangt, habe ich die angenehme Pflicht, dem
derzeitigen Prälaten des altehrwürdigen Stiftes Lilienfeld , Sr.

Gnaden Abt IustinusI. Panschab, für die ebenso grofsmütige

als liebevolle Förderung dieser Arbeit den tiefgefühlten Dank
auszusprechen. Unter den liturgischen Dichtern des Mittelalters
behauptet fortan Christanus wenn nicht einen hervorragenden-
 - 24 —
jedenfalls einen höchst ehrenvollen Platz. meine schwache
Dai's

Kraft ihm dies kleine literarische Monument zu

setzen imstande
war, ist das Verdienst des hochherzigen Prälaten, den ich bitte,
die Widmung dieser geringen Arbeit als ein Andenken an die
mir unvergefslichen Tage entgegenzunehmen, die ich in dem Heilig-
tume zubringen durfte, welches Natur und Kunst in seltenem
Wetteifer gekleidet haben wie jene „Lilie des Feldes" , deren
Glanz nach dem Urteile der ewigen Schönheit die Pracht eines
Salomon zu verdunkeln im stände ist.

Wien, den 5. Mai 1902.

Guido Maria Dreves.

 I.

HYMN I.
 1. De sancto, Achatio.

1. Amator duleis hominum 5. Ciaram sie et purpureara

Caneris, Iesu Domine, Numero decem palmitum
Usque ad terrae terminum Tuam consummas vineam,
A solis ortus cardine. Deus tuorum militum.
2. Concilias Achatiuni 6. ludicati supplicia
Tibi cum turba procerum Crucis voleater subeunt,
Militum noveni niilium, Fulget crucis victoria,
Conditor almesiderum. Vexilla regis prodeunt.
3. Hos spernendo simulacra 7. Veneremur hos nobiles
Turbis unis fidelium Per pietatis opera,
Sanguinea per lavacra, Qui meruerunt stabiles
Rex Christe, factor omnium. Aeterna Christi munera.
4. Ad Deo dignos comites 8. Sit nunc hie et in patria
Theodori cum gaudio Vera nobis felicitas,
IVIille coniungis milites, Laus tibi sit et gloria,
Iesu, nostra redemptio. lux, beata trinitas.
B fol. 164 b. —
Nach Str. 3 Divisio. —
Der Hymnus steht bereits aus
einem Lilienfelder Breviere, mitgeteilt Anal. IV, 63, Nr. 95.

2. De saneto Altmanno.

1. De mundi sentibus exsurgit rosula

Cunctorum sentibus ferens miracula,
Virtutum opifex, Altmannus pontifex;
G-aude, mater ecclesia.

2. De gente Saxonum ut sol progreditur,

In ipso consonum nil saxis proditur,
Sed totus fulgidus totusque floridus.
Totus refertus gratia.

3. Fortunae aleam sprevit industria,

Peccati lanceam fregit constantia,
Satanae frameam totam vipeream
Virtutis vicit gladio.

4. Brachium porrigit suum ad fortia.

Deo cor erigit aspernans noxia

Floret vigiliis. instat ieiuniis,
Salutis viget studio.
 — 28 —
5. Vineae separat fractam maceriam,
Tribulos separat, plantat iustitiam,
De culpae fovea, de mortis cavea
Animas tollens liberat.

6. Canora dramata tanto pontifici

Mundi per climata animo supplici
Decantent populi omnes et singuli,
Laudes mens omnis referat.
7. Iuvamen porrige tuae clementiae
Precesque dirige ad patrem gloriae,
Praesul praecipue, sollerter dilue
Cuncta nostra facinora.
8. Patri piissimo honor, imperium,
Nato clarissimo decus sit regium,

Sancto spiritui solvamus cernui

Cuncta laudes per tempora.
B fol. 168 b.

3. De sancta Anna.

1. Novi ut ortu sideris 4. Anna virtutum floribus

Maeror cedat et gemitus, Floruit ab infantia,
Paraclitus qui diceris, Cuius da, Iesu, precibus
Veni, creator Spiritus. Beata nobis gaudia.
2. Nova quidem sollemnia 5. Solve de culpae nexibus
Novum ornat praeconium, Amore nos propitio,
Nova da nobis gaudia, Salutem confer omnibus,
Deus, creator omni um. Iesu, nostra redemptio.
8. Anna, sidus aethereum, 6. Ardorem fuga noxium,
Vivis iuncta sideribus, Faeces expurga scelerum.
Terra, pontus, empyreum Pacem largire cordium,
Exsultet caelum laudibus. Conditor almesiderum.
7. Sitnunc hie et in patria
Vera nobis felicitäs,
Laus tibi sit et gloria,
lux, beata trinitas.
B fol. 166 a. — Dieser Hymnus steht bereits , wenn auch mit anderem
Anfange und bedeutend verändert, Anal. IV, 82, Nr. 138.

4. De sancto Bartholomaeo.

1. Bartbolomaei inclitis 2. Verbi sueeidat gladio

Da solita dementia, Vepres ut idolatriae,
Iesu, prece et meritis De gratiae das grernio,
Beata nobis gaudia. Splendor paternae gloriae.
 — 29

3. Illustre seinen seminat 6. Stupenda patientia

In cordibus fidelium, Diras poenas martyrii
In ipsis undc germinat Tua suffert pro gloria,
Magnum salutis gaudiura. Summi largitor praemii.

4. Granorum iacta palea 7. Hinc de mundo feliciter

Tritici raultum numerum Transmigrat super aethera.
Tua defert in horrea, Degustat ubi iugiter
Conditor almesiderum. Aeterna Cbristi munera.

h. Sollers ut apis pluribus 8. Sit nunc hie et in patria

Tibi felici studio Vera nobis felicitas,
Dat mel de mundi sentibus, Laus tibi sit et gloria,
Iesu, nostraredemptio. lux. beata trinitas.

B fol. 171.

5. De saneto Colomanno.

Ad V e s p e r a s.
1. Novelli sideris exorto iubare
Mundus cum superis festo non impare
Promunt praeconia. nos enim gratia
Visit ex alto oriens.

2. Granum proieitur in terrae gremium,

Dans, quando moritur, fruetum eximium.
Sic post martyrium odorem varium
Dat Colomannus moriens.

3. Ictus supplicii fortiter patiens,

Palmam martyrii ovans suseipiens,
Hinc beneficia mater ecclesia
Per eum plura suseipit.

4. Qui patientia tormenta superat,

Meriti gratia aegrotos reparat,
Effuso sanguine pro Christi nomine
Bravium viae arripit.

5. martyr, semina eulparum remove,

Virtutum germina in nobis promove,
Ut ita libere possimus currere
In mandatorum semita.

6. Implora preeibus iugibus Dominum,

Nobis pauperibus amorem geminum
Libens ut tribuat atque nos instruat
Reddere vota debita.
 — 30 —
7. Xostraque inclitis describi nomina
Procura meritis in vitae pagina,
Ut poli solium post hoc exsiliuni
Capiamus feliciter.

8. Patri ingenito honor et gloria,

Sit unigenito salus, victoria
Benigno flaraini sit, trino numini
Laus sit nunc et perenniter.

B fol. 167 7. — Nach

Str. 4. Divisio.
b. Vgl. Anal. IV 145, woselbst —
dieser Hymnus Georgio" mitgeteilt ist aus Herzogenburger Quellen,
als „de s.

in denen er sieb bei dem Georgius-Officium Cbristans findet.

6. De saneto Colomanno.

Ad Tertia m.
1. Gaude, o felix Austrio. 4. Per aquara et incendium
Cedant adversa penitus, Xecis hunc amarissiraae
Veni augere gaudia Ducis in refrigerium,
Nunc sanetenobis spiritus. Aeterne rex altissime.
2. Laudes conemur cantibus 5. Odorem dat, cum frangitur,
Colomanno depromere Dulcem vas pigrnentarium,
Xovo in nostris partibus Dat martyr hie, cum moritur,
Iam lucis orto sidere. Magnum salutis gaudium.

3. Gratiae charismatibus 6. Precamur, multifariam

Coloinaniium egregium Ad lucem, quam inhabitas,
Ornasti et virtutibus, Post hanc nos duc militiam,
Rex Christe, factor omnium. lux, beata trinitas.

B fol. 167 b. sq.

7. De saneto Colomanno.

Ad Comp letorium.
1. Colomanni da preeibus 3. Soluta carnis sarcina
Nobis laudare Dominum Omni deterso vitio
Devotis, Iesu, laudibus Xus duc ad poli limina,
Te lucis ante terminum. Iesu, nostra redemptio.

2. Virtute solve solifa 4. Sitnunc hie et iu patria

Nostrorum rete scelerum Vera nobis felicitas,
Per huius saneti merita, Laus tibi sit et gloria,
Conditor a 1 ra e s i d e r u in . lux, beata trinitas.

B fol. 168. a. —
 — :J1 —
8. De sancto Dorothea.

1. Caelestis patriaCarmen angelicum,

Mater hymnuni symphonicum,
ecclesia
Dulce spirantia depromant canticum
Dorotheae pro gloria.
2. De caeli patria fulget haec stellula
Mundo nobilia ferens miracula,
Laetentur omnia cuncta per saecula,
Soluin, polus et maria.

3. Sole praeclarior laudis haec titulo,

Austro fulgidior virtutum speculo,
Igne activior amoris osculo,
Nostris sit votis aptior.

4. Mitis et humiiis, exemplo inclita,

Ad bonum agilis, abhorrens vetita,
Tota laudabilis, virtute solita
Nobis assit placabilis.
5. Ope fortificat vallem miseriae,
Vita aedificat domum ecclesiae,
Laude magnificat prineipem gloriae,
Universa laetificat.

6. Nunc pernox porrigat manum labentibus,

Prolapsos erigat precibus iugibus,
Erectos corrigat pravis ab actibus
Et ad salutem dirigat.
7. Patri fortissimo laus et imperium,
Veibo doctissimo regnum sit regiura,
Pneumati optimo decus eximiura,
Uni trino dulcissimo.
]i fol. 172 b.

9. De sancto Erasmo.

Erasmi de victoria 4. Signis, verbis, subsidiis

Psalmis, hymnis, dramatibus Animas infidelium
Gratuletur ecclesia, Tuis dedit imperiis,
Exsultetcaelumlaudibus. Rex C briste, factor omaium.
Regis ferocis pertulit 5- Multo caesum raartyrio
Erasmus disterminium, Märtyrern hunc emeritura
Aegrotis mente contulit Unis digne consortio,
Magnum salutis gaudium. Deus, tuorum militum.
Ardebat quidem reddere 6. Valvam pandis aetbeream
Heredes tui filii Sancto tanto dignissime
Tuo tibi ex munere, Post coronam pupuream,
Summi largitor praemii. Aeterne rex altissime.
 — 32 —
7. Subventu nos propitio
Consolari divinitus
Cum patre et cum filio
Veni, creator spiritus.
B fol. 172 a. —
3 , 3 ex fehlt. — Siehe diesen Hymnus bereits aus
anderen Quellen Anal. IV, 135, Nr. 245.

10. De sancto Leonhardo.

1. Humi de tribulis novella rosula,

Omnium oculis stuporis gerula,
Praepollens inclitis beatus meritis
Leonhardus progreditur.

2. Gerens innoxiam salubri gratia

Hie innocentiam a pueritia
Multis vigiliis atque ieiuniis
Leges carnis persequitur.

3. Ferri compedibus quos vinetos noverat,

Piis precatibus protinus liberat,
Sic adest omnibus se invocantibus
Sospitatis dans gratiam.

4. Ipsius vernula, oppressus graviter

Fera per vineula, solutus leniter
Catenae sarcinam ferrique maebinam
Sancti fert ad ecclesiam.

5. Alta de fovea, qua vir infoditur,

Arcaque lignea cum superponitur,
Sanctus adveniens, captum eripiens
Dat libertati pristinae.

6. Sic multis talia virtute redolens

Dat beneficia, sincere condolens,
Verbo miriticus, ope salvificus
Salvatoris in nomine.

7. Iuvamen porrigat suae clementiae,

Precatus dirigat ad regem gloriae,
Dentur ut praemia nobis in patria
Gaudiorum cum foenore.

8. Patri ingenito eiusque filio,

Pneumati inclito sit iubilatio,

Honor, victoria. decus, laus, gloria,
Nunc et in omni tempore.
B fol. 163 a. — 6, 2 wieder redolens Hs.
 — 33 -
11. De sancta Martha.

1. Marthae sacris sollemniis 4. Tuae crucis signaculo

Geras adludat cantibus, Draconem necat impium
Plebs gratuletur gratiis, Salutem dans haec populo,
Exsultet caelum laudibus. Rex Christe, factor omnium.
2. Almum laudamus hospitem 5. Hac in valle tarn misera
Marthae, te, Iesu Domine, Nostrarum sanas veterura
Usque ad terrae limitem Culparum per hanc ulcera,
A solis ortus cardine. Conditor alraesiderum.
3. Resuscitasti Lazarum 6. Assit hie et in patria
Precis huius praesidio Plena nobis felicitas,
Depopulando tartarum, Laus tibi sit et gloria,
Iesu, nostra redemptio. lux, beata trinitas.

B fol. 17ö b.

12. De sancta Petronella.

1. Petronellam caelestibus 4. Virginitate floruit

Iungis choreis hodie Pudoris fulta lilio,
Multis faustam virtutibus, Sponsum te digne meruit,
Splendorpaternae gloria e. Iesu, nostra redemptio.

2. Invenisti mirabilem 5. In caeli per te floribus

In tui grege populi Thronus datus floridior
Margaritam hanc nobilem, Es ipsi cum virgiuibus,
Iesu, salvator saeculi. Iesu, Corona celsior.

3. Corde, ore et opere 6. Sit nunc hie et in patria

Sibi sponsum et dominum Vera nobis felicitas,
Quaesivit te summopere, Laus tibi sit et gloria,
Iesu, Corona virginum. lux, beata trinitas.

B fol. 163 b.

13. De ss. Simone et luda.

1. Firmamentuni ecclesiae 3. Errore adhuc perfidam

Nova produxit sidera, Paritersuum diriguut
Fontem miremur gratiae Gressum ambo in Persidam,
Talia dantem opera. Quam vitae verbis erigunt.

2. Iudas Mesopotamiam 4. Principem Babylonicum

Pontumque Deo dedicat. Baptismi mundant gratia
Et per Aegypti patriam Populumque barbaricum.
Simon salutem praedicat. Ceu quadraginta milia.
I>reves, Christanus Carnpoliliensis. 3
 — 34 -
Idolorum pontifices 7. Reatus ut a sarcina
Tota permota patria Liberati feliciter
Virtutum hos opifices Caeli carpamus limina
Lucis torquent angustia. Cum angelis perenniter.

Tales daces et praesules, 8. Honor patri ingenito

Talia luminaria, Eiusque unigenito,
Nos consolentur exsules Sit semper laus et inclito
Hac in mundi miseria, Spiritui paraclito.
B fol. 169 b. — Nach Str. 5 Divisio.

14. De 8ancto Udalrico.

1. Solarem radium luce purissiraum
Terrae dat gremiura mundo gratissimum,
Gaudium exsulum, coronam praesulum,
Udalricum antistitem.
2. A pueritia hie innocentiam
Felici gratia tenet innoxiam,
Instans ieiuniis piisque studiis
Carnis elisit fomitem.

3. Prudenter laqueum devitat scelerum,

Virtutum clipeum contra pestiferum
Satanam protulit et ita propulit
Diras eius insidias.

4. Morum charismate notos laetificat,

Famae aromate omnes aedificat,

Verbis gratificat, ope fortificat
Contra eunetas molestias.
5. Marthae obsequia die fideliter,
Mariae studia nocte viriliter
Agebat pontifex, ne mille-artifex
Plaga mortis hunc feriat.

6. Non terrae gremio talentum creditum

Neque sudario velat absconditum,
Verum hoc variis dat nummulariis,
Multum ut lucrum faciat.
7. Superna sitiens Euge dominicum
Audit ingrediens conventum caelicum,
Stola primaria fultus et gloria
Cum gaudiorum foenore.
8. Patri ingenito eiusque filio,

Pneumati inclito sit iubilatio,

Honor, victoria, decus, laus, gloria
Nunc et in omni tempore.
B fol. 167. — 3, 1 laqueos.
 II.

FF I C I A.
 I. De Corpore Christi.

In 1. Vesperis. Yirtutum flore venusta

Fac, o cordis gaudium.
Antiphonae.

1. Hodie recolitur Ad Matutinum.

Festum gratiarum, Invitatorium.
In quo Christus sumitur,
Adoremus cum laudibus
Panis animarum.
Christum Deum et hominem,
2. Christus panem tribuit Qui dat in escam mentibus
Se cena finali, Suam carnem et sanguinem.
Coraedi quem docuit
lubilo mentali. In 1. Nocturno.
Antiphonae.
3. Si quis edit dulciter
Ex hoc pane vivo, 1. Corrigat pestiferum
Vivet in me iugiter Cor ut homo reus,
Et in eo vivo. Fructum salutiferum
Se cordi dat Deus.
4. Arae superponitur
Isaac dilectus, 2. Fructu vivi olei,
Mente Christus editur Frumenti cibantur.
Prae cunctis electus. Annulo cum fidei
Iusti subarrhantur.
R. Angeli empyrei,
3. pars mei calicis
Homines cinerei
Verbum increatum Et hereditatis,

Edunt cum laetitia, Iesu, mundo sufficis

Plenum omni gratia, Te totum dans gratis.

Mundo toti gratum. 4. Nostrum pingue, Domine,

V. Panis corda iugiter Fiat holocaustum,
Cibans angelorum De tuo dans sanguine
Fit misericorditer Vitae nobis haustum.
Foenum iumentorum. 5. Mensa nobis hodie
Ad Magnificat. Domini paratur,
Tribulans ut facie
A. Ave, manna angelorum,
Salutis frangatur.
Iesu, vivens hostia,
Föns et arrha gaudiorum, 6. In voce laetitiae
Mala fugans omnia, Sonus epulantis
Corda nostra, proh, exusta In mensa cotidie
Culpae per incendium Dei cibum dantis.
 38 —
Responsoria. 2. Nos altare, Domine,
1. Deus invisibilis Tuum satiavit,

Factus est visibilis Tuo cor in sanguine

Carne et localis, Nostrum exsultavit.
Mortalis evaderet 3. Gloriosa civitas
Ut mortem et viveret Sion praedicatur,
Deo immortalis ; In qua vera Caritas
V. Parat in dulcedine Deus humanatur.
Deus raaesto mensam 4. Christus parvus, humilis
Perplenam solamine, In humanitate,
Gratiam immensam. Magnus et laudabilis
In divinitate.
2. beatum incendium,
Quo Deus pater filium 5. Notum facis, Domine,
Nobis dat in edulium Tuum salutare
Contra mortis imperium ! Volens mundum sanguine
V. Faciamus Candida Ipsius salvare.
Nostra vestimenta
Accedentes vivida Responsoria.
Christi sacramenta.
1. Qui meae carnis epulum
3. Dulcis Deus artifex, Edunt, adhuc esurient,
Verbum carnem efficis Sanguinis mei poculum
Artem per divinam, Qui bibunt, adhuc sitient,

Dulcem pius opifex Cordis vigent robore

Menü nostrae conficis Mystico in corpore
Hoc ad medicinam; Nee unquam deficient.

V. In carne ac sanguine V. Digne dignos satiat

Te das, quod es, Domine. Gratia divina,

Cum Christus se palliat
4. Melchisedech ordine Veste frumentina.
Sacerdos, o Domine,
2. Carnis meae pinguedine
Nostram ad salutem
Et sanguinis dulcedine
Cibi sub velamine
Fideles salvantur,
Tuam plenara numine
Indurati raalitia
Obumbras virtutem;
Credendi pertinacia
V. Manna pluis ecclesiae,
Perversi damnantur.
Pluis coturnices,
V. Qui ad corpus Domini
Splendor paternae gloriae,
Indigne accedit,
Gaudeant felices.
Cani par non homini
Damnatus discedit.
In 2. Noctumo.
3. Meae carnis ferculo
Antiphonae. Sanguinisque poculo
1. Altariscommunio Qui se digne eibat,
Data ad salutem Eius sum refectio,
Renovat in gaudio Ipse mea mansio,
Nostram iuventutem. Nam me bene libat.
 — 30 —
V. Quicunque se reficit V. Domine nos pabulo
Vivo caeli pane, Vitae eiba grato,
Ille nunquam deficit Signato in vitalo
Vivens in nie sane. Bene saginato.
4. Non dentem sed animum 4. Panem et carnes Eliae

Äd sumendum azimum Corvi portant bis in die

Panera praeparemus, Sine neglegentia,
Istum fide credula Omni die Deo gratum
Atque mente sedula Agnum immaculatum
sie
Cibum ruminemus; Immolat ecclesia.
V. Iste panis sensificat V. Sumit in iudicium
Cor nostrum et vivificat. Panem Christi malus,
Qui bono remedium,
In 3. Nocturno. Vita est et salus.

Ad Cantica.
In Laudibus.
A. Pane vitae alitur
Atque intellectus, Super Psalmos.
Vera fide pascitur
A. Bibite, carissimi,
Cum noster affectus.
Et inebriamini
Responsoria. Ad mensam altissimi
1. Devotis qui mentibus Assistentes Domini.
Est vitalis esus,
Accepit cenantibus Ad Benedictus.

Panem illum lesus A. Benedictus es oriens,

Porrigens discipulis, Qui ex alto progrediens
Quisque vivis epulis Dedisti te hominibus
Ut fiat obesus, Et devotis mentibus
V. Et dixit: hoc facite Edere fecisti,

In mci memoriam Largire virtutem,

Offerentes debite Ut te comedentibus
Salutarem hostiam. Nobis cum caelestibus
Tribuas salutem.
2. Panem in meridie
Cum loseph comedimus
Mundi salvatore,
Per Ho ras.
Sic Christum cotidie Ad Primarii.
Pura mente sumimus
A. Da nostrum cotidianum
Christiano more;
Panem nobis hodie
V. Hie panis venit de caelo
Tuam per divinam manum,
Frumenti absconsus velo.
Iesu. prineeps gloriae.
3. Iesu panis fortificans,
Confirmans et vivificans Ad Tertiam.

Ab omni languore, A. Cum sit eucharistia

Sana nos salubriter, Panis in figura.
Comedamus iugiter Vitae tarnen gratia
Ut te pleno ore; Latet ibi pura.
 — 40 —
Ad Sextam. Tale per edalium
4. Dulcis est memoria Suas complet vias.
Uli saper omnia, 3. Panis hordeaceus
Qoi mortem annuntiat Madian subvertit,
Christi, donec veniat. Cum panis virgineus
Se in nos convertit.
Ad Nonam.
4. Delicias dat regibus
A. Sumpto digne sanguine
Pinguis Äser panis,
Domini lavamur
Congruit iste mentibus
Et ab omni crimine
Devotis non vanis.
Prorsurs emundamur.

In 2. Vesperis. Ad Magnificat.

Antiphonae. A. Iesu, nostra felicitas

Summa et fontalis,
1. felix convivium,
Spiritalis festvitas,
Iesu, et conviva,
lubilus mentalis,
Nobis sis edulium,
Tuae carnis et sanguinis
Qui es salus viva.
Cibum das benignus,
2. Panem subcinericiura Ut sit beatitudinis
Comedens Elias Nostrae certum pignus.

B fol. 162 a sq. —

In der 2. Nokturn ist in der Hs. eine Antiphon
ausgefallen. — In Laud. Ad Bened. 4 fehlt vielleicht eine Silbe.

2. De sancto Achatio.

In 1. Ve speris. Portantes manipulos

Palmas acceperunt.
Antiphonae.
R. Decachordum psalterium
1. Hodie ecclesia
Martyrum decem milium
Collaudans cum gaudio
Iubilans canit caelicum
Dedit decem milia
Deo in caelis canticum.
David, Dei filio.
V. Chorus iste gloria
Fulgens et honore
2. Bethlehem propaginem
Fuso caeli gaudia
Istam generosam
Possidet cruore.
Genuit, per sanguinem
Deo gloriosam.
Ad Magnificat.

3. Candidant in sanguine A. Araratb, cum gloria

Stolas suas agni Digne gratularis,
Martyres certamine Tot quia praesentia
Et tropaeo magni. Martyrum ditaris,
Gloriaris merito
4. Labiorum vitulos Felix boc deposito,
Cbristo oblulerunt, Mons o salutaris.
 — 41

Hostibus instantibus
Ad M a t u t i n u m.
Milibus centenis;
Invitatorium. V. Sensus fugit, cor haesitat,
Vigor et virtus cespitat.
Iubilemus gloriae
Regi, vero Deo,
2. Tantis in angustiis
Qai coronat hodie Victimant pro hostiis
Martyres tropaeo. Hoedum suis deis,
Sperantes propitium
In 1. Nocturne Sibi patrocinium
Fieri ab eis;
Antiphonae. V. Cor plus horum tabuit
1. Samson novus, prineeps fortis, Maiori defectu,
Revehendo spolia Optato cum caruit
Martyrum de fauce mortis Affectus effectu.
Decem vexit milia.
3. Milites cum deficerent
2. Res mirandae, res novellae, Desperatique fugerent
Plenae Dei opere, Tristes et imbelles,
De luto consurgunt stellae, Angelus: Christo credite,
Violae de pulvere. Dixit, et ita caedite
Hostes et rebelles;
3. Qui de terra fecit caelum,
V. Credentes vineunt, Domine,
Angeluni de horaine,
Hostes in tuo nomine.
Sanctos hos per crucis prelum
Novo signat nomine. 4. Veri virtus Gedeonis
4. Martyrum te candidatus Gentem fugat aquilonis
Collaudat exercitus, Accensis lampadibus,
Iesu, tuus cum beatus Istam Dominus cohortem
Debriat hos spiritus. Vexit fidei ad sortem
Fugatis erroribus ;

5. Pro iugo das libertatem V. Tantae rei mutatio

His, pro lege gratiam, Dextrae excelsi actio.
Pro figura veritatem
Et pro via patriam.
In 2. Nocturno.
6. Triumphantes hos athletas
Tuo lotos sanguine
Antiphonae.
Ad vitae conducis metas,
Iesu, dulcis Domine. 1. Aquae vini induunt
Congrue naturam.
Eesponsoria. Idolorum respuunt
Dum isti eulturam.
1. Romanae primicerius
Legionis, Achatius, 2. Martyrum tot milia
Augustis fugientibus Passibus virtutis
Stat et obstat milibus Currunt cum laetitia
Tantum cum novenis Ad fontem salutis.
 — 42 —
3. Martyres ad fortia 4. Opere laudabiles,
Bella animati Merito mirabiles
Felici victoria Isti bellatores,
Gaudent decorati. Non armis sed auimis
4. Blandiraenta noxia Dantes lumen proximis
Isti contemnentes Redduntur victores ;

Supernorum gaudia V. In vaginam gladium

Merentur gaudentes. Suum ut miserunt,
Ad caeleste bravium
5. Carnis per interitum Fide pervenerunt.
Hi quando plectuntur,
Beatorum raeritum
Digne consequuntur. In 3. Nocturne
6. Deus stola gloriae Ad Cantica.
Martyres decorat, A. Augetur laetitia
Pascit in meridie, In regno caelorum
Praemiis coronat. Istorum praesentia
Martyrum sanetorum.
ßesponsoria.
Kesponsoria.
1. Regina aromata
Austri et charismata 1. Milites prineipibus
Defert Salem regi, Pro Christo feroeibus
Dum mater ecclesia Quando praesentantur,
Martyrum tot milia Singuli in singulis
Christi subdit legi, Suspendi patibulis
V. Quibus Christus vita vitam Crucis iudicantur;
Sua morte dat cupitam. V. Gemmae dantur suibus,
Oves lupis, canibus,
2. Sol caelestis patriae
Heu, saneta iaetantur.
Lumen spargens gratiae
Aureos in clipeos, 2. Sancti cum lapidabantur,
Dominus hos milites In ora revertebantur
Fide fecit divites Saxa lapidantium,
Et cruore roseos. Sic, dum virgis caedebantur,
V. Fortitudo gentium Arefactae siccabantur
Vere dissipatur, Manus flagellantium ;

Vertex per hos montium V. Illuc digne revertuntur

Dum illuminatur. Fluctus, unde oriuntur.

3. Quinque reges gentium 3. Ista vasa aurea

Substrati sub pedibus In fornace ferroa
Gemunt Hebraeorum, Plenius probata
Gaudent Euphratensium Delata sunt omnia
Victis isti regibus Ad poli convivia,
Et Cadarenorum ;
Ubi sine termino
V. Illoscrux praedonum punit, Obtinent eum Domino
Hos Christo crux Christi unit. Gaudia optata ;
 — 43 -
V. Horam spes est ininiortalis, Ad Sextam.
Nam habent Dei sub alis
A. Morti se impendunt isti
Pracmia beata. Pro amore Iesu Christi,
4. Mari mersis bostibus Plus quam ad convivia
.Fideles laetantur Currunt ad supplicia.
Signatisque postibus
Sanguine salvantur, Ad Nonam.
Reddita primaria
A. Ampliavit viscera
Stola sie de alia
Christus pietatis
Stola securantur;
Pro laeva sub dextera
V. Martyres hi nobiles,
Sanctis transmutatis.
Caritate stabiles,
Angelis aequantur.
In 2. Vesperis.
In Laudibus.
Antiphonae.
Super Psalmos.
1. Singuli in crueibus
A. Martyres de clibano Martyres adfixi
Mundi sumpti tyir.pano Fidei sub legibus
Laudant et in organo Stant in finem fixi.
Dominum de Libauo.
2. Decem mutatoria
Ad Benedictus.
Missa Helisaeo
Signant, quod ecclesia
A. Benedictus es, Domine, Mittit istos Deo.
Tu fidei qui lumine
Sanctos hos suo sanguine 3. Beatis coniubilant
Tibi consecrasti, Astra matutina,
Ipsorum contuberniis Qui cruore rutilant
Caelicolas sollemniis, Hora vespertina.
Christicolas suffragiis 4. Hi per patientiam,
Abunde ditasti. Qua mundum vicerunt,
Supernorum gloriam
Per Hör as. Laeti intraverunt.

Ad Primam. Ad Magnificat.

A. Austri dulcis flamina

A. Martyrum tot eunei
Germina feeundant, Passione rosei
Martyrum tot agraiua Non tulela clipei
Caelestes seeundant.
Sed virtute fidei
In Christo fundantur,
Ad Tertiam. In caelesti curia
A. Gedeonis vellera Vera in laetitia
Rore infunduntur, Honore et gloria
Martyres sie munera Cum stola primaria
Yitae sortiuntur. Merito ditantur.
 44 —
A. Martyres vi rapiunt Cumulantur gaudia
Caelum Deo digni, Per tot natalitia
Sola Dei sapiunt Martyrum cum gloria
Tropaeo insigni. In caelesti patria.
—
B fol. 164 a sq. A. Brev. ms. Campoliliense saec. 13. Cod. Campolilien.
—
7. add. saec. 15. B. In 1. Vesp. A 2, 4 Deo fehlt B. Ad Magn. —
—
A, 6 Felix fehlt B. —
Ibid. 7 o fehlt. B. In 1. Noct. A 1, 2 Eruendo
B. — R 1, 4 scheint eine Silbe zu fehlen. — S 1, 8 ratio haesitat B. —
R 3 imbecilles B. — R 4 und alles weitere fehlt
3, B.

(
3. De sancto Altmanno.

In 1. Vesp er is. Gratularis merito

Antiphonae. Tanto quae deposito

Digna collaudaris.
1. mater ecclesia
Felix et fecunda,
Altrnanni praeconia
Ad Matutinum.
Prome laetabunda. Invitatorium.

2. Iugum sanctum teneris Adoremus Christum regem,

Deo disponente Salvatorem inopum,
Portavit in umeris Dantem suum super gregem
Laeta quidera raente. Altmannum episcopum.
3. Minorat prae caeteris
Se sacer Altmannus,
In 1. Nocturno.
Ut ioDgat hunc superis Antiphonae.
Iubilaeus annus. 1. Altmannus consilia
4. Ab bac valle lacrimarum Sprevit impiorum
Iesu Christi gratia Vias cum laetitia

Scandit gradns gratiarum Currens antiquorum.

Ad poli fastigia.
2. Contra pium impie
R. Amictus est gemino Impii cur fremunt,
Amore hie pontifex Barathri quem bestiae
In coeco bis tineto. Nunc et semper tremunt?
Conformans se Domino
3. Invocat iustitiae
Virtuosus opifex
Praesul iste Deum.
Intexto iacintho;
In nexu maestitiae
V. Huic pugnanti stadio
Qui dilatat eum.
Cessit hostis gladio
Salutis accineto. 4. Verba huius pereipis
Ad Magnificat.
Et voces clamorum.
Dum per eum diripis
A. Gaude, felix Patavia,
Castra fortioium.
De Saxonum prosapia
Pulchre laureata, 5. Honore et gloria
Chotwicensis ecclesia, Hunc, Deus, Coronas,
De Altmanni praesentia Huic cum super omnia
Laetare ditata, Potetatem donas.
 — 45

6. Confidens in Domino In 2. Nocturno.

Pontifex sacratus
Intrat sine terraino Antiphonae.

Caelos laureatus. 1. Operans iustitiam

Praesul sanctus iste
Responsoria. Transfertur ad gloriam
Digne tuain, Christe.
1. Altmannus de Saxonum
Gente natus consonum 2. Decorem gloriam
et
Saxo nil gerebat, Ponis super eum,
Stella scintillantior, Quem ad caeli patriam
Balsamo praestantior, Fers athanateum.
Moribus fulgebat ;
3. Portas vestras tollite,
V. Mundus fore pectore
Principes superni,
Pariter et corpore
Praesulem suseipite
Totus gestiebat.
Regis serapiterni.
2. Scriptis theologicis
4. Nuntiavit opera
Atque philosopbicis Miserentis Dei,
Vir sanctus pollebat, Ideo ad aethera
Nee suo hoc nomini, Fit dux Deus ei.
Sed divino numini
5. In polorum atriis
Totum ascribebat;
Antistes beatus
V. De gazophylacio
Habitabat gratiis
Tantae abundantiae
Multis adornatus.
Pio ditat studio
Filios eccleiiae. 6. Florens floret, floruit
Altmannus ut palma,
3. Non Altmannus sapuit
Dei ergo meruit
Magis, quam oportuit,
Subire agalma.
Et, quantum decebat,
Fastui scientiae
Responsoria.
Non, sed conscientiae
Quia intendebat; 1. Immolavit vitulum,
V. Non ipsum inflabat Suum cum corpusculum
Artium scientia Caste custodivit,
Nee mundi prudentia, Spreta castrimargia
Sed plus adornabat. Sana pareimonia
Se caute nutrivit;
4. SicutAaron vocatus
V. Carnis suae carnifex,
Assumebat praesulatus
Felix iste pontifex
Baculum et annulum,
Se mundo contrivit.
Non aspirans ad honorem,
Sed ad oneris laborem 2. Movet patrem caelicum
Se praebebat famulum; Agellum dominicum
V. Maior factus de minimo Urticis vastari,
Non maiorem Conspicatur triticum
Sed minorem Quando evangelicum
Exhibet in maximo. Passim suffocari-,
 — 46 —
"V. Herbas iubet spurias V. Cum priore vigilat
Urticasque noxias Felici labore,
Statim exstirpari. Cum seeunda iubilat
Caelesti amore.
3. Impugnab;int praesulem
Suae sortis exsulem
3. Aqua dum adponitur.
Carnalis lanistae,
In vinum convertitur
(jjui caudam cum hostia
Praesulis in mensa ;
Finali constantia
In stuporem vertitur
Offert tibi, Cbriste.
Plebs, et vox attollitur
V. Noluit incestui
Placere sed iussui
Cum laude immensa;
V. Ecce, mirabilia
Tuo praesul iste.
Vetera novantur,
4. Sicut David filium In vini solacia
Cum incursu hostium Aquae permutantur.
Fugit eiulando,
Altmannus sie filiis 4. Septena immersio
Cessit adversariis In Iordanis fluvio
Pro his lamentando; Naaman mundavit,
V. Papae petit curiam Praesulis ablutio
Praesulatus gloriam Feminam a vitio
Uli resignando. Leprae delepravit;
V. Mirum miro iungitur:
In 3. Nocturno. Puella leprosa
Ad Cantica. Sospitati redditur
Sorte gratiosa.
A. Hymnis, psalmis, canticis
Celebrare festa
Altmanni pontificis
Nobis, Iesu, praesta.
I n Laudibus.
Eesponsoria.
Antiphonae.
1. Volatu praeeipiti
Altmanni ut capiti
1. Sanctum istum induit
Columba insedit, Dominus decore,
Viso signo gratiae Cui partam tribuit
Praesulem Pataviae Sedem in honore.
Ipsum papa dedit;
V. De Romana curia
2. Cordis iu laetitia
Altmannus cum gloria Domino servivit,
Gratiosus redit. Cuius quidem gaud a
2. Marthae ministeria Laetus introivit.
Salubri industria
Praesul exhibebat, 3. Tua, Christe, dextera
Mariae convivia Altmannum suseepit

Cordis cum laetitia Atque super aethera

Iugiter babebat; Regnare praeeepit.
 47 —
4. Mundo praesul corpore
Quia munde vixit, Ad Nonam,
Dominum in pectore
A. Caecis visum praebuit,
Mundo benedixit.
Fugavit daemonia
Plurimisque adfuit
5. Noii est illi similis
Plura per remedia
Praesuli inventus,
Quem senectus humilis
Laudat et iuventus.

In 2. Vesperis.
Ad Benedk-tus.
Antiphonae.
In domo ecclesiae
Luminare hodie Erogavit triticum
Magnum est incensum, Altmannus insignis
Altmannus magnificus, Conservis dominicum
Opere mirificus, Et verbis et signis.
Lumen daus immensum;
Ad opus virtutis Sospitates corporum
Huius prece erige, Aegrotis praestabat,
Iesu, nos et dirige A labe facinorum
In viam salutis. Animas mundabat.

3. Digne in memoriam
Per Ho ras. Vertitur cunctorum
Praesul, qui ad gloriam
Ad Priüiam. Transiit sanctorum.

A. De virtute iugiter
Ibat in virtutem 4. Conregnans caelestibus
Altmannus feliciter Apud regem caeli
Lucrando salutem. Nobis prosit omnibus
Precatu fideli.

Ad Tertiam.
Ad Magnificat.
A. Non bie mercenarius
Nee lupus crudelis, A. Coruscans meridies,
Sed fuit vicarius Gaudiosa requies,
Domini fidelis. Viva salus omnium,
Plenum cordis gaudium,
Iesu, pax aeterna,
Ad Sextam.
Altmanni antistitis
Claudis gressum reparat Precibus et meritis
Et mutis loquelam, Da cum omnibus
sanetis
Surdis aures reserat Nobis te colentibus
Aegris dans medelam. Gaudia aeterna.

B fol. 168 a sq.

 — 48

4. De sancta Anna.

In 1. Vesperis. In 1. Nocturno.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Gaudeat ecclesia 1. Ex ore infantium

Annae de natali, Deus laudem perficit,
Trahentis exordia Per Annae coniugium
De stirpe regali. Satanam cum deicit.

2. "Viro iuncta socia 2. Hoc in sole posuit

Nexu coniugali, Suum tabernaculum,
Boni tantum conscia, Salvare dum voluit
Morbo carens mali. Suum Deus populum.
3. Praeceptis legalibus
3. Deus, super maria
Tota intendebat Qui terram fundavit,
Nee ullis erratibus
Gratiam pro gratia
Ab his secedebat.
Annae cummulavit.
4. Extendit ad fortia
4. Prae suis consortibus
Felix ista manum,
Oleo laetitiae
Sic in innocentia
Hanc iunetam caelestibus
Man dum vieit vanum.
Deus unxit hodie.
R. De spina Hebraica,
De stirpe Davidica, 5. Suum tabernaculum
Recens surgit rosa, Dominus sanetifieat,
Mundo dans primordiura, Annae cor cum lectulum
Salutis exordium, Sibi soli dedicat.

Anna generosa. 6. Magni regis civitas,

V. Mariam haec genuit, Anna laetabunda,
Miserorum scutum, Omnibus sterilitas
Quia semper viruit Tua est feeunda.
In donis virtutum.

Ad Magnificat.
Responsoria.
A. Magnificent vigiles
Exaltantem hurailes 1. Novella lux exoritur
Deum omnes gentes, Fulgore grato rutilans,
Ut Annae precatibus In gaudium plebs tollitur
A eunetis reatibus Novellas laudes iubilans ;

Nostras mundet mentes. V. Ad Annae natalitia

Nova fulgent sollemnia.
Ad Matutinum.
2. Felici origine
Invitatorium. Sacra de propagine
In tarn sacro sollemnio Anna sumpsit ortum,
Matris matris Dei Yita cuius inclita
Adoremus in gaudio Nobis atque merita
Deum iubilaei. Vitae praestent portum ;
 49 —
V. felix nativitas, 6. Domini terribile
Qua paratur. Nomen et beatum
Quae speratur. Tenuit cor nobile
Aeterna felicitas. Annae frequentatum.

3. Annos Anna pubertatis Responsoria.

Dignis currcns cursibus
Viro paris honestatis
Legis nubit ritibus
V. Ioacbim haec desponsata,
Purpurata et ditata
Floret aequis moribus.
4. Actus vitantes obscaenos
Caelibi coniugio
1. Rei suae substantiam
Devota consuetudine
; Dant partitam trifariam
Vivi Dei pro nomine:
V. Partem dant egentibus,
Partem sacerdotibus,
Partem suis usibus.
2. Horum vita fuit grata

Annos simul per bis denos Deo et caelestibus,

Pio vivuut studio, In virtute solidata
V. Ambo denique nobiles, Complacens hominibus,
Sed ventris fructu steriles. V. Dei placet filio
Non indigne
Sed tarn digne
In 2. Nocturne Rosa iuneta lilio.
3. Vovent, ipsis si daretur
Antiphonae.
Nuptiarum praemium,
1. Divina iustitia Ipsum quidem offerretur
De caelo prospexit, In Dei servitium ;

Sorte raultifaria V. Hoc tribus sollemniis

Quae Annam protexit. Quaerunt sacrifieiis
Et piis offieiis.
2. Sanctis sunt in montibus
4. Ioachim sacrificium
Annae fundamenta,
Ferens audit opprobrium
Quae semper virtutibus
Infecunditatis
Vivebat intenta.
Et fugit et absconditur
3. Xovum Deo canticum Nee ad suos regreditur
Conemur cantare, Flos simplicitatis ,

Ad Carmen hanc caelicum V. De cuius absentia

Dignanti vocare. Quasi demens
Anna fremens
4. Lux iustis exoritur Maeret prae angustia.
Et rectis laetitia,
Cunctis enim nascitur In 3. Nocturno.
Anna, Dei gratia.
Ad Cantica.

5. Dominus mirabilis A. Mundi decens orbita,

Fecit mirabilia, Gratulans laetare
Anna cum laudabilis Celebrando inclita
Surgit ad caelestia. Festa Annae clarae.
Dreves, Christauus Campoliliensis. 4
 — 50 -
Responsoria. In Laudibus.
Antiphonae.
1. Angelus hos consolatur,
Eis dum vaticinatur 1. Annam sacram induit

Nascituram filiam Dominus decore,

Mundo dantem gratiam, Semper enim viruit
Angelis laetitiam, In eius amore.
Trinitati gloriam;
2. Omnis terra, mentibus
V. Spargit ut sol radium,
Deo iubilate
Pariet haec filium
Et Annae virtutibus
Vitae dantem bravium.
Sanctis vos ornate.

2. Angeli pollicitis 3. Domini ut gloriam

Mutuisque monitis Laeti videamus,
Dabant demum fidem, Vigiles ad latriam
Datis rationibus Cum Anna vivamus.
Multis de sterilibus, Deo benedicere
4.
Nam nutabant pridem ;
Quia novit Anna,
V. Pactum post angelicum Digna modo sumere
Securantur, Est divinum manna.
Praestolantur
Partum tarn magnificum. 5. Miris pro virtutibus
Annae tarn fidelis

3. Anna tandem filiam Iubilemus laudibus

Peperit eximiam, Domino de caelis.

Maeror terminatur,
Fugatur opprobrium,
Ad Benedictus.

Cumulatur gaudium, A. In domo ecclesiae

Risus frequentatur. Sol refulsit gratiae,
V. grata sterilitas, Luce radiosa
Quam secundat Anna gratiosa;
Et fecundat Iesu, cuius inclitis
Tantae prolis dignitas! Precibus et meritis
Nos ex alto visita
4. felix commercium, Cuncta delens debita
caelebs coniugium Nostra criminosa.
Ioachim et Annae,
Qui de stirpe regia Per Horas.
Nati plenam gratia
Gignunt arcam mannae!
Ad Primam.
V. Felices hi gemini, A. Laudibus tripudia
Deo cari, Coniungamus omnes
Mundo clari, Annae natalitia
Nulli dati crimini! Colentes insomnes.
 - Sl —
A<1 Tertiana.
2. Fructum fert tricesimum,
A. Divcs Anna moribus Divinum thesaurum,
Stirpe et virtute Excedentem plurimum
Sit et dives precibus Argentum et aurum.
• Pro nostra salute.

3. Floruit virtutibus
Ad Sextani. Et decore morum
A. Virtutum raonilibus Per viam in omnibus
Anna decorata Currens mandatorum.
Iungitur caelestibus
Deo semper grata. 4. Nulli parens crimini,
Anna o benigna,
Ad Nonam. Mater matris Domini
A. Prece tuae dulcis avae, Fieri es digna.
Annae beatissimae,
Libera nos omni a vae,
Iesu benignissime. Ad Magnificat.

In 2. V esperis. Abraham semine

in
Pepegisti,Domine,
Antiphonae. Nos omnes salvare ;

1. Annua sollemnia Annae ergo precibus,

Annae celebramus, Ut iurasti patribus,
Omnem ut miseriam Nostri memorare.
Per hanc evadamus.
—
B fol. 165 b sq. Das Officium findet sich bereits, doch mit Abweichungen,
aus einem Lilienfelder Breviere mitgeteilt Anal. XXY, 69 ff.

5. De sancto Barttaolomaeo.

In 1. V esperis Linguae suae aratro

Aegras sanat mentes,
Antiphonae.
Indorum de baratbro
1. Gaude, mater ecclesia, Multas salvans gentes.
Nam Bartholomaei Aegro curam populo
Celebramus sollemnia,
Confert sospitatis
Praeelecti Dei.
Eique incredulo
2. Mittitur in Indiam Fidem trinitatis.
Summi verna regis,
R. Quanto plus deprimitur,
Praedicet ut gratiam
Cedrus plus erigitur
Ibi novae legis.
Motu naturali,
3. Mutescunt simulacra Modo quidem tali
Eius ad ingressum, Quem torquet diabolus,
Dirigunt ad lavacra Plus floret apostolas
Christi Indi gressum. Omnis expers mali.
4*
 — 52 —
V. Fustigatus caeditur Responsoria.

Et pelle exuitur
1. Bartbolomaeus beatus
Ordine brutali.
Vexillo crucis armatus

Ad Magiiificat.
Indiam ingreditur,
Daemones mox obmutescunt,
1. Iesu, dulcis Domine, Hoc Indi viso stupescunt,
Tarn sancti oramine Nova laus attollitur;
Solvens a ligamine V. Signa et prodigia
Multorum errorura. Cumulantur
Nos tua duc plasmata Et novantur
Diva ad agalmata, Dei mirabilia.
Colamus ut sabbata
Tecum sabbatorum.
2. Habebat eximiain
Vesanam rex filiam
In 1. Nocturno. Mirae speciei,
Antiphonae.
Quam sanam Polimio
Regi a daemonio
1. Exsultat viriliter Reddidit vir Dei;
Sicut gigas, Christe, V. Nova surgunt gaudia,
Ad currendam iugiter Plebs miratur,
Viani iustam iste„ Gratulatur
Rex sanata filia.
2. Calcantem miseriae
Mundi huius lutum
3. Nobili quidem tliesauro,
Caelis dedit hodie
Argento, gemmis et auro
Dominus virtutum.
Honorandus quaeritur,
3. Principum consilia Quaeritur nee reperitur,
Deus reprobavit, Quia, ubi sit, nescitur,

Horum quando studia Quaerens omnis fallitur.

Per hunc confutavit. V. Perplures electum
Sollerter ex milibus
4. Cordis iste vocibus Votis non imparibus
Ad Deum clamavit, Requirunt dilectum.
Et de tribulantibus
Eum liberavit.
Adest mane claneulo
4.
Sanctus in cubiculo
5. Principein constituit
Super omnem mundum Solus soli regi;

Deus, sicut voluit, Quare, inquit, talia

Sanctum istum mundum. Mihi das, contraria
Quae sunt Dei legi.
6. Deo nostro psallite, V. Qui terrena sapiunt,
Psallite gaudenter, Ista quaerunt,
Cum boc sancto psallite Sed non erunt
Cuncti sapienter. Mea, quae deeipiunt.
 - 53 —
In 2. N octurno. Cessate, o miseri,
Ne vos ignis iuferi
Antiphonae.
me invadat;
Sicut
1. Huius tui, Domine, V. Ligat infeliciter
Ob preces amici Angelus me Dei,
Turris sis a turbine Confixerunt turpiter
Nobis inimici. Quem cruci Iudaei.

2. In Deo laudabitur
3. Daemon frangit statuam,
Digne iste iustus,
Gentem per quam fatuam
Laudum decorabitur
Morbo dementavit,
Floribus venustus.
Sua fraeta propere
Reliquas diruere
3. Beatus est, Domine,
Statuas biavit.
Hie, quem elegisti,
Quem in tuo sanguine
V. Idolis gentilitas

Tibi conscripsisti,
Cum libavit,
Cruciavit
4. Peccatoram cornua, Magis hanc infirmitas.

Deus, confregisti,
Quos virtute strenua 4. Oculis daemonium
Huius prostravisti. Dei serms omnium
Pernox praesentavit :

5. Nuntiat iustitiam Ecce, inquit, comminus

Dominantis caeli Vester astat dominus,
Viam dans ad patriam Qui vos fascinavit ;

Populo fideli. V. In desertum pervicax

Fugat brutum
6. Dei testimonia Tarn versutum,
Quia cuslodivit, Sit ut ad nil efficax.
Gaudia caelestia
Laetus introivit.

In 3. Nocturno.
Responsoria.

1. Legem evangelicam Ad Cantica.

Fidemque catbolicam A. Cantica laetitiae

Os Bartholomaei Meritis praecelsis
Principi proposuit Vir mirandae gratiae
Modum et exposuit Psallit in excelsis.
Incarnati Dei,
V. Rex ab idolatria Responsoria.
Ut recedat,
Deo credat, 1. Opere mirifico,

Qui creavit omnia. Precatu salvitico

Tunc Bartholomaeus
2. Pontifex cum subdolo Sospitati credulum
Libas libat idolo, Dat aegrotum populum,
Daemon vocem dabat: Laudaturque Deus;
 — 54 —
V. Rex cum omni populo Ad Benedictus.
Christi quidem A. Benedictus, Domine,
Sumit fidem Es, Indos longinquos
Hoc viso miraculo. In tuo qui nomine
Fecisti propinquos,
2. Iacto diademate Populum tam dyscolum
Sancto doctus pneumate Tuum per apostolum
Rex Bartholomaeum Ad salutem vehis,
Corde totus credulo Cuius patrociniis
Aemulatur sedulo Caeli nos collegiis
Non relinquens eum; Iunge iubilaeis.
V. Vitae quaerens braviom
Diadema
Calcat, schema
Per Horas.
Flocci peadit regium. Ad Primam.
A. Primum regnum gloriae
3. Regis frater dyscolus,
Prudenter quaesivit,
Ut assit apostolus,
Gaudenter hoc hodie
Iubet dicens sibi:
Felix introivit.
Cur fallendi vinculo
Perversum cum populo Ad Tertiam.
Subdis regem tibi?
V. Sanctus ait subito: A. Victimandus tacuit
Non perverti, Vir tropaei magni
Sed converti Et os non aperuit
Verbi Dei merito. Ritu mitis agni.

Dire valde fustigatur

Ad Sextam.
4.
Et vivus excoriatur A. Privatus exuviis
Omni carens vitio Agnus sine feile
Tiro Dei gloriosus, Aeternis pro praemiis
Martyr quoque pretiosus, Pellem dat pro pelle.
Caeli dignus solio;
V. Gaudiosus civium Ad Nonam.
Mira palma
A. Maximum congeritur
Ad agaima
Gaudium in caelis,
Transmigrat caelestium.
Cum comes adicitur
Ulis tam fidelis.

In Laudibus.
In 2. Vesperis.
Super Psalinos. Antiphonap.

A. De locis diabolus 1. Gaude, florens India,

Cedit orientis, Felix ac beata,
Adest dum apostolus Tanti per insignia
Virtutum augmentis. Sancti decorata.
 55 —
Eflügat diabolum 5. Collaudant victoriam
Deus plenum sordc Huius militantis,
Suum per apostolum Mirantur praesentiam
Ab Indorum corde. Cuius triumphantis.

Aegrotis remedia
Praestans potiora Ad Magnificat.

Cunctis beneficia
Donat largiora. A. Magnificemus hominum
Redemptorem et dominum
Congregat in horrea Vincentem in ligno,
Oninia cernentis Bartbolomaei iugibus
Multos iacta palea Absolvat interventibus
Fructus multae gentis. Ut nos a maligno.

B fol. 170b sq. — Es fehlt das Invitatorium. — Ad Prim. A, 3 Gaudeuter

hoc hoc hoc Hs.

6. De sancto Colomanno.

In 1. Vesperis. Ab bis septem parvulus

Iste Dei famulus
Nunquam flectebatur;
Antiphonae.
V. Septem sancti spiritus
1. Hodie ecclesia Donis sie ditatus,
Colomanni festa Ut septem virtutibus
Colit cum laetitia, Fulget laureatus.
Cuncta cedant maesta.
Ad Magnificat.

2. Colomannus exsulat Gaude, florens Austria,

De terra Scotorum, De Scotorum germin
Morte fera strangulat Decenter ornata,
Quem gens Noricorum. Beata per omnia
Colomanno sanguine
3. Infamat suspicio
Martyris ditata;
Falsa hunc beatum
Digne plane gratularis,
Decernens suspendio
Quae de tarn egregiis
Reum Deo gratum. Et sacris reliquiis
Felix praedicaris.
4. En, succumbit veritas
Cedens falsitati,
Vim furens iniquitas
Ad Matutinum.
Facit aequitati. Invitatorium.

R. Virtus theologicis Adoremus latria

Tribus circulatur, Dominum caelorum,
Quattuor politicis Colomanno gaudia
Circulus quadratur, Dantem gaudiorum.
 — 56 —
In 1. Nocturn o.
2. Ad tribunal iudicis
Stans verbis veridicis
Sese tuebatur,
Antiphonae. Verba suffert aspera,
Poenae plura genera,
1. Novus David impiis Nee sie movebatur;
Se non conformavit, In flammis edaeibus
V.
Nee se pestilentiis Aurum depuratur,
Ullis deformavit.
Multis passionibus
Martyr hie probatur.
2. Quare freraunt impiae
Contra iustum gentes, 3. Flagris duris caeditur
In enm malitiae Et saxis coneutitur
Dentes acuentes? Dulcis martyr iste,
Serram addunt cruribus
3. Dominus mirificum Cum tormentis pluribus
Sanctum säum fecit, Brutales lanistae;
Per quem, quod tabificum V. Quem post tot martyria
Fuerat, refecit. Dulci cum laetitia
Ducunt ad caelestia

4. Seuto tuo, Domine, Caeli citharistae.

Lionae voluntatis
Hunc in caeli cnlmine 4. Pravitatis milites,
Gemmis ornas gratis. Satanae satellites,
Clientes Averni
Appendunt ad stipitem
5. Omnia sub pedibus
Colomannum, militem
Eius subiecisti,
Principis aeterni;
Gratiis quem dulcibus,
V. Victimandus taeuit
Jesu, praevenisti.
Martyr iste magnus
Et os non aperuit
6. Iustus qui iustitiam
Mutus velut agnus.
Dominus dilexit,
Iustum iuste patriam
Ad iustorum vexit. In 2. Nocturno.

Antiphonae.
Responsoria.
1. Colomannus proximo
1. Ardens quasi facula Malum nulluni fecit,
Colomannus fabula Sed laeto se animo
Tactus Noricorum, Omnibus subiecit.
Explorator proditur,
Tormentis afficitur 2. Domine, laetabitur
Verberum multorum ;
In tua virtute
V. Iesu, cur sol fulgidus Iustus et ditabitur
Livore fit tarn lividusV Aeterna salute.

3. Ipse est rex gloriae,
Dominus virtutum,
Dans in caelis hodie
Isti locum tat um.
4. In Deo laadabitar
Iustus sine sorde
Simul et laudabitur
Omnis rectus corde.
5. Laus decet et gloria
Te, Deus deorum,
Colomanno gaudia
Dantem gaudiorum.
6. Iustus iste äoruit
Et floret ut palma,
Quem tenet et tenuit
Alma Dei palma.
Eesponsoria.
1. Aspernans opprobria
Manum dat ad fortia
Martyr gloriosus,
Cohaerens constantiae
Nee cedit iniuriae
Corde generosus,
V. Pede currit praepeti,
Vivat ut in perpeti
Vita gaudiosus.
2. Virum evangelieum
Istum sicut triticum
Satanas cribravit.
Quem cum binis impiis
Apertis pro vitiis
Cruci maneipavit
V. Ecce, iustum quomodo
Et quali incommodo
Cum iniquis stravit.
3. Solem mundi supprimere
Fallaces et opprimere
Conantur insontem,
Mundus nequit abscondere
Iustum, quem vult extollere
Deus super montera;
- 57 —
V. Ad vitalem iste fontem
Venit currens iugiter
Per virtutum pontem.
4. A vesanis resteo
Suffocatur laqueo
Vir in fide fortis,
Finitur suspendio
Nullo nocens vitio
Causa carens mortis;
Qua suspensus fuerat,
V.
Floreret ut restis,
Meritis aeeeperat
Dignus Deo testis.
In 3. No cturno.
Ad Cantica.
A. Colomannus, gratia
Felix et insignis,
Fulget in ecclesia
Meritis et signis.
Responsoria.
1. Mens rimetur stupida,
De carne quod arida
Cruor calens manat,
Membra paralytica
Virtute salvifica
Qui receuter sanat;
V. Tanta mirabilia,
Domini magnalia,
Omnis lingua canat.
;
2. Corpus in Hungariam
Sanctum in angariam
Regni ferebatur,
Quod paulo post Norici
Ut resumant, supplici
Prece rex precatur.
V. Sequebatur siccitas
Et terrae sterilitas,
Farnes et mortalitas
Dira grassabatur.
 — 58 —
Fenestram für ecclesiae Ad Tertiam.
3.
Intrans ob rapinam A. Pollex pedis, latus, sura
Sua mutata facie Iusti huius hominis
Recepit ferinam; Copiam sine mensura
Omnis concurrit populus, Profudere sanguinis.
Omnis stupescit oculus
Ad Sextam.
Faciem caninara.
V. Ad tumbara sancti ducitur A. Huius caro forcipe
Populo orante, Finditur vorante
Vultus humanus redditur Nee turbatur principe
Deo miserante. Caelesti donante.

Abscondi nou potuit Ad Nonam.

4.
Virtutum lucerna, A. Yirtutum charismata
Quam lucere voluit Spargens potiorum
Iesus, lux aeterna, Gaudenter ad sabbata
Füüs ecclesiae Migrat sabbatorum.
Lumen ut det gratiae
De luce superna. 1 n 2. Vesperis.
V. Colomannus roseo Antiphonae.
Hunc mundum cruore
1. Colomannus in agone
Illustrat et niveo
Stetit indeficiens,
Resplendet candore.
Spe mercedis et coronae
In Laudibus. Ad mortem oboediens.
Super Psalmos. 2. Vere dulcis hie athleta
Christi fore meruit,
A. Per te post sinistrae grata,
Qui subire letum laeta
Colomanne, munera
Mente non abhorruit.
Amplexetur nos beata
Dei vivi dextera. 3. Nullus sie famelicus
Festinat ad epulum,
Ad Benedictus.
Ut hie homo caelicus
A. Colomanne, porrige Currit ad patibulum.
Manum et nos erige
4. Inter manus hostium
Ad opus virtutis,
Vitam nostram corrige Deo factus hostia
Caeli subit ostium
Et in viam dirige
et salutis.
Restea per ostia.
Pacis
Ad Magnificat.
Per Horas.
A. Iesu, relaxa debita
Ad Friniam. Per Colomanni merita
A. Caeci, claudi, surdi, muti Nostrae corruptelae,
Colomanni gratia Pietate inolita
Sospitati restituti Bona reforma perdita,

Sunt; Deo sit gloria. Föns omnis medelae.

B fol. 164b sq.

 — 59

7. De sancta Dorothea.

In 1. Vesperis. Tribunali ocius

Suo sistit eam.
R. Ave, o veris primula,
Christi sponsa et filia, 2. Diis nostris te ponere

Dorothea iuvencula, Iubeo libamen,

In te est omnis gratia, Ut evadas libere

Humilitas, sanctitas, Durum cruciamen.

Castitas,
3. Decrevi contemnere
Virtus, victoria, Poenas temporales,
Fides spes et Caritas,
Queam ut effugere
Benignitas,
Prorsus gehennales.
Temperantia,
Patientia,
Responsoria.
Spiritualis disciplina
Et oboedientia. 1. Orbis monarchia, plaude,
V. Lava nos a culpae faece,
Diem cole dignum laude
Dulcis virgo, tua prece Dorotheae virginis,
Et ab omni macula. De virtute in virtutem
Quae cucurrit ad salutem
Ad Magnificat.
Sacri ductu numinis.
V. Nituit virtutibus
A. Gaude, Cappadocia,
Proprio de gerraine Et morum fulgore,

Pulchre insignita, Devotis operibus,

Felix super omnia, Gemino amore.
Dorotheae sangnine 2. Angue praeses nequior,
Virginis munita, Bellua horridior.
Digne plane gloriaris,
Sisti tribunali
Tantis quae reliquiis Hanc hortans, diis credere
Quam Croesi divitiis Puerosque gignere
Plus locupletaris. Ftitu coniugali.
V. More virginali
Ad Matutinum. Horruit haec nuptias
Carnisque spurcitias,
Invitatorium. Expers omnis mali.

Adoremus dominantem 3. Rosam innocentiae,

Christum, regem gloriae, Florem pudicitae
Stola vitae coronantem Lutosis peccatis .

Dorotheam hodie. Molitur inficere,

Conatur polluere
In 1. Nocturno. Dux impuritatis,
V. Passione roseam
Antiphonae.
Fastu vanitatis,
1. Famosam Fabricius Puritate niveam
Vocans Dorotheam Aotu voluptatis.
 — 60 —
In 2. Nocturno. Auditis Fabricius
His furit ut ebrius
Antiphonae. Mente venenata.

1. In catasta sistitur,
Libet sie ut deis, In 3. Nocturno.
Sed nee sie convertitur
Neque libat eis. Antiphonae.

2. Constans et intimida 1. Viro debes nubere

Nee interrogata Et secum laetari
Voce clamat vivida: Puerosque gignere
Mihi sunt haec grata. Atque convivari.

3. Praeses, quod vis, facito, 2. Aspernor spurcitias

Mortem sustinere Mariti mortalis,
Pro Christo non dubito, Nam despondi nuptias
Quem quaero videre. Sponsi immortalis.

Eesponsoria. 3. Huius sponsi foedera

Nunquam irritabo,
1. En, Christetam cum Callista
Sed ad eius latera
Fidei reformat ista
Me semper aptabo.
Felici consilio,
Non, ut baec audivit praeses,
Est ad harum poenas deses, Eesponsoria.

Quas necat incendio.

V. Hae pro te sunt geminae 1. Haec suis lateribus
Accensis lampadibus
Margaritae
Praesidi insultat,
Non invite
Passae, Iesu Domine.
Caesa pa-lmis facie
Laudes Christi gratiae
2. In catastam dum levatur, Canit et exsultat.
Christum laudans gloriatur V. In tantis suppliciis
Praedulci laetitia, Yirgo ridet,
Lingua proloquens diserta Praeses stridet
Ratione docet certa Poenis cordis nimiis.
Idola daemonia:
V. Nee vident nee audiunt, 2. Ad mortem cum ducebatur,
Nee fantur nee sentiunt, Ad eam sie loquebatur
Sed sunt immobilia. Subsannans Theophilus:
Sponsi tui de vireto
3. Ove virgo mitior, Mala, rosas mihi peto,
Columba simplicior Sint ut mihi iubilus.
Sed intemerata, V. Ad haec sponsa Christi:
Poenarum innumera Plane ita faciam
Auge, inquit, genera Neque te deeipiam,
Mihi, praeses, grata. Mittam, quae petisti.
 — (31 —
3. Puer illa decollata Praesidis virtutem ;

Rosas dans et mala grata Cuius nobis preeibus

Loquitur didascalo : Confer deprecantibus
Dorothea tibi raisit Clementer salutem.
Haec de sacro, ceu proraisit,
Sui sponsi hortulo. In 2. Vesp eri s.
V. Viso stupens xenio
Mox hie credit, Domine, Antiphonae.
Et pro tuo nomine
Plexus cadit gladio. 1. Colant cum laetitia
Mentes iubilaeae
In Laudibus. Annua sollemnia
Sanctae Dorotheae.
Antiphonae.

1. Dorothea virginem 2. Laudis vulgat titulus

Christum imitatnr, Huius castitatem,
Aspevnatur hominem, Omnis stupet oculus
Ut Deo fruatur. Tantam sanetitatem.

2. Ecce, Dei munere 3. Scandens super sidera

Plena, res novella, Felix Dorothea,
Consurgit de cinere Precatu nos libera
Terrae fulgens Stella. A culpa letea.
3. Alabastrum frangitur, 4. In loco agalmatum
Redolet unguentum, Cum Deo deorum
Granum terra moritur, Sabbatiza sabbatum
Multum dat frumentum. Laeta sabbatorum.

4. Militavit dulciter
5. Nos eius pro sanguine,
Dorothea Deo, Quem pro te impendit,
ldeo feliciter
Fac adire, Domine,
Regnat iam cum eo.
Caelos, quos ascendit.

5. Choreis caelestibus
Ad Magnificat.
Fraens iubilaea
Nostris pro reatibus
A. Castitatis annulo,
Ora, Dorothea.
Sanctitatis podere,
Caritatis osculo,
Ad Benedictus.
Pietatis opere
A. Benedictus gloriae Fulta, sponsa Iesu,
Es palmam victoriae Dorothea, iugibus
Rex qui tribuisti Tuis nostra scelera
Dorotheae, stabilem Deterge precatibus
Quam, vi quoque fragilem, Et in morte libera
Yincere fecisti Daemonis ab esu.
B fol. 172 a sq.
 — <J2 —
8. De sancto Erasmo.

In 1. Vesperis. Erasmi praeconium

Praesulis eximium
Antiphonae. Canens exorando.
Soluti reatu
1. Sion eximia,
Sanctis cum christiulis
Personando plaude,
Iungamur caelicolis
Erasmi sollemnia Eius ut precatu.
Digna colens laude.

2. Erasme, fidei
Ad Matutinum.
Pugil, per te gentes Invitatorium.
Meruerunt provehi
Adoremus Dominum,
Ad caelos gaudentes.
Deum, patrem luminum.
Salvemur ut meritis
3. qui pellis citharam
Erasmi antistitis.
Das poenis plagarum,
Sic evertens Sisaram
In 1 . Nocturno.
Ducem tenebrarum!
Antiphonae.
4. martyr et pontifex,
1. Fructum suo tempore
Obsta raulta prece,
Erasmus donavit.
Ne nos mille-artifex
Talentum cum foenore
Culpae fuscet faece.
Quia reportavit.

5. decus ecclesiae, 2. Quare cum insania

norma virtutis, Fremuerunt gentes
Duc nos via gratiae Verba per inania
Ad fora salutis. In sanctum rigentes?

3. Dominus mirificat
R. Gaudet Anastasius, Suum sanctum hodie,
A morte cum filius Quem polo laetificat
Suus suscitatur, Laureatum gloriae.
Risus frequentatur,
6. Domine, non habitat
Deum plebs dignificat,
Iuxta te malignus.
Erasmura magnificat,
Sed qui se nobilitat
Credit et laetatur.
Baptismi tunc gratia
Ut Erasmus dignus.
V.
Restituti • 7. Omnia sub pedibus
Sunt saluti Eius subiecisti,
Quadraginta milia. Iesu, caeli civibus
Eum cum iunxisti.

Ad Magnificat,
Sicut passer volitat
8.

A. mater ecclesia, Erasmus ad montem,

Omni digna gloria, Virtute se excitat
Gaude iubilando, Vitae gustans fontem.
 — 03 —
Responsoria. Erasmus in palriam

1. Cum a Üiocletiano, Graditur caelestem.

Imperatore profano,
Damnatur ecclesia, 2. Erasmi in capite,

In Christi fide constantes, Deus, glorioso

Idolis non immolantes Coronam de lapide
Sufferunt supplicia; Ponis pretioso.
V. Deo grates referunt
Christ iani, 3. Portas vestras tollite.

Mente sani Principes superni.

Tura cordis offerunt Militem suseipite

Iam regis aeterni.
2. Eremi silentia
A Deo vocatus 4. Nuntiavit opera
Expetit industria Miserentis Dei,
Erasmus beatus, Ideo ad aethera
V. Spretis mundi noxiis Fit dux Deus ei.

Angelornm
Beatorum 5. Laus decet et gloria
Fungitur alloquiis. Te, Deus deorum.
Erasmo qui gaudia
3. Tribunali sistitur.
Confers gaudiorum.
Iargiis discutitur.
Minis fatigatar,
6. Erasmum, qui floruit
Offerat ut idolis
Et floret ut palma.
Tura, verbis subdolis
Et tenet et tenuit
Praesul invitatur.
Alma Dei palma.
V. Cum sprevisset idola,
Multo fuste
Sed non iuste Responsoria.
Pravis fit parabola.
1. Offero non sculptili
4. Erasmus, vir lepidus, Neque Deo futili,

Effatur intrepidus, Verum Christo soli;

Omnis expers mali, Auras maculantia
Fideles aedificat, Spargere eloquia
Christum Iesum praedicat Tu, rex, ergo noli:
Astans tribunali : V. Colere sculptilia
V. Vera fide rutilat Non est aptus
Hie athleta, Nisu captus
Mente laeta Caecae mentis furia.
Deo laudes iubilat.
2. Carcere includitur,
In 2. Nocturno. Multo ferro premitui*
Rege ordinante,
Antiphonae.
A ferro et carcere
1. Operans iustitiam Solvebatur propere
Mali fugat pestem Angelo praestante ;
 — 64 —
2. Infiguntur digitis
V. Dei trausit gratia
Mox pusillam Erasmi antistitis

In favillam Subulae letales,

Ferrea materia. Quem circumdant ferrea
Tunica et ignea
3. Satanae vcrsutias, Viri bestiales;
Carnales nequitias V. Tot inter martyria
Erasmus evertit Velut agnus
Et siguis et dogmate Praesul magnus
Quam plures baptismate Stat gaudens victoria.
Ad Christum convertit.
V. Admirando studio 3. Confregere subdola
Se severae Mox gentiles idola
Sternunt ferae Miris visis tantis
Ipsius vestigio. Et baptismi gratia
Currunt ad praesidia
4. Suspexit ad aethera, Summi dominantis;
Sua quando latera V. Exsultet ecclesia,
Truduntur plumbatis, Cum dementes
Inter tot angustias Volant gentes
Deo refert gratias Ad Dei obsequia.
Praeco veritatis;
V. Cum pro Christi glorb 4. Tyranni imperio
Tormentatur,
Cum Erasmus gladio
Cumulatur Triumphans finitur,
In ipso laetitia.
Omni dignus gloria

In caelesti curia
Gaudio potitur;
In 3. Nocturno.
V. Victrix ridet veritas,
Ad Cantica. Dum confusa
Et delusa
A. Transgredi cum potuit,
Regis stridet fcritas.
Nunquam est transgressus
Erasmus, ut voluit,
Caelos est ingressus.
In Laudibus.
Responsoria.
Antiphonae.
1. Erasmus cum rege Iovis
Templum intrat bellis novis, 1. Regnans Deus induit
Gemitu et precibus Erasmum decore,
Idolum mox fractum ruit Nam in mundo claruit

Et incineratum fuit Praesulis honore.

Gentibus stupentibus :

V. Ex quo statim proruit 2. Cum Erasmo Domino

Draco dirus, Una iubilemus,

Spargens virus Caeli sine termino

Yiros multos necuit. Regnum ut intremus.
 — <)5 -
:{. Sprevit transitoriam All Nonam.
Erasmus salutem, A. Erasmi praesentia
Videret ut gloriam
Fructu meritorum
Dei et virtutem.
Cumulantur gaudia
4. Hie cum sacerdotibus Incolis polorum.

Sanctis benedieit
Deum iu caelestibus, In 2. Vesperis.
Quia raundum vicit. Antiphonae.

5. Erasmum divinitus 1. Erasmo coniubilant

Foventem tutelis, Astra matutina,
Omnis laudet spiritus Cuius gesta rutilant
Dominum de caelis. Hora vespertina.

Ad Benedictus.
2. Erasmo sagacitas
Data serpentina
A. Cordis nostri lora spasmi,
A Deo simplicitas
Domine,
Iesu, dulcis
Est -et columbina.
Sacri dissolve Erasmi
Devoto oramine, 3. Blandimenta spuria
Ne ut noctuae erremus Erasmus spernendo
Mortis in caligine, Superna palatia
Sed ut aquilae ovemus Subit patiendo.
In te vero lumine.
4. Excedens aroraata
Odore virtutis
I' e r H o r a s. Migrat ad agalmata
Aeternae salutis.
Ad Primam.
R. Ecce, granum moritur
A. Morti se impendit iste Terrae clausuni palea,
Pro amore tuo, Cbriste, Erasmus oeeiditur
Plus quam ad convivia Regis quando framea,
Volans ad supplicia. Agalma ingreditur
Mira fulgens trabea,
Ad Tertiam. V. Vitae fretus galea
A. Erasmus vi rapuit Mortis trucem
Caelum dignus Deo, Fugans ducem
Poenarum hoc meruit Fidei de vinea.
Insigni tropaeo. Ad Magnificat.

A. Dominum,
Magnificent
Ad Sextani.
Amatorem hominum,
A. De virtute iugiter Omnes mundo corde,
Ibat ad virtutem Erasmi supplieibus
Erasmus feliciter Diluamur preeibus
Lucrando salutem. Ut ab omni sorde.
B fol. 171b sq. — Iu Laud. A 3, 4 Domini. — Aus jüngeren Quellen
in der nicht-monastischen Form Anal, XXV, 283 ff.
Dreves, Ohristaniis Campoliliensis.
 66 -
9. De sancto Georgio.

In 1. Vesperis. Nobis erge praesta precum

Tuarum praesidio,
1. Gaude, Cappadocia, Ut vivamus semper tecum
Laudis cum tripQdio In caeli palatio.
Clara de prosapia
Virente Georgio.

2. Stupor, o res novella,

Ad Matutinum.
Dei plena munere,
Invitatorium.
Ex imo consurgit Stella,
Lilium de cinere. Coronantem Georgium
Omnis creatura
3. Adolet virtutibus Regem adoret omnium.
Genere tribunus,
Claris vernans raoribus
Gratiae per munus.
In 1. Nocturno.
4. Puber in militia Antiphonae.
Prudenter agebat,
Palaestinam gratia 1. Beatus Georgius
Domini vincebat. Viam peccatorum
Fugit currens ocius
5. Altiores gratiae Semitas iustorum.
Gradus tunc ascendit,
Quibus metas gloriae 2. Quare fremunt impiae
Felix apprebendit. Contra pium gentes
Eidem nequitiae

R. Alabastrum frangitur, Vulnus inferentes?

Et ubique spargitur
Unguenti fragrantia 3. Circuradantes populos
;

Pro Deo egregius Sese non timebat,

Multatur Georgius Gratiarum titulos
Capitis sententia Domino promebat.
;

V. Gaudens de victoria
Martyr ridet, Responsoria.
Praeses stridet
1. Tribunus eximius.
Et callet vesania.
Cappadox Georgius
Sanctus natione
Ad Magnificat.
Adveutat in Lybiam,
A. Caelum gaude, terra plaude, Regis ubi filiam
Festum adest dignum laude, Salvat a dracone ;

Omni plenum gaudio, V. Quater quinque milia

In quo. Georgi, profanum Sa erat eo
Deiecisti Dacianum Die Deo
In agonis stadio; Baptismali gratia.
 — (37 -
2. Terretur egregius V. Frendenter vulneribus
Ut vidit Georgius Sal intricant
Plures imniolare, Atque fricant
Omnia paupcribus Sanguinem rorantibus.
Sua. dat ex omnibus
Nulla servata re ;
2. Magus Atlianasius
V. Idola gentilia Stupens, cum Georgius
Cuncta sunt daeraonia, Ebibit venenum,
Proclamavit clare. Errores mox abicit,
Fidei cor subicit
3. Daciano praeside Totum fide plenum ;

Ferali tyrannide V. Capitis sententia

Pios persequente Dat plectendum
Christiani cunei, Et perdendum
Professoros tidei, Regis hunc insania.
Latent aegra mente:
V. His quidem innumera 3. Bis acutis ensibus
Intentantur Rota fabricatur,
Et parantur Viri Dei talibus
Tormentorura genera. Corpus ut scindatur,
Quae confraeta nutibus
Dei adnullatur:
In 2. Nocturne V. Exsultat iueundius
Sanus rota
Antiphonae.
Rupta tota
1. lnvocantem statuit Beatus Georgius.
Hunc in pace Deus,
Qui pro Deo studuit
Patri iubilaeus.
In 3. Nocturuo.
2. Huius verba merito,
Iesu, pereepisti,
Antiphonae.
Suae vitae merito
Quem benedixisti. 1. Passer solitarius
Transmigrans in montem,
3. Honore et gloria
Transilit Georgius
Coronatur iste,
Ad vitae sie fontem.
Glorians in patria
Caeli tecum, Christe. munera
2. Non aeeepit
Super innoceutes,
Responsoiia.
Ascendens ad sidera
1. Levat in eeuleum Evadit nocentes.
Märtyrern aethereum
Livor Daciani, 3. Eius desiderium
Corpus cuius ungulis, Ei tribuisti.
Latus torqueut faculis Hunc cum super solium
Tortores insani; Caeli posuisti.
 - 68- —
Responsoria. 3. Iniqua loquentium
Deus os obstruxit,
1. Ignita sartagine
In polum Georgium
Probatus examine
Quando introduxit.
Plumbi Christi miles
Praesidis insaniam
4. Laus et benedictio
Spernit et nequitiam
Sit Deo viventi,
Tortoresque viles;
Qui sancto Georgio
V. Signo crucis edito
Astitit vincenti.
Vicit trucis
Iras ducis
5. Pro triumpho penitus
Dei servus subito.
Sancti tarn fidelis
Laudet omnis spiritus
2. Templum totum frivolis
Dominum de caelis.
Exurit cum idolis
Iunctis sacerdotibus
Ad Benedictus.
De caelis adveniens
Ignis, cuncta glutiens
A. Cornu nobis hodie
Viri Dei precibus ;
Salutis et gratiae,
V. Exustorum spurias Märtyrern egregium,
Istorum reliquias, Beatum Georgium,
Se tellus aperuit Dominus erexit,
Et cuncta absorbuit. Qui castra ecclesiae
De mucroue Goliae
3. Regina gentilium Non tutela clipei,
Ob poenas fidelium Sed virtute fidei
Dure regi fatur, Valenter protexit ;

Quae suspensa crinibus Cuius solve meritis

Iussu regis gravibus Et oratione
Flagris laceratur; Nos a nostris debitis,
V. Orante Georgio Christe Iesu bone
Regina cum gaudio
Caelis sociatur.

Per Horas.

In Laudibus. Ad Primam.

Aiitiphonae. A. Laudibus Georgium

Digne veueremur,
1. Dominus Georgium Canticis praeconium
Induit decore, Eius modulemur.
Paratum est solium
Cuius in honore. Ad Tertiana.

2. In dulci solacio A. Pietatis viscera

Omnis terra iubilat Deus dilatavit,

Cum sancto Georgio, Istum cum sub dextera

Qui velut sol rutilat. De laeva locavit.
 — 00

Ad Sextam. 3. Lilium hoc hodie

A. Iste Deo placuit De terra succisum
Insigni tropaeo, Placens regi gloriae
Vi ita arripuit Ornat paradisum.
Caelum dignus Deo.
4. In caelis hie hodie
Ad Nonam. Stola serenatur,
A. Cumulavit gaudia In terris qui gratiae
Incolis caelorum. Monere ditatur.
Hie cum in consortia
Transniigrat eorum. 5. Exsultans primaria
Stola laureatus
In 2. Vesperis. Certus est de alia
Antiphonae. Martyr trabeatus.

1. Iustus iste floruit

Velut flos venustus Ad Magnitk-at.
Nee aestu defloruit
A. Georgi, Spiritus
Culparum robustus.
Tuus iam medullitus
2. Stolam suam sanguine Exsultat in Deo,
Veri lavans agni Unus enim penitus
Triumphi solamine In aeternum spiritus
Gratulatur magni. Est factus cum eo.

B toi. 173 sq. — Invit. fehlt vielleicht ein Vers. — In 2. Noct. A 3, 4

tecum iste. —
Dies Officium findet sich auch, wenngleich beträchtlich ver-
ändert, in: Brev. ms. Ducumburgense anni 1451. Cod. Ducumburgen. 67. —
Abweichungen: In 1. Vesp. A 2, 3 En fumo. Ad Magn. A prosaisch. — —
Ad Matut. Invit. prosaisch. —
In 1. Noct. Nur eine A, prosaisch. —
R 1, 9 Deo fehlt — R
2 und 3 umgestellt. In 2. Noct. A 1 und 3 —
fehlen. —
A 2. 2 Christe pereepisti. —
In 3. Noct. Nur eine A Iustus iste,
ex Laud. 1. — R 1 Reimprosa.
R2 Vir insignis gloriae R3 Alme triumphator
Eo florebat tempore. rutilans in honore perenni,
Dum amore martyrii Martyr digne Dei,
Triumphabant plurimi, nos serva, sanete Geori,
V Quibus vivere Christus est et mori V Qui palmam sacro
hierum. meruisti sanguine fuso.

In Laud. AA. Reimprosa. — Ad Bened. A prosaisch In 2. V e s p. Ad

Magn. A prosaisch.

10. De saneta Gertrude.

2. Diem hunc mirificat

In 1. Vesperis.
Ipsius natalis,

Antiphonae.
Coetus quem dignificat
Etiam regalis.
Annua sollemnia 3. Aeternam feliciter
Gerdrudis praeclarae Intrando salutem
Frequentat ecclesia De virtute iugiter
De mari ad mare. Ibat ad virtutem.
 70 —
4. Soam laudis titulus 3. Sui sponsi foedera
Vnlgat bonitatem, Christus non mutavit.
Omnis stupet oculus Ad cuius se vulnera
Tantam sanctitatem. Iugiter aptavit.

5. Iuncta poli coetibus

Apud regem caeli
Responsoria.

Prece nobis omnibus 1. Coram matris pedibus

Sacurrat fideli. In Christi fit legibus
Ista gratiosa,
R. In puteum labitnr
Infans et defungitur
Deo et hominibus
Placuit in omnibus
Matre perturbata;
Factis virtuosa
Ad lectura ut ponitur ;

V. Vultus fulget gloria,

Gerdradis, regreditur
Animi prudentia
Anima sublata.
Tota generosa.
V. In tantis fit credula
Mater, vota sedula
Fert prius negata.
2. Cum inter convivia
Pater ad conubia
Ad Magnificat. Gerdrudem hortatur
Ira clamans obvia,
A. lampas ecclesiae,
Iurat, quod ad spuria
Sponsa regis gloriae,
Carnis non trahatur ;
Spes nostra optata,
V. Iesum, Dei filium,
Gerdrudis sacrata,
Sponsum et non alium
Cuncta mentis impia
Suum protestatur.
Nostrae supplex expia
Toa prece grata.
3. Suis cum proceribus
Rex et sapientibus
Ad Matutinum.
Rem
tantam miratur.
Invitatorium. Talis quod iuveneula,
Adoremus triomphantem Annis adhuc parvula,
Christum super omnia, Tarn sanete loquatur ;

Stola vitae purpurantem V. Felix hoc propositum

Gerdrudem in gloria. A eunetis laudatur.
Nee oppositum
eius
In 1. Nocturne Quisquam loqueba'ur.
Antiphonae.

1. Iugum sanetum teneris

Deo ordinante In 2. Nocturno.
Portat haec in umeris
Corde gratulante. Antiphonae.

2. Horruit spurcitias 1. Amat pareimoniam

Mariti mortalis, Carnem macerando,
Despondit nam nuptias Fugit castrimargiam
Sponsi immortalis. Domino vacando.
 71

2. Gratiae monilibus 2. Haec sumptis lampadibus

Scintillat ornata, Christo obviavit,
Amatur ab omnibus Secum caelos passibus
Virgo Deo grata. Amoris intravit.

3. Se iussis legalibus 3. Suam nobis porrigat

'
Prudenter aptavit Manum gratiosam
Nee ullis recessibus Et ad viam dirigat
Ab bis deviavit. Caeli gaudiosam.

Responsoria. Kesponsoria.
1. Insurgunt iniurgiae 1. Vices dum per varias
Et matri et filiae Haec materfamilias
Moriente rege; Preci ineumbebat.
A matre iuveneula Sphaeram flammae inclita
Tondetur, ne fabula Cernens ipsa territa
Sit in Cypris grege ; Suspensa pavebat;
V. Tonsa dat eximias V. Flammam seeundario
Gaudens Deo gratiaß Super hanc devotio
Christiana lege. Sororum videbat.
2. Disparet discordia,
2. Legati huius uaufragi
Reginam cum filia
Una ruunt in pelagi
Quae grassans deiecit,
Fluctus corde tristi,
Adventat concordia
Evadunt mox cum gaudio
Omni plena gratia,
Uno clamante tertio:
Quae pacem refecit.
Assis, virgo Christi.
V. Satanae versutia
V. Gaude, Gertrudis regia,
Penitus defecit,
Quae tanta beneficia
Et Christi victoria
Dare meruisti.
Dulciter profecit.

Suis cum 3. Astantum praesentia

3. sodalibus
Spirat redolentia
Praefertur virginibus
Mirandi dulcoris,
Sacris sumptis velis,
Eius dum sanetissima
Nam florebat gloria
Virtutum et fragrantia
Regnum subit anima
Vitae et honoris
Morum haec fidelis; ;

V. V. Praesentes eximiam
Vacavit vigiliis,
Magnificant gloriam
Precibus, ieiuniis,
Nostri redemptoris.
Conversans in caelis.

In 3. Nocturno. In Laudibus.
Antiphonae. Antiphonae.

1. Felix haec et inclita 1. Dominus hanc induit

Nullis fusca malis, Virginem decore,
Virtutum per merita Ipsi quia congruit
Angelis aequalis. Eius sponsa fore.
 — 72

2. Ouuiis terra, cordibus 4. Sponsa sacra Domini

Deo iubilate, Deo benedixit,
Cum Gerdrude laudibus Hostis nam temptamini
Ipsum exaltate. Semper contradixit.

3. Ad te ista vigilat 5. Gerdrudis in tympano

De luce fidelis, Laudavit fidelis
Deus, tibi rutilat Et chordis et organo
Quae ceu sol in caelis. Dominum de caelis.

B fol.173. —
Das Officium ist unvollständig-. Am
Schlüsse heifst es:
„Require cetera in fine libri;" dort ist aber augenblicklich nichts mehr zu
finden. Was früher dort stehen mochte, ist wahrscheinlich bei Neubindung
der Hs. im vorigen Jahrhundert abhanden gekommen.

11. De sancto Leonhardo.

In 1 . Ve s per i s. Ad Magnificat.

Antiphonae. A. Virgo mater ecclesia,

Perenni digna gloria.
1. Gaude natalitia
Gaude iubilando,
Leonhardi clari,
Dulci plane memoria
mater ecclesia,
Leonhardi insignia
Digne venerari.
Festa celebrando.
2. Ab adulescentia Cordis dilata gremium
Iugum portat Dei Confessoris praeconium
Cuncta vitans noxia Huius hymnizando.
Puer multae spei.

3. Disciplinae ferula
Ad Matut inum.
Sese castigavit Invitatorium.
Et virtutis gerula
Regem regum adoromus
Deo mancipavit. Dulci cordis laetitia,
4. Exemplis aediticat Iucundantes celebremus
Claris orbem totum, Leonhardi sollemnia.
Doctrina rectiticat
Notum et ignotum. In 1. Nocturno.
R. Dominus dedit doctorem Antiphonae.
Suis bunc tidelibus,
1. Suo dat in tempore
Inter claros clariorem
Leonhardus fructum
Doctrina et moribus,
Plurimo cum foenore
Imbrem pluat dulciorem
Dei per conductum.
Ut. de Dei fontibus.
V. Reportat fideliter 2. Qui rupisti vincula
Cum lucro talentum, Ferri captivoruni,
Pro quoque feliciter Cordium piacula
Reportavit centum. Rumpe ferreorum.
 - 73

3. Istum in spe, Domine, V. Caritatis facibus,

Sistis singulari, Fructibus iustitiae
In tuo qui nomine Laetatur amictibus
Studuit ditari. Redimitus gratiae.

4. Vexba huius auribus 4. Fugam rapit exsulem,

Quia percepisti, Ne surgat in praesulem
Deus, ipsum coetibus Desertum petendo,
San ctorum iunxisti. Victitat frugaliter
Ubi et feliciter
5. Honore et gloria Mundum fugiendo.
Digne coronatur, V. Captivi hunc adeunt,
Bona super omnia Secum fractas advehunt
Dei cum locatur. Catenas gaudendo.

6. Conti dit in nomine

Tuo tuus verna, In 2. Nocturno.
Dulcis Iesu Domine,
Vita pro superna. Antiphonae.

1. Non accepit munera

Responsoria. Super innocentes
Vebens super aethera
1. Lilio floridior,
Christum coniitentes.
Viola decentiov
Sacer Leonbardus,
2. A te petit, Domine,
Exortus nobilibus Vitam, Iesu Christe,
Valde de parentibus Iugi quam certamine
Redolet ut nardus, Merebatur, iste.
V. Qui per annos puberes
Fructus auxit uberes, 3. Deus, super maria
Non ad bonum tardus. Istum qui fundasti,
Eius per suffragia
2. Accepit a Franciae Captivos salvasti.
Rege tantum gratiae
Vir Dei beatus, 4. Hunc a malignantium
Visitat quos, libere Conventu protexit
Solvat ut a carcere Deus et regnantium
Captis miseratus. Ad coetum provexit.
V. Derivat ad alios
Opis suae radios 5. Habitat in atriis

Homo Dei gratus. Domus salvatoris,

Cuius in obsequiis
3. Leonbardus in doctorem Cunctis vixit horis.
Optatus ecclesiae
Onus amat non honorem, 6. Leonbardus floruit

Gustu sapientiae Iustus sicut palma,

Plus ardescit in ardorem Provehi promeruit
Virtutis et gloriae; Ex hoc ad agalma.
 — 74 —
Kesponsoria. Nos absolve ferrea
Captos voluntate.
1. Angelorum munia
Sanctorumque studia
Prorsus aemulatur, Responsoria.
Complet ministeria,
1. Silvae dato spatio,
Enodat mysteria,
Facto monasterio
Divina profatur;
Inibi d jebat,
V. A Deo sagacitas
Multis aecurrentibus
Ipsi serpentina
Et secum manentibus
Est atque simplicitas
Manum porrigebat;
Data columbina.
V. Carnem pareimonia
2. "Vita floret fulgida,
Docens castigare,

Verba serit vivida, Sine castrimargia

Opis dat tutelam, Domino vacare.

Mentes purgat sordidas,

Culpas fugat morbidas 2. Septenae familiae
Divam per medelam; Sua de progenie
V. Totis studet nisibus, Ad eum venere,

Fuget ut ab omnibus Quibus partem ti'buit

Culpae corruptelam. Nemoris et monuit
Sibi commanere;
3. Leonliardus mitibus V. In saneto proposito
Victus regis precibus Cuncti quidem subito
Vocatus adcurrit, Multum profecere.
Reginae puerperae
Precis salutiferae 3. Ob defectum aqueum
Medela sucurrit; Fodi iubet puteum
V. Haec ad heoeficia Loco sicciori,
Regia familia Quem precum instantia
Gratulans concurrit. Dei replet gratia
Aqua largiori;
4. Auri sprevit munera V. Sanctus laudum munia
Argentique pondera. Mente laetiori
Quae rex offerebat; De aquae dat copia
quae decipiunt,
Ista, Deo largitori.
Mihi non expediunt,
Regi respondebat; 4. In via mirabili
V. Quaerens spiritalia Cursu istum stabili
Tantum saecularia Dominus deduxit,
Cuncta fugiebat. Constautem in latria
Digne ad palatia
Caeli introduxit;
In 3. Nocturne
V. Vincentem aromata
Ad Cantica. Odore virtutis
Locat ad agalmata
A. Dei vir aetberea
Fungens dignitate, Aetemae salutis.
 — 75 -
In Laudibus. Ad Nonam.
Ad Cantica. A. Leonhardus, civibus
Sociatus caeli,
A. Leonhardum laudibus Nobis prosit omnibus
Omnes veneremur, Precatu fideli.
Laudes eius cantibus
Digne modulemur. In 2. V esperis.
Ad Benedictus. Antiphonae.

A. Benedictus oriens, 1. Adiutor carceribus

Ex alto progrediens,
Adest innodatis
Leonbardi iugibus Intercessionibus

Meritis et precibus Leonhardus gratis.

Largire virtutem 2. Verbi sacri framea

Et da cum caclestibus Revocatos iste
Nobis te colentibus Erroris ab alea
Pacem et salutem. Tibi refert, Christe.

3. Vitae reddit sobriae

Per H o r a s. Sermone carnales,
Ad Piimam. Ad vias iustitiae

A. Non hie mercenarius Trabens bestiales.

Nee lupus crudelis 4. Magnus est in gloria

Fuit, sed vicarius Felix Leonhardus,
Domini fidelis. Tota in ecclesia
Ad Tertiam. Redolens ut nardus.
Ad Magnificat.
A. Leonhardus iugiter
Lucrando salutem A. Ave, Iesu, salus orbis,

De virtute fortiter Cunctis nostris assis morbis

Ibat ad virtutem. Vivax per remedium,
Leonhardi viva prece
Ad Sextara.
Nos ab omni mundans faece
A. Leonhardus triticum Peccatorum omnium
Erogat insignis Sic, ut sit aeterna quies
Conservis dominicum Nobis in te solo, qui 36
Et verbis et signis. Solus cordis gaudium.
B fol. 162 b sq.

12. De saneta Martha.

2. Crescat nobis gaudium
In 1. Vesperis. Marthae de natali,
Antiphonae.
Quae sumpsit exordium
Tribu de regali.
1. Universi iubilans
3. Viruit virtutibus
Gaude monarchia, Et fulgore morum
Fulget in te rutilans Per viam in omnibus
Ut sol Martha pia.
Currens mandatorum.
 7b —
4. Ista vernans moribus, 2. Exsultat viriliter
Fide et virtute Currens haec ut gigas,
Sit recens precatibus Iesu, quam feliciter
Nostra pro salute. Rore vitae rigas.

R. Solis amicta pallio, 3. Portas vestras tollite,

Martha, salve, eximia, Principes superni,
Dei complaces filio, Hospitam suscipite
In te est omnis gratia, Regis hanc aeterni.
Humilitas, sanctitas, 4. Tuis, Martha, labiis
Castitas, Gratia diffusa
Virtus, victoria, Corda reddit muniis
Fides, spes et Caritas, Divinis confusa.
Benignitas,
5. Marthae fortitudine
Temperantia,
Conturbantur montes,
Patientia,
Cuius sanctitudine
Spiritualis disciplina
Laetantur insontes.
Et oboedientia.
V. In Iesu, quem dilexisti, 6. Regis magna civitas.
Nostra solve crimina Martha laetabunda,
Tua per oramina, Tua cunctis sanctitas
Dulcis sponsa Christi. Est causa iucunda.

Ad Magnificat. Responsoria.

A. Pietate solita, 1. Corde toto sospita.

Martha fidelis, Iesu Christi hospita,

Plane dulcis hospita Genere regalis,
Domini de caelis. Martha felix, inclita,
Adesto tutelis, Per virtutum merita
Medelis et precibus, Angelis aequalis,
Salva nos ab omnibus V. Famae gaudet gloria,
Culpae corruptelis. Opum claret copia
Cunctis obstans malis.

A d Matutinum. 2. Angelorum dominum,

Invitatorium. Ad salutem hominum
Qui venit in mundum,
Adoremus dominantem Recepit hospitio
Christum, regem gloriae.
Martha cum solacio
Stola vitae laureantem
Praebens huic cor mundum,
Martham sacram hodie.
Hospitem tarn nobilem,
V.
Tarn desiderabilem.
In 1 . Nocturno.
3. Omnino amabilis
Antiphonae.
Hospita haec nobilis
1. Honore et gloria Christo minist rabat,
Purpuratur ista Secum ad obsequia
Gratulans in patria Venire comparia
Caeli citharista. Sororem optabat,
 — 77 —
V. Hospiti sufticere Responsoria.
Tanto, tuli opere 1. Haec ab inhdelibus
Mandom non putabat. Est iniecta ratibus
Pauca cum cohorte,
4. Servis et militibus, Remorum snbsidii,
Iustis pauperibas
et Ciborum solacii
Dapes praeparabat, Destiluta sorte;
Tali miDisterio V. Advehunt Marsiliam
Dei patrocinio Aquis, tunc Provinciam
Sedulo vacabat; Fidei dant portae.
V. Erga plura turbida.
Mentc tarnen vivida 2. Dentes equo lougior
Freqaenter sudabat. Draco, bove grossior,
Ceu spata babebat,
<^ui in amne latuit,

Transeuntes rapuit,
In 2. Nocturno.
Naves submergebat ;

Autiphonae. V. Tarn a saeva bestia

1. Divina iustitia Dei Martha gratia
De caelo prospexit, Populum solvebat.

Martham cum ad gaudia Iuxta quendam fluvium

3.
Caelorum evexit.
Tandem monasterium
Devote fundavit,
2. Eius sunt in montibus
Ubi haec ieiuniis,
Sanctis fundaraenta,
Precibus, vigiliis
Vixit nam legalibus
Domino vacavit ;

Praeceptis intenta.
V. Vitans castrimargiam
Solam parcimoniam
3. Novum Deo canticum Ardenter amavit.
Ista decantavit,
Super thronum caelicum 4. Iuvenis navigio
Qui hanc exaltavit. Quidam carens fluvio
Praesumpsit natare,
4. Nuntiant iustitiam Fluenti vi rapitur
Tuam, Martha, caeli Et morti addicitur
Populique gloriam Submersus amare;
Sermone fideli. V. Hunc de mortis funere
Festinat praepropere
5. Fecit mirabilia Martha suscitare.
Dominus salutis
Plantans inter lilia In 3 . Nocturno.
Hanc multae virtutis.
Ad Cantiea.

6. Dei testimonia A. Martha, non vocaberi6

Haec ut custodivit, Ultra derelicta,
Hinc in caeli curia Gloria, qua frueris
Et regnat et vivit. In caelis, amicta.
 — 78

Eesponsoria. 2. Omnis terra, Domino

1. Suae sacrae spiritus Deo iubilate,

Sororis divinitus Martham sine termino

Deo operante Laudibus ornate.

Receptus in patria
3. Deus, ad te vigilat
Est multa cum gloria
De luce fidelis
Martha conspicante,
Martha, tibi rutilat
V. Quae turbam astantium
Quae ut sol in caelis.
Hortatur ad gaudium
Voce gratulante. Caeli, benedicite
4.

2. Ante mortem gravibus Domino caelorum

Haec per annum febribus Et tarn sanctam iungite
Languens aestuavit, Choris angelorum.
Mortis videns aditnm
5. Tantis pro virtutibus
Suum statim obitum
Marthae tarn iidelis
Palam nuntiavit,
Iubilemus laudibus
V. Terrae carnis debitum,
Domino de caelis.
Deo autem spiritum
Suum praesentavit. Ad Benedictus.

3. Domine, egregias A. Cornu Deus hodie

Celebras exsequias In domo ecclesiae
Cum sancto Frontone Salutis erexit,
Felici et inclitae Marthae patrocinium
Marthae, tuae hospitae, Omne contra noxium
Divine Colone, Dum nobis direxit.
V. Hanc terrae cineribus
Vestris datis manibus
Fausta unctione. Per H o r a s.
Ad Primara.
4. Chlodovaeus Franciae
Rex in regis gloriae A. Redemptoris hospita
Fide baptizatur, Nostri gloriosa
Renum pestem patitur, Sua sit per merita
Bustum Marthae petitur, Nobis fructuosa.
Sospitati datur ;

V. Locum rex gratifieat,

Ad Tertiam.

Opibus magniticat, A. Salus mundi, Domine,

Hymnis veneratur. Per crucis mucronem
Tuo haec in nomine

In Laudibus. Deiecit dracouem.

Antiphonae. Ad Sextam.
1. Multo Martham induit A. Marthae prece Lazarus
Dominus decore, Gaudet suscitatus,
Cuius sedem posuit Quem vorarat tartarus
Magno in honore. Ad poenas paratus.
 79 -
Ad Nonam. 3. Inventam rex gloriae
A. Martha, Hörens lilium Ista margaritam

Hospitalitatis, Coronavit liodie

Dei placa filium Longius quaesitam.
Jsostris pro peccytis.
4. A Martha congeritur
Com virtutum schema,
In 2. V es per is. Ipsi superpouitur

Antiphonae.
[Splendens diadema].

1. Annua sollemnia Ad Magnificat.

Marthae recolentes
Aptemus ad gaudia A. In Deo raedullitus
Diva nostras mentes. Exsultat iam spiritus
Marthae generosae,
2. Virtutum monilibus Mole gratiose
Ista purpurata Solutus corporea
Unitur caelestibus Migrat ad aetherea
Deo semper grata. Regna gaudiose.

B fol. 170a sq. — In 2. Vesp. A 4, 4 fehlt eine Zeile.

13. De sancta Petronella,

In 1. Vesperis.
In 1. Nocturno.
Super Psalmos.
Antiphonae.
mater ecclesia,
Gaude et laetare, 1. Omnia sub pedibus
Quia natalitia Petronellae ponis,
Petronellae clarae Hanc, Iesu, caelestibus
Colit cum laetitia Collocans in thronis.
Caelum, terra, mare.
2. Iussa Dei lucida
Ad Magnificat.
Omni sine sorde
A. In sinu ecclesiae Petronella florida
Nata dulcis hodie Laeto complet corde.
Virgo Petronella,
Assit nobis, vivida 3. Portas vestras tollite,
Prece delens livida Principes caelorum,
Mentis nostrae fella. Virginem hanc iuugite
Choris angelorum.
Ad Matut inum.
Eesponsoria.
Invitatorium.
1. Te caelestis ierarchia,
Adoremus Dominum, Petronella, virgo fausta.
Mundi conditorem, Dulci laudans melodia
Christum, sponsum virginum,
Tua probat holocausta ;

Nostrum redemptorem.
 — 80 -
V. Iesus, princeps gloriae, Conatur diniere,
Suam margaritam Nititur polluere
Te coronat hodie Domum sanctitatis,
Diu concupitam. V. Caritate roseam,
Castitate niveam,
2. Floribus honoris fulta,
Dux iniquiiatis.
Fructibus virtutum culta,
In raente et corpore, 2. Pugnam innocentiae,
Petronella, virgo casta, Bellum pudicitiae
Pia prece nobis asta Clipeo prudentiae
Nunc et omni tempore, Victrix haec perfecit,
V. Caritate pupurata, Omni petulantiae
Castitate laureata Omnique laseiviae
Puritatis foenore. Se prorsus obiecit;
V. Triumphat hie castitas,
3. Aestuabat gravibus
Satanas defecit,
Petronella febribus
Superat integritas,
Annis pubertatis,
Deus hoc effecit.
Sanitate fungitur,
Dum in Deo figitur 3. Mali fugis fomitem
Gradu sanctitatis ;
Cum mundi procella,
V. Corpus parcimonia Flaccum spernis comitem,
Studet castigare, Felix Petronella,
Sine castrimargia Petis cum laetitia
Domino vacare. Polorum fastigia,
dulcis puella;
V. Vultus vernas gloria,
In 2. Nocturne
Rubens plus quam rosa,
Antiphonae. Omni plena gratia,

1. Tuis est in labiis Tota gaudiosa.

Gratia diffusa,
Virgo felix, noxiis In 3. Nocturne
Quae non es confusa.
Antiphonae.
2. Huius fortitudine
1. Magnus et laudabilis
Montes sunt turbati,
Dominus est nimis
Cuius sanetitudine
Tollens hanc instabilis
Caeli sunt laetati.
De mundi ruinis.
3. Virgo dulcis, civitas
2. Iusto lux exoritur,
Dei gloriosa,
Angelus laetatur,
Vitae lucet puritas
Haec dum mundo tollitur
In te gratiosa.
Et caelo locatur.
Responsoria. 3. Fecit mirabilia
1. Hostis innocentiae, Dominus caelorum,
Latro pudicitiae, Istam inter lilia
Praedo castitatis Plantans superorum.
 81 -
ßesponsoria. 3. Ita virgo virginem
1. Acceptis induciis Christum imitatur,
Hanc suis dum nuptiis Aspernatur hominem,
Comes postulavit, Deo ut fruatur.
Virgo morti debitum,
4. Petronella, filia
Deo reddit spiritum,
Dei o sacrata,
Qui cuncta creavit ;
Inter caeli lilia
V. Exactorem criminum
Flores transplantata.
Felici constantia,
Sponsum vincit virginum 5. Lilium convallium,
Cum precis instantia. Rosa caritatis,
Dei placa filium
2. Amoris haec passibus Nostris pro peccatis.
Virgo manicavit
Et Christo lampadibus Ad Benedictus.
Sumptis obviavit,
A. divina rosa,
Nam cum sapientibus
Petronella, fide pretiosa,
Vigilanscum segnibus lampas caeli,
Nunquam dormitavit ;
pro nobis voce fideli
V. Cum sponso caelestia
Iugiter exora,
Pernox ad convivia
salvemur mortis ut hora.
Iubilans intravit.

3. lampas luciflua,
In 2. Vesperis.
Vitae spargens lumen,
apis mellitiua Antiphonae.
Cordis pascens fruraen, 1. Haec est sine macula
Sacris ora precibus Ante Dei thronum,
Et nostris reatibus Sine mali facula
Veniam implora, Semper agens bonum.
V. Fidei ut lumine
2. Virgo felix sequitur
Noster intellectus.
Amoris dulcedine Agnum Dei, Christum,
Pascatur affectus.
Quocumque progreditur,
Mundum spernens istum.

3. ü n thronus eburneus
ir

In Laudibus.
Haec sit Salomonis,
Nescit, quid sit aureus
Antiphonae.
Calix Babylonis.
1. Gaude, virgo, nobili
4. Non oblita fasciae
Quia super aurum
Suae pectoralis,
Fers in vase fictili
Digno sponso gloriae
Caelestem thesaurum.
Digna conthoralis.
2. Fructum fers centesimum, 5. Domum mutans luteam
Dulcem et obesum. Se counit Deo,
In quo scimus plurimum Volat ad sideream
Delectare Iesum. Corde iubilaeo.
Dreves, Christanus Campoliliensis.
6
 — 82 —
Ad Magnificat. Digne sociata,

A. Laetare in gaudio, Consecrata lilio

Petronella grata, Vallis, Dei filio,

Caelesti tripudio Gaude, o sacrata.

' B fol. 163 b. — In Laud. A. 1 , 1 scheint der Sinn nobilis, der Reim
nobili zu fordern.

14. De 88. Simone et luda.

Ad Magnificat.
In 1. Vesperis. Sion, tripudia,
Ornant natalitia
Antiphonae. Quam apostolorum
mater ecclesia,
Thaddaei et Simonis,
1.
Iubilando lüde,
Qui calcarunt daemonis
Vires vi donorum,
Colens natalitia
Interventu quorum
Simonis et Iudae.
Tuo lotos sanguine,
2. Duo isti pugiles Sabbatum da, Domine,
Domini virtute Nobis sabbatorum.
Pugnaverunt stabiles
Mundi pro salute.
Ad Matutinam.
Invitatorium.
8. Dulcis quod es, Domine,
Adoremus unuin Deum
Isti gustavcrunt,
Psalmis, hymnis, latria,
Pro tuo se nomine
Simonem qui et Thaddaeum
Ultro impenderunt.
Beavit in gloria.
4. Alabastrum frangitur
In 1. Nocturno.
Ut in morte horum,
Vis unguenti spargitur Antiphonae.
Usui multorum. Dei narrant gloriam
Simon et Thaddaeus,
5. In caelesti patria
Ad caeli laetitiam
Nobis, Iesu, dona
Quos vocavit Deus.
Horum pro victoria
Regnum cum Corona. Multa tribulatio
Iustos flagellavit,
R. Regem Babyloniae De qua miseratio
Sancti idolatriae Dei hos salvavit.
Trahunt ab errore
Super terram principes
Salubri labore,
Eos statuisti,
Quem baptismi gratia
Domine, municipes
Confirmat in latria
Quos caeli fecisti
Et Dei amore;
V. Diro cum fervore Kesponsoria.
Quos fera gens obruit, Supernus agricola,
Horum rex mox construit Terrae factus incola,
Templum in honore. Vineam plantavit,

In qua operarios
Hos tuos et alios
Plurimos locavit,
V. Quorum fructus prospere
Me'ssium in opere
Se centuplicavit.
2. Per Mesopotaraiam
Pontique provinciam
Iudas praedicavit,
Per Aegypti patriam
Verbi Dei gratiara
Simon promulgavit
V. Uterque in Persidam,
Ritu adhuc perfidam
Gentili, meavit.
3. Botrum portant inclita
De terra pollicita
Duo viri isti,
Quo stupentes faciunt
Omnes et alliciunt
Ad amorem Christi;
V. Extra multa milia
Botrus hie electus,
Inter eaeli lilia
Pascitur dilectus.
In 2. Nocturne
Antiphonae.
1. Deo nostro psallite,
Psallite recenter,
Cum sanetis his psallite
Omnes sapienter.
2. Nobis esto, Domine
Deus. turris fortis
Istorum iuvamine
Contra ducem mortis.
3. Nuntiarunt opera
Pietatis Dei
Ducentes ad aethera
Multas gentes ei.
Responsoria.
1. Istae duae nobiles
Ex argento ductiles
Tubae sonuerunt.
— 83 —
Suis salutaribus
Totum mundum voeibus
Recenter moverunt ;
V. Excitant ad proelia
Cuncta contra vitia,
Quotquot crediderunt.
2. Thaddaeus cum Simone
Duos magos daemone
Plenos confuderunt,
Persidae de finibus
Signis et virtutibus
;
Illos propulerunt;
V. Vitae spreto famine
Erroris se sarcinae
Magi subdiderunt.
3. Isti duo proceres
Zizauias veteres
Orbis eradicant,
Qui sicut sol micant,
Per agrum dominicum
Panem evangelicum
Parvis cum masticant,
V. Verbi Dei framea
Fidei ab area
Errores extricant.
In 3. Nocturno.
Antiphonae.
1. Istorum sunt strenua
Virtute confraeta
Peccatorura cornua
Et ad nil redaeta.
2. Nuntiant iustitiam
Regis angelorum
Edocentes latriam
Ritusqne iustorum.
3. Dei testimonia
Hi custodierunt,
Hinc digne caelestia
Regna meruerunt.
6*
 — 84 —
Kespousoria. 4. Deo benedicite,
Spiritus iustorum,
1. Ecce, luminaria
Ora laudi solvite
Duo tri egregia,
Sic apostolorum.
Simon cum Thaddaeo,
Orbem de caligine
5. Cordibus et voeibus
Culpae solvunt, lumine
Ditant iubilaeo,
Cum istis praecelsis
Attollamus laudibus
V. Plura bestialia
Per virtutum studia
Deum in excelsis.

Reddunt corda Deo.

Ad Benedictus.

2. De cuiusdam filia A. Benedictus oriens,

Ducis de luxuria Verae lucis sator,
Proles geueratur, Cruce nobis moriens,
Levita castissimae Aevae vitae dator,
Vitae ob boc pessime Virtutis amator,
Innocens damnatur; His intercedentibus
V. Excusant apostoli, Sis nobis precantibus
Tabescunt malevoli. Dulcis consolator.
Levita salvatur.

3. Quadraginta milia
Per Ho ras.
Spreta idolatria
Deo crediderunt,
Ad Primani.
Suis fractis statuis
Relictisque vacuis A. Devastantes vineas
Daemones fugerunt, Vulpes propulerunt,
"V. Templorum pontifices, Corrodentes tineas
Canini carnitices, Corda mactaverunt.
Sanctos mactaverunt.
Ad Tertiam.

A. Digne in memoriam
In Laudibus. Hominum vertuntur,
Antiphouae. Caeli digne patriam
Qui ingrediuntur.
1. Sanctos istos Dominus
Induit decore,
Ad Sextani.
Quorum nibilominus
Laus est in honore. A. Isti sicut lilia
Germina dederunt
2. In conspectum Domini Et in caeli curia
Cum istis intremus Fructus protulerunt.
Ipsiusque nomini
Laudes iubilemus. Ad Nonam.

3. Jniqua loquentium A. PoM. iuneti civibus

Ora obstruxerunt Apud regem caeli

Et sie caeli civium Prece nobis omnibus

Chorum intraverunt. Succurrant fideli.
 — 85

In 9. V es p e r i s. Viriutum cbarismata
Antiphonae. Plurima sparserunt,

1. Sagenaui dominicam
Ad vera sie sabbata
Flures conduxerunt.
Mundo immerserunt,
Multam qui barbaricam
Gentem prendiderunt. Ad Magnificat.

2. Conservis dominicam
Dignis et indignis A. Sacro cum ternario
Erojarunt triticum Salubri binario
Et verbis et signis. Dulcis est iunetura,
Sacra nobis trinitas
3. Erit in memoria
Sit et haec dualitas
Laus borum aeterna,
Opern largitura,
Data enim gloria
Cuius in trifaria,
Est eis superna.
Immo quadrifaria
4. Duo omnia
isti Orbis partitura
Domini mandata Felix fit memoria,
Mundo per eloquia Laus, honor et gloria
Vulgaverunt grata. Nunquam transitura.
B fol. 169 a sq.

15. De saneto Udalrico.

In 1. Vespcris. Exora Dei tilium,

Super Psalmos. Nos ut post boc exsilium
In tbrono locet gloriae.
A. Exsultet Alemannia,
Quam ornant natalitia
Udalrici clari, Ad Matutinam.
Clara cuius praeconia
Invitatorium.
Cläre promit ecclesia
Ad mare de mari. Regem regem adorantes
Hymnis, psalmis et canticis
R. Mira claret caritate
Agamus festum ovantes
Iste Dei famulus,
Udalrici pontificis.
Et in tanta claritate
Omnis stupet oculus,
Quem digna sollemnitate
In 1. Nocturno.
Omnis colit populus, Antiphonae.
V. Cuius prorsus inclita
1. Fructum salutiferum
Cum virtute merita
Vir Dei beatus
Laudis vulgat titulus.
Apprebendit veterum
Ad Magnificat. Iter imitatus.

A. Flos Udalrice praesulum, 2. Voce viva praedicat

Speculator et speculum Domini praeeeptum,
Militantis ecclesiae, In quo fore indicat
Lux caelestis patriae, Se Deo aeeeptum.
 — 86 —
3. Iesu, dulcis Domine, 3. Honore et gloria
Quid multiplicantur, Eum coronavit,
Qui erroris fulmine Plurima quem gratia
Hunc calumniantur ? Dominus ditavit.

Responsoria.
Responsoria.
1. Isaac eximia
1. Christum quasi sapieus
Nato surgunt gaudia., Architectus iaciens
Laetantur amici ;
Sibi fundamentum,
Amici ecclesiae Super quo fideliter
Gaudent ortu hodie Fundat gemmas pariter,
Sancti Udalrici,
Aurum et argentum;
V. Cuius quidem inclitis
V. Udalrico iugiter
Conteruntur meritis
Fuit et feliciter
Omnes inimici.
Christus alimentum.
2. Udalricus dulcibus 2. Mare rubrum libere
Theoriae fructibus Siccato itinere
Se totum replebat, Transeunt Hebraei,
Amoris dum passibus Udalricus fluidam
Scalam Iacob partibus Aquam ceu per aridam
In summis tangebat; Transit ductu Dei;
V. Donis pro caelestibus V. Iubet, haec ut visio
Omnia pauperibus Claudatur silentio,
Sua porrigebat. Pater magnae spei.
8. Racbelis amplexibus 3. Hie fugit et conditur
Iste dulcioribus Ut Iesus, cum quaeritur
Cupiens potiri, A turbis ad regem,
Liae se laboribus Ne surgat in praesulem,
Saepe gravioribus Fugam rapit exsulem
Sensit impediri. Iesu sequens legem;
V. In die fidelibus V. Udalricus humilis
Cum Martha laborat, Dammae miti similis
Cum Maria noctibus Christi ornat gregem.
Legit, psallit, orat.

In 2. Nocturno. In 3. Nocturno.

Antiphonae. Antiphonae.

1. In spe singulariter 1. Domine, quis habitat

Iste constitutus In tua taberna?
In bono stat firmiter Iste, quem nobilitat

A Deo adiutus. Caritas fraterna.

2. Verba huius percipis, 2. Cordis desiderium

Deus deoram, Tributum est ei

Ipsum quando suscipis De munificentia

In sortem sanctorum. Miserentis Dei.
 87 -
3. Accepit a Domino 3. Sanctus praesul vigilat
Bcnedictionem De luce ad Deum,
Intrans sine termino Satanas cum sibilat
Caeli mansionem. Callidus in eum.

Responsoria. 4. Sacerdos hie Domini

Deo benedixit,
1. Non in terrae gremio
Strenue temptamini
Texit nee sudario
Quia contradixit.
Creditum talentum,
Sed hoc sparsit largiter, Laudavit in tympano
5.
Domino utiliter
Pontifex fidelis
Lacra ferens centum; Et chordis et organo
V. Sic Euge dominicum Dominum de caelis.
Audivit et caelicum
Intravit conventum. Ad Benedictus.

2. Praesulis officium, A. In mortis caligine

Curarum negotium Yisitasti, Domine,
Extra peragebat, Nos per mortem crucis,
Non tarnen claustralium Iesu, fons lucis,
Devotorum Studium Udalrici inclitis
Intus deserebat, Precibus et meritis
V. Sed pro Dei populi Omne contra noxium
Causa curae saeculi Vivax patrocinium
Totum impendebat. Dans nobis caducis.

3. Ad cubandi requiem
Non plumae mollitiem
Antistes quaerebat Per Horas.
Et coneupiscentiam
Carnis per duritiam Ad Priraam.

Sagorum frangebat, A. Primum iste quaesiit

V. Ut Helias sobriam Praesul regnum Dei,
Semper alimoniam Laetus ergo subiit
Praesul requirebat. Regnum requiei.

Ad Tertiam.
In Laud ibus.
A. Hora datus tertia
Antiphonae.
Spiritus in igne
1. Udalricus omnia
Honore et gloiüa
Sprevit mundo grata,
Replet istum digne.
Cui nunc in gloria
Sedes est parata. Ad Sextant.

2. In conspectu Domini A. Pro misericordiae

Gaudens introivit, Studiis amicus
Eius quia nomini Fit auctoris gratiae
Laetanter servivit. Praesul Udalricus.
 Ad Xonam. Cuius iussis paruit
Iste quia floruit
Opere tideli.
A.
In bonis, ad nonum 4. Hostiam sacrificat
Sublimari meruit Udalricus laudis,
Angelorum thronum. Quem faex non vilificat
Sataninae fraudis.
In 2. Vesperis.
5. Sacerdotem induit
Antiphonae. Istum salutari
1. Sedeat hie pontifex Deus, qui nos voluit
Ut ad dextram Dei, Per hunc exemplari.
Oranis boni artifex,
Ad Magnificat.
Deus dedit ei.
A. decus ecclesiae,
2. Populo dominico pastor egregie,
Domini virtutem Dei amice,
Verbo evangelico Felix Udalrice,
Pandit ad salutem. Cuncta cordis impia
3. Beatus hie meruit Nostri tua expia
Dominantem caeli, Prece subventrice.
B fol. 166 a sq.
 III.

SEQUENTIAE.
 1. De sancta Agnete.

1 a. Gaude, Sion, laetabunda, Ib. Gaude, caelum, terra plaude,

Virgo felix et fecunda, Festum, ecce, plenum laude
mater ecclesia, De Agnae victoria.

2 a. Gaude ergo, mente cana, 2 b. Gaude, dulcis sponsa Christi,

Vultu decens, fide sana, Mundi faces quae vicisti,
Agna agni filia. Felici industria.

3 a. Gaude, dum de scholis redis, 3 b. Gaude, tu praefecti natum

Nuptiis assensum foedis Contemnis suumque datum
Ut des, fit instantia. Salubri constantia.

4 a. Gaude, proiecto mortali 4 b. Gaude, veste denudata

Sponso nubis iramortali, Spernens deos es ornata
Damnas transitoria. Plus crinis decentia.

5 a. Gaude, dura prostibularis, 5b. Gaude, stola candes tota,

Non foedaris tactu maris Domus turpis fit devota
Nee carnis miseria. Angeli praesentia.

6 a. Gaude, quem libido caecat, 6 b. Gaude, per te vitae datur

Sponsum tuum fallax necat Tuus sponsus et testatur
Daemonis nequitia. Dei mirabilia.

7 a. Gaude, in flammam proieeta 7 b. Gaude, dum transgutturaris,

Laudas Deum, stans ereeta, Agna, agno complantaris
Nee sentis incendia. Inter caeli lilia.

8 a. Gaude, sie perdendo mortem 8 b. Gaude, felix et beata,

Transis in vivorum sortem Nos duc ad diu optata
De mundi malitia. Caelorum palatia.

B fol. 165a sq. — „Sequentia". Unmittelbar vorher der Tropus:

„Alleluia". V. Candidior es nive nitidior es lacte rubieundior es ebore
—
, ,

antiquo, es pulchrior sapphiro, Agnes, agni gloria". Alle Sehlufszeilen der

Halbstrophen reimen in ia.
 — 92 —
2. De sancto Altmanno.

1 a. Gaude, caeli ierarchia, Ib. Omne discedat molestum,

Muadi gaude monarchia Ad sacrum Altmanni festum
De Altmanni gloria, Nulla desint gaudia.

2 a. Altmanne sacer et clare, 2 b. Dei gregis tu dux aequus,

Caelum clamat, terra, mare Mundi lampas, caeli decus,
Te dignum antistitem ;
Vitae tenes tramitem.

3 a. Mira clares caritate, 3 b. Admirandum sanctitate

Et in tanta claritate Digna te sollemnitate
Omnis stupet oculus, Laudis vulgat titulus.

4 a. Sapiens ut architectus 4 b. Gemmas, aurum et argentum

Tibi Christum spe profectus Tale super fundamentum
Fundamentuni dedicas, Prudenter aediticas.

5 a. Summis scalam Iacob horis 5 b. Nee ex ipsis captas laudes,

Ascensu tangis amoris Belial nam fallis fraudes
Theoriae fructibus Aequitatis passibus.

6 a. Die cum Martha laboras, 6 b. Dulci Racheiis amplexu

Nocte cum Maria oras Frui volens Liae nexu
Uniens te superis. Praepediris operis.

7 a. Sic de laci-imarum valle 7 b. Ubi plus quam verni flores

Gratiarum scandis calle Aeterno cum fruetu flores
Ad caeli fastigia. Inter vitae lilia.

8 a. Eia, Iesu Christe, tibi 8 b. Tuae sortis coheredes.

Libro vitae da conscribi Tecum ut carpamus sedes
Nos Altmanni precibus Cum electis omnibus.

B fol. 168 b sq. — Vgl. die Sequenz auf Leonhard, Nr. 10. Vorher
als Tropus zum Alleluia:

Pennis volas gratiae

Hac de valle misera,
Pontifex egregie,
Altmanne, ad aethera,
Pia prece hodie
Nostra dele scelera.

3. De saneta Anna.

1 a. Gaude, admirabilis, 1 b. Moribus traetabilis,

Gaude, venerabilis Genere speetabilis.
Anna, Dei gratia. Stirpe nata regia.

2 a. Gaude, austro purior. 2 b. Viola floridior,

Lace solis clarior, Balsamo praestantior
Candes plus quam lilia, Virtutum fragrantia.
 — 93 -
3a. Gaude, data nuptui 3 b. Tali apta statui
Legis pares ritui Vitae instas fruetui
Salubri frequentia, Felici coustantia.

4 a. Gaude tu, quae talibus •ib. Piis solve preeibus

Et plus miris ttoribus A eulpis nos omnibus
Vires ab infantia, Et omni angustia.

5 a. Gaude, quae miseriam 5 b. Nobis da victoriam,

Post haue petis patriam Ut post hanc militiam
Et polorum gaudia, Laetemur in gloria.

13 fol. 166 a. „Sequentia" Mel. : Veni sanete Spiritus.

Voraus geht der Tropus zum Alleluia :

Auuam, vitem gratiae,

Rex supernae patriae
Transplautavit hodie
In vineam gloriae.

4. De saueto Bartholoniaeo.

1 a. Bartbolomaeus sacratus, Ib. Ubi magnis et minutis

Mundo carus, Deo gratus, Doctrinam sparsit salutis
Vexillo crucis armatus Viam edocens virtutis,

Indiana ingreditur, Error oranis solvitur.

2 a. Praedicantis quidem more 2 b. Hortatur, ut Christo regi

Divino perfusus rore Iungantur suoque gregi ;

Exemplis, ope et ore Statim parent eius legi,

Dei laudes loquitur. Satanas obruitur.

3 a. Ob hoc sanetus fustigatur 3 b. Huius prece ut, benigne

Et vivus exeoriatur, Iesu, salves nos ab igne
Dire cruci conclavatur Orci, vere tibi digne
Capiteque plectitur. Laus novella prorcitur.

B fol. 171b. — Mel.: Verbum bouuni. — Als Tropus super

Alleluia geht voraus:

Felix o Bartholomaee,
Bestiae ne nos leteae
Orci tradant ignibus,
Nostris sed eulpis deletis
Iungamur, exora, laetis
Ut supernis coetibus.

5. De saneta Caecilia.

1 a. Gaudeat ecclesia, Ib. Felix o Caecilia,

Tua natalitia Virtute egregia
Celebrantur hodie. Sponsa regis gloriae.
 — 94 —
2 a. Ieiunabas biduo 2 b. Devotum per Studium
Pariter et triduo Christi evangelium
Vitae tuae tempore, Gerebas in pectore.

3 a. Diebus ac noctibus 3 b. Corpus tuum pluribus

Non cessas ab actibus Tu asperitatibus
Divini colloquii, Domasti cilicii.

4 a. Fidei consortio 4 b. Iudicem Almachium

Iungis cum Tiburtio Dolosum et impium
Tnum sponsam libere, Superasti prospere.

5 a. Cum palma martyrii 5 b. Tuis ubi dulcibus

Caeli fores atrii In aevum precatibus
Laetanter ingrederis, Uniamur superis.

B fol. 169 b. — Mel.: Veni sancte Spiritus. — Tropus super Alleluia:

Tbronus cum ebumeus
Tu sis Salomonis,
Nescis, quid sit aureus
Calix Babylonis
O clara Caecilia.

6. De sancto Colomanno.

1 a. Laetabuudus Ib. Totus mundus

Fidelis in caelis coetus Volenter decenter laetus
Iucundetur, Moduletur

2 a. Cholomanni variam 2 b. Qui relinquens Scotiam

Pugnam et victoriam Casu venit Austriam
Gaudiosam. Fructuosam.

3 a. Explorator creditur, 3 b. Serram addunt cruribus

Flagris diris caeditur Cum tormentis pluribus
Christi miles, Hostes viles.

4 a. Suffocatus resteo 4 b. Nullo nocens vitio

Cholomannus laqueo, Finitur suspendio
Viret restis. Dei testis.

5 a. Multandus obticuit, 5 b. Coherens constantiae

Innocens occubuit, Non cedit iniuriae,
Suum non aperuit Domum subit gloriae
Os ut agnus. Martyr magnus.

6 a. Princeps pacis, Iesu, 6 b. Et ad sabbatorum

Libera ab esu Sabbatum polorum
Infernalis Prece perduc
nos tyranni, Cholomanni.
 — 05 -
B
168a.fol. —
Auch in: Miss. ms. Mellicense saec. 14. Cod. Mellicen.
1057. —
Missale Pataviense imp. Viennae 1503. Mel. Laetabuudus. — :

Als Tropus super Alleluia geht in B voraus:

Nostra dele vitia

Precibus benignis,
Cholomanne, gratia,
O marryr insignis,
Regnemus in gloria
Ut cum Deo dignis.

7. De sancta Dorothea.

la. Stetit,Iesu, pro te, bone, Ib. Vomit in hanc praeses dirus
Dorothea in agone, Durarum minarum virus,
Spe mercedis et coronae Risus ipsam comit mirus
Ad mortem oboediens. Illum plus deiciens.

2 a. Sponsum suum, suae mentis 2 b. Mortis ridet in tortura,

Lumen, Iesum in tormentis Caelos ardet mente pura,
Laudum colit incrementis Nulla mundi sibi cura,
Sitiens raartyrium. Horrens hoc exsilium.

3 a. Dorothea, decollata 3 b. Nos ad tantum duc solamen

Ad polorum migrans prata Tuum felix per iuvamen,
Lilia cum rosis grata Tecum ut psallamus Amen
Colligis cum gaudio. Cordis cum tripudio.

B fol. 172 b. — Mel.: Verbura bonum. — Voraus geht als Tropus

super Alleluia :

Fulgens in ecclesia
Meritis et signis,
Dorothea, gratia
Felix et insignis,
Nostra dele vitia
Precibus benignis.

8. De sancto Erasmo.

1 a. Caelum, gaude, 1 b. Pari laude,

Erasmi novella laude terra tenella, plaude,
Cane festa, Cedant maesta.

2 a. Erasmus industria 2 b. Ibidem caelestium

Subiit silentia Meruit colloquium
Eremorum; Angelorum.

3 a. Tandem Hagris caeditur 3 b. Respondet intrepide

Dei pugil, sistitur Vir sanctus et lepide
Tribunali ; Expers mali.
 96 —
4 a. Verbis iussus subdolis, 4 b. Cum sprevisset idola,
Offerat ut idolis, Pravis fit parabola
Est beatus. Fustigatus.

5 a. Carceri intruditur, 5 b. Flammea induitur

Multo ferro premitur, Toga, spata caeditur,
Carcer, ferrum solvitur Gaudens sie ingreditur
In favillam. Vitae villam.

6 a. Erasmi nos prece 6b. Duc virtute plenos

Cunctoram a faece, Menteque serenos
Iesu solve Ad gaudia
peccatorum ;
gaudiorum.

B fol.172a. —
Mel. Laetabundus. —
Aus anderer Quelle Anal. IX,
—
:

149. Als Tropus super Alleluia geht vorher:

Caritate vulneratus
Cruoreque rubricatus,
Ense diro coronatus,
Martyr Erasmus beatus,
Lucis intrat patriam.

9. De sancto Georgio.

1 a. Caelum, terra, mare, gaude, Ib. In Georgii natali

Arbor, herba, gerama, plaude, Omni spreto fönte mali
Spirans omne, vaca laude Glorianter spiritali
Salubri tripudio. Iucundemur gaudio.

2 a. Annis quidem iuventutis 2 b. Corde tandem iubilaeo

Moribus vernans virtutis
Volat ad fora salutis
Voce, corde, opere.
3 a. Dacianum expugnavit
Satanamque fide
Contra euneta triurapbavit,
Dignus vitae gloria.
Fuso sanguine pro Deo
Regnat et vivit cum eo
Nunc et omni tempore.
3 b. Sanctum ergo venereraur
stravit, Tantum omnes et miremur,
Actus eius imitemur
Felici constantia.

B fol. 173 b. — Mel.: Verbum bonum. — Vorher geht als Tropus

super Alleluia:
Tuus, Iesu, hie athleta
Suo fuso sanguine
Rubra mundi transit freta
Tuo fulgens nomine,
Georgius.

10. De sancto Leonliardo.

1 a. Glorietur orbis totus, Ib. Omne discedat molestum

Leonardus, Deo notus, Et ad Leonardi festum
Iam regnat in gloria. Nulla desint gaudia.
 !>7 —
Ja. Leonarde, te, o clare, 2b. Dei plebis tu dux aequus,
Caelum clamat, terra, mare Mundi lampas, caeli decus,
Christi dignum militem. \ itae tenens tramitem.

3 a. Mira clares caritate 3b. Admirandum sanctitate

Et in tanta claritate Digna te sollemnitate
Oninis stupet oculus. Laudis vulgat titulus.

4a. Sapiens ut architectus 4 b. Gemmas, aurum et argeutum

Tibi Christum spe profectus Tale super fundamentum
Fundamentum dedicas. Prudenter aedihcas.

5 a. Summis scalam Iacob horis 5 b. Nee ab ipsis captas laudes,

Ascensu tangis amoris Belial nam fallis fraudes
Theoriae fructibus. Aequitatis passibus.

6 a. Die cum Martha laboras, 6 b. Dulci Racheiis amplexu

Nocte cum Maria oras Frui volens Liae nexu
Uniens te superis. Praepediris operis.

7 a. Sic de lacrimarum valle 7 b. Ubi plus quam verni Hores

Gratiarum scandis calle Aeterno cum fruetu flores
Ad caeli fastigia, Inter vitae lilia.

8 a. Eia nos, o Christe, tibi 8 b. Tuae sortis coheredes

Libro vitae da conscribi Tecum ut carpamus sedes
Leonardi precibus, Cum electis omnibus.

B fol. 163a. —
Ib. 3 Ntülum desit gaudium, gegen den Keim. Zum —
Teile identisch mit der Sequenz auf Altmann Nr. 2, Gau de caeli Lerar-
chia. —
Voraufgeht der Tropus zum Allel uia:
Liberator captivorum,
Dissipator catenarum,
Leonarde, spes vinetorum,
Nostrarum dele eulparum
Tua prece vesaniam.

II. l>e saneta Martha.

1 a. In caelesti ierarchia 1 b. Labentis mundi nos horis

Mulcens pangit symphonia suum canoris
Fibris et
Marthae natalitium. Promamus praeconium.

2 a. Martha, dulcis et beata, 2 b. Vultu clares, lingua flores,

Regia de tribu nata, Sponsi curris post odores
Omni laude dignior. Aquilis velocior.

3 a. Paradoxe per decorem 3 b. Extendis et non in vanum

Mentis tuum ad amorem Largam universis manum
Trahis Deum dulciter. Pie et feliciter.
Dreves, Christauus Campoliliensis.
 98 —
4 a. quam felix et insiguis, 4 b. Iesum, mundi salvatorem,
Quae tarn miris fulges signis, Tuum quidem dilectorem,
Insignit ut ratio; Colligis hospitio.

5 a. Paganismi nexu captos 5 b. Lazarus quatriduanus,

Legi Christi reddis aptos Ut vis. suscitatur sanus,
Verbi Dei pabulo; Mortis ab ergastulo.

6 a. Saevum exsufflas draconem 6 b. Animam tuae sororis

Crucis sanctae per mucronem De loco vides maeroris
Gaudium dans omnibus; Caeli iungi civibus.

7 a. Iuvenem mersura de nece 7 b. Ferum Clodoveum regem

Pia suscitasti prece Fidei ducis ad legem
Virtute inolita. Sospitate reddita.

8 a. Laudes, Iesu, damus tibi, 8 b. "Vitatis ut poenis mortis

Prece Martbae iube scribi Canamus Sion in portis
Nos in vitae pagina, Angelorum carmina.
B fol. 170 b. — Als Tropus super Alleluia geht voraus
O vera meridies,
O sincera requies,
Iesu, omne bonum,
Colloca supplicibus
Marthae nos precatibus
Ad caelestem thronum.

12. De sancta Petronella.

1 a. Ave, Sion filia, Ib. Dei promptuarium,

Agni tympani Stria, Spiritus sacrarium,
Virgo tota vivida, Petronella florida.

2 a. Vitae sequens tramitem 2 b. Flaccum spernis comitem,

Altum vitas gurgitem Omnem vincis fomitem
Mundanae fallaciae, Carnalis laseiviae.

3 a. Holofernis dexteram 3 b. Manum nobis porrige

In caput non perperam Et ad vitam dirige,
Extendisti prospere ;
Virgo, veni propere.

4 a. Nostra corda sordida 4 b. Omne malum remove,

Lavans sana morbida, Omne bonum promove
Sustenta debilia. Salubri industria.

5 a. Tua per precamina 5 b. TJbi tecum iugiter

Demum sie ad eulmina Fruamur feliciter
Ducamur caelestia, Vultus Dei gloria.

B fol. I<i4a. — Mel.: Veni sanete Spiritus. — Als Tropus super

Alleluin «reht voraus:
 — <»•> —
Hanc rosam ecclesiae
Kex, Deus deorum,
Transplantavit hodie
In caelo caelorum.

13. De ss. Simone et Inda.

1 a. Plausu cordis iubilaeo Ib. Ad gentem qui contumacem

Iubilemus omnes Deo, Missi divam ferunt pacera,
Simoni qai et Thaddaeo Collustrantes hanc per facem
Stolas dedit gloriae. Scintillantis gratiae.

2 a. Mentes harum bestiales 2 b. Tanta post praecelsa mira

Ritusque mutant brutales, Fera saevae gentis ira
Plures Christi iugo tales Sanctos nece finit dira
Subdendo feliciter. Saeviens atrociter.

3 a. Duces tales et pastores 3 b. Ut in caeli ierarchia

Nostros sua prece mores Cum turma sanctorum dia
Corrigant et nos ad fores Voce concinamus pia
Caeli vehant curiae, Carmina laetitiae.

B fol. 169 b. Mel.: Verbum bonum. — Als Tropus super

Alleluia:

Plenum cordis gaudium,

Iesu, salus omnium,
Nostri miserere,
Contra vires daemonis
Thaddaei et Simonis
Prece nos tuere.

14. De sancto Udalrico.

1 a. Gaude, caeli curia, Ib. Gaude, orbis orbita,

Recolens sollemnia Sole tanto praedita
Udalrici praesulis, Lucem dante populis.

2 a. Gaude, gaudens gaudio 2 b. Gaude libens promere

Tarn claro de filio, C^rde, ore, opere
mater ecclesia. Tarn sancti praeconia.

3 a. Gaude, sacer inclitis 3 b. Gaude, qui ieiuniis

Udalrice meritis Instas et vigilüs
Florens ab infantia. Flocci pendens noxia.

4 a. Gaude, verbi framea 4 b. Gaude, lingua aurea

Facis, Dei vinea Fidei ab area
Ne sit hortus olerum. Yepres vellis scelerum.
7*
 luu —
5 b. Gaude, dives gloria,
5 a. Gaude, plenus gratia,
Mentis nostrae spuria Nos Deo consocia
In caelesti patria.
I
Tua prece expia.
B fol. 169a. — Mel.t Veni sancte Spiritus. — Als Tropus super
Alleluia geht vorher:
Devota per dramata
Dulcibusque modulis
Exempla et dogmata
Udalrici praesulis
Vulgantur per climata
Mundi cunctis populis.
 IV.

RHYTHMI.
 1. De sanctissima Trinitate.

1. Ave, pater omnium 3. Ave, sancte spiritus,

Rerum causatarum, Omnis boni dator.
Fontale principium Imploro medullitus
Et finis ipsarum, Te ego peccator,
To mearum sordium Ne me incompositus
Et miseriarum Voret mortis lator.
Mundator, da dulcium Veni mihi caelitus,
Fontem lacrimarum. Pius consolator.

2. Ave, plenum gratia 4. Ave, felix unitas

Verbum incarnatum, In tribus personis,
In mea memoria Desit mihi foeditas
Iugiter sis gratum, Per te Babylonis,
A me fuga otia Abscedat severitas
Et omne peccatum, Dira aquilonis
Me tecum in gloria Me det laetum bonitas
Gaudeam locatum. Veri Salomonis.

5. Ave, sancta trinitas,

Unus tarnen Deus,
Fugiat me pravitas,
Tu sis amor meus,
Assit mihi puritas,
Ne sim ultra reus,
Sim semper, o trinitas,
In te iubilaeus.

A fol. Ib. — Aus anderen Quellen bereits Anal. III, 172.

2. De Patre.

Ave, pater omnium Ave, pater caelica

Causa causatorum, Spargens cunctis dona,
Tu, cum promptuarium Tu quidem mirifica
Sis universorum, Iustis es Corona.
Morum mihi Studium Me ergo fortifica
Confer honestorum, Omnia ad bona
Ne constringar hostium Sic, ut non ad toxica
Loris funestorum. Sit mens mea prona.
 — 104

3. Ave, pater luminum, 4. Ave. pater, cordium

Deus deorum, Pax iucundativa,
Te testatur Dominum Es ad clamantium
te
Suum vox cunctorum, Totus salus viva.
Exaudi precaminum Mihi patrocinium
Clamorem meorum. De caelis deriva,
Ut fiam solaminum Ut tela laedentium
Particeps tuorum. Me spernam nociva.

Ave, pater, gaudia

Qui das gaudiorum
Super mella dulcia
In regno caelorum,
Fugans a me noxia
Omnium malorum
Concivem in gloria
Me fac angelorum.

A fol. 2a.

3. De Filio.

1. Ave, Iesu, lux exorta, 3. Ave, Iesu, flos honoris,

Dele mala iam suborta, Decor omnis tu decoris,
In me plana, quae sunt torta, Quem circumdat vis doloris,
Mortis procul absit porta. Me foveto cunctis horis.

2. Ave, Iesu, robur meum, 4. Ave, salus, quam tenemus,

Protectorem solum Deum Aufer mala, quae timemus,
Te adoro, salva reum, Ut te, Iesu, fac, amemus
Ne devincat hostis cum. In aeternum et laudemus.

5. Ave, Iesu ac dignare

Me bellantem adiuvare,
Hostem possim ut fugare
Eins gressus supplantare.

Anal. 111, 171 sq. —

Dies Lied fehlt in den Lilienfelder Handschriften;
die Abfassung desselben durch Christanus wird indes durch diesen Umstand
nicht ausgeschlossen, da die absolute Vollständigkeit von A unerweisbar ist.

4. De Filio.

1. Iesu, ave, fax amoris, 2. Eia, Iesu, nomen gratum,

Dulcis recordatio. Finis et principium,
Melos auris, favus oris. Nomen sanctum et beatum,
Cordis iubilatio, Complens desiderium.
Solamen mei maeroris, Medicameu delicatum
Mea exsultatio, Dans salutis gaudium.
Humani merces laboris Finem bonum et optatuni,
Tu, ad te confugio. Palmae praesta bravium.
 — 105 —
Salus mundi, praedo mortis. 4. Vita mea, amor meus,
Via, vita, veritas, Dulcis et dulcissirae,
Princeps pacis, Deus fortis. Jesu,tili Dei, Deus,

Iesu, mentis sanitas. Frater amantissime,

Inferni ne claudar portig, Ad te clamo ego reus.
Mihi desit foeditas, Subveni citissime,
Tuae consors ut sim sortis, Xe me vincat Iebusaeus
Omnis assit puritas. Impugnans nequissime.
ö. Salvans amor, Iesu care.
Dei sapientia,
Non permittas degustare
Mortis me supplicia,
Veni et noli tardare,
Mea spes et gloria.
Dcduc me trans mundi mare
Ad caeli palatia.

A tbl. 78 a. Venrl. Anal. III, 172.

5. De Spiritn ^ancto.

1. Ave, sancte spiritus. Ave. qui apostolis

Omnium creator, In lingua donaris.
Mundo missus caelitus Nam benignos incolis
Boni inspirator. Hisque delectaris.
Mihi sis paraclitus. Angelis ne subdolis
Hoc est consolator. lungar et avaris,
Ne causam interitus Me iunge caelicolis,
Mihi det temptator. Quibus conversaris.

2. Ave, qui visibili Ave, nubis lucidae

Datus es figura Qui geris figuram,
Yirtute mirabili Aestuantem cupidae
Dona praestans plura. Mentis fuga curam,
A me miserabili In me carnis luridae
Fuga nocitura. Exstingue usuram,
Culpas insolubili Caritatis fervidae
Ne solvam usura. Mihi dans culturam.
5. Ave. qui discipulis
Appares ut ignis
Sedendo in singulis
Eorum te diguis.
Ne me liget vinculis
Satanas malignis,
Me caelorum populis
Admisce benignis.

A fol. la. Aufschrift: ..Salutatio in Pentecoste.

4"
Vergl. Anal, m,
172 sq.
 106 —
6. In Nativitate Domini.

1. Ave, verbum eructatum 3. Ave, verbum incarnatum

De corde altissimi, Ex Maria virgine,
Verbum Dei Deo natum, Non de carnis iure natum
Fontis occultissimi, Sed sancto spiramine,
De caelo venisti, datum Intuere me gravatum
Muneris largissimi, Reatus ligamine,
Mei absterge peccatum A quo redde liberatum
Cordis iniquissimi. Me in tuo nomine.

2. Ave, verbum, quod propbetae 4. Ave, verbum arto multum

Voce pangunt varia, Conclusum praesaepio,
Advenisti mihi laete, Pauperum non regum cultum
Praesta beueficia, Cur ibi conspicio?
Non nie peccatorum rete Hoc totum propter me stultum
Circumdet miseria, Esse factum sentio,
Sed da mihi laudare te Praebe ergo tuum vultum
Cum cordis laetitia. Mihi, qui hunc sitio.

Ave, verbum revelatum

Devotis pastoribus,
Nam sermone delicatum
cum simplicibus,
Faris
Ne contemnas vnlneratum
Me multis criminibus,
Sed locum mihi beatum
Confer cum caelestibus.
A fol. Ob.

In Epiphania Domiui.

1. Ave, Iesu, gentium 3. Ave, Iesu Domine,

Currunt ad te reges, Ex Maria natus,
Nam salus es omnium In Iordanis flumine
Et nullius eges, Qui es baptizatus,
Per mihi dulcium
te Cunctis pro peccamine
Morum detur seges Cunctorum es datus.
Et tutum praesidium Tuo sim iuvamine
Contra mortis leges. De eulpis mundatus.

2. Ave, Iesu parvule, 4. Ave, Iesu, nuptias

Cunctorum Corona, Accedens vocatus.
Cui Tharsis et insulae Supplere inopias
Reges ferunt dona, Es ibi dignatus.
Ut nullae me maculae Dele neglegentias
Culpae foedent, dona, Meas et reatus,
Nee ad crimen crapulae Da virtutum copias
Mea mens sit prona. Mei miseratus.

A fol. Ob.
1. Ave, Iesu fili Dei,
Te quaero, quem
Morti tradunt causa mei
Et blasphemantes ludaei
Et morti turpissimae;
Oculis non carnis quaero,
Da, corde quaeram sincero,
Te iuvante Deo vero
Mihi tiat hoc, quod spero,
spes flentis animae.
Iesu virtutis mirae
Ne contingat me
Gratanter mihi largire,
Ut te possim invenire,
Obstans omne reprime.
inconstans cor et stultum,
Incultum et inconsultum,
Te nunc apta ad singultum
Et pro Iesu plangens multum
Nullam horam exime.
2. Ave, Iesu, te praesentem
Scio, sed mihi absentem,
Punge ergo impudentem
Meam tua cruce mentem,
Ut sie ad te redeat.
Manuum, pedum
Laterisque apertura,
Capitis tui punetura
Frangatur mens mea dura.
Ne iam ultra torpeat.
107 -
Ave, Jesu efficis,
Qui de aqua vinum,
Per posse hoc sufricis
Facere divinum ;
Eia, si me reficis,
Tuum intra sinum
Da laudis multiplicis
Ut intrem caminum.
8. De Passione Domini.
cor durum, iam non sterte,
pharisaei Ad Iesu crucem te verte;
Iesu, te ad me converte,
Ut cor meum velox certe
Totum in te transeat.
Saguine me tuo lava
Cuncta mea delens prava,
Cruci tuae me conclava,
Ut non Satanina clava
Tuus labor pereat.
perire
3. Ave, Iesu mi dilecte,
Qui in crucis pendes vecte,
Cordi meo sie te necle,
Ut iungatur tibi recte
Per aeterna saecula.
Eia, Iesu, alme Deus,
Dolor tuus, dolor meus,
Cur te mactat sie Iudaeus?
Non tu. sed ego sum reus,
Omni plenus macula.
En, dolor te totum angit,
Cuncta membra tua frangit,
Sed adhuc, heu, me non tangit,
Hinc nee te mens mea plangit
Carnis ardens facula.
fixura cor saevum, iam non plora,
Lacrimas ut imbres rora,
Curre ad salutis fora,
Plange lugens omni hora
Nulla pausans morula.
 — 1Ö8

Ave, Iesu, mea vita, Ave, iesu, fons vitalis,

maiestas infinita, Non sis mihi partialis,
Quare pro rae peris ita Sed sis mea spes totalis,
Per tormenta inaudita A eunetis rae solvens raalis
Nee tolerabilia? In mente et corpore.
Ecce, in cruce exspiras Praesta, ut vilescat iste
Poenas mortis luens diras, Mihi mundus, Iesu Christe,
Virtutes deraonstras rairas, Mihi in morte assiste,
Nam non moveris ad iras, Ut nihil me laedat triste
Quando suffers talia. Tuo fretum robore.
dolor et o dolores ! Tunc, o Iesu, lux vivorum,
Vere tui vultus flores Spes et salus mortuorum,
Rosis rubieundiores, Me ad gaudia caelorum
Heu, mutantur in pallores Duc ornatum meritorum
Mortis vehementia. Numeroso foenore.
mors, cur in Iesum fremis, cor meum. obstupesce,
Ipsi vitam quare demis, Motus iniquos compesce
Cumrae minus quam hunetremis, Nee iam ultra insolesce,
Cur me potius non premis In plagis Iesu quiesce
Mutata sententiaV Nunc et omni tempore.

A fol. 14a. — Aufschrift: „Öalutatio aniiuae contritae ad passionem

Domini Iesu Christi.'
-
—
Vergl. Anal. III. 173 sq.

9. De Cruce Domini.

Ave, admirabilis Ave, restitutio

crux benedieta. crux sanitatis,
Tua vis est nobilis Quae evacutio
Semper et invieta, Es infirraitatis,
Per te turba fragilis A me sit remotio
Daemonum est vieta, Per te vanitatis
Palma mihi stabilis Atque restauratio
Sis contra delicta. Omnis sanetitatis.

Ave, semper florida Ave, meum gaudium,

crux pretiosa, crux dulce lignum.
Tua virtus vivida Ornata per filium
Atque gratiosa Virginis benignum,
Mea sanet morbida Sis contra daemonium
Membra et virosa. Mihi iuge Signum,
Ne sint ultra foetida Ne per iter devium
Deo et exosa. Imiter malignum.
 — 1 ' »! I
—
Ave, raea gloria,
crux, laus cunctoruin,
Ad se traxit oiimia
Per te rex caelorum,
A ine fuga noxia
Cuncta vitiorum
Et me sie ad gaudia
Conduc saudiorum.
A toi. Ib. — Vergl. Anal. III. 174 sq.

10. In Resurrectione Koniini.

Ave, Iesu, qui potenter 3. Ave, Iesu, qui ut leo

Portas frangis inferi Surgis die tertio
Resurgensque das prudenter Suscitante patre Deo
Cunctis, ut sint liberi, Te de terrae gremio,
Te precor, ut sis volenter Ergo tibi, sicut queo,
Memor mei miseri, Supplico propitio,
Nam ab hoste fraudulenter Ut miserearis reo
Expavesco conteri. Mihi in iudicio.

Ave, Iesu, cum decore 4. Ave, Iesu, resurgendo

Qui surgis feliciter, Qui tuos laetificas
Gloria simul honore Et, ut fiant te sequendo
Fultus mirabiliter, Veloces, fortificas,
Da, ut surgam de foetore Da, ut velox abstergendo
Peccati finaliter Sim eulpas tabificas
Velox currens in odore Nee sim piger acquirendo
Tuo post te dulciter. Virtutes mirificas.

5. Ave, Iesu, qui de morte

Surgis immortaliter,
Multa stipatus cohorte
Sanctorum nobiliter,
Da, ut sint apertae portae
Mihi caeli iugiter,
Ubi in sanctorum sorte
Gaudeara perenniter.
A fol. la.

II. In Ascensione Koniini.

Ave, Iesu, gloriae Ave, Iesu propria

Summae dominator, Vi qui caelos scandis,
Qui ascendis hodie Torpenti desidia
Caelos triumphator, Mundo iter paudis,
Da, scandam ad veniae Dona, ne me vitia
Spem ego peccator, Copulent nefandis,
Nam in me cotidie Sed ad caeli gaudia
Triumphat temptator. Scandam cum salvandis.
 — 110 —
Ave, Iesu manibus 4. Ave, Iesu, culmiua
Iunctis scandens caelum, Qui scaudis polorum,
Post te ascendentibus Te sequuntur agmina
Ignitum das zelum, Plura beatorum.
Da meis erratibus Ut evadens fulmina,
Medicinae velum, Confer, infernorum
Ut cum te sequentibus Apprebendam limina
Mortis vitem prelum. lanuae caelorum.

Ave, Iesu dextera

Qui nunc patris sedes,
Tenens super aethera
Potiores sedes,
Lege salutifera
Meos regens pedes,
Leva super sidera
Me ad caeli aedes.

A fol. 1 a.

12. De sanctissimo Sacramento.

Ave, manna angelorura, Ave, corpus Christi natum

Iesu vivens hostia, Ex Maria virgine,
Föns arrha gaudiorum
et Dirae cruci conclavatum
Cuncta delens tristia, Meo pro peccamine,
Morum confer bonestorura Misero mihi collatum
Mihi exercitia, Empto tuo sanguine,
Universa vitiorum Munda, quaeso, me iuscatum
Fugans a me noxia. Peccati fuligine.

Ave, panis mulcens gustum, 4. Ave, animae dulcedo,

Qui cibus es grandium, Salutaris victima,
Tibi me grandem et iustum In te devota, ut credo,
Per pium fac Studium, Vegetatur anima,
Meum cor totum exustum Tibi, Iesu, totum me do,
Per culpae incendium mea pars optima,
Virtutum flore venustum A me longe sit salsedo
Fac, o cordis gaudium. Culpae amarissima.

5. Ave, virtus infinita,

Iesu, mea gloria,
In te spes, salus et vita,
Omnis boni copia,
Per te me ad te invita
Singulari gratia,
Sempiterna pacc dita
In caeli me patria.

A fol. 14 a. — Aufschrift: ,Ad elevationem eucharistiae sacrosauctae." —

Cfr. Anal. III, 175.
 — 111

13. In Conceptione BMV:

Ave, virgo, regia Ave, Sion filia,

De stirpe concepta. gemma pudoris,

Plura es praeconia Es concepta, gaudia
Prae cunctis adepta, Ut gignas honoris,
Fac, ut Dei omnia Elongans tiagitia
Expleam praecepta Vilis a me moris
Et ipsi obsequia Confer exercitia
Mea sint accepta. Vitae sanctioris.

Ave, sine vitio Ave, florens lilium.

virgo beata, Rosa sine spina,
Nam tua conceptio Concepta es, omnium
Omnibus est grata. Ut sis mediana,
Ora, ut temptatio Mihi in auxilium,
Carnis in me nata dulcis, festina,
Tuo patrocinio Aufer culpae lolium
Quiescat sedata. Dans virtutum vina.

Ave, quae conciperis

Mundo ad solamen,
Nullum quia praeteris
Habentem gravamen,
Conregnem ut superis,
Mihi da iuvamen
Et Deo, quo frueris,
Tecum fruar. Amen.
A fol. 2 a.

14. In Nativitate BMV

1. Ave, Sion filia, 3. Ave, nata saecolo
Diu exoptata, Quae es ad salutem,
Prophetarum praevia Praebens omni populo
Voce nuntiata, Viani ad virtutem,
Mihi da subsidia Da, ne culpae pabulo
Yincendi peccata, Me a Deo mutem,
Cuncta cedant vitia Sed cum suo poculo
Longius fugata. Satanam confutem.
2. Ave, quae progrederis 4. Ave, virgo regia
Fulgens ut aurora, De tribu exorta,
Toti mundo nasceris Quae es vitae nuntia
Clara et decora, Et salutis porta,
Dele mei pauperis Ne per facta spuria
Culpas absque mora, Vincar, me supporta,
Ut coniungar superis, Propter natalitia
Pro me supplex ora. Tua me conforta.
 — 112 —
Ave, Dei civitas,
Virgo generosa,
Tua est nativitas
Mundo fructuosa,
Omnis per te vanitas
Mihi sit exosa,
Induat me claritas
Caeli gaudiosa.
A fol. b.

15. Jn Annuntiatione BMV.

1. Ave, quae praeordinata 3. Ave, virgo dulcis, pia.

Eras ante saecula, felix concipiens,
In multis praefigurata, Sola mea spes, Maria,
Virgo sine macula, Fovens et reficiens,
Ora, ne mea peccata Non te vertas a me, quia
Gignant in me iacula, Ad te clamo sitiens,
Sed haec prece dele grata, Ne lapsus iacens in via
Clemens o iuvencula. Peream deficiens.

2. Ave, virgo, tibi pridem 4. Ave, quae es Deo digna

Missum verbum suscipe; Fieri hospitium,
Quid moraris? praebe fidem, Placa mihi, o benigna.
Dei natum concipe Dulcem tuum filium,
Et reforma me eidem Angelo bono consigua
Pacis unctum adipe Me, o vallis lilium,
Pauperemque tuam quidem Ne subvertat me maligna
Sub tutelam recipe. Fraus meorum hostium.
Ave, virgo, mater Christi,
Quae divino opere
Pia fide concepisti
Iesum sine Venere,
In morte me iuva tristi
Tuae precis munere,
Da fructum, quem genuisti,
Me in caelis capere.
A fol. b.

16. In Purificatione BMV

1. Ave, Iesse virgula, 2. Ave, Iesu, manibus
Fulgens Stella maris, Datus Simeonis
Quae es sine macula, A familiaribus
Cur purificarisV Templo Salomonis,
Ob te a me facula Reple me virtutibus
Cedat lupanaris, Ceterisque bonis
Et fecundent oscula Locum cum felicibus
Vitae salutaris. In caeli dans thronis.
 — li:i —
Ave, virgo, liberas Ave, Iesu, gerulum
Bina ave natum, Senem quia geris,
Quem gignens conceperas Qui tulit te parvulum
Nulluni per peccatum, Brachiis sinceris,
Preces per fructiferas Salva tuum servulum
Ipsi fac nie gratum, Me a larvis feris,
Libera per miseras Nee me mortis vinculum
Culpas me ligatuni. Saevis claudat seris.

Ave, Iesu, filia

Anna Phanuelis,
En, tua praeconia
Decantat fidelis;
Me non vincat bestia
Inferni crudelis,
Sed te cum victoria
Collaudem in caelis.
A tbl. 1 a.

17. In Assuniptione BMV.

Ave, o ebristifera 3. Ave, virgo humilis,

Florens virga Iesse, Quae sie scandis sursum
Quae ascendis sidera Super caelos agilis
Ad aeternum esse, Tuum tendens cursum,
Cum sint ad fruetifera Memor, o amabilis,
Meae manus fessae, Esto mei rursum,
Asta mihi prospera Veni, nam sum labilis,
In finali messe. Mihi in suceursum.

Ave, mundi domina, 4. Ave, virgo virginum,

Cunctorum regina, Quae transis dersertum
Scandens super eulmina Super caelos terminum
Astrorum festina, Ponens tibi certum,
Sis contra peccamina Da mihi, qui ominum
Mihi medicina, Ducor per incertum,
Ne peccati sarcina Locum apud Dominum
Sit mihi ruina. Et virtutis sertum.

5. Ave, virgo, proxima

Quae es tuae proli,
Sessio haec optima
Datur tibi soli ;

Ergo, o dulcissima,
Spernere me noli,
Mea tecum anima
Sit in arce poli.

A fol. 1 a.

Dreves, Christaiivis Campoliliei^is.

 114

18. De beata Maria V.

1. Mater pia. mater dia, 3. Reparatrix, imperatrix,

Rei via, o Maria, Mediatrix, consolatrix.
Ave, plena gratia, Ave, virgo regia,
tenella Dei cella, Generose, gratiose,
Interpella pro me, mella Gaudiose, virtuose
Da de caeli curia ;
Confer beneficia.
Vitae porta, mundo orta, Urbs regalis, flos vernalis,
Me conforta, ne distorta Föns vitalis, me a malis
Me collidant otia, Solve et miseria,
Decus morum, vas honorum optata advocata,
Föns hortorum, lux polorum Mihi nata, mihi data,
Mihi sis propitia. Per te vincam omnia.
2. Ära Dei, salus rei, Iraple bonis meum donis,
Robur spei cordis mei, Quae in thronis Salomonis
dulce praesidium, Regnas, desiderium,
Expers maris Stella maris Rupta mora pacem rora,
Praedicaris, Stella paris Solve lora firmiora,
Solem, regem omnium. Quae trahunt ad vitium.
Omni laude digna, plaude, Culpae faecem, mentis necem
Semper gaude meque Claude Ut per precem tuam secem,
Tuum intra gremium; Mihi da auxilium,
Mihi maesto nunc adesto, Yirgo clara, Deo cara,
Nam cor praesto semper gesto Mihi para nunc in ara
Tuum in obsequium. Caeli aevum gaudium.

5. Ave, rosa speciosa,

Veternosa et exosa
A me fuga odia,
Spes reorum, pes claudorum,
Lux caecorum, os mutorum,
Da, ut spernam noxia.
Honor regis, amor legis,
Si me regis, vivi gregis
Me duc ad convivia,
Pio ductu sine luctu
Tuo fructu me iam duc tu,

Ut fruar in patria.
A. fol. Ob. — Collect, ms. Campoliliense saec. 14. in. Cod. Campolilien.
40. E. — 4, 5 firrna ura E. —
Vergl. Anal. III, 176.

19. De beata Maria V.

Super Ave Maria.
1. Ave, o puerpera, In succursum propera
Flos virginitatis, Nobis tribulatis,
Praedulcis christifera, Pacis offer munera,
Föns iucunditatis, Solve a peccatis.
 - 115 —
2. Maria, quae domina 7. Benedicta, liliuia

Es universorum, Quae es castitatis,

Placa per precamina Veni in auxilium
Regem supernorum, Nobis tuis natis.
Dele, terge crimina Vince tuum filium
Tuorum servorum, Prece pietatis.
Scribe nostra nomina Ut post hoc exsilium
In caelo caelorum. Simus cum beatis.

3. Gratia sufficiens, 8. Tu in mulieribus

Caeli ierarchia, Sola expers paris,
Miseros reficiens, Clarior sideribus
Dulcis, lenis, pia, Stella solem paris,
Te vocat deficiens, Quae prae sanctis omnibus
Dum cadit in via, Plus auxiliaris,
Ad te clamat Bittens, Iunge caeli civibus
dulcis Maria. Nos, o Stella maris.

4. Plena donis gloriae, 9. Benedi et us rilius

Gratiae, naturae Tuus, o sacrata,

Es, ut dicunt varie Nostra ob te mitius
Leges et scripturae, Detergat peccata,
Fer humanae sauciae Conculcetur fortius
Opern creaturae, Passio innata,
Ut sit heres patriae Dentur nobis ocius
Nunquam transiturae. Gaudia beata.

5. Dominus te vestibus 10. Fructus tuus, regia

Induit decoris Virgo et decora,
Et varietatibus Veniat de regia
Vitae purioris, Poli absque mora,
Da, ut ipsum passibus Dona det cum venia
Sequamur amoris, Nobis gratiora
Salva a laboribus Tua per suffragia,
Aeterni doloris. Rutilans aurora.

6. Tecura regum dominus, 11. Vent r i s tui solium

felix puella, Christus cum subivit,
Cur nos fugis eminus, Reis in refugium
Quos collidunt bella? Se caeni univit,
Veni, veni commiuus, Contra nos daemonium
Stilla pacis mella, Saeviens contrivit
Salva nihilominus Et contra exitium
Mortis a procella. Nos per te munivit.
 11t) —
12. Tui nati gratia,
Stella matutina,
Nos vinctos per omnia
Fraude Satanina
Fulci, tolle vitia,
Virtutes propina,
Tibi laus et gloria,
caeli regina.

A fol. 78 a. — C fol. 28 a. — 6, 7 Solve A. -

8, 2 expers inaris C.
Cfr. Anal. III, 177 sq.

20. De VIIfcGaiuliis BMV.

1. Gaude, virgo, laus cunctorum, ^3. Gaude, obsequentes

tibi
Super dccus angelorum Terrae etgaudentes
caeli
Tua fulget gloria; Sumunt per te praemia;
Gaude, dies ut ornatur Gaude, angelis praelata,
Sole, ita iueundatur Trinitati proximata
Caeli in te curia. Singulari gratia.

2. Gaude, te adorant caeli 4. Gaude, honor tuus crescit

Cives affectu fideli Semper, quia finem nescit
Et oboedientia; Nee hie nee in patria;
Gaude, tuae voluntati Gaude, virgo, mater Dei,
Afi'cctus est trinitati Nos duc reformatos ei
Favere per omnia. Ad festa oaelestia.

A fol. 78 a. —
C fol. 248 a. Cfr. Anal. III, 178. —„Beata virgo —
apparuit cuidam devoto sibi monacho et ait: Cur tantum delectaris in gaudiis
meis praeteritis, scilicet annuntiationis etc. et non potius in praesentibus, in
quibus mnltum delector ? Et sunt haec" A. Diese Legende wird von Thomas
: —
Becket erzählt. —
In C ist diesem Liede eine deutsehe Übertragung beigefügt,
die aller Wahrscheinlichkeit nach ebenfalls von Christan herrührt und daher
hier einen Platz verdient.

1. Vrev dich, muter gnadenrieh, ~ Vrev dich, fvver hie dienet dir,
Himel lobt dich vnd ertrich, Dem wirt Ion nach feiner gir,
Dein zeier vnd dein fhön ist ganz Gnad wirt im vil hie [gegebn]
Gar ob aller engel glänz. Vnd zehiml das ewich lebn.
2. Vrev dich, als dem tag diu funn 6. Vrev dich, ob der engil fhar
Bringet vrevde vil vnd vunn, Bis du got gefellet gar
fc«o ervrevt dein liechter fhein Vnde der drivaltichait
Alle, die zchimel fein. Mit befvnder wirdichait.

'S. Vrev dich, das als hhnlish her 7. Vrev dich, das dv fichcher bift,
Dir erpivt lob vnde er Das dein erev ewig ift
In ganzer durnechtichait Vnde mert fich ewichlich
Mit gehorfams vleifichait. In himel vnd in ertrich.

4. Vrev dich, das dir ift birait 8. Vrev dich, gnaden vinderin,
Div gotlich drivaltichait, Marei, vnfer trofterin,
Das dv heift genzlich gewert 1
Gib vns den himlifheu hört,
Elles, des dein herze gert. Deinen fvn, hie vnde dort.
 81. De Omnibus Sanctis.

1. Ave, summa trinitas, Per vestra martyria

Omnis per te sanctitas Mater est ecclesia
Mihi largiatur; Pul ehre purpurata,
Virgo ave virginum, Pro vestra victoria
A nie per te criminum Nobis dentur gaudia
Culpa deleatur. In caelis optata.
Virtus mihi, Michael,
Gabriel et Raphael, 4. Ave, o pontiheum
Per vos dirigatur. Cohors et mirificum
Per vos cunctos spiritus Agmen monachorum,
Divos mihi caelitus Assint eremicolae
Salus augeatur. Et omnes deicolae,
Legis confessorum,
2. Ave, apostolica Adcurrant et virgiues,
Cohors et prophetica Viduarum ordines
Et patriarcharum, Et coniugatorum ;

Assit quoque modicus Omnes me attendite,

Chorus et theoricus Pro me preces edite
Evangelistarum ;
Principi caelorum.
Assint et discipuli,
Contemptores saeculi 5. Ave, turba omnium
Et rerum cunctarum; Civium caelestium,
Omnes pro nie fundite Quae regnat cum Deo,
Preces et nie cingite Propter mea vitia
Donis gratiarum. Ad vestra suffragia
Supplex ego fleo ;

3. Ave, innocentium Pro me intercedite

Turba morientium Placatumque reddite
Pro Christo beata, Deum mihi reo,
Turba, ave, niveo Sim in caeli solio
Candore et rubeo Vobiscum cum gaudio
Martyrum ornata; Et cum Iesu meo.

A fol. Ib. — Cfr. Anal. III, 175 sq.

22. De saneto Achatio.

1. Ave, miles Christi fortis, Ave, o virtus invieta

Achati fortissime, Et spes mea vivida,
Pugil venerandae sortis Tuis preeibus delicta
Stirpisque clarissimae, Mea dele livida,
Decem milium cohortis Mea mens Deo non fieta
dux invictissime, Recta sit et pavida
Qui vicerunt tecum mortis Et libido a me vieta
Poenam iueundissime. Iam abscedat lurida.
 — 118

Ave, martyr pretiose, 4. Ave, tot candidatoium

Forma patientiae, Martyrum vexillifer.
Triuraphavit gloriose Qui virtutum atque morum
Princeps in te gloriae, Canctis es odorifer,
Da, ut obstem nebulosae Tu meorum peccatorum
Daemonum nequitiae, Veniae sis signifer,
leßu Christi gaudiosae Et procul mihi malorum
Coniungar militiae. Sit exactor letifer.

Ave, qui cum delicato

Tuo contubernio
Gaudens in caelesti prato
Frueris convivio,
Interventu iunge grato
Tali me solacio,
Ut conviva cum beato
Regnern Dei filio.

A fol. 79b. — Cfr. Anal. III, 187 sq.

23. De sancto Aegidio.

1. Ave, qui de regibus 3. Ave, qui magnifica

Es, Aegidi, natus, Fulges claritate,
Litteris et moribus Aegrum data tunica
Sacris exornatus, Curas sospitate,
Meos tuis precibus Solve de malefica
Absterge reatus, Me perversitate
Ut sitcum felicibus Omans me deifica
Felix meus status Christi caritate.

2. Ave, mundi toxicum Ave, qui per filium

Qui fugis vitando, Ducis suscitatum
Ordinem monasticum Ipsi ducigaudium
Devote sectando, Exhibes optatum,
Peccatum tabificum A me prece spurium
Fuga de me dando, Demove peccatum
Ut ascendam caelicum Sortium caelestium
Thronum iubilando. Locum praebens gratum.
Ave, qui ad sidera
Volas festinanter,
Tua tende viscera
Super me gratanter,
Fac, ut mundi prospera
Contemnam constanter
Et tecum ad aethera
Conscendam laetanter.
A fol. 18 b.
 1 L9

24. De saiicta Aeatha.

Ave, tu Siciliae 3. Ave, vallis lilium,

Agatha patrona, Siculorum Stella,
Multiformis gratiae Virtutis hospitium
Ridcnt in te dona, Et honoris cella,
Adcarris miseriae Pro nie Dei filium,
Paganorum prona, Precor, interpella,
Qui misericordiae Elonget ut vitium
Tuae laudant dona. A me et flagella.

Ave, o egregia 4. Ave, pro peccamine

Virgo, sponsa Christi, Meo, precor, ora
Tu pro cuius gloria Tuoque precamine
Sanguinem fudisti, Veniam implora,
Cum mundi fallacia Mecum in examine
Satana m vicisti, Sis in necis hora,
Ingredi caelestia Pio sub velamine
Regna raeruisti. Mortis rumpe lora.

5. Ave, surge, tilia

Sion generosa,
Non ad desideria
Mea sis morosa,
Sed ab hac raiseria
Mundi turbinosa
Me ad caeli gaudia
Duc, o gloriosa.

A fol. 80b. — C fol. 248a. — la sq. lauten in C: Agatha .Siciliae Ave

—
o patrona; die Lesart von A ist spätere Korrektur des Verfassers.
Cfr. Anal. III, 192.

25. De sancta Agnete.

1. Ave, veris primula, Ave, dulcis cithara,

Paradisi rosula, Dulcior quam zuchara,
Agna, Deo grata, Agna, nux dulcoris,
Honoris triclinium, Oliva fructifera,
Lilium convallium, Nardus odorifera,
candidulata; lampas decoris ;

Omnis neglegentiae Festina velocius,

Meae et stultitiae Fugans a me ocius
Detergens peccata Languorem maeroris,
Gratiae charismata, Veni, veni, propere,
Virtutum aromata Salva me a Venere,
Confer, o sacrata. gemma pudoris.
 — 120 _
Ave, ineum gaudium, Sine paenitentia
Meum patrocinium, Ne mortis augustia
Agna, lux aestatis. Me claudat amara,
Dulcismea viola, Pietatis oculo
Nunquam in me viola Respice me sedulo.
Fidem caritatis; caelestis ara.
A malo me erue,
Faeces omnes ablue Ave, raelle dulcior,
Meae pravitatis, Ebore candidior,
Omne malum remove, Agna generosa,
Omne bonura promove Turture simplicior
In me sanctitatis. Et auro nobilior,
Rubens plus quam rosa;
Ave, austro purior. Tua per precamina
Plus sole fulgidior, Ad caelorum limina
Agna o praeclara, Ducar gaudiosa.
Balsamo praestantior, Ubi tecum dulciter
Stellis scintillantior, Perfruar perenniter
Sponsa Christo cara; Vita gloriosa.

A fol. 80a. — 4, 1 Lies auro? vgl. aber 5, 5.

26. De sancta Agnete.

1. Ave, Agna, natu clara, 6. Ave, innocens columba,

Vultu decens, actu gnara, Me duc ex peccUi tumba,
Audi me ad te clamantem Mihi confer cor contritum,
Et exaudi suspirantem. Omni bono redimitum.

2. Ave, felix et beata 7. Ave, o bellatrix fortis,

Agna, Christo consecrata, Salva me de portis mortis,
Aurem ad me huc inclina, Aufer a me pravos motus
Tolle moras et festina. Per te mundus fiam totus.

3. Ave Agna, tota munda,

v
8. Ave, Agna, lux novella,
Me totum immundum munda, Fulgens cordis mei Stella,
Vulnus mentis meae sana, Me reforma plene Deo,
Fuga cuncta a me vana. Dulci redemptori meo.

4. Ave, sponsa Deo digna, 9. Ave, Agna, tua dextra

Martyr dulcis et benigna, Sana me intus et extra
Solve ad finalem punctum Tua me tutela fove
Regnans in rne malum cunctum. Et sie ad virtutes move.

5. Ave, Agna, flos vernalis, 10. Ave, Agna, virgo casta,

Lava me a cunctis malis, Hora mortis mihi asta,
Transfer impolluto calle Ne quidquam mihi molesti
Me ex mundi huius valle. Irrogent hostes funesti.
 — 121

11. Ave, Agna, vas virtutuin. 12. Ave, Agna, niouin luinen,
Contra Satan te da scutuin. Duc ad caeli mc cacurnen,
Tuta nie ab Oni valva Ubi per tuum precamen
A secunda morte salva. Deum semperlaadem. Amen.
Anal. 111. 192 sq. —
Dieses Lied fehlt in den Lilienfelder ll-s. Dennoch
ist dasselbe augenscheinlich eine Dichtung Christans, und deshalb überall
Agna statt Agnes gesetzt worden. Auf den Grund ist schon Anal. III, 193
in der Anin. aufmerksam gemacht. Eine Christanus eigentümliche Phrase ist
„te da scutuin" u. ähnl. Sie kommt in diesen lieimgcbeten wieder und
wieder vor; von St. Benedikt heifst es: Clipeum te pro nie pone; von Clara:
Pio da iuvamine Scutum pro mc tu te: von Silvester: Pro rae se.utum da te;
von Erasmus: Scutuin pro me da te; von Georg: Scutuin mihi da te; von
Iacobus Maior: Te pro me in morte scutum Da contra daemonia; von
|

Katharina: Te fer mi scutum: von Lucia Cunctis oppugnantibus Me te

: |

offer scutum; von Pancratius: Pro salute animae Mea scutum da te. Da
|

nun einerseits durch nichts bewiesen ist, dafs die Lilienfelder Hss. noch
alle Lieder Christans enthalten, andererseits dies Lied in Monacen. 19 824
in einer Reihe von Liedern Christans steht, werden wir wohl, wenn wir
Str. 11, 1 sq. lesen :

Ave, Agna, vas virtutuin

Contra Satan te da scutum
an die Autorschaft Christans auch für dies Lied glauben müssen.

27. I>e sancta Aguete.

1. Gaude. sponsa Christi, Agna, 3. Gaude, quod tiammam urentem

Quae mundi transisti stagna Vicisti, te non nocentera,
Dulci cum constantia; Salvatoris gratia;
Gaude, quod. cum nudabaris, Gaude quod transgutturata
Crine magis tegebaris Et cruore laureata
Quam amictus gloria. Mercaris caelestia.
2. Gaude, quod in lupanari 4. Gaude, quod perdendo mortem
Te non permisit foedari Invenisti vitae sortem
Augeli custodia; Felici victoria;
Gaude, per te suscitatur Gaude, Christo sociata,
Tuus sponsus, qui necatur Duc nostra delens peccata
Satanae nequitia. Nos ad caeli gaudia.
Anal. III, 193. —
Auch dies Lied fehlt in den Lilienfelder Handschriften,
steht aber unter Christans Dichtungen in Monacen. 19 824 und 4423. Es
hat gleiches Versmafs und gleiche Strophenzahl mit Nr. 20, zeigt die von
Christan fast ausschliefslich gebrauchte, sonst dem MA. ungeläufige Namens-
form Agna statt Agnes, sowie das Wort tr ausglitt u rare; vgl. oben S. 11.

28. De sancto Ambrosio.

Ave, praesul optime. Ave, Stella fulgida,
Felix o Ambrosi, Lucens toti mundo,
Pastor beatissime Verba spargens florida
Gregis numerosi, Sermone facundo,
Actus mihi pessimae Opera per lurida
Carnis sint cxosi, Quia me venumdo,
Placeant potissime Da, ut spernam morbida
Actus virtuosi. Facta corde mundo.
 122 —
8. Ave, qui haereticis Ave, qui ecclesiae
Sectis adversaris, Multos prodis fructas,
Contra quas catholicis Ad hoc dono gratiae
Doctrinis armaris, A Deo conductus,
Non subdar fanaticis Satanae nequitiae
Actibus amaris, Fraude sum seductus,
Sed coniungar caelicis Contra nunc laetitiae
Civibus praeclaris. Fac ut fundam luctus.

Ave, cleri gloria,

Salus laicorum,
Te laudat ecclesia
Caroline sanctorurn,
Da, ut spernam noxia
Cuncta vitiorum
Et gaudens ad gaudia
Vadam gaudiorum.
A fol. 2 b.

29. De sancto Andrea.

1. Ave, o sancte Andrea. 3. Ave, qui vadis festine

Mca tu liducia, Ad crucis supplicia,
Crucifixum ab Aegea Praesta gratiae divinae
Te laudat Achaia, Mihi beneficia,
Assiste mihi, letea Stern volenter sine fine
Ut evadam otia, In Christi militia,
Et flagret semper mens mea Nulla fraudis Sataninae
Ad devota studia. Me laedat malitia.

2. Ave, qui ex corde crucis 4. Ave, crucis sine mora.

Optasti suspendium, Qui scandis patibulnm,
Filius ut fiam lucis, In quo biduana hora
Praebe adiutorium, Docuisti populuin,
Vincam tua prece ducis Me duc ad salutis fora
Tenebrarum gladium, Per murrae fascieulum,
Tutus ero, si conducis Ut detur a Deo, ora.
Me ad palmae bravium. Vitae mihi epulum.

'). Ave, qui crucis tropaeo

lungeris caelestibus.
Peccatori mihi reo
Tuis assis preeibus,
Asta praesto fini meo
Cum supernis civibus,
Post mortem regnem cum Deo
Aeternis temporibus.

A fol. 78b. Ofr. Anal. III, 181.

 — 123 —
30. De sancta Anna.

Ave, Anna, regia 3. Ave, sanctae virginis

Quae de stirpe flores, Anna dulcis mater,
Morum spargens lilia Ad hoc veri luminis
.Virtutumque Mores, Elegit te pater,
Pia mihi studia, Da, ut Dei nominis
Deprecor, ut rores, In laude dilater,
Ne perdam per vitia Assis, ne me criminis
Caelicos honores. Fallat auctor ater.

Ave, tu quae concipis, 4. Ave, quae in habitu

Anna, tres Marias, Florebas legali,
Cunctis per hoc proficis, Fruens sine strepitu
His ut salus fias, Serto coniugali,
lnclinor, si despicis Precibus me spiritu
Me, ad mortis vias, Firma principali,
Hinc funde, nam sufricis, Ut nihil in obitu
Preces pro me pias. Me contristet mali.

5. Ave, quae pauperibus,

Anna, res partiris
Tuas indigentibus
Feminis et viris,
Mihi maius oranibus
Munus tu largiris,
Conregnera caelestibus,
Si Deum requiris.

A tbl. 13 a.

31. De sancto Augiistino.

Ave, apostolice 3. Ave, Hipponensium

vir, Augustine, Qui antistes factus
Succurrens catholicae Es pontificalium
Fidei ruinae, Iura digne nactns,
Fraudi diabolicae Ad nihil per Vitium
Non me subdi sine, Qui sum, heu, redactus,
Sed iungar angelicae Duc ad vitae bravium
Vitae sine fine. Me per pios actus.
2. Ave, evangelicam Ave, fulgens lilium
Praedicans doctrinam, Vitae sanctitate,
Per ipsam angelicam Exemplar humilium
Restauras ruinam, Dulci paupertate,
Ergo mihi caelicam Praebe patrocinium.
Confer medicinam, Ne disiungar a te,

Intrem diabolicam Sed te sequar praevium

Ne quando coquinam. Morum gravitate.
 — 124

5. Ave, qui feliciter

Volas ad superna,
Me colat memoriter
Tua mens paterna;
Tuere perenniter,
Ne petara inferna.
Consequar sed dulciter
Gaudia superna.
A fol. 13 a. Oft Anal. III, 188 sq.

32. De sancto Barnaba.

Ave, o apostole Ave, qui iucredulum
Barnaba benigne, De mortis ruina
Te laudant cbristicolae Eruisti populum
Laudis per insigne, Verbi medicina,
Servi tui recole Tuum me duc servulum
Mei, pater digne, Culpae de sentina,
Ne fallant me dyscolae Ut contemnam saeculum
Larvae et malignae. Sectando divina.
2. Ave, qui ieiuniis 4. Ave, qui ad ardua
Corpus afflixisti Morurn gravitate
Longisque vigiliis Surgis et ad strenua
Prorsus elisisti, Vitae puritate.
Ab Avevni stygiis Confer, ut ingenua
Tuta, quae fugisti, Vivam sanetitate
Precis iungens muniis Nee vertar ad fatua
Me, quem dilexisti. Vili le.vitate.

5. Ave, qui martyrio

Laetaris exustus.
Ignis nam incendio
Probatus es iustus,
Fac, ne hie in medio
Sim eulpis onustus,
Sed in caeli solio
Floream venustus.
A fol. 121).

33. De sancto ßartholoniaeo.

Ave, o Bai'tholomaee, Ave, qui humilitate
Felix lumen Indiae, Et sub veste nitida
Aures praebe voci meae. Flores et exilitate,
doctor egregie, Mente gaudes vivida.
Opern confer menti reae Praesta, mens ne vilitate
Meae et nefariac, Fiat mea livida,
Ne derideant leteae Sed sit sub frugalitate
Me inferni bestiae. Et virens et florida.
 — 125 —
Ave, cruci conclavatus Ave, cum nudaris pelle,
A viris malitiae, Fulges patientia,
Tua prece liberatus A me vetera propelle
A culpis nequitiae, Longius flagitia
Christo iungar connodatus Et festine me compelle
•Clavo paenitentiae, Ad cuncta felicia,
lam non laedat incolatus De caelesti petrae melle
Me mundi miseriae. Me eibando satia.

Ave, capite truncatus

Qui caelos ingrederis,
Stola vitae decoratus,
Da, nam dare poteris,
Ut a pelle renovatus
Per te vitae veteris
Tibi vivam sociatus
In pace, qua frueris.

A tbl. 79a. - Vgl. Anal. III, 184.

34. De saneto Benedicto.

1. Ave, pastor et patrone, 3. Ave, carnis blandimenta

Monachorum gloria, Qui vicisti noxia,
Benedicte, pater bone, Carnis iuva temptamenta
Omni iiorens gratia, Vincere me spuria,
Clipeum te pro me pone Tuae iam mihi praesenta
Cuncta contra vitia Virtutis auxilia,
Mihi astans in agone, Ut per tua fuleimenta
Per te vincam omnia. Vigeam in latria.

2. Ave, qui fallentis mundi 4. Ave, quia boni moris

Conculcasti dulcia, In te ridet copia,
Non me mundi furibundi Vitae mihi purioris
Superet malitia, Offer beneficia,
Nee permittas me confundi Fugere da eunetis horis
Satanae versutia, Omnis eulpae devia,
Sed, ut fiam cordis mundi, Praesta, vas ut sim honoris
Precum da instantia. In caelesti patria.

5. Ave, quia vanitatis

Contempsisti otia,
Per te virtus pietatis
Mihi fiat socia,
Duc de faece foeditatis
Ad vitae negotia,
Tua prece cum beatis
Me Christo consocia.

A fol. 79 b. sq. — Cfr. Anal. III, 190.

 — 126

35. De sancto Bernardo.

Ave, pater monachorum, 3. Ave, qui illecebrosa
Speculum et regula, Horruisti crimina,
Virtutum vas et honorum, Ergo gaudiosa
caeli
Omni carens raacula, Conscendisti culmina,
Bernarde, decus morum, Fac, ut carnis vitiosa
Qui ardes ut facula, Superem certamina,
Te iuvante peccatorum Mea mens sit virtuosa
Non me stringant vincula. Tua per precamina.
Ave, o pater beate, 4. Ave, sidus ut solare
Mea spes et brachium, Qui fulges prae ceteris,
Dulcis et desiderate, Meum veni expurgare
Corona et gaudium, Cor a sorde sceleris
Passionis in nie natae Et in bonum commutare
Exstinguens incendium Mores vitae veteris,
Benedictionis gratae Vitaeque participare
Stilla stillicidium. Concede, qua frueris.

5. Ave, qui iam iucundaris

Cum sanctorum milibus,
Subveni, ne mundi maris
Obruar in fluctibus
Et ne concludar amaris
Inferni doloribus,
Sed coniunge me praeclaris
Angelorum coetibus.
A fol. 80a. —
Ferner: Hymn. et Sequent. ms. Einmeramense saec. 15.
Clm. Monacen. 14667. E. —
Orat. ms. Lehninense anni 1518. Cod. Bero-
linen. IV 29. F. —
Orat. ms. Trudnnense saec. 16. in. Cod. Leodien. 395.
G. — Orat. ms. Carthus. Hildeshem. saec. 15. Cod. Capit. Treviren. 116.
H. — 1, 2 Speculum et gloria E. — 1, 5 O Benedicte decus E. 1, 5—2, 5 —
lauten in G:
Ave, Bernarde inclite, dulcis et amabilis,
Pincerna regis gloriae potum dans pacificis,
Cuius oris eloquia favus mellis populis,
Et vita angeliea exemplum dat famulis.
2, pater o beate FG.
1 —
2, 5 mihi in natae F. — 3, 1 illecebra E. —
5, 6 Inferni fehlt E. —
Vgl. Anal. III, 190 sq.

36. De sancto ßlasio.

1. Ave, victor maxime, 2. Ave, qui egregia

Blasi, praesul bone, Fulsisti doctrina,
Pugnans vincis optime, Quae multis eximia
Martyr, in agone, Fuit medicina,
Meae salus animae Propter mea vitia
Sis subventione, Non a me declina,
Consors ut sanctissime Sed ob te me gratia
Tuae sim coronae. Foveat divina.
 127 —
Ave, qui in carceris Ave, qui in Humine
Artaris horrore, Mergendus iaetaris
Ubi plura pateris Et pro Christi nomine
Pro Dei amore, Capite multaris,
Salvum fac a veteris Solve nie de crimine
•Culpae me foetore Precibus praeclaris,
Me exornans operis Ut in caeli luinine
Boni dulci more. Sim cum Dei caris.

Ave, qui sideream

Intras regionem
Augens caeli auream
Congregationem,
Evadam tartaream,
Fac, ut passionem
Et tecum sideream
Sumam mansionem.
A fol. 13 b.

37. De saneta Caecilia.

Ave, o Caecilia, Ave, decens viola,

Tota speciosa, Flos humilitatis,
Candes, ut si lilia In me nunquam viola
Sint iuneta cum rosa, Fidem caritatis,
Contemnis sublimia Dele facta frivola
Et imperiosa, Meae pravitatis,
Eligis humilia Ne damnatae incola
Magis. gratiosa. Fiam civitatis.

Ave, quae ab impiis Ave, sponsa sedula

Nimis aversaris, Ahni redemptoris,
Nam obscaenis nuptiis Tua prece iacula
Tu non delectaris, Vincam temptatoris,
Sed piis in studiis Non me fuscet macula
Tota conversaris, Ultra pravi moris,
Hinc caeli deliciis Succende me facula
Digne satiaris. Divini amoris.

5. Ave, in hoc saeculo

Rosa sine spina,
In mortis articulo
Accurre festina.
Mihi tuo famulo
Assistens vicina,
Et in Iesu lectulo
Me tecum reclina.

A fol. 80b. — Cfr. Anal. III, 193 sq.

 128 —
38. De sancta Christiua.

Ave, Sion filia, 3 Ave, meos corrige

Sacra o Christina, Seusus, o sacrata,
Orta de barbaria Ad Deum me dirige
Ut rosa de spina, desiderata,
Spreta idolatria Ad virtutes erige
De mundi sentina Tua prece grata,
Surgis, horres omnia, Cum salute porrige
Volas ad divina. Gaudia beata.

Ave, me fac vincere, Ave, virgo propere

Quae tu superasti, Veni. o decora,
Fluxum carnis tenerae, Veni, veni prospere,
Quem tu exsiccasti, Rupta veni mora,
Mundum da contemnere. Veni et, a scelere
Quem tu conculcasti, Ut absolvar, ora,
Satanam confundere Custodi summopere
Da, quem exsufflasti. Me in mortis hora.

5. Ave, infernalia
Mala me vitare
Et tormenta alia
Iuva declinare,
Ad caelorum gaudia
Statim evolare
Me fac et in gloria
Cum Christo regnare.
A toi. 80 b. Vgl. Anal. III, 194.

39. De sancto Colomaimo.

Ave, Dei gratia, Ave, qui opprobria

Colomanne care, Fers et verba dura,
Exsulas de Scotia, Vulnera et iurgia
Transeas ut mare, Tormentaque plura,
Precatus instantia Cum perseverantia
Dignare iuvare Semper duratura
Me, ut mundi maria Mihi fer praesidia
Possim transmeare. Contra culpae iura.

Ave, malignautibus Ave, qui patibulum

Es qui praeda factus, Dirae subis crucis.
Innocenter ictibus Faucibus ut epulum
Virgarum confractus, Fias corvi trucis,
In multis erroribus, Adiuva, ne pabulum
Heu, cum sim distractus, Fiam mortis ducis,
Sanctis tuis precibus Sed per omne saeculum
Revocer adactus. Sim in regno lucis.
 — 129

Ave, qui perimeris

Cum illusione,
Hinc dignus efticeris
Caelestis coronae.
Fac, ne mergar inferis
(um confusioue.
Sed vivam ut superis
Tecum, martvr hone.
A toi. IIb.

40. I>e sancto Dionvsio.

Ave, sacer Dionysi, 3. Ave, antistes, probatus

Qui flores seientia.
Nunc laetaris paradisi
Vera sapientia,
Amant sensus mei
Carnis stulte vitia,
Ideo trahor. mihi si
Desis, ad supplicia.
<jui es per incendia,
Iguitae fornaci datus
Fulges patientia,
nisi Tua prece confortatus
Sumpta patientia
Gaudeam, ne desperatus
Iucidam supplicia.

Ave, pater, qui flagella 4. Ave, fatigatus igne

Diri suffers verberis, Bestiis obiceris,
Delitescis et in cella Dei cum sis vas insigne,
-
Duri clausus carceris, Non ab ipsis laederis,
A nie prece tua fella Larvae fugient malignae
Rade mei sceleris, Me, si me protexeris,
Anima mea asella Ergo succurre benigne
Ne sit hostis veteris. Mihi, sicut poteris.

Ave. post mortem truncatum

Caput sumptum manibus
Defers angelo ducatum
Dante tuis gressibus,
A me detrunca peccatum
Tuis sanctis precibus
Dans in caelis locum gratum
Mihi cum caelestibus.
A toi. 2 b.

41. De sancta Elisabeth.

Ave, regis filia, 2. Ave, quae ad pauperes
Elisabeth dia, Eras liberalis,
Quae post Marthae studia Es facta, ut vinceres
Facta es Maria, Mundum, pauper talis,
Huius mundi dubia Ne sequar degeneres,
Ne fallar in via, Sed sim spiritalis,
Me duc ad caelestia Mihi fructus uberes
Tua prece pia. Da Christi sub alis.
Dreves, Christanus Campoliliensis. 9
 130 —
Ave, quae saturitas 4. Ave, dulce speculum
Dei es vocata, Morum honestorura,
In te lucet puritas Christi tabernaculum,
Vitae, o beata, Mater egenorum,
Fugiat me vanitas Ora, ne prostibulnm
Tua prece grata, Sim iam vitiorura,
Per temihi sanctitas Sed sim receptaculum
Praestetur optata. Omnium honorum.
Ave, quae virtutibus
Florebas et signis
Obvians spiritibus
Virtute malignis,
Da, sanctis ut moribus
Ardeam ut ignis,
Post haec in caelestibus
Iungar Deo dignis.
A fol. 13a.

42. De sancto Erasmo.

1. Ave, venerabilis Ave tu, qui sanguine

Erasme beate, Tuo laurearis,
Praesul admirabilis, Nam pro Christi nomine
Martyr honorate, Gladio mactaris,
Heu, cum sim culpabilis, Fausto sublevamine
Scutum pro me da te, Precibusque claris
Aemuler te stabilis Illustra me lumine
Cursu vitae gratae. Dei, quo laetaris.

2. Ave, qui gentilium Ave tu, qui fungeris

Confundis errorem Meritis et signis,
Collaudando omnium Dei verba aperis
Iesum redemptorem. Dignis et iudignis,
Meae mentis vitium Adiuva, ne inferis
Et culpae foetorem Socier malignis,
Tuum per suffragium Sed convivam superis
Fuga et favorem. In caelo benignis.

Ave, qui sideream

Intras regionem
Augens poli auream
Congregationem,
Evadam tartaream,
Fac, ut passionem
Et tecum aetheream
Intrem mansionem.
A fol. IIb.
 131

43. De sancto Georgio.

1. Ave, Cappadociae 8. Ave, Athanasium

Princeps trabeate Magum, cum bibisti
Georgi egregie, Datum virus, devium
Verna Dei grate, Fidei dedisti,
Felici custodiae Me vagum et ebrium
Scutum mihi da te. Mundi cursu tristi

Ut totos in gratiae Pia prece sobrium

Sim felicitate. Redde scholae Christi.

2. Ave, nani aethereum 4. Ave, rota ensibus

Te ducis profani Quando fabricatur,
Lcvat in eculeum Totum tuum talibus
Furor Daciani. Corpus ut scindatur.
Fac, ne nie erroneum Dei rupta nutibus
Ritas foedent vani, Prorsus dissipatur;
Sed regnum sidereum Tuis sie precatibas
Mores dent urbani. Satan conteratur.

Ave. qui sartagine

Ignita cremaris,
Tibi Iesu nomine
Caelos sie mercaris.
Tu in caeli limine,
Ubi prineiparis,
Me tuo precamine
Christi iunge caris.

A fol. 12b.

44. De saneto Gregorio.

Ave, gemma praesulum, 3. Ave, saneti Spiritus
Gregori beate, Organum iueundum.
Exemplar et speculum Verbo tibi caelitus
Vitae illibatae, Dato ditas mundum.
Cordis mei vasculum Rogo te medullitus,
Reple castitate, Ut me infeeundum
Non per carnis vinculum Deo reddas penitus
Liger voluptate. A peccatis mundum.
Ave, caeli fistula, 4. Ave. summe pontifex,
doctor Anglorum, Qui Dei servorum
Caritatis facula, Servus es et opifex
Decens norma morum, Operum piorum,
Ne me necet macula Non me mille-artifex
Criminum meorum. Fraudet, dux malorum,
Placa per oracula Sed sim verus sacrifex
Principem polorum. In coetu iustorum.
9*
 — 132 —
5. Ave, fulgens saeculo
Stella matutina,
Omni datus populo
Hora vespertina,
Levans me de stabulo
Et culpae sentina
Caeli habitaculo
Angelis combina.
A fol. 13 a. — Cfr. Anal. III, 188.

45. De sancto Hieronynio.

Ave, o Ieronyme, 8. Ave, qui viriliter
Presbyter beate, Haereses contundis
Exornatus optime Et eas salubriter
Omni sanctitate, Ubique confundis,
Meae faeces animae Peccatis velociter
De me fuga late, Me duc de profundis,
Mala mea dirime Curram post te dulciter
Cum velocitate. Actibus iucundis.
Ave, qui mysterium 4. Ave, quia corrigis
Prodis scripturarum Ambo testamenta.
Sacrarum ingenium Universis porrigis
Per tuum praeclarum, Mentis alimenta,
Finem et principium Vinco, si me erigis,
Mearum culparum Daemonis commenta
Precum per subsidium Quaerendo, quae diligis,
Praescinde tuarum. Vitae nutrimenta.

Ave, cum victoria

Qui locum beatum
Possides in gloria
A Deo paratum,
Tua prece varia
Doce me ditatum,
Caeli claudat patria
Tibi sociatum.
A fol. 2 b.

46. De sancto Hipnolyto.

Ave, o Hippolyte, 2. Ave, qui gentilium
Qui mundum vicisti Fugisti errorem
Martyrumque inclite Imitando omnium
Palmam meruisti, Christum salvatorem,
De peccati fomite Mentis meae Vitium
Liberans me tristi Et culpae horrorem
Exorna me divite Dele per suffragium
Stola Iesu Christi. Tuum et favorem.
 — 133 —
Ave, eruciamina 4. Ave, qui viriliter
Qui fers propter Deuni Mortis suffers ictus,
Et multa discrimina Sic martyr salubriter
Imitando eum, Factus es invictus,
Ora, ne me sarcina Per culpas hostiliter
Culpae tradat reum, Cum sim, heu, devictus,
Sed sumant me culmina Non gemam fiebiliter
Caeli iubilaeum. A te derelictus.

5. Ave, cum martyribus

Qui es laetabundus,
Iam cum sanctis omnibus
Honorat te mundus.
Piis praesta precibus,
Ne sim iam immundus.
Sed cum caeli civibus
Semper sim iucundus.
A fol. 13b.

47. De s. lacobo Maiore.

Ave. qui maior vocaris 3. Ave, salus auimarum,

Iacobe, apostole, Flos divini germinis,
Te terrarum atque maris Yere sidus tu praeclarum
Venerantur incolae, Inexhausti luminis.
Ut mihi miserearis, Mearum velox culparum
Servo tuo, recole Dele labem criminis,
Virtutisque salutaris Fluat mihi gratiarum
In me fructus excole. Per te vena fluminis.

Ave, sator verbi Dei, 4. Ave, gemma claritatis,

Per terras Hispaniae, fili tonitrui.
Te honorant iubilaei In te meae sanctitatis
Incolae Galatiae, Spem totam deposui,
Tibi iusti atque rei Me ex lacu vanitatis
Dant laudes laetitiae, Duc, in quo evanui,
Miserere ergo mei, Pro meis ora peccatis,
lampas ecclesiae. Quibus miser tabui.

Ave, speculum virtutum,

Mea spes et gloria,
Iter para mihi tutum
In Dei militia,
Te pro me in morte scutum
Da contra daemonia,
Virtute loca indutum
Me in caeli curia.

A fol. 78 b. — Cfr. Anal, in, 181.

 — 134 —
48. De s. Iacobo Maiore.

1. Ave, o benevole Salva prece mellea

Iacobe apostole, De culpa nie fellea
Qui rnaior vocaris, Plures ceu salvasti,
Collaudant deicolae Purpurando laurea
Fideles et incolae Chlamydeque trabea
Te terrae et maris, Funguntur qua fasti.
Tui vernae recole
Mei meque excole 4. Ave, qui periculis
Moribus praeclaris, Inclusos et vinculis
Me ne fallant subdole Donas libertati,
Baratbri bestiolae, Orbatosque oculis,
Semper tuearis. Leprae foedos raaculis
Reddis sospitati,
2. Ave, qui per floridum Datum me piaculis
Tuum opus luridum Dyonisque faculis,
Satanam vicisti, Culpae vilitati,
Cursum mundi fluidum Iunge Dei famulis
Velut mare turbidum Ereptum de stabulis
Virtute transisti, Mortis et peccati.
In malis me timidum,
Ad bona improvidum 5. Ave, spes fragilium,
In hoc orbe tristi, Lapsorum refugium,
Ad virtutes vividum, mundi lucerna,
Ad devota fervidum, Herodis per gladium
Scholae iunge Christi. Consumraans martyrium
Yolas ad superna;
3. Ave, verbi framea Opis praebe brachium,
Qui raultos ab alea Vitae confer bravium,
Mundi segregasti, Vitem ut inferna
Fidei quos area, Et post hoc exsilium
Dei sint ut vinea, Poli petam solium
Digne transplantasti, Cum vita aeterna.

A fol. IIb.

49. De s. Iacobo Minore.

Ave, Ierosolymae 2. Ave, mundi orania

Digne praesularis, Qui spernis gaudenter,
Iacobe sanctissime, Precis tuae gratia
Qui minor vocaris, Adesto volenter
Te collaudant animae, Mihi contra vitia,
Quas Deo lucraris, Ut Surgam recenter,
Mihi, precor intime, Nulla me ludibria
Ut miserearis. Laedant violenter.
 — 135 —
3. Ave, fugans zabuluin •i. Ave, carnis gloriara
Factis caritatis, Frangens abstinenter
Solve prece vinculum Da, ut abstinentiam
Meae pravitatis, Diligam frequenter.
Nequaquam sim stabulum Ne per castrimargiani
• Ultra vanitatis, Consumar fallenter,
Sed sim receptaculum Ut non ignoniiniam
Omnis sanctitatis. Sufferam nocenter.

Ave, qui martyrio

Te tulisti pronum,
Da sine fastidio
Vitae sanctae donum
Et sine supplicio
Omne mihi bonum,
Spreto mundi gaudio
Caeli scandam thronum.

A fol. 78 b. — Vergl. Anal. III, 183.

50. De s. luhanne Baptista.

1. Ave, Iobannes praeclare, Ave, ardens sanctitatis

Qui baptizas Dominum. Lucerna et lucida,
Orare pro me dignare Praeco merae veritatis
Deum, patrem luminum, In doctrina fulgida.
Sordes meorum mundare Da, ut meae vilitatis
Ut dignetur criminum Plangam mala foetida
Et sanctis coadunare Et per viam caritatis
Me post vitae terminum. Curram mente avida.

2. Ave, qui virginitate Ave, o plus quam propheta

Angelis es similis, Domini sanctissime,
Nulla carnis foeditate Mihi assiste, athleta
Maculatus fragilis. Christi invictissime,
Da, ut sim in castitate Non me pungat ardor, veta,
Vitae semper stabilis Culpae iniquissimae,
Et in omni sanctitate Sed sit mens ad bonum laeta
Deo acceptabilis. Mea frequentissime.

Ave, qui vicisti mortem

Sub Herode impio,
Cum ad salutaris sortem
Finitus es gladio,
Tyrannum inferni fortem
Tuo vincam brachio,
Sanctorumque me consortem
Fac in caeli gaudio.

A fol. 78 a. — Cfr. Anal. III, 179.

 — 130 —
51. De s. Iohanne Evangelista

Ave, sidus caelicum, 3 Ave, qui restituis

Iohannes sacrate, Vitam Drusianae
Lumen evangelicum Iuvenemque imbuis,
Morum gravitate, Menüs ut sit sanae,
Cor geris angelicum Factis frui strenuis
In virginitate, Da nee vivam vane,
Spiritum paraclitum Ne damner cum noeuis
Da, ne spernar a te. Poenis inhumane.

2. Ave, generatio 4. Ave, ad convivium

Laudat rederaptoris (^jui vocaris caeli,
Te. mihi protectio Meum prece Vitium
Omnibus in horis Deterge fideli,

Sis et relevatio Largire initiuni

A peccati loris, Boni mihi zeli,
Mihi consolatio Ne sim per flagitium
Sis intus et foris. Peior infideli.

5. Ave, pudicitiae
Gemma singularis,
Qui a dono gratiae
Gratia vocaris,
Pro me regi gloriae,
Precor, ut loquari^,
Ut caelestis curiae
Collocer in aris.

A fol. 78 b. Cfr. Anal. III, 182.

52. De saneta Katharina

1. Ave, o eximia 3. Ave, quae in gloria

Virgo Katherina, Locum tenes gratum,
Exorta de Graecia Vide in miseria
Martyr et regina, Me in culpa natum.
De tua praesentia Currentem per devia
Mons exsultat Sina, Adhuc per peccatum,
In omui angustia Nam sperno felicia

Mihi sis vicina. Et finem beatum.

Ave, quae Maxentium Ave, virgo, propera

Caesarem sprevisti Mihi in solamen,
Et ad Christum gentium Exsurgam ad prospera
Rhetores duxisti, Per tuum levamen
Rotarum supplicium Da, ut spernam scelera,
Prece confregisti, Mihi respiramen,
lucunda per gladium Scandam super sidera
Caelos introisti. Tuum per ducamen.
 - im:

5. Ave, mea gloria,

Ave, vas virtutum,
In mortis angustia
Te fer mihi scutum.
Me fac a t'allacia

Satanae solutum.
Da in caeli patria
Me cum Christo tutum.
A fol. 80a. Cfr. Anal. III, 195.

53. I>c sancta Kunegiinde.

1. Ave, virgo regia, 3. Ave. candens liliutn,

Dulcis sponsa Christi. dulcis regina.

Cunigundis vitia Honoris tricliniuin.
Quae gaudens vicisti, Rosa sine spina,
Tu delectahilia Mihi in subsidium
Mundi abiecisti, Gaudenter festina
Cum dulci fiducia Et a malignantium
Christum induisti. Custodi ruina.

2. Ave, Sion rilia. 4. Ave, virgo, dulcior

Te Christus salvavit Quae es favo mellis
Carnis ab infamia, Cordi meo, clarior
Qua te maculavit Universis stellis.
Daemonis nequitia, Tu mihi es gratior
Sed eum prostravit Prae sanctis puellis,
Tua innocentia Salva me, nam morior
Atque superavit. Mundi in procellis.

5 Ave, gaudes titulo

Quae virginitatis.
Intuere oculo
Me nunc pietatis.
Solvar adminiculo
Tuo a peccatis.
Victo mortis vinculo
Conregnem beatis.
A fol. «Ob. — C fol. 248a. — Cfr. Anal. III, 194 sq.

54. De sancto Lambert«.

Ave, claro genere 2. Ave, sanctimoniae
Florens o Lamberte. Cum sumis profectus,
Clarior in opere Dono regis gloriae
Sancto eras certe. Praesul es electus.
Tuae precis munere Mihi praesta variae
Fiam felix per te. Virtutis effectus.
Conantem me laedere Aeternae miseriae
Satanam subverte. Ne laedat defectus.
 — 138

3. Ave, pro invidia 4. Ave, qui coenobio

Qui de cathedrali Iunctus monachorum
Pulsus es ecclesia In Dei servitio
Causa carens mali, Corda firmas horura,
A rae pelle vitia Exsicca,quem sitio,
Cuncta pulsu tau, Fontem vitiorum,
Ne pellar a gratia Sit mihi refectio
Motu aliquali. Iesus, fons hortorum.

Ave, qui perimeris

In oratione,
Dignus hinc efficeris
Caelestis coronae,
Da, ne iungar inferis
Cum confusione,
Sed regnem cum superis
Tecum, praesul bone.

A fol. 2 b.

55. De sancto Laurentio.

1. Ave, Laurenti beate, 3. Ave, qui pro poenis ignis

Assabaris dum in crate, Praemiis ditaris dignis,
Tyranno sie insultasti, A me peccati habenas
Dicens: Ede, quod assasti. Infernique fuga poenas.

2. Ave, qui assatus gaudes, 4. Ave, qui turbae egenae

Dignas agens Deo laudes, Das Christi thesauros plene,
Pro me funde preces ei, Peccatorem rae egenum
Ut misereatur mei. Gratia Dei fac plenum.

5. Ave, qui vincis in igne,

Sequi te da mihi digne
Ad sanetorum claritatem
Et caelestem civitatem.

A fol. 79 b. — Cfr. Anal. III, 187.

56. De sancto Leonhardo.

Ave, felicissime 2. Ave, qui silentia

Leonarde grate, Diligis deserti,
Cläres qui clarissime Tua beneficia
Clara claritate, Plures sunt experti,
Tuae potentissimae Ultra non ad vitia
Precis potestate Me sinas converti,
Corporis et animae Sed ad vitae stadia
Laeter sospitate. Duo duetu sollerti.
 139 —
Ave, qui puerperac Ave, qui dolentibus
Succurris reginae Et captis salutem
Opern salutifeuae Das et te petentibus
Praestans medicinae, Miram per virtutem,
Ne succumbam misere Fac, ne pravitatibus
•Reatus ruinae, A bono me rnutem,
Me virtutis munere Sed cum sanctis actibus
Muni sine fine. Satanam confutem.

5. Ave, qui iam gaudia

Tenes gaudiorum
Super cuncta dulcia
In regno caelorum,
Tua per suffragia
Coetui sanctorum
Per saecla me socia
Tecum saeculorum.
A toi. IIb.

57. De sancto Luca.

1. Ave, evangelii 3. Ave, qui imagine

Sator, felix Luca, Bovis es signatus,
Contra vires vitii Pro exempli lumine
Fortior cambuca, Toti mundo datus,
Da, ne mundi noxii Meos Christi nomine
Fallant me caduca, Si deles reatus,
Nee rodat supplicii Fit tuo iuvamine
Aeterni eruca. Felix meus Status.

2. Ave, multa gratia 4. Ave, qui virgineam

Dei spargens verba, Vestem custodisti,
Cunctis das remedia Corruptelae tineam
Sermone et herba, Quando contrivisti,
Fac, ne me malitia Flammam nunquam subeam,
Daemonis superba Quam tu extinxisti,
Tangat nee miseria Intrem Dei vineam,
Barathri acerba. Quam iam possedisti.
Ave, qui spiramine
Sancto replebaris,
Cum in mundi turbine
Adhuc versabaris,
De vana voragine
Me duc mundi maris
Et in caeli limine
Sim cum Deo caris.

A fol. 2 a.
 — 140

58. De sancta Lncia.

1. Ave, virgo nobilis Ave, de mortalibus

Syracusana, Me solve peccatis
Lucia, immobilis Et de venialibus
Quae stas fide sana, Saepe iteratis
Praesidis ignobilis Per te priniis motibus
Dicta spernis vana, In ine temperatis
Vulnus poenae labilis Sie, ut sira in actibus
Mente suffers plana. Dehinc pietatis.

2. Ave, ecce, niraiura Ave,me hie vivere

Gravor sub peccato, Da sine querela,
Opis praebe brachium Modum, quo proticere
Mihi desolato, Valeam, revela,
Contra omne vitiura Viam vitae pandere
Me nunc confortato, Dignanter anhela,
Placa regem oranium Nam vult post te currere
Interventu grato. Mea mens anhela.

5. Ave, de virtutibus
Ad montem virtutum
Me duc, ab obstantibus
Iter praesta tutum,
Cunctis impugnantibus
Me te offer scutum,
Iunge me caelestibus
Gloria iudutum.

A fol. ?q. — Cfr. Anal. III, 196. — 3, 7 de eriminalibus.

59. De saneto Marco.

Ave, veri luminis Ave, qui prodigiis

evangelista, Clarescis et signis,
Marce, sacri numinis Inter gentes variis
Fidelis sacrista, Mirandis insignis,
Praesta, ne me criminis Tua prece soeiis
Confundat artista, Iungar Deo dignis,
Sed divini carminis Ne me in supplieiis
Fiam citharista. Voret mortis ignis.

Ave, evangelii Ave, Alexandriani

Qui scribis doctrinam. Virtute signorum
Salutaris gaudii Qui vocas ad gratiam
Dantis medicinam, Regis angelorum,
Da, ne exterminii Dele insolentiam
Labar in latrinam, Scelerum meorum
Omnis per te vitii Actuum frequentiam
Evadam ruinam. Conferens bonorum.
 l r

Ave, Christo moleris

Qui quasi frumentuni,
Tractus enim moreris
Veluti iumentum,
A rae eulpae veteris
Tolle nocumentuin.
Ut intrem, quo frueris,
Divinum conventum.
A toi. 2a.

60. De saneta Margareta.

1. Ave, o ingenua :!. Ave, nunc confugio
Dulcis Margareta, Ad te cum pavore,
Vana et fellirlua Ut sim sub refugio
Mundi transis freta, Tuo tutiore,
Satanae tu cornua Namque eulpae vitio
Calcas inquieta, Pro sordidiore
Pro me tlecte genua Scio Dei filio
Deo mente laeta. Me ingratum fore.
2. Ave, in me tabuit 4. Ave, aures preeibus
Lumen rationis, Imple salvatoris
Et fruetus, heu, mareuit Pro euuetis reatibus
Bonae rationis. Mei peccatoris,
Torpor me absorbuit Ut solvar ab actibus
Indurationis, Vitae vilioris,
Proh pudor, praevaluit Ne involvar ignibus
Faex confusionis. Aeterni doloris.
5. Ave, tua gratia
Gaudeam sanatus,
Ab omni miseria
Culpae serenatus,
Sim in conscientia
In Christo fundatus,
Conregnem in gloria
Ipsi sociatus.
A fol. 80 b. — C fol. 248 a. — Str. 1—3 fehlen infolge von Beschädigung
C. - 4, 8 furoris C. — Cfr. Anal. III, 196 sq.

(il. De s. Maria Aegyptiaca.

1. Ave, Aegyptiaca 2. Ave, quae de faeeibus
dulcis Maria, Surgis voluptatis,
Immundi ecliptica Te varietatibus
Quae nutabas via, Omans puritatis,
De culpa me toxica Ora, ut a gravibus
Sana prece pia, Abluar peccatis
Mea sors ut caelica Et dehinc in actibus
Fiat ierarchia. Vivam Deo gratis.
 142

3. Ave, paenitentiae Ave, quae angelicam

Cum sumis lamenta, Vitam fers in mundo,
Cunctis ad spera veniae, Vitam eremiticam
Das incitamenta, Dum fers corde mundo,
Tua prece gratiae Ad te tarn magnificam
Confer fulcimenta, Preces pias fundo,
Nam ad sortera gloriae Ad vitam me caelicam
Mea mens est lenta. Duc de culpae fundo.
Ave, quae ad gaudia
Festinas sanctorum,
Nam ad contubernia
Digne transis horum,
Tua per suffragia
In regno caelorum
Sabbato me socia
Tecum sabbatorum.
A fol. 13 b.

62. De s. Maria Magdalena.

1. Ave, clari generis Ave, te clementiae

Dulcis Magdalena, Dei mundat norma,
Universi sceleris Quae es paenitentiae
Quae fuisti plena, Speculum et forma,
Illustravit sideris Me oboedientiae
Te caelestis vena, Divinae reforma
Fructum vitae foederis Et benevolentiae
Degustas amoena. Ipsius conforma.

2. Ave. quae convivia Ave, quae iam pabulo

Felix introisti, Vitae regionis
Ubi Iesum copia Frueris, a poculo
Baisami unxisti, Me nunc Babylonis
Pedes abundantia Salva et a vinculo
Lacrimae lavisti, Educ Pharaonis,
Quos crinis decentia Ne plectar venabulo
Osculans tersisti. Dirae ultionis.

5. Ave, o discipula
Christi redemptoris,
Funda propugnacula
Boni in me moris
Et ad fontem stimula
Me Dei amoris,
Ut vivam per saecula
In regno decoris.

A fol. 248a. Cfr. Anal. III, 197 sq.

 — 143

63. De b. Maria Magdalena.

1. Ave, quae de noxiis Ubi a caelestibus

Maria deliciis Consolari civibus
Fugis Magdalena, Saepe meruisti;
Surgis de facinore Sic mihi solacia
Et mente et corpore Defer singularia
Puritate plena; In hoc mundo tristi.

Tali modo fugere

Ave tu, quae caelicis
Me fac et evadere
Cibis et angelicis
Vitiorum frena,
Ncc iam mihi placeant,
Es eibari digna,
Dei te dementia
Sed prorsus displiceant
Tanta pavit gratia
Sceleris venena.
Dulcis et benigna;
2. Ave, quae non deseris Alimentis talibus
Dominum, quem sequeris, Tuis sanetis preeibus
Quaerens lamentaris ; Me dignum consigna
Ergo prima hominum Sic, ut nulla crapula
Tu videre Dominum Me vel carnis macula
Privilegiaris ;
Polluat maligna.
Dei praebe filium
Ave, quae ad gaudia
Mei cordis gaudium,
Vera et felicia
Oculis ut claris
Festinas sanetorum,
Hunc videre valeam
Et sietecum gaudeam
Nam ad sodalicia
Pura et perennia
Et cum Dei caris.
Digne transis horum;
3. Ave tu. quae spuria Tuae precis gratia
Huius mundi gaudia Cuncta dele noxia
Felix horruisti, Scelerum meorum,
Supernorum avida Superorum socia,
Eremum intimida Me tecum consocia
Constans introisti, Choris angelorum.

A fol. 80a. —
B fol. 248a. —
1, 7 Tali fehlt B. 2, 8 Cordis mei —
A. —3, 2 Mundi huius A. —
In A und B späterer Nachtrag von der Hand
des Verfassers, in B über der ausradierten Nr. 62.

64. De saneta Martha.

Ave, Martha inclita, Ave, fame tenerum

Decens et formosa, Corpus quae fregisti
Salvatoris hospita, Submersumque puerum
Tota gratiosa, Vitae reddidisti,
Per virtutis merita Me de morte scelerum
Tuae gloriosa Sorti redde Christi
Cuncta solve debita Addens cursum prosperum
Mea scelerosa. Hoc in mundo tristi.
 — 144

Ave, tuis manibus Ave, regem Franciae

Quae ligas draconem Mulcens Chlodovaeum
Praestans pereuntibus Sospitati gratiae
Exsultationem, Cura reddens eum,
Fer de omnibus
culpis De peste nequitiae
Absolutionem Sanum me fac reum,
Mihi et cum coetibus Precibus clementiae
Caeli mansionem. Mihi placans Deura.

Ave, florens lloribus

Hospitalitatis,
Necesse habentibus
Offers tua gratis,
Vivis me virtutibus
Ditans caritatis
Poli tecum civibus
Socia beatis.

A fol. 14 a.

65. De sancto Martino.

1. Ave, Dei pontifex 3. Ave, spernens saeculum

Et virtutum opifex Militumque cingulum,
Martine beate, Gaudia stultorum,
Genetrix Panonia, Ad baptismi lavacra
Tua te Italia Volas et simulacra
Nutrix laudant grate. Deicis deorum;
Manus tuas commoda Da mihi, ut omnia
Ad meae incommoda Mundi spernam gaudia
Menüs sceleratae, Cum melle eorum,
Sana me interius, Et me fac proficere
Exorna exterius In virtutum munere
Morum gravitate. More beatorum.

2. Ave, qui cooperis 4. Ave, qui restituis

Nuditatem pauperis Tribus vitam mortuis
Chlamj de partita,
r
Tua prece pura,
Tua per suffragia Animae restitue
Nulla per contraria Meae sensum mortuae
Yincar in hac vita. Medela secura-,
Mea mens per misera Post odorem currere
Non laedatur, prospera Tuum fac et capere
Virtute vestita, Me regna mansura,
Tuis sie auxiliis Nulluni me illicitum
Atque benefieiis Trahat vel prohibitum
Spe fruar cupita. Ad mala futura.
 — 1 45 —
5. Ave, cuncta saecula Me sequi velociter
Per multa miracula Te fac et feliciter,
Qui illustras late, Non disiungar a te;
Et sie intras gaudia Iunetus sanetis oinnibus
Iucunde caelestia Vivam in caelestibus
Plenus sanetitato, Cum ioennditate.

A toi. 79 b. — Cfr. Anal. 111. 189

00. De saneto Matthaeo.

Ave, beate Matthaee, 3. Ave, spargis verbum Dei

Lucerna tidelium, Qui in Aethiopia.
Qui genti primum ludaeae Cum sis virtus meae spei,
Scribis evangelium, Corona et gloria,
Audi vocem precis meae, Quaeso, memor esto mei
Mihi sis praesidium. In mea miseria,
Turbae iungens iubilaeae Ut vincam iure tropaei
Me post hoc exsilium. Cuncta mundi noxia.

Ave, qui ex publicano 4. Ave, patent Orci portae

Vas es factus gratiae, Tuum ad imperium,
Me a cogitatu vano Quaudo suscitas a morte
Solve omnifarie Saeva regis filium,
Et me ab actu mundano Ut sim bona, da, sub sorte,
Trahe et laseiviae, Ferens opis brachium,
Serviam ut christiano Et tuere me, ne forte
Mure regi gloriae. Tradar ad exitium.

5. Ave, digne laurearis

Qui cruore proprio
Et tibi vitam mercaris
Percussoris gladio,
A fiammis solvas amaris
Tuo me subsidio,
Ut vivam cum Dei caris
In caelesti solio.

A fol. 79 a. — Cfr, Anal. III. 184 sq.

67. De saneto Mathia.

Ave, stirpis nobilis Ave, sacra semina

sanete Mathia, Spargens in Iudaea,
Pro Iuda laudabilis Deterge peccamina
Surgis sorte pia. Apud Deum mea,
Prece da. ut stabilis Fugiant temptamina
Sim in vitae via, Per Christi tropaea,
Et mihi placabilis Mea mens ad carmina
Vera sit sophia. Surgat iubilaea.
Dreves, Christanus Campoliliensis. 10
 — 14«;

Ave, qui gratifica 4. Ave, vitam mortuis

Caecos sospitate Pluribus modesta
Curans a tabiöca Qui virtute tribuis,
Sanas caecitate, Me duc ad honesta,
Succurrens mirifica Non mala cum fatuis
Taa pietate Subeam funesta,
Ab omni salvifica Cum sanctis praecipuis
Me iniquitate. Dei agam festa.

5. Ave, morti subdcris

Quando transiturae,
Christo statim iungeris
Conregnans secure,
Tibi, sicut poteris,
lungere sit curae
Me qua frueris,
vitae,
Semper permansurae.
A fol. 79 a. Cfr. Anal. III, 186.

De sancto Mauritio.

Ave, dux sanctissime, Ave tu, qui mitteris

Mauriti, Thebaeae Ad opem pagano,
Legionis maximae Parcere remitteris
Et caeli choreae, Uli corde sano,
Da virtutes animae Solve, quia poteris,
Tua prece meae, Me de mundo vano.
Ut non fiam bestiae Ut vitam, qua frueris,
Socius leteae. Cursu carpam piano.
2. Ave cum exercitu Ave, cum consortibus
Tu qui baptizaris Qui Collum extendis
Tuo et in spiritu Et pro permanentibus
Sancto renovaris, Trausitura vendis,
Ne mergar in transitu Me ab infernalibus
Huius mundi maris, Eripe eroendis
Caelesti me habitu Emundans ab omnibus
Orna, quo ornaris. Peccatorum mendis.
5. Ave, qui ad sidera
Conscendis polorum
Cum turba innumera
Comitum tuorum,
Ad gustum me propera
Ferre gaudiorum
Sic, ut sim in libera
Sorte beatorum.
A fol. 13b. — 1, 7 der unreine Keim bestiae ist ganz vereinzelt bei
Christanus.
 47 —

69. De s. Michaela et Angelis.

1. Ave, Michael beate, 3. Ave, Dei medicina,

Qui es Dei nuntius, Raphael amabilis,
Mihi cum benignitate Eleva me de sentina
Subveni propitius, Mundi miserabilis,
Labem mentis inquinatae Nou me torreat coquina
Meae dele mitius, Inferni horribilis,
Formam vitae Deo gratae In loco pacis reclina
Da mihi velocius. Me interminabilis.

2. Ave, Dei fortitudo, 4. Ave, angele, donatus

Gabriel sanctissime, Mihi singulariter,
Omnis per te turpitudo Vivam per te confortatus
Sit a nie longissime, In bono feliciter,
Et mihi claritudo
sit A nefandis separatus
Famae
deceutissimae Omnibus finaliter
Atque boni plenitudo In caelisque meus Status
Sufficientissimae. Sit felix perenniter.

Ave, omnis beatorum

turba spirituum,
Favete mihi vestrorum
Subventu precatuum,
Particeps vitiosorum
Ne fiam reatuum,
Sed vobiscum supernorum
Sim conviva fructuum.

A fol. Ib. — Cfr. Anal. III, 178 sq.

70. De sancto Nicoiao.

Ave, admirabilis Ave, qui puellulis

Myreae o humilis Tribus, ne prostibulis
Praesul civitatis, Dentur, subvenisti;
Nicolae, Patera Tres solvis de carcere,
Te gignit, urbs libera Duces studes solvere
Multae honestatis ;
Tres de morte tristi;
Deiecta infantia Hinc me duc de crimine
Proficis in gratia Et de consuetudine
Magnae sanctitatis, Mala dono Christi ;

Ergo sanctis meritis Ut mea possessio

Tuis de praeteritis Christus sit et portio,
Me solve peccatis. Da, quem possedisti.
10*
 — 148 —
3. Ave, te vocantibus Cordis mei frivola
Et periclitantibus Tuorum vi idola
Qui ades volenter, Frange meritorum,
Tua ne provincia Me de culpa suscita
Pereat inedia, Et in lacu visita
Panem das prudenter; Malorum meorum.
A peccati vinculis
5. Ave, nam de turaulo
Cunctisque periculis
Tuo fluuut sedulo
Salya me recenter,
Olei liquores
Non Satan me terreat Sanantes hydropicos
Neque malum sorbeat Atque epilepticos
Ultra violenter.
Cunctosque dolores ;
4. Ave tu, qui fatuas Sana ergo omnia
Zelo Dei statuas Mentis meae vitia
Frangis idolorum, Et carnis languores,
Mortuum resuscitas Mihi mundi spernere
Et in fundo visitas Da et caeli carpere
Mersum fluviorum ;
Fructus gratiores.
A fol. 79 b. — 2, 12 quem iam isti. — Cfr. Anal. III, 191.

71. De sancto Paucratio.

1. Ave, o dulcissime 3. Ave, spernis idola
Pancrati sacrate, Qui surda et muta,
Odorem gratissiraae In quibus fraus subdola
Vitae spargens late, Latet et versuta,
Pro salute animae Pro me preces immola
Meae scutum da te, Hostesque confuta,
Mihi mores imprime Acta mea frivola
Vitae caelibatae. In bonum commuta.

2. Ave, pueritiae 4. Ave, tu qui sanguine

Qui transscendens iura, Tuo coronaris,
Subdens sub militiae Nam pro Christi nomine
Fidei te cura, Capite privaris,
Ab omnis malitiae Devoto iuvamine
Me servans ustura, Precibusque claris
Ut regnem in requie Illustra me lumiue
Cum Christo Ventura. Dei, quo laetaris.

Ave tu, martyrio

Qui es consummatus
Et in contubernio
Sanctorum locatus,
Praesta, pio studio
Ut tui precatus
In poli sim solio
Tibi sociatus.
A fol. 13 b.
 — L49 -
72. De sancto Paulo.

1. Ave, vas electionis, 3. Ave, qui mori cupisti,

Paule, doctor gentium, Ut vivas feliciter,
Propelle abusionis Mortem pro vita dedisti,
Omnis a nie Vitium, Nam vivis perenniter,
Nullius confusionis Moriar ut mundo isti,

Turbet me rlagitium. Largire velociter,

Sed in me devotionis Non ultra peccato tristi
Vivat desiderium. Vivam ignobiliter.

2. Ave, qui pro Christo plura 4. Ave, meae robur spei,

Tulisti martyria. tutum refugium,
Auferri a me procura Ecce sie, ut timent rei,
Satanae incendia Timeo supplicium.
Nefandaque carnis iura Hostis ergo per te mei
Atque desideria, Evadam opprobrium,
In vita per te futura Mihi tuo, serve Dei,
Sim sine miseria. Dulce sis praesidiom.

5. Ave. possedisti thronum

Qui iam duodeeimum.
Ad verum me deduc bonum,
Bonum felicissimum,
Da caeleste mihi donum.
Datum doni Optimum,
Ut in caelis psallam tonum
Cum sanetis dulcissimum .

A fol. 78b. — Cfr. Anal. III, 180.

73. De sancto Petro.

1. Ave. Petre o beate, 3. Ave, qui aegrotos sanas

Princeps apostolice. Umbra tui corporis,
Columna inviolatae Cogitationes vanas
Fidei catbolicae. Mei fuga pectoris
Dulcis praedicator datae Actionesque insanas
Legis evangelicae, Virosi facinoris,
Fac partieipem me gratae Virtutes mihi da sanas
Gratiae dominicae. Dono tui roboris.

2. Ave, qui centurionem 4. Ave, qui Thabitam mortis

Convertis Cornelium. Suscitas de carcere,
Stultam a me passionem Contra nefas ut sim fortis,
Pelle, fer auxilium Pio confer munere,
Mihi per orationem Mortis festi na de portis
Tuam, Dei filium Me cito eripere,
Placans caeli mansionem Da in paradisi hortis
Da post hoc exsilium. Deo laudes promere.
 150 —
5. Ave, qui mortis raaerorem
Vicisti praepropere
Spernens Caesarem Xeronem
Sermone et opere,
Da vim, inferni draconem
Ut possim devincere,
Me tribus Iudae leonem
Fac in caelis cernere.

A fol. 78b. — Cfr. Anal. III, 179 sq.

74. De sancto Philippo.

1. Ave, verbum praedicas 3. Ave, qui melliflua
Philippe qui Dei, Doces voce gentem,
Corpus tuum dedicas Collustras luciflua
Vitae sanctae spei, Face quarum mentem,
Lucrum tibi vendicas Appetam ne fatua,
Dulcis requiei, Adiuva me flentem,
Dum cum Christo iudicas, Sed sequar per ardua
Esto memor mei. Caeli te scandentem.

2. Ave, qui os diceris 4. Ave, qui in Scythia

Recte lampadarum, Es affixas craci,
Mei faeces sceleris Tua per suffragia
Et miseriarum Superorum luci
Terge, lumen ceteris lungar, non per vitia
Dei das viarum, Inferorum duci,
Vae mihi, si praeteris Sed ad vera gaudia
Me, lux animarum. Me precor induci.

5. Ave, qui lapidibus

Exsultas necatus,
Iungeris caelestibus
Digne laureatus,
Tuis hat precibus
Felix meus Status,
Ut cum sanctis omnibus
Gratuler salvatus.
A fol. 79 a. — Cfr. Anal. III. 183 sq.

75. De sancto Unirino.

Ave, qui baptismate Ave, qui errantibus
Gaudes Deo natus, Es risus effectus
Quirine, charismate Linguamque vellentibus
Sancto confortatus, Amator perfectus,
Sancto per te pneumate Heu, cum sim erroribus
Gaudeam novatus Nimiis infectus,
Atque diademate Tuis sana precibus
Virtutis ornatus. Iam meos defectus.
 — 1 5 1 —
Ave, dux, qui manibu> Ave, quia pedibus
Pro Christo privaris, Gaudebas truncatis
Digne cum martyribus Dans exemplar omnibus
Sanctis laurearis, Forte Deo gratis,
Ne submergar sordibus Absolve nie precibns
Huius mundi maris, Cuuctis a peccatis
Salva me de manibus Virtutumque floribus
Daemonum avaris. Exorna beatis.

5. Ave, qui per gladium,

Quem sustinuisti,
Complesti martyrium
Sicut voluisti,
Omne de me noxium
Fuga, quod vicisti,
Ducens in palatium
Resmi Iesu Christi.

A fol. IIb.

7(i. De sancto Silvestro.

1. Ave, admirabilis 3. Ave, qui mirifice

Silvester beate, Constantinum dueem
Lumen venerabilis Conducis catholicae
Vitae spargens late, Fidei ad lucem,
Cum sim, heu, eulpabilis, Me reum ad publicae
Pro me scutum da te, Poenae liga crucem.
Post te curram stabilis Ut meum magnifice
Cursu famae gratae. Vincam hostem trucem.

2. Ave, papa, viduam 4. Ave, qui legaliter

Fovens et pupillum, Convincis Iudaeum
Famam fers mellifiuam Ad fidem salubriter
Et laudis vexillum, Convertendo eum,
Da post culpam fatuam Peto, cor velociter.
Mihi cor tranquillum, Mihi redde meum,
Ut omnino destruam Per quod multiformiter
Peccati sigillum. Irritavi Deum.

5. Ave, qui ad solium

Festinas polorum
Et ad sodalitium
Praedulce sanctorum,
Mihi nunc consortium
Procurans bonorum,
Me duc ad convivium
Tecum angelorum.
A fol. 2 b.
 — 152

77. De saiirto Simeone.

Ave, Simon venerande, Ave, verbuin salutare

Flos oboedientiae. Proponens Aegyptiis,
Qui viam vitae amandae Multos abrenuntiare
Doces verbo gratiae, Multis doces vitiis ;

Super rae sinura expande Cor meum iam fac cessare

Divinae clementiae, A concupiscentiis.
Ne subsannent nie nefandae Ut se possit adaptare
Infernales furiae. Divinis solaciis.

Ave, qui ad nationes Ave, pangens duci pacem

Es profectus efferas, Regis Babyloniae,
Ut bis consolationes A me averte fugacem
Verae vitae conferas, Mundanae laetitiae
Precor, ut confusiones Spem et hostem pervicacem
Mei cordis auferas Divinae militiae,
Et ad caeli mansiones Hunc ut vincam contumacem,
Me post mortem deferas. Da. zelo iustitiae.

Ave, quia absolutus

Carnis ab ergastulo
Ad caelos festinas tutus
Sine offendiculo,
Per te, precor, ut adiutus
Cum caelesti populo
Vivam virtute indutus
In futuro saeculo.

A fol. 79 a. — Cfr. Anal. III, 185.

78. I>e sancto Stephano.

1. Ave, qui verbo et vita i. Ave, qui Christum vidisti,

Flores, Stephane levita, Cum ad caelum respexisti;
Martyr primus legis novae. Christum in caelis videre
Pia me virtute fove. Da mibi et congaudere.

2. Ave, qui vincis Iudaeos, 4. Ave, qui oras pro hoste,

Hostes per te vincam meos, Ad tale me trahe post te,
Carnemsaevam, stultum mundum Dulci semper fruar pace
Atque Satanam immundum. Cum stulto et contumace.

5. Ave, saxis qui tiniris,

A culpis me solve diris

Et deduc post vitae mortem
Tecum ad caelestem sortem.

A fol. 79 b. Cfr. Anal. III, 187.

 — 153 —
79. De sancto Thaddaco.

1. Ave, huius saeculi, Ave, <jui operibus

Thaddaee, lucerna, Te das gratum,
piis
Qui cor dari populi Tuis sanans precibus
•Mollis ad superna, Lepra vulneratum,
Memor tui fainuli Sana facinoribus
Mente sis paterna, Dire me gravatum
Mei cernant oculi Et a culpis omnibus
Gaudia aeterna. Redde liberatum.

2. Ave, vitara mortuo Ave, qui praepropere

Qui reddis decenter, Ad astra festinas,
Precatu continuo Mentis meae miserae
Me iuva voleuter, Repara ruinas.
Ut ab actu fatuo Caeli mibi mittere
Resurgam recenter Stude medicinas,
Et non cadam denuo Digne queam promere
Ad malum nocenter. Laudes ut divinas.

5. Ave, qui martyrium

Sustines prudenter,
Hinc caeli palatium
Subintras prudenter,
Tuum mihi bx'acbium
Succurrat valenter,
Ut ascendam solium
Caelorum gaudenter.
A fol. 79 b. — Cfr. Anal. III, 185 sq.

80. l»e s. Thoma Apostolo.

Ave, Thoma Didynie. 3. Ave, cedis dubio,

Lucerna Indorum, Quando tangis Deum,
Conformans aptissime Rogatu propitio
Christo mores horum, Mihi placa eum,
Eripe, dulcissime, Pro vili flagitio
Me reum reorum, Ne me perdat reum,
Ne submergar pessime Sed in caeli gaudio
Lacu vitiorum. Locet iubilaeum.

Ave, cum in credulo 4. Ave, vincens libere

Corde substitisti, Accensam fornacem,
Cordis mei oculo Da in flamma miserae
Visum reddidisti, Carnis mihi pacem,
Ora, ne iam poculo Poenam praesta fugere
Mundi fruar tristi, Inferni minacem
Qui amoris osculo Salutemque capere
Perfrui novisti. In caelo vivacem.
 154 —
5. Ave, qui a lancea
Saeva perforatus
Corona nunc rosea
Gaudes coronatus,
Gaudeam siderea
sede locatus,
In
Veste cultus nivea
Christo sociatus.
A fol. 78 b. Üfr. Anal. III, 182 sq.

81. De s. Thoma Cantuariensi.

1. Ave, cancellario, 3. Ave, qui cilicio

Thoma, cum honore Carnis domas iura

Functus es officio Fugans hoc negotio
In Dei timore. Tibi nocitura,
Cordi meo saucio Ut solvar a vitio,

Peccati foetore Precibus procura,

Suceurre remedio Gaudia, quae sitio,
Cum praestantiore. Concedens futura.

2. Ave, archipraesulis 4. Ave, qui extolleris

Sumpta potestate Meritis et signis,

Ornatus sub infulis Manum largam aperis

Gaudes paupertate, Dignis et indignis.
Carnis tactum iaculis, Prece fac, ne inferis
Culpae vilitate, Socier malignis,
Me fac sanum pabulis Sed vivam cum superis
Plenis caritate. In caelis benignis.

Ave, qui per gladium,

Quem sustinuisti,
Finisti martyrium,
Sicut concupisti,
Omne de me noxium
Tolle, quod vicisti,

Et duc in palatium
Regni Iesu Christi.
A fol. 2 a sq.

82. De sancto l'dalrieo.

Ave, o egregie 2. Ave, mundi gaudia

Udalrice pater, Calcans dulciora,
Qui natos ecclesiae Dei beneficia
Pavisti ceu mater, Gustans potiora,
In bono cotidie. De caelis solacia
Confer, ut dilater Meo cordi rora
Incumbendo latriae Super mella dulcia,
Pauper ego frat er Mihi gratiora.
 — 155 —
Ave, qui per rluidam 4. Ave, florens liliam
Aquam dactu Dei Verbi veritate,
Trausis ceu per aridam, Exemplar humilinm
Pater meae spei, Vitae claritate.
Meam meutern uiorbidam Porrige subsidium
. Sorde malae rei Precis sanctitate,
Prece redde floridam Sequar ut te praevium
Miserendo mei. Morum gravitate.

Ave, terrae gremio

Non Celans talentum,
Sed devoto studio
Lucra portans centum.
Tuo patrociniü
Mundi vincens ventum
Subeam cum gaudio
Caelicum conventum.
A toi. 111..

83. De sancta Ursula.

Ave, virgo Ursula 3. Ave, mundi dulcia

Generis regalis, Quae aspernabaris,
Non te carnis macula Inste tympanistria
Fuscat aliqualis, Agni nuncnparis,
In te tabernacula Christo multa milia
Princeps illocalis Martyrum lucraris,
Fixit praebens oscula Cum quibus in curia
Sponsi spiritalis. Caeli gloriaris.

Ave, primiceria. 4. Ave, ecce, sceleris

Victoriosarum Me laedit ligamen,
Te undena milia Cuius quoque ponderis
Ornant puellarum, Opprimit gravamen,
Tibi per martyria Praecurre prae ceteris
Tot quidem sanctarum Ad meum iuvamen,
Frequentatur gloria Contra tela veteris
Per orbem terrarum. Hostis sis tutaraen.

5. Ave, his temporibus

Quae surgis ut Stella.
Occidentis partibus
Patrona novella,
Tuis piis precibus
Mortis fuga fella,
Me iunge caelestibus,
dulcis puella.

A fol. 80 b. — C fol. 248 a. — Cfr. Anal. III, 197. 5, — 1—4 be-

zieht sich vielleicht auf die Tatsache, dafs im 13. Jahrhundert die Sorbonne
Ursula zur Patronin erwählte.
 — 150 —
84. De sancto Vincentio.

A ve, invictissime 3. Ave, qui eculeo,

Martyr et levita, Uncis cruentatus,
Vincenti sanctissime Praesidi vipereo
Doctrina et vita. Ad vincendum datus,
Per te mens sit optime Cruentum me video
Mea redimita Per multos reatus,
Et omni firmissime Assis velox ideo
Bono stabilita. Mei miseratus.
Ave, vincis orania, 4. Ave, invicibilem
Dum vincis insanum Qui vicisti Deum
Per tormenta varia Per affectum nobilem
Ducem Dacianum ;
Imitando eum,
Meum per iuania Ad virtutem stabilem
Cor effectum vanum Dirige cor meum,
Effice per studia Ut non per ignobilem
Tua cito sanum. Fallar Iebusaeum.

Ave, qui stridentibus

Ignibus iniectus
Speculum es omnibus
Virtutis effectus,
Hinc cum militantibus
Sit meus affectus,
Ut cum triumpbantibus
Gaudeam electus.

A fol. 2 a.

85. De sancto Vito.

Ave, puer floride, 3. Ave, flos laetitiae,

Vite, martyr clare, Florens mundo flores,
Qui transisti provide Qui multos ecclesiae
Huius mundi mai'e, Conducis ad fores,
Menti meae morbidae Tua prece veniae
Adesse dignare, Mibi funde rores,
Possim carnis luridae Ne unquam nequitiae
Motus ut fugare. Sorbeam foetores.

Ave, cum industria 4. Ave, qui victoria

Agens iuventutem, Es ut leo fortis,
Mundi fugis dulcia Vincis in Sicilia
Currens ad virtutem, Quando ducem mortis,
Precibus flagitia, Ora, ne me vitia

Confer, ut refutem, Dent inferni portis,

Ad aeternam socia Sed vivam in gloria
Me tibi salutem. Comes tui sortis.
 L57 —
5. Ave, mea gloria,
Sancte puer Vite,
<^ui vicisti omnia
Mala huius vitae.
Mea dele vitia,
Tota rogo vi te,
Dans, bibam in patria
Ut de vera vite.
A fol. 13 a. 4. 1 victoriam.

86. De sancto AYilhelmo.

Ave, o aetheree Ave, qui malitiam
Wilhelme, dux mitis, Proicis mundanam,
Non tomultus terreae Probans esse gloriam
Superat te litis, Ipsius insanam,
Ora, ne tartareae Da, ne culpam noxiam
Me fax urat sitis, Sequar neque vanam,
Sed caelestis vineae Ita conscientiam
Me fecundet vitis. Habeam ut sanam.
Ave, qui feliciter Ave, qui monasticos
Cominutas terrena, Comitaris flores
Ut fruaris dulciter Exempli salvificos
Pro bis caeli cena, Pii rorans flores,
Pete, ne me turpiter Ut non diabolicos
Culpae voret poena, Sequar deceptores,
Sed sit meo iugiter Mihi da angelicos
Cordi pax serena. Tua prece mores.
5. Ave, qui ad gaudium
Transis gaudiorum,
Permutans consortium
Pro mundo sanctorum,
Confer, ut solacium
Fugiam pravorum,
Et sit mihi praemium
Dator praemiorum.
A fol. 13 b.

87. De ss. Scholastica, Dorothea, aliis.

Ave, o Scholastica, 2. Ave, Dei filia,

Virgo grata Deo, Virgo Dorothea,
Cane pro me cantica Scandis ad caelestia
Plausu iubilaeo, Per Christi tropaea,
Desit diabolica Inter caeli lilia

Poena mihi reo, Fulges quasi dea,

Claudant regna caelica Sis mihi propitia,
Me cum Iesu meo. Dulcis sponsa mea.
 — 158 —
3. Ave, o Eugenia, 8. Ave, Afra, linea
Sponsa Christi cara, Emendationis,
Virtute in patria Quae fuisti framea
Caeli flores clara, Prius Babylonis,
Deo reconcilia Ob te me non lancea
Me, dulcis et gnara, Laedat ultionis,
Evadam supplicia Sed laetum det vinea
Inferni amara. Retributionis.

Ave, Dei Brigida Ave, virgo rosea,

Spousa praeelecta, Anastasia,
Da, ne mea frigida Fulta vitae trabea
Mens sit et abiecta, In haC mundi via,
Sed fac tua vivida Mea ne sit carnea
Prece, ut sit recta Mens, fac prece pia,
Deoque per florida Sed sim in siderea
Opera dilecta. Tecura monarchia.

Ave, caeli lilium, 10. Ave, o Ottilia.

Gerdrudis regalis, Tota gratiosa.
Tu Christi sacrarium, Dei vivi filia,
Angelis aequalis, Paradisi rosa,
Meis Dei tilium Tua prece omnia
Precare pro malis, Spernam vitiosa
Ut post hoc exsilium Et tecum in gloria
Eius sim sub aus. Vivam gaudiosa.

6. Ave, lucis facula, 11. Ave, digna laudibus,

Virgo Petronilla, Sancta Radegundis,
Omni carens macula, Nam spretis regalibus
Magna et pusilla, Satanam confundis,
Vitae mihi pocula Piis leva precibus
Dulci prece stilla, Culpae de profundis
Sit per cuncta saecula Me et caeli coetibus
Mea mens tranquilla. Socia iucundis.

Ave, dei fllio 12. Ave, Clara noraine,

Thecla desponsata, Clarior virtute,
Castitatis lilio In Francisci ordine
Tota decorata, Claro degens tute,
Me a carnis vitio Pio da iuvaraine
Libera, o grata, Scutum pro me tu te,
Et conduc cum gaudio Ut in poli lumine
Ad regna optata. Regnern cum salute.
 — L59 —
13. Ave, stirpis regiae
Dulcis Magdalena,
lllustravit gratiae
Te divinae vena.
üra, ne nequitiae
Me liget habena,
Sed da caeli cnriae
Gaudia amoena.
A fol. Ib. —
Diese 13 Strophen, die hier unter einer Nr. zusammen-
gefafst sind, erscheinen in der Hs. als ebensoviele Lieder mit der Rubrik
„Ad sanctam Schola sticam" etc.

88. Threnus.

1. Cor, maeroris nubilo, 5. Turtur vitat noxium

Die. eur obumbraris? Avium conventum,
Gaudii cur iubilo Pauper ita gladium
Nullo delectaris? Regis violentum,
Proh dolor, in nihilo David Saulis odium
Iara nunc consolaris, Fugit viralen tum,
Sed frigens ut aquilo, Ergo pungant impium
Heu, heu, desolaris. Poenae mille centum.
2. Risus cur me fugerit, 6. Ardor castrimargiae
Si quis cupit scire, A eunetis amatur,
Ex moderno poterit Omnis homo varie
Hoc statu sentire; lam per hanc hamatur,
Agnus lupum peperit Omncs crassi, macie
Conantem saevire, Nullus gloriatur,
Omne bonum praeterit, Nam laus pareimoniae
Malum furit dire. Nusquam praedicatur.

3. Ius cessit, lex corruit, 7. Nulluni fornicatio,

Heu, ad quid sum natus? Proh nefas, exeludit,
Pios tantum obruit Rex, plebs, omnis natio
Fallax mundi Status, Studens in hac ludit,
Saul Neroni congruit Et sacra religio
Et Iudae Pilatus, Per hanc se confudit,
Pietas defloruit, Heu, quae nescit, ratio
Floret, proh, reatus. Plurima concludit.
4. Supra mundi doleo 8. Ueritatispraemium
Statum tarn virosum, lam nullus advertit,
In quo patri video Omnis ad mendacium
Filium exosum, Homo se convertit,
Exemplar hie habeo Sed qui per hoc Vitium
Herodem dolosum, Se a Deo vertit,
Vivere fit ideo Huius ad supplicium
Iustis onerosum. Poena nunquam stertit.
 — 1 60 —
9. Salus mea, Domine
Iesu, rex cunctorum,
Habitans in luinine
Caeli secretorum,
Absolve a crimine
Omnium maloram
Confirmans in agmine
Me tecura sanctorum.
A fol. 3a.— B fol. 213b.— D fol. 196b. —
2, 2 Si cupit quia AB.
—
„Planctus infelicis Status moderni temporis" A; „Planctus periculusi Status
moderni temporis" B; „Threnus" D. —
„C'ompone literas capitales huius
rhythmi et invenies nomen editoris" A: ..Compone literas rubras rhythmi
huius et invenies nomen editoris." B.
 V.

APPENDIX.
METRA.

Dreves, Christanus Campoliliensis. 11

 1. De Natura Dei.

Versus catenati simpliciter.

Virga datur Iesse cum flore decentior esse ;

Natus flos esse legitur, sed virgula Iesse

Virgo prudens esse, quae natum parturit esse.
Ille manens esse, qui nunquam desinit esse,
5. Hoc Deus sumens, quod erat, Deus esse
est esse,
Atque manens esse, quod erat, sie prosequor esse,
Quique creans esse siue prineipio datur esse.
Taliter hoc esse vetus atque novum reor esse.
Est triplex esse, quod ad unum respicit esse.
10. Unum sie esse simplex bene creditur esse,
Ut nihil est esse, quod quiverit hoc prius esse,
Sic nihil est esse, post ipsum quod queat esse.
Omnis ab hoc esse coepit res et capit esse.
Omne, quod est, esse subsistit ab hoc simul esse,
15. Stans tarnen hoc esse per se tixum tenet esse,
Hoc tarnen ens esse de se proprium tenet esse.
Convenit huic esse, quia, quod nullum tenet esse,
Credat sie esse, qui tendere vult ad id esse
Vel superest esse, ne nobis possit obesse
20. Praesens post esse, cum nos contingat abesse,
Corporis at esse terris de more subesse.
Omnis ad hoc esse, quod eat, reor esse necesse.
Cuuctipotens esse nobis dignetur adesse,
Ut sie nos esse, benedictio sit patris esse.
B fol. 159. —

2. De beata Maria V.

Versus catenati simpliciter.

Clara poli Stella, divina Maria puella,
Vatis tiscella, tu legis glosa novella,
Foederis arcella, miseris epulosa patella,
Stillant, femella, tua mel cum lacte labella.
11*
 — 164 —
5. Monadis es cella, simpli primique capella,
Aurea portella. non suta Dei tunicella,
Verbi capsella, tu verbigenae domicella.
Tu crepitans mella, deitatis in aure vigella,
Roras mumella charismatis ac liydromella,
10. Caumatis um bei] a, Salomonis eburnea sella,
Solis nubella, surgens auroi'a rubella,
Quadra columnella, sphaerae teretata rotella,
Caeli fiscella pboebi rutilique casella.
Christi cistella, martis sopito duella
15. Nosque fave bella tecura gaudere rosella,
Ut te buccella collaudet nostra misella,
Conde sub ascella nos artos in parallella.
Natum compella nobis, bonitatis apella,
Ut zeli mella pluat hac in valle gemella,
20. Firmiter appella pro nobis. virgo tenella.
Tu nos cancella, stet et ut tranquilla procella,
Frange, columbella, nostrae culpae terebrella,
Ne cui fabella simus, fac, dulcis avella.
Morum formella, temptantis ruinpe fiagella,
25. Nostram debella carnem, ne plus sit asella.
Caelica pratella praestans sceleris tere fella.
Panis es urnella caeli, quam dulcis ofella,
Vitae pagella, Moysi nos scribe tabella,
Erige castella fidei Satanaeque rebella,
30. Host es post bella nobis fac esse scabella.
A fol. IIa. — B fol. 213b. — 12 sperae AB. — 19 mella fluat A. —
27 panis et A. — Zn 25 carnem, ne plus sit asella vgl. S. 129. Amina
mea asella Nr. 40, Str. 2, 7.

3. De beata Maria V.

Versus catenati simpliciter.

Virgo Maria, rosa, species caeli speciosa,
Forraula formosa, restaurans crimine rosa,
In mala spinosa spem spirans, imperiosa,
Vinea vinosa, virtus vitans vitiosa,
5. Vitis botrosa,longe iaciens acinosa.
Tu frons frondosa, nux mellea, lux radiosa,
Cannaque succosa mellis, cedrus spatiosa,
Pectora ventosa nutantia das animosa.
Argumentosa doctrix, autentica glosa,
10. Legis leprosa sanans et contagiosa,
Nulla venenosa refugis nee flagitiosa,
Sub cruce poenosa gustas anima gladiosa.
Nunquam corrosa per culpae damna lutosa,
Vallis odorosa, nardus nimium pretiosa.
 — 1(35 -
15. Lampas famosa, cunctis astas Btudiosa,
Agnaque fetosa non prole cares rosulosa,
Pectora frontosa faciens pietate iocosa.
Ne sint petrosa, sed numinis ambitiosa.
Mater amorosa, dissolvito litigiosa,
20. Uni displosa, confirma religiosa,
Nostra ruinosa repara, virgo generosa.
Sponsa decorosa, nequaquam sit nebulosa,
Sed bene morosa caro culpis nostra morosa ;

Non sit rugosa mens nostra nee aeidiosa,

25. Non lucra nummosa quaerens, verum veniosa,
Vitet probrosa spernendo spurcitiosa.
Tu dulcorosa virtute nites, iubilosa,
Aula pudorosa, fla nostra proeul scelerosa.
A nece damnosa, de valle leva lacrimosa
30. Tu, iubilosa prosa, nos ad loca deliciosa.

A fol. IIa. —
B fol. 213a. —
7 suecusa A. —
10 sanas B. 16 carens —
A. — 24 nostra sed actidiosa B. —
27 nites decorosa A; beide Lesarten
Korrektur.

4. Planctns animae contritae et compatientis.

Versibus paractericis.

Flere volo, nie flere iuvat, volo nil nisi flere,

Absque modo flere gestio, flere volo.
Flere volo, largos, oculi, rivos lacrimarum
Ut pluvias subitas fundite, flere volo.
5. Flere volo, quia te, Deus, irrito vitiis, te,
Proxime, vulnero, me strangulo, flere volo.
Flere volo, vitium vitio iungo cumulando,
Proh pudor, ad crimen crimina, flere volo.
Flere volo, nimis insipiens mala cogito semper
10. Et loquor et faeio pessima, flere volo.
Flere volo, quia non doleo iam criminis usum
Confusum. quid adhuc sordeo? flere volo.

Flere volo, Iesum cruciant sputum, flagra, spina

Clavus, lancea, fei, crux, probra, flere volo.
15. Flere volo, Iesu passo quia compatiuntur
Sol, petra, luna, solum, tartara, flere volo.
Flere volo, fleo flens, fleo flebile, flebo dolenter
Pro Iesu passo, nil nisi flere volo.
Flere volo, fleat omne, quod est in me quod et extra,
20. Plangite membra mea singula, flere volo.
Flere volo, maria, valles, nascentia, montes,
Spirans omne, Iesum plangite, flere volo.
 — 166 —
Flere volo, flentem rae cuncti plangite, mortem
Hanc quia mors sequitur altera, flere volo.
25. Flere volo, nihil est, in quo moriaris et a quo,
mala mors, peior, pessima, flere volo.
Flere volo, tibi non parcit mors, aegra senecta,
Teque, iuventa, rapit florida, flere volo.
Flere volo, forma totus perit Absalom, ecce;
30. Quid prodest formae gratiaV flere volo.
Flere volo, robur cur diligo, cum tua, Samson,
Desierit virtus vivida? flere volo.
Flere volo, coniunxerunt mortis quia dira
Augusto Croesum viucula, flere volo.
35. Flere volo, Socratem sapientia nee Salomonem
Nee Flaccum salvant cannina, flere volo.
Flere volo, quod Aristotelem mors more sophistae
Monstrat habere duo cornua, flere volo.
Flere volo, quia non a morte tulit mediana,
40. Galiene sagax, te tua, flere volo.
Flere volo, quoniam conclusit seibilis omnis
Doctori breviter mors fera, flere volo.
Flere volo, moritur popularis nobiliori
Iunctus; qua sorte? nescio; flere volo.
45. Flere volo, morimur omnee, nullusque superstes,
En, manet, aequat mors omnia, flere volo.
Flere volo, quid honor, quid gloria quidve potestas,
Quid prodest vita naufraga? flere volo.
Flere volo, reprobos sequitur conclusio duplex,
50. Corporis ac animae mors, ego flere volo.

B fol. 212 a. — C fol. 204 a. — Collect ms. Campoliliense saec. 14. in.
Cod. Campolilien. 40. E. — In E am Schlüsse von anderer Hand beigefügt:

Det Deus, ut semper fleamus nostra flere volo,

Peccata, mortem Christi* nos flere debemus.

5. Apostropha animae plangentis ad carneni.

Versibus ludentibus.
Christo decrescis, crescis Satanae, caro crassa,
Assa gemes lacrimis, imis dicabere; nosti?
Hosti subderis, eris et eibus, hercule, tristi.

Isticur pares? ares captiva barathri

Atri, pestifera fera, quid ludis, caro, mortis
Hortis? servilis, vilis fera, proh, sine messe
Esse tibi pangis, angis te. nescio, quare.
A re tarn fatua tua sit fuga, gratis oberras,
Erras, quid maestus aestus tibi? te nisi punit,
 — 107 -
10. Unit non laeto leto, ferus est tibi tortor.
Hortor, ut haec penses, enses Satanae tere parma,
Arma virtute tu te, vis vivere tute.

A fol. 12a. — B fol. 212a. — C fol. 204b. — 2 gemens A. — A hat

die Aufschrift „Item"; vorhergeht in A Nr. 6.

6. Apostropha animae inriignantis ad carnem.

Versibus ludentibus.
caro cur gaudes V audes gaudere morosa?
Rosa cades; plaudis? audis tibicina theatri
Atri? quid saltus altus? quo? quo, caro saeva,
Eva secunda, fluis? luis hac cute, gaza sepulcri
5. Pulcbri? non; moreris, eris ut faex squalida putris
Utris, nam fumus, humus es; vae, cur ita marces?
Arces quid miseram seram dape, nectare? lauro
Auro te? nescis, escis satiabere porci?
Orci tartarea rea tu dea, tu, maledicta,
10. Icta cadis leviter, iter est tibi sons in abyssum ;

Byssurn dedisces, disces ibi tristia, fletum;

Letura sie reperis, peris in luis hoccine eultro
Ultro; quam fatua tua spes! Caro mortua, surge,
Urge te studiis diis, tua crimina plange,
15. Ange cor obscura cura, te vindice punge,
Unge Deum nudis udis lacrirais, mala vita.
Vita caduca brevis, aevis poenis data claudi.
Audi dementem mentem. rogo te, bone Paule,
Aulae claustralis alis ego veler aperte

20. Per te, nam versus versus te concino versus.

A fol. 12 a. — B fol. 207. — C fol. 204 a. — 11 tristia leturn A. —

15 obscuris curis A. — „Anima contra carnem versibus ludentibus" A. —
18. Der hier genannte Paulus
dürfte der zweite Lilienfelder Abt dieses
Namens sein. „Er wird unter Albero cellarius genannt und wurde nach dem
12. Mai 1302 dessen Nachfolger in der äbtlichen Würde. Er starb am
9. Juli 1316." Tobner, Das Cistercienserstift Lilienfeld. Lilienfeld 1891. S. 6.
Das Nekrologium des Stiftes erwähnt seiner zu obigem Datum mit den
Worten: „Pie memorie Paulus, abbas huius domus." Zeissberg, Das Toten-
buch des Cistercienserstiftes Lilienfeld. Wien 1879. S. 111.

7. Animae indignatio contra carnem.

Versus dif ferentiales.

Marcet ut imbre rosa crebro, mea sie caro rosa
Per sordes putres fera, tabida, morbida putres.
Germina euneta solum iam pingunt florida solum,
Me miseram vestis oneroso pondere vestis.
 — 168 —
Heu, leprosa caro, privas me manere caro,
5.
Optato caelo, non hoc igitur tibi celo,
Si sub sorde manes, sociae Satanae tibi manes.
Ad lavacrum vitae currens, peto. dirige vi te.
In quo te munda lacrima, iugi prece munda.
10. Ecce, Deus praesto dicit: veniam tibi praesto,
Percutiam, sano facinus medicamine sano.
Hinc gerne, flens ora, lania, tere te. petit hora,
Saxigenum cor ara, tidei te circinet ara.
Haec, caro, fac, letor, nee tu nee ego nece laetor.
15. Ad nonnum versus Chaloum scriptito versus
Octo bis ; de me scelus, oro, pater, prece deme.

A fol. 12b. — B C fol. 204a.

fol.212b. —
5 privans C. 16. Der — —
hier genannte Mönch auch Chalochus geschrieben, war 1288
Chalous,
Kämmerer des Stiftes Lilienfeld. Wahrscheinlich hat er „im selben Jahre
noch sein Amt mit dem des Infirmarius vertauscht, da noch 1288 ein anderer
Camerarius erwähnt wird, während der Infirmarius Chalochus noch unter Abt
—
Albero (1294 1302) als solcher genannt wird". Tobner 1. c. p. 5. Im
Nekrologe von Lilienfeld wird auch, u. z. von einer Hand des 14. Jahrh.
eingetragen, ein Abt dieses Namens erwähnt, der vielleicht mit dem ge-
dachten Mönche identisch ist: „4. Octob. Pie memorie Chalochus, abbas
huius domus." Zeisberg 1. c. p. 1-54. — Bei Grillenberger, Die ältesten Toten-
bücher des Cistercieuserstiftes Wilhering, Graz 1896, kommt S. 67 zum
21. März der Name Chalous in der Schreibung unserer Handschriften vor.

8. Yerba animae indignantis contra vitain carnalem.

Versibus differentialibus.
Crimen olens vita, rea, lubrica, squalida vita,
Per sordes foedas te foedam, sordida, foedas,
Per viles sordes salebre, faex putrida, sordes.
Iam
tibi ceu flores violae. rosa, lilia. flores,

5. Cras cades, haud laeto, rea, consociabere leto;

Cur laetaris aede? putus in phlegmatis aede.
Haec, quia sunt cassa, fera, mareida, morbida, cassa,
In melius muta te, solvito labia muta.
Die: duc trans maria scelerum me, virgo Maria.
10. Narraris funda David, in me, quae bona, funda,
Me vitiis munda, spes, dux. nux, lux mea munda.
Psalterii eborda suavis, purga mea corda,
Si me non amicis, Satanae, prob, subdor amicis.
Absit. Stella nitens, me sordibus ablue, nitens
15. Ad veniam, porta Christi, nie caelica porta,
Die: hac in planta vili, fili. bona planta,
Hoc olidum plasma, fili, redolens tibi phisma.
Sic pete morosum. reddet me sponte morosum,
Sic faciet mundum dabit et me spernere mundum
 1 1 i! I —
20. Cum carnis sorde Satan el soli tibi sorde.
Caeli sponsu ducis, mihi spem quia ducis,
cano te,

Tu dülcor mellis, mala pellis, tristia meHis,

dulcis vitis, referens nato sua vi tis.
Grates do Christo vcniam danti mihi christo,
25. Dat pacem latam poscenti de patre latani.
Haec patribus fata Christus perimit fera fata.
Christc, reos salva, pax detur eis nia salva
Inquc tua palma vigeant, vircant quasi palma.
Rugcrum versus ter denos dirigo versus,
30. Oro, pater, pro nie Domino pia carmina prome.

13 fol. 212 a. — C fol. 203 b. —

5 cadia C. — Überschrift aus C. -
29. Im Nekrolog von Lilienfeld rindet sieh zum 17. August von einer Hand
des 14. Jahrb.. eingetragen: „Rugerus, sacerdos et monachus in Campolyli."
Zeisberg, S. 129. Dies mag die liier erwähnte Persönlichkeit sein.

9. Uuod gratiosior est correptio quam adulatio.

Ver s bus Leonini s.

i

Fraterne Stimulans assit mihi, cedat adulans.

Non rael adulantis volo malens verber amantis.
Cedat adulator, nie pungat iidus amator.
Non simulans ungat, sed amicus me, volo, pungat.
5. Landet adulator alios, nie eaedat amator.
Dileetor scalpet, Simulator me neque palpet.
Nescio laudantera, sed amieum verbera dantem.
Absit adulator, feriat nie verus amator.
Non palpans lactet, sed amaus me verbere mactet.
10. Quam verbis ungi per amieum plus volo pungi.
Palpantis mella fugiens amo fida flagella.
Munus adulantis spernens volo vulnus amantis.
Verbera fida volo, palpantia basia nolo.
Fallit adulator, reprehendens munit amator.
15. Non eredam blando, sed qui me terret amando.
Plus dape palpantis nie virga serenat amantis.
\erberibus pungi malo quam laudibus ungi.
Firmat amans Stimulans, nie ridens laedit adulans.
Non palpet blesus, per amieum plus amo eaesus.
20. Cedat adulantis mel, fei delectat amantis.
A fol. 12 b.

10. Monita ad Filinm.

Versibus ludentibus.
Fili,mandata data quae sunt, congrua laudi,
Audi, virtute tu te rege, vim documenti
Menti commenda, menda careas animorum.
 — 170 —
Morum crede scholae, cole doctos, iunctus honesto
5. Esto, petas comites mites nee cum parasito
Ito nee ad scurras curras nee crimine plenas
Lenas serviles, viles nee Thaida quaere
Aere, nee assuescas escas cum divite Baccho,
A quo devictus ictus mentis patiare,
10. A re tarn fatua tua sit fuga, nee pete lusus
Usus taxillis. Ulis damnum fit abunde,
Unde lucrum quaeris, eris ex hoc perditor aeris.

B fol. 19b. — Bemerkenswert ist der Reim 8 sq.: Baccho — a quo.

11. De Morte.

Versibus Leonini s.

Quod fuit, est et erit, finem mortem sibi quaerit.

Ad nihilum vadit, quidquid natura creavit.

Debilis et fortis tendunt ad taedia mortis.
Ad mortis fines tendit cum paupere dives.
5. ^Nullius est sortis vitare pericula mortis.
Per nullam sortem vitare potest homo mortem.
Interitus fata comitantur euneta creata.
Ad mortis fata festinant omnia nata.
Quod natura dedit, feritati mortis obedit.
10. Quod dat natura, mortis subdant sibi iura.
Quod natura dedit, mortis iuri cito cedit.
Omne, quod est natum, totum necis intrat hiatum.
Omne. quod est factum, nihilatur per necis actum.
Omnia damnantur per mortem, quae generantur.
15. Omne. quod est ortum, mortis scio carpere portum.
Omnia causata per mortem sunt vitiata.
Naturae donum ruit ad mortis mala pronum.
Donum naturae morti paret ruiturae.
Omnis factura mortis subit impia iura.
20. Omne, quod
est genitum, mortis poscit sibi ritum.
Ortum quidquid habet, in mortis tempore tabet.
Totum mors rodit, quidquid generatio prodit.
In mortis messe perit omne, quod ineipit esse.
In vitae fine subduntur euneta ruinae.
25. Tendunt ad mortem vitae retinentia sortem.
Omnis homo vivus fluit ad mortem quasi rivus.
Plasmatum eunetum ruit ad mortis cito punctum.
Cunctum mortale mortis supponitur alae.
Quidquid formatur, mortis pede mortificatur.
30. Ad mortis metas omnis devolvitur aetas.
 — 171 —
In mortis dentes omnes scio currere gentes.
In mortis nexus omnis cadit undique sexus.
Mors capit omne, quod est; quid nobis vivere prodest?
Quod sit quisque cinis, probat hoc hominis bene finis.

A tbl. 3 a.

12. Exeiupla de sancto apostolo Iacobo maiore

collecta ex diversis libris.

1. Si Iacobi laudes maioris pingere gaudes

Metro, Christane, dabit hie pretium tibi plane.

2. Metri pango lira tua plurima, Iacobe, mira,

Quae scriptis reperi bona sperans plura mereri.

3. Herraogenem laetum Iacobus dedit atque Philetum,

Veri sermone Christo victos ratione.

4. Sanat contractum, cum ducitur ad necis actum,

Iacobus, hoc venias poscit cernendo Iosias.

5. Iosias credit, erroribus illico cedit,

Cum Iacobo moritur, gladiis et uterque feritur.

6. Ad terrae portus Lupae sine remige corpus

Trans freta portatur Iacobi nee sie tumulatur.

7. Suscipit hoc funus instar tumbae lapis unus,

Corpus tarn iusti, cui Lupa negat loca busti.

8. Iacobus enervat, quos rex in carcere servat,

Discipulos, et ita dat eis rex quaeque petita.

9. Tauri Silvani cito fiunt pectore sani,

Dat loca pro tumba Iacobo Lupa facta columba.

10. Colligit exempla Iacobi per plurima templa

Calixtus, clausit libro, quae sedulus hausit.

11. Codex de miris Iacobi signis bene miris

Ridet in adversis adversis in bona versis.

12. Carcere clauduntur viginti, cum capiuntur,

Laudes promuntur Iacobo, per quem redimuntur.

13. De turri saltum, qui captus erat, facit altum,

Ad sua regreditur, Zebedides laude potitur.

14. Gaudens abscessit. quem proeul solvere nescit,

De Iacobo sacro terso sceleris simulacro.
 — 172 —
15. Hi, socio frangunt socii qui foedera, pangunt,
Hunc, cui fracta fides, sepelire iabet Zebedides.

16. Vir perimit cultro se suasu daemonis ultro,

Sancte, pio rite quem reddis, Iacobe, vitae.

17. Flens abiit nato pater in cruce fune ligato,

Reperiens gratum regressus vivere natum.

18. Ren defalcavit exsul seseque necavit,

Cui Satan insistit, valide Iacobusque restitit.

19. Uxor cui moritur, re Franci caupo potitur.

Res sibi redduntur, laudes Iacobo referuntur.

20. Turre reclinata captivo fit fuga grata,

Confractis loris bymnus Iacobo fit bonoris.

21. Tiro iacet mutus triduo lacoboque solutus,

Effatur mira, Satanae cum vincitur ira.

22. Vir reperit panem, ventrem quo replet inanem,

Quo per quindenam saturam fecit sibi cenam.

23. Non sacra ad stulta dives petiit prece multa,

Poenis multatur, Iacobi pietate beatur.

24. Kruges tutoris stultus cremat igne furoris,

Damnatur digne, Iacobus quem solvit ab igne.

25. Me Iacobum vi tis rape, Carole, de Moabitis ;

Desolatur ita mox per Carolum Moabita.

26. Ad sanctum bini pergunt Iacobum peregrini,

Perdidit aes unus, furans comes est cito funus.

27. Virgo stupratur, Iacobus clamore vocatur,

Stuprans privatur oculo, sed et exanimatur.

28. Cantor cognatum rapuit Iacobo monachatum,

Abbas conqueritur, praecentor morte feritur.

29. De libro nomen, fallacis qui gerit omen,

Rade, Deus fatur, quod per Iacobum revocatur.

30. Reddis per scutum fugientem, Iacobe, tutum,

Quem tibi promisit, ereptus equum cito misit.
31. Quod miles Christi sim, Stephane, non beue scisti,
Clavibus his valvas resero christis male clausas.

32. Qui reseras portas templi sine clave retortas,

Gaudia divinis das, Iacobe, tis peregrinis.
 — L73

33. Prenditur a comite nnles victus cito lite,

Ne nece perdatur, Iacobi virtutc iuvatur.
34. Do libras quinque, moriens ait, haud modo linque,
lacobe, me; totidem Iacobus mox reddit eidem.

35. Rainberto miles piagas dat denique biles,

Ir cui seccatur, quod per Iacobum reparatur.

36. Ad iactum fundae, praesul, ducunt maris undae

Te, salvat iuste, vocitasti quem, Iacobus te.

37. Militis inflatur guttur, sed non reparatur,

Sanus per Iacobum fit, non cura medicorum.

38. Lite minus cauta Frisorius in mare nauta

Corruit, hunc navi reddit Iacobus propria vi.

39. lacobe, paganum contra christos malesanum

Arguis et fugere cogisque pericla timere.

40. Non ferians festa Iacobi, fac balnea maesta,

Pelle ruente riges, statim subita nece strides.

41. Qui triticura festo Iacobi vexit, sibi praesto

Ultio donatur, bos cum curru cineratur.

42. Plaustrum portatur tritici, Iacobi violatur

Festum, divina vis caecat bruta bovina.

43. Quidam non colere festum Iacobi voluere,

In cineres borum castrum ruit igne virorum.

44. Sanguis de pane manat, quem rustica sane

Fecerat in festo Iacobi, sed fine molesto.

45. Quae Satanae cura possedit corpora plura,

Eripit a Satana Iacobus reddens ea sana.

46. Plures leprosi, qui corpore sunt vitiosi?

lacobe, salvantur per te mundique probantur.

47. Multis orbatis oculis, visu viduatis

Per divum numen Iacobus dedit illico lumen.

48. Quendam mors dira prostravit acredine mira,

Reddit praeteritae Iacobus quem denuo vitae.

A fol. 211a. — B fol. 10b. — „Hie nota exempla de saneto Iacobo

Maiore." A.
 •

Inhalts- Übersicht.

Real-Index.
Seite Seite

De ss. Trinitate 103 De s. Elisabeth 129

De Personis divinis . . . 103 105 — De s. Erasmo. . . 31; 62; 95; 130
In Nativitate Domini 106 De s. Georgio 66; 96; 131
In Epiphania Domini 106 De s. Gertrude 69
De Passione Domini 107 De s. Gregorio 131
De Cruce Domini 108 De s. Hieronymo 132
In Resurrectione D 109 De s. Hippolyto 132
In Ascensione D 109 De s. Iacobo Maiore 133; 171 . . .

De Corpore Christi . . . . 37; 110 De s. Iacobo Minore 134

In Coneeptione B.M.V 110 De s. Iohanne Baptista 135 ....
In Nativitate B.M.V 111 De s. Iohanne Evangelista. 136 . .

In Annuntiatione B.M.V. .112 . . De s. Katharina 136

In Assumptione B.M.V 113 De s. Kunegunde 187
De beata Maria V. 114; 163; 164 . De s. Lamberto 137
De VH Gaudiis B.M.V 116 De s. Laurentio 138
De Omnibus Sanctis 117 De s. Leonhardo . 32; 72; 96; 138
De s. Achatio 27; 40; 117 De s. Luca 139
De s. Aegido 118 De s. Lucia 140
De s. Agatha 119 De s. Marco 140
De s. Agnete . . . .91; 119—121 De s. Margaretha 141
De s. Altmanno . . . . 27 ; 44; 92 De s. Maria Aegyptiaca 141 ....
De s. Ambrosio 121 De s. Martha . 33; 75; 97; 143
. .

De s. Andrea 122 De s. Martino 144

De s. Anna .... 28; 48; 92; 123 De s. Matthaeo 145
De s. Augustino 123 De s. Matthia 145
De s. Barnaba 124 De s. Mauritio 146
De s. Bartholomaeo 28; 51; 93; 124 De s. Michaele et Angelis . . . 147
De s. Benedicto 125 De s. Nicoiao 147
De s. Bernardo 126 De s. Pancratio 14 v
De s. Blasio 126 De s. Paulo 149
De s. Caecilia 93; 127 De s. Petro 149
De s. Christina 128 De s. Petronella . . . . 33; 79; 98
De s. Colomanno 29; 55; 94; 128
. De s. Philipp» 150
De s. Dionysio 129 De s. Quirino 150
De s. Dorothea . 31; 59; 95
. . . De s. Scholastica etc 158
 — 17.".

De s. Silvestr 151 1 >r s. Ursula 155

De s. Simone. . . 33; 82; 99; 152 De s. Vincentio 156
De s. Thaddaeo. 33; 82; 99: 153
. De s. Vito 157
De B. Tln mia Apostolo 153 .... De s. Wilhelmp 158
De s. Thpma Cantuarien. 154 . . . Moralin 159; 165—170
De s. Udalrico . . 34; 85; 99: 154

Yerbal-Index.
-

Amator dulcis hominum .... 27 Ave o dulcissime 148

Annua sollemtiia 69 Ave o egregie 155
Ave admirabilis Myreae .... 148 Ave i) eximia 137
Ave admirabilis o crux .... 108 Ave o Hippolyte 132
Ave admirabilis Silvester . . . 151 Ave o Ieronyme 132
Ave Aegyptiaca 142 Ave o ingenua 141
Ave Agna natu clara 192 Ave o puerpera 114
Ave Anna regia 123 Ave o sancte Andrea 122
Ave apostolice 124 Ave o Scholastica 157
Ave beate Matthaee 145 Ave o veris primula 59
Ave cancellario 154 Ave pastor et patrone 125
Ave Cappadociae 131 Ave pater monachorum .... 126
Ave clari generis 142 Ave pater omnium Causa . . . 104
Ave claro genere 137 Ave pater omnium Kerum . . . 103
Ave Dei gratia 129 Ave Petre o beate 150
Ave Dei pontifex 144 Ave praesul optime 121
Ave dux sanetissime 146 Ave puer floride 156
Ave evangelii 139 Ave quae de noxiis 143
Ave felicissime 138 Ave quae praeordinata . . . .112
Ave gemma praesulum .... 131 Ave qui baptismate 151
Ave huius saecnli 153 Ave qui de regibus 118
Ave Ierosolmyae 134 Ave qui maior vocaris .... 133
Ave Iesse virgula 115 Ave qui verbo et vita 152
Ave Iesu fili Dei 115 Ave regis tilia 130
Ave Iesn gentium 106 Ave sacer Dionysi 129
Ave Iesu gloriae 109 Ave sancte Spiritus 105
Ave Iesu lux exorta 171 Ave sidus caelicum 136
Ave Iesu qui potenter 109 Ave Simon venerande 152
Ave invictissime 156 Ave Sion filia Agni 98
Ave Iobannes praeclare . . . .135 Ave Sion filia Dei 111
Ave Laurent! beate 138 Ave Sion filia Sacra 128
Ave mauna angelorum 110 Ave stirpis nobilis 146
Ave Martha inclita 143 Ave summa trinitas 117
Ave Michael beate 147 Ave vas electionis 149
Ave miles Christi fortis . . . .117 Ave venerabilis 130
Ave o aetheree 157 Ave verbum eructatum .... 106
Ave o apostole 1*2-1 Ave verbum praedicas 150
Ave o Bartholomaee 124 Ave veri luminis 140
Ave o benevole 134 Ave veris primula 119
Ave o Caecilia 127 Ave victor maxime 126
Ave o christifera 113 Ave vivgo nobilis 140
 170

Seite Seite

Ave virgo regia De stirpe . . . 111 Gaude Sion laetabunda .... 91

Ave virgo regia Dulcis . . . . 187 Gaude sponsa Christi Agna 121
. .

Ave virgo Ursula 155 Gaude virgo laus cunctorum .116

.

Ave Thoma Didyme 154 Glorietur orbis totus 96

Ave tu Siciliae 119 Hodie ecclesia Collaudans ... 40
Bartholomaei inclitis 28 Hodie ecclesia Colomanni ... 35
Bartholomaeus sacratus .... 93 Hodie recolitur 37
Caelestis patria 31 Humi de tribulis 32
Caelum gaude 95 lesu ave fax amoris 105
Caelum terra mare plaude ... 96 In caelesti ierarchia 97
Christo decrescis 166 Laetabundus Fidelis in ... 95.

Clara poli Stella 168 Marcet ut imbre rosa 167

Colomanni da precibus 30 Marthae sacris sollemniis ... 38
Cor maeroris nubilo 159 Mater pia mater dia 114
Crimen olens vita 168 Nostra dele vitia 95
De mundi sentibus 27 Novelli sideris 29
Devote per dramata 100 Novi ut ortu sideris 28
Erasmi de victoria 32 O caro cur gaudes 167
Exsidtet Alemannia 85 O mater ecclesia Felix .... 44
Felix o Bartholomaee 93 O mater ecclesia Gaude .... 79
Fili mandata data 169 O mater ecclesia Iubilando . 82.

Firmanientum ecclesiae .... 33 O Sion eximia 62

Flere volo me fiere iuvat . . . 165 O vera meridies 98
Fraterne Stimulans 169 Pennis volas gratiae 92
Gaude admirabilis 92 Petronellam caelestibus .... 33
Gaudeat ecclesia Annae .... 48 Plausu cordis iubilaeo 99
Gaudeat ecclesia Tua 93 Quod fuit est et erit 170
Gaude caeli curia 99 Si Iacobi laudes maioris ... 171
Gaude caeli ierarchia 92 Solarem radium luce 34
Gaude Cappadocia 66 Stetit lesu pro te bone .... 95
Gaude mater ecclesia 51 Universi iubilans 75
Gaude natalitia 72 Virga datur Iesse 163
Gaude o felix Austria 30 Virgo Maria rosa 164
Dreves, ßoncore de Sancta Victoria. 12
 ANALECTA HYMNICA
MEDII AEVI.

Herausgegeben

von

Clemens Blume und Guido M. Dreves.

XLIb.

BONCORE DE SANOTA VICTORIA.

Boneore's di Santa Vittoria

Novus Liber

Hymnorum ac Orationum.

-&-

Leipzig.

0. R. R e i s 1 a n (1.

1903.
 BONCORE 1>E 8ANCTA VICTORIA.

Boncore's di Santa Vittoria

Novus Liber

Hymnorum ac Orationum.

Nach einer Handschrift

des Kapitel-Archivs von St. Peter in Rom

herausgegeben

Guido Maria Dreves

S. J.

<G~

Leipzig.

0. R. R e i s 1 a n d.

1903.
:

12
 VORWORT.

Der hier hymnoruni

mitgeteilte Liber der aber dieses ,

Titels unerachtet sich als eine Reihe von Reimgebeten darstellt,

ist uns in der Handschrift G 57 des Kapitelsarchivs von St. Peter

in Rom überliefert. Es ist diese ein Pergamenus von 36 Bll.

zu mm. 270 X
174, der, in Doppelkolumnen geschrieben, die
3t> Lieder in der Anordnung und mit den Aufschriften enthält,
wie solche im folgenden Abdrucke beibehalten wurden. Die
Handschrift beginnt mit der Einleitung: „Incipit novus liber
hymnorum ac orationum" und schliefst mit einem Explicit, das
uns über den Namen des Verfassers und die Entstehungszeit
seines Werkes aufklärt. Es lautet:

Explicit libellus hymnorum CXXX , compositus seu compi-

latus per me Boncore de Sancta Victoria, minimum in
virtute et maximum in peccato, sub anno Domini MCCCXL, in-
dictione VIII. tempore sanctissimi Patris et Domini, Domini
,

Benedicti papae XII., mense Martii, tempore quadragesimae et

mortalitatis et caristiae in partibus Italiae. Quem libellum
paratum me offero aut theologia aut decretalibus aut legibus
aut philosopho aut intellectu puri et veri iudicii roborare. Deo
gratias et beatae Mariae. Amen.
Mehr über die Persönlichkeit des Verfassers in Erfahrung
zu bringen,war mir leider nicht möglich. Nur so viel scheint
aus dem doppelten Umstände dafs die einzige Handschrift des
,

Hymnars im Archiv von St. Peter niedergelegt ward, und dafs der
Verfasser am Schlüsse seiner Arbeit diese gerade dem hl. Petrus
in einem Endhymnus widmet, mit Wahrscheinlichkeit hervor-
zugehen, dafs derselbe dem Klerus der Vatikanischen Basilika
angehörte.
 — 182 —
Das poetische und literarische Verdienst dieser Hymnen-
dichtungen ist allerdings verschwindend klein, das Interesse, das
sie erregen, ein ausschliefslich kulturhistorisches. Sie zeigen auch
auf ihrem Gebiete, was auf anderem Felde niemandem ein Ge-
heimnis ist, wie wenig das „spezifisch römische Mittelalter" mit
dem anderer Länder, ja auch nur dem des lombardischen
Nordens oder des langobardisch - normannischen Südens der
apenninischen Halbinsel den Vergleich aushält. Erwägungen
dieser Art waren es, die mich der wenig erfreulichen Arbeit der
Abschrift und Drucklegung dieses Libellums nicht aus dem Wege
gehen liefsen.

Wien, den 21. Juni 1902.

Guido Maria Dreves.

NOVÜS LIBER HYMNORUM
AC

ORATIONUM.
 Praefatio.

In Dei sancto nomine 2. Initium amabile

Meos geram cunctos actus, Fiat Dominoque decens,
Custodias nie, Domine, Considero laudabile,
Ne a daemone sim captus. Dilectus sit omnipotens,
Progrediar in lumine, Sit cunctis acceptabile,
Ne ad inferos sim tractus. Nomen Dei benedicens.

1. Hymnus primus de Deo patre.

1. Deus, Deus, sanctus, sanctus, 5. Ipse magnus solus Deus

Solus dignus dominari, Et gubernator omnium,
Et sit ei maior mantus, Quidem est salvator meus
Totus dignus exaltari, Et verus custos ovium,
Fiat sibi semper cantus, Tristis omnis est Hebraeus
Solus Deus adorari. Abhorrens eius solium.

2. Gloria, honor ac laus Ama Deum toto corde,

Semper nostro genitori, Time Deum ex amore,
Nulla fiat sibi fraus Ei servi sine sorde,
Deo nostro redemptori, Lauda eum in honore,
Reverentiaque salus Ama fratrem, non tu morde,
Sibi, omnium pastori. Deum quaere in timorc.

8. Est omnis sapientia Deum ora et exalta,

A Deo, summae virtutes. Ipsum quaerens invocabis,
Doctrinaque scientia, Deo psalle seu canta,
Status, honorque salutes, Sanctum Deum exspeetabis,
Pax omnis cum dementia, Tua laudatio sit saneta,
Hoc credere tu[quel debes. Et in Deo iubilabis.

4. Unus Deus venerandus, Ante tuumque conspectum

Solus Deus metuendus, Semper Deum tu praeponas,
Unus Deus est amandus, Ex eo sanctum, perfectum,
Solus Deus est timendus, Sine ipso non disponas,
Unus Deus adorandus, Absque ipso imperfectum,
Solus Deus perquirendus. Cave, Deum non postponas.
 186

9. Care Deuni confitere, 11. Tu in Deo glorieris

Debes eum venerari, Despiciens praesentia,
Deum debes sustinere Coram Deo non vereris,
Et in ipso gloriari, Si manes in prudentia,
Cura eum retinere Apud Deum magnus eris,
Et in ipso te laetari. Si servis in placentia.

10. Et in Domino tu gaude 12. Debes gratias referre

Et exsulta tu in Deo Deo nostro atque laudes,
Placens ei sine fraude, Deus caeli est et terrae,
Non nocebit tibi leo, Et ex eo certe gaudes,
Ipsum ama corde valde. Debes ei tu deferre,
Et spes tua sit in eo. Pellens dolos atque fraudes.

13. Magno Deo te submitte

Tuum votum reddens sibi.
Tu promissa serva stricte
Et considera tu tibi,
Legem serva tu non riete,

Tu in caelo eris ibi.

4, 4 amandus. — 8, 3 sanctumque.

2. Hymnus de eodeiu.

1. Quam laeta Dei facies, 5. Non sie a Deo devians

Quam summum tuum gaudium ! Deo subiecte pareas,
Tu es sanetorum acies, Tu non sis fratrum iudicans,
Quam sanetum tuum prandium ! Deumque fratrem diligas,
Nos te videre facies. Non sis in iure claudicans,
Tu plenus certe laudium. Tu Deo preces dirigas.
2. Tu magnusque terribilis, 6. Tu cura Deum quaerere,
Aeternus, potentissimus, Ama fratrem caritate,
Tu mitis atque humilis, Velis boneste vivere,
Tu sanetusque iustissimus, Redde ius in claritate,
Tu das salutem populis, Tu fratrem noli laedere,
Tu clemensque piissimus. Vias tuas in unitate.
3. Esto Dei imitator 7. Sine Deo nil perfectum,
Manens in dilectione, Offendis, non diligis,
si

Dei nostri sis amator Si tu geris inbonestum

Cordis cum affectione, Et fratri ius non porrigis,
Erit Deus tibi dator Non babebis tu effectum
Vitae cum protectione. Nee iter bonum diiigis.

4. Elongantes se a Deo 8. Non timebis inimicum

Ruent ipsique peribunt, Et, si Deus est adiutor,
Hos offendit malus leo, Non incedes per obliquum,
Te tueri non valebunt, Tibi Deus erit tutor,
Adhaerentes Deo vero Quaere Deum in amicum,
Dei regnum introibunt. Qui malorum est repulsor.
 — 187 —
9. Homo Dei est imago 10. Noster Spiritus creatur
Et factus ei similis, In caelo a summo Deo.
Appcllatur hie virago Ut in carnem infundatur,
In mundo magis nobilis, Et ex eis fiat liomo,
Vae, si contra ipsum ago Hie ad Deum revertatur,
Vel sum ad malum labilis. Cum recedit hie ab imo.

3. Hymnus alias ad landein Dei.

1. Nos te Deum adoramus, 4. Deum sanetum nos quaeramus,

Dominum te confitemur, In te Deo commoremur,
Deum nostrum te laudamus, Deo nostro exsultamus,
Nos te Deum veneremur. Tuis sanetis adgregemur,
Deum te glorificamus In te Deo confidamus
Te Dominumque fatemur. A te nosque diligemur.
2. Deum nostrum te amamus 5. Tibi Deo serviamus
Et per te nos confortemus, A te nosque muneremur,
Deum te nos exaltamus, In te Deo confidamus,
Tibi nos humiliemus, Tui semper memoremur.
Ante te nos proeidamus, In te Deo nos speramus
Tibi genua fleetemus. Et per te nos defendemur.

3. Deum semper videamus, 6. Nos te Deum diligamus,

In te corde nos laetemur, Per te mundemur,
certe nos
In te semper maneamus, Tibi Deo nos iungamus,
Tibi uos regratiemur, In te Deo contemplemur,
Deum nostrum exspeetamus, Nos te Deum inquiramus,
Nos a malis liberemur. Per te Deum nos salvemur.

7. Deum te benedicamus,
A te nos benedicemur,
Tibi gratias agamus,
Tibi omnes nos tenemur,
Ad te Deum redeamus,
A peccatis nos purgemur.

1, 6 Te Deumque.

4. Hymnus alius ad laudem Dei.

Tu, Deus, es sanetissimus. 2. Tu solus clementissimus,

Tu facis mirabilia, Tu facis amabilia,
Tu solus es altissimus, Tu solus potentissimus,
Tu facis durabilia, Tu facis terribilia,
Tu solus beatissimus. Tu solus es humillimus.
Tu facis notabilia. Tu respicis humilia.
 — 188 —
3. Tu solus dilectissimus. 6. Tu solus prudentissimus,
Tu facis placabilia, Tu regis Providentia,
Tu es virtuosissiraus, Tu solus perfectissimus.
Tu manes in victoria, Tu facis sanabilia.
Tu super omnes raaxiraus Tu es excellentissimus,
Tu facisque raagnalia. Tu retines caelestia.

4. Tu, Deus, nobilissimus, 7. Tu es sapientissimus.

Tu das aeterna gaudia. Tu plenus es scientia,
Tu verus Deus, Dominus, Tu laude es dignissimus.
Tu solus potens omnia, Tu plenus omni gloria,
Tu solus es fortissimus, Tu manes lucentissimus.
Tu manes in constantia. Tu facis nigra splendida.
5. Tu solus es clarissimus, 8. Tu es mansuetissiraus,
Tu praebes luminaria, Tu fortis patientia,
Tu solus es gratissimus, Tu fidus, fidelissimus
Tu muneras servitia, Tu mandasque fidelia.
Tu solus es latissimus, Tu totus es purissimus
Tu summa sapientia. Tu facisque nobilia.
9. Tu summus, felicissimus,
Tu donasque felicia,
Tu nobis sis piissimus,
Tu lauda nos dementia.
Tu miserator omnibus,
Nos reple taa gratia.

5. Hymnns de Christo tilio et de natione eins.

1. Annuntiante angelo 4. Tu, Christus, iidmirabilis

Carnem, Cbriste, suscepisti, Et purissime tu gerens.
Ut salus esset populo, Prae cunctis tu amabilis
Ad hoc quippe descendisti. Et sanctissima tu loquens,
Sociaris (ab) archangelo, Tu semper es durabilis
Pauper esse voluisti. Et tu cuncta bona docens.

2. Orto sidere iam lucis 5. Virtutura es primordium.

Ac Stella in Oriente Tu ferens omnem gratiam,
Christus gerit Signum crucis Tu lux et lurnen cordium,
Ipso vitam referente Tributa tibi faciam,
Nobis omnibus caducis. Tu es repulsor sordium.
Cunctis eo relucente. Fac, ut in bono iaceam.

3. In virginali utero 6. Inclinamur tuae laudi

lesus Christus tu conceptus. Nos tuaeque potentiae,
In ventre beatissimo Cantamus tibi [de] grandi,
Tu sanctissimus perfectus, Maiori sapientiae,
Ut vita esset populo, Tu es auctor nos sanandi
Tu prae cunctis es electus. Et plenus fons clementiae.
 — 189 —
Christum omnes adoremus, 10. Sol ortus est iustitiae,
Ante Christum procidamus, Splendens de caelo veniens,
Cantum novum nos cantemus Totius est potentiae,
Et pro rege teneamus, Lucemque vitam conferens,
Tibi Christo exsultemus, Hie radix est clementiae,
Ei soü serviamus. Nos ab inferno redimens.

Natus mundi est salvator, 11. Haec est illa saneta dies,
Qui lucens servos redimet, In qua corde nos laetemur,
Ipse orbis luminator Exaltatur uostra fides,
Et inimicum deprimet, Salvatorem contitemur,
Hie eunetorum est curator, Est illata nobis quies,
Nos salvos omnes faciet. Christum sanetum veneremur.

Est ortum lumeu lucidum, 12. Stella iam ab Oriente

Nostros ocnlos illustrans, Apparait pastoribus,
Dat Christus natus fulgidum, Ea Stella praelueente
Hie lites nostras terminans, Iam magis oratoribus,
Lucescit ipse turbidum, Eos certe conducente
Hie nos informans, resanans. Ad Christum cum muneribus.

8, 5 His eunetorum. — 9, 2 illuminans. — 9, 4 His lites. — 9, 6 His

nos. — 10, 5 His radix. — 11, 5 Et illata.

6. Hymnus alias de Nativitate Domini.

1. Mirabilis nativitas 4. Fert ipsa nobis gaudium,

Factaque Christi natio, Nos roborat laetitia,
Quem paruit virginitas, Dat ipsa cenam, prandium,
Nullaque fuit actio, Nos purgat a malitia,
Haec obtulit divinitas, Ipsa sit plena laudium,
Nülla in partu passio. In ea est munditia.

2. Est ipsa vitam reparans 5. Simus cantantes vigiles

Lucemque lumen tribuens Nos in ipsa dignitate,
Ipsaque gentem sublevans, Sibi cantemus supplices,
Erat ad mortem corruens, Stemus in solleranitate,
Ipsaque gentem liberans, Sibi fleetamur humiles,
Nobis salutem proferens. Miro in humanitate.

3. Ipsa nos mundat vitiis, 6. Sonis cantemus cithara,

Nobis virtutes tribuit, Omnisque vivens vigilet,
Ipsa suecurrit deviis Quem terra, mundus, aethera
Nosque prostratos erigit, Cantent, in ipsa iubilent
Ipsa nos ditat praemiis, Sibique reddant munera,
Aemulos nostros deprimit. Deo servire properent.
 — 190 —
Est ipsa digna laudibus 8. Tu salus, virtus gentibus,
Ipsaque corda luminat Tu totum mundum redimens,
Ipsaque confert cordibus, Tu vitam, lumen omnibus,
Nos ad salutem praeparat; Tu lucem orbi proferens,
Homo cum suis cantibus Omnis laetetur animus,
Sibi iam laudes referat. Sit Iesum Christum diligens.

5, 6 Mirurn.

7. Hymnus alius super eodem.

1. Sanctissima nativitas, 4. Laudabilis nativitas,

Summa tu praebes gaudia,
Tu lumen, fructus,
Cuncta repellis noxia,
Tu odorque suavitas,
Tu nos Corona gloria.
In te partus luminosus,
Caritas, Mirabilis festivitas,
In te Christus gratiosus,
Tu maior es sollemnitas,
Vita, fructus pretiosus.

In te summus intellectus, Sancta tu [es] divinitas,

Tu summa sapientia, Tu es plena caritate,
Deus homo es effectus, Amoris es immeusitas,
Divina tu potentia, Odor in humanitate,
Tu praeclarus es electus, Tu salus, virtus, veritas,
Tu pietas, dementia. Donum, lux in claritate.

Iesu Christe, tu triumphans, 6. Es rosa, flos et lilium,

Tu excelsus supra thronum, Nobis fructus salutaris,
Tu super omnes militans Tu favorque consilium,
Tuque donas amplum donum, Es firmata rebus claris,
Tu super cunctis imperas, Tu nobis es praesidium,
Tu largiris nobis bonum. Es ornata rebus caris.

Purissima nativitas,
Da nobis tu subsidium,
Caelestis tu nobilitas,
Da nobis tu auxilium,
summa tu felicitas,
Sis nobis tu refugium.

Hymnus de Passione Christi

Cum Herodes hoc [re]scivit, 2 Cum ad domum accesserunt,

Sanctos magos pertransire, Ubi erat Christus puer,
Hie ab eis exquisivit, Ipsum corde adoraverunt,
Ad quem hi volebant ire; Qui moratur lux et pulcher,
Ipsis magis quidem dixit: Sibi munera dederunt,
Curate ad nie redire. Quae reeepit hie magister.
 L91 -
Nam sanabat hie [udaeos Virgo saneta, mater Christi,
His faciens miracula, Cordialitcr plorabat,
Liberabat ipse reos Erat data poenae tristi,
Et auferens pericula Quia tiliuin perdebat;
Arguebat pharisaeos, Deus quid nie reliquisti,
Ne moverentur iacula Iesus fortiter clamabat.

4. Impiissimi ludaei 8. Qui transitis, vos videte,

Se in loco convenerunt. Si est dolor, quantus meus ;

Mali scribae, pharisaei, Passionem vos habete,

Et consilium fecerunt, Cruciatur Christus Iesus,
Erant iniraici Dei, Una mecum vos dolete,
Iesum Christum hi ceperunt. Nam defecit mihi Deus.

5. Fuit Iesus Christus captus 9. Sunt diseipuli dispersi

A malis cum insidiis, Fugientes prae tiraore,
Fuit Christus hie ligatus Iam ludaei hi perversi
Et a Iudaeis impiis, Posuerunt in rumore,
Fuit ipse verberatus Sunt in fugam hi conversi
Cum maximis tristitiis. Recedentes a doetore.

Iam fuit Christus venditus 10. Hie impius Pilatus

Per Iudam certo
Fuit Iudaeis traditus
Atque Pilato Pontio,
Fuit Iesus fiagellatus
Et traditus supplicio.
pretio, Christum male iudieavit,
Fuit hie Iudaeis datus,
Quia turba exclamavit,
Fuit cruce clavellatus,
Latus eius perforavit.

11. Fuit datus Christo potus,

Cum Christus Iesus sitiit,

Fuit hie turbatus totus.

Cum potum ipsum sentiit,
Fuit factus terrae motus,
Cum ipse mortem tetigit.

1, 3 His ab. — 2, 6 his magister. b, — 1 His Iudaeos. — 3, 6 mori-

rentur. — 5, 3 his ligatus. —
10, 3 Fuit his. — 11, 3 Fuit his.

9. Hymnus de passione Christi.

1. In nobis sit memoria 2. Christi passio sanavit

Iam semper Cristi passio, Quidem nos, humanuni genus,
Ut simus in victoria, Quod daemonium damnavit
Sit felix nostra natio, Propter magnum primum scelus,
Manebimus in gloria, Christus nimis nos amavit,
Nosque salvabit ratio. Fuit hie amore plenus.
 192

Nobis non fuisset salus 5. Christus passus nos redemit,

Sine Christi passione, Nos ab inferno liberans;
Nam sit Christo omnis laus. me, quantum ipse gemit,
Digno benedictione, üt nos salvaret properans!
Nobis non sit ulla fraus, Nos hie sanguine redemit,
Hac regamur lectione. Qui sibi crucem baiulans.

Deo semper ero gratus, 6. Omnes debemus compati

Passionis ero mernor; Et flere nos ex animo
Fuit ipse verberatus, Et simus nos perterriti
Fuit sibi dirus maeror, De Christi tarn patibulo,
Et ad mortem hie paratus, Ut maneamus meriti
Fuit hie amoris fervor. De tanto dono valido.

7. Christi tu saneta passio,

Fuisti atrox nimia,
Peccati es remissio
Et delictorum venia,
Divina tu permissio
Pro nostra tu miseria.

2, 6 Fuit his. — 4, 5 his paratus. 4, 6 Fuit his. — 5, 3 O mi. —

5, 5 Nos his.

10. Hymnus alius snper codem.

Passionis memor eris, 4. Nam passio clarificat

Habebis patientiam. Praebens bonum intellectum
Velis adhaerere veris, Et hominem fortificat,
Habebis magnam gratiam, Facit hominem electum
Sine ipsa forte peris, Eundemque iustificat
Habere cura veniam. Facit hominemque rectum.

Iam non sumus nos trementes, 5. Ingratus nemo maneat

Sed incedimus securi, De tanto beneficio.
Si de Christo sumus tientes Sed Christo iam retribuat.
Et non certe corde duri. Qui nos mundavit vitio,

Doleamus omnes gentes De passione defleat,

De morte Christi [tarn] puri. Quam Christus passus Pontio.

Christi passio defendit 6. Consolabitur, gaudebit

Quem inmente deferentem, Passionem Christi luens,
Inimicum non offendit, Ille requiem habebit,
Si quem viderit dolentem, Qui et in corde deferens,
Nam ad bonum finem tendit, Iesum Christumque videbit,
Si quis facit se deflentem. Qui bonum est retribuens.
 L93 —
II. Hymnus de Morte et Kesiirrectione Christi.

1. Sanctorura multa corpora 5. Lavasti nos in sanguinc

Christi raorte surrexerunt, Tuo pretiosissimo,
(Ut) scirentur eius opera, Nos dilexisti, Domine,
Scissae petraeque fuerunt, Ut laetaremur gaudio.
Mortis Christi quidem hora Nos luminasti lumine,
Muri templi se moverunt. Eramus nos in inferno.

2. Cum in cruce pependisti 6. Fuit turbata vox superna

Tu pro fideli populo, Atque omnis dulcis cantus,
Nobis vitam tradidisti Et commota cuncta regna,
In aspero patibulo, Dolens corde omnis sanctus,
Mundo lucem tu dedisti, Ac in vita sempiterna
Qui erat sine oculo. Fuit dirus dolor, planctus.

3. Sanguis sanclus, qui manavit 7. In sepulcro hie sepultus

Ex sacro tuo corpore, Surrexit die tertia,
Nos infirmos resanavit Sicut sol est eius vultus
Suae virtutis opere, Et ut nix eius spolia,
Nostram vitam reparavit Ac Iudaeis timor raultus
Confirmans nos in robore. Cum maxima tristitia.

Tu pius et misericors Descendit hie ad inferos

Mortem pati voluisti, Et infernum hie pugnavit,
quam atrox, dira, ferox Extraxit hie mortiferos,
Fuit ipsa, cum sensisti, Quos daemon [exjcruciavit,
Fuitque facta dies nox, Hos faciens laetiferos
Cum [tu] mortem ineurristi. Et a morte liberavit.

Fuit huius interitus

Nostra quidem redemptio,
Fuit caelestis gemitus,
Cum fuit in patibulo,
Fuit supernus canticus
Sancta eius ascensio.

7, 1 his. — 8, 1 his. — 8, 2 his 8, 3 his. — 9, 1 his interitus.

12. Hymnus alius de Resurrectione Christi.

1. Tu, Christi resurrectio, Tu nobis es in gaudium.

Fuisti die tertia, Tu nobis in laetitiam,
Divina tu promissio Tu eicis daemonium
Tu Deique potentia, Tu pellisque tristitiam,
Tu gentium tuitio, Tu es redemptor omnium,
Tu pietas, dementia. Tu eunetis donas veniam.
Dreves, Boncore de Sancta Victoria. 13
 — 194

Tu es, Christus, triumphator Cunctis purgeraur vitiis,

Tuque damuatos liberans, Utamur nos virtutibus,

Tu es victor, expugnator, Epulemur (nos) in acimis,
Tu nos prostratos sublevans, Sinceri simus cordibus,
Tu es inferni pugnator, Ut stemus nos in praemiis,
Tu fideles certe salvans. Utamur sanctis raoribus.

4. Ista die nos laetemur 6. Pellamus mala vetera,

Et gaudeamus
in ipsa Christiarma nos sumamus,
[Et] hanc diem veneremur, Malorum cuucta genera
Nos in Christo maneamus, Iam a nobis repellamus,
Iesum Christum nos hortemur Sumentes Christi onera
Ac in Christo quiescamus. Nos contriti maneamus.

In hoc paschali gaudio

Simus cantantes humiles,
(In) hoc epulemur prandio
Nos lacrimantes iubiles,
Christus, triumphas proelio,
Tu nos Corona supplices.

13. Hymnus alius super eodem.

1. Istud paschale gaudium 3. In Pascha venerabili

Nos, ut decet, capiamus, Intremus [ad] mensam loti,

Istud paschale praudium In cantu peramabili

Nos in Christo comedamus, Veneremur Deum toti
Istud sit plenum laudibus, In voceque cantabili
Nos timentes dilmamus. Deo simus nos devoti.

Nam per te salvatur orbis. Non in veteri fermento

Nos videmus paradisium,
Liberamur nos a morbis,
Perderamus certe visum
Reddidisti vitam nobis,
Qua videmus lucis rbuui.
Valeamus epulari,
Sed nova sit conspersio;
;
Nos debemus expurgari,
Haec sancta resurrectio
Quidem facit nos salvari.

5. Divina Christi natio,

Concepti sancto spiritu,
Christoque dira passio,
Mors atrox in interitu,
Lux Christi resurrectio,
Recessimus a gemitu.

4, 3 consparsio. — 5, 3 diris passio.

 — 195 —
14. Hyninns de Ascensione Christi

1. In caelum hie ascendidit, 3 A malis nos praesentibus

victor omnis pestis,
Cliristus, Deus liberaque morte
Hie lucem mundo reddidit (A) futurisque absentibus
Et in caelo est a dextris, Et ab omni mala sorte
Omnis vox superna cecinit: Et a dolosis gentibus,
Laude dignus hie caelestis. Non sint tuae clausae portae.

2. Gaudet hie cum saneto patre 4. Tu servos tuos conspice

In caelo et cum angelis, Et ne avertas faciem,
Manet (hie) a dextro latere, Tu oculis nos respice
Laudatur ab archangelis, Et salva nostram aciem,
Dignetur nobis cedere Salutera nostram prospice
Aeternam vitam parvulis. Abhorrensque perniciein.

1. 1 his. — 1, 3 his. — 2, 1 his. — 2, 3 his.

15. Hymnus de Spiritu Saneto.

1. Veni tu, sanete spiritus, 5. Tu amor delectabilis

A patre tu sanetissimo Tuque viarum claritas,
Kos visita divinitus, Tu lux desiderabilis,
Veni a Christo filio, Tu lumen, vera Caritas,
In nobis sis paraclitus Tu eibus es amabilis,
Nosque Corona praemio. Tu virtus, omnis sanitas.

2. Tu digneris nos purgare 6. Tu praebes luminaria,

Repellens euneta vitia, Tu pelliseunetas tenebras,
Nos digneris transformare Tu regis nos prudentia,
Purgemur a malitia, Tu salvas mares, feminas,
Nos digneris reformare, Tu das aeterna gaudia
Ut simus in munditia. Tuque virtutem praeparas.

3. Infunde nobis gratias 7. Tu es illuminatio,

Nosque virtute robora, Tu salusque refugium,
Semper nobiscum maneas, Tu nostra dominatio,
Intra sis nostra pectora Tu nostrum es solacium,
Nosque salvari facias, Tu nostra es defensio,
Nostra tu dele scelera. Tu salubre consilium.

4. Tu Dei patris nuntius, 8. Tu consolator relevans,

Noster defensor permanes Tu caritatem proferens
Et te transmittit filius, Tuque salutem resonans,
Nostras tu munda facies, Tu sanete nos custodiens
Converte nos in melius, Tuque peccatis obvians,
Tuas custodi acies. Tu vitam lucis porrigens.
13*
 — 196 —
16. Hymnus alias saper eodein.

1. Tu es vere, recte sanctus, 5. Tu piusque misericors,

Puram docens veritatem, Tu miserator[que] clemens
Tu suavis Dei cantus, Et tu vero sancta cobors,
Praebes tu iucunditatem, Tu veni, sis nos protegens,
Tu Spiritus paraclitus Tu facito nos liberos,
Lucis ferens claritatem. Veni, protector diligens.

2. Tu munda nos tristitia 6. Tu confortator pauperum,

A praesentique futura, Tu nos reducas devios,
Iucunda nos laetitia, Tu es sanator vulnerura,
Quae sit semper duratura, Tu fidos salvas populos,
Moremur in munditia. Tu luminator cordium.
Anima sit laetatura. Tu redde nos benevolos.

3. Tu hominem illuminas, Quem facit sanctus spiritus

Ipsum reddis reformatum Ad amorem inflammare
Tuque hominem transformas, Et facit quem divinitus
Facis eum ordinatum, Ad virtutem reformare,
Pro virtutibus expugnas, Confortat quem in melius
Facis hominem laetatum. Et quem facit reguläre.

4. Iam cessat quis a vitiis, Tu homines pacificas

Cum est in sancto spiritu, Et exstinguis certe lites,
Et, si est in eius viis, Tu homines vivificas,
Iam caret quis interitu, Facis humilesque mites,
Quod non adhaeret impiis, Tu homines glorificas
Iam non gravatur gemitu. Et [bis] reddis bonos tines.

9. Tu pellis cuncta odia,

Nutris amorem proximi,
Tu reples fidos gratia,
Es virtus tu sanctissimi,
Tu nos Corona gloria
In regno potentissimi.

2, 6 sie. — 9, 3 üdes.

17. Hymnus brevis de Trinitate.

1. In trinitate unitas 2. In ipsa una deitas,

Et unaque essentia, Maiestasque dementia,
In trinitate veritas In ea est identitas
Et unaque substantia, Et summa sapientia,
In trinitate bonitas In ipsa coaequalitas
Et summaque potentia. Communis, individua.
 — 197 —
3. In eaqoe immensitas Ex caque iucunditas,
Ab ipsaque redemptio, Credentibus laetitia,
Per eani summa Caritas Constantiaque firmitas,
Bonorumque largitio, lustitiaque venia,
In ipsa compar sanctitas Ipsa nos iuvet triuitas,
Dans cuncta salutifera. Nos ducat ad caelestia.

18. Hymnus ad laudem Christi.

Salve, sancta caro Dei, 5. Tu super omnes nobilis,

Quae in cruce pependisti, Semper es in largitate,
Fiunt salvi per te rei, Tu summus es laudabilis,
Nos a morte redemisti, Semper es in caritate,
Fuit salus data gregi, Tu lucem cunctis porrigis,
Cum tu mori voluisti. Semper es in claritate.

Tu es Deus ad lavandum 6. Tu rex aeternae gloriae,

Peccatores a delictis,
Tu nos pius ad mundandura
Ab excessibus praedictis,
Esto liber ad sanandum,
Ne laedamur casu
Iustum ferens tu vexillum,
Tu dominus victoriae,
Stringis cuncta per pugillum,
Tu sanctus es in opere,
litis. Tuum aequum est sigillum.

Deus pacis et amator 7. Tu es pius miserator

Et tu auctor veritatis, Et plenus tu dementia,
Tu nostrorum gubernator Tu cunctorum es creator,
In virtute claritatis, Tu summus in potentia,
Tu pro nobis triumphator Tu nostrorum es amator.
Et redemptor potestatis. Tu vera sapientia.

Tu quantum es mirabilis ! 8. Jn Deo, nostro salutari,

Tu habes sapientiam; Faciamus, quod iucundum,
Tu quantum es amabilis ! Forte hi, qui sunt avari,
Tu seminas clementiam •, Iam descendant in profundum,
Tu quantum pius, humilis! Simus Deo servi cari,
Tu mitigas miseriam. Nostrum dicat os rotundum.

Amen.

19. Hymnus alius super eodem.

1. Tu donum, amor, pietas, 2. Tu, pastor bonus, optimus,

Amasti tuum populum, Tuam animam dedisti,
Tu, maior liberalitas, Pro tuis servis, ovibus
Dedisti te in pabulum, Iam tu mori voluisti,
Salutis es integritas, Ut esset vita gentibus.
Dedisti te in poculum. Nostram carnem assumpsisti.
 - 198 —
3. Iniquitates deleas, 6. Tu homines vivificas
Dimitte tu peccata, Et das escam omni carni,
Tu die mihi: gaudeas, Tu hominem mortificas.
Pulchra dabo tibi prata, Finiseum hora anni,
Ut tu in eis sedeas, Tu hominem humilias
Quae dignis sunt parata. Et quasi ad modum agni.

4. Descendisti tu de caelo 7. Tu nostrorum mediator

Pro salute populorum, Pro salate peccatorum,
Factus homo sine zelo, Tu pro nobis es pugnator
Et te genus Iudaeorum Pro salute captivorum..
Crucifixit ferri telo; Tu nostrorum confortator
Fuit lumen captivorum. Pro salute miserorum.

5. Tu virtutum es tbesaurus, 8. Ab omnibus periculis

Sapientiae fons plenus, Digneris nos defendere,
Tu in omnibus es clarus, Ab omnibus insidiis
Omne luminans tu genus, Digneris nos protegere,
Nostri sis amator carus, Nos salvi, si nos dirigis,
Pater dulcis es aeternus. Tu noli nos descrere.

9. Tu aufe ras caristiam,

Haec cessetque mortalitas,
Concedas abundantiam,
Haec cessetque sterililas,
Reducas nos ad gratiam,
Sit rerumque fertilitas.

3, 2 und 3, 3 fehlt je eine Silbe. — 6, 3 homines.

20. Hymnus de sacramento seu corpore et sanguine Christi.

1. Deus tu sanetissime, Misisti tuum filium,

Tu totus amor, Caritas, Nam de caelo qui descendit r
potens, potentissime, Radicem, fruetum, lilium,
Tu verus, vera veritas, Carnem nostram hie suseepit ;

Clemens, clemtissime, Absumpsit ipse proelium,

Tu pins, summa pietas, Se quidem morti praebuit
clareque clarissime ;
lam pro salute oranium
Tu lumen, luxque claritas, Nosque sanguine redemit,
liberator optime, Reduxit nos ad praemium,
Tu es medela, sanitas, A quo daemon nos deiecit.
largeque largissime, Paravit hie convivium,
Tu überaus largitas, In quo sanete nos refecit,
Deus nobilissime, ld nobis salutiferum,
Amoris es immensitas. Quod perfectum Deus fecit.
 — 199 —
3. Passionem cum speravil
Ac tempus amarissimum,
Servos suos convocavit
Ad cenam seu prandium,
Pedes horum hie lavavit
Dans illis pacis osculum
Ac in eibum se donavit
Et sanguinem in poculum,
Nostram vitam reparavit
Per hoc sacratissimum,
Iesus Christusque mandavit
Memoriani per saeculum ;

Hie nos certe luminavit.

[Quem] videmus per speculum.
2, 4 his. — 2, 11 Ins.

21. Hymnus de eodem.

1. Sacramentum veneremur 2. Ex eo sacratissimo
Hoc summum nos amantes, Lacrimantes exsultemus,
Sibi omnes subiugemur, Ex ipso clementissimo
Illud digni nos gustantes Nos dolendo iubilemus
Nos ab eo disgregemur, In eoque dulcissimo
Illud simus nos seetantes, Nos digne [nos] recreemus,
Eius semper memoremur, Nam commemoratio,
sit

Simus corde prosequentes, Esse memores debemus,

In hoc euneti delectemur, In nobis sit confessio,
Simul mixtim lacrimantes Nos contriti adoremus ;

Ac in Christo recreemur, Cunctorum est defensio,

Mentem nostram reformantes, Nos per ipsum obtinemus,
Ut per ipsum gubernemur, Peccatorum est remissio,
Nos virtutes confortantes. Nam in caelo nos vivemus.

3. Hunc eibum [is] qui manducat

Digne sanguinemque bibit,
Actus est, ut quem reducat
Hie ad locum, unde venit,
Datus est, ut nos conducat
Hie ad vitam, quam concedit,
Constans manet, semper durat,
Sacramentum nunquam perit,
Nos confortat seu curat,
Cuncta malaque delevit;
Tristis homo, qui periurat
Contra ipsum vel recedit,
Quod non quaerit, se obscurat,
Credat, se quod iam defecit.
1, 2 fehlt eine Silbe; lies Hocque? —
1, 9 In eo. — 1, 10 mistim. —
2, 6 recreemur. —
2, 9 confexio. 3, 4 his.— 3, 6 his. —
 — 200 —
22. Hymnus de eodem.

divinum sacramentum Panis vivus, qui descendit,

Et convivium mirandum, Sanctus de caelo cernitur,
Tu novum [es] testamentum Nam ab eo vita venit,
Et a cunctis venerandum, Hie gratiose geritur,
Tu in fide firmamentum Hunc sanctus pater praebuit,
Et ab omnibus tenendum, Hominibus compatitur,
Tu quod donas nutrimentum Ex eo lumen claruit
Datur cunctis ad vivendum, Lumenque mundo funditur,
Tu es summum alimentum Deus saluti annuit,
Et in nobis recensendum, Cum ad virtutem sentitur,
Tu caeleste argumentum Nam rationi congruit,
Ad üdeles recreandum, Si digne certe sumitur,
Tu defunctis monumentum Hie paradisum aperit,
Donas sanctumque sepulcrum. Per idem caelum scanditur.

2, 4 His gratiose. — 2, 13 His paradisum.

23. Hymnus super eodem.

1. Ut intres, non sum dignus Me mortuum vivifica,

Iam tu sub meum tectum, Tu vitae me restitue,
Sum malusque malignus, [Tu]me perditum instaura,
Me cognosco imperfectum, Tu me conforta, dirige,
Esto piusque benignus, Me tristem tu laetifica,
Tu reducas me desertum. In bonis me constitue.

3. Per te anima purgatur,

Tu pellisque insauiam,
Per te anima sanatur,
Reducitur ad gratiam,
Per te anima salvatur,
Conducitur ad gloriam.

1, 1 —3 incl. fehlt je eine Silbe am Verse.

24. Hymnus de Domino nostro Iesu Christo.

Ave, sanete lesu Christe, Et de Deo Deus verus.

Tu Dei patris filius, Ave, sanete, incarnate
Ave, tu ex summo patre, 10. Virtute saneti spiritus,
Tu eius unigenitus, Tu ex Maria virgine
5. Fuisti ante saecula Homo veras quidem factus,
Ex summo patre [tu] natus, Tu pro humano genere
Tu lumen es de lumine Verberatus, crueifixus
 201

15. Tu pro coramuni munere, Stabit omnis bomo malus.

Nam tu passusque sepultus. In iusto tu examine
Tu pretioso sanguine Eris cuncta discussurus
Mundasti nostrum scelus, In veroque libramine
Tu quidem die tertia 30. Eris nos iudicaturus,
20. lam surrexisti splendidus, Regnum tuum sine fine
In patris sedes dextera. Et tu semper regnaturus.
Eris iterum venturus Gaudebit bonus gloria,
Id dexteroque latere Malus semper puuiturus.
Stabit omnis homo bonus, 35. Nam bonus in memoria,
25. Sed in sinistro latere Malus nunquam relaturus.

19 fehlt eine Silbe am Verse: lies: Emundasti?

25. Uyranus de corpore et sanguine Christi.

Divinum id convivium Hoc ipsum potentissimum

Quidem sacrum, admirandum, 20. Ad infirmos resanandum,
Et boc excellentissimum Amabile, purissimum,
Sacramentum venerandum, Timendumque laudandum,
5. Hoe summum, nobilissimum, Lumen id clarissimum,
Est a cunetis adorandum, Datum nobis ad salvandum,
Est hoc pretiosissimum, 25. Memoriale maximum
Id prae cunetis exaltandum. Nobis digne recensendum,
Hoc sanetum sacramentum A Deo salutificum
10. Diligendum et amandum, Ad nos datum contemplandura,
Hoc et suavissimum Caelesteque altissimum,
Nimisque glorificandum, 30. Prosequendum id, colendum,
Est hoc et sollennissimum, Id salubre, munificum,
Toto cor de bonorandum, Cuncti sint ad celebrandum,
15. Suave, dilectissimum Prae omnibus maguineum,
Sancte nos ad recreandum, Nullo modo dubitandum,
Delectansque dulcissimum 35. Est id virtuosissimum,
Nos fideles confortandum. Nobis datum ad laetandum.

9 fehlt eine Silbe; lies Hoc est? — 11 ebenso; lies Hoc atque? —
22 ebenso; lies Timendum atque? — 23 ebenso; lies id est?

26. Hyinnns de eodem.

Hie sanetus panis sumitur Et dulcedo degustatur,

Digne hieque manducatur,
Quidem bic non transmittitur
Neque ipse transmutatur,
5. Si a digno (bic) reeipitur,
Hie reeeptor confortatur,
Suffragium assequitur
Memoria consequitur,
10. Quis in bono confortatur.
A malo quis retrabitur.
In honore reformatur.
Ex eo sanetus cernitur.
Ne peccatis confundatur,
 202

15. Ex eo mors repellitur, 25. Per eum malutn pellitur,

Nostra vita reparatur, [Et] per ipsum quis laetatur,
Ex ipso quis reficitur, Ex eo vita dabitur,
In virtute impinguatur, Quis in caelo collocatur,
Per ipsum caelum scanditur, Per ipsum cantus psallitur
20. Paradisusque paratur, 30. Ac ex eo iucundatur,
Qui sine ipso, perditur, Per ipsum virtus agitur,
Nunquam ipse coronatur, Malum esse refutatur,
Ex eo sanctum geritur, Per eum vita sequitur,
Et per ipsum quis salvatur, Inimicusque prostratur.

3 Quidem ipse non.

27. Hymnus de eodem sacramento.

In sacramento deitas 15. In ipso virtus, sanctitas

Et omnis sapientia, Cunctorumque potentia
In eo sancta trinitas In ipsoque benignitas
Divinaque essentia, Et omnis indulgentia.
5. In ipsoque humanitas, In eo uimis pietas,
Corporea materia, 20 Haec vera est sententia,
In eo summa Caritas, In ipsoque sublimitas
Pax omnisque dementia, Et maior excellentia,
In eo tota veritas In eo lumen, claritas,
10. Prae cunctis profundissima, Qua gradimur caelestia.
In ipso efficacitas 25 Huiusmodi festivitas
Salutisque remedia In nostra sit memoria,
In eoque iucunditas Sollennis eius dignitas
Cum gaudio, laetitia, Nos coronabit gloria.

4 Firmaque essentia.

28. Hymnus de Cime

Iam in cruce mundi salus 3. Fei, acetum et arundo

Et pependit iam salvator, Spinique, clavi, lancea
Cui honoris omnis laus, Minaeque vulnus Domino,
Ipse fuit triumphator; Passiones [et] verbera,
O quam dirus fuit clavus, Mors sub Pilato Pontio,
Carnis Christi perforator! Iniuriarum verbera.

Iam fuit Christus venditus 4. In cruce Cbristi Caritas

Ab illo Iuda pessimo, Et populi redemptio,
Per Iudam fuit traditus Mors, vita, via, veritas
Hie populo ludaico, Nimisque dira passio,
Iudex Pilatus Pontius In cruce summa sanctitas
Quem tradidit supplicio. Salutisque largitio.
 — 203 —
Tu es, crux, sanctiticata 10. Divina crux inventio,
Sanctissiniis vestigiis, Erat ipsa res celata,
Tu es, crux, clariticata In ipsaque aftiictio,
Sanctissiniis prodigiis, Fuit vita reparata,
Tu es, crux, magnificata In eaque redemptio,
Sanctissiniis suffraeiis. Est humanitas sanata.

6. Tu atrocis passionis 11. Signum crucis quem defendit,

Salutis es remedium, Eum facitque securum,
Tu es crux redemptionis Inimicus non offendit,
Tu prostrasque daemoniura, Facit hominemque purum,
Tu es crux salvationis. Cessat daemonque recedit,
In te videmus gaudium. Tollit malumque venturum.

7. Nam fuit in te proelium, 12. Hoc signum est defensio,

Pugna, certamen, passio, Beatus vir, qui sequitur,
Mors, vita, virtus, praemium Ibi nulla confusio,
Salusque, lux, salvatio ;
Si hoc praemisso geritur,
Christus redemit populura Cum eo quis in gaudium.
Ex sanguine sanctissimo. Omniisso quis confunditur.

8. Haec omnia nos satient, 13. Quis incedit quasi caecus

Portemus in memoria, Sine signo sanctae crucis,
Nos dulciter inebrient, Sed cum eo vadit laetus,
Nobis concedant praeinia, Sibi lucet lumen lucis,
Virtutibus nos repleant, Inde cessat omnis metus,
Ut simus digni gloria. Deum enim tu conducis.

9. Praemittatur[que] hoc Signum 14. Crucis sanctae potens signum

In omnibus, quae gerimus, Nos fulciatur, societ,
Hoc sequamur nos vexillum, Nobis cunctis sit benignum
Beati nos, qui quaerimus Nosque virtute roboret
Istud sacrum certe lignum, Pellatomneque malignum
Aniemus corde protinus. Nobisque bona praeparet.

1, 1 Nam in. — 4, 4 diris. 10, 6 Et humanitas. — 12, 3 confessio. —

13, 6 Deus enim.

29. Hymnus de Deo loquente ad homiuem.

1. Te creavi bonitate, Fuisti a me formatus

Ut esses mihi similis, Ad meam iam imagmem.
Te ornavi dignitate, Tu honore coronatus,
Ut esses satis nobilis, Concessi sanctitudinem,
Te perfeci caritate, Tu dilectus et amatus,
Ut esses mihi habilis. A me sumpsisti regimen.
 — 204 —
3. Tibi dedi rationem, 9. Ad Deuin leva oculos
Ut haberes intellectum, Et roga me, sum Dominus,
Tibi dedi notionem, Caelestes pensa circulos
Ut haberes sensum rectum. Et vide, sum altissimus,
Tibi dedi portionem, Dispergo meos aemulos
Ut haberes tu effectum. Et mitis sum humilibus.

4. Exam dedi tibi carni, 10. Quis potest se abscondere,

Vitam saeculi futuri; Quem non cognoscam, videam?
Quid resistis mihi grandi? Quis potest se defendere,
Meruisti tu pressuram; Ne vendicem iniuriamV
Quid tu iram Dei magni Quis potest caelum scandere,
Incitas in te venturamV Si non meretur veniam ?

5. Te virtute decoravi 11. Ad Deum tuum redeas,

Iara nimis te magnificans, Tu cogita, considera,
Tibi mundum irrogavi, Praecepta mea impleas,
Ut esses tu praemeditans, Me lauda corde, citbara,
Et effectus cordis pravi Tua peccata defleas,
Non bene tu di iudicans. Si vis vitare vulnera.

6. Te super mea opera 12. Si Deum me non sequeris,

Iam feci, quae constitui, Yideris contra pergere,
Tu negas mihi munera, Si mecum non tu colligis,
Nam hoc a te non merui, Videris tu dispergere,
Tu pellis mea onera; Nam si me times, diligis,

Quid cupis vane corripi? Tu cupis longe vivere.

7. Iam pro melle tu venenum 13. Si me Deum invocabis,

Nam mihi reddis, tribuis, Pro certo te non deseram.
Non suave nee amoenum, Si ad portam tu pulsabis,
Cum mihi Deo porrigis, Non claudam, sed aperiam,
Te virtute feci plenum, Si me Deum tu rogabis,
Considera, quod deficis. A malo te eripiam.

8. Quid [tu] permanes ingratus, 14. Lucem donoque virtutem

Quid fers ingratitudinem V Et obseeundo salvare,
Sis tu mihi Deo gratus Vitam donoque quietem,
Et vide magnitudinem, Non impono quidquam grave,
Audi, sis humiliatus Iugum meum do suave
Et ama rectitudinem. Cunctis donoque salutem.

30. Dicit Dens honrini

1. Quid derides caelestia 2 Quid fundas in praesentibus,

Pro vanis temporalibus. Cur in homine confidisV
< >uid
L pellis durabilia Nam vana in liominibus
Pro vanisque labilibusV Omnis homo lutum, cinis,

Tu quaeras summa gaudia Adhaereas caelestibus,

Recedens a terrestribus. Ubi felix tuus rinis.
 — 205

3. Te voco meum filium, 9. Ego Deus cuncta creo,

Meum servum et amicum, Vivificans, mortificans,
Nam te dilexi nimium, Ego in throno sedeo,
Ego prostrans inimicum, Considerans, iustificans,
Ama meque meum ritum, Ubique cuncta video
Iam te plantavi liberum. Salvans, condemnans, mitigans.

4. Terribilis, mirabilis 10. Ego iam passus moriens,

Montesque valles video, Sepultus, surgens, suscitans,
Sum fortis, pius, humilis, Te ego Christus redimens
Ego peccantes arguo, Et ab inferno liberans,
Nam sum in throno nobilis, Fui ad caelum rediens
Vivifico, mortifico. Sumque a dextris iudicans.

5. Tu peccasti, primus homo, 11. Nam sum raedela, sanitas

Iam praevaricans mandatum, Et efficax tuitio,
Comedisti tu de pomo, Sum donum atque largitas
Quo fecisti te damnatum, Et salubris subventio,
Eras tu in mea domo, Sum fides, spesque Caritas
Feci te glorificatum. Et hominum defensio.
6. Habebas meam faciem 12. Tu, fili, sis me diligens
In terrisque dominium, Et ama fratrem proximum,
Gerebas meam speciem Sis tu confessus, paenitens,
Tenebasque arbitrium, Nulli concedens noxium,
Ruisti in perniciem Sis tu contritus rediens,
Ae (in) vanum desiderium. Non claudam tibi gremium.
7. Amisisti tu bonorem, 13. Cuius magnus est excessus,
Quia non intellexisti, Sit magna paenitentia,
Perdidisti tu valorem, Sit contritusque confessus,
Statum bonum reliquisti, Purgetur conscientia,
Amisisti tu amorem Non est laesus sed defensus
Dei tui, Iesu Christi. Nee erit in sententia.

8. Tu rebellis creatori 14. Si me in ira concitas,

Offendisti maiestatem, Nam fortiter te arguam,
Submisisti te labori, Tu contra me non facias,
Perdidisti potestatem, Sed petas a me veniam,
Subiugasti te furori, A te repeile tenebras,
Perdidisti dignitatem. Tibi iam lumen conferam.
2, 1 fundis. — 7, 1 Admisisti. — 7, 5 Admisisti. — 14, 2 Lies Iam fortiter?

31. Dicit Deus liomini.

1. Ego iudex, actor, testis, 2. Non claudo tibi gremium,

Cum venerit iudicium, Iam si cupis tu redire,
Nam in throno sum a dextris, Tibi certe do praemium,
Qui faciam officium, Si tu cupis oboedire,
Dies irae, dies pestis, Nam te reducam devium,
Cum dabitur supplicium. Si non amas te perire.
 — 206

3. Tu [nam] mea es irnago 9. Sum vita, via, veritas,

Et factus mihi sirailis, Hominibus compatiens,
Appellaris tu virago, Sum rides,spesque Caritas,
In mundo agis nobilis, Sum gentibusque miserens,
Ego te baccis molabo, Sol, luna, Stella, claritas,
Sis mihi tu amabilis. Dispono, tollo tribuens.

4. Mei Dei tu memento, 10. Sum omnia prospiciens

A me factus nam fuisti,
Et te salvo in moraento,
Si te ipsum correxisti,
Te artabo monumento,
Si ad me non rediisti.
5. Ego quaero cor contritum
Et cor humile non sperno,
Si peccasses infiniturn,
Liberabo ab inferno
Paenitentia munitum,
Quem salvari dico,
Et sum intellegentia,
Sum in excelsis sapiens,
Sum maxima potentia,
Sum lumen indeficiens,
Sum virtus, patientia.
11. Qui noscere te negligis,
Feci te de terrae limo;
Quid tu servire desinis
Creatori mihi primo?
Si te non certe corrigis.
cerno. Tu artaberis sub fimo.

6. Mea misericordia 12. Sine me tu non fuisses,

Manet maior quam natura, Sine me tu nunquam vivis,
Est maior mea venia Sine me non regnasses,
tu
Quam humana creatura, Sine me tu male finis,
Si sunt contrita cordia, Sine me non salvus esses,
Iam non erunt in pressura. Sine me tu pulvis, cinis.

7. Nam laetor, nimis gaudeo, 13. Me invocabis, annuam,

Cum filius reducitur, Sum te clamantem diligens;
Kam eius vocem audio, Tu quaeras me, te audiam,
Cum hie per me conducitur, Quod petis, sum iam tribuens ;

Exsulto cantu nimio, Si tu peccabis, arguam,

Cum homo mihi redditur. Te sis confestim eorrigens.

8. Fulciaris sacramentis 14. In te ipso si confidis,

Mea deferens tu arma, Despiciens consilium,
Sis ornatus vestimentis, Si de aliis diftidis,
Acceptaberis cum. palma, Spernens tu praesidium,
Sis in albis paramentis, Tu non regnas sed tu ruis
,

Dicas Sanctus et Hosanna. In damnumque periculum.

2, 3 certe dabo. — 4, 5 molavo. —- 14, 4 fehlt eine Silbe.

32. Homo dicit Deo Domino.

1. Recognosco creatorem, 2. Me inclino tuae laudi
Te Deum, verum Dominum, Et maximae potentiae,
Te cognosco redemptorem, Me submitto tibi grandi
Rectorem sanetum hominum, Et tuae sapientiae,
Te cognosco salvatorem Tu es auetor nos sanandi
Et protectorem omniura. Et Dominus clementiae.
 — 207 —
3. Te laudoque confiteor, 7. Nam ago tibi gratias,
Glorifico. magnitico, Sum tibi grates referens,
Benedico, te(que) veneror, Tu aufers cunctas tenebras,
Adoro teque diligo, Es lumen vitam porrigens,
Te rogo, precor, deprecor Tu me salvari facias,
Et tibi semper supplico. Tu summus es, omnipotens.
4. In te laetor[que] gaudeo 8. Exspccto te, sustineo,
Cantumque vocem intonans, In te totum me firmavi,
In te contido, maneo, Nam sine te iam pereo,
Ad te claraabo vigilans, Ego sum in poena gravi,
In te cantabo iubilo. In te nam vivo, gaudeo.
Tu raiserator iudicans. Ad te clamoque clamavi.

5. In te eonfido, Domine, 9. Nam spiritusque animae

Tu fides, amor, Caritas, Te laudent Deum Dominum,
Tu virtus es in homine Sit virtus haec in homine
Salusque, vita, veritas, In cordibusque hominum
Tu semper es in lumine, Ad teque mares, feminae
Quo mihi fulget claritas. Clament auctorem omnium.

6. In te gloriorque spero, 10. Ad te clamabo, vigilo

Dico tibi semper Sanctus, Et sum ad te vociferans,
Ego cuncta in te gero. Te Deum quaero, invoco
Fiat tibi semper cantus, Et sum ad portam incitans,
Te in cunctis Deum quaero, Te precor Deum, rogito,
Regnas super omnes sanctus. Tu es praeceptor imperans.

33. Homo dicit Deo Domino.

1. mi Deus, miserere, 4. Iam tua miseratio

Recognosco. sum peccator, Mihi veniat peccanti,
Pie parce. miserere, Sit salva mihi portio,
Tu es pius miserator, Nam contrito confitenti
Miseriae miserere, Tu mihi sis protectio,
Deus meus, es salvator. Miserere paenitenti.

2. Te summum credo principem, 5. Exspecto te, sustineo,

Habentem te imperium, In te tirmavi ancora,
Me facias participem Mea peccata defleo
Ad bonum tuum praemium, Et tibi canto cithara,
Tu me recepta debilem, In te speravi, gaudeo,
Ne claudas mihi gremium. Tu me Corona gloria.
3. Tuum iugum est suave, 6. Divina miseratio
Manet onus tuum leve, Me comitetur, societ,
Dico semper tibi Ave, Sit humilis oratio
Me custodi, manu tene, Deoque cantet, iubilet,
Tu non mandas quidquamgrave. Sanctaque Christi passio
Tu exactor raro poenae. Confortet nosque roboret.
 208 —
7. Summus Deus diligendus, Ego tua sura iraago
Adorandus, venerandus, Et tua sum praescriptio,
Gloriosus es, colendus, Ego loquor in te, ago,
Tu laudandus, exaltandus, Nam est in te perfectio,
Es excelsus, metuendus, Ego sum in tuo agro,
Tu quaerendus, exspectandus. Sis mei tu defensio.
8. Te omnes mares, ferainae 10. In ira non nie arguas.
Adorent, colant, praedieent, Mihi parce peccatori,
Spiritusque animae Mea peccata deleas,
Tibi exsultent, iubilent, Tibi honor redemptori,
Te discordaute nemine Sed mihi tu indulgeas
Deum timentes diligant. Et non tradas ine furori.
11. Ego hymnuni tibi canto
In timore serviendo,
Ego hymnum tibi psallo
In timore exsultando,
Tibi gratias nam ago
In amore te timendo.
8, 3 fehlt eine Silbe; lies: Spiritus atque animae?

34. Honiines dicunl Deo Domino.

Cuncti nosque spiritus 5. Flectiraus nos genua

Te Dominum laudamus, Nam tibi salutari,
Tibique divinitus Venit a te venia.
Nos Domino cantamus, Tu facis nos mundari,
Puro corde protinus, Summa tu dementia,
Nos tibi iubilamus. Qua facis nos salvari.
Te Deum veneramur. 6. Tu summus ac immensus,
Te Deum nos timentes (Tu) super omnes imperas,
Et nos humiliamur Tu es a me offensus,
Te Deum diligentes, Non sis tu me iudieans,
Te Deum deprecamur, Sed sum a te defensus,
Te Deum exspectantes. Sum contritus, lacrimans.

Te Deum adoramus, 7. Tu super omnes magnus,

Te nos benedicimus, Pater es omnipotens,
Te nos glorificamus, Tu mansuetus agnus,
Colimus te, quaerimus, Fortis tu nos redimens,
Te Deum honoramus, Tu lumen, luxque salus,
Vitam a te petimus. (Tu) vitam nobis conferens.

Habes tu dominium 8. Nos tibi exsultamus

Et habes potestatem, Et placato psallimus,
Dominus es omnium, Te nos magniticamus
Tu tenes maiestatem, Et (nos) in corde gerimus,
Tu defensor omnium, In Deo nos speramus,
Tu praebes caritatem. Gerimus (et) confidimus.
 200 —
9. Iudex tu terribilis, 10. Tu nobis es lucerna
Montes, valles conspicis, Et amor caritatis,
Fortisque tu humilis, Tu salus, lux aeterna,
Tu peccantes respicis, Tu auctor veritatis.
Supra thronum nobilis, Potentia superna,
Tu fideles rericis. Qua nos salvamur gratis.

35. Dicaut homines Deo.

1. Tu medela, sanitas, 5. Nos tibi referamus

Efficax tuitio, Grates, laudes, gratias,
Tu es amor, Caritas, In te nos maneamus,
Salubris subventio, Nos reddentes decimas,
Tu viarum claritas, In te nos gaudeamus,
Populi redemptio. Nos fundentes lacrimas.
2. Tu peccata abstulis 6. Nam tibi nos peccamus
Pacem nobis conferens, Et peccata noscimus,
Escam cuuctis tribuis, Nos tibi supplicamus
Tu perfectos diligens, Et affectu petimus,
Virtuosos dirigis Te Deum videamus,
"Vitam, lucem referens. Quem in corde gerimus.
3. Nos tibi supplicamus 7. Dignissimus honore,
Humiliter petentes, Cantu, laude, gloria,
Te Deum exoramus Defende nos amore,
Devote nos precantes, Dona nobis gaudia,
Te Deum nos rogamus, Non damnes nos furore,
Nos facias laetantes. Simus in dementia.
4. Dona nostris mentibus 8. Deus nos intellegas,
Virtutem ac gratiam, Nos peccamus, Domine,
Dona nobis gentibus Habes omnes gratias,
Pacemque concordiam, Plenus es clementiae.
Pie parce omnibus, Nostras pelle tenebras,
Dona cunctis veniam. Tu concessor veniae.

36. Dicunt homines Deo.

1. Verax Deus, Dominus, 3. Tu nobis luxque lumen

Tenens tu dominium, Nostrumque solacium,
Rex tu, vita omnibus, Tu nostrum confortamen
Rector, pastor ovium, Donans longum spatium,
Diligat te populus, Tu nostrum pellis crimen
Tuum est imperium. Ferens nobis gaudium.
2. Tu vita nobis, cantus 4. Tibi bonor, gloria,
Suavisque dulcedo, Cantus, iubilatio,
Tu odor nobis quantus, Laus [et] reverentia,
Tu summa sanctitudo, Salus, benedictio,
Tu tollis nobis planctus, Preces, pax, victoria,
Tu virtus, pulchritudo. Odorque tributio.
Dreves, Boncore de Sancta Victoria. 14
 — 210

5. Tu excelsum brachium, 11. Serviamas principi

Terris, regnis dominans, Tibi potentissimo,
Non extendis gladium, Non valemus decipi,
Quia pius mitigans, Erimus in gaudio,
Da perenne gaudiura Qui non cupit proici,
Corda nostra luminans. Placeat altissimo.

6. Deus tu sanctissimus, 12. Nos vocibus clamamus

Facis mirabilia, Ad te devoti, Deus.
Solus tu sanctissimus, Ad portam nos pulsamus,
(Qui) facis terribilia, Nos audi, custos verus,
Solus clementissimus, Videre te optamus,
Facis amabilia. Qui es amore plenus.

7. Hymnum tibi canimus 13. Summa tu nobilitas,

Timore servientes, Tu actus ad parcendum,
Tibi cantum facimus Totus es benignitas,
Tremore exsnltantes, Tu praebes ad gaudendum,
Gratias nos agimus Tu donum ac largitas,
Amore te timentes. Tu confers ad vivendum.
8 Creator tu cunctorum, 14. Tu princeps, rex caelestis,
Oranes tu vivificans, Tu cunctorum Dominus,
Nutritor es vivorum, Tu pater, iudex, testis,
Homines mortificans, Cognitor de omnibus,
(Tu) salvator mortuorum, Tu creas, nutris, vestis,

Ipsos tu vivificans, Tu saturas panibus.

9. Caeli, terrae iubilent, 15. Tu pascis cunctas oves

Tibi cantus faciant, Custodisque conducis,
Hi servire praeparent, Tu super omnes potes,
Tibi Deo pareant, Tu salvasque reducis,
Hi subesse vigilent, Tu terram [quo]que moves,
Te amore timeant. Tu es largitor lucis.
10. Sono peramabili 16. Deus, ne nos deseras,
Hymnum tibi canimus, Sed custodi, protege,
Voce incessabili Nostras pelle tenebras,
Tibi Sarictus dicimus Hostem nostrum comprime,
Tibique mirabili Nobis tu indulgeas,
Gratias nos agimus. Nos dispone veniae.

37. Hymnus ad landein Dei.

1. Nos Deum diligamus 2. Elisos erigamus

Nos ipsumque timentes, Oppressos relevantes,
Nos ipsos corrigamus Gravatis succurramus
Et proximum amantes, Devotos bospitantes,
Nos pauperes pascamus Contriti maneamus
Iam nudos vestientes. De malis paenitentes.
 — 211

Nos Deuni perquiramus Nos Deo supplicamus,

Nos fratri dimittentes, Te supplices rogantes,
Carceratos liberemus Te Deura exoramus,
Intirmos visitantes, 'Je corde deprecantes,
Jn Deo confidamus Ut te nos videamus,
In eo nos sperantes. Nos facias gaudentes.

38. De statu honiinum.

Nostri anni quasi urabra 5. Sit virtus in iuvenibus
Labunturque praetereunt, Et sit oboedientia,
Nulla dies nobis pulchra, Prudentia in senibus
Iam multa mala veniunt, Ac ordo, temperantia,
Raro vivit homo ultra Sint hi experti moribus,
Quam terminum constituunt. Regantur in iustitia.

Homo iuvenis betatur 6. Nam senex [si] se reducit,

Credens annos ascendere, Se cognoscens deliquisse,
Homo senex iam turbatur De peccatis ipse luit
Cognoscens se descendere, Dicens tempus perdidisse,
Unusquisque confortatur, Saepe iuvenis excedit
Ut possit longe pergere. Non discernens, quid fecisse.
Cum manet homo iuvenis, 7. Nam certe fui iunior
Et hie iueundus permanet, Me inclinans iuventuti
Sit ipse corde nobilis, Et fui iam deterior
Ut prudens hie consideret, Et recalcitrans virtuti,
Sit fortis. pius, humilis, Nunc autem, qui sum senior,
Ut his peccatis obviet. Iam submitto me saluti.
Iam senex non sit fatuus 8. Si iuvenis intellegit
Sed doctus, docens, corrigens, A vitiis se abstinens,
Non gerat sicut parvulus Si Deum corde diligit
Consideretque moriens, Et fratri est compatiens,
Exerceat, quod sanetius, Iam vivit hie non perimens,
[Et] sit in eunetis diligens. Ad Deum erit gradiens.

9. Cum venit mors vel obitus

In humanam creaturam,
Quid clamor, ad quid gemitus,
Quid ineurrimus pressuram?
Est enim ordo solitus,
Nam concessus per naturam.
2, 2 annos scandere. —
4, 1 senis. 8, 5 Nam. —
39. Hymnus de Conceptione B. M. V.
1. Tu coneepta sanetitate 2. Divinitus coneeptio
Es, virgo, sine vitio, Fuit Mariae virginis
Puritate, caritate Supernaque provisio,
Creata a prineipio, Ut esset lumen luminis
Tu formata claritate Virtutisque perfectio
A Deo potentissimo. Iam ad salutem hominis.
14*
 — 212

3. Tu purissima concepta 8. Tu fructum salutiferum

Sine carnis voluptate, Concipiensque pariens.
Tu a Deo iam electa Fugasti tu mortiferum.
Venisti a trinitate, Tu vitam nobis tribueus,
Tu prae cunctis es perfecta Tu mediatrix hominum,
Salus in hnmanitate. Per te donatur requies.
4. Nostrae iam redemptionis 9. Laetemur hoc principio
Fuisti tu principiam Nos de Maria virgine,
Nostraeque salvationis Nam erimus in gaudio,
Fuisti tu indicinm, Et erit lux in nomine.
Causa es perfectionis, Haec virginis conceptio
Ut vitaremus Vitium. Dat vitam mari. feminae.
5. Tu, virgo, fructum faciens, 10. Virgo pulchraque decora,
Quo erimus in gaudio, Tu filia Ierusalem,
Tu, virgo, Deum pariens, Te laudabo omni hora.
Quo erimus in lavacro, Me iuva servum debilem,
Es inimicum deprimens. Nullus homo sit in mora,
Qui nos percussit gladio. Sed te salutet humilem.

6. Omnes cantemus iubiles 11. Tu quasi summum balsamum

Conceptione virginis, Infirmos cunctos liberans,
Cuncti psallamus vigiles. Tu salutare optimum
Nam venit salus hominis, Nos odore fumigans,
in
Ipsam laudemus humiles, Tu argumentum validum
Ipsa succurrit deviis. Nos mortuos vivificans.
7 . Fuit in te puritas, 12. Tua mater sancta Anna
Grataque sanctitudo, Nam te Mariam peperit,
Humilitas, virginitas, Tu es gratiosa, magna.
Odor, lumen, pulcliritudo, Nam Deus tibi tribuit.
Fuit in te Caritas. Tu suavitatis manna,
Castitasque claritudo. Et Ioachim te genuit.

7, 1 und 2 sowie 5 fehlt eine Silbe. — 12, 5 suavitatis magna.

40. Hymnus alins de Conceptione einsdem virginis.

1. Firmata sapientia 3. Nam concepta tu virtute

Tu, virgo, ab initio, A summo trino veniens,
Concepta tu dementia Tu concepta pro salute
Pro gentium remedio. Tu nostras lites dirimens.
Ornata tu prudentia, Creaturae sumus tutae,
Ut esses salus populo. Salvabit nos omnipotens.

2 Tu sancta Dei genetrix. 4. Sine carnis iam pruritu

Tu es summa imperatrix, Tu creataque concepta.
Tu, virgo, virga virginis, Firmata sancto spiritu,
Tu es nostra mediatrix. Sapicnter es electa.
Pro Iesu Christi meritis Cessamus nos a gemitu.
Tu sis nostra liberatrix. Virgo, iuva nos perfecta.
 — 213 —
5. Tu concepta gloriosa 8. Tu es formaque tigura,
In Dei sanctitudine, Cuius causa nos salvemur,
Tu es pulchraque formosa Tu es clara, sancta, pura,
Et sine tu libidine, Tibi omnes contemplemur,
Tu venisti, virgo, rosa, Tibi sit de nobis cura,
A Summa celsitudine. Ut peccatis non damneinur.
6. Salus per te credentibus 9. Haec virginis conceptio
Et lumen est hominibus, Parabit nobis gaudiutn,
Favorque vita gentibus, Cessabit iam afflictio,

Tu virtus constans cordibus, Vocabimur ad prandium,

lllustrata (tu) caelestibus Est nobisque salvatio,
Ornataque monilibus. Reducat nos ad praemium.
7. Ex hac Stella oriens 10. Istud festum celebremus,
Sol venit iam nos luminans, Quo salus est credentibus,
Qui nunquam erit occidens, Nos cantemus, iubilemus
Sed seraper nos clarificans, In vocibus sonantibus,
Nos erit corde diligens Sanctum festum nos colemus
Et nos a morte liberans. Continuis temporibus.

11. Tuum festum celebrandum

In nostra sit memoria,

Sed colendum, venerandum,

Gaudebimus victoria,
Diligendum sit, amandum,
Nos erimus in gloria.
b\ 6 Ornataque nobilibus. — 7, 1 fehlt eine Silbe am Vers; lies hacque ?

41. Hymnus de beata et £ loriosa Dei genetrice Maria.

Virgo, mater Christi, ave, 4. Tu es honor angelorum

Tu plena sapientia, Atque Corona virginum,
Nobis cunctis bene fave, Tu es salus peccatorum
Ut simus in dementia, Et verum lumen luminum,
Caelum aperi cum clave, Tu es gloria sanctorum,
Nam est in te potentia. Nos iuva ante terminum.
Tu es sancta, magna radix 5. Christi genetrix decora,
Et angelorum domina, Ex qua mundi lux est orta,
Tu es super cunctas grandis, Tuum tilium exora,
Ad Deum preces semina, Tu es lumen, caeli porta,
Recondamur tuae laudis, Nobis auxilium implora,
Cum Deo potes omnia. [Ut] mens nostra non sit torta.

Tu [es] virgo, mater Christi 6. Tu reverens, oboediens

Tu rosa, flos et lilium, Honestaque pudica,
Portas inferi pandisti Tu continens et abstinens,
Per tuum sanctum tilium, Nostra arinaque lorica,
Carceratos extraxisti, Tu potens, magna faciens,
Divinum es auxilium. Tu ridelis es amica.
 — 214 -
Singularis virgo, casta, 9. Tu prudens atque provida,
Sancta, gerens te houeste, Tu modesta[que] teraperans,
Tu fecisti sancta claustra, Tu clara, pura, splendida,
Sunt per te virtutes gestae, Tu cuncta sancta praeparans,
Tu regina super astra, Tu lumen, rosa liorida,
Liberasti nos a peste. Tu veritati consonans.
Tu es öda et fidelis 10. Tu quasi sol es oriens,
In altissimoque speras, Tu mundum totum luminans,
Tu es caritate felix, Tu lumen nunquam occidens,
Tu nos a malis relevas, Tu totum orbem temperans,
Luminaris tu candelis, Tu certe nos es protegens,
Tu lucis fructum gerrainans. Nos ad salutem praeparans.
11. Tu mundo lucem porrigis,
Tu es in caelo gaudium,
Tu es iuvatrix nobilis,
Tu salusque refugium,
Tu maribusque feminis
Es utile praesidium.
4, 2 Et Corona. — 6, 2 Lies: Honesta atque?

42. Hymnus alius de eadem domina gloriosa.

1. Virgo nobilissin a, 4. Virgo potentissima,

Tu es sanctificata, Tu es magnificata,
Virgo tu sanctissima, Virgo tu firmissima,
Tu es glorificata, Tu es intemerata,
Virgo tu clarissima, Virgo prudentissima,
Tu [es] gratis lustrata. Tu iusta, moderata.
2. Virgo tu purissima, 5. Virgo tu pulcherrima.
Tu es purificata, Virtutibus ornata,
Virgo dilectissima, Virgo tu diguissima,
Tu es humiliata, Tu ave salutata
Tu sapientissima, Gratiis plenissima
Doctrinis luminata. Regina coronata.
3. Virgo tu dulcissima, 6. Virgo bonestissima,
Tu sanclaque beata. Tu casta es formata,
Virgo tu piissima, Virgo perfectissima,
Tu semper es laudata, l'ro nobis sis parata,

Virgo serenissima, Virgo clementissima,

Tu manes illibata. Sis nobis advocata.

43. Hvmnns alius de cadem.

Evae literas revolvens 2. Fuit Eva vitiosa,

Nomen Evae tu mutasti, Ipsa ruit in peccatum.

In peccatum ipsa ruens, Fuit caeca, tenebrosa
Deus, ipsam tu damnasti, Sprevit ipsaque mandatum,
Virgo mater, ipsam solvens Sed tu, virgo luminosa,
Nos a morte lib Reddis mundum luminatum.
 - 215

8. Fuit Eva causa mortis, Nam tibi sapientia,

Ut iam inundus damnaretur, Divinitas, humilita^.
Fuit ipsa causa noctis, In te oboedientia
Ut iam lumen perderetur, Et castitas, virginitas,
Sed tu, virgo, causa fortis, Ac est in te dementia
Ut hie mundus salvaretur. Et virtus, salus, Caritas.

44. Hymnus alias de eadem.

1. Tu, virgo, nobis gaudium 6. Tu es nostra mediatrix

Et tu nobis salutare, Et lux mundi luminosa,
Tu nobis es solacium, Tu prae eunetis es beatrix
Tu digneris nos salvare, Et tu nimis gratiosa,
Nos ducas ad palatium, Viam es secuta patris,
Ut possimus id intrare. Tu virtutum generosa.

2. In natum lignum
te vitae. 7. Si nobis tu deficeres,
Id omnia vivificans, Haberemur diffidati,
In te humileque mite, Si recto nos proieeres,
Et tu perdita restaurans, Maneremur condemnati,
In te manet virtus rite, Si nobis non assisteres,
Tu fideles Christi salvans. Nos essemus debellati.

3. Beata tua viscera 8. Tu pro nobis, virgo, ora

Portarunt Dei filium, Et pro nobis intercede,
Beata tua ubera Christum sanetum tu exora
Lactarunt ipsum lilium, Nobis gratiam concede,
Mundasti nostra scelera, Ut in nostrae mortis hora
Tu eunetis es auxilium. Nos scribamur pro herede.
4. Tu mansueta, humilis, 9. Sanctam Mariam cogita
Et Clemens pia[que] mitis, In omnibus laetitiis,

Tu fruetuosa, nobilis Sanctam Mariam invoca

Tuque virtutis [es] vitis, In omnibus molestiis,
Et nulla tibi similis Sibi Mariae supplica,
In potentia vel ditis. Ut iuvet te ab impiis.
5. Populorum advocata 10. Ipsa petenti adnuens
Es pro nobis intercedens, Iuvat, clamantes relevat,
Tu es memor atque grata Ipsa fideles diligens
Et benigna seu Clemens, Deum pro ipsis rogitat,
Tu fuisti salutata Ipsa precantes audiens
Sanctissime coneipiens. Semper, ut prosit, properat.

11. Geras semper tu in mente

Sanctam Mariam virginem,
Ipsam rogaque attente,
Dat tibi valitudinem,
Non laederis tu repente,
Dat tibi fortitudinem.
 — 216 —
45. Hymnus alias de beata M. V.

et de significatione quinque literarum, quibus

componitur hoc nomen Maria in fine huius hymni.
. In omnibus tu nobilis, 4. Tu es virga veritatis,
Tu maior es nobilitas, Tu es virga floris florum,
In sanctis es laudabilis, Digna tu virginitatis,
Tu castitas, virginitas, Virga tu virtutum morurn,
In cunctis es amabilis, Tu es virga caritatis,
Tu virtus, virtuositas. Tu regina es caelorum.

2. De te quis haurit gratiam, 5. Virga Iesse [iam] floruit

Donas vitam tu petenti, Frondesque fructum germinans,
Tu impetras clementiam Nostramque mortem abstulit
A patre omnipotenti, Vitam iam nostram reparans,
Per te videmus gloriam, Pacemque vitam tribuit,
Per te sumus nos contenti. Nos claritate luminans.

3. Tu fons plenus gratiarum 6. Mater alma, tu regina,

Et pietatis veniae, Tu cunctorum es iuvatrix,
Hortus es deliciarum, Tu caelestis, tu divina,
Amoris et clementiae, Tu nostrorum es ainatrix,
Tu iuvatrix prophetarum, Nobis aurem tu inclina,
Tu es regina gloriae. Tu sis nostra mediatrix.
Nota: M
id est mater, a id est alma, r id est regina, i id est iuvatrix.
a id est amatrix hominum.

46. Hymnus alias super eadem.

1. Fuisti ab initio 4. Gaude, virgo gloriosa,

Sancta, virgo, tu creata, In patre et in filio,
Tu quidem sine vitio, Tu prae cunctis fructuosa,
Semper tu sanctificata, Sis nobis in auxilio,
Cum simus in iudicio, Tu suavis, odorosa
Ad defensam sis parata. In castitatis lilio.

2. Tu, virgo, sine macula, 5. Tu divinitus humana,

Tu casta, prudens, sapiens, Super omnes gratiosa,
Firmata ante saecula, Tu medela nobis sana
Tu fortis, dulcis, patiens, Et oliva speciosa,
Tu virtus et miracula, Quasi Stella tramontana
Suavitatem hauriens. Odoriferaque rosa.

3. Tu [es] virgo ante partum, 6. Tu peperisti filium,

Tu parens sanctum filium, Christum, sanctum, regem, ducem,
Tu et virgo es post partum, Floremque fructum, lilium
Tu castitatis lilium, Et in mundo veram lucem,
Tu dedisti nobis cantum Recepimus auxilium
Solutisque consilium. Et, cum hie suseepit crucem.
 217 —
7. Quasi cedrus exaltata
Cupressusque [es] in monte.
Ab initio firraata
Venisti a sacro fönte,
Es in Deo gloriata;
Haec et plnra credo sponte.

47. Hymus alius super eadem.

1. Ave. virgo. Dei sponsa, In te fructus salutaris

Ave, virgo, Christi templum. Nos reparans, reticiens.
Ave, virgo, tu es rosa, Tu tirmata donis caris
Ave, virgo. tu exemplum, Tu salusque proficiens,
Ave, virgo odorosa. Tu lustrata rebus datis.
Tu ave reddens centuplum. Tu lumen indeficiens.
2. Ave. salve, gloriosa, Virgo casta, tu serena,
Tu es nostra luminatrix. Et (tu) odor florum omnium,
Ave. salve, speciosa, Tu es gratiarum plena,
Tu es nostra mediatrix, Tu vita, salus horainura,
Ave, salve, virtuosa, Tu suavis et amoena
Tu es nostra liberatrix. Laetitiaque gaudium.

3. Tu salus, tu mirabilis, Tu virgo serenissima.

Prae cunctis inter feminas, Tu regina es caelorum.
Dilecta tu amabilis. Tu casta, honestissima,
Tu habes omnes gratias, Tu es gloria sanctorum.
Tu sancta, tu laudabilis, Tu doraina dignissima,
Da lucem, tolle tenebras. Tu iuvatrix es cunctorum.

7 Tu virgini sanctissimae
Esto servus et devotus.
Ei supplica piissime,
Esto mundus atque lotus.
Ut irapetret certissime.
Tu a se non sis remotus.

48. Hymnus ad beatam virginem Mariam.

1. Ave. virgo singularis. c . Ave. virgo, in odore,
Tu ave, Stella oriens. Tu ave, sacratissima,
Ave, virgo, Stella raaris, Ave, virgo, in honore,
Tu ave, lux non occidens, Tu ave, potentissiraa.
Ave, Stella salutaris, Ave, virgo, in amore,
Tu ave, vitam porrigens. Tu ave, splendidissima.

2. Ave tu, quae lucidaris, 4 . Ave, virgo, in favore

Tu ave, nunquam moriens, Tu aveque, dignissima,
Ave tu, quae coronaris. Ave[que] tu in splendore
Nostra vincula dissolvens, Tu aveque, clarissima,
Ave. pie movearis, Esto coram salvatore
Ut salvet nos oranipotens. '
Pro nobis tu piissima.
 — 218

5. Tu Christi habitaculum Tu sanctum es cenaculum

Et tu Dominum portasti, Et tu vitam praeparasti.
Tu vitaeque spiraculum Tu daemonis obstaculum
Et tu populum salvasti, Et tu eum suffocasti,
Tu facisque miraculum Tu obtulisti baculum
Et nos luce coronasti. Et nos (a) malo liberasti.

49. Hymnus alias de eadem.

Ave, virgo tu beata, In te partus luminosus.

Tu ave, mundo dominans, Tu es semen veritatis,
Ave, tu glorificata, In te Christus odorosus,
Tu ave, mundum luminans, Tu es lignum sanctitatis,
Ave, tu sanctificata, In te sanctus, vigorosus.
Tu ave, sanctos roborans. Tu es radix honestatis,
In te actus religiosus,
2. Ave, tu iam coronata,
Vos pro nobis assistatis.
Tu ave, fama resonans,
Aveque, tu exaltata,
Tu ave, fructum germinans, Iuva praegnantes feminas,
Ave, tu nimis laudata, Ut non in partu pereant,
Tu aveque vivificans, Eas clamantes audias,
Ave, sancta tu creata, Partum perfectum habeant,
Tu ave, sis nos überaus. Tu eas salvas facias,

Virgo, hortus tu conclusus,

Ut ad salutem veniant.
3.
Ave, rosa caritatis,
In te mansit gloriosus, 6. Da portum navigantibus,
(Tu) viola humilitatis. Eis aufer tempestates.
In te fuit gratiosus, Succurre proclamantibus,
Lilium es castitatis, Eis tolle gravitates,
In te Christus virtuosus, Sis salus infirmantibus,
Radix tu virginitatis. Monstra tuas dignitates.

7. Defende nos a fulgore,

Non moriamur subito,
Non pereamus flumine,
Simus in statu inclito,
Nos tu iucunda lumine,
Stemus in tuo gaudio.

50. Hymnus de ecclesia sancta Dei,

quae est in figura beataeMariae virginis, matris Christi.

Ecclesia fidelium 2. Est conditivum oleum
Constat aula Dei sancta, Praebensque medicamenta,
Est castitatis lilium Est arbor fructus, folium,
Et ministrans sacramenta, Cuncta ferens alimenta,
Est alma mater omnium Est haec in sede speculum
Docens sancta documenta. Praestans quidemfirmamentum.
 — 219 —
Ovile sanctura ovium, 4. Haec reddit lucis praeraiuni
In quo Dei ornamenta, Odoris dans aromata
Non claudit ipsa gremiuin. Dat nobisque consilium,
Redi ipsam tuque canta, Ut vitemus nocumenta.
Reducit ipsa devium, Fidelium consortium
Radix tideique planta. Et dat fidis monumenta.

51. Hymnus alius de ecclesia sancta Dei.

1. Ecclesia, fulgoribus 2. Ecclesia exuberans.

Es insignita luminis, Tu servas aequitatem,
Es semper in odoribus Tu es in orbe militans
Ad salutem hominis Tenens recte veritatera,
Lucescisque pastoribus, Non es in iure claudicans,
Regentibusque dominis. Cunctis reddis claritatem.
3. Tu magistra, alma mater,
Tu in mundo militas.
Tu cunctorum locus sacer,
Fideles tu nobilitas
Ac in te quiescit pater,
Tu mundi maior dignitas.
1, 4 fehlt eine Silbe am Vers. — 1, 5 Lucescitque. — 2, 4 und
fehlen je eine Silbe.

52. Hymnus de sancto papa, domino mundi huins.

Est papa summus pontifex, Est in terra eius sedes

Pastor, paterque monarcha, Pura, sanetaque intaeta,
Summi Dei viees gerens, 15. Est in terra iusta solvens,
Radix fideique arca. Sancte retinet retenta.
5. Hie in terra nobis lucens, Fidem sanetam hie defendens,
Ipse summus patriarcha, Videaris quem in pascha,
Hie dominus nos protegens. Iam quilibet sit paenitens
Omnes sumus eius planta. 20. Ipse portus navis, barca
Hie est certe euneta potens Ad salutem nos conducens;
10. Clave non errante sancta. Fides nostra non sit laxa ;
Ipse rector nobis Clemens Qui non credit, iam est demens,
Remittendo hie peccata. Eius anima deieeta.

53. Hymnus alius de papa.

1. papa sancte, prospice, 2. Tu memor sis Italiae,

Ne oves tuae pereant, In qua se fidi trucidant,_

Tu, pater, rex, intellege. Tu lucem tuam porrige,
Ne servi tui corruant, Virtutes tuae luceant.
Tu omni posse perfice, Tu infideles comprime,
Ut infideles redeant, Ut tibi corde pareant.
Tu curaque catholice, Tuque superbos contere.
Ne servi tui doleant. Ut non cervices erigant.
 220 —
3. Tu iam fideles respice 4. Videntur Deum quaerere
Et hos, qui se humiliant, Hi, qui malis obviant,
Per te pellantur tenebrae, Intellegentur ruere,
Lucemque omnes videant, Qui a virtute deviant,
Videntur hi, quem laedere Nobilitas ignoscere,
Cum possunt, hie non liberant, Sed vilitas, qui vendicant,
Videntur male gerere, Creduntur caelum scandere,
Qui bonum hie non properant. Qui Deum hie gloriticant.

3, 6 hi quem. — 3, 8 bi non. — 4, 2 fehlt eine Silbe. — 4, 8 Deum hi.

54. Hymnus de saneto Benedicto, praesente pana.

1. Tu, sanete Benedicte, 6. Qui obviare desinit

Tu papa duodeeimus, Illatis facinoribus,
Tuum posse totum mitte, Altissimi non meminit,
Ut crescat fides melius, Non manet in honoribus,
Tu promissa serva stricte, Et hie, qui corde arguit,
Tu quaeras hoc attentius. Replebitur muneribus.

7. Tu, sanete summus pontifex,

2. Romae, ubi sedes saneta,
Tuque geris alba signa,
Digneris te reducere,
Tu super omnes locuplex,
Ibi eunetis fidem canta,
In te virtus omnis digna,
Tu malos cura vertere,
Tu regni Dei partieeps
Exstirpetur mala planta,
Tuque Caritas benigna.
Qui cupit fidem laedere.
8. Mundus fide dealbetur
3. Fides tua exaltetur, Clarescat[que] per speeulum,
Omnis vivens sit adiutor, Per te fortiter pugnetur,
Infidelis conculcetur, Ut regas totum saeculum,
Et exsurgat sanetus rigor, Tua virtus dominetur,
Fides saneta dominetur, Laudetur in perpetuum,
Infidelis cesset vigor. Tua sanetitas diguetur
Absolvere me servulum.
4. Fides saneta, orthodoxa
9. Candida signa indicant.
In toto mundo fulgeat,
Ut tempus sit vietoriae,
Via cesset tenebrosa,
Tui fideles incitant,
Quae iam a üeo deviat.
Ut tibi sit memoriae.
Tua fides odorosa
Ut infideles redeant
Errores eunetos revocat.
Ad regem summae gloriae.
5. Qui non pugnat ad virtutes, 10. Cum tempus aeeeptabile
Hie ineidit in vitium, Dat Deus aut aeeidit,
Qui reducit ad salutes, Sumatur id amabile,
Est optimum indicium, Beatus vir, qui aeeipit,
Qui non delet posse Utes. Nam tempus est mutabile,
Non gerit hie officium. Imprudens est, qui ueglegit.

1, 1 und 10, 2 fehlt eine Silbe am Verse; lies hier: Dominus oder sive?
 — 221 —
55. Hymnus de apstolis.

1. Sal terrae sunt discipuli, 4. Est apostolorum princeps

Ut cum eo saliretur, Nam a Deo Petrus sancttts,
Et apostoli lux mundi. Hie papa, summus pontife.x,
O'rbis iam luminaretur, Sibi primo maior mantus,
In fide hi clarissimi, Paradisi tenet claves,
Ut per eos crederetur. Ubi vita semper cantus.

2. Totum mundum circu[i]erunt 5. Lucent ipsorum opera,

Sancto spiritu repleti, Et patent haec hominibus,
Fidem In praedicaverunt, Corde sumentes proelia
Inimici sunt deleti, Habentur pro martyribus,
Infidelcs reduxerunt Morti ponentes corpora,
Expugnantes corde laeti. Ut salus esset gentibus,
Fuerunt hi candelabra
3. Nam fuerunt hi constantes Praeposita luminibus.
Ac in corde fortes,
fidc
Iesum Christum praedicantes 6. Digni sunt, ut honorentur,
Yirtutum[que] hi consortes Et felix sit memoria,
Inimicosque prostrantes, Horum festa celebrentnr,
Non timentes mortis sortes. Fuerunt in victoria,

Hi a eunetis venerentur
In fama, laude, gloria.

56. Hvmnus de sacerdotibus.

1. Ordo iam sacerdotalis 4. Non valet quisquam regere,

Fuit his a Deo factus, Si eius vita spernitur,
Haec dicit [lex] decretalis: Si solet saepe fallere,
Tu sis dignus bene actus, Hie bonus non praesumitur,
Deo sis spiritualis Qui studet bene facere,
Et non sis ad malum iactus. Doctrina eius capitur.

2. Te ipsum primo corrigas, 5. Quis positus, ut corrigat,

Da inde magisterium, Si fallit, hie contemnitur,
Sed cave, ne te neglegas, Non relevat, si doceat,
Incurris improperium, Cum male certe geritur,
Doctrinas apostolicas Doctrinam ille porrigat,
Da servaque mysterium. Qui bonus vere cernitur.

3. Tu vicarius es Christi, 6. Tu sacrificas ad Deum

Vices gerens tu in terris, Et tu celebras divina,
Serva tu, quod promisisti, Tu sanetiticasque reum,
Sis honestusque tidelis, Tu geris[que] Dei signa,
Sanctus es, si tu fecisti, Tua cura circa eum
Quae mandavit rex caelestis. Sit aeeeptaque benigna.
 999

Regimini praepositus Sit sacerdos bene lotus

Debet populos docere, (In) beata conscientia,
Debet esse primo doctus Vivat mundo corde totus,
Postque alios monere, In eo sit scientia,
Alias, si est indoctus, Sit inbono certe notus,
Non debet bic [sie] manere. Ut regat sapientia.

1, 2 his. — 6, 3 Deum. — 6, 5 euum. — 7, 6 fehlt eine Silbe.

57. Hymnus de martyre.

1. Sunt saneti quidem raartyres, 5. Non habet quis victoriam,

Qui passi sunt martyrium, Si non pugnat hie constanter,
Sunt caelique partieipes Nee habet ipse gloriam,
Per Iesum Christum filium, Si non vincit bic laetanter,
Fuerunt corde bellices, Non retinet memoriam,
Sumentes iure proelium. Si iam perit hie instanter.

2. Fuit ipsis verus araor 6. Nam primum est martyrium

Seu motus caritatis Pro fide mortis passio,
Et in eis ignis ardor Secundum est martyrium
Et defensor veritatis, Iniuriae remissio,
Nam cessavit mortis pavor Sed tertium martyrium
Disponentes cruciatis. Iam proximi compassio.

3. Sunt in caelo coronati, 7. Vobis status militaris

Exsultant in laetitia, Contra hostes proeliando,
Ibimanent honorati Vobis ordo regularis
Et sunt in Dei gratia, Corrigendo, praedicando,
lubilantes, consolati Vobis amor parentalis,
In nobili militia. Vos pro Deo moriendo.

4. Qui fidelis est pugnator 8. Vos fuistis proeliati

Pro iustitiaque iure, Habentes vos victoriam,
Manet ipse triumphator, Estis primo coronati
Sed disponens bonae curae Habentes Dei gloriam,
Deus eius munerator, Estis semper honorati
Si iam gerit ipse pure. Per canticam memoriam.

58. Hymnus de virgine et casto.

(0) mirabilis virginitas, Virgo aurum ut perfectum,

Quam virtuosa cernitur, Ipsa quasi sol resplendet,
Laudabilisque castitas, Argentum casta electum,
Quam gratiosa redditur! Ipsa quasi luna fulget,
Honestaque iugalitas Iugalitas [est] ut ferrum,
Ex filiis diligitur. Q.uae prolem suam generet.
 — 223 —
Hi quasi sunt angelici 4. Hi voce incessabili
In caelo cum deliciis, Canuntque Deo iubilant,
In gloria domestici In cantu peramabili
Fuerunt absque vitiis, Ipsi Deum sanctum laudant
In paradiso cantici Virtuteque mirabili
Cum maximis laetitiis. Altissimum glorificant.

5. Quam nobilis virginitas,

Qua odorque munditia,
Quam virtuosa castitas,
Qua victor, qua victoria,
Quam commendanda parcitas,
Qua venit continentia.

59. Hymnus de doctore.

Doctor iste veneretur Doctus doctrinam doeuit

A cunctis in ecclesia, Sacras scripturas luminans,
Eius festum celebretur, Ex eo fides claruit
In nostra sit memoria, Ipsamque sanetus reparans,
A fidelibus ametur, Quod ipse constans statuit,
Hie dignus laude, gloria. Tenetur iure consonans.

Fuit hie in vita sanetus

Et totus hie catholicus
Ac dilectus eius cantus,
Fuit docendo validus,
Est in caelo eius mantus,
Et factus est angelicus.

60. Hymnus de confessore.

1. Sanetus iste confessor 3. Peccatores arguit

Domini sacratus Malos increpando,
Doctrinaeque professor, Ipse bonis adnuit
Prudens, moderatus, Malis obviando,
Sollemnis praedicator, Deo patri paruit
Satis Deo gratus. Fidos relevando.

2. Hie devios reduxit, 4. Namque Deum amavit

Bonos confortavit, Ipsumque dilexit
Hie contritis indulsit, Ac moribus ornavit,
Ipsos confirmavit, Humilem respexit,
Peccantibus iniunxit, Honore coronavit,
Vitam renovavit. Gloriam porrexit.
 224 —

61. Hymnus de regularibus et inprimis religiosis.

1. Vos, abbatesqae priores, Reguläres ordinati

Vos, monachique fratres, Sunt, ut regant alios,
Sitis pacis amatores Sint doctrina praedotati,
In unumque claustrales, Ut reducant devios,
Sitis loce clariores, Submittant [se] sanctitati
Vos castae moniales. Doceantque populos.

Dura iucundi permanetis 8. Odibilis apostata

Estis vosque iuvenes, Et damnandus creditur
Vos servire procuretis Laudabilisque regula,
Sustinentes inopes, Si honeste geritur,
Viam rectam praeparetis, In ea vox angelica,
Sitis corde nobiles. Dei laus canitur.

3. Est nimis virtus iuvenum Divina suavissima,

Deo acceptabilis, Terrena sunt amara,
Magis quam virtus senum Superna perfectissima
Deo est amabilis, Mundanaque caduca,
Qui se reducit devium, Caelestia clarissima.
Satis est laudabilis. Praesentia non clara.

Servate vestram regulara 10. Vos Deo vota reddite

In sancta honestate, Velitis oboedire,
Pellentes vanara gloriara Divina vos diligite
Ad Deum vos vacate, Tiraentes casum irae,
Dat Deus vobis gratiam Vos in amore gerite,
In sancta caritate. Nolite vos abire.

Terrena vos despicite 11. Nam si regulam servatis

Servateque promissa, Gerentes vos prudenter

Non sitis vos apostatae, Et si Deum vos amatis
Implete vos commissa, Curantes diligenter.
Vos in divinis agite, Vosmetipsos honoratis
Ut sitis digni missa. Manentes congaudenter.

Estis facti reguläres 12. Vos Dominum diligite,

Vos Deo disponentes, Vos sectantes semitas.
Praedicate populäres, In luce Dei pergite
Sint Deo servientes, Dimittentes tenebras,
Sitis casti singulares A Domino vos petite,
Honesteque gerentes. (Qui) praebet vobis gratias.

3, 3 fehlt eine Silbe. — 6, 1 Estis sancti.

 — 225 -
62. Hymnus saper eodem.

1. Religio solacium 6. Stetis vos in caritate

Animique reqnies, Legeque altissirai,

Aedificans palatium, Sitis vos in honestate,

Cuius pulchra species," Virtute purissimi,
Confirmans longum spatium. Stetisvos in unitate,
Ubi est meridies. In amore proximi.

2. Sitis Deo dedicati 7. In personis quid fundamus,

Vos Deo disponentes Quae cito moriuntur?
Et non sitis retro dati Res mundanas quid amamus,
Promissa dimittentes, Quae cito disperguntur ?
Oboedite vestro patri, Res divinas nos quaeramus,
Vos eritis regnantes. Quae nunquam dissolvuntur.

3. Cruciantur satis magis 8. Ista terrena transeunt

In mundo saeculares, Quasi aqua fluminis,
Nulla vobis cura gravis, Cito mundana pereunt,
Qui estis reguläres, Perit caro hominis;
Involuti cunctis pravis Nunquam divina finiunt,
Viventes populäres. Sunt in caelo luminis.

4. Habebitis vos requiem, 9. Quid in cordibus dolemus,

Quietem vos habetis, Si mortem praeparamus,
Vitate vos pernieiem Quid mundanis nos gaudemus,
Gerentes, ut debetis, Terrena quid amamus?
Videbitis vos faciem Ea quidem nos perdemus,
Dei omnipotentis. Est mors, ut quiescamus.

5. Quasi vos religiosi 10. Dierum longitudinem

Angelici in terra, Deus nos adimpleat,
Sitis digni, virtuosi, In cunctis fortitudinem
Conclusi pacis serra, Deus nobis tribuat,
Sitis luce luminosi, Nos ad beatitudinem
Remoti vos a guerra. Deus omnes dirigat.

7, 2 Quia cito. — 7, 4 Quia cito. — 9, 3 Quod.

63. Hvmims de Sanctis.

, Salvetote, cuncti sancti, 2. Deus laborum praemia

Qui vos Deo servivistis, Det vobis laborantibus
Estis vos in re constanti, Et det aeterna gaudia
Vos mundana reliquistis, Hie eum proclamantibus.
Estis servi Dei tanti, Superna Deus praedia
Regnum Dei perquisistis. Hie tribuat amantibus.
Dreves, Boncore de Sancta Victoria. 15
 — 226

Non erit sine praemio, Vos in vita sempiterna

Hie qui corde Deo servit, Estis vere coronati,
In Dei manet gremio, Possidetis saneta regna
Hie latenter qui proserpit, Et ad prandium vocati,
Laetabitur in gaudio Vobis lucet lux aeterna,
Bonus, hie qui bene cernit. Estis luce iueundati.

4. Homo, hie qui non laborat, Habuistis intellectum,

Dignus est, ut non manducet, Ut vos Deum amaretis,
Et ad Deum qui non orat, Reliquistis vos desertum,
Nulla virtus sibi lucet, Ut terrena laxaretis,
Et qui Deum non implorat, Voluistis vos effectum,
Eum Deus non conducet. Ut vos Deum videretis.

3, 6 liis qui beue.

64. Hymnus de eisdem.

Quid faciamus (nosj miseri, 4. Centuplum aeeipientes

Nos terrenis involuti, Vos, saneti qui [hie] fuistis.

Et feeimus nos miseri Regnum sanetum vos habet is

Inter res mundanas luti? Et pro bis, quae vos fecistis,

Nos comparamur anseri, Et in caelo vos manetis,

Vana sumus nos locuti. Quia vana despexistis.

Quid prodest ergo homini 5. Digni estis commendari

mundumhielucretur ?
Si [hunc] Et vos honorem consequi,
Si non est servus Domini, Digni estis munerari,
Hie a Deo deseretur, Non potest vos quis persequi,
Salus tradatur semini, Digni estis vos amari,
Cui Deus hie dignetur. Nos vos debemus prosequi.

Per bona temporalia Lumen aeternum luceat,

Non aeterna dimittamus, Sit semper vobis requies,
Quaeramus nos caelestia Vobisque eunetis fulgeat
Et terrena dispernamus, Christi resplendens facies,
Caduca sunt terrestria, Peccantibus indulgeat
Nos in caelum ascendamus. Nostra salvetur acies.

7. Velitis intercedere
Et ad Deum exorare,
Dignetur nos dirigere
Et a malis nos mundare,
Possimus ad vos pergere
Et ad caelum remeare.
 — -1-27

65. Hymnus de anima et sjiiritu.

Est a Deo creatura 3. Iam anima si permanet

Facta anima in caelis, Mandaque purificata,
Gratiosa, sancta, pura Scientiam suscipiet,
Ipsaque spiritualis, Et si est sanctificata,
Est in caelum reditura, Nam ipsa bene faciet,
Ipsa manet immortalis. Si virtutibus ornata.

Sapientia non intrat 4. Sit mundus tuus spiritus,

In animam malevolam, Hie a Deo inspiratur,
Sed intellectus penetrat Nam venit ipse caelitus,
Per animam benevolam, Ut ad Deum revertatur,
Transire non desiderat Fu[gi]at peccata penitus,
Per animam maliloquam. Ut a Deo diligatar.

5. Ad Dominum nos naseimur

Et ad eum redeamus,
Per Dominum salvabimur
Et in ipso qniescamus,
Si ad peccata labimur,
Nos a Deo separamus.

66. Hvmnus alias de üde.

fides, tu firmissima, fides, tu iustissima,

Tu totum mundum roboras, Tu nos ad caelum dirigas,
fides, tu altissima, 15. fides, tu latissima,
Nam tu homines exaltas. Nos virtuosos facias.
5. fides nobilissima, fides, tu verissima,
Tu homines nobilitas, Tu populos verificas,
fides potentissima, fides, tu sanetissima,
Tu homines iustificas. 20. Tu nos fideles protegas.
fides, tu carissima, fides, tu gratissima,
10. Tu totum orbem luminas, Tu omnes salvos facias,
fides iueundissima, fides perfectissima,
Tu populos laetificas. Nobiscum semper maneas.

67. Hymnus de contemplativis virtutibus.

Sunt fides spesque Caritas, Tu, fidelis, serva fidem,

Quibus Deo contemplamur, Est in Deo fundamentum,
In ipsis virtus, sanetitas, Firmam retine tu, idem
Qua nos fidi coronamur, Tibi erit nutrimentum,
In lumen, claritas.
eis Recte prospice tu quidem,
Qua certe nos salva[bi]mur. Et in Deo firmamentum.
15*
 228

3. Debes esse tu fidelis, 5. Kostra sit fides integra

Fidem serva tu constanter, Et non sit diminutio,
Kon salvatur infidelis Fides sit nostra intima
Et qui gerit in constanter, Et non sit simulatio,
Kon manebis tu crudelis, Sit nostra fides propria,
Geras pieque laetanter. A corde sit dilectio.

4. Geramus nos fiduciam, 6. In te, Domine, speravi

Quod Dens est misericors, Kon confundar in aeternum,
Pellaraus nos versutiam, Quia semper te clamavi,
Homo quilibet sit Concors, Me non trades in infernum,
Quaeramus nos astntiam, Ad te oculos levavi,

Sancta simus una cohors. Dabis bonum sempiternum.

7. Tu spera in altissimo,
Ipse est amicus solus,
In ipsoque firmissimo
Durat omnes dulcis bolus,
In homine brevissimo
Mauet semper certe dolus.

68. Hvmnus de caritate.

1. Est virtus summa Caritas, 5. Nobis iam remetietur

Ipsa manet summum bonum, Mensura, qua nos dedimus,
Virtutum vera claritas Kobisque retribuetur,
Est ipsa [et] amplum donum, Ut nostro fratri dedimus.
Est gaudium, hilaritas, Dignum est, ut quis salvetur,
Ipsa cantat Dei sonum. Si fuit amor proximus.

2. Non aemulatur Caritas 6. Caritatem serva, tene

Et quid perperam non
In ipsaque fraternitas
Discordiamque [rejpellit,
In ea manet sanctitas
Ipsa neminemque laedit.
gerit, Ad Deum[que] et ad fratres,
Tuae radices ac venae
Semper sint ad Dei laudes,
Kon [est] sine metu poenae
Laedens tilios vel patres.

3. Deum semper contemplemur, 7. Fertur Caritas perfecta

Ipsum semper nos timentes, Amor ad Deum ac fratrem,
Dei semper memoremur, Ipsa pura. simplex. recta.
De peccatis simus flentes, Tenens quippe veritatem,
Deo nos humiliemur Est amabilis, directa
A peccatis recedentes. Et expellit vanitatem.

4. Si nos fratrem condemnamus 8. Qui non habet caritateni,

Vel eius mala prodimus, Hie videtur nil habere,
Kosmetipsos iudicamus Iam non habet claritatem
Et iudicari petimus, Hie ad Deum comparere.
Kam, si fratres nos amamus, Ipsa parit veritatem
Metipsos nos diligimus. Quaerens Deum retinere
 — 229 —
Caritas est [et] humilis, 10. In caritate permanens
Ipsa neminemque laedit, Hie in Deo commoratur,
Est dulcisque flectibilis In ipso est omnipotens
Haec nobiliterque gerit, Et in eo contemplatur.
Est lataque amabilis, Est ipsa virtus praevalens,
Ea sanctitatem quaerit. Sine qua nemo salvatnr.

69. Hvmnns de caritate et elemosyna.

1. Quid valet cena, prandium, 4. Tu pauperes ne cönteras

Si non est ibi Caritas, Vel miseros ne affligas,
Si non est amor pauperum Non sit robusta facies,
Et inopum benignitas? Eos placatus audias,
Iam non est ibi gaudium, Per te sit eis requies.
Si non est illic largitas. Sibi largiri facias.

2. Carissime, quid sanetius, 5. In cireuitu oculös

Quam dare indigentibus, Iam leva tu, carissime,
Et quid inmundo amplius Despicias tu populos.
Vestire nudum vestibus, Congemunt amarissime.
Quid pretiosum, cärius, Tu ama Dei servulos
Quam consolari flentibus? Et gere clementissime.

3. Dum tu consistis iuvenis 6. Quod temporale, perditur

Et tu iueundus permanes, Et quasi nubes vanuit,
Beatus es, si subvenis Quod in divinis geritur,
Et sublevas tu inopes, Altissimo complacuit,
Sis semper mitis, humilis, Beatus vir, qui sequitur
Tu ad salutem venies. Supernaque non despicit.

4, 5 es requies. — 6, 1 Quid.

70. Hymnus alias super eodem.

1. Deum amore diligas, 3. Non eget, qui dat pauperi,

Eius serva tu mandata, Qui seminat, recolligit,
Deum subiecte timeas, Lucratur, qui dat inopi,
Et sit anima mundata, Beatus vir, qui subvenit,
Tu fratrem non abicias, Et hie adhaeret lumini,
Sed sit Caritas beata. Qui litem fratris dirimit.

2. Non iudices tu proximum 4. Caritatem habeamus

Nee mala detegas,
eius Deum nostrum diligentes,
Sed ipsum ama nimium Deum sanetum timeamus,
Fratrem que fide protegas, Simus proximum amantes,
Da sibique praesidiam, Nos ad Deum redeamus
Sicut te ipsum diligas. Paenitentiam agentes.
 — 230

5. Manet Caritas perfecta In caelo est hilaritas,

In corde ac in labiis, Cantusque semper canitur,
Sit intentioque recta In ipso, qui est claritas,
In acta boni operis, Caelum virtute scanditur,
Sit dilectio dilecta In terris est adversitas,
In proximi saffragiis. Dolorque labor nascitur.

71. H\ Minus snper eodem.

1. Quid fundas in terrestribus, 4. Tu gaude cum gaudentibus

Quid in horaine confidis? Honestatem retinendo,
Iam vana in hominibus, Et fleas tu cum flentibus
Omnis homo lutum, cinis; Tu virtutes prosequendo,
Adhaereas caelestibus, Servire cura gentibus
Ubi felix tuus sinus. Semper Deum contemplando.

2. Non serainans non colligit. 5. Si bene quis intellegit,

Recolligit, qui seminat, De omnibus se praeparat,
Non prudens est, qui neglegit. Qui Deum timet, diligit.
Sed prudens est, qui vigilat, Credo, quod nunquam corruat,
Non cautus est, qui desinit, Ille virtutes meruit,
Astutus est, qui festinat. Qui non servire deviat.

3. Quam animi nobilitas 6. Dum tu iucundus permanes

Fratrem fratri indulgere. Et tu vivis laetabunde.
Quam nobilis est pietas Cum tua laeta facies,
Fratrem fratri subvenire, Geras inopi abunde,
Quam gratiosa Caritas Beatus es, si paries,
Ad virtutes quos docere! Deo nostro tu iucunde.

5, 2 Lies : se separat?

72. Hymnus de congitatione et regimine.

Mortem nos imaginemur 3. Nam qui se stare aestimat

Nostrura obitum putantes, Vel putat semper vivere,
Seraper Deum contemplemur In vanum ipse cogitat,
Ipsum corde nos amantes, Nam potest mori, ruere,
Nostri finis memoremur Si ipsum quis intellegat
Nos peccata relaxantes. Et nolit se neglegere.

Nam venit infortunium, 4. Nemo valet praevidere,

Et mors insultat subito. Quis casus sibi accidat,
Non recipit consilium ;
Nemo potest continere.
( quam tremesco, dubito
I ! Quod in delictum incidat,
Quis ruit in iudicium Deum debet quis timere
Bonum vel malum, nescio. Et proximum hie diligat.
 231 -
Est unica defensio, 6. Ista corde nos gerentes,
Ut nos Deum diligamus. Deus nobis miseretur,
Sit orisque confessio, Haec in corde affectantes,
A peccatis recedamus, Nobis cunctis indulgetur,
Sit cordisque contritio. Sed si sumus omittentes,
Et nos fratri dimittamus. Nobis poena tribuetur.

2, 3 concilium. — 3, 1 extimat. — 4, 1 providere.

73. Hymnus de coniunctivis virtutibns.

1. Humilitatem respicit Tu considera praelate

Supernus Deus maximus, Et distribue tu fruetus
Hie humilesque diligit Ac intellege tu late,
Et amat, potentissimus Non vis ruere tu subtus,
Superbos ipse deprimit, Et non vives delicate
Confundens hos sanetissimus. Nee a daemone sis duetus.

2. Est humilitas magist ra Deo tuo redde votum

Sapientiae, virtutis, Et observa tu promissa,
Hoc in corde tu registra, Quod tu debes, redde totum
Regnat humilisque mitis, Cunctis horis et in missa,
Lege saepe in psalmista, Hoc est certum atque notum,
Non manebis auetor litis. Quod tu cogens ad ipsa.

3. Mansuetus est patiens Quam potens est humilitas,

Ipse humilisque mentis, Quae prostrat iam superbiam,
Iniuriam non faciens Quam honoranda puritas,
Manet immemor laedentis, Quae pellit immunditiam,
Est hie ad Deum rediens Quam saneta est humanitas,
Et amator bonae gentis. Quae proximo dat veniam !

4. Purus esto, non. tu fictus Ad Dominum nos naseimur

Et deferens munditiam, Et ad ipsum redeamus,
Tu mendax non sis[nec] pictus, Per Dominum salvabimur
Tu retine fiduciam, Et in eo quiescamus,
Tu legaliter sis dictus Si ad peccata labimur,
Et geres tu constantiam. Nos a Deo separamus.

9. Nam hominis humilitas

Altissimo quem subicit,
Et cordis mundi puritas
Nam altissimo quem iungit,
Ac ex amore Caritas
Nam altissimo quem unit.

4, 3 mendas.
 — 232 —
74. Hvimius de timore Domini.

1. Dat vitam tituor Domini 7. Si deest timor Domini

Et donat sapientiam, Et nobis hie non permanet,
Dat intellectura homini, Non adhaeremus lumini.
llluminat scientiam, Sed lumen nobis desinet,
Potentiam dat semini, Flectamur Dei nomini,
Dat pacemque clementiam. Defendet nos, custodiet.

2. Est timor Dei gaudium 8. Nam timentes Deum sanetum

In eoque iucunditas, Erunt sanetique beati,
Dat ipse bonum prandium, Diligentes Dei cantum
In ipsoque sobrietas Erunt hi glorificati,
Ex eoque solacium, Adhaerentes Deo tantum
Repellitur calamitas. Satis erunt hi laetati.

3. Timens Deum nunquam ruit 9. Dat Deus se timentibus

Ipse manetque constanter, Omnem escamque virtutem,
Non tristatur neque luit, Dat ipse diligentibus
Namque gerit hie laetanter, Bonum statumque salutem
Ipse erit, est et fuit, Largiturque petentibus, .

In statu [est] congaudenter. Aufert Ulis servitutem.

4. Hie timor est humilitas, 10. Potens erit semen horum

In qua Deo serviamus, Divitiisque gloria
Hie timor mundi puritas, Regnatque virtute morum
In qua Deo placeamus, Ac erit in memoria.
Mansuetudo, sanetitas, Felix erit vita quorura,
In qua caelum ascendamus. Laetabitur per omnia.

5. Hie timor et prudentia, 11. Hie timor fugat vitium

Ex qua nos consideramus,
Hie timor temperantia,
In qua nos contineamus,
Constantia, iustitia,
Per quam fratri ius
Et repellit omne crimen
Est ipseque initium
Sapientiaeque Urnen,
Est ipseque indicium
reddamus. Ad habendum bonum finem.

6. Domus nostra subvertetur, 12. Nam, nisi te retineas

Si non sumus in timore, In altissimi timore
Gressus noster dirigetur, Et nisi Deum diligas
Si nos sumus in amore, In corde et ex amore,
Actus noster diligetur, Necesse est, ut sentias
Si nos sumus in labore. Te subverti pro dolore.

13. Homo non iustificatur

Nee potest salvus fieri,

Si non certe commoratur

Is in timore Domini;
Summus Deus timeatur,
Sit verus amor proximi.
1, 5 da. 9, 3 Donat.
 233 —
75. Hymnus de pace et eius virtute.

1. (uncti pacem inquiramus, 4. Deus, gentium salvator,

Eam simus nos sequentes Suam pacem nobis donat,
Ac in ipsa quiescamus, Deus pacis est amator,
Simus Deum mutantes, Semper pacem ipse sonat,
Nostro fratri dimittamus Deus noster est curator,
Ipsum corde diligentes. Nos pacificos coronat.

2. In pace viget Caritas 5. Sunt pacifici beati,

Discordiaque pellitur, Dei tilii vocantur,
In ea summa Caritas, Sunt in gaudio locati
Et odiuni confunditur, Ac in caelo coronantur,
In ipsaque tranquillitas, Sunt ad prandium vocati
Qniesque fructus quaeritur. Ac in requie laetantur.

3. Ex pace est hilaritas 6. Sine pace non salvatur

Et gaudium, laetitia, Nee homo Deo complacet,
Ex paceque securitas Nee in Deo gloriatur,
Et rerum abundantia Qui non in pace permanet,
Ex ipsaque fertilitas Sed qui vult, ut diligatur,
Et hominum prudentia. A pace iam non deviet.

7. Dei nostri verbum sanetum

Super pace semper fundat.
Pacis sonat suum cantum,
Ut guerrantes hie confundat,
Pax repellit omnem planctum,
Quaerit pacem, qui non pugnat.

7, 6 Quaeretit pacem.

76. Hymnus alius de pace.

1. Si non amamus Dominum Da nobis pacem, Domine,

Et nos Deo non paremus, Amoremque concordiam.
Si non amamus proximum Tu nos in pace protege
Et araorem non habemus, Et auferas discordiam,
Incurrimus in odium Cunctorum pacem perfice
Et in scandalo manemus. Da nobisque victoriam.

2. Si Dominum diligimus Pax animi tranquillitas

Et nos proximum amamus, Et caritatis vinculum,
In pace Dei erimus-, Pax raentis est serenitas
Opus est, ut quiescamus; Amorisque consortium,
Dat Deus id, quod petimus, Pax cordis est simplicitas
Iustum est, ut attendamus. Et vera salus hominum.
 234 —
In Dei viis arabulans 7. Dens solet dissipare
Hie habitat paeifice Homines, qui bella volunt,
Et est in pace militans, Dens solet allevare
Qui nititur iuridice, Homines, qui pacera colunt,
Hie est in pace claudicans, Deus solet hie araare
Qni loqoitur sophistice. Homines, qui verum ponunt.

Si pacem Dei volumus, 8. Si sumus nos paeifici,

In eius viis ambulamus, Possidebimus nos terram,
Si Deum nos diligimus, Vocabimur angelici
Nos in pace quiescamus, Nos pellentes omnem guerram,
Exsultet pax in cordibus, Laetamur prato cantici
Nos in caelum ascendamus. Possidentes fruetum, herbam.

9. Deus, nobis cursum mundi

In pace daque tribue;
Simus Deo nos iueundi
Et in amoris requie,
Sint praecineti nostri lumbi,
Custodi nos, sanetissime.

2, 6 ascendamus.

77. Hvmnus de condicione humana.

Cum animaque spiritus Cum hominis contritio

Educitur de corpore, Apparetque paeniteat
Ascendit hie superius, Et oreque confessio
Si est purgatus onere, Peccata hieque defleat,
Sed dum consistit facinus Nam bona est praesumptio,
Hie non laetatur munere. Ut salutem videat.

2. Dei misericordia Non artet se quis nimium,

Quidem maior est delictis, Sed ante tempus praeparet,
Diffidat ne miseria, Procuret bic hospitium
Quia Deus nobis mitis. Prudenterque consideret,
Dei petatur venia, Ne faciat se devium,
Cuius Deus vena vitis. Intellegat, quod desinet.

Cum venerit discussio Mors crudelis nulli parcit,

Gestorum atque operum Supervenit in momento,
Ac ira in officio Cunctos natos ipsa rapit,
Dei reddentis praemium. Nemo fugit velamento,
Tremisco seu timeo, Dies finis ipsa claudit,
Ne damner poena vulnerura. Omncs artat monumento.
 — 235 —
7. Cum solvitur iam spiritus
A vinculoque carcere,
Quiescit a laboribus
Et manet hie in requie,
Recedit ab oneribus
Et gaudet ipse muncre.

4, 6 fehlt eine Silbe am Verse; lies: salutare oder Baiatem quia ?

78. Hymnus de prudentia.

1. Quod potes bonum facere, 4. Repertus ubi fueris,

Operare tu instanter, Iudicaberis pro certo,
Non differas peragere, In peccato non moreris,
Semper gere tu constauter, Tu recedes in momento,
Nam solet tempus fallere, Tui finis memor eris,
Gerit tristeque laetanter. Recluderis monumento.

2. Iamque differre tollitur 5. Nescis diem neque horam.

Et id saepe commutatur. Quando eris recessurus,
Quis bumilis extollitur Tu damnosam cede moram,
Et superbus impugnatur. Si peccato es mansurus,
Quiescit hie, qui moritur, Surge ante tu auroram,
Yivensque labori datur. Sis prudenter praevisurus.

3. Non speret quis in nomine, 6. Dum vivis, bene semin a,

Postquam de mundo obiit, Ut possis recolligere,
Vivens se purget onere, Tu quaere lucis limina,
Beatus vir, qui memiuit, Ut videns possis pergere.
Dum manet quis in robore. Vitabis mala tiumina,
Consideret, quod desinit. Si non vis certe ruere.

7. Non speres tu post obitum,

Ut heres tibi conferat,
Non meminit se monitum
Id exsequi, quod dixerat.
Iam nomen est abolitum
Testantis. qui mandaverat.

1, 1 potens. — 6, 3 lumina.

79. Hvmnus de activis virtntibus seu cardinalibus.

Esto providusque prudens Tu sapienter consulas,

Commemorans praeterita Ne despice consilium,
Et praesentia disponens, Consilium tu porrigas,
Futura videns merita, Da proximo praesidium,
Sis vigilans, non dormiens, Quod quaeris, fratri facias,
Et non sit mens perterrita. Tu quaere. da subsidium.
 — 23Ö —
3. Non geras quidquam subito, 6. Tu temperatus[que] mane,
Sed tu prudenter consule, Conservans tu modestiam,
Tu rationem facito, Et non bibas tu de mane,
Moderate fac honeste, Conserva moderantiam,
Stes in amore placito, Cura vivere tu sane
Tu manebis sine peste. Repellcnsque insaniam.

4. Quid non praeparas te armis? 7. Laudabilis sobrietas

Procura tu hospitium, Et commendandus sobrius,
Tu succumbes ut inermis quam nobilis modestas,
Relinquens praesens spatium, Ut gerat quis honestius !

Cura, ubi salvus eris, Ex ea certe sanitas

In caelo est solacium. Et nihil ipsa sanius.

5. Tu bonua esto iuvenis, Quod tibi est applicitum

Quippe redde senectuti, Usu, casu vel natura,

Quid perdis, si tu subvenis Id accipe tu licitum,
Tui proximi saluti ? Mente patere tu pura,

Tu proximo sis humilis, Non geras tu ad libitum,

Audi tu de limo luti. Sed considera tu iura.

5, 3 Quod perdis. — 7, 5 Ex eo.

80. Hymnus super eodem.

1. Iam homo vietor permanet, 4. Patientia quem ditat

Si constans fortis patiens, Et ipsa quem nobilitat.
Qui patienter sustinet, Patientia quem cibat
Est se felicem faciens, Ipsumque magnificat,
Iam quis inconstans corruet, Patientia quem tirmat,
Non regnat quis impatiens. Vivificatque prosperat.

2. Esto patiensque fortis, 5. Iustus esto iustitia,

Et adversis non prostraris, Cunctis redde sua iura,
Casu malo miles fortis A te cesset avaritia,
Quidem non commovearis, Sit munda tua cura,
Cunctis venit casus mortis, Stat iustus in laetitia
Quid ex ea tu turbaris? Et in sacra praelatura.

3. Patientia quis regnat, 6. Est iustus in victoria

Sine ipsa certe ruit, In famaque laudabili
Patienter quis se gerat, Felicique memoria
Alioquin ipse luit, In locoque mirabili,
Si adversa cuncta ferat, In sempiterna gloria
Nobilibus se inunit. In voceque cantabili.
 237 -
7. Iustus quasi sol lulgebit, 8. Tu facito Justitium,
Nam stetit in constantia, (ura per legem pergere,
Sibi sancta lux lucebit, Da bonis tu laetitiam,
In Dei est praesentia, Cum peccantes regere.
Ipse Dominum videbit Tu despice malitiam,
In summa sapientia. Puta tu sancte gerere.

9. Accrescit gens iustitia,

Ipsa ditatur populus,
Ea repellit vitia,
Lucetque splendet gentibus,
Fundatur in laetitia,
Gaudet in ipsa Dominus.

1, 1 Nam. — 4,4 fehlt eine Silbe; lies Ipsum quoque? — 5, 1 esto

in iustitia. — 5, 3 eine Silbe zu viel; 5, 4 eipe zu wenig. Lies: Ac
cesset ... Et sit munda ?

81. Hymnus alias de prudenlia.

Tu primo Deum diligas, 3. In multis tene medium,

Deinde ama proximum, Sit tibi semper aequitas,
Tibique fratri facias, Vitabis fratris proelium,
Quod semper sit innoxium, Sit tibique sobrietas,
In cunctis Deum timeas, Non inferas tu taedium,
Fac utile, non noxium. In te sit amor, Caritas.

Non eures tu plus sapere 4. In ore sit confessio,

Vel ultra quam oporteat, Sit actu paenitentia.
Tu noli plus cognoscere In corde sit contritio,
Vel ultra quam expediat, Quaeraturque dementia,
Tu quaedam fingere,
velis Re fiat satisfactio,
Id nosce, quod proficiat. Haec summa est prudentia.

82. De virtutibas et earum effectu aliquali.

Per virtutes seu mores Adverte, ne tu odium

Intremus nos palatium, Ab iuope vel paupere,
Per eantus atque odores Sit amor atque osculum,
Quaeramus nos solacium, Et ipsum cura pascere,
Per laudes et bonores Da eibum atque poculum,
Firmemus longum spatium. Hoc posse stude facere.

Fateamur nos peccata Te virtutes atque mores

Paenitentiam agentes, Sequantur atque socient, .

Non sint [et] inveterata, Hi sunt auro digniores

Simus ea repellentes, Et te salvari facient.
Et sit anima mundata, Ipsi conferunt honores
Legem simus nos sequentes. Et fruetum bonum proferunt.
 — 238 —
5. Cum in honore permanet 7. Yirtutum est discretio
Et homo non intellegit, Mater atque intellectus,
Non durat, cito corruet, In eis est perfectio,
Quod seminat, recolligit, Cessat oranisque defectus,
Iumento se assimilet, In ipsis non defectio,
Si rationem negliget. Omnis actus est perfectus.

6. Laus hominisque fama 8. Est inpatiens infelix,

Cantat praemium virtutis, Indoctus cito corruens,
Eam seraper quaerens ama, Patiens autem est felix
Sis raemor tuae salutis, Divitiasque possidens,
Deum semper voca, clama, Non regnabit qais crudelis,
Fulciaris rebus tutis. Est victor omnis patiens.

9. Sis, frater mi, pacificus,

Esto patiensque Concors
Et non sis tu maledictus
Tu nee odiosus, discors,
Nee esto tu maledictus,
Et tu sis fidelis cobors,
Tu maneas angelicus
Et non esto durus, ferox.

3, 3 obsculum.

83. Hymnus contra vitia et peccata.

1. Superbus ne tu maneas, Noli abs re tu irasci,

Vitabis tu superbiam, Sed recede tu ab ira,
Et alteri non noceas, Nara ex ea solet nasci
Ne ruas in infamiam, Malum dissonante lyra,
Quod verum, ne tu taceas, Potes malo eibo pasci,
Repelles tu insaniam. Tu per eam raro gyra.

2. Quid elatus superbio? Parum dormi, non sis piger,

Iam sum comparatus luto; Tu refuge pigritiam,
Quid ad peccandum vigilo, Nisi cesses, eris miser,
Iam sum comparatus bruto ;
Repeile tu desidiam,
Quid Domino non servio, Non es albus, sed tu niger,
Qui me vult in loco tuto? Si sequeris tristitiam.

3. Nequam invide, quid doles, 6. Non manebis tu avarus,

Quid retines invidiam, Et nee in raalis cupidus,
Si felix pater ac proles Remanebis Deo carus
Habens fortunam nimiam? Et in virtute validus,
Tale vitium non coles, Eius actus est amarus
Tu fugies aeeidiam. Et hie ad malum callidus.
 — 239 —
Si quis ditari festiuat,
Non manet ipse innocens,
Nee enim cordc cogitat,
Quod erit ipse indigens;
Qui saepe iurat, deierat,
Hie est ad plagam venions.

2, 1 elatus et superbus. — 7, 5 degerat.

84. H\ um tis alias ad eadem.

1. Cave, non sis tu gulosus, 6. Quid redis tu ad vomitum

A gula te abstineas, Iam reiterans peccatumV
Homo hie pernitiosus, Respicias tu exitura
Sis abstinens, contineas, Et reducas te purgatum,
Gula venit quis dolosus Recupera te perditum
Domos perdens ac vineas. Et te reddas Deo gratum.

2. Non veneretur ebrius, 7. Si ad Deum tuum redis

Si faceret miracula, Et te reducis devium,
Et nee honoretur eius Certus es, quod tu non peris,
In aliquo memoria, Non claudit Deus gremium,
Nam gerit ipse vilius, Sanctus es, si Deum quaeris,
Qui laeditur per pocula. Dat tibi bonum praemium.

3. Honeste cura vivere, 8. Nam qui adhaeret vitiis

Virtutibus adhaereas, Recedens a virtutibus,
Tu mala velis spernere Plorabit ex deliciis
Deumque ama, timeas, Stans in obscuris nubibus,
Tu frat rem noli laedere Gravabitur tristitiis
Ipsumque corde diligas. In multis poenis gravibus.

4. Luxuriam tu fugito 9. Cum peccata congeruntur

Et non esto fornicator, Fundantque ipsa radices,
Hie confundetur subito Si non certe repelluntur,
Revolvens se[se] peccator, Sunt peccantes infelices ;

Hie corruet, non dubito, Ipsi autem corriguntur,

Erit sui dissipator. Eruat ipsi iam felices.

5. Quid prospicis, te allevas, 10. Cave, (non) seeundo ligeris,

Quid laetaris tu mundanis? Tu in Deum nee insurgas,
Quid adversis te perturbas, Non evades, punieris,
Quid tristaris rebus vanis? Si confestim non repurgas,
Quid verum non tu cogitas, In peccato non moreris,
Quid tu non adhaeres sanis. Sed ad Deum te reducas.

Nach 3, 6 folgt noch: Puta tu sanete gerere, Ut te! salvari valeas. —

9, 1 congrega [n]tur.
 240

85. Hvmniis seil communis oratio.

1. Pater noster, es in caelis Regnura tuum videamus,

Ubique certe dominans,
Bona cuncta sancte
Tu mundum luce luminans,
Tuum sanctum nomen felix
Sit quilibet sanctificans.
Panera da cottidianum,
geris, Ut viventes maneamus,
Evitemus raalum vanura,
Nostro fratri dimittamus,
Ut intremus locum sanum.

3. Temptationes auferas
Nee in eas nos inducas,
Nos eunetos salvos facias
Et in caelum introducas,
Fideles tu respicias,
Ad salutem nos perducas.

86. Hymnus de aliqnali cognitione hominum et rerum.

Signasti [tu] lumen vultus Quid tu doles, si recedis

Super nos saneti (tui), Domine, Iam de praesenti saeculo,
Sanctus fiat de te eultus, Corde tu laetari velis,
Hoc sit in omni nomine, Recedis ab obsequio,
Qui ommittit [hoc], est stultus Datur tibi locus felix,
Stans in obscuro flumine. Laetaberis in gaudio.

2. Nam tu caveque memento 6. Cuncta de terra veniunt

Et te scias quod es cinis, Et in terram revertuntur,
Non evades velamento, Mundana namque defluunt
Tuus erit certe finis, Et in vanumque labuntur,
Sepelirismonumento Caelestia non desinunt,
Et recedes tu a spinis. His beati qui reguntur.

Cum Deo qui non seminat 7. Non satiatur spiritus

Cum Deoque non colligit, Neque anima terrenis,
Dispergit; hie intellegat, Est enim his divinitus
Quod fecit, ipse perdidit, Facta anima in caelis.
Sciat,quod gessit, pereat, Ad caelum eins reditus,
Si Deo non adhaeserit. In quo locus eius felix.

Suum finem nemo novit Quis cogitans deeipitur,

Et vel sit dignus praemio, Eius fallit cogitatus.
Quod munus ipse meruit, Et oecupatur, moritur,
An erit hie in odio; Multis curis innodatus,
Beatus vir, qui meminit Per solum Deum noscitur,
Submittere se Domino. Ubi erit collocatus.
 — 241

'.». Unusquisque sit paratus

Actans bene sua facta
Altissimo sit[que] gratas
Non per verba, sed per acta,
Ne, cum Deus sit iratus,
Ei anima sit rapta.

2, 2 est ciiiis. — 3, 2 qui non. — 3, 6 adhaeruit. — 8, 3 novitur.

9, 5 sis.

87. Hymnus de i-ognitione et regimine.

1. A tempore, quo nascimur, 5. ("um noster est interitus,

Sumus nos peregrinantes, Nos occupamur vermibus,
Yiventes mala patimur Redit ad caelum spiritus
Et dum 6iimus ambulantes, Fulcitus iam nobilibus,
Sed, nos cum mundo morimur, Vitabitur iam gemitus,
Nos efficimur laetantes. Si nos purgamur sordibus.

2. Dum quis vivit, non quiescit, 6. Est bumana creatara

Sed ad laborem properat, Mortalis seu debilis,
Homo pugnatque litescit, Ruit in peccata plura
Donec ad Deum redeat, Et est admodum labilis,

Deus animam concessit Saepe manet in pressura

Et eam ad se revocat. Licet [sit] primo nobilis.

3. Nos homines, dum vivimus, 7. Currentibus in studio

Gravamur nos laboribus, Nam bravium conceditur,
Nos multas curas gerimus, Certantibus in proelio
Affligimur doloribus, Victoria tribuitur,
Per horam non quiescimus Laboransque in praedio
Pugnantes in operibus. Iam munere laetabitur.

4. Nos certe cum dissolvimur 8. Antequam simus veteres,

Vel nos simus morientes, Nos ad Deum redeamus,
Ad requiem nos gradimur Antequam simus debiles,
Et nos sumus quiescentes, Deo nostro serviamus,
Iam nos in lucem labimur Simus contriti, hurailes,
A peccatis recedentes. Semper Deum timeamus.

88. Hymnus alius de cognitione et regimine.

, Nos nascimur et morimur 2. Ex quatuor contrariis

Et ad terram declinamus Nos creamur elementis,
Et subito nos rapimur, Discordibusque variis,
Omni die nos peccamus, Non fundamur firmamentis,
Iam nos ad Deum gradimur, Gravamur saepe scandalis,
Si timentes hunc amamus. Sumus semper in tormentis.
Dreves, Boncore de Sancta Victoria. 16
 — 242 —
3. In praesenti civitate 6. Quid nos homines turbarnur,
Iam non sumus moraturi, Si redit noster spiritus?
Omnes sine tarditate Ex hoc enim non gravamur,
Sumus certe morituri, Cum venit noster obitus,
Stabimus in sanctitate Naturaliter formamur,
Nos in caelo laetaturi. Ut finis sitque reditus.

4. Civitas non est hie manens, 7. Nos ista temporalia

Sed inquirimus futurara, Non capiant nee oecupent,
Nemo est in mundo gaudens, Haec enim sunt mortalia,
Sed tristatur per pressuram, Caelestia non praevalent,
Hoc est tempus praesens labens, Quaeramus durabilia
Rem videmus perituram. Superna, quae non desinunt.

5. Laetemur, cum recedimus 8. Laetemur, si dissolvinmr,

Nos a praesenti saeculo, Deo nos appropinquamus,
Viventes mala gerimus, Cantemus, si nos morimur,
Manemus nos in tribulo, Ut nos Deum videainus,
Beati nos, si petimus Dum in mundanis volvimur,
Dissolvi nos a vineulo. Omnes nimis nos peecamus.
9. Mundanaque praesentia
Non replent neque satiant,
Sunt vana temporalia,
Quae homines mortificant,
Quaeramus nos caelestia,
Quae homines vivificant.

89. Hymnus alius super eodem.

1. Viam reetam praeparemus, 4. Quid in cordibus dolemus,

Ante tempus oecurramus, Si ad mortem properamus?
Mala euneta nos vitemus, Quid mundanis nos gaudemus,
In virtute maneamus, Quid terrena nos amamus?
Si altissimo paremus, Ipsa quidem nos perdemus,
Dignum est, ut ascendamus. Moriemur, ut vivamus.

2. Nostrum sit paratum iter 5. Quid adhaeremus vitiis,

Iam resectis spinis luto, Ut divina nos perdamus?
Locus talis non sit niger, Quid laedimur deliciis?
Recedamus nos a bruto, Omni die nos peecamus,
Tristis hoino, qui est piger, Quid nos in curis variis?
Non adhaerens loco tuto. Venit mors, ut quiescamus.

3. Est hominis discretio 6. Simus semper nos parati

Mater omnium virtutum, Ad virtutes vigilantes,
Per ipsam tit electio, Non ruamus oecupati
Qua quid gerit, quod est tutum, Iam mundana nos seetantes,
Est enim indiscretio, Deo simus iueundati
Qua quis gerit quasi brutum. Nostro Deo iubilantes.
 — 243 —
Semper nobis sit augmentuin,
Augeamur in virtute,
Praeparemus fundanientum,
Ut nos simus in salute,
Cogitemus nos eventum
Providentes nos astute.

90. Hymnus alius snper eodem.

1. Morte nihil [est] certius, 6. Quis fallit in putamine,

Sed nos diem ignoramus, Vano viget cogitatu,
In nobis nil prudentius, Cruciatur (hie) certamine,
Quam nos ipsos cognoscamus, Est [hie] absens ab optatu,
Nil nobis est utilius, Putat laetari lumine,
Quam parati maneamus. Sed hie caret bono statu.

Ubicunque invenimur Si adfluunt divitiae,

Nos peccatis innodati, Nolite cor apponere,
Ibi poena iam punimur, Dant causam hae tristitiae,

Si non simus nos mundati, Solent latrones rapere,

Sed, si bene nos lavamur, Dantur viro malitiae,
Sumus Deo nimis grati. Yidemus eas fallere.

Anni mei discurrerunt Quid tardas te reducere

Quasi umbra, labens Humen, Ad veram paenitentiam V
Dies mei abierunt Quid protrahis convertere?
Incedentes per diserimen, Relinque tu dementiam,
Actus mei perierunt Procura Deum quaerere,
Non sequentes lucis lumen. Ut videas elementiam.

4. Quid doleo, si morior 9. Redde partem iuventutis

Et recedo a praesenti? Tuae saneto Deo nostro,
Nam meus Status melior, Ante tempus senectutis
Manebo in re valenti, Tu legaris in registro,
Requiescamque laetabor Memor esto tu salutis,
Loco sauetoque caelesti. Haec [in] fide tibi monstro.

Non quiescit quis per horam, 10. Iucunda sit iuventus

Dum vivit, non est requies, Tua Deo nostro iusta,
Dum in mundo trahit moram, Sitbona tua senectus.
Peccat in die septies, Crede iam, non dico frustra,
Est delictum semper coram Place Deo tu dilectus,
Ipsoque mali species. Mens in malum sit robusta.

7, 5 Dantur vitio. 10, 1 fehlt eine Silbe; lies: Iucunda fiat?

16*
 244

91. Hvmnus de condicione senis et iuvenis.

Dum manet homo iuvenis, 6. Senex homo quid turbatur,

Sit bonos mores prosequens, Si ad recessum praeparat ?
Sit virtuosus, nobilis, Factus est, ut reducatur
A vitiis se abstinens, Ad locum, unde venerat,
Hie antequam sit debilis, Prudens se si contemplatur,
Contritus sitque paenitens. Hie de recessu gaudeat.

Homo senex vel infirmus, 7. Quid involvimur mundanis?

Qui non potest iam peccare, Sunt enim vana vanitas ;

Hie exinde non est dignus, Quid deeipimur nos vanis?

Qui se possit iam salvare, In eis est adversitas,
Sed, dum sanns, fortis, firmus, Est in caelo summus panis
Curet Deum hie amare. Et hominum felicitas.

3. Homo actus ad peccandura 8. Quanto plus mundo vivamus,

Abstineat, contineat Tanto magis nos peccamus,
Et sit constans ad amandum Nos in peccata ruimus,
Deumque ipsum timeat, Mala malis cumulamus,
Illum puto iam salvandum, Laetemur, si recedimus,
Si Dens ipsum dirigat. Nos prudenter incedamus.

4. Senex iam puer nascitur 9. Cognoscamus nos peccasse

Purusque mundus, innocens, A peccatis recedentes,
Clarus ad Deum graditur, Sunt offensae nostrae cassae,
Qui est in luce permanens, Si nos sumus paenitentes,
Senex ut puer redditur, Deus mandat salvos esse
Ut sit ad Deum rediens. Ad se eunetos redeuntes.

Cum est senex vitiosus 10. Yideamus, audiamus,

Se ad Deum non reducens, Non simus tardi, desides,
Totus est pei niciosus, -
Nos ad Deum redeamus
Dolens erit certe luens, Et simus semper vigiles,

Sit reduetus virtuosus, Deo nostro serviamus,

Alioquin certe ruens. Non simus nos immemores.

8, 1 Quando magis. — 9, 3 nostrae caxe.

92. Hvinnns de eodem.

Vivens parum vetus eris, 2. Certe quasi nubes caeli

Ante tempus te dispones, Et aqua labens fluminis.
Non durabis, morieris, Yelut terrae nives geli
Perdes tu possessiones, Sic vita brevis hominis,
Coram Deo non vereris Saepe finit ferro teli
Quaerens Dei mansiones. Infelix semen seminis.
 — 245

Est humanuni nos peccare, Haec vanitati subiacent

Adam primnm nos sequentes, Atque omnes creaturae,
Sed est sanctum emendare Superna eas derident,
Non ad malum redeuntes, Hae nequaquam duraturae,
Est iniquum nos durare, Constantiam non continent,
Nos peccata iterantes. Nam in terram reversurae.

4. Decipimur putamine, 8. Quid cupis longe vivere

Noster fallit cogitatus. Et tu multa possidere?
In manus tuas, Domine. Quid cupis vana gerere
Statum nostrum commendamus, Et mundana retinereV
Nos teneas in lumine, Oportet te deserere
Ut te Deum videamus Et ab eis removere.

In domum Dei ibimus Praesentium felicibus

Ac incaelum ascendemus, Quis in altum exaltatur,
Si nos virtutes gerimus Revolvens se paludibus
Et nos Deo complacemus, Hie, quoniam suffocatur,
Si vitia nos pellimus Delectans in caelestibus
Et nos mundi permanemus. Claritate iueundatur.

6. Mundanum, quod nos cupimus, 10. Iam non vales tu servire

Temporale, quod optamus, Duobus simul dominis,
Et vanum, quod nos gerimus, Hoc est Deo oboedire
Periturum, quod amamus; Simul atque diabolis,
Hoc subito nos perdimus, Cura Deum tu adire
Et recedet, cum speramus. Omissis malis angelis.

1, 1 Vives. — 3, 6 iterare. — 10, 4 et diabolis.

93. Hvinnns alius de eodem.

Dives certe vix intrabit Cum nos recte cogitamus

Iam in regnum Dei sanctum, Vel forte bene gerimus,
Nam terrenis exaltavit Deo laudes referamus,
Relinquendo Dei cantum, Per eum bene feeimus,
Non se Deo exsultavit, Nos in Deo maneamus,
His adhaesit vanis tantum. Nil enini per nos possumus.

Coronabitur vir pauper, Homo oritur de mane

Eius preces audientur, Et finit ante vesperas,
Dulce commedet ut aper, Homo putat certe vane
Ei bona conferentur, Non complens suas operas,
luvat eum saneta mater, Parum vivit ipse sane ;

Sibi regna concedentur. Ne Deum tuum deseras.

 — 246

Supra mortuuni tu plora Quid laetor, si sum nobilis,

Parura, non tu certe nimis, Sive pulcher, magnus, ditis?
Non quiescit vivens hora, Quid gaudeo divitiis
Iam laboris venit finis, Vel sum victor factus litis?
Est in pace eius mora, Quid fraudor in deliciis,
Postquam factus pulvis, cinis. Ex quo brevis mens finis?

Nam dies mortis melior Laetabor in caelestibus

Quam nationis creditur, Terrenaque despiciam,
Dum vivit, poenis gravior Accedam a terrestribus
Magis peccare cernitur, Mundanaque reiciam;
Paratur locus sanctior, Quid ex mundanis vestibus
Cum homo mundo moritur. Nos gerimus laetitiam?

4, 1 Quis oritur. — 7, 2 Vel pulcher.

94. Hymnus alius de cognitione et condicione huniana

Mens hominisque anima, 3 Terrena quam terrestria,

Nam per boram non quiescit, Quam dolus, occupatio!
Turbatur erga plurima, Caelestis quam laetitia,

Ante tempus hie canescit, Quam cantus, iubilatio!

Nam masculusque femina Superna quam delicia,
Cito iuvenis senescit. Quam dulcis delectatio!

2. In ipso raro gaudium. Quid in sensibus erramus,

Vivens non est in quiete, Quid vagamus nos in mente?
Afflictioque redditur, Nos in luce maneamus.
Hie turbatur certe saepe, Ne ruamus no6 repente.
Hie mundus est martyrium, Dei caelum perquiramus
Inconstanter est in sede. Nostra anima laetante.

4, 2 vanamus.

95. Hymnus de eodem

1. Quid peccasti, primus homo, 3 Nostra natura fragilis

Tu praevaricans mandatum? Cito consumi properat,
Comedisti tu de pomo, Est ad peccata labilis,

Quo fecisti te damnatum, Quae in delictum generat,

Eras tu in Dei domo Ipsa gravatur scandalis,
Videns te glorificatum. Se ad recessum praeparat.

2. Habebas Dei faciem 4. Amisisti tu honorem,

In terrisque dominium, Quia non intellexisti,

Gerebas Dei speciem Perdidisti tu valorem,

Tenebasque arbitrium, Statum bonum reliquisti,
Ruisti in perniciem, Dimisisti tu honorem
In vanum desiderium. Dei nostri Iesu Christi.
 — 247 —
5. Tu vitia raortalia Nostra anima mundetur,
lam septem comisisti, Puriticata maueat,
Confudit te superbia, Noster spiritus purgetur.
Cum plus scire voluisti, Purus ad Deum redeat,
Relinquens tu caelestia Hie a Deo dirigetur,
Iif infernum descendisti. Qui nobis illum miserat.

Tu rebellis creatori 9. Cum quis securus permanet

Offendisti maiestatem, Et bomo quis non cogitat,
Submisisti te labori, lam cursor mortis veniet,
Perdidisti potestatem, Ut secum illum deferat;
Subiugasti te furori. Beatus vir, quem paenitet,
Amisisti dignitatem. Beatus est, qui vigilat.

7. Adae omues successores 10. Bei miserieor iia

Nos peecamus a natura, Sola potest nos salvare,
Sumus euneti peccatores, Si nobis non est venia,
Nos manemus in pressura, Beus potest nos damnare;
Stamus nos inferiores, Ut simus nos in gloria,
Sumus nos in vana cura. Beus, velis nos mundare.

4, 1 Admisisti. — 5, 2 fehlt eine Silbe; lies septena? — 5, 3 confusit.

96. Hymnus brevis orationis.

Beus, nostri miserere, 4. Semper Beo referamus

Iniquitates deleas, Gratesque laudes, gratias,
Circa nos clementer gere, Nos in Beo maneamus.
A morte nos custodias, Sibireddamus deeimas,
Non consentias nos flere, Nos in Beo gaudeamus
Sed gaudium tu porrigas. Pias fundentes lacrimas.

2. A peccatis nos tu munda, Hie homines vivificat

Super nivem dealbemur, Escamque eunetis tribuit,

Pietate nos inunda, Mortificat. humiliat,
A lavemur,
delictis nos Exaltat, ipse deprimit,
Inimicum tu profunda, Glorificat, iustificat,
Per te Christum nos salvemur. Bitat, dimittit, reeipit.

Tibi Beo nos peecamus, 6. Bei iugum est suave,

Peccata nostra noseimus, Est ipse Beus Caritas,
Tibi corde supplicamus Nihil est in ipso grave,
Et nos affectu petimus, Sed totus amor, pietas,
Ut te Beum videamus, Humiles dicamus ave,
Quem nos in corde gerimus. In nobis erit sanetitas.
 — 248 —
Tu dignissiraus honore,
Cantuque laude, gloria,
Nos defendas in honore
Nos tenens in victoria,
Pius sis in peccatore,
Nostrorum sis memoria.

97. Hymnus seu oratio ad Deum.

Deus meus, auctor pacis 6. Tu misericorsque clemens

Et bonorum es largitor, Tuque pius miserator,
Fidos tu regnare facis, Tu gratias retribuens,
Vivit tuusque servitor, Tu es mitis et amator,
Es amator veritatis, Tu nobis es compatiens,
Esto mihi tu protector. Tu nostrorum es salvator.
Deus, cum sum recessurus 7. A te medela, sanitas,
De hoc praesenti saeculo, Tu efficax defensio,
Sis benigne recepturus A teque amor, Caritas,
Et me tu salva denuo, Tu salubris subventio,
Non sis cuncta discussurus A te viarum claritas,
De peccatore devio. Tu gentium redemptio.

Iam peccavi tibi soli 8. Non diffidas tu, peccator,

Mala coram teque feci, De peccatis et commissis,
Me deserere tu noli, Deus tui miserator,
In virtute quod defeci, Si contritus es in ipsis,
Fui omnis capax doli, Est [hie] tuique salvator,
Me ne tradas poenae neci. Si ipsum timens diligis.

Mihi redde salutaris 9. Deus quaerit cor contritum

Laetitiamque gaudium, Et hie humile non spernit,
Pio corde movearis, Si peceavit infinitum,
Ostende tuum prandium, Legem Dei non discernit,
Oma me tu rebus claris, Paenitentia munitum,
Non sim in nocte vallium. Deus quem salvandum cernit.

Tu generis nobilitas 10. Vos, peccatores, agite

Tuque actus ad parcendura, Contriti paenitentiam,
Tu solus es benignitas Non iidem, spem dimittite,
Tuque praebes ad gaudeudum, Tenete confidentiam,
Tu donum, summa largitas, Vos alienum reddite
Tuque donas ad videndum. Et quaerite clementiam.
11. Deus tu creationis,
Me tu creans creaturam,
Deus tu dilectionis,
Me fac ipsam laetaturam,
Deus tu redemptionis,
Me fac eam salvaturam.
 - 249 —
98. Hymnus de Cognition? et regiinint'.

Ante tempus sit paratus Cum quis exspeetat dominum

Homo paenitens, contritus, Vel amicum vel coniunetura,
Sit virtutibus omatus Procuret hie hospitium
Sacramentisque munitus, Et retineat cor mundum,
Ut cum fuerit vocatus, Provideat consilium,
Hie tractetur ut amicus. Paret id, quod sit iueundum.

2. lam non proderit clamare, Satis Dominus turbatur

Cum venerit iudicium, Videns domum tenebrosam,
Homo nolit se artare Namque ipse contemplatur
Ad tantum praeiudicium, Videns domum luminosara,
Non valebit procurare, Satis ipse delectatur
Ut vitet hie supplicium. Videns ipsam gratiosam.

3. Nam cum homo est inermis Piger semper mendicabit,

Et non defert secum arma, Gravabitur inopia,
Ruit quasi vilis vermis, Prudens homo vigilabit
Manet victus sine palma, Perficiensiam opera,
Non volabit quis cum pennis, Deus illum coronabit,
Habet ipse mala damna. Quem videt in vigilia.

7. Tu, Deus, non discutias

Quae feci mala opera,
Sed mihi tu indulgeas,
Non damnet me miseria,
Me non a te proieias,
Sed me Corona gloria.

4, 4 retineat quo mundum. — 6, 1 medicabit. — 5, 3 contemtatur.

99. Hymnus alius super eodem.

1. Quid faciam, cum moriar 3. Ostende tu potentiam,

Et venerit discussio, Et iam erimus nos salvi,
Iam nescio, si puniar Averte tu sententiam,
Vel absolutus fuero; Tu es magnus et nos parvi,
Fac, Domine, ne affligar, Concede tu clementiam,
Sis mihi tu defensio. Tu es Dominus, nos servi.

2. Ne punias miseriam 4. Peccata si respicitis

Malaque peccata nostra, Nostra malaque excessus,
Sed dona nobis veniam Nos eunetos forsan perditis,
Et benignitatem raonstra, Durat nosterque processus,
Perducas nos ad gloriam, Sed si clementer geritis,
Inimicis nostris obsta. Salvus erit quis confessus
 — 250

In sancto tuo nomine 6. Fac tu, Deus, mihi notum

Me salvare tu digneris, Meum obitumque finem,
Virtute tua, Domine, Me facito praemonitum,
Tu me liberes a poenis, Me non laedat meum crimen,
Sis pius in me nomine, Sit iter darum cognitum,
Meum nomen sitque felix. Non offendat per discrimen.

'. pater, o mi Domine,

Me servum ne despicias,
Cum moriar, recollige,
Me pravum ne reicias,
Tu mihi lucem porrige,
A me repelle tenebras.

100. Hvmnus brevis orationis.

mi Deus, tu creator, Fac, ut non sim in pressura,

Ego autem creatura, mi Deus, tu salvator,
mi Deus, gubernator, Fac, ut non sim peritura,
De me sit tibi cura, mi Deus, benefactor,
mi Deus, miserator, 10. Sim in caelo laetatura.

4 fehlt eine Silbe am Verse.

101. Hymnus communis orationis et humiliatiouis ad Denni,

qui dicitur esse in quolibet nomine.

1. Tu, Deus, nos intellegas, 4. Tu salva nostras animas,

Peccavimus nos, Domine, Laetemur tua specie,
Tu habes omnes gratias, Tu poenas nobis auferas,
Et tu plenus (es) clementiae, Sit pietas laetitiae,
Nos gemimus fallacias Vitemus vias pessimas,
Nos plenique miseriae. Maneamus in virtute.

2. Nos a peccatis exuas 5. Tu semper nobis luceas,

Tu reddens nos munditiae, Recedant a te tencbrae,
Ne, Domine, proicias Agimus tibi gratias,
Tu nos a tua facie, Laudamus te in robore,
Tu gratiam ne auferas, In nobis sitque Caritas,
Sed laetitiam tu redde. Quae flammescat in amore.

3. Peccata tu indulgeas 6. O lux, beata trinitas,

Et iniquitates dele, Tu pone nos in requie,
Excelsus ne respicias, Tu daemonis insidias,
Sed tu nobis miserere, Deus, longeque repelle,
Nos servos ne despicias, A malis nos custodias,
In sancta simus acie. Nos servos tuos protege.
 251

7. Non nobis des divitias, Nos miseros ne deseras.

Necessaria concede, Non simus in pernicie,
Tu nostras mentes dirigas, Tu nos contritos facias,
clemensque piissime, Non simus in duritie.
Nos inter salvos inseras, Precantes nos exaudias
Nos protege, sanctissime. Et auribus nos percipe.

9. A malis nos eripias,

Tu noli nos deserere.
Da nobis vires lucidas
Yirtutisque custodiae,
Ad salutem nos perducas.
Tu rex aeternae gloriae.

102. Hymnus de virtute cognitionis et reghninis,

quae Minima dicitur.

Est summa sapientia 4. Notificat quem dignitas.

Se ipsum quem cognoscere, Ex studiis quis cernitur,
Est summaque prudentia Ostendit quem felicitas.
Se ipsum bene regere, Quis opere cognoscitur,
Est magnaque dementia Reducit quem adversitas,
Se ipsum quem neglegere. Quis prosperis extollitur.

In Deo semper veritas Praecipua est aequitas

In homineque fallitur, Colligiturque seritur,
Arguitur acerbitas Quis noscituv per semitas,
Modestumque conceditur, Ex opere praesumitur,
Paciüco tranquillitas, Iam crescit iure civitas,
Perversusque supprimitur. Patet, quod intus geritur.

Est summa virtus Caritas, Discordes parit novitas,

Per eam caelum scanditur, Tristatur hie, qui patitur.
Sit nobilis humanitas, Est animi nobilitas
In lingua quis agnoscitur, Remittere, cum laeditur.
Quem pura salvat castitas, In nomine sit pietas,
Daemon ex ea vincitur. Dans inopi laetabitur.

7. Desperat quem atrocitas,

Moderantia reducitur,
Est in mundanis vanitas,
Ad mortem homo nascitur,
Mundanaque prosperitas
Offendere quem nititur.

Nach 3. 6 folgt noch: Ex more sit hilaritas Quis vitio tristaditur Otfen-
— —
]
|

dit quem gulositas Et abstinens quis regitur.

I 5, 6 Quod patet intus.
7, 2 Eine Silbe zu viel; Svnicese?
 252 —
103. Hymnus alius super eodem

1. In nomine calamitas, 4 In Deo sit iueunditas

Hie semper miser geritur, Durabit, non conteritur,
In Deo omnis sanetitas, Qui Deo solvit deeimas,
Per eum virtus cernitur, Laudaturque diligitur,
In Deo est sublimitas, In homine sobrietas
Per eum caelum scanditur. Satis laudanda creditur.

2. Altissimi benignitas In homine ebrietas

Est eunetis, quando petitur, Ut vitiosa spernitur,
A Deo omnis puritas Piacebit quidem largitas,
Et omne sanetum quaeritur, Si competens perficitur,
A Deoque nativitas Quem oecupat infirmitas,
Et omnis vita sequitur. Putamine deeipitur.

3. Ab otio mendicitas, Exaltat quem bumilitas,

Et, quod differtur, tollitur, Superbus quis deprimitur,
Puniturque temeritas, A deo est fertilitas,
Occultum quid detegitur, Ex gratia conceditur,
Excusatque necessitas, Quandoque, vae, sterilitas
Quis natus certe moritur. Propter peccata oritur.

7. In Deo est infinitas,

Dat ipse, quando petitur,
In homine mortalitas,
Et hie ad mortem nascitur,
In homine fragilitas,
In cinerem revertitur,
Est homini tranquillitas.
Si Deo hie convertitur.

1, 2 His. — 3, 1 medicitas. — 1,1 hominum.

104. Hymnus alius de cognitione.

Quid noscere te neglegis Cur vitia non comprimis?

Tu, [qui] es de terrae limo? Tu Adae primo,
succedis
Brevis erit tuus iinis, Quod verum, non tu coneipis ;

Tu mortalis iam es homo; Tu servias altissimo,

Quid gaudio deeiperis? Nam quid te risu deeipis?
Tu es plenus terrae fimo. Tu triste paris ultimo.

Et quid servire desinis

Tu Dominoque proximoV
Cum Deo totum perficis,
Tu si places omnimodo,
Nam si perfecte diligis,
Tu laetus eris commodo.
3, 6 eris quomodo.
 — 253 -
105. Hymnus, (|uod quilibet se reducat ad Deum.

1. Deo simus nos confessi Si cessat quis a vitiis

De peccatis corde rlcntes, Et recedit a peccatis,
Deo simus nos professi Hie est in Dei gratiis
Deo nostro dedicantes, Et dilectus Dei satis.
Deo simus nos conversi Laetabitur in gaudiis
Nos peccata dimittentes. In virtute Dei patris.

2 Dimittamus nos mundaua 6. Dei misericordia

Quaerentes nos caelestia, Satismaior quam natura,
Relinquamus euneta vana Nostra laetentur cordia,
Spernentes temporalia, Anima sit laetatura,
Quaeramus[que] loca sana Vivamus concordia
in
Quaerentes nos caelestia. Recedentes a pressura.

3. Nam invenit bic, qui quaerit, 7. Reducamus nos ad iter

Aperitur, si quis pulsat, Et ad viam Dei patris,
Homo aeeipit, si petit, Dens Dominus magister
Et ascendit, qui procurat; Est benignus eunetis satis,
Miser est, qui pigre gerit, Actus noster non sit niger,
Dives est, qui iam laborat. Sit in via claritatis.

4. In vitiis perseverans, In ore sit confessio,

In delictis se revolvens Sit actu paenitentia,
Est eins vita dissonans In corde sit contritio
Et erit quasi moriens, Quaeraturque dementia,
Est ipse Deum provocans, Re flat satisfactio,
Ut puniat omnipotens. Haec summa est prudentia.

106. Hymnus alius de eodem.

Nos serviamus prineipi 3. Nos pigri quid [hie] dormimus,

Et tibi potentissimo, Quid non semper vigilamus?
Iam non valemus deeipi, Nos infestat terrae limus,
Sed erimus in gaudio, Ut ad eum redeamus,
Qui cupit bene reeipi, Cum de terra facti simus,
Hie placeat altissirao. Nos ad mortem properamus.

Te laudent caeli desuper 4. Nam hora, qua non credimus,

Et tibi euneti pareant, Iam mortis Cursor veniet,
Te laudent terrae desupter, Nos eunetis fide dieimus,
Omnes viventes timeant, Ut quilibet se praeparet,
Te gentes ament pariter, Non manemus, sed nos imus,
Te toto corde diligant. Ad Deum homo vigilet.
 — 254 —
Kam Spiritus revertitur 6. Qui amat Dei gloriam,
Ad Deumque caelestia, Cupit ipse bonum finem,
Quod si raundatus cernitur, Qui seminat zizaniam,
Habebit ipse gaudia, Metet ipse malum semen,
Sed caro iani conteritur Qui sequitur insaniam,
Se fundans ad terrestria. Ruet ipse per discrimen.
Maneamus nos prudentes
Gereutes temperantiam,
Simus fortes, patientes,
Reddentes nos iustitiam,
Simus nos intellegentes,
Habentes sapientiam.

107. De contritione, confcssione et paenitentia.

1. Saltem anno confitere 5. Dei regnum est apertum

Tu presbytero peccata, Et dignis certe panditur,
Corde velis paenitere, Cor contritum sit correctum,
Et sit anima contrita, Et illi nunquam clauditur,
De commissis debes flere, Homo sequens simplex rectum
Ne sit anima damnata. Iam ad superna graditur.

2. Tu anno debes sumere 6. Per contritionem cordis

Dei sancta sacramenta, Et dolorem atque planctum
Si non vis certe ruere Liberaberis a morbis
Ad inferni fundamenta, Et videbis Deum sanctum
Haec non vis tu deserere, Vitabis[que] casus mortis
Si vis tu medicamenta. Et habebis vitae mantum.
3. Salusque vita homini. 7. Si non erit quis contritus
Si cordis est contritio, Nee dolebit quis ex corde,
Adhaeret ipse lurnini, Vane erit certe nisus,
Si geritur confessio, Ut purgetur bic a sorde,
Est illi timor Domini, Est salutis verus ritus
Si quaeritur correctio. Exsistentem te Concorde.

4. Quem peccatorum paenitet 8. Certe per contritionem

Cognoscentem se peccasse, Et veram paenitentiam
Istud Signum certe refert Atque per confessionem
Caritatem impetrasse, Habebit quis clementiam
Homo, qui peccata deriet, Et per Christi passionem
Se videtur emendasse. Vitabit quis sententiam.

Paenitentiam in vita
Curemus certe facere,
Corda nostra sint contrita,
Peccata sciant plangere,
Sacramentis sint munita,
Valemus caelum scandere.
9, 4 simus plangere.
 — 255 —
108. Hymnus alias de eodem.

Si nascitur contritio Non vereris tu redire

Paenitentiaque cordis, Ad Dominum, qui te fecit,
Iam bona est praesumptio, Cave, noli superbire,
Ut. remissio sit sordis, Prospice, qui te perfecit,
A Deo est tuitio. Deo velis oboedire,
Ut quem liberet a niorbis. Qui a se non te proiecit.

Intra tu per istas portas, Iam maior est dementia

Si [tu] cupis te salvari ;
Quam natura peccatorum.
Quid te ipsis non confortas. Non sit in diffidentia,
Quibus vales luminari? Qui commissor est malorum,
Si vitabis vias tortas, Est Deus patientia
Tu non poteris damnari. Et remissor delictorum.

Tu bene sis cousiderans, Istemodus observetur

Quod tu Deum offendisti, Et canonis concilium:
Constans sis in Deo sperans; Qui non servat, removetur
Quid tu Deum reliquisti? Ab usibus fidelium
Tu manebis mortem vitans, Sepulturaque privetur
Si emendam tu fecisti. Hie more infidelium.

Tu considera futurum, Quis in homine non speret

Quod aeeidet periculum, Postquam de mundo obiit?
Ruit peccans in obscurum Bene quis, dum vivit, geret,
Et perdit sanetum saeculum, Non heres eins meminit,
Nisi redigat se purum Heres hie molestum feret,
Et clarescat per speculum. Memoria iam desinit.

Haec mortuo proficiunt,

Si est in purgatorio,
Si celebrari faciunt
Pro ipsisque oratio,
Si vivi satisfaciunt.
Et inopis largitio.

'S, 1 bene scis. 4, 2 aeeidit. — 5, 2 ad Deum.

109. Hymnus ad regulam aliqualem tenendam.

1. Accedas ad ecclesiam, 2. Virtutibus adhaereas,

Sacra divina videas, Sequaris tu clementiam
Quaere a matre gratiam, Et Deum tuum timeas,
Praedicatorem audias, Scande supernam patriam
Opta supernam gloriam Et proximum tu diligas,
Terrenaque despicias, Pelle a te malitiam,
Yitabis tu versutiam. Munda de corde tenebras.
 — 256 —
110. De cnra rei familiaris Hymnus, quod quilibet se cognoscat
et regat.

1. Te cognoscas atque regas, Qui noscere se neglegit

Et eris summus sapiens, Et se regere non curat,
Id, cave, ne tu neglegas, In vanura fratrem corrigit;
Nam esses tu insipiens, Quid ad docendum vigilat V
Doctrinam fratri porrigas, Sua doctrina perimit
Tu proximo sis largiens. Et semetipsum iudicat.

3. Frater, rege tu prudenter

Et honeste semper gere,
Audieris tu libenter
Valens cunctos tu docere,
Nam, si geris neglegenter,
Tibi nolit quis parere.

111. De viro ad uxorem.

viri, vos diligite 2. Una caro vir et uxor,

Iam uxores corde vestras, Sunt in unum hi coniuncti,
Ipsis amorem reddite Inter eos semper amor,
Et non sitis vos tempestas, Non sint unquam hi disiuncti,
Vos alienas fugite, Sit hinc inde semper honor,
Ut sequatur vos honestas. Non discordent hi compuncti.

Nolite vos submittere

Uxorum regiminibus,
Debetis ipsas regere
Prudenter in luminibus,
Velitis plura fingere,
Cessetis a criminibus.

112. De uxoribus ad viros.

1. Uxores, sitis subditae 3. Vos legalesque constantes

Revereutes vestris viris, Maneatis viris vestris,
Arbitrium relinquite, Horum bona non fraudantes
Non sit vester sermo diris, Vos amabit rex caelestis,
Humiliterque gerite, Eos sitis vos amantes,
Non utamini vos minis. Nulla vobis erit pestis.

2. Vos, mulieres, regere 4. Sit purum matrimonium,

Nolite sed regamini, Nulla fiat inde fraus,
Nolite viros spernere, Sit bonum testimonium,
Geratis, ut amemini, Fuma bona seu laus,
Velitis iustum petero, Non turbet vos daemonium,
Honeste vos oruemini. Sint in vobis amor, salus.
 257 —
113. Hymnus alius de nxore neu mnliere.

1. Cur audes virum regere, 5. Non repugnes tu cum viro,

Regen di vis arbitriumV Sed ipsum ama, timeas,
Nam velis te submittere Non [tu] stes in verbo diro,
Ad tui viri libitum, Tu mansueta pareas,
Tu- meruisti perdere Non [tu], stes in actu nigro
Iam paritatis meritum. In luce Dei peragas.

2. Perdidisti tu virtutem, 6. Tu succedis primae Evae,

lam primo cum [tu] peccasti, Quae iam ruit in peccatum,
Reliquisti tu salutem, Ipsa fecit malum grave
Nam cum tu praevaricasti, Adam fecitque damnatum,
Incurristi servitutem, Sed per sanetum verbum Ave
Te in poenis collocasti. Fuit regnum reparatum.

8. Non est in te perfectio, 7. Cur tu molesta, taedium,

Nee [tu] babes intellectum, Cur viro tu recalcitrans ?
Nee est in te correctio, Cur bellum tu continuum,
Tu non habes sensum rectum, Cur virum es tu desperans?
Sed regimen in masculo, Cur refers tu incendium,
Cui permanet concessum. Cur viro tu es obviansV
4. Tu regere non audeas, 8. Sis mulier paeifica,
Te subice regiraini, Iusta, casta, moderata,
Humiliter subiaceas Domesticos laetifica,
Et pare tuo hoinini, Sis in euuetis ordinata,
Ut te laudari facias, Quietaque angelica,
Subicias te lumini. Prudens esto, mansueta.

9. Cave, non sis odiosa

Nee iraeunda, garrula,
Cave, non sis otiosa
Nee impudica, querula,
Cave, non sis bellicosa,
Ut decet, nosce, simula.

114. De jiatribus ad ftlios.

Tu, pater, rege filios, Si puer non instruitur

Instanter doce, corrige, Iam, dum est in iuventute.
Dum vides illos parvulos, Hie prudens non efficitur,
Doctrinam illis porrige, Dum vigebit senectute,
Ne perdas eos devios, Doctrina si porrigitur,
Non arguas acerrime. Iam lucebit bic virtute.

Pater, non tu delicate Qui corripi non patitur

Iam tuos natos nutrias, Et contemnit quem docentem,
Geras semper moderate In vitio hie capitur,
Et medium tu teneas, Regnoscet se deflentem,
Sunt in eis colligatae A mala morte rapitur
Stultitiae, quas refugas. Et videbit se ruentem.
Drsves, Boncore de Saucta Viotoria. 17
 — 258 —
Cur damnas tuam animam,
Ut dites tuos filios?
Quid ruis in infamiam
Et facis tibi aemulos?
Sequaris Dei gratiam
Et quaeras tu benevolam.

115. De Ullis ad patres.

1. Tu patri sis oboediens, 3. Venerabilis senectus,

Quod tibi fecit, facias, Et est ei deferendum,
In omnibus sis reverens Sibi pareat iuventus,
Et humilis subiaceas, Et est illi concedendum,
Retribue compatiens, Senex creditur expertus,
Habebis magnas gratias. Dat doctrinam ad vivendum.

2. Qui patri maledixerit 4. Tu senem non despicias,

Aut matrem suam laedit, Sed ipsum ama, patere,
Cum Deus illud senserit, Beatus es, si relevas,
Ad vindictam hie procedit, Ac ipsum cura alere,
Quod nisi se correxerit Tu circa eam peragas,
Ipse maledictus erit. Quod velles pro te agere.

Iam fuit ipse iuvenis

Et fuit, quod tu permanes,
Tu eris senex humilis
Et ad seneetam venies,
Senectus venerabilis,
Et sibi detur requies.

116. De dominis ad servos.

Tu qui tenes famulos, Laborant hi spe praemii,

Servos ad mercedem ducis, Quod debes, Ulis tribuas,
Hos indue tu pannulos, Non sis retentor pretii,
Redde ,
quod tu contradicis, Ne Deo tu displiceas,
Non facias hos querulos, Ne fiant ipsi devii,
Tu placebis Deo nimis. Nulli mercedem auferas.

1, 1 fehlt eine Silbe am Verse.

117. De servis ad dominos.

Vos, servi atque famuli, Si laboratis cordibus

Fideles sitis dominis, Gerentes vos fiduciam,
Servire vos conamini Gaudebitis laboribus,
In fama boni nominis, Habebitis laetitiam,
In actu peramabili Placebitis vos gentibus,
Videte diem luminis. Dat Deus vobis gratiam.
 - 259 -
118. ll\ tuiiiis seil oratio ad Dcinii.

Deus, nostri miserere, 2. A peccatis me tu munda,

Iniquitates deleas, Ab iniustia (me) lava,
Deus pie, in me gere, Me dementia inunda,
A te non nie proicias, Cessa me a gente prava,
Noli me in poenis fiere, Tu iudicium iucunda
Sed dicas mihi: gaudeas. Et me parum, sancte. grava.

3. Tuam sanctam maiestatem,

Salvator, fac, ut videam,
Tuam sanctam claritatem,
Largitor, fac, ut sentiam,
Tu ad sanctam trinitatem,
Conductor, fac, ut veniam.

119. Hvmnus ac oratio brevis.

Me deceptum recognosco 3. Nam excessique peccavi,

A mundo ac hominibus, Mea peccata siraula,
Laetus vanis et inhisco, Te, ut dccet, non amavi.
Adhaerui criminibus, Feci peccata singula,
Ego luoque tremesco, Me non tradas poenae gravi,
Ne puniar de omnibus. Tu pius es ad omnia.

mi Deus, pie, Clemens, 4. Me forasnon eicias,

Mihi parce peccatori, Me miserum recollige,
Nam peccavi quasi demens Me non a te proicias,
Tibi meo redemptori, Me peccatorem protege,
Sum contritus atque tremens, Me servum salvum facias,
Tu non tradas me furori. Indulge tu piissime.

5. Iudicium evadere
Iam ultionis valeam,
Possim ad caelum pergere,
Ne inter malos peream,
Digneris me non perdere
Reducas me ad gloriam.

120. [Hymnus sine inscriptione].

Deus meus salutaris, Tua gratia succurrat,

Ad te Deum me converte, Ut merear evadere,
Nam peccator sum mortalis, Et benignitas concurrat,
A me iram tu averte, Ne possim infra ruere,
Iuva me a cunctis malis, Tua sanctitas occurrat,
Ad te pergamque directe. Lactificet me munere.
17*
 260 —
8. Cum animaque spiritus 5. In ira non nie arguas,
Egreditur de carcere, Pie parce peccatori,
Vos, angcli, divinitus Iniquitates deleas,
Dignemini succarrere, Tibi honor redemptori,
Ut haec evadet penitus, Peccataque indulgeas,
Possit ad Deum pergere. Tu non tradas me languori.

4. Mihi, Deus, sis protector. 6. Miserere, miserere,

Tu salubre consilium, Recognosco, sum peccator.
Meae vitae sis defensor, Miserere, miserere,
Spes salusque, refugium, Tu es pius miserator,
Ego servus, tu es rector, Dicam semper miserere.
Non vergam in dispendium. Malus ego, tu salvator.

121. Hymnus de mundi tinali iudicio.

1. Hie altissimus iratus 6. Erunt quidem multa signa

Cum faciet iudicia, Ante diem iudicii,
Hie ostendet suum latus, Decerpentur euneta ligna
Suos pedes ac brachia Et actus aedificii,
Et quod fuit verberatus Creatura nulla digna
In impia tristitia. Contra impetum offieii.

2. Iesu Christi passionem 7. Tremens erit omnis homo,

Semper porta tu in mente, Cryptus quaerens et cavernas,
Eius quaere lectionem, Non stabit[que] quis in domo,
Tu procura hoc attente, Quis intrabit in cisternas :

Conculcabis tu draconem, Adam, quid peccasti pomo?

Qui offendit te repente. Deus, servos non tu spernas !

3. Deus magnus iudicabit 8. Dcstruxisti moriendo

Per ignem praesens saeeulum, Tu [nam] certe nostram mortem ,

Multos idem conquassabit Reparasti resurgendo

Recte videns per speculum, Nostram vi tarn atque sortem,
Adimplebit atque dabit Tu peccata dimitteudo
Ruinasque periculum. Atque nostram poenam fortem.

4. Sono tubae omnes surgent 9. Hie sedebit iudex sagax

Deo eunetique parebunt, Rationes auditurus,
Ipsi rationem reddent. Demonstrabit suas piagas
Quam vitare non valebunt, Passionem relaturus,
Peccatores forte lugent, Hie discernet vias pravas
Iusti vero congaudebunt. Nimis iuste cogniturus.

5. Quando erit dies irae, 10. Legentur euneta opera

Ut hie mundus finiatur, Per custodes [tunc] hominum,
Tu debes [hoc] certe scire, Servitiaque onera
Ut hie igne comburatur, Scienturve per Dominum,
Erit tempus mortis dirae, Retribuet hie munera,
Omnis caro dissolvatur. Ut rationi cousonum.
 261 -
11. Deus iudex, actor, tostis 12. Non intres in iudicium
Hie erit in officio, Cum servis tuis famulis,
Cunctis erit magna pestis Iucunda tu officium,
In ultimo iudicio, Dimitte nobis parvulis,
fteddetur ratio (de)gestis Per sanetum sacrificium
Virtute seu vitio. Nos simus intus ianuis.

13. Dicet: ite, benedicti,

Hie in vitam vos aeternam,
Et vos ite, maledicti,
In aeterni ignis gehennam ;

Contra verbum supradicti

Non volabit quis per pennam.
1, 1 His. — 7, 2 Grictas quaerens. — 9, 5 descernet. — 10, 5 his. —
13, 1 Hie dicet. — 13, 2 Hie fehlt.

122. Hymnus, nt quis se praeparet ante teiupus.

Te ante tempus praepara, Unusquisque se disponat,

Nimis cave noxeantes, Homo gerat se prudenter,
A vitiissepara te Certum casum hie proponat,
Tu relinquens malas artes, Omni die mors latenter,
Te corrigeque verbera, Hie sarcinas[que] componat
Tu caelestes vide partes. Et recedat pacienter.

Nescis, quando recessurus Non habemus civitatem

Tu dies mortis finies, Hie nos firmam vel manentem,
Hie non es [tu] permansurus, Ascendamus veritatem,
Sed cito finem senties, Videamus quem potentem,
Sis [tu] prudens provisurus, Dimittamus vanitatem,
Te fuleiaris, munies. Perquiramus rem valentem.

Erit satis quis beatus,

Si repertus virtuosus,
Cum a iudice vocatus,
Qui est summus, gloriosus,
Stabit hie ad feüx latus,
Non est hie pernitiosus.

123. Hymnus alius super eodem.

1. Ante tempus oecurramus, 2. Nos, ut decet, vigilemus,

Ut non casu vulneremur, Non stemus in pigritia,
Deo nostro serviamus, Deo nostro nos cantemus
Sibi nos humiliemur, In debita laetitia,
Nostrum fratrem diligamus, Nos in caelum ascendemus,
-Ut ex istis nos salvemur. Si ßumus in munditia.
 262

Nos laetanter recedamus, Qualis erit raeus finis,

Iam contenti morte simus, Ubi vel quando, nescio,

Nos terrena disponamus, Me cognosco, quod sum cinis,

Sunt in eis foetor, fimus, Deo peccavi Domino,

Deuin sanctum requiramus, Vivens pungor multis spinis,
Qui creator noster primus. Sum dignus parvo praemio.

Dum nos iuvenes manemus

Et sani nos consistimus,
Nos ad Deum vigilemus ;

Beati, si diligimus,
Ad virtutes nos paremus
Pellentes omne facinus.

4, 7 pavor praemio

124. Hvmnus alius de eodem.

1. Redeamus nos ad Deum Nos perdemus res mundanas

Nosmetipsos corrigentes, Et domos, campos, arbores,
Timeamus corde eum Res praesentes dico vanas,
Ipsum fide diligentes, Quaeramus res durabiles,
Habitantes nos per aevum Res caelestes dico sanas
Non furorem exspectantes. Et nimis delectabiles.

2. Antequam ira veniat Iam terrenis quid superbo

Nam Dei potentissimi, Et mundanis quid elatus,
Ad Deum bomo redeat, Ipsa ruit uno verbo,
Et sit amicus proximi, Parum durat horum Status,
Omnis homo [hie] timeat, Non sequamur ipsam ergo,
Vitemus portas inferi. Nemo illis sit damnatus.

Ne furor ante veniat,

Nos ad Deum convertamur,
Hunc omnis bomo timeat,
Deo nostro serviamus,
Nos Deus noster diligat,
Et cum eo gaudeamus.

125. Hymnus alius de die iudieii.

Ante nam tribunal Cbristi Iam tremebunt certe euneti,

Pro ratione stabinus, Rubebit[que] omnis vultus,
Boni non cum malis misti Qui sunt artes male funeti
Secutis semper facinus, Et in eis malus eultus,
Mali in parte sinistra, Pharaoni stabunt iuneti,
Boni a dextris partibus. Nam punietur quis stultus.
 — 2(53

3. Referrentur cogitatus, 9. Iudex iustus ultionis,

Mala verba, otiosa, QnaereDB nos dedisti lapsus,
Cuncta operaque actus Donum fac remissionis,
Bonaque pernitiosa, Redemisti crucem passus,
Non contritus non confessus Ante diem rationis
Iutrat loca tenebrosa. Sit processus noster cassus.

4. Quantus est futurus tromor. 10. Preces meae non sunt dignae,
Quando iudex est venturus, Sed tremesco tamquam reus,
Cunctis erit magnus terror, Nam et geras tu benigne,
Iudex stricte discussurus, Nobis cunctis parce, Deus,
Coutra malos eius fervor, Tu defende nos ab igne,
Nemo sibi absconsurus. Culpa rubet vultus meus.

5. Mirum tuba spargens sonum, 11. Verbi, Domine, memento,

Quem totus mundus sentiet In quo mihi spem dedisti,
Et sepulcra regionum, Tu me finis in momento
Haec cuncta iam aperiet, Et de luto me fecisti,

Ducet omnes ante thronum, Cum recludar monumento,

Omnis mortuus resurget. Ergo salver, ut dixisti.

6. Libri scripti proferentur 12. Tu scis bene, quod sum cinis,

Cuncta gesta referentes, Reduces me in pulverem,

Viri sanctique laetentur, Memor esto mei finis,
Peccatores sint dolentes, Convertam me in cinerem,
Acta publice legentur, Iuva me a malis minis,
Erunt iusti congaudentes. Tu facito me hilarem.

7. Iudex iustus cum sedebit 13. Si in lumine aeterno

Declarans cuncta opera, Essem, nimis te laudarem.
Quidquid latet apparebit, Et si essem in inferno,
. Per cuncta quidem tempora, (Te) non sie forte commendarem,
Nil inultum remanebit, Dicas mihi: non te sperno.
Retribuet hie munera. Iam te feci, ut salvarem.

8. Rex tremendae maiestatis, 14. Te non mortui laudabunt,

Recordare, Christe pie, Sed iam homines, qui vivent,
Quod salvandos salvas gratis. Qui in gaudium intrabunt
Sumus causa tuae viae. Et tuam lucem sentient,
Tu fons vivus pietatis, Tibi laudes proclamabunt
Nos salvemur illa die. Et tibi cantus facient.
15. Tu Dominus iam es certus,
Naturalis sum peccator,
Iam a te non sim desertus,
Ego servus, tu creator,
Contra me non sim expertus.
Esto mihi miserator.
1, 5 Lies sinistri. — 4, 2 Cum iudex. — Tu Deus iam.
15, 1 Der —
Hymnus ist interessant durch den fast in Gänze eingewebten Text
seiner
des Dies irae, zu dessen Textkritik er nicht ohne Wert ist. Vgl. z. B. 9, 2
 - 264 —
126. H\ 111TIU8 super eodem.

1. Saramus Deus, diligendus, 5. Tu pater es omnipotens,

Yenerandus, adorandus, Sedens in throno iudicaus,
Gloriosus tu, colendus, Tu in excelsis permanens,
Tu laudandus, exaltandus, Cunctos virtute roborans,
Tu excelsus, metuendus, Tu gloriosus, diligens
Tu quaerendus, exspectandus. Et bomines iustificans.

2. Tuearis nie, defende 6. Mirabilis, terribilis,

Ab omnibus periculis, Montesque valles conspicis,
Tu me audique intende, Amabilisque humilis,
Ut liberer ab impiis, Tu peccatores respicis,
Tuam gratiam ostende, Laudabilisque nobilis,
Ne puniar ex vitiis. Tu laborantes reficis.
3. Ne sis contra me iratus, 7. Me in virtute perfice,
Deus humilisque mitis, Ut sim salutem consequens,
Fui contra te ingratus. Tu me benigne recipe,
Sum peccator certe nimis, Ad te sim clarus veniens,
Ego sum humiliatus, Tu auribus me percipe,
Fac, ut salver ego cinis. Me servum esto protegens.

4. Tu mitis, pius, humilis, 8. Da mihi caeli gaudium,

Tu misericorsque clemens, Vitam aeternae gloriae,
Tu miserator nobilis, Tu plenus certe laudium,
Benignus, iustus, patiens, Iam tibi sim memoriae.
Tuque peccata abstulis, Ad tuam cenam, prandium
Tu cunctos nos custodiens. Me voca, potentissime.

127. Hymnus de eodem.

1. Honorque laus, gloria, 4. Non perdas me in tenebris,
Sit tibi potentissimo, Tu perducas me ad lucem,
Sit fortitudo, gratia, Sis mihi pius, humilis,
Salusque virtus Domino, Salva me per tuam crucem,
Triumphusque victoria, Sis mihi largus, nobilis,
Grate,sque benedictio. Precor te veracem lucem.

2. Tuum excelsum brachium 5. Si intras in iudicium

Regitque terret dominans, Mecum, certe non salvabor,
Karo extendis gladium, Si geris tu officium,
Quia tu pius, mitigans, Ego malus condemnabor.
Tu da perenne gaudium, Dimitte maleficiuin,
Tu nostra corde luminans. A te Deo coronabor.

3. Da mihi tu consilium 6. quam tremesco, timeo,

Et ostende salutare, Cum erit meus obitus,
Favoremque auxilium, Peccata mea defleo,
Tu digneris me salvare, Ignoro finem penitus,
Salutisque praesidium, Contritus corde doleo,
Ad te possim rcmcare. Sit miserator Dominus.
 265 —
Tu creator es cunctorum, Caelique terrae iubilent
Tu fons plenus caritatis, Tibique cantus faciant,
Tu nutritor es vivorum, Tibi servire properent
Tu es donum largitatis, Tibique Deo pareant,
Tu salvator mortuorum, Tibi subesse vigilent,
Tu largitor claritatis. Te in amore timeant.

8. Tu confortator pauperum, 10. Ego tua sum imago

Tu reprehensor divitura, Et tua superscriptio,
Tu retributor munerura, Sit in Deo, quidquid ago,
Tu railes summus militum, Non est in me perfectio,
Tu es sanator vulnerum, Ego snm in tuo agro,
Tu donas. tollis obitum. Sis mei tu defensio.

I2S. Hymnus ad landein Dei.

1. Tu creator cuncta creans, 4. Tu supra thronum iudicas,

Tu Deus escam tribuens, Tu ligans, solvens, retinens,
Tu imperator imperans, Tu Deus es iustificans,
Tu rex regum cuncta regens, Tu super omnes sapiens,
Tu Deus pater dominans, Tu triumphator militans,
Tu Dominus omnipotens. Tu vitam nobis porrigens.

Tu virtus, pax, pacificans, 5. Unusquisque sit te amans

Feccautibus es miserens, Et te sit timens, diligens,
Tu retributor munerans, Omnis horao sit te laudans
Tu es amator dirigens, Et tibi sit oboediens,
Tu es salvator liberans, Unusquisque sit te clamans,
Tu es salutem proferens. Contritus ad te rediens.

Tu sol, Stella illuminans, 6. Non sis peccata denotans,

Tu splendor indeficiens, Non sis peccantes puniens,
Tu virtuosus roborans, Non sis peccantes increpans,
Tu es virtutes conferens, Non sis peccantes feriens,
Tu es deponens, sublimans, Sed nobis dona veniam,
Tu es exaltans, deprimens. Sis paradisum tribuens.

129. Hymnus ad beatnm Petrum.

beate pastor Petre, Libellum tibi offero,

Princeps tu apostolorum, Quem in fide compilavi,

Super te fundantur petrae Inclinor tibi, supplico,
In ecclesiis sanctorum, Ut non damner poena gravi,
Hominum piscator rete, Cum obitum iam sensero,
Tenes claves tu caelorum. Tene me sub tua clavi.
 — 266

Paradisum non tu claudis Ad Deum qui convertitur

Peccatori confitenti, Se peccasse recognoscens,
Te clamantem certe audis Hie foras non eicitur,
Parcis tuque paenitenti, Si est contritus paenitens,
Tu amore Dei laudis Iam paradisus panditur,
Pande portam redeunti. Si se videtur corrigens.

5. Cum reducit se peccator,

Iam est in caelo gaudium,
Ipsum reeipit salvator
Et pandit tibi gremium,
Deus noster confortator
Invitat hunc ad prandium.
 Inhaltsübersicht.

Real-Index.
Nr. Seit«

Praefatio 185
1. Hymnus primus de Deo patre 185
2. Hymnus de eodem 186
3. Hymnus alius arl laudem Dei Iö7
4. Hymnus alius ad laudem Dei 187
5. Hymnus de Christo rilio et de natione eius 188
6. Hymnus alius de Nativitate Domini 1S9
7. Hymnus alius super eodem 190
8. Hymnus de passione Christi 190
9. Hymnus de passione Christi 191
10. Hymnus alius super eodem 192
11. Hymnus de Morte et Resurrectione Christi 193
12. Hymnus alius de Resurrectione Christi 193
13. Hymnus alius super eodem 194
14. Hymnus de Ascensione Christi 195
15. Hymnus de Spiritu Saneto 195
16. Hymnus alius super eodem 196
17. Hymnus brevis de Trinitate 196
18. Hymnus ad laudem Christi 197
19. Hymnus alias super eodem 197
20. Hymnus de sacramento seu corpore et sanguine Christi .... 198
21. Hymnus de eodem 199
22. Hymnus de eodem 200
23. Hymnus super eodem 200
24. Hymnus de Domino nostro Iesu Christo 200
25. Hymnus de corpore et sanguine Christi 201
26. Hymnus de eodem 201
27. Hymnus de eodem sacramentü 202
28. Hymnus de Cruce 202
2'J. Hymnus de Deo loquente ad hominem 203
30. DicitDeus homini 204
31. DicitDeus homini 205
32. Homo dicit Deo Domino 206
33. Homo dicit Deo Domino ... 207
34. Homines dicunt Deo Domino - 208
 — 268 —
Seite

Dicunt homines Deo 209

Dicunt homines Deo ..." 209
Hymnus ad laudem Dei 210
De statu hominum 211
Hymnus de Conceptione B.M.V 211
Hymnus alius de Conceptione eiusdem Virginia 212
Hymnus de beata et gloriosa Dei genetrice Maria 213
Hymnus alius de eadem domina gloriosa 214
Hymnus alius de eadem 214
Hymnus alius de eadem 215
Hymnus alius de beata M.V. et de signiticatione quinque
literarum
quibus componitur hoc nomen Maria in fine huius hymni . . 216
Hymnus alius super eadem 216
Hymnus alius super eadem 217
Hymnus ad beatam virginem Mariam 217
Hymnus alius de eadem 218
Hymnus de ecclesia sancta Dei quae est in iigura beatae Maria
virginis matris Christi 218
Hymnus alius de ecclesia sancta Dei 219
Hymnus de saucto papa domino mundi huius 219
Hymnus alius de papa 219
Hymnus de sancto Benedicto praesente papa 220
Hymnus de apostolis 221
Hymnus de sacerdotibus 221
Hymnus de martyre 222
Hymnus de virgine et casto 222
Hymnus de doctore 223
Hymnus de confessore 223
Hymnus de regularibus et inprimis religiosis 224
Hymnus super eodem 225
Hymnus de sanctis 225
Hymnus de eisdem 226
Hymnus de anima et spiritu 227
Hymnus alius de lide 227
Hymnus de contemplativis virtutibus 227
Hymnus de caritate 228
Hymnus de caritate et eleemosyna 229
Hymnus alius super eodem 229
Hymnus super eodem 230
Hymnus de cognitione et regimine 230
Hymnus de coniunctivis virtutibus 231
Hymnus de timore Domini 232
Hymnus de pace et eius virtute 233
Hymnus alius de pace 233
Hymnus de condicione humana 234
Hymnus de prudentia 235
Hymnus de activis virtututibus seu cardinalibus 235
Hymnus super eodem 236
Hymnus alius de prudentia 237
De virtutibus et earum eöectu aliquali 238
Hymnus contra vitia et peccata 238
 — 269 —
Kr. Salta
84. Hymnus alius ad eadem 239
s ">.
Hymnus seu communis oratio 24Ö
80. Hymnus de aliquali cognitione hominuin et lvriiin 240
87, Hymnus de cognitione et regimine -41
vs . Hymnus alius de cognitione et regimine 241
89. Hymnus alius super eodem 242
90. Hymnus alius super eodem 243
91. Hymnus de condicione senis et iuvenis 244
'I.'. Hymnus de eodem 244
93. Hymnus alius de eodem 245
94. Hymnus alius de cognitione et condicione humana 246
95. Hymnus de eodem 246
96. Hymnus brevis orationis 247
97. Hymnus seu oratio ad Deum 248
98 Hymnus de cognitione et regimine 24y
99. Hymnus alius super eodem 249
100. Hymnus brevis orationis 250
101. Hymnus communis orationis et humiliatiouis ad Deum qui dicitur
esse in quolibet homine 250
102. Hymnus de virtute cognitionis et regiminis quae summa dicitur 251
10"x Hymnus alius super eodem "
. . 252
104. Hymnus alius de cognitione 252
105. Hymnus quod qnilibet se reducat ad Deum 253
106. Hymnus alius de eodem 253
107. De contritione, confessione et paenitentia 254
108. Hymnus alius de eodem 255
109. Hymnus ad regulam aliqualem tenendam 255
110. De cura rei familiaris hymnus quod qnilibet se cognoscat et regat 256
111. De viro ad uxorem 256
112. De uxoribus ad viros 256
113. Hymnus alius de uiore seu muliere 257
114. De patribus ad filios 257
115. De filiis ad patres 258
116. De dominis ad servos 258
117. De servis ad dominos 258
118. Hymnus seu oratio ad Deum 259
119. Hymnus ac oratio brevis 259
120. Hymnus [sine inseriptione] 259
121. Hymnus de mundi finali iudicio 260
122. Hymnus ut quis se praeparet ante tempus 261
123. Hymnus alius super eodem 261
124. Hymnus alius de eodem 262
125. Hymnus alius de die iudicii 262
126- Hymnus super eodem 264
127. Hymnus de eodem 264
128. Hymnus ad laudem Dei 265
129. Hymnus ad beatum Petrum 265
 270 —
Verbal Index.
Seite Seit»

Accedas ad ecclesiam 255 In omnibus tu nobilis 216

Annuntiante angelo 188 In sacramento deitas 202
Ante nam tribunal Christi . . . 262 In trinitate unitas . . 196
Ante tempus oecurramus. . . . 261 Istud paschale gaudium 194
Ante tempus sit paratus .... 249 Me deeeptum recognosco 259
A tempore quo nascimur. . . . 241 Mens hominisque anima 246
Ave sancte Iesu Christe .... 200 Mirabilis nativitas . . 189
Ave virgo Dei sponsa 217 Mortem nos imaginemur 230
A> e virgo singularis
y 217 Morte nihil est certius 243
Ave virgo tu beata 218 Nos Deum diligamus 210
Cave non sis tu gulosus. . . . 209 Nos nascimur et morimur 241
Cum animaque spiritus .... 234 Nos serviamu.s prineipi 253
Cum Herodes hoc rescivit .190 . . Nos te Deum adoramus 187
Cuncti nosque spiritus .... 208 Nostri anni quasi umbra 211
Cuncti pacem inquirimus 233 . . . O beate pastor Petre . 265
Cur audes virum regere .... 257 O Deus tu sanetissime 198
Det vitam timor Domini 232 . . . O divinum sacramentum 200
Deo simus nos confessi .... 253 O fides tu firmissima . 227
Deum amore diligas 229 O mi Deus miserere . 2U7
Deus Deus sanctus sanctus 185 . . O mi Deus tu Creator . 250
Deus meus auctor pacis .... 248 (O) mirabilis virginitas 222
Deus meus salutaris 259 O papa sancte prospice 219
Deus nostri miserere 247 Ordo iam sacerdotalis . 221
Deus nostri miserere 259 O vos diligite
viri . . 256
Dives certe vix intrabit .... 245 Passionis memor eris . 192
Divinum id convivium .... 201 Pater noster es in caelis 240
Doctor iste veneretur 223 Per virtutes seu mores 237
Dum manet homo iuvenis 244. . . Quam laeta Dei facies 186
Eeclesia fidelium 218 Quid derides caelestia . 204
Ecclesia fulgoribus 219 Quid faciam cum moriar 249
Ego iudex actor testis 205 Quid faciamus (nos) miseri 226
Est a Deo creatura 227 Quid fundas in terrestribus 230
Esto providusque purus .... 235 Quid noscere te neglegis 252
Est papa summus pontifex. . . 219 Quid peccasti primus homo 246
Est summa sapientia 251 Quid valet cena prandium 229
Est virtus summa Caritas . . . 228 Quod potes bonum racere 235
Evae literas revolvens 214 Recognosce creatorem . . 2U6
Firmata sapientia 212 Redeamus nos ad Deum . 262
Fuisti ab initio 216 Religio solacium .... 225
Hie altissimus iratus 260 Sacramentum veneremur . 199
Hie sanctus panis sumitur . . . 201 Saltem anno confitere . . 254
Honorque laus gloria 264 Sal terrae sunt diseipuli . 221
Humilitatem respicit 231 Salve saneta caro Dei. . 197
Lim homo victor per manet. . . 236 Salvetote cuncti saneti . 225
lam in cruce mundi salus . . . 202 Sanctissima nativitas . . 190
In caelum hie ascendidit. . . . 195 Sanctorum multa corpora 193
In Dei saneto nomine 185 Sanctus iste confessor . . 223
In nomine calamitas 252 Signasti tu lumen vultus 240
In nobis sit memoria 191 Si nascitur contritio . . 255
 27]

Seite S.-ite

Si non amamus Dominum . . . 2'ti"> Tu pater rege filios . . 257

Suininus Dens diligendus . . . 264 Tu patri sis oboediens 258
Sunt tides atque Caritas .... 227 Tu primo Deum diligas 287
Sunt sancti quidem martyres . . 222 Tu qui tenes fanmlos . 258
Superbus nee tu maneas. . . . 238 Tu sanete Benedicts . . 220
Te ante tempus praepara . . . 260 Tu virgo aobis gaudium 215
Te cognoscas atque. regas . . . 256 Ut intres non sinn dignus 200
Te creavi bonitate 203 Uxores sitis subditae . 256
Tu Christi resurrectio 193 Veni tu sanete spiritus 195
Tu coneepta sancti täte . . . .211 Verax Deus Dominus . 209
Tu creata euneta creans .... 265 Viam reetam praeparemus 242
Tu Deus es sanetissimus . . . 187 Virgo mater Christi ave 213
Tu Deus nos intellegas .... 250 Virgo nobilissima. . . 214
Tu donum amor pietas .... 197 Vivens parum vetus eris 244
Tu es vere recte sanetus . . . 196 Vos abbatesque priores 224
Tu medela sanitatis 209 Vos servi atque famuli 258

-•e= — —o»
(<eo
Pierer sehe Hofbuchdruekerei Stephan Geibel & Co. in Altenbur;
t *
 300
I
5*

THE INSTTTUrE OF MEWAEVAL STUOIES

69 QUEEN'S PARK CRESC~NT
TORONTO - 5, CANA.A
 ^s
**\i / ^
**~

j r f . w « .

r/ t. t
% r ' + '- ^ V» '
*v

>& A
V
•

^ A&l^ '
?W

%; ^- .,.
»- V
,

,**

-**- « >V f: