Sie sind auf Seite 1von 104

Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.

Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuestLLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Flrenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
,

DISSERTATIO

ARTE COMBI-
NATORIA,
Jn qua
fundamcntis Comfltcattenum ac TrAnfiofittonum
Ex Aritbnactlcas
exftruitur, & ufus ambarum per uni-
Do(5irina novis pracceptis
verfum fcientiarum orbem oftenditur 3 nova etiam
Artis Mcditandi'
Seu

Logica: Inventionis Rmina


fparguntur,

fnfixa eH Sjneffis totm rradatWf & addttamenti U(9


Dcmonftratio
EXISTENTI/E DEI,
adMathcmaticam certitudi*
nem exadaj^

gottfredcTgiiilielmo
LEIBNiiZIO Lipsenfi,
Phil. Magift. & ]. U. Baccal.
, ,
r- '
n^
i>l..»

L l V S l

Apud]oh. Simon. Fickiumet Joh.


Polycarp. Seuroldum
in VUtcA l^icolaea >

Literis Sporelianis,
M. DC. LXVh
r I R o
SUMMO, MAGNIFICO, MAXIME
REVERENDO
DNO

MARTINO GEIERO, Do^. Scrcniffimi Ele<ftoris Saxonisc Suprcmo


S Stx. Theol.
Concionatori Aulico, Supremi Drefdenfis Confiftorii
*

Affeffori, & ConfiliarioEccleriaftico,


Thcologo IncQmparabili :

&
Suo fvcro,pr£ter fufceftionU benefuiuM, Fatreno
Mecmatt ntaxU
mo', rdtt^nem ftudiorum fuorum conjiare 'uolmt

AUTOR^

/
Synopfis Dlflrcrtationis
De
ARTE COMBINATORIA.
'
EdesDoarinaeiftius Arithmetica. Hujus orig«.
^Complexiones aute funt ArithmeticK pur«,fitu$
t^igurataf» Definittones novorum tcrminorum^
Qaid a.iis debeamus,
,
Problemal. dato nu-
[mero5ccxponentc Complexiones & in fpe-
' cic Combinationes in venire. Probl. 11. da-
tonumerocomplexiones (implicitcr inveni-

re« Horumurus^iOindivifionisinvcniendisfpeciebus: v.
m andati, Elemcntorum, Numeri,^ilcgiftrorum Organi Mufici,
ModorumSyllogifiTii categorici, qui in univerfura luntfiz. ju-
xtaHorpinianum,utiles88 juxtanos, Novi Modi figurarum
ex Hofpiniano: Barbari, Cclaro, Cefaro, C ameftros & noftri y

Figurx IVtac Galenicx: Fresismo, Pitabis, Celanto , Colan-


'

to. Sturmii modinoviextcrminisinfinitis, Daropti, Dc-


monftratio Converfionum. De Complicationibus Figura-
rum in Geometria, congruis, hiantibus, texturis. Ars cafus for-
mandiinjurisprudentia. Tneologia autcm quafi fpecies cft
]urisprudenti«, de jure ncmpe Publico in Republica E I fu- D
per homine.s.(2.)ininveniendis datarum fpccierum generibus
fubalternis,de modo probandi fufficicntiam datae divifionis.
(j.)llfus in inveniendis propofitionibus dc argumcntis. Dc
arteCombinatoria LuUii, AthanafiiKirch eri , noftra , de qua
fcquentia : Duae funt copulaein piopofitionibus ; Ke^uerx , &
No», feu+& — Diformandis pr^edicamcntis artis Conina-
toriae, Invcnire: dato definito vel tcrmino; dcfinitiones , vel
terminos «quipollentes Dato fubjcdo prxdicatain pro-
:

pofitione U A. item P A,item N. Numerum. Claflium , Nume-


rum Terminorum in Claflib^.is Dato capite complexiones:
:

dato prardicato fabjeaa in Propofitionc U A ? P A, &


N. Da-
tisduobus terminisinpropofitioncneccftaria U A& UN
ar-
crum cntafeu mcdiosterminos invcnire. DcLocisTopicis,feii
modo eScicndi & probandi piopofitioncs contingentes.Spe-
cimeu mirabile Praedicamcntorum artis conznatoriac ex Geo-
mctria. Porifma dc Scriptura Univerfali cuicunc^ lcgcnti cujus-
cunq;Ungu» pcritoiiitelligibili.Dni dcBreiffac fpecimen artis
con-
«Sinkforiai ftii fheditadl m
re belllca,cujp beneficio omnia co-
fiderationcdigna Imperatori in mentc veniant» DcUfurotaru
concentricaruChartacearuin?'Ct hac. Ser^ehac artcconftru-
aafineclavibusaperiend«5iSid'^'©'^l%
ProbUm, DatonumcroClafljian^rcrumin fmgulis, com-
plexionesclafliuminvenire.Diviiionem indivilioneniduccre,
dc vulgari Confcicnriae divifione. Numerus fcdarumde fumo
Bono c Varroncapud Auguftintim. EjusExamcn» Indato
gradu Conratigvinitatisnumerus(r.)cognationum >ixta /. t.&
3. D. deGr^d, &
Aff, {2.)
perfonarum juxta /. 10, D. ^od, (ingu-
lari artificio inventus. Probl IV,
Dato numero rcrum varia-
tionesordinis invenire. Utihofpitum inmcnfa 6, Drexelio^y.
Harsdoffero, u. Henifchio. Verfus Protei> v. g. Bauhufii Lan- ,

fii, Ebelii, Riccioli, Harsdorffcri. Variitioncs literarum Al-\


phabeti,comparatarum AtomisiTeflcra^Grammatica?. ProbU
Datonumcrorerum variationemvicinitatisinvenire. Loc^
honoratiflimusin rotundo, Circulus Syllogifticus. ProbL V'L
Dato numerorerum variandaru, quaru aliqua vel aliqu^ repe-

rtunturvvariationem ordinis invenire. Hexametrorum fpccics


7^. Hcxametriz<^.quorum fequens anteccdentcm litera ex-
cedit Publilii Porphyrii Optatiani; quis ille. Diphtongi ^ Scri-
ptura.Probl.VU.Rcperiredatocapite variationcs.Probl. VIII.
Variationesaltcridato capiti communes .IX.Capitavariatio-
nes communes habentia, X. Capita variationrm utilium &: in-
utiliLim.Probl.XI.Variationesinutiles. XII. Utilcs, Optatiani
Proteusverfus.(Virgilii Cafualis)]. C.Scaligcri (VifgiliiCa-
fualis)Bauhurii(OvidiiCafualis.) Kleppifii ( praxis compu-
tandi Variationes inutiles & utiles) Caroli a ©clbf^cm/Reimc*
ri.C L. Daumii 4, quoru ultimi ckio plufquam Protci,
Additamentum Dcmonllratio Exiften-
:

tir DEL
PEMO N5TR^TIO
EXISTENTI^ DEI.
Vrdcognitd :

Definitio Deus eftSubftantia


incorporca infinitx virtutis.
I. i:

2! def. 2. Subjlanuam aute voco, quicquid movct aut movctur.


def.i Vntm iniimtae^i VotcntiapmifMu mo^vcndi infinitum.
^ ^
j A Virtus
Vlrtus emm idem eft qiicd potentia principaHs , hlnc dicr-
iBUs Caufab fecundas^Gpcrari in ^jirtute pntnx,
4. Poiblatum, LUeatquQtiun^resfimtdfumere^&tartquamutiu
tdfttum fupponere. Siquis pracfraAiis hocneget ,oftendo^
Gonceptusf ^rfiww eft,ut fmt Entia plura , de quibus omni-
intelligi potcft.qiioniam fempcr omnes nomiiu-
bus fi quid
revclincommodumvelimpoffibileeft, excogitatur anum
nomen, quod in ratiocinationem pro omnibus partibus ad-
hibitum^compendiifermoniscaufa, appellaturTofwiw.Cumcp
datis quotcunq3 rebus, ctiam infinitis, intclligi poffit, quod
de omnibus vcrum cftj quia omnes particulatim cnumerare
infinitodemum temporc/^^yj/i/^i/^eft, liccbitunum nomenin
rationesponcrelocoomnium: quod ipfum erit Totum.
5. Axioma 1. Siquidmovetur,datur aliudmovens,
Ax. z.Omnecorpusmovensmovetur,
7. Ax, 9. Motis omnibus partibus movetur totum.
8. Ax. 4. Cujuscunquc corporis infinitac funt partes;feu ut vul-
gb loquuntur, Continuum eftdivifibilc in infinitum^
Obfcrvatio, Aliquod corpus movctur,

(i.)Corpi!sAmoveturp^r/>r<€f^^.^.(2.)E.datur aluid movcspfr/.


(^.)& vcl iii corporeu,[4.]qaod infinita? virtntiB cft^ffr^.Cf.lquia
A ab eo motum habet infinitas partcs fer /.)[<^.]&Subftantia per
-2. [7.]E,Deus per /. q. c.d. [8,] velCorp^>Ci?.]quod dicampB.^io]

idipfumct movctur/>fr^. [ii.]5:recurret quod de corpore A dc-


monftravimUs^Tz. atqueitavel aliquando dabitur incorporeu
inovcnS;[i2.]nepeutinAoftedim^abg>t9./..'f^/7.E>£Usq,e.d.[ij.]
vclinomucinfinitum cxiftent corpora continue femoventia
ea omnia fimul , vclut unum totu h'ceat appellare C.fer^,
[i 4. ]

[1 5.]Cuinquc hujus omnes partcs.moveantur ^cr exB, i.(i6.)mo-


vebitur ipfum r^. ri7.]ab alio f w. [i8.]incorporco,quia(omnia
corpora in infinitum retro, jam comprehendimus in C. fer ex,d^
autcm requirimus aliud a C. fei 6%9. '7- ) [iP-] infinitae
14. liios
virfutis ( fer quia quod ab eo movetur , ncmpe C. cft infini-
tU(n/frlx,9. 'i^^i^-, )[zo,]Subftantia fer 2, [zi.] Ergo EO D
ftri^ D4r/<r igitur Dew, Q. E, D.
CUM
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
CUM DEOI
'
>aphyfica,utainirime oidiar, agit tum de r.
ate,tiimde EntisaftedionibiiS ut autcm-.
:

orporis naturalis aftcdionesnon funtcorpo-


o ita Entis afFediones non funt Eutia. hi\
.utem Eutis affcdio ( feuModiis,) alia abfo-
. >-iucaqu2dicitur QujlitMy aliarefpediva^cac^
ad partem fuam,(i hsb^^t^Quanthar, vcl
vel rci
rei ad aliam rcm , fnpponendo
Relatii^ etfi accuratius loqiicndo

pai tcm quali a toto divcriam ctiam qiiantitas rci ad partcm rc"
l3:io cft M:in'f::r^um iginir nequeQualitatcm nrqiie Quan-
tmtf m nequc Rclationcm Entia tlfe Earum vcib trac^tatio-
:

ncLTi ir. adl.i (ignat,ad M. taphy ficam pertinere. Porro omnis


Rtlatio aat eO: Umc aut Convenienria. In unione autem Rcs in-
tcr qr.as hxc rclatio ctl dicuntur purtes fumtx cum unione, T(?-
^

tum, Hoc coiitingit quotiesplora fimul taiiqiiam Unum fup-


p- >nimus. Unum aatcni cffe intcliigitur quicqrid uno aiiu in-
tcilcdus,C fimul^cogitamus, n/.g, qacmadmodum numecum
aliqii«"m quaiUumlibct magnum G pcC/^^ q: adam i^gitatione
,

fimul apprehcndim-is, cyphras ncmpe iu charta lcgcndocui


exp icatcintuendonc Mathiifalae q-.-idem aetas fuffc(^tura fit_>..
Abih aaum autem r\b uno cil i;«if*f ipfuniqj totum abilra<5tum
,

uuit:itibus , feu totalitas dicitur isumerm. Quantita^ igitur


ex
cl\ N.jmerus
partinm* Hinc manifcftum in reipfa Quantita-
tem & N'jmerum coinciderc. Illam tamen inf crdum quafi ex-

trinfecc , rclationc feuRatione adaliud, in fubfidium nempc^


quamdiu numerus parcium cognitus non eit exponi. ,
Et harc
ori^^oefl: in^Tcniofif Analytica:
Speciofx,quamexcoluit inpri-
mib^c^rfr/ittt^poacaiu prarcepracollcgcrcFr.:Mc. S(h9trenUis,&
S,r4m'm BArtholtfHtt.hic elmerifuMathifetsmvpfalu.utyoQ^t^.
^
B Eft
2, PKOCCMIim,
Eft mltiir Analyfis doarina dc Rationibiis&Proporfionibii?i
feu Qivantitate non Expofua i^rifib^wt^r/V^ 4^- Quaniitate ex*
*,

pofita, feu Numeris talsb autem Scholaftici credidere Nume-


;

rum ex fola divifione continui oriri nec ad incorporea applica-


ri pofTc. Eft enim numerus quafi figura quardam incorporca
ortaexllnione Entium quorumcnnque, v. g» DEI, Angeli, Ho-
minis, Motus , qui fimul funt Quatuor, C.iim igitur Numerus
7.
fit quiddam Uni verfalisfimum merico ad Mctaphyficam perti-
net. Si Motaphyficam accipias pro doarina eorum
quso-
'

mni entium gcneri funt communia. Mathcfis enim ,


(ut nunc
nomen illud accipicuv) accuratc loquendo non eft una difcipli-
na, fcd ex variis difciplinis deccrptac particulaequantitate fub*
je^fliinunaquaq^trav^antes, quar inunu propter cognationem
mcrito coaUierunt. Na uti Arithmetica atq^ Anayfis agunt de
Quantitatc Entium ita Geometria de Quantitate corporu,aut
*,

fpatiiquod corporibus coextenfum cft. Politica verb difcipli-


nariiin profcflloncs divifionem,qu3e commoditatem doccndi
potius, quam ordinem naturac fecuta eft, abfit ut con vellamus.
|. Cseterum To tum fpfum (& ita Numerus vel Totalitas) difeerpi
in partes tanquam minora tota poteft , id fundamentum ell
Complex!onumydair\modo intdligas dari in ipfis diverfis mino-
ribustotispartcscommunes,v.g. Totum fit A.B.C. erunt mi*
noraTota^partcs illius, AB. BC. AC
Et ipfa minimarurii
:

partium,feu pro minimis fuppofitarum (nempe Unitatum)di-


fpofitiojnter fc & cum toto, qu« appellatur fit5>,poteft variarf.
A Ita oriunturdno Vuriatlonum ^cncrs. ComfUxlonuStcShus^ Et
tJmCowf/fxiatumjifMiadMctaphyficampertinet, nempead
*

dodlrinamdeToto&partibuSjfiin fcfpeacntur: Si vero in*


tueamur VmabUttatem , id cft Quantitatcm variationis, ad nu-
meros & Arithmeticam deveniendum eft^ Complexionis
autem doftrinam magis ad Arithmeticam puram, fitus adfi-
guratam pertinere credidcrim. fic enimunitatcs h*neam effi*
cere intelHguntur. Q^anquam hic obiter notare volo^unita-
aut altcrius line^ h*-
tes vel per modum linex refta: vcl circuU
nea-

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
dirponJ
Deatufrivein fe redeuntiimi aut figuram claudentium
poffe, priori iiiodo in fitu abroluto feu partium cum toto ,
Ordi-

ne poaeriori in fieu relato feupartium ad partes, Vumtate^


\

qujsquomododiftcrantinfradiccmusdef. 4.&r. Hxcproce-


ledcs fit,
mii loco fufB^iant, ut qua in difciplina materia hujus
fiatmanifeftum. ^
DEFINITIONES.
VartatiohX eft mutatio relationis. Mutatio enim alia fub"
'
quantitatisaliaqualitatis mu"
alia nihil in re
ftanti<E eft alia
)

tat , fed folum rcfpcaum , fitum , conjundionem cum aho


aliquo. , ,

i^^y/4t^i//f4^eft ipfaquantitas ommumVanationum. Tcr-


minienimpotentiarum abftrado fumti quantitatem ca-
in

rum denotant , ita enim in Mechanicis frequcnter loquun-


tur potcntiasmachinarumduarum duplas effe invicem.
3.
eftlocalitaspartiam. , i-
relatus ille partium cum toto,hic
4, Situs eft vel abfolutus vel :

partium ad partes, In iUo fpe^atur


numerus locorum 5a
diftantia ab initio& fine ,
inhocnequeinitiumncquehnis
intelligitur/ed fpeaatur tantum diftantia partis a data par-
te, Hinc illc exprimitur linca aut lineis figuram non clau-
dcntibus ncquc in fe redeuntibus, & optimc linea
rcda hic ;

linca aut hneis figuram claudentibus. & optime circulo. In ^

illo prioritatis ^ poftcrioritatis


ratio habctur maxima, iru

hoc nulla. Illum igitur Optimc Ordvwn dixcris ;


r Honc w\n\tMemy\\\\xx^ difpofitioncm ,hunc compofitio-
Ig^ti^^ ratione ordinis differunt fitus fequentes:
nem.
b
abcd bcda. cdab. dabc. AtinVicinitatenul-n
unus fitus effc intelligitur, hic nempe t
la variatio fcd
:

Undefcftivi^fiiTi^^Taubmannus^cCiDccan^Facultatis A

philofcphic.^ertct,diciturWiteberg3einpublicoprog^^^^
Masifteru urculan difpofitione
mate feriem candidatorum
mtclligerent, quis fuillun^
complcxus, ne avidaeaores
*
locumtencrct,
4 PROCCMIIIM»
Variabilit^tem ordiiiis iiHclli-j^cmiis fcre , quando poncmus
Varuttones v.xr^'^oyluj v. g. Kr/;IK fojfuntiranfpoM]n:idu2^,
7. Variabilitarcm compkxionis dicimus Cew;>/f«rm/, v»g,
ReslV, titodi^ diverfis invhemcotfjungipc[funt,
ig, Namcrnm reriiin variandarum diccmus iimpliciter , N«»;r^
rum^l^.1V.iniafupr^p'}fr9.
Ow^/rA79,cilUnLO !V;>r, risTotiusin majori, Uti in procQ»
I
mio declaravimu
10. Ut autemccrtaCoin]u;xi(^dctcrminctur,majustotamdivi-
dendumeain partesxqualcs rappofitasutminimas^ (ideft
quxnunc quidcm non ultcriusd vidantur) exquibus com-
poiiituriv quatum vanatione variatur Complcxio fcuTo-
tum minus ; quiaigitur totum ipfiim minus, majus minusve
eft, prout plures partes una vice ingrediuntur ; numeriim

fimulacfcmcl conjungcndirum partium^fcuunitatum^di-


cciDUS Ixfoncnterft^ cxcmplo progresfionis gcomctricne, v. g.

fit totum A B C t>. Si Tota minora debent cx


coiiftare
partibus, v.g, AB. AC. AD. B C. BD.CD. cxponens
fm cxtribus, v, g. ABC. ABD. ACD. BCD, cx-
crit 2.
poncns erit 3.
11. Dato ExponcnteCompIexioncs ita fcribemus: fi cxpo-

nens eH: 2. Owi2f;.in^«t7/j( combinationem ;) fi 3»C#/Ji«j-


f (contcrnationcm) fi ^.Con^nattonem, &c.
II, CothpUxiones ftmpHct t er Cunt omncs complex onesomnium,
Exponentium computatx , v.g.15. ( de 4. Nuinero) qusc
fomponnnturex^ (Unione)^.(com2natione) ^.(con^na-
tione.) i.(con4nationc.)
13. Variati» utilU (inHtUit,) eft qu9c propter materiam fubje-
d:amlocamhaberc nonpotelt; v.g. 4. Elementa com-
2nari poflunt m^tfji fcd duc cominationcs funt inutilcs,
nempe qiibiiscohtrariajlgnis^aqua j aer, terracomznan-
tur.
14. clasfu rerum cft Totum minus, conftans cx rebus convcnx-
cntibas in certo tcrtio, tanqnam partibus fic tamen ut re- •,

liquar clafios contiaeant res contrad.ftiw^as, v. g, infraj


probl.
PRO M IU f
probL ubideckffibuiopinionuincirca fummumBonum
ex B.Auguftino agemus*
15, Cifut VdYutunu eft pofitio
certirum p«rtiunr,Fom^ ir^ru-
thnu^ omnium; qux in pluribus variationibus obtinct v, infr,

probl.7,
16. Varuthnes cmmunes fimt In quibus plura capita concur-
runt, v.infr. probl. 8.&5). ^ ... •

cft aeq'ac dato loco ponibilis falvo ca-


17, Krj hm^gff*'*
pite. hionad\c4 autcni qux non habet homogeneam. v»
probl.T*
18. Crff wultiflhabiU dicitur^ cujus partes paflunt variari.
ip, nesrepmta cft quK in cadcm va.iatione fzpiusponitur v,
probl.<;.

20. Signo t defignamus additioncm, fubtraftioncm, ^ muU


tiplicationcm, u divifionem,f.facit,fcufunnmam, arqua* ::j

litatcm. Inprioribus duobus& ultimo ccnvcnimus cum


Cartefio, Algcbraiftis.aliisque : Alia figna habetlfaacus
Barrovvius^in fua cditione EuclidisjCantabrig.gvO; anno
1 <
f

Problcmata-
TRlafuntqua!fpe<Etari dcbcnt: Troblmata^ Jhcoretmta^
ufus in fingulis problcmatis ufum adjecimus
] ficubi •,

perx prctium vidcbatur^ &theoremata. PrcblcmatMm


autem quibusdam rationcm folutionis addidimus. Ex iis par-
tein porterioremprimi, fecnndum qaartum aliisdcbemus,
reliquaipfieruimus. Quis illa piimus dctexerit ignoranius.
Schvventerus Delic. l.i Sed:. i, ji. apud Hicronymuro--
prop.
Cardanum; johannem Buteonem, &: NicolaumTartakam ex-
taredicit.'lnCardani,tamen pra6iica Arithmeticaquxpro-
diitMediolaniannoi^^^.ni^ii rcperimus. Inprimis dilucidc,
quicquid dudum habctur, propofuit Chriftoph. Clavius in_!>
Com. fiprajoh.deSacioBofc.Sphaer. cdit.Romsc forma^ta
annoiy8;.pag,3^.fcqq.
B 3 PLobl.
;

Probl. I.

Probl I.
DATO NUMBRO ET EXPONENTE COM-
PLEXIONBS INVENIRE.
COlutionisduoruntmodi, unus de omuibus Complcxiotu.
de Comznationibus folum iHe quidcm eft ge. ••

»3bus, alter
neralior,Mc vcropauciora requirit data,
nempc numerum
prsfupponat mvcntas
foliim&exponentem; cumille etiam
Gen=raiiorcm modum nos de-
, complexioncs antccedcntes.
Solutio iUius tahs eft; ad-
texTmulfpecialis eft vulgatus.
"
d^Zr cx|onentis antecedent.s & dati de nu-
^omplexiones
" eruntcomplexionesqnslita!
meroan^ecedenti, produdum
datus j.addantur de nu-
V 2 cftonumerusdatus4,exponens
3. & conjnatio i.
(g.ti.
, mcro antecedente ? comznationes
critquifitum. Sed cum prerequiran-
f 4 produw^lum
) 4.
tabula
tJircomplexiones numeri antecedentis,ccnftraendaeft
dextrorfum contiuetN«.
S 1n qua linea fuprcma aftniftri inclufive, fatis cmm efTc diixi-
p,(ros , i o usque ad n.
utrimque
quam facile cft continuare Iniea cx-
mushuc usque progrcdi, :

tremafiniftraafummodeorfum continet ExpDnmesio.adit.


fum continct Cimflntms fimjlt-
linca infima a fmiftradextror
Rcliqu3EinterhasUnercontinentComplexiones dato
cker
direSe refpondet, kexfonente qmc
. ««m.Voquifibiin vertice
resione finiftra. Ratio folutionU , & fundamentum Tabulsc pa-
dcmonftravcrimus Cotnfltxton(sdmnmnen<f exjo-
tcbit, fi ,

fncedentt exponeim,
nentU ex fatmn* comflextonum 4e nutnero
oriri
«a-
Sit enim numerus datus 5, expo?f
&
^ pr^cedentU d.tti.
habet con;na loncs 4,
tusV Erit numerus anteccdens +. is
naoct o-
cerTabulam comznationes 6. ]3m numcms
in totoemm & pars con-
S es conjnatronesquasprxccdens
rrur)nempe4-&%riereatotquotpr.ce^^^^^
cxce(at 4. addita nn
^nationes (nova cnim res quanumerusf
.

"

gjHscimLtionibushajlfacittotidemnovascon^nationes

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Probi. I. T
Majoris lucis caufa appofuimus Tabnlam ubi Hnels trans-

vcrfis diftinximus Consnationem de & de 4. & de 5. Sic

tameii ut con^nationcs priores fint fequcnti


communes > 5c
per confequens tota tabula fit con^nationum numcri f ut^ .

effet qua? con^nationes numeri fcq.ientis


ex
manifcftum
tricomznatiouibusantecedcntisaddito (ini^ulisnovohorpitc
J^oriretitur, line^
deorfumtcndente combinationes anovo
Chofpitc diftinximus.
w
H
rn
Tab.^^.

6 7 n ^ u ^ mio e 11 r iz t

if 21 28 4f f5
56 84 12.0 I6f 2ZO
iz^ zi® JB^
4^1
4^i 5>^4

II cu
I 12 s
O I o

^ 1 o T. ^ 7- IZ7, iff. 511* 1025. Z047. 40^5*

^^g-i^-B^-^^^^iS.iJ-^.fii-io^^^^Q^g^^o^^^.
t jT. 2.

Complexiones fimpHciter*
(fcu fumma Complcxionum dato
cxponentc)additaunitate, qujE comcidunt cumtcrmi-
progresfionis geometricx
nis
dupk.t
Tab. 3,
:

PROBL. I.

Tab. % A<ljicicai hic ihtortmita qiiomfirt- ro^ex


is

^ ^ ab
9. i^^ratabwilas avinifeftamclt^racPnriex ta-
g ^ bularhiiidamcnto: i. fi Exponcnseftina-
^

*S ^ ac'd 30rNumero,Comt>lexioefto. z.fixqaa-


S
Isibc ^ Us.eaefti. fi E^poncns cftNumcro^u-

^abc—
l

nitate minor, complexio & Namerus funt_^


^ 5 4 .^^ ^^^ Gcncralitcr Exponcntes Juo
:

^ ^j ^ numcrus bifccari poteft, feu qui fibi


S
o v> '1^^^^
7 ad e I invicemcomplemento funtad numeriinn_.
1 casdemdcillonumerohabent complexio-
•I^
g
i

? ^ ncs. Nam cum in minimis cxponcntibus


lo cd c ^ i.^2.in;quosbifccaturmunerus id vc-

rum fitquaficafn.pertab. s vcrocxtcri cx eonim additio-


ne oriantur per folut* proU.i» fiafqualibus(j &5.)addasx-
qaalia (fupcriiis i. & infcrius ) produda erunt xqnalia ( ^ t
r-

fi niimc*
f.4. 4.)& idcmeveniet in cxteris ncccfTitate.
mcdio duat complexiones r»bi ptoxinix
rus cft impar dantur in
seqiiales fin par,id non evenit.
i
Nam numcrus impar bifeca-
ri poteft in duos c xpon^ntcs proxiraos unitate diftantes ; v. g.
i. t z. f.j. par vcrb non potctK Sed proximi in quos bifecari
parpotellfjntiidem quiaigiturindaoscxponentes imparnu-
mcrus bifec^ripotelhhincdiias habct CompV.xioncs dquaUs
per th.4. q iiailUunitiitediftant,prox7W4y. 6. Complcxioncs
crefcunt usqucadcxponentemnumcro ipfi dimidium
autdnos
d^midiosproximos,indeitcrum dccrefcunt. 7. Omnes numc-
ri primi metiuntur fuas
complcxioncs favtuuUYi (fcu doto cx-
ponentc) OmiKsComplexiones (impliciter/funt numcri

impares.

Rcftat hujus Problcmati^ altera pars qiufi fpecialis


venire. S olutio du-.
dato mimero f A) comznationes (B) in :

inproximeminorenv faaiclimid;u n erit quz-


c iturnumcruc
A ^ A M B. Bfto v.g.Nimerus 6. ^ 5.
fitum, I.

f.,0
'>^' i f. Ratio Solutionis gfto Tab. ui qua cnumeran-
K. :

^ '
^
tur
Probl, I,
^ 9
Tab, 3/ tiir VI. rerum: abcdef comznationcs
ab ac ad ae af poflibiles,prima autem res a dufta pen-F
bc bd be bf comznationes V.nempe i-
caetcras facit

. cd ce cf pfo numero unitateminores fecundab ;

. . . de df per carteras duAa tantum IV. no enim ia


.... ef antecedcrttem a duci poteft rediret
prior cominatio ba vel
eniiii
ab (hasc cniiTLi
in negotio combinationis nibil ditferunt )
ergo folum infe-
-quentesqLi«^"ui^^l^i^i"^^^^^^^^^^^^^^ infequentes duda facit
III. quarta d, facit Il.qainta c. cum
ultima f. facit f. funt igitur
comznationcs 5, 4. 1. 1. 1- f if ita patet numerum

com zna-
tionum componi ex terminis progresfionis arithmeticae, cujus
differentia i. , numeratisab i. ad numerum numcro reruni-*
:

proximum, inclufivc five cx omnibus numcris Numero rcrum


;

minoribusfunul additis, Sedquiauti vulgo doccnt Arithmc-


tici, tales numeri hoc compendio adduntur,ut maxuTius nume-

rusducatar inproximemajorem) fadi dimidiusfitquacfitus


vero proximc major h.l. eft ipfe Namerus rerum igitur perin- ,

deeftacfidicas: Numerumrcrumduccndum inproximcmi-


iiorem, fa^li dimidium fore quxfitum.

Probl. II.

DATO NUMERO COMPLEXIONES SIM-


PLICITER INVENIRE.
DAtusNumerus quaeratur inter Exponentes progresfionjs
Geometricje duplae, numerus feu ternnnus progresfionis
ei c regione refpondcns dcmtaUnitate erit qtufitum.
R^-
feu to i^^oU difficile eft vel conciperc, vel fi conccperis
ttonem,
explicare. ro 'oU
ex tabula S manifeftum eft. Seniper enim-i
particulares fimul additx addita unitatc termi*
complexiones
num proaresfionis gcomerricx duplx conftituent , cujus expo-
nens numerus datus. Ratio tamcn , fi quis curiofius inve-
fit

fticct petcnta crit cx difceptione in Praaica Itahca ufttata,


2<xfMUn Q^^^ talis eifc debct , ut datus tcrmums pro-
'
C gres-

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Probl, II.

gresfionis geometricx difcerpatur in una plurcs*partes,quani^


rerum j quarum fem-
lunt unitates exponentis fui.id cft numeri
xqualis prima ultimar/ecunda penultimxjtertia antepc-
per fit

nultimae, &c. donec vel , fi in parem difcerptus ell numeruiru


partium exponente feu Numero rerum impari exi(lente,in me-
dioduxcorrefpondcantpartesperprobl.i. th. f. (v,g. ug,dc
7.di(ferpanturinpartes8. juxtatabulam S- 1.7» -i; ^r» zi.?-^-)
in mcdio relinqua-
vcl fi in imparem cxponcntc pari exiflente,
turunusnuUicorrefpondens (v.g. 1^6. da. difcerpanturin_»
5^- P^^tft^p-
partes^.juxtaTab.N: i.g. 28. f^. 70.
tur aliquis cx eo manitcftum cffc novum modum,eumqj abiolu-
exponente inveniendi Niimeru
tum, folvendi probl.i. feudato
complcxionum, fi nimirumope Algebra?
inveniatur difcerptio

Complexionum fimpliciter feuTermini Progr.Geom. duplae


ju»ta modttm datum. Verum non funt data fuffidentia & i- ,

dcm numerus in aliasatque aliasparteseademtamcnforma-.


difcerpipoteft. uSUS Probl. I.
^ ^
Cum omnia quae funt aut cogitari pofllint , ferc compo-
conceptualibus nc-
nantur ex partibus aut realibus aut faltem ,

certeeftquxfpeeiedifFeruntautcoditferrc, quod alias partes


habent,& hic Cowplexiomm Ufiis,vel quod alio fitu hic Di^oftttQ'

mm\ illic materix, hic form« diverfitatc cenfentur.Imo Com-


attributa invc-
plexionum opc non folum fpccies rerum, fed
niuntur. Utitatota propemodum Logicas parszwrfwf/v^ illic
terminosfimplices, hic circa complexos fundetur in»?
circa
Complcxionibus ) uno verbo & dodrina divtfiotmm 5c dodrina
fYopofitiontwu Ut taccam quantopere partem logices Analy-
ticam.feuludiciidiligenti dcModis fyllogifticis fcrutatione^
triplcx ufus
Exemplo 6^ illuftrare fperemus. In divifionibns
cftComplexionum,i.datofundamento unius divifioms inve-
2. datis pluribus divifionibus
de eodem
niendi fpeciesejus,
divifionibus mixtas,
Genere! inveniendi fpecics ex diverfis
i.datisfpccicbus inve.
quodtamenfcrvabimusproblemati^
niendi -enera fubalterna, Exempla per totam philofophiam
decfleoltendem^s apud
imonecjurisprudentir
diifufa funt,
,

Medlcbs verb omnls varietas medicamcnforumcompofito-


rum ex variorum Ingrcdicntium mixtione
<pxp/j.aL}co7toi»Uyi

oritur *,
at in eligendis
mixtionibus utilibus fummo opus ]udi-
cio eft.
excmpla dabimus Spccierum hac ra-
Primum igitur

tioneinveniendarum: I. apud]Ctos L2.D.Uandath& fr. iz

7 ^/fM4«^/4roha:cdivifioproponitur:
M AHdatum contrahmiY

€ mandantis gratia, mandantis & mandatarii , tcrtii


mo ^ is •

inandantisa^ftrtii, mandatarii & tertii. Sufficicntiam divi-

fic Fundamentum cjns cft finis feu


vcnabimur : q>..
fionis huius
cujus gratia contrahitur, ea cft triplex
mandans man- :
oerfona
datarius & tertius. Rerum autem trium complcxiones funt 7:
Inionestres cum folius i.maudantis, 2. mandatarih ^ tertti gra-
:

Commationes totidem 4- Mandantti&


tia contrahitur.
:

MandantU&Tertii, 6. Uandatarii &lertii %xZj


UandatarVu
tia. Con^natio una,ncmpe 7. ^mandantti& mandatarn&
tertii fimul gratia. Hic ]Cti Inionem illam, in qua contrahi-
rejiciunt vcUit inutilcm, quia fit^
tur cratia mandataiii folum,
remanent igitur Ipecics^.
confilium potius quam mandatum
con^natione,ne(cio.^ H. ble-ij
fedcurf. reliqnerint,omiaa
mentorum numerum, feu corporis fimplicis mutabilis fpccies

Ariftotelcs libr. 1. de Gen. cum Ocello Lucano Py thagorico


fupponit,
deducit cxnumcroQnalitatum primarum,quas efte

tanquam Fundamento, his tamen legibus, ut /. quodhbet com-


ponatur cx duabus qualitatibus & ncque pluribusneque
pau-

ci6ribus,hinc manifeftum eftlniones, con^nationes & con^-


nationcmeffeabjiclendas, folas, comznationesrctinendas,
2, ut nunquamin unacomznationem
veniant-.
qux funt 6.
contraviae,hinc itcrum dua? comznationes fiunt inu-
oualitates
inter prinj^ hisqualitates dantur du^ contrarieta-
tiles; quia
commationes 4,qui eft numerus Ekmcn-
tes i^itur remanent
torum ApnofuimusSchema, {'vxdc^ag^.nam titulo traaatHs pro-
p.imis Q^aliu
.imam) ,SUrigo Ekmentorum.cx
Porrouticx his lUa Anftoteks ,
ita ex
knterdemonftratur.
ilHs4temperament3Gaknus,horumq5varias mixtioncs mc^
quibusommbus jamfupcrionfeculo
dicipofterioreselicuare:

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
1% PROBL. ll.
feoppofLnt Claud, Campenfuis Animadvcrf. natural. iti Arift^
& Ciaicn. adjv;^, Aph. Hippocr, ed. g. Lugdimi
adCom.cj. in
aniio 157^. ill. NamerMComimmiur ab Arithmeticis diftin-

gaitnr ia Sumcrum finttc diCiam i\t frAilum , ut ^ Surdum ut


J
KaJ. id eil: iiUinerLJm qui in fe ductus efiicit 5, qualis in rerum
natara noa eft, fcd analogia iutcUigitur» & dmiminatum ^qixcrn
alii vocantfiguratum, ^v. g. quadratum, cubicum,proriicum»

Ex horum com.nixtione cfficit Hier. Cardanus^^ra^ft. Arith^


c fpcciesmixtas II. Sunt igitur in liuiverfum Goinplexio^
nes if. nemp* luiones 4. quas diximus ,comznatioucs 6. Nm-
:

merus & bractAs g. J aut


, v. , ij, mntsrui & Surd-if v.
g. 7, R. ^ >

& Denomin^tm v. g.
i^'4;ner(ts cub. de A„ [ructm & Surdm | tR
fruttiu & DenominAtus g. v. * ^ cub. de K.Surdm Denominatusj &
V. g. cub. de 7. Con^uaciones 4. Isumerm tra^iu> &
Surdui^Su^ &
mcriu & fra^u &
Dcnominatus , Niimcriu^ Surdus &
DencminAtuSy &
fract'is & Surdiis & Denominatiis. 1. ^umttm & Fr4-
Con+nado
ctm dr surdas & Denominatus . Numerus, commo-
Loco vocis :

; diLis fibftituetur vox ;* hiteger. Jam 4. 6. 4 1 1. f. 15. IV.


y?rtf/«Gcrmanice<iu gti^ diciturin Organis l^ncunaticisanfu-
laquxdamcujusapertura variatiir fonus non quidem in fe me-
lodizaut eievatiouis intuitu fed ratione canalis. ut modotre-
\

mebundus modo fibilans>&:c» efficiatur. Taha recentiorum


induftria detcda funt ultra ^o. Sunto igirur in organo aliquo
tantam 12. limplicia.,ajo forc in univerfum quafi 4opf .tot eniim
fLint 12. rerum Complexioncs fimplicitcr pertab. S. erandis
organillis, dum modo plura modo pauciora modo, h^c mo-
,
\

do, hrc modo illa, fimiil aperit, variandi matcria. V.Th.Hob^


bcs Elem^-"nt. dcCorporc p.I. c.f. Rcsquarum danturTcrmi-
niinpropofitioncm ingredientcs, feu fi^j ftylo, Nominataj,
q iorumdantur nomina;dividitinC(?r;>^)r*i ( id eft fubftantias,
ipfi enim omuis fubftantia corpns ) Accidentia , Phantasmata^ &
IJmina Et fic nomiua eflc ycl Corporum, v.g. Homo , vel Ac»
die»f/«w/, v g.omniaabftraLta, rationalitas jmotiis ; vel Vhan'
U4matHm> quo rcfcrt fpatium, Tcmpus.omnes C^alitatcs fenfi-
biles6cc. vel i^Qmimm, quo refcrt fegundasiintentiones, Htc
cum Intcr fe fexies comznePtir, totidem oruintur genera pro-
pofitionuni, & additis iis ubi termini homogcnei conunantur
(corpusqiic attiibuiturcorpt^i.accidensaccidenti^phantafma
phantalmati, notio fecunda notioni fccundx, ) nempe 4, cxur-
gunt 10. Ex iis folos tcrmmoii homogcneos utiliter combina-
riarbitratiT Hobbes, Qiiod, ii ita cli:, uti certe & communis
philofophia profitetur , abilradum concretum, accidcns &
fubllanti^m^ notionem primam & fecuiidam maleinvicein
prxdicari, erit hoc ucile ad artem inventivam
pjopofitionum,
feiielc-aionemcominationum utilium ex innumeiabili rerum
farragincobiervare; dequainfra. VI, Venio ad exemplum 15

compl^^xion/m haud paulo implicatius dctcrminationcm :

Rumeri Modii.rum Syll>gifm Catcgorin, Qaa in re novas rationes


iniit ]oh. Hoipinianus Stcinanus Prof Organi Bafileenfis vir
contemplationum minimc vulgariu libtllo paucis noto , edito
in 8. Bafileae , an. if ^o. hoc titulo j^on ejje tantttm 3S, bonos ma-
:

los^^categoriii f)l(cgimimoclos,nt Artfiot, cum interprctibus docuijfe

^idctur-, (edji2. qufirum quuimpobentur s^.reluiuiomnes rejici-


antur. Incidipoftea in controveriias dialedicas ejusdem c-
ditas pollobitum autoris Bafileai 8. anno 15-7^. Ubi quae in E-
rotcmatis Dialc6:icis hbelloqae de Modis fingularia ftatucrat,
velut quadam Apologia, ex z^. problematibus conftante, tue-
tur , Promittit ibi & libcUum de invc-nicndi judicandic^ fa-

cultatibusj8c Ledioncsfuas in univerfum Organon cnm Latina


verfionc , quas ineditas arbitror fortalfc ab autore conceptas
potias, quam perfedas, Etfi autem variatione ordinis adhiberi
nccelfeefl:»qux fpedat ad probl.4. quia tamc porisfimx partes
complcxionibus debcntur, huc refcremus» Cum libri hnjus de
ModistiiUl^ primu reobrulit,anteqi aintrofpc\imus,exnoftris
traditis calcnlum fubd-jximus hoc modo Modus eft difpofitio :

feu forma fyllogismi ratione quantitatis qaalitatis fimulj

Quantitateautcm propofitio eft velllniverfaUs^vel Particula-


risvellndcfiiiitavclfingularis j nos brevitatis caufa utcmuii_,
Uteris initiaUbus :
U,P. Qiialitate vcl Affirmativa vcl
C 3 Nega-

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
Negativa , A. K Sunt autem in SjTOgismo tres propofitioncs,
i2itarrationequantitatis,Syllogismus vel eftaequalis, velinae-
qualis. .€qtulu , feu habcns propftfitiones ejusdem qulntitatis
4.modis /^yUogismustaliseft :U,U,U.2.P,P,P.i.],],].^.S,S,S.
exquib^funtutilcs t. ^r«x Inaequalis vel ex parte vcliii
&

totu £A;;.^j'rf,quando duae quaecunc^ propofitiones funt ejusde
lo
quantitatis, tcrtia diverfx.Et in tali cafu duo
genera Q^antita-
SyUogifmo,etfi unum bis repetitur id toties
tis funt in eodem
:

diverfimodc contingit, quoties rcs 4. id eft genera hxc quanti-


tatum U. P.

]. S. cfivcrfimodc funt comznabilianempe-*
quia jam hocbis repetitur,
^ mvif)l&/infingulisz. funt cafus,
^ 2. f. u. Atque
jam iUud, altero fimpUci exiftente Ergo .

in finguUs, rationeordinis, funt variationes 3. nani


itarurfus
hocU,U,P. velponiturutijam; velfic: P,U,U. velfic:
v,g.
U,P,U Ere6i2. ^ ^.f.3^^. Exquibusutilesig: 2.U(S.)U(S.)
(S) 4. U ( S) U ( S) p
S rU) 1. U (S.) S (U) U (S.) z. S (U) U (S) U
veri 4.Ul (P)](P)veirocoU,S, 4. 3(P,)U,].eP.3&S
1« f or«;« W£quMu quando
nuUa cum altcra cft ejusdem
2,0 loco U
ge-
magnitudinis & ita qucmUbet Syilogifmum ingrcdiuntur
,

nera toties aUa quoties 4. res poffjnt con^nari, nempe 4. mrtl

Triaautemrationeordinisvariantur(^.ma()(/ v.g.U,P,I, U,I,


o Ex
P P,U,1. P,i,U. I,U;|P. I,P,U. Erg0 4. f.24.
U, P ^ P, [ ] ] ; totidem Ci
quibus utilcs 12. 2: []0 ]
pro U pocnasS. 4^4. f 8^ ^ ^^^^
Addamusjam:
HPJ ] 11^3
^
^^^^^^"1 P»^^ ^ P^-
z^-t.6j^, Harfunt
nasl.2.i2.^.4-
variationis Qiantitatis foUus. Ex quibus funt utiles : 2 + 18.
C^teri cadunt perReg.r.cxpurisparticularibus,
tT2. f.
quantitato
nihilfequitar, 2. Conclufic nuUam ex prxmisfis
^b utraque vincatur,uti m Bar-
vinc it etfi tbrtaffe interdum
folum fint divcrfttates A &
21 bari Porro cum QuaUtatis dixx
opus ert & yel
N Propofitiones vero 3. Hinc repetitione vcl dufiwtlts hujus
,

quaUtatis
Modus eft StnM. id eft ejusdem
;
,

quianunquamextoto, fcd fempcr


nuUa uUerius cft variatio,
enimonines propofitiones
ex partc cft disfimiUs , Nanquam
fnnt diverfitates. Simihs fpccics funt
funt di.fimiles quia folu 2.
Pro b l. 11, if
A,N,N,KDiflimilis2:A, A,N. vcl N,N, A. dsflfimi-
a A,A,
fin^^ulaeVariantur ratione
ordinis mrt^l v.g. A, A,N. N, A,
lis

A^N A ^ toties vaiiatur Qaali-


A Er^o 2 3. f. 8.

tas. Ex quibus utiles Variationcs funt A A A, NAN. ANN.


negati vis nihil fcquitur. 2^ Concluho fc-
pcr rec. /. ex puris
detcriorcm. Sed quia modus eft
quitur partem in qualitatc
Q^aiititatis fimul, 8c ita fingulac variatio-
variatio(>.alitatis^
nesQuaiituatisrecipiuntfingulasQaalitatisj hinc(^4. ^ 8.f.

omnium Modorum utilium 6: inutilium. Ex zz


N uTK^f^i^
utiles quantitatis
repereris: duc variationcs
ciulb jsutilcs fic
inoualitatis,32.
^ de produaofubtrahcomnesmodos
id eftqui ratione Qualitatis qui-
qui cotitinentur in Frifefmo
A verb Major prop. cit l vel
acm funr N N, ratione quantitatis

P,Minor autem vel S, ^


conclufio I vel P. quales funt 8. Fri-
U
feVmo ehim etfi modus eft,per fe quodammodo fubfiftens,ta-

men eft in nulla figura,.v. infra. jam >9^^2, US, Numerum


utiliu Modoru HofpinianO; cui
quia noftra methodus ignota, a-

liter,rcdperambages proccdcndum erat. Primum igitur c.2.3.


Ariftotclicos modos^^. inveftigat ex
compUcationc U.P.],
omilfoS.&conclufioncExquibusutiles funtg. UA,UA.
Barbara vel darapti, U A, P A. in Darii & Datifi, P A, U A. in_5
Difamis, U A,U N, in Cameftrcs U H
U A. in Celarent» Cefa-
j

re, Felapton U A,•, N. inBaroco,UN,] A. in Ferio,Feftino,


]
^.Singulares
Ferifon. ]N. UA.Bocardo. Quibus additcap.
fimiles oequales S A, S A. S N, N. z.
S inaeqiules ^ium generum
fingialis inverfis, & quibuslibet vel A vcl Neg. ^ ^i^ ziiz.
Ui4,P.i4. &
t2.f.i4» ExquibusHofpinianusfolumadmittit,
Qiiia fingularcs ait particularibus flequipolle-
nonit in Darii.
Logicorum fchola q lod tamcn mox falfum
re cum communi
,

diflimilcs totidem,nem-
efte oftendemus. c.f. addit fingulares
5N,l/>!. inBocardoi
nei^ exquibusHofp. folumadmittit
addita Conclufionc quafi denuo
itcm u s SA in Fcrio. c-.^r.

fimilcsa^quales 4 ^ 2. f 8. cx qui-
incipiensenumeratmodos
in BarbarajuxtaHofpin. fimi-
UA.UA.UA,
busutilcsfoliim
extoto lua^qaalcs , dc quibus mfra vel i
lesini£qaales,funtvel
cx partc dc quibp nunc|ubi du^ propofitiones funt ejusd.quan-
titatis,tertia qusecunq; diverfac ; & tunc modo duae funt univcr-
iaks una iadcfinita,quo cafu funt modi 6. (na una vol initio vcl

medio velfine ponitur i lcinperq; aut omnes funt A,aut N. j


^
\

z.fac. ) vel contra etiam ^.pcrcap. y-f^c. u. Ex folis

prioribus 6, utiliseR U a^J in Darii Datifi. itcra &


JA.UA.JA, in Difamis, item U AyU A,J A.m Darapti , & , ut
Hofpinianus noninepte, iu Barbari. Certccum ex propofitio*
nell A fequantur da^ P. A.una convcrfa,hincoritnr modus
indircdus l^aralip', alterna fubalterna i v. Omne animal
eftfubrtantia. OmnisHomo eftanimal. E. Quidam Ho-
moertfubftantia.hincoriturifte: BArbari, Totidem^nempe,
12, funt Modi per caput S. duae U. &
una P. jungantur,vel con-
tra. & iidem funt modi utiles qui in proxima mixtione , fi pro

] fubftituas P.
Totidem, nempe /2. fiint inodi per c. 8, fi jnn-

guntur du3E II., & unaS. per c.5>.&: quia Hofpin. habet S.pro P.
putat foli^m modia utile c{fe iti Darii UA^SA^SA, v.infra* It. 11.
}S. vclSS ].
1 IP velP P]. omricsinutilesper c.io. Itcm/-^. J
omnes,ut illepataturinutilcsperc.il. Itcm/^.P P S. vel
SS P.omnesutiileputaturmutilcsperc. li. ]am ^ jz.f,

71. 1 8. fac. 80. Numerum modorum fimilinm additis varia-

tionibus Conclufionis. DiflTimiles modi funt vel xquales vel

inaequales, itquales funt ex meris vel U vel P vel ] vel S.

4genera qnac fingula variantur ratione


qioalitates fic. A. NN
ANN&c ^ma|utifupradiximusn. io. jam6 4 f. 2^. v.
2 , cap i^. utilis eft: L/
U N, li N. in Cameftres. Difrimiles in-
in«quales> ut nulla Propofitio altcri iit
scqualcs funt vcl ex toto
xqualis de quibm infra, vel ex partc^ut du^ funt ^quales una in^-
qualis,dequibusnunc. Et rcdeuntomnes variationes quanti-
tatis,dcquibusinfimilibusexc.7.8.p. 10. ir. 12. m finguhs

de feinis contrariis diximiis. modi antem hic fiunt plures quam


obvariationemqiulitatis acccdcntem. Erat igitur iii
illic

c 7'uUlvelcontra]]U,Ordoquantitatisvanatur3ma^( /
^''^ ponitnr.
quia V g Imodo initio, modo ^11^'^^^^^,^^?
QialitatistumcomplcxusYariaturi^mrf^lNNA vcl AAN.
tum
:

tum ordo ^;rttci^f/uti fupra diaum,ponciido A,vel N,initio


aut mcdio aut fine, Ergo ; <^ z« ^ f.i8. dc U 11 ]. & contra etiam
i8»de]. j,U.f.|(j.per c.i^.I» prioribus ig. utilcs funt modi UA, ;

U N, J
N
; vel loco N» N. aut S N,
J
&
funt in modo Camefiros^
U N, U A, J (P. S,) N fimilitcr in modo Ce-
uti fiipra Barbari.
laro & Cefaro & Felapton. U A, ] (P.S) N, J (P. S.) N. in Baroco
UN,J(P.S^) A,J-(P-^ON. in Ferio Feftino & Fcrifon qui ulti-
mus Umeniri^iocum non habct. ] (P. S.) H
U A, J (P.S,) N.ia
Bocardo^ Similiter U U P. vel P P U. ^6, modos habcnt, Uti-
les defignavinrius proximc pcr P, in ( ),
Shnilitcr U U S. vcl S S U

faciunt fimulmodos ^6, per c.if Modos utilesproximc figna-


.

vimusperS. JP.velPPJ faciimt fimiliter ^^. perca^. mo-


J
di omnes funt inutiles. JJS. & SSJ.&PPS,&:SSP. faciuntu»
inodosz, ^ ^ yz* perc.17. quiomncsfunt inutiles. Huc
usque diftulimus Inacquales ex toto, ubi nuUa propofitiv» in eo-
dem Syllogifmo eft ejusdem,quantitatis funt autcm vcl fimil?s,
vel disfimiles Incequales ex toto fimilcs funt : U J P. qux formt
habetmodosiz^namj. variantordincm 6.m(\\){. qualitas
rcs
autemvtriaturz. m(if;lE.<^ ^if.ii. per c.i8. wbifuntutiles
A-,J(P.s.)A, P(J,s.)A. UA,P(J.S.)AyJ(P,S,)A. inDarii
^WDatifi. J(r.S.)A, UA,P(J.S.) A. P(J.S.)A,U.A,J(P,S.)A.
in Difamis, nifi qnod S.non ingreditur Minorem in Figura Ter-
tia* UPS, ;k UjS
habent modos 24. perc. ic. Utiles
qusc
fignavimus proximc pcr S. JPS. quae habet ^nodos li
per czo. omnes autcm funt inutiles jnxta Hofp. Disfimiles
omnino inxqualcs funt eodem modo uti fimilcs : U J P qux
variant ordincm ^ mai}l. QMalitas autem vrriatur 6 maH E.
^ ^6 ^'j^*perc.zi. Modiutiles funt: li i4, [P. S.] N, P

[5,5.] N.
Baroco;l/N,J[p.5.]>l, PlJ.S.^a. inFerio,Fc-
ia

ftinoix Ferifon. jf CP.5.]N,u


P[jf.5.] in Bocardo. U JS,

&:UPS.3<^ ^ z.f yi^P^^ c.xx. Modosutilesfignavimuspro-


xime per S. & P. & ]• C ]^ habet modos j^. pcr c. z^,
omnes inutiles juxca hypothefin Hofp. Addemus jam omnes
modosacap.<^. incliid c.z^ computatos [nam anteriores ia
his rediere] 1 8o.z4- 3^» 7iaza4» ii.3<^»7i»3^>
D fcu
1% PROBL. n.
feu So.-V iz ^ Cyu. In his Hofpmiani fpcculatiombus qwz^
datn laLidamus, qusedam defideramus. Laudamus inventio-
nem novorum modorum Barbari, Cameftros, Celaro, Cefa-
:

qui vulgo nomen


ro 3 laudamus qiiod rede obfervavit, modos
invenere,v.g. Darii&c. haberc fcad modosafeenumcratos
velut g jnus ad fpeciem, fub Darii cuim hi Novcm contmentur
exejushypothefi: UA,Ja,Ja. UAySA.SA. UA.Ta.pa. UAj
JA.SA. UAySA.J.U UA,jAy?A. UA,PA,jA, uA.SA.FA^ UA^
PA,SA, Sed non ^cquc probare pofFamus, quod Smgulares ae-
qaa vit particularibus , q.ix res ornucs ejus rationes conturba-

vit, effecitquc eimodos utilcs jufto pauciores^utmoxappare-


bit. Hincipfein controverfiisdialea:,c.22. p. 4^0. crrafTcifc
fateturA admittit modosutiles nempe z.praeter priores
f.inDarapti ex merisU AccncliiditurSA,quoniaChriitJS
cum
Lac KXIIL v, ^7.58.
ita concluferit In Fclapton cuexUN &

UAconcluditar>SN,quiaita concluferitPaulusRo. IX.v.i^.Ncs


ctfifcim^jitavulgo fentiri,arbitvamurtamealiaotnnia veriora-
Nam hxc Socratcs eft fophronifci filius, fi refolvatur fere juxta
:

modij]oh.Rauen,ita habebitiQ^cunq-, ell: Socrates,eftSophro»


nifci filius. Ncque malc dxctur omnis Socrates cft,Sophro-
:

nifcifiliusi [Ncqueenim denomiuefeddeillo


etfiunicusfit.
homine loqaimur] perindc acfidicam: Titio omncs veltcs
qaas habeo, do lego, quis dubitet etfi unicam habeam ei debe-
ri? Imb fecundum]Ctosuniverfitasc}uandoque in nno
fubfi^

ftit.I. municipiumy. D. quodcujusqueuniverf. nom. Magnif^


Carpzo/.p.ii. c. VLdef.17, Voxcnim: omnis,non inferL-.
multitudinem, fed fingulorum comprchcnfionem. Imo fup-
pofito quod Socrates noa habaerit fratrcm , etiam ita
rcac lo^
quor: OmnisSophronifcifiliuseftSocratcs,
Quiddehac pro-
pofitionedicemus: Hichomo eftdoaus? Exquareaecon-
cludcnias: Petrusefthtchomo,E. Pctruseftdoaus.
Voxau-
prominciare.^
tem Hic,oft%;«;«Si«^«/^rf Gcneraliterigitur
:

audemas dmnis Propofitio fingularis rationc


:
modi m fyllogi*
fmohabcndaeftproUnivcrfali. Uti omnisindefinitapropar-
(unt ta-
ticulari, Hiac ctfi Modos utilcs folum 3<^. namerat,
- mcn
::

Proel. H*
de quo fupra> omifTa nihilominus varlatlone quac
Uftcn tt. ,

oritur ex figuris, Nam modi divcrfarum figurarum correjpou*

dentes jid eft quantitate & qualitate convcnientes/unt unus fim-


plex v.g. Darii & Datifi. Shnprtces a. modos voco, non compu-
fi^urarum varictate, J/f «r^r(?i contra^tales funt modi Figu-
"tata
garum quos vulgo recenfent. Age igitur ,ue quid mancuni-»
fit,&adhocdefccnda_mus dum fervet impetus. Ad figu-
ram requiruntur termini tres : Major , qucm fignabimus
eraece: /x;
minorquemlatinc: M; medius quem gcrmani-
cc *
SD?*
&fingulibis. Exhis fiuntcomznationes ^.qu^hfc
dicuntur propofitiones,quarum ultima conch;fiocft,priores
praEmifi<3e* Regulx commandi generales cui;^ figarae funt
I. nunquam comznentur duo termini iidem,nulla enim propo-
iitioeft: MMfeuminorminor, 2. M&rSft folum commen-
tur in Conclufione, itaut femper prafponatur M. hoc modo
3' inpraemiftarumjmacom2.nentur 9}?. &M. in fecun-
da M, Nec^ enim pro variatione.figurx habeo^quando
aliquiprscmiflastransponunt, & locohujus.-B.cftC. AcftS,
ErgoAeftC,ponunt fic: AeftB.BeftC, Ergo Aeft C.uti
collocant P. Ramus, P.GaffenduSjncfcio quis J .C.E.libello pe-
culiari edito, &
jam olim Alcinous lib. i. Do^t. Plat. <2nj fem-
per Majorem prop.poftpoiiunt, Minorem Prop. pricponunt^
Sed id non variat figuram alioqui tot eflent figurac quot varia-
,

ticnes numerant Rhetores , dum ifi vita communi Conclufio-


nemnunc initio, nunc mcdio, nunc fine quam obfervant. Ma- zj
- nifeftum igitur figurarum varieta-tem oriri ex ordine medii irij
pr3emisfis,dum modo in majorc prxponitur,in Minorc poltpo-
nitur, quae eft Ariftotelical.modo in majore & minore poftpo-
nitur, q^^3: eft Arift. 11. modo utrobiqueprneponitur^quac cft
modb inMajore poftponitur in Minore prxponitur qua:
III
IV. Galeni [fruftraab Hofpiniano contr. Dial.
Probh 15^^
eft*
tributa Scoto,cum ejus memincrit Aben Rois] quam approbat
Th^Hobbes, Elem dc Corp. P. I. c.4. art. n. Defignabuntur
.

fic: 1.^31/^, M^)?.M9}?.


lL/^S)?>Mg)?,MA^. III. g)?^:,?^
M,Ma4. IV. ^cS)j,3)iM)^A*' IVtaefiguraehoftibusununu
i D hoc
;

20 PROBL. IL
hoc interim oppono Qnarta figura, xquc bona cfl: ac ipfa pfi*
:

ma imo fi modo, non prasdicationis, ut vulgb folent , fcd fub-


i

jedionis, ut A-riftoteles, eam enunciemus cx IV, fiet 1. & con* ,

tva. Nam Arift. ita folct hanc v. g. propofitionem : omnc <*


eftS.cnunciare: d ineftomni ct. IVtiie igitur figuraedefigna-

tio orictur talis. <S}1 ineft rcS M incft rof H. M eft Vel
utconclufioetiamfitenuucictur , tranrpoiiCcclT prxmiH^, &
conclufio erit Ergo /^incft rcifM.ldcm in aliis fi:ri figuris pot-
:

it haaenus.
eft, quod reduccndi artificium ncmo obferva^
Cxtcram lecunda oritur cx prima tranfpofita propofrtione^
z6 ,

majore )
^tia, tranfpofita minore, ^ta, tranfpofita conclufionc,
fed hic alius efficitur fyllogirmus, quia alia conclufio. Undc
modi hajus /\.tz funt dcfignandi modis indiredis prima: figurac
ut vulgo vocant, dummodo prjeponas majorcm propofitio-
ficm minori,non contra, ut vulgo contra morcm omnium figu-
rarumhanc unicamobcaufam.ut vitarctur quartaGaleni ta-
ftnm eft, Syllogifmus in Baralip. Omnc animal eft fub-
v.g. fit

ftantia,ornnis homo eftanimal, E.qnaedamfubftantiaeftho-


fno.Certc fubftantia cft minor tcrminus.igitur pixmifla in qua
ponitur,eftminor,&pcrconfcquens,propofit:io hxc: Oani-
mal cftfabfhntia, non cft ponenda primodefecundoloco
aytum prodibit ipfisfima IVta figura. Propter hanc tranfpofitio-
nem propofitionum , quas vulgb Syllogifmos in Cclantes po-
nunt, funt in Vapefmo^loco Frifcfmo diccndum Trefifmoyloco Da-
bitisD/u^M*, Baralip. manet. Hi funtmodi figura: IV, ta^qui-
bus addo CcLinto CoUnto, Erunt fimul Modi Imjefunt 6 :
B^nbara^ Cdarent , D4rii , Ferio ; BurLm ^ CeUro, Modi lldx 6 :
Cefare, CaweJlrcs,Tcf/wo^ Baroco ; Cefaroj Camefiros, Modi Illtiae
ctiam 6 : Darapti , TeUfton, Difiwif, Dattfi, Bocardo, Verifen. Ita

i(Tnota haflenus figuramm harmoniadetcgitur, fingulz cnim


modis fuVitssquales. /. Imx autcm & ^dx^figurx fcmper Ma-
jor Propofitio cft U. 2, Imae & lllt femper Minor A.
icr in Ilda

fempcrconclufio N. in llltiaConclufio fcmper eft P in^


IVtaConclufionnnquamcftU A. Major tiunquamPR Et fi
raaior U,A, Propter has rcgulasfit ^ut non
minor quilibet
: . .

Probl. II, 12,

gg.nioriorum utiluim in qualibet figura habeat (ocum. Alio-


.quieffent Modiutilcs: 4 ^9^- ^^.
:?84- Modi autem figurati
inuniverfumutilcs&inutilespz <^
4,?. 2048. Quiautem ia^
qua figura fint utiles praefens fchema docebit

8 UA,UAUA. SA,SA,SA.lUA,UA.SA.iUA,SA,UA;|SA,UA,UA,'>
« UN.U^^UR SN,SA,SN,lUN,UA,SN.|UNpSA,UN.jSN,UA,UN,
8 UA,UN,UN. SA,SN, SN, UA,UN,SN. UA,SN,UN. SA,UN,UN.
"uAliAl^ UA,U A,]A. SA, SA , PA. S A SA ] A. UA, SA, I A
, ,

l URUA, PN. UN,UA,iN. SN.


SA, PN. SN SA, ] N. UN, S A IN.
, ,

8 UA,U N,PN. UA,UN,1K SA,SN, PN.SA, SN,IHUA,SN,1N. ;

gTlATlA^lA, UA,PA,PA. UA,PA;IA.UA,IA,PA.SA,1A,IA. 1

8 UN,IA,1N. UHPA,PR
UN,PA,1N.UN,IA,PN.SN,IA,1N, ( *
'

8 UA,lN,iN. UA,PN,PN. UA,PN, IN,


UA, iN, PN. SA, 1N,IN.
8 IA,UA>1A. PA,UA,PA. IA,UA,PA. PA,UA,1A. lA SA,IA. ,

8 1N,UA,1N. PN,UA;PN, 1N,UA,PN,PN,UA,1N.IN, SA;,IN,


Reftat.

8 IA,UN,1N.SPA,UN,PN. IA,UNm PA,UNaN.IA,SN, IN. 3


04 ^ z
BarbarA
I
f SA,SA,UA. SA, UA,SA.|UA,SA,SA. i. .
.

SN,SA,UN. SNjCA^SN. UN^SA^SN.z. .


CefarcCeUrent

— —
.

SA;SN,UN; SA,UN.SN. UA,SN,SN.^, . .


Caweftres.
UA,SA,PA. SA,UA,1A.SA,UA.PA. 4.., BW/p.D4rrf;n Barbari
UN, SA.PN. SN,U A, IN. SN,U A,PN;f , ceUnto, VeUpt,Cefare,ceUro
UA,SN, PN, S A,UN, IN. SA.UHPN.^.. fafesrno
, ,


Can.eflros.
,

'
SA,PA,'PA. SA,PA, IA.SA,1A,PA.7,.. Vatift Darit
SN, PA;PN. SH PA, IN. SHI A, PN. 8. Vrefifmo.lerifonjeflimjerio
. .

SA.PH^N. SA,PHlH SA,1N.PH5). Baroco

1
PA,SA,PA. IA,SA,PA.PA,SA,lA.icDif4^ir. Difamu
PN SA,PH 1N.SA,PN. PN,SA,iN.n..O/4»f(^*B(?'rrfr</o.
.

I
' Reftat,
iPA,SN,PHIA;SN,PHPA,SHlN.iz.F*'iArm^ .
,

quo defcripti fant omncs modi atiles,cx quibus ofto (impet


1
, tales autem voco illos
conftituunt niQdum figuratum generalem
vulgo appellatos, in quibu> U&S^itemjft^P» habenturpro
iisdem Ipfs lineae modorum conllant ex quatuor trigis, in
:

qualibet lineaequantitate conveniunt; diffcrunt pro tribus illis


utilibus qualitatis differentiis, Ipfa: autem trigas inter fe dif-

feruntquantitate, pofitac co ordiue quo fupra variationcs cjus


invenimus, in quarum quatuor reducuntur omnes fupra inven^
tar,quia hic U S. item ] ^ reducuntur ad eandem» Cuili-
betlineasadmarginempofuimus Modos figuratos generales,
in quos quilibet ejus Mcdiis fimplex fpecialiscadit, In fum-
e8mo fignavimus numeris figuram. EKeodemautem manife-
ftum eft, Modos figuratos generales effe vel Monadicos } vel
correfpondentes, Sc hos vel z vel 3 vel 4. prout plurcs paucio<»
rcsve uni lineae funt oppofiti. Singulae porrolinea: habent u-
nummodumfimpliccmgeneralem,qucm explicare poffumus
fumtis vocalibus, uti vulgo, ut A fit U A , ( vel SA ) , E fit UN
(velSN), IfitP (vell)A, O
fitP (I) (itaomittcndacfunt 4.
praeterea vocalcs U pro I A i Y pro I i N O
Y , feu y pro SA jc»,
pro S N quas ad declarandum Hofpinianum pofuit Joh, Regi-
;

us,qacm vid. Difp.LogJib, 4. probl.j-.), &: itamoduslineac


i.cftAAA,2.E AE.i. AEE. 4,AAl, s^^aO. s.aEO. 7. A
H.^.EIO. i?,;4 0 0. 10,1 AL ii.OaO. u.lEQ. abjeftis
nempcconfonantibusexvocibusvulgaribus. in quibus Scho-
laftici per confonas figuram, pcr vocales modos fimplices , dc-
fignarunt^ Ultimus vero modus I E O quem diximus Frife-
:
,

fmo, dc coUocavimus in figura nulla,propterea eft inutilis, quf*


major eft P hinc locum non habetin t.& z. minor verb N* hinc
locum no habet in r.&^.Etfi cx regulis modoru non fit inutilis^
Quod vero in 4. locum non habeat excmplo oftendo Quod'- :

damEnseft homo, NuIlusHomo eft Brutum, E. quoddam


a5>brutumnoneftEns, Atqjhic obitcr confilium fuppeditabo
utile, q:iod vel ipfo cxcmplo hoc comprobatur , in quo confi*
ftit Proba, ut fic dicam,feu ars examinandi modum propofitu
& ficubi non form» fed matcci» vi concludit, ccleriter inftan-
tiam

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
I^ROBL. £f
tJam reperlendl, qiialem apud Logicos hai^eiius Icgere me n6
memini, Brevitcr Pro 11 A lumatur propofitio quanLj
:

matcrianon patitur converti fimplicitcr, v. g. fumatur harc


potius Omuishomocftanimal,quam,€)mnishomo eft animal
:

rationalc: & quo rcmotius gcnus funutur; hoc liabebis accura-


tiu^, PiollNcligaturtaHs;quanegcnturde fe invicem fpc*
cicsquammaximeinvicem vicina; fub eodcm generc proxi»
mO; v. 8, hoino 3c biutum: &qu2 non fit convcrtibilis per con-
trapontionemiiiU Ajcucujus nec^ fubje(5lum neqj prardica*
tum fit terminusii.finitus. ProP(]}A fumatur fcmpcr ralis
qtiiEnonficfubalternaaiicujusllAjled inquade gencrequam
.niaximcgtneralidicatur fpeciesparticulariter. i^ro(]) PN*
Sumatur qu.^ non fit fubalterna ahcu jus 11 , & cujus neutcr N
terminus fit irifin!tus,& inquanegeturde gcnere maxime re-
moto fpccies. Q^oddiximusdeTerminis infinitis vitandis,
ejus ratio nunc pattbit: Prodiit cujusdam ]ch. Chriftoph.fO
Sturmii compcndiumllnivcrialium fcuMetaphyficsEEuclidcae,
ed, 8. Hag« anno i66o apud Adrian» Vlacq. Cui annexuit
novos quofdam modos fy llogifticos a fe demor.ftratos ,
qui o*
mnes vidcntur juxta eommuncm fcntentiam impingcrein al-
tcram vcl utramc^ harum duan.m regnlariim cjualitatis ex :

puris ncgativis nihil fequitur ; & : conclufio fcquitur qualita-


tem dcbilioris ex prarmiffis. lit tamen rede procedat argu-
mcntum vel afiumit propfitioncmaffirm.ativam infiniti fub-
jedi,quscftet pro negativafiniti*, aut contra. v. g. aquipol-
lcnt : Quidam non lapis eft homo ;
^
quidam lapi> noJI-» &
cfthomo. (Verum annoto non proccdere in univcrfali, con-
,

tra,v. g. Omnislapisnonefthomo. E. omnisnon lapiseft


homo.) Velaffnmatncgativam infiniti prxdicati pro affir-
mativa finiti vel contra, v. g. «quipollcnt omnis philofo- :

phusnon eftnonhomo;&: efthomo. Vel 3. affumat loco


datxconverfamejusrpcr^^ontrapofitioncm. ]am UA con-
vertiturpercontrap.inUN. U&PN.inPA, ita ^acile illi
fi ncgativae ejns tales
eftelicere cx puris ncg. aflfirmantem,
funt ut ftent pro affirmativis > item ex A &: elicere affirmaii- N
teroi
,

ZA.
tem, Ci Ifta ftet pfo ncgatita.
?ROBL. H.
Ita patet
^ _
omnes illas 8 vanatio-
ncs Qualitatis tbre utilcs. ^ per confequens
modos utilcs ^ore
^ calculum. ^^»milis fers ratio eft
^z. 8. f. -?)-^. jiJxta noftrum
Quicunq^ non credunt
fy llogifmi ejus de quo Logici difputant:
damnantur. Judaeinon crcdunt. E. damnantur. Scd ej>
quia Mc-
cxpeditilTima folutio eft, minorem effe affirmantcm-,
diusterminusaffirmatur deminore. Medius
tcrmmus autcm
con eft ; credere, fed non credcre,id cnim pra:extitit
:
m
majo-
polTum hic prseterire moduDaropti cx
ingcmo.
ri prop. Non
foinvcntoCLTliomafii noftri. Is obfcrvavitexlRamo^choU
pag. m. .14.! Convcrfionem poffc
demon-
Dialca. lib- 7. c.
propofitioucm identicamj
ftrari perSyllogifmumadiiciendo
V, g, U Ain P A.fic oaine ct eft y.
:
omuc oteft a> (fi in ^tix mo-
doDaraptivelisjvelomncycftyri in ^ta: modoBaralip. )
Ergo quoddam y eft ct, Item P A in P A. Sic: Quoddam
otcft y

omne y eft y
Omne a a eft (fi in ^tix modo Difamis velis, vcl

fiin4t3emodoDitabis)Ergoquoddamy eft item UNiit

UN( in ccfarc zdx) Nullum^ cft y, Omne y efty. Ergo


fic:

Nullum y cft 06. Item P N vel in Baroco ^tiae fic: Omnc


a eflj
•t. Quoddam ot non eft y E. quoddam y non eft ot. ( vel 111

Colanto^tx; Qnoddam anoneft y. Omneycfty. Ergo


Quondam y non eft ) Idem igitur ipfe in Converfionc per
Contrapofitionem tcntavit. v.g. cuj^> P N. Quidam
Horno
fiibjeai Quoddam non do-
iioneft Doaus,in hancPAinfiniti
aumefthomo. SyllogifmusinDaropti crit talis: Omnis ho-
moefthomo, Qmdam Homo non cft dodus. E. quoddam
duo de-
quod non cft doftum cft homo. Obfervari tamen hic
Minorem jnxta Sturmanam doarinam vidcri quafi pro
bent.
deinde omnium
aliapofitam: Qoidamhomoeftnondoftus;
propofitionis hujus Qnidam Homo non ctt
optinSc fic dici :
:

propnc hanc efTil.


doaas ,converfam per contrapofitionem
non nonnon hom , &
etiam nec^ativam Quoddam doctum
:

identicam ipfam debere effc


<:onvcrfione pcr contrapofitione
contrapofitam,id oftendit Syllogismus
)am non ampUus m
non hom (id cft ; omnis
Daropti/cd Batoco Omnu hmo esl non ;

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
PHOBL. tf
hotno cft homo ) Quldam bomo non eftdoiitis. Ergb Quoddam
do^umno esinon non homo(id eltquodda non doaum eil homo)
CaEterumSturmianosillosmodosarbitrornonformx fedma-
terixrationcconcludere,quiaqaodtermini velfinitivcl infi-
iiiti fint non ad formam
propoiitionis feu copulam aut lignnm

pertinet fed ad
,
terminos, Definemus tandem aliq iando
Modorum nametfiminimcpervulgata attulidc fperamus,ha-

bet tamen & novitas taedium per fe t.^diofis.


in Ab inftituto

autemabiifle nemonos dicet, qiuomniaexintimaVariatio*


numdoarinaeruividcrit/ quxfolaprop^pcr omneinfinituin
obfcquentcm fibi ducit animum *,
& harmoniam muudi & in-
timasconftru(^tionesrerum5 fericmi^ formarumunacomplc^
aitur. Cujus incredibilis utilitas perfefta dcmam philofo-
phia, aut prope pcrfeda, reae xftimabitur. Nam Vllmus eft
in complicandis figuris geometricis ufus,qua in re glacicm frc-
gitjoh. Keplcruslib. 2. HarmonicSm. Iftis complicationi-
bus,non fohim novisTheorematislocuplctari geome-
infinitis

triapoteft,novaenim complicationovam figuram compofi-


tam efficit, cujus jam contemplando proprietates nova theo- ,

rcmatapnovas demonftrationes fabricamus fed (fi quidem ;

vcrum eft grandla ex parvis, five hacc atomos , five moleculas


voccs, componi) unica iftaviaeftin arcana natura? pcnetran-
di. Quando eo quisque perte6:ius rem cognofcere dicitur-?,
qub magis rci partcs& partium partcs, eavumque figuras pofi-
tus^ percepit. Hxc figurarum ratio primum abftrade in gco-
metria ac ftereomctria perveftiganda inde ubi ad hifioriam;

naturale exiftentiamc^, feu idquod revera invenitur in corpo-


ribiiS) acceffcris^patcbitPhyfica; portaingensj
&elemento-
rumfacics, ^qualitatum origo & mixtura, &: mixturse origo,

& mixtura mixturarum & quicquid haftenus in natura ftupe-


j

bamus. CaEterum brevem guftum dabimus quo magis intcl-


curvilincaj
ligamur: Figaraomuis fimplexaut redilinea aut
eit Redilinex cmnes fymmctr?e, communc enim omniuiiLj
principium :Triar.gulus. Ex cujus variis, cowflicauombus con-
Vigun. reailiiie» cotunus
(id eft non hiantes) oriun-
grui6 omnes
* . E tur»
,

2^ Probl, II.
tar» Verum curvilinearum neqae circulus In ovalem kc. ne*
que coiitra reduci poteft, ncque ad aliquid commune. Neu*
tra verb triangulo &
trianguiatis fynimetros. Porro quilibct
circulus cuicunque circulocft rymmctros,namquilibet cuilibet
aut concentricus eft aut eff- intelligitur. Ovalis vero vel El-
liptica catantum fymmetros quae concentrica effe intelligitur.
Ita neque omnis ovalis o vali (ymmetros eft &c. Hx.c dc ftm-
plicibiis,jamadcomplicationesComplicatiocft autcongrua
aut hians. Congrua tum cum figur compoiitas Vmcx
extremx
ftu circumferei\tiales nunqua f.xiunt augulum
extrorium fed ;

femper introrfum. Ixtrorfum a. fit angulus, cum portio circuli


inter lineasangulum fackntes defcripta expundo concurfus
tanquam centro, cadit extra figuram ad cujus circumferen»
tiam liaege angulum facientes pcrtinent : tntrorfum , cum intra
Jiuns cumaliquis angul.is fit extrorfum.
ci\ LottjplicatiO) stel-

/^aatem eftcomplicatiohians,cujusomncsn(^/ii(idcft linex


ftella: circumfcrentiales angulum extrorfum facientes,) funt ae-
qualcs j ita ut fi circulo infcribatur,ubfq-, eum radiis tangat.

Caeterum hiantes figurarum complicationes texturas voco


congruas prop;ie/^«?'^. Sunt tamen & qua:dam lexturA fi»
guTAtd^ qms^fiourM htmcs adoppofitionum^o««fi«»ivoco.
J7jam i. Si duxfiigura: afymmetr^ funt conti-
funt thcoremata:
gux(conjpltc4tioenim vel immcdiata QHconti^uitas) vcl media-
ta, intertertium & primum, quoties tertium contiguum eft
fecundo & fccundum vel mediate vel immcdiateprim6)com-
plicatiofithians. 2. Curvilincarum interfeomnescontigiiitas
efthians,nifialtericircumdeturZona alterius fymmetri dato
concentrici. 3. Curvilineac cum rcdilinea omnis contigui-
tas efthiansnifiinmedioZonae ponatur rcdiVmcaZonam
;iutt

voco refiduum in figura curvilineamajori, exemptaconccn-


tricaminori. In contiguitateRcailinearum autem aut an-
miponitur. 4.
gulus angulo, aut angulus linea, aut linca linex
contiguitas cft in pun-
Si an-^ulus angulo imponitur aut lineac,
ao, 5. Omniscurvilinearuminterfecontiguitashianseft in
puuao.6»Omnis caru cum rcdis contiguitas etiam non hians,
itidem.
,

7.
Lmealincjcnonnificjnrdemgenerislmponipo-
ItUetn.
teft, V g. reaareasc, curvilinea ejufdem
generis feftionis. &
Silinealineseacqualiimponaturcontiguitaseftcongiua, fi
8
Obfervandum a. eftplures figuras ad num^
i

ina:qiuli,hians.
punaumfuisanguluscomponipofl-c,qus eft textura omniam
hians. Sed&
hoc fien poteft.ut duae vel plures con-
maxima
tiauac fint hiantes,
acccdat vero tertia velplures, eflEcia &
feu comphcatio congrua. Unde nova^
turunafigura,
contempJatio oritur , qux figura vel textura quibus addita fa-
ciat ex textura figuram.
Qjod nofte magni monienti eft ad re-
computationem ex noftns
mrn hiatus explendos. Reftat ut
inftituamus, ad quam requiritur ut determinetur nu-
prxccptis
Jnerusfigurarumadconficiendam texturam ; & dctcrmmen-
turfiguraecomplicandse;utrumq-,enimaliasinfinitum eft. Sed
hocfacilecuilibetjuxtaenumeratoscafus& theoremata prat-
lineamenta
ftarc-.nobisadalia properantibus fatis eft prima
duxifle traaationis de Texturis haftenus fere negleaae. Dc
cebatfortaircdoftrinamhanc illuftrarefchematibus, (ed in»
indigebunf, imperiti,uti fien folet ncc
mtelli-
telliscntes non
apud jure-
gere tanti iftimabunt. VIIIvus Ufus cft in cafibus
confultos formandis. Ne.^ enim fempcr expeaandum eft
praccipue legislatori,dum cafus emergat ; &majonselt pru-
denttJElegcsquam maximeinitio fincvitiis ponere,quam
rc-
comittere. llt taceam,
ftriaionem ac corrcaionem fortunse
eflc ma-
rem judicariam in qualibet republica hoc conftitutam
dc Leg. Arift-^^
iius,quo minus eft in arbitrio judciis.Plato lib.p,
Menoch. Arbitr.Jud. lib. i. proocm.n. t. Porro Ars
j.Rl^iet.

cafi-Wi" formandorum fundatur in doarina noftra de Comple-


xionibus. lurisprudentiaenim
cum in aliis geometria fimilis

tumi"nhocquodutraq;habetElementa,utraq;cafus. Ele-
eft
in geometria figurs triangulus , circul?
menta funt fimplicia,
«-aius:
&c jnlarisnvudcntiaaauspromiflumalienatio&c,
complJxioneshorum,quiutrobiq; vambiles funt
infinit.es.

ElementaGeometria:
compolmtEuclides,Elementa juns m
ciascorporecontincntur,utrob..^
tamen adm.fcentur Cafus
Terminosautemin)urcfimpliccs,quorum nu.
infinaiores.
^ E * xtio»
}

xt Probl. IL
xtioneGaeterioriuntur, &qua{i Locos comtnunes, rummaq;
gencra colligere inftituit Bernhardp Lavinheta Monachus or-
diiiis Minorum Com. in LuUii Artem Magnam,quem vidc»

^iNobis fic vifum.Termini quorum complicationeoritur in]ure


diverfitas cafaum, funt: Perfonx,ReSiAdus Jura. iPerfonarum
genera funt tum naturalia, ut Mas^fcemina, Hermaphrodit^, :

Monftrum; Surdus, Mutiis, Cxcus, iGger,Embryo, Puer , Juve-


nis, Adolefcens, Vir, Senex atq; aliae differcntisc , ex phyficis
,

pctcn J r quce in jiire cffedum habcnt fpecialcm; Tum artificia-


iia,nimiram gcnera viex,corpora f^-u Collegia & fimilia. No-
minaofficiorumhuc non pcrtinent, q uacomplicanturexpo-
^ztcfbate 5i obligatione fed ad jura. RES funt mobiles,immobi-
lc5, di vid ( homo geneje) individua:, corporales, incorpora-
lcsj 6c fpeciatim : Homo ,animal cic :ir,fcrum,rabiofum,
noxiiim Equus, aqua, fundiis,marc &:c»
j
Etomncsomnino res
dc qjibus peculiare eft jus. Hx differcntiar petendac ex phy-
^.^ficis. ACTUS (a. nonafl:us,f.ftatus) confiderandiquana-
turales : ita dividui , individui , relinquunt oLTroTe Aecr^cct vel
{unt faditranfeunlis Detentio qux di materiale pofleflio-
•,

nis,traditio, ettia^^io, vis.CGcdes, vuhius noxa,huc temporis ; &


locicircumftantia,hxditferentixitidem pctendseexphyficis}
qua moralcs : ita funt adus fpontanei,coadi,necenarii, mixti;
fignificantcs, non inter fignificantes verba,con-
{ignificantes *,

jRha,mindata, praccepta, pollicitationes,acceptationes,Con-


ditioncs. H ic omnis vcrborum varietas & interpretatio ex
Grammaticis. Dcniqiie adus funt vel juris cffcdum habcn-
tes, vcl non habentes dc illi quidem pcrtinent ad cataloguau»
*,

jurium qux efficiunt , hi ex ppliticis ethicisque uberius enume-


44randi, JURlUM itidem enumerandae velfpeciesvel diffe-
renti.T. Ethxquidcmfunt v.g, realia^perfonalia) pura^dila-

ta^ fufpenfa mobilia vel perfonse aut rei affixa &c.


y
Species
Dominium,dire(5i;um, utile Servitus, realis, perfonalis
v.g. j

tlfusfrud:as, usus, proprietas,]us poflTi .iendi,Ufucapiendi can-


ditio. Poteftas, obligatio (adive fumta). Poteftas admini-
ftratoria, redoria , coercitoria, Tuni adus judiciales fumti
pro
pro Jureld agendl ; tales funt poftulatio/cu Jus e^cponcndi de-
iiderium in judicio, cujus fpecies pro ratione ordinis Adio, :

Exceptio,Replica&c« nempe interminoj tum in fcriptis aut


fupplicatio pro impetranda citatione^
alias extra terminum }
]urium a. eatalogus ex fola Jurispruden-
pro Monitorio &c'*,

tia fumitur. Nos hic feftini quicquid in mentem venit attuli- . -

mus faltemutincnsnoftraperfpiceretur i aliiterminifimpli-

ces privata cujusque


induftria fuppleri polfunt, Sed ita ut eos
tantum ponat terminos, qui revera funt fimpliccs , id eft quo-
rumconceptusexaliis homogeneis non componitur. Quan*
quam in locis communibus quorum difponendorum artificium
potisfimum huc redit, licebit terminos complexos fimplicibus
valde vicinos etiam tanquam peculiarem titulumcollocarc,
v.g. Compenfationem, quse componitur ex cbrigauonelitii
Cajo, & ejusdem Caji Titio in rem dividuam^ homogeneam feu com"
tnenfuTabilem quae utraque diffolvitur mfummam comurrentem, Ex^^
horum Tcrminoriim fimplicium, tum cum fcipfis aliquoties re-
petitis, tum cum aliis, Comznatione, con^natione &c. & in->
cadem complexione, variationc fitus prodire cafus prope infi-
nitosquisnoa videt? Imo quiaccuratiushxc fcrutabitur, in»
veniet regulas eruendi cafus fingulariores. Ac nos talia quae-
dam concepimus , fed adhuc im[)ofitiora, qudm ut afterre'au-
dcamus. Par inTheologiaterminorumratioeft,qucEeftquafi4^
jurisprudentia quxda fpccialis, fed cadc fundamentalis ratio-
ne cacterarum. Eft enim vclut dodiina quardam de]ure pu-
blico qnod obtinet in Republica DEI in homincs ubi Infideles •,

quafi rebelles funt •, Eiclefta vclut fubditiboni ',pcrfond£iclefia'

ftiii^ UX\o^ ^i-igifiTdtus Politicm veluft Magiftratus fubordinati j

Bxcommunicittio vehit Doctrina de fmpttira facra &


Bannus j

Cano»
^erbo DU veUitde LegibusS^ earum interpretatione de j

«e, quae legesauthentica: i de ErroribusfundamcntaHbui qnafi de^^



Deliftis capitalibus dc Judicio extremo,& novisftmadiey velut
de Procefiu ]udiciario, &Termino prarftituto; dc Remisficne
Teccatorum velut de jurc aggratiandi ; de damnatione dterna vel-
ut de Pceiu capitali Haftenus de ufu Complexionum in 48
Speclebus Dlvifionum inveniendis, fequltur IXmusufus datls i

fpecicbnsdivifionis, przdivifiones fcugenera & fpccies fubal-


ternas inveniendi. Ac fiquidem divifio cujus fpccies datas
locum problema non habet,neque cnim ea
funt,cfi: S^ix^rojJ.Uj

^pcfl: ulterius reducibilis fin 7Co\vto/^U , omnino,


j
Efto enim
rpixoTdfJLU inter 'TCoKvrofAU^ minima , feu dati generis fpccies
j.a. b, c. con^natioigiturearumtantum i^eftindatogencrc
fummo. Iniones vero 3. lllic ipfum prodit genus fummum,htc
ipCx fpecies infimx,inter congnationem autem & Inionem,fola
reftat cominatio. Trium a. rerum comznationes funt 3,hinc
oriuntur genera intcrmedia, ncmpe abftradum, feu genui
proximumTSva.b.itemT6Dv b.c, itemT&a.c. Adgcnusa,
rcquiritur, tiam ut fingulis competat, tum ut cum omnibus dis-
jcpndivcfumtis fit convertibile. Exemplo rcs fiet illuftrior,
Gcnus datum fit Refpublica; fpecies erunt 3. loco A Monarchia^
locoB.oHganJjU Voljarchua feuoptimatum,loco,P4«4yJ;M,his
enimterminisutemur commodisfimc,utapparebit,& vpce^
PanarchU^ etfi alio fenfu, ufus cft Fr. Patritius, Tomo inter fua-»
opcrapeculiatiitainfcripto^quoHierarchias CGcleftes expli-
cuit. Pol)47chU voce tanquam communi oligarchise Sc panac*
chi^uruscftp]oxhorniuslib.2.c.5.Inft..Polit. Igitur i.Genus
Subalternum t^v A.B.fcuMonarchiae & rcgiminis Optinatum,
erit Oligarchia. Imperant enim vel non omnes Oltganhta ,
crit Po-
rj vel omncs Fauarchta 2. Genus fubalternum rcov B.
,

lyarchia>Impcratenim vel ums Monarchla ^vcl plurcs, Voljiar»


chia^ ^in q^^a iterum vel non omnes
foljarchia Oltgarchua , vel o-

mw^s Vanarchia) Gcrtus fubalternum tSv A.C. eft Refpubli-


ca extrema. Nam fpecies rcipublicse alia mermedU eft optU
matum (hinc h nomcn duplex oligarchia polyarchica) alia
:

Kxfr^r^yMHxtremseautemfuntiinquibus impejat//«w, itcnriirLj


<imo\\sOmn€s. Itainminima tSv '7roAi'7oiW<Sy>T'P'X^'7'OA4*ct')
amabo
fum complexionum manifeftum fecimus^quanta?,
iiij

dlvi^onevirtutumin ii.fpecies, fimilibusque aliiserunt Va-


rietates ? Ubi non folum fingulx comznationes , fed con^* &
nationcs&c, usquc ad conionationes,eruntquecon^putato
genere
Probl. ri, 3<
infimis in univerfum complka-
eenerc fummo& fpeciebus
riones fcu genera fpecies<^ pombiles 2047. Nam profcao 5,
toecundus animus nofter , ut datis quot-
tam cft abftrahendo
in
cft conceptum fingulis commu-
cunqiie rcbus Genus earum,id
poirit. Imo erfi non inve-
ncm &extraipfas«ulli,i»venire
invenient angelu igitur prxcxiftet omnium c-
niat fciet Deus,
fundamentuni. Hxc tanta var.tas ge-^4
jusmodi abftractionum
fubalternornm tac.t,utinpradivifiOi,ibas, feutabellis
im
fpec.es infimas
^onftraendisinvenicnda etiam dats alicujus in
5?Snis,fuflkicntia,diver;as viasineant autores,
& omnes
infimasfpccicspc-rvemant. Depre-
n b. lominus ad casdem
WethocquiconfuletScholafticos numerum pradicamen-
vittutum ab Ariftotele enumc-
torum, virtutum cardinalium ,
X. ADiv.fion.bus ad 5?
ratarum, affoftuum &c. invcftigantes.
•,

Propofitioncstempus eft ut veniamus, alteram partcm Log.cx


inventionis. Propofitio componitur cx fubjeao & prardica-
funt conanationes Log.ca
to,omnes igiturpropafitioncs
folvcro;
ieitur inventiva:propofitionum eft hoc problema
^.d,,ropr.rfif4t./-«i;«'f^ r.v.mr^
«fr^^
t datofubjeaopr.dlc,ta, Lullius Kabba- 5^
tum ^ffir Jnve, thn mgMivi. Vidit hoc Raym.
Artis
l«Tr. I. c. i.fig. I. p. 4<S. &ubi priorarcpetit pag. i^?.
Magnse. Is,ut oftcndat, qnod propofitiones ex novem illis fu.s

tenninis Uni verfalisfimis ; tonitM ,


m^gmtudo , duratio, &c.
dcfcri-
quas fingulas de fingulis prj;dicari pofi'e dicit,oriantur,

bit Circulum, ei infcribit ImxyaKi


figuram regularem , cuui-
angulo afcribit terminum , & a quolibet angulo
ad quem- .
bet
lineam reftam. Tales lincat lunt 16. tot nemptJ
libet ducit
11. rerum. Cumque variari fitns in qua-
auot cominationes
poflit bis, feu propofitio quslibct conveiti
l^het com^natione
^ z.f.yz. quieftm.meruspropofiti-
f mv-.Uciter,prodibitj^.
^
T nlU^narum Imb talibus complexion.busomnc arti-

qu^ rcpetu,itur P.Z40,


a^o editorum pag.49-r^ 68,iJ5.
idemtabillamconftrux.tcx84.column.s conftan.
T, IZ
tem;quarumfinsul«continc.itio.coinplexioncs,qa.buscnu^
,

gt Probi. 11-
fneratcon^nationesfuarum regularum Hterisalphabeticlsde^
nominatarum eatabulaoccupatpag. 2<^o. 2^1.2^2. 263.264^
*,

z6)\z66, Coiijnationum vero tabulam habes apud Henr»


Corn» Agrippam Com» in artcm brevem Lullii qu« occupati-»
^.pa§inas,apag.86^ usc^87i.inclufive» Eadenl ex Lullio ple*
raquc ercquitur , fcd brevius ,]oh. Hcnr. Alrtediusin Archite-
dura artisLullianas, inferta Thefauro ejus Artis Memorativx
57 pag. 47. & feqq. SuntautemTerminiSimpliceshi: J. Attrtlfu^
ta abfoluta Bonitas, Magnitudo, Duratio, Potelhs, fapientia,
:

Voluntas,Virtus, Vcritas,Gloria. 11, Rdata : Differcntia^Con-


Medium, Finis , Ma jori-
cordantia, Contrarietas , Principium,
tas, Aqualitas,Minoritas. m. QuAjiiones: Utrumi Qind, do
quo, Quare, Qaantnm, Quale Qnando^ Ubi, Qiiomodo ( cum
,

Quo) IV, Deus, Angelus , Coelum , Homo , Imagi^


Subjeita :

natio, Senfitiva , Vegctativa , Elementativa , Inftrumcntativa*


V. Virtutes JuiHtia, Prudcntia, Fortitudo, Temperantia, Fldcs,
:

Spes,Charitas,Patientia,Pietas. Vi, KifM , Avaritia , Gula-»f

Luxuria , Superbia, Acedia , Invidia, Ira, Mendacium , Incon-


ftantia. Etfijan. CaEcilinsFrey via adScicnt. art. part. XI. &
c.i. claflcm gtiam & 6tam omittat. Cum igitur iufingulis
clasfibus fint>). rcs. Et ^ renimfintcomplexiones fimpli-
citer,f [i»totide in fingulis clasfibus complexlones erunt,porro
ducendo clafiem inclaflfem per prob.^.fii.j-ii.^n./ii.fii. ^ 511.
f.i78o4^2o388<^745^i. Zenfitub. dcfii. Utomittamomnes
illas Variationes, quibus idem terminus repetitur. item quibus

una clasfis repetitur ex una clafie termini ponuntur plu*


, fcu

55) res. Bt hx folum complexiones , quid dicam de Varia-


fiint

5, tionibus Situs, fi in complexiones ducantur. Atque hic expli-


cabo obitcr Problcma hoc ^artationes fitmyfeudtfpoltnones.duce'
:

rehicomfiexiones, Seudatiscertisrebus omnes variationes tam


complexionis feu materi.r, quam fitus feu formse repcrir(L/.
9,

omncs Complcxiones particuiares dati Numeri


SiuBantur
,> (v.g.deNumero^: Iniones 4. comznationes <^.con^natio-
V nes4. con^natioi.) quaeratur variatio difpofitionis fingii-
9^ lorumExponentium,p.erprobl.4 i"^^-(v-S-i-dat.i.2.dat,2.^.
dat(^, 4dat24.) ea multiplicetur per complexioncmfuanfi-,
particu*
Probl. II.
5^
particularem, feude dato exponcntc (v.g. 4. f. 4. z.
^
t'.iz.4. ^ <^.f. 24. *^24.f.z40 AggrcgJitam omnium fado»
rum erit fadusex du<ftu Difpofitionum in Complexiones,id

eftQoa^fitum, (v.g. 4. 12. ^^4- -4-+. f. ^4') '^^^'^^^^"^ ^'"^Tcrmi- „


nisLullianismultacicfidoro. .Na.mtQta ejus melhodus diri- Co
gitur ad artem potius cx tempore diflcrcndi quam plcnam dc ,

re data fcicntiain confequendi,ri non ex ipfiuf, Luilii;Certe LuU


lilbrum intentione.Numerum Terminornm determinavit pro
arbitrio, Kinc in fingulis clasfibusfunt uovem. Cur praedica-
tis abfolutis, qux abftraftisfima
efTe debcnt , commifcuit Vo- ,

liintatcm Vcritatem ,Sapicatiara , Virtutem Gloriam> cuhj


,

Pulchritudinem omifit, feu Figuram, cur Numcrum ? Pi sedi-

calis renatis debebat acccnfere multo plura, v^g. Caufam, to-


tum, partcm, Requifitum, &c, Praetcrea Majoritas, iEquali-
tas, Minoritas eft nihil aliud quam concordantia ^ differen-
tiamagiiitudinis. QuaEftionumtota claflisadpraedicata per-
tincT,utruni fit , cft cxiftcntiac
,
quar durationcm ad fe trahitij ;

Qaid, EiTcntix ; Quare , Caufae ) de quo,obje6ti Quantum^, ;

magnitudinis QluIc, Qoalitatis, qux eft genus prxdicatorum


abfolutorum ) Quando, Temporis ) ubi , loci \ Quomodo, for-
meej cum quo, adjuii^i omncs terminorum funt, qui aut relati
fiintinterpracdicata,autrcfcrendi. Et cur Quamdiu omifit,
an ne durationi coincideret ? cur igitiir alia xquc coinciden-
tiaadmifccC : DeniteQi^omodo, & cum quo , male confun-
duntur. Claftes vcroultimx Viiiorum & virtut ^m funtp ror-^j
fus ad Scicntiam hanc tam generalcm ct^Ttpoa-S^iowaoi, Ipfa->
quoquecarumrecenfio quam partim manca, paitim fuper-
flua !Virtutum rcccnfuit priores 4. cardinalcs, mox thtolo-
gicas,curigitur addita Paticntia quarin fortitudine dicitun-t
contincri cur Pietatem id eft amorcm DEI, qux in Charitatc?
J

fcilicetutnovenariihiatuscxpleretur. Ipfa quoque vitia cur


non virtutibusoppofita reccnfuit? Anut ivitclligercmus itLj
virtutcvitiaoppofita,&:.in vitio virtutcm.> atita vitia 17, pro-
dibunt. Subjcctorumcenfusplacet maximc, Sunt enim hi
inprimis Entium gradus : DEUSj Angelus,calum (ex dodrina
F pcri-
,

penpatctka Ens inGorruptibile ) homo Brutum perfeaiU5>


,

(f. lubens imaginationem ) imperfcauis. ( lcu fcnlum folum


qualia de tc^o^p^hoi^ narrant) Planta.
torma communis cor-
porum, (qiialis oritur ex commixtionc Elementorum,quo per-

tincnc omniainanima.) Artificalia, (q«t^"^"ii»at : Iiulru.


utuur , de quci ju-
) Hxc funt quor um
menta complexu Liiliins

dicium,maturumutique,gravis viri PetriGaiicndi Logicsfur


Lulln du*
Exicure^ T.i.opcrum capitc peculiiri.QKire artem
dum Cominatoriam appellavit ]ovdan. Bruuus Nolanus Scru-
cffc judico quod unmor.
^ztin. prjefat.p.m.dr24. Atque hinc
talisKirciierusfuamillamduipromift^ni artem magnam lci.
de onmibus rcbus ni-
endi, (eu no vam portam fci-ntiaram,qua
finitisrationibus difpatari, cun(ftornmc]^ fummaria
cognitio
haberiposfit,(qaoeodemferemodo fuam Syntaxin artis mU
rabilis infcriplit Pctr. Gregor. Tholofanus )
Cominatorix ti-
tHlo oftcntavcrit. Unum hoc opto, ut ingenio vir vaftisfimo
altiusquam vcl Lullius vcl Tholofanus penetret in intima re-
quorum hneamentaduxi-
rum, acquae nos praeconcepimus,
defidcrata ponimus, expleat quod de fatah e-
mus, qiiae intcr :

jus in illuftrandis fcicntiis fcHcitate


defperandum non cft, Ac
oosProfeao hrc noii tam Arithmetic^ augendfl?;& fi & hoc fe-
cimus, quim Logicseinventivas rccludendis fontibus dcftina-
Yimus,fongentes pracconis muncrc,?c quod in catalogo dcfide-
ratorun fiisaugmcntisScicntiarumVerulamiusfecit^ratisha-
bituri, fi fufpicioncm tantaeartis
hominibus faciamus, quanu
fruw%i gencris humani alius producat. Quarc
6^ cum incredibili
agctandemartiscomphcatarias (fic enimmalumus,ncqu<i^
enim omnis complexus comznatio cft) uti nobis conftituenda
prima ducemus. Profundisfimus prmci-
vidcatur,lineamenta
meritoporuit
piorum inomnibus rcbusfcriitatorTh.Hobbes
cotnpuutmem, fed hac vel fum-
omne opus mentis noftrx eflc
vdfubtrabendo diiferentiam colhgi.Elem .de Corp,
fna addendo
p.i.ca.art.z. Quemadmodum igitur duo UuitAlgebraifta-
rum& Analyticor«mprimariafigna t& m . Itaduxquafi

(opuk efi &w >


eft ; fUic coiT^P^nit
mens ,
hic divjdit. In^
W

ro Eft non eft proprie copula , fed pars pr«di-


tali igitur fenfu
cati, copulaj una nominata, non^ altcra innominata,
dux a. funt
fed includitur in ri cft, quoties ipfi non additnm non. Quod:

ipfum fecit,ut7o Eft habitu Cit pro Copala. Poftcinus adhiberc


infubfidium voccm : rcveray v. g. Homo r^KM cftanimal,

Homo non tl\ lapis. Sed hojc obiter. Porro ut conftct ex qiti-^^*
basomniaconficiantur,adcon(lituenda hujus artis pr^edica-
nientaj & velut matctiam ^analyfis adhibenda eit Analyfis
hzccft: Datus quicunqucTerminus rcfolvatur in partcs for*
males, feu ponatuu cjus dcfinitio partcs autcm hx
)
iterum iii_j
partes, feu terminorum-dtfiaitionis dcfinitio, usqne ad pnrtcs
limpliccs, feu terminos indefinibiles. Nam ^ cTei ^TrcLvTo^ opov

^yire^v ; & ultimi


termini non jam amplius definitione, fed
illi

analogiaintclliguntur. a Invcnti omncsTcrm.ini primi po- 6f


nantur in una claife, & dcfigncntu ivotis quibusdam ; commo-
diflimumerif,numerari, Intr r Terminos primosporian-<^^
tur non fohnn res, fed & modi, feucrc fpcdus. 4. Cum omnes^y
Termini orti varicnt diftantia a pri mis, prout ex pluribus Ter-
ininis primis componuntur, fcu prout eft exponcns Complexi*'
onis, hinc tot clafles facicndr, quot exponcntes funt. Et irL»
eandcm claifem conjiciendi tcrm ini, qui ex eode numero pri-
morum componuwtur. f. Termini orti per comznationem^^S
fcribialiternoupoterunt,quam fcribcndo tcrminos primos,
cxquibus componuntur, & q.uatermini primi fignati funt nu-'
inerisj fcribantur duo numeri duos terminos fignantes. At 6^
Tcrminiorti per conjuationcm autalias maiorisctiani expo*
ncntis Complcxiones, fcuTcrmini qui funt in cla(fe ^tia & fc»
quentibus- finguli toties varie fcribi poffunt , quot habet com-
plcxioncs fimplicitcr cxponens ipforum fpeftatus
ncn jairu*
ampliusut exponens,fcd utnumerusrerum. Habctboc fuuiti
his lu^mcris
fundamcntum in Ulu iX. v. g. fumto termini prinii
ficrnatij 6 Sitqueterminusortus inclafictertia,feu pcr
7.?-
con:nationem compofitus nempe ex
^bus fimplicibus
,

Etfintm Clalfc ulacombinationeshae: Dl^.^.W^y.lj]^.?.


6jm6.9,W 7 .9. Ajo terminum illum datwm
claflis ^tix fcnbi

¥ z po(fc
:.

PROBL. II.
^ 6.9. cxprimendo omcs
fimprices vel expri-
poffe vcl fic :
;

'
mendo unnm fimpUcem , 8c loco cxterorum duorum fimpli-
vel |. vcl fic
cium fcribcndo conznationem, v.g. fic ^ 9- : :

|. H E quafi -fradioncs qaid fignificcnt mox dicetur. Qao


autem clalfis a prima rcmotior, hoc variatiomajor. Semper
claffis antcccdentis funt quafi
gencra fubalterna
enim tcrmini
/.Q^^otiestcrmi*
ad terminosquosdam variationis fequentis.
nus ortus citatur extra fuam claflem, fcribatur pcr modum tra-
7^
fit numerusloci m
aionis, ut numerus fuperior feu numerator .
numcrusclanris. S.Commo-
claffcj inferior,fcunominator,
diuscftinterminisortisexponendisnonomncs termmos pri-
mos, fcd intcrmedios fcribere, ob maltitudinem & ex
ns cos ,

quimaximcco2;itantidereoccurrunt. Verum omnesprimos


fcribere cft fundamentilius. His ita conftitutis pofllint o -
71 mnii fabjcda 3c priedicata inveniri^ tam affirmativa quamne-
gativa , tam uni verfalia, quam particularia. Dati enim fub-

iccti pracdicaata fant omcs termini primi ejus Itcm omncs:


:

orti primis prooiores,quorum


omncs termini primi funt in da-
to. Siigitarfcrminus datus qui fubjeAum cire dcbct fcnptus
cft terminis primis , facilc eft eos primos qui dc ipfo pr,?dican-
tur invenircertos vero ctiam invcnire dabitur , ft in compl^
xionibusdifponcndisordo Sinterminusdatusfcri-
fervetur.
ortisnartimfimplicibus,quicquid
ptus eftortis, aut partim
*
pracdicabitur de orto e jus, de dato
praedicabitur. Et hxc qui-
dem omniapr.T:dicata funtlatiorisdcmguftiori, prasdicatio
vero «qualis de xquali eft, quando definitio de
Termino id eft ,

primi ejus fimul, vel orti aut orti & -fimpU-


vcl omnes tcrmini 5

prxdicantur de da-
ccs in quibus omnes illi primi contincntur,
to modis nupcrrime diximus , unum Tcr
Ejc funt tot, quot
minum Exhis jamfacili eritnumcris mvcftiga-
fcribi poffc.
fubjecio prardican pof-
7z rcomnianrardicataquxdcomui dato
funtJeuomnesU, A. Propofitioncsdedatofub)cao,nimirum
claftcm dati inclufi-
fineularum claiTium a prima usque ad
vernumcriipfasdcnominantes^fcu exponentcs ponantur or-
cUne, v,c.i. (de clafie Ima) 2. (de zda) 3.4'&c. Unicmque tan-
' ^ quam

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
quamnoniamamplius exponenti fcdnumcro afligiietnrfua^

complexiofimpliciter^v.g. 1.^7.15. quaTantur complexioncs


particulares numeri claflis ulrimacrcudoqua eft terminusda-
tus, v.*\ de 4. cujus complexio fimpliciter 15, inioncs 4, com-
ZTiationcsd,con3nationcs, 4.con4natio i. fingular complc-
xiones finiplicitercJaflium multiplicenturper complexicnem
particularemclaflisultimaEquac habcat exponentem cundem
cumnumcroru.rdaflis,v.g.i ^ 4f.4.5 ^ f 18 4 ^ 7.f.z8.

ir
^1 i
aggregatum omnium fadorum crit numcrus
mniuni prs^dicatorum dc dato fubjcao ita ut propofitiorit_.
U.A.v.g.4.i8,z8. if.t.f.^f. Prxdicata per propofitionem^y^
P A feanumcrusPropofitionumParticulariumaffirmativarum
itainvcftigabirur : invcntantur prj:dicata U A. datitermini,
utinupcrcdiaumeft; &rubjcaaUA. moxdicctur» Ad-
uti

datur numcrusuterque,quiaexU.A, propofitione oritur P.A»


tum per converfioncm fimpliciientum per {libalternationem,
Produaum critQiv^fitum. Subjcda in propofitioncU.A.da-^^
titermini,funttumdmncstcrminiorti in quibus terminusda-
tus totus continctur,quales funt folum in claflibus fequentibus,
& hinc oritur fubjectu anguftius,tii omncs tcrmini orti qui cos-
dem cr.mdatohabentterminosfimpliccs,nno vcrbo ejgsdcm
eum fcribendi, in viccm_»
termini definitiones, feu variationes
funt fibi fubjcaaarqualia. Num rum fubjedorumfic compu- 7;
tabimus inveniatur numerm onmmn CUsfium, Eas a. funttot,
quot tcrmini funt primi in prima clafie v,g. funt tcrmini inj
,

prima clarte tantiim 5, erunt claffcs in uni vcrfum 5. ncmpe in-s


inia Iniones; in zdi comznationes^in gtia con^nationcs^in
^ta
con^nationcsjinftacon^nationes. itaerhinventusetlifnnuwe'
im mnmm lU^^finw fcqucntium , fubtrahcr>do numcrnm claflls

numcro claflium in univerfum, ^^"


terminidatijV. g. a.de 5-

manebit 2, Numerum autem claflium fcu tcrmiuorum^


primoram fupponamus proNumero rcrum ,numerum claflis
procxponcnte,eritnumeiustcrminorumin clafTcidem cum
complcxionibu? particnl^ribus
dato numfro& cxponente-..
e de? rcb/^lnionesfontf^cominationesC^^ic^co^naaoncsr,
V '^'
F ^ con-
..g Probl. 11.

con^natlo r. tot iglturcrunt in rmsnUs claffibus etponcnti


correfpondcntibus tcrmini, fiippofito quod termini pnmi fu^t
t. Pr^tereaTcrminusdatus cujus fubjcaa qu^runtur rcfpon-
ipfis com-
debit capiti complcxionum-, Subjcaaangulbora
Igitur dati termini fab-
plcxionibus quarum datum d\ caput.
jeaa angulHora invenicmus fi problema hoc
folverc poteri-

complcxiones invcnire partmiiiwp/uifer,


7^ mus Dato
: capite
p^rtii«//m,
f ita
invcnicmus fubjcaa anguftiora omnia)partim
kad4toexponenti ( ita inveniemusea tantumquaefunt m data^.
clalTc
Problcmahocftatimimpraefentiarumfolvemus^ubi
)
eft, ne ubi feorfim
pofucnmus, no vis excm.
!! manifeftus ejus ufus
Solutio igiturhsec eft Subtrahaturde
Nu-
plisindigcamus. :

" merorcnim,v,g.f,a.b.c.d.e. exponcns capitisdati, v. g.a.b,


^^_:^^J.^.auta,i.-^5.f,4. Sive fupponamus datum caput
" comznationem efle ccmplexio enim ut fit ne-
inionen, five
ccffeeft. Propofitoitcmexponentefubtrahaturdecoitideni
Igitur ft datus fit quicuu^ue
cxpo-
cxponcivs capitis dati. :

caput repcriatur
nensincuius complexionibusquoticsdatum
" complcxio cxponentis tan-
invenire Ht propofitum qiiaeratur
exponcns capitis dati , in numero
to minoris dato, quantus cft
rerum, qni fit itidem tanto mmordato.quantuseftcxponens
er-itquodquxrebatur.
caintisditi pertab.S probl.i.inventum
" dati in omnibus com-
At li Complexiones fimpliciter capitis
p\exionibusdatinumerLquocunc^exponente,quxrcre propo-
fitumfiticomplexioNumerirerum, numerodatotanto mi-
7-7mris,qaantuseft exponcascapitisdati,erit qu.xfitum E. g. :

i.yi*
reiiuna b.c.d.c. inlonibosdatum caputa. reperitur
in r
cc }qu2 cft nullio, feu ollio de 4 )
datum caput a. b. ollavico
r-qu.tJcftfuperoUio,utitadicamde ^) in comznationibus ea-
de 4 jhoc r.
rundem ilU^d reperltur vicibns (qu^ funt inioncs
4
(com znatio de 4 )
(Qux eft oUio de ;) in con^nationibus iUud 4
con^nationibus iUud 4* C^onjnatio dc 4 )
hoc . (inio de ^) in
utrobique i vice^.
hoc comznatio dc 0
in con^nationibus
H^complexionesfunt^
[iuiccon4natio,hiccon}natiode3]
ex quarum aggregationcoriunturcomple.
datoexponente,
:

Pr6bl. ir.
0
xiones fimpliciter fed & fic
rcrum complcxionibus fim-
: in

pliciter [qujc iunt ^i] a reperitur vicibus 15. [complexio fimph-


citer d^ 4] ab 7 [complexio fimpliciter de 3.]
vicimus. Hae

eomplexioncs fuut numerub fubjedorum angurtiorum dati ter-


niini, Sub'e(5ta xqualia
qu.mdo dcfinitiones dcfinitionibus
,

fubjiciuntur, cadcm methiodo mveniuntur qua fupra prxdica-


ta sequalia. Termiui cnim xqualcs^ funt fervata quantitatt^
&qualitateconvcrtibilcs5igitur cx pra:dicatis fiunt rubjeda.»
tot funt, quot dati tcriitini , ( cu jus fub*
li coQtra, pr«dicata a.
complexiones fimpli-
ieaa quacruntur,) termini primi habcnt
v.g. ta.i.ab. t. Additis jamfubjedis
a:qualibus ad an-
citer,
guftiora 1 1 if . f. i^. z 1 7. f. prodibit numcrus fubjcaorum
omniumdatitcrmini. Qncm eratpropofituminvenire. Sub-
jcaahaaenusUnivcrfalia,rcftantParticularia, ca tot funtL-.^?
quot pracdicataparticularia. Pratdicata 6i Subjeda ncgativa
ficinvenicntur: computentur ex datiscertisTerminisprimis
tanquam Numero rerum, omnes termini tam primi quam orti^

tanquamcomplexionesfimpliciter^v.g. fitermiui primi fint


5erunt ^i. dc produaodetrahanturom.nia prxdicataafhrma-
ti va univerfalia, 8c fubjeaa anguftiora affirmativa univerfalia
Reftduum cruut oihniapracdicatanegativa. Defubjedis con-
tra. Particularia ncgati va ex uni verfalibus computcntur, utl
fiipraPA. cxll A. coiiiputavimus. Omifimus vcro propcfiio-
nesidcnticasllA? quarum funt toc quot compkxiones fim-
plicitcr Terminorum primorum feu quot funt omnino rermi- 5

ni &c primift: orti, quiaquilibet terminus velprimus velortus


dc fc dicitur. Cseterum intcr complcxiones illas omifimus, in
quibusidem tcrminus repetitur > quac repetitio in nonnullis
producit variationem in infinitum ,utin numeris; &
figuris

Mcthodus porro argumcnta invcniendi hxc cft 80


geometrix. :

A&alius
Efto datus quicunquc terminus tanquamfubjedum,
quicunqiie tanq am prxdicatum B. Qu^craturMcdium.
Me-
diumerit prxdicatum fubjeai& fubjeaum pracdicati,
id eft

terminusquicunqne contincns A, .S: contentusaB. Contmcrc


a. tcrminiisterminufti dieiturj
fi omnes eius termmi pnmi iunt

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
j
,

jLO Vrobl. II.


eft fi uterque tcrmi-
demonftratio
in illo. Fundamentalis a,

n.i3re'rolvaturinprimos,nunitcftumeriC altcrum alterius aut

pai-tem eirc,autpartiumcarundem.
Medioruma.numerum
Subjeftum & prxdicatum vel funt in eadcm
fic invcniemus.
Si in eadem necefte eft utrumquc tcrmi-
claffe, vel diverfa. ,

tium eile ortum ; & variationcm fcnptionis faltcm fcu defini-

tionis ejusdem 'termini ,


dux dchnitiones
pfi)tcrunt igitur cjus-

demtermininonnifipertertiamdefeinvicemprobaru Igi-
^

termini qucm mve-


tur de numero definitionum ejusdem
orti,
refiduum erit numerus
fticravimus fupra n. 6p. fubtrabatur 2.
polTibilium inter terminosa:quales. Sm non lunt
8r mediorum
in claflc mmoris exponcntis
in cadcm claffccrit pracdicatum
fubjcaam in claftc majoris, -jam fupponatur Pracdicaturti-*
velutcaputcomplexionis, exponens claflis fubjcdi fuppona-
complexiones dati
tur pro numcro rcrum. Inveniantur omnes
claftesaclafte prardicati ad
capitis particulares pcr fine;ulas
claftemfubjcaiinclufive; in fingulis claflibus complexion^s
complexioncs hmplici-
daticapitis particulares ducantur
in

.ter,Exponentisipfius claflispro numcr<Kcrum


fuppofiti.Ag-

gregarum omnium faaorum fubtrado 2 erit quarfitum. Prar-


fubjcao negari facile inv1sniemus,fi utroque
82 dicatum autem dc
altero con#
tcrmino in primos refoUito manifeftum cft neutrum
Probaritamcnnegativafic potcrit inveniantur o- :
tineri.
mniapr^dicatafubjeai, cum deomnibus negctur prardica-
ncgativam. Invcmantur
tum, totidem erunt media probandi
f-ibjcfta prxdicati,cum omnia negentur
de fubjeao, et-
omnia
iamerunttotidemmcdiaprobandinegativam. Utrisque igi-
tur computatis numerum mediorum
probandi negativam ha-
5: bebimus. Admovendumdcniqueeft,totam hancartem corft.
feu propofitiones
Dlicatoriam diredam efic ad theoremata ,
fua natura
Lxdmt 3eternxvcritatis,feunonarbitrioDEIfcd
propofitiones fingularcs quafi htftm^
conftant Omnes vcro
u v-. Au-uftus(uitRomanorumimpcrator.aut.^/,rv4f/.«r/,
idcft"propofitionesuniverfalcs,fcdquarumveritas non ef- m
qua^q^e ver« funt quafi caf
fcntii red exiftcntia fundata eft i

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
,

ideftDEI arbitrio,v.g*omnesiiomines adulti in Europa ha-


bent cognitionem DEh Talium non daturdemonftratio fed
indudio. Nifi quod interdum obfervatiopcrobfervationem
inter ventu Thcorematis demonftrari poteft. Ad tales obfer- g ^
vationes pertinent omnes propofitiones particularcs,qua? non
funt converfie vel fub-altcrna: univcrfalis* Hinc igitur mani-
feftum eft quo fenfu dicatur fmgularium
,
non cfle demonftra*
tionem,& cur profundi-flfimus Arifloteles iocos argumcnto-
rum pofuerit inTopicis,ubi & propofitioncs fant contingen*
tcs, 5^argnmenta probabilia, Demonftrationum autem unus
locus cft :dcfinitio» V eriim cum de re dicenda funt ea quac
iionexipfius vifceribus dcfumuntur; v.g. Chriftum natum ef*
fe Bethlccmi, ncmo huc dcfinitionibus dcveniet fcd hiftoria
:

inateriam, loci remifcentiam fuppeditabunt. Hxc jam loco*


rumTopicorumorigo,& in fingulis maximarum, quibus o-
mnibus qui fint fontcs, oftenderemus itidem nifi timeremus nc
inprogrcnufermonis cupiditate dcclarandi omnia abriperc-
inur. Unofaltem verbo indigitabimus omnia cx dodrinaj 8;
mctaphyfica rclationum Entis ad Ens rcpetenda cfie , fic uti^
fcx generibus quidcm relationum Loci, ex theorcmatisau-
tem fingulorum maxim^c eftormentur. Hoc vidiflc arbitrof
prxtermorem compendiographorum folidisfimumjoh.Hcnr.
Biftcrfcldin Phofphoro Catholico, fcu Epitome artis mcdi-
tandi ed. Lugd. Bat. anno idf7» qux tota fundatar in immca-
tione & 7riptxop^<TU yut vocat, univcrfali omnium in omnibus,
fimilitudine itcm ^ diffimilitudinc omnium cum omnibus,
quarum principia Rchtiones. Eum libcllum qui lcgcriti_3,
:

ufumartiscomplicatorijE magismagisquc pcrfpiciet. Inge-


niofus ille, qucm f^pe nominavimus , ]oh. Hofpinianus, libel-
ium promifit dcin veniendi & judicandi facultatibus , in quo e-
mendationem dodrinae Topic^c paraverat> locosque reccnfue-
xat 180. maxtmas ij9^' controverf. dial. p. 441. Hunc e-
goinfignireilogicccdamno nunqiiam editum arbitror. Abi-
bimus hinc,cum primum yiv/u.cL quoddam praxcos artis com-
anatoria; dedcrimus. CommodiflimaMathcfis extempora-
G iieo
,

42, PROBL. lU^


neo conatin vifa eft : hiiic non a primls fimpHcItef terminls
orri famus , fed a primis in mathcli ncqiie omncs pofuimus,
;

fed quos ad producendos complicationc fua terminos ortos


propofitos futficere judicabamus. PotuilTcmus eadem me-
thodoomnesdefinitionnscxElementisEuclidis exponere, fi

tcmpus fupcrfuilfct. QK^niam autem non


a primis {implici-
tcrterminisortifumus,hmc neccflarium erat figna adhibere>
qaibiis cafas vocabulorum aliae^ ad fermonem complendum
ncccfTaria intelligcntur, Nam
fiquidcm a primis fimpliciter
terminis incepificmus, pro ipfis cafuum variationibus^quorum
cx relacionibus&metaphyfica origincm cxpofuit ]uh Cx(zv
Scaliger Ub.de Cauf. L. L. terminos pofuifTcmus. Adhibuimus
autcm articulos grascos. Numerum pUiralem fignavimus ad-
fcripto in ( ) if fi quidem indcfinitus i, 3. &c, fi dctermi-
. j

$^ natus Efto igitur Claflis I, in qua termini prim.i i. Pun*^ :

ftum. 2. Spatium. intcrfitum. 4. acifitum fcu contiguum


f,
diflitum, feu diftans. 6, Terminus, feu quae difiant. y.Infi-
tum. 8. inclufum (v. g. centrum eft infitum circulo, inclarum
pcriphcriae) Pars. 10. Totum. ii.ide. 12. di verfum. t^. unum*
i^.N.imerus.if.plura.v.g.i.z.i.^.f.&c.K^.diftantia. i^.pofli-
bilc. r8.omnc, i^?. datum. zo.Fit. 27. Rcgio. Z2. Dimcnfio.2^»
Longu. 24.Latum. if.Profundiim. z6, 'Ccmune.27.i^rogrefl^o,
feuContinuatum. Clasfis IL i.jQwJwfir^ efti^. rcJxi? (15). 2.
includcns eft 6 10. IIL
i. IntervaUum eft 2. 10. x. Aequdle, A t>i^

xi.J. 5. Aad B fir? A jjp.eft 4.&7. tJb, IV*


C(?«n«w«7;i eft

I. ^A-i)^ eft A habens tjiV | tS B. 2. Umu B. | tm t2 A. 5?.

lAne.h f'^^'' ^ 4- P^^^^lelum-,] h Tvj i^. 5. Vigura, 24. 8. ab


18. 21. V. I. Cr«?/?^«j quod 20. 1. Decrtfccns 2.0.%, ^.imple"
xum cdl» inT?!ii. 22. 4. inTvj 12.22, VI. i.Conver^
genSyye^jrH 16. 2, Divrr^^;;j, |l'/rj 16. VII. u Supcrfidcs.^rcSv

|: 2 infimtumyl. quam 13. i^. 17. 3. PeripherUyl^ij l. 4. A


dicitar M^wf^^^-^.feu metitur B, ii lo.cx A (15) |. eft f tw B. VIIL
1. Maxtmum d\]^iion^. 2. Minhnum^lnon^^' ^,^e^u^ rw
i^. Toi^-^^ (2). 4. qua2nontalis,C//yv.«. ), A'^i^^^>9*TYi^'^, IX. i.

ilwjtim, cft Ij. |. X. I. ComjnenfurMu funt, quorum '^. 2^ .


eft

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
&i, &a» XI. T.v4«j:tt/wcfl:quemfaciunti(2). 4.|. XIL 1.
rU}tH?}ic({l,^,ryji6rrav 6. XLII. i. Gibbus^.l.T^ i^.rSv^*

XIV. i.ReaWneumc9ilcu)UblciirZvl(^). 2. qux dicuntmij


Latera. 3. fi ^(3) 4. Si | (4)j^4rfnt^i^«/«??i &:c.XV^
ly?*^'?^/</«'?^'

I. Lttw^/^eft^iTa^i^Kz)»^^"!^^^- [fubintelligo
a.tam iunu-
lam^^ibbofamqu^^^^"^ ^^^^^^ concavitatem obvcrtit, quam
falcatam qua interior alterius concavitati fuam con vexitatem]
XVI. AngulusreCiusQ(]:\^,l/mroiii%, zi. i.Segtventatn €{\ ^rov
7*T^ |.
?-* XVII. Aeqtijlaterum cft | cujus * eft 8. r^v
I |
lW*i«^«/«7n rf^ttiir«w«cft| cujus |cftT2^v|(3)^
(15)! 2.
Sialenum eft |cujus|eftT£v |(j)non | (^)»
XVUU i. i4;:^/v/f«

(ontaclus eft quem, faciunt | (z). 4, |. non 17. modo 17. XIX.
I. infirtptum eft 7. cujus}, (if^funt 4,Ti |. 2. Circumfcripta
verocfteafiguracuiinfcriptaeft. XX. j. An^idtaohufuf., eft|
quam 2. v!(:«m|quam f^.
{g. XXI. i.pi^wfr^rcft 1. 1. 7. tw
XXII. Cmulus eftjj;. 8. ab i8. 2t. habcnsTviK
I. t?j5>. ali-
cujus I. (quoddicitur i.Centrum Circuli) abi8. 6, 1. Iriangu-
lumre^iangulumcAl cujus/|(3)funtomncsfed i^. eft \\nra>i^.
21. XXllI. r,Cmr«wFi^ttr/efti.2(^. td7>^j(i5). XXIV, i.
Semifigura data v.g.femicirculus, &c. ) eft tov 5^: (dimi-
dium5^)|. Hincfacile eritdefinitiones conficerc., fi obfer-
vetur, qubd n. 70. diximus in iis notis, quse pcr fradioncs fcri*
ptae funt nominatorem^^ defignare numerum clasfis; numerato*
mw^numerumterminiinclafte, v. g. ccntrumc{\, i, (punftum)
z6. (commune) toTj ||
(diametris,) if pluribus. Diamctcr eft
|(re(5"ta)| (maxima)^. [infita] t>! [figura?] Ex his
qux de Artc complicatoria Scientiaium , feu Logica in- 8^
ventivadifferuimus, cujus quafi praedicamcnta cjusmodiTcr-
minornm tabula abfolvercntur , fluit velutPorifma feuufus :

XI. Scriptura Univerfalis, id eft cuicunque lcgenti, cujuscunc^


lingu3eperitointelligibilis,qualcm hodie complures viri cru-
ditTtentarunt, quorum diligentififimus CafparSchottus hos
reccnfet lib.7. Techn. Curiof. primo Hifpanum quendam , cu-
jusmemincritKenelm.Digbxus tr. de Nat. Corp. c.z8. n.g.
quique fueritRomae annoidfj. cjusmethodushxcexipfana-
z G
tura

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
;

44 ^
^
Probl. II*
tura rerura fatis Iiigeniose pctita ; diftribucbat res iivvarias
claff.s, in qualibet claile crat certus iiumcrus rerum. Ita me-
risnumeris fcribcbat, citando numerum claffis & rei in claffe
adtiibitistamen notis quibusdam flexionum grammaticarum
& orthographicaram, Idem fieret per claftcs a nobis prae-
fcriptas tundamentalius quia iii iistundamentaliordigeftio
,

eft. Dcinde Athanaliiim Kircherum,qui Polygraphiam fuam


novam & univerfalem dudumpromifit deniquc Joh.Joachi- j

mu Becheru Archi^tru Mogunnnu.opufculo prinnim Franco*


furtiLatineedito, dcindcgcrnisni cannoi6(^r, is requirit ut
conftruatur Lcxicon Latinum^tanquaiii fundamcntum,& in eo
difponantur voccs ordine purealphabetico ( & numerentur. j
fiantdeindcLexica)infingulis lingius difpofitaenonalphabe-
tice, fed quo ordine Latinajdifpolita^funt ipfis rcfpondentes.
Scribantur igitur qUcE ab oinnibus intelligi debent, numeris, &
qui legcre vult, cvol vat in lcxico fuo vcrnaculo vocem dato
is

numero &
fignatam, ita interpretabitur. Ita fatis erit legen»
tem verna julam intelligere & ejus Lexicou evolvereyfcriben»
tem ncceHc eft ( nifi habeat unum adhuc Lexicon fuas lingusc
alphabeticum ad numcros fc refercns) &: vcrnaculam & lati-
nam tcncrc, & utriusquo Icxicon evolvere. Veriim 6c Hifpa-
niillius&Becheri artincium obvium & impradicabile eft.
^S:

Ob fynonyma, ob vocum ambiguitatem, ob evolvendi perpe-


tuum tasdium^qiiianumerosnemounquam memoriae manda-
jQbit)ob Irepoyimav phrafium in linguis, Veriim conftitutis
Tabulisvelprsedicamentisartis noftrascomplicatoriae, majo-
raemergent. NamTerminiprimi exquorumcomplcxuo-
mnes alii conftituuntur , fignentur notis hx notx erunt quafi
,

alphabetum. Commodum autemerit notasquam maxima


ficri naturales, v.g. pro uno pundum, pro numeris punda-, pro

relationibus Entis ad Ens lineas pro variatione anguloruni


,

^iutTerminorum in lineis gcnera relationun). Ea fi rede con-


ftitutafuerint&ingcniosc, fcripturahxcuniverfalis^qu^ erit
facilis quam comunis,&qux posfit fine omni lexico legi,fimul-
queimbibctur omnium rerum fundamentalis cognitio, Fict
igitur

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
igituromnistalisfcripturaqiiafi figurrsgcom€tr;cisj& velut
olim Aegyptii hodie Siiienfes , verum eoru piaurae
picturis, uti
n'6 reducuntur ad certu Alphabetii feu litcras, quo fit ut incre-
dibili memorix alfli«^ione opus fit, quod hic contra eft. Hic
igitureftUfusXI. complexionum,iuconflituenda nempe po»
lygj.^p^ii^'^ ^j-iivcrfali.
Xllmo loco conftitucmus jucundas quas • -

da^partim^^o"^^"^P^^^^^^^^^' partim praxcsexSchvventeri^r


deliciisMathematicis & fupplemcntis G.P.HarsdoifFcri^quem
P.i. feai.i. prop. ^t,
librum publicc intcreft continuari,hauftas.
reperiturnumeruseomplexionum fimplicirer, quem faciunt
P.i.fed. 4.P^op,
res i?.v.g. litt:rar Alphab'jti , nempegjSg^oy.
docet dato textu melodias invenire^de quo nos infra, probl,
6. Harsdorfferus Parte ead. fea.io. prop. zf.rcfert kigeniofum
repertum Dni dc Brciflacqua nihil potcft arti fcientiarunu.^i
complicatorixaccommodatius reperiri. Isquaecunqueinre
bellicaattenderebonusimperator debct,ita eomplexus eft:
facit claffcs novem,in Ima qu«ftiones&: circumilantias, in-?

llda,Status,inIII.perronas inlV.aftus,inV.fines, inVI. in»


ftrumenta exemta: adionis, fcu quibusuti in noftra poteftate^
eft, facere autem ea, non eft, VII. inftrumenta quac & facimp
&i adhibemus. VIII. inftrumcnta qiiorum ufus confumtio eft»
IX.adus finalcs fcu proximos executioni. v.g.

X. Am Cum quo; Ubi. Quando Quomodo, Quantnm.


2»Bellum. Pax. Induciaf. CoUoquium ^Fecdus. Tranfadio.
Patriot», Subditi. Fcederati. Clientcs, Neutrales. Hoftes.

4. Manere, Cederc. Pugnare. Proficifei. Expeditio/ Hyberna.


5. Decus. Lucrum. Obedientia. Honcftas. Necesfitas. Commoditas»
^,Sol. Aqua. Vcntus, Itinera. Anguftia^. Occafio.
7.Currus. Scalae. Pontesw Ligones. Palae [©cl)anffcln]Naves.

^.Pcciinia. Comeatus, PulvisTorm ,


GlobiTorm .Equi. Medicamenta*
.Ordo, Impresfio, Securitas»] Aggrcsfio. Confilia,

Fiant

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
4^ PrObl. 11.

jFiant novem votx cx papyro,omnes concentnca?;& fe mvkem


^
^
circumdantes,itaut qu.^libet reliquis immotis rotari poflit.
Itapromotaleviterquacunquerota nova quaeftio,nova com-
plexio prodibit, Vcrum cum hic inter res ejusdem clasfis noti
detur compkxio; atque ita accuratc loquendo non fit comple-
xioterminorum cum terminis,fed clairiumcii claflibus, pcr-
tinebit computatio variationis ad probl. Quoniam tai ien
complexio ctiam, qua; hujus locieft,poteft repr^fentari rotis,
utmoxdicemus,fecit cognatio^utprxoccuparemus, Sicigi-
tur inveniemus multiplicetur 6. in fe novies
:
6.6.6.6,^» :

^.^.^. feuquarraturprogrcsfipgcometricafextupla cu.


juscxponens 5>,aut.- Cubicubusde^. tantum fu-
pereft,ut fmt folum ii^. qurftioncs, quod putat Harsdorffe-

^ ^ms. Cxtcrum quotics in Complcxionibus (inguli termini in


fingulosducuntur, ibincceffe cft totfieri rotas^quot unitatcs
continet numerus rerum deindcncceffc cft fingulis rotis in-
:

ftribi omnes res. Ita variis notarum con verfionibus comple-


xiones innumerabiles gignentur. Eruntque omnes comple-
xionesquafi jamfcriptasfeorfimvquibus revera fcribcndis vix
grandeslibri fufficicnt. Sic ipfemet do<5i:isfimus HarsdorflF.

P. fcct. 14. prop. 5. machinam 5. rotarum conccntricarum

conftruxit,quam vocat , ^iuiffadjcn ©cncfnn^j bcr tcuffd)ctt


©praCt)C. Ubiinrota intima funt^g. ^Sor|);lbcn/ inpcninti-
ma <^o. ZnfiM^^ nn^ Dvcim*^ucl)(!vi()cn /
* in media 12. SKiftcl*
^Sncbl^ilOcn/ vocales ncmpc vel diphthongi; in penextimaj
izo. iSnNQ5ud)(!a6cn/inextimaz4.i)lrtCl}f];ltcn. Inhasomnes
voccs gcrmanicas rcfolvi contendit. Cum
hic fimilitcr claf-
fcsfintincla(fesducend2e,multipliccmus: 48. 60* 12,1x0.24^
Quieft nii-
fadus ex prioribusper fcquentem, f,97zo^c»oo.
feu figni^
merus vocum germanicarum hinc oricntium,utiliuni
^6 cantium, & inutilium. Conftruxit & rotas Raym. Lullius & j

inThcfauroartismemorativaejoh.Hcnr.Alftedius^cujus rotis,
inquibusrcs&qU2:ftiones,adjeaa eftnornia mobilis,in qua->
loci Topici/ecundum quos de rebus dilferatunquaeftiones pro-
bcnturi & fratcrnitas Rofese Crucis in fama
fua promittit gran-
dem
Probl. IT*
^ 47
dcniHbrumtituloRotjcMLindi inqiioomne fciblle continea-

tur. Orbitam quandam pietatis,ut'vocat,adjcdt fuo Veridi-


co Chrirtiano ]oh» DavidiusSoc» ].Exeodem principio Com-
plicationum eft Rhabdologia Neperi , & penfiles iWx Scvz ,
^lavis mirabili arte apcriuntur,vo-
%C)r[c<]'Scfclo(?cr/ q^^^ ^^^^^
cant 9j?a|}l'©ct)lo(5tT/ncmpe fupei ficics ferx armillis teda eft,
quafiannulisgyrabilibus , fingulisannulisliterac Alphabeti in-
fcriptx funt. Porro fcra: certum nomen impofitum eft, v,g»
Urfula, Catharinajad quod nifi cafii qui nomcn ignorat , annu-
lorum gyrator pervenire nonpotcft. Atqui novit nomen,
ita gyrat annulos invicem , ut tandem nomen prodeat , fcii
literaealphabeti datum nomen conficicntcs fint cx diverfis an-
nulis in eadcm linea, jufta fcric. Tum dcmum ubi in tali ftatu
annulierunt,poterit facillimcferaapcriri. Vide dc hisSeris
armillaribus Vcckcrum inSccretis,illuftrisfimum Guftavum
Selenum in Cryptographia fol .^^p, Schvventerum in dcli-
ciisScd. 15. prop. 2f DcfinemusUfus Problematis i. & z.e-
.

numerare , cum Coronidis loco de Coloribus diftemerimus.


HarsdorfferusP.^.Sca.^.prop.K^. ponit caloresprimoshos 5.^7
Albus, fiavus, rubeus,cseruleus, niger. Eos complicat ,ita ta-
mcnutextremi albus&; niger, nunquam fimul coeant.
: O-
riturigiturcx AFfubalbus, AR
carneus, AC
cinercus ; F R
aureus, F C viridis , F [ufcus ; R C purpureus , R
N fubru- N
bcus *, CN fubc^ruleus. Sunt igitur quot nempe funt com-
znationcsf. rerum,demtaUna,cxtremorum. Quid vero fi ter-
tiiordiniscolorcsaddantur,feuconjnationes primorum , &
cominationesfccundorum, & itaporro, quanta multitudo ex-
urget ? Hoc tamen admoneo ipfos tamquam primos fuppo-
fitosnon elTeprimos fedomncs exalbi& nigri, fcu lucis
j &
umb rx mixtione oriri. Ac rccordor legere me, etfi non fuc-
currit autor,nobile acupi<S:orc nefcio que So.colorcs
contexu-
iflfcvicinosq-, femper vicinis junxifTe.ex filis tamen non nifi ni-
gerrimis acnonnifialbisfimisi porro varias alternationcs al*
borum nigrorumcp filorum & immcdiationcs modo pluriuni
alborum,modo plurimu nigrorum varietatcm colorum pro-
,

genuiffcj
Probx» H-
-genuiflc ; verb fingula per fe inermi oculo Invifibina pen^
fila

fLiilTe. Si ita cft, fuiffet hoc folum expcrimentum fatis ad co-

iorum naturam ab ipfis iucunabulis repetcadam,

Prob* III.
DATO NUMERO CLASSIllM ET RERUM IN
CLASSIBUS, COMPLEXIONES CLAS-
SIUM INVENIRE.
^/^Omplexioneszutev^cUsfiamCimt^q\^2Lram exponcns cum^
^ V--/numerocla(rium idemeft*, &qualibet complexione ex
qualibet claffc resuna. Ducatur numerus rerum unius
clasfis iu numerum rerum alterius & fi pUires funt, numerus
5 ,

tertiac in fadum cx his feu fcmper numcrus fcquentis irL-»


:

fadum ex antecedentibus fa&us ex omnibus continue , erit-»


:

quxfitum.
Ufus hujus problematis fuittam iuufu 6, probl.i. Sf^*
ubi 3c
Ubi modos fyllogifticos invefHgabamus^tuminufuiz,
cxemplaproftant, Hic aliis utemur. Diximus fupra Comple-
xionum doarinam vcrfari in divifionum generibus fubaltcrnis
invenicndis,invcniendis item fpecicbus unius divifionisi &: de-
nique plurium in fe invicem dudarum. Idque pofiremum-.
a. In divifioncm ducere eft unius
huic loco fervavimus. Dtvtfionem
divifionismcmbraalteriusmcmbrisfubdividere,qnod intcr-
dnm procedit vicc verfa interdum non. Interdum omniaj
,

membraunius divifionis omnibus altcrius fubdividi pofllint;

interdumquxdamtantum,aut quibusdamtantum^ Si vice^

vcrfajitafignabimus A < ^< dfiquxdatar.tum^ita:^ \ d


^ [e

fiquscdam quibusdam tantum, Ita : A


|
A^ Ad noftram

verb.computationem primus faltcm modus pcrtinet. In quo


«emplum fuppetit ex Politicis cgregium. A Efto Refpubli-
ca,

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
ia, a reftajb aberrans^quaseftdivifiomoralls; cMoharchia,
d Ariftocratia, c Democratia, qua: eft diviiio numerica Du- :

^^divifiO.ienumfricainmoralcm, oricntar fpecies iinxtx t


'^^f.d.ac» ad. ^c. bc. bd. be, Hincorigoformulsc hu- j
ius: divifionemindivi(ionemdiicere>manifdheft,ducendus
enim numerus fpccicrum unius in numerum fpecierum alte-
rius. Numerum autcm in numerum ducere eft numerum nu-
mero multiplicarc, &: totics ponere datum , quot alter habet-»
unitates. Origo cft ex geometria , ubi fi linea ah*am extremi-
^

tatecontingensab initioad linem ipfiusmovetur, ficut cam^


radat , fpatium omnc , quod occupabit linca mota, conftituet
figuram ciuadrangularem, fi ad angulos redos alteram conti^
git, ergpo^>w,e$ aut quadratum;
in aliter rhombum aut rhombo-
eidcs h alteriajqualis.quadratuautrhombumjfin
aHter, moo-
Atwg? aut rhomboeidcs. Hinc.& fpatium ipfum
quadrangularc
fado exmultiplicatione.linex per iineam 3?quale eft.
Carte- f
rum ejusmodi divifionibus complicabilibus plcni funt libri ta-
bularum ; oriunturq^ nonnunqi^m confufiones ex commixtu
onediverfarumdivifionum in unum,quod dividentibiis con-
fcientiam inredam crroneam probabilcm fcrupulofam dubi-
ani, faaum videturi Nam ratione vcritatis fnreaam & erro-
neam difpcfcitur; ratione firmitatis in apprchcndcndo
in_5
ccrtam, probabik-m, Dubiam
quid autcm aliud dubia,quim
;

fcrupulofa > Hujus prablematis ctiam propria ihveftigatio


VarronisapudB.Auguftimimlib.i<?.deCiv. DEi.cap, i.nu-
ineri feaarum circa fumnuim bonum poffibilium. Primum i-
gitur calculum cjus fequemur, dcinde ad
exaftius judicium re-
vocabimus Divifionesfnnt VL imaquadrimcmbris, zdaSc 7
^tatrimcmbnsj rdiquxbimcmbres, I. Suwmuffj Bofjum (^{^c

potcrt vel V(jlupU4y vel JndohrU vel utrdgue, vel priw4 naturd,
4,
II. horumquodlibet vclj)r<7frfr i,/>/^/^r^;,;cxpctitur, vel
virtus
pr9pteripfum^wc\^tpfum&ift7tt46pr0jfterCc, 4 ^ $.iiz, 111.
S.B. aliquisvel inl^qv^^^vit^VQlinfodetAte iz ^ 2.^,24. IV,
Opinio autem dc S.B.conftat vcl ^ipprcbenfwjecerta, vel
proi^ihC
11 AcadmicA^ ^4 n ^Aa^* V. Vitas item genus (jnuuMxcl

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
cultuin. 4S ^1,^96, VI. Otlofum.ne^othffimr^cltewperatfim^
96 ^ f,2gg. hxc apiul B. Auguiliiaam Varro cap. i. c. 2.

accuratiorem rctro cenrLun inltitiut. Divifionem ait ^.5. & 6^


faccreadmodumprofcquendi, ^ad modum apprehendiS.B*
corruunt igitur di vidones ultima:, & varictatcs zyis. remanent
iz. Parro capite Voluptatcm^indoloriam&utramquc ait
contiticri in Primis naturar, Remancnt igitur 3. (corruunt
Prima naturj: proptcr fe virtus propterfc,utraquepropterL#
^ fe» Poftremam autem fentcntiam & quafi cribrationefadain
fundoremaaentcmample^iiturVarro» Egoinhis noto,Vaii*
roncm nan tam poflibilesifententias colligere voluiirc, quafn
celcbratas; hinc axioma cjus : qui circa fummum bonum diffe-
rant, fe6ta diffcrre ; Interim dum divifionem infti-
& contra.
tuit,nonpotui.t,quinqaasda kha-Ttc^ns admifceret. AUoqui
Gur diviliones att-lit .qiias poftca (ummi boni varictatcm non^
faccrcagnofcit j
anutnumcioimpcritis admiratione inculte-
ret? Praetcrea gencrav'.taadmifcere voluit, cur non plurai?
fi

nonne alii fcientias fcaantnr alii ininimoj alii profenTionem fa-


eiunt ex fapientia, creduntq; hac imprimis fuinum Bonum ob-
tincri
? Etiam hoc ad S.B. magni niomcuti eft in qua quis re-
pnbhcavivat; alii vitam rufticam urbanae practulerc: funtcp
gencra variationum infiaita ferc, in quibus fingulis aliqui Riere,
loqai hac fola via credercnt adS. H. iri pcfTc, Porro quando
prima divifio ducitur in imum meimbrum fecundae facit 4.
fpccics: I. voluptas tindoloria , ^utraquc ^ 4 prima natu-

raE,propter virtutcm, cumtamen in omnibus fit unnm fum-


niumBonumVirtus; quiprimanaturac, is^ccseteraj qui vo-
luptatem, is dc Adde quod
indoloriam ad virtutcin refcret.
erat in {K>teftate Varronis,nonfolum 2dam& ^tam, fcd&j,
& 4. 5^ 5. trimcmbrcm facere, addcndo ^tiam.fp^cicm, fem-
per mixtam ex duabus. v. g. in fe vel in fe focietatc , vel utra-
quej apprehenfione certa, probabili, dabia
cynicum , cultum, j

ji
temperatum. Fuit & fententia., qaa: negaret dari S. B. con-
quod cuique vcniret in mentem,ad quod
ftans,fed faciendum
ferreturmotupuroanimi& irrefr2(3:o. Huc fere Academia-*
iiova^& hodicrnus Anabaptiftarum fpirirus inclinabat. llbi
vero
Vevh illl qui negant in Hac vita culmen hoc afcendi pofle^ ?

quod Solon propter incertitudinem pronimciandi dixit^Chri-


ftiani philofophi ipfa rei naturainoti. Valentinus vero Y/ci-
gelius nimisEnthufiafticc^beatitudinem hominis eile DEifi-
cationem. Apud illos quoque ^quibuscoUocatur bcatiti^do i^,
in «terna vita ahi afferunt, alii negant Vifionem fubflantiae
DEl beatihcam» Hoc reformatos recordor facerc , cxtat &
de hoc argiuTicnto diircrtatio interGisb. Voetii fclcdas il- ;

kid noftros , ac pro hac fententia fcripfit Matth. Hoe ab Hoe-


ucgg peculiarem libellum contra Dnum Budovviz a Rudovva.
In hac quoquc vita omnes illos omifit Varro , qui bonuirt. ij
;^liquod externun^ corum qu^s fortuniE effc dicuntrfinr.mum cf-
fcfupponunt.quales fuifle, ipfa Ar ifiotclis recenfio indicio eft,
Corporis bona fanc pi rtinent ad prima natura: , fed ficri potcft
ut aliquis hoc potiflimu genus voluptatis fequatur , alius aliud,
Et bonum animijam authabitusautadioeft^illudStoicis hoc
Ariftoteli vifum. Stoicis hodie fe appHcuit accuratus fane vir,
Eckardus LeiLhnerusMedicus Erphordienfistr^dcapodidica
fciioiarumreformatione&alibi» Quin & vohiptatem animii^
pro S. B. habcndam cen'et Laurcntius Valla in b*b.deVero
I^no, & ejiis Apologia ad Eugenium IV. Pontificem Maxi*
mu.acP. GafTendub in Ltliica Epicuri , idque & Aiiftotcli cx-
cidifTe VIL Nicomach. 12.&: i^. obfervavit CL Thomafius
Tab. Phil. Prad. xxx. Hn. 8. Ad voli^ptatem. animi gloriam>
f
id cft triamphum animi internu, fua laude fibi placcntis, redu-
cit Th. Hobbcs initio hbrorum dc cive. Fuere qui contem-
pLltion^nia<5tioni prxFerrent, alii contra,aliiutramque ccquali
locopofuere. Breviter quotquot bonorum imxfuntfpecics,
quotqiiot cx illis complcxioncs, tot funt fummi boni posfibilcs
kSix numerandae, Ex hoc ip(o problcmate origo eft ij
numeri pcrfonarum in fingulisgradibus Arboris Confangui^.
nkatis, cum nos, ne nimium a ftudiorum noftrorum fumma di*
vertifte videamur, cruemus. Computationem autem cano-
nica ncgleaa civilem fequemur. Duplex Perfenarum fin- 16 m
gulisgradibus snunaeratio cft, una generalis altcra fpeciaiis.
H a m

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
;

fz Probl. IIL
Inillafunttotpcrfonxquctdiverfi flcxus cognationls cadcrri
tamen diflantia. Uexfis aiitem cognationihvoco ipfa vclut itine-
rainarborCconfanguinitatis^* iincas angulosquc duni modo
furfum dcorfuiijve modo in latusitur. In hac non folum fle-
xus cognationis varictatcm facit, fcd 5c fcxus tum intermedia*
rum, tuni perfonsE cujusdiHantia qua^ritur a data. In illa e-
numeratione Patruus, Amita j id cft, Patris frater fororve:
Avunculus, Matertera id ; cft Matris fratcr fororqne,habentur
procadem pcrfona,&convcnientis(imc intcUiguntnr in voce^
Vatrnx) quia mafculinus dignior foemininum comprchendit.
Scd in enumcratione habenturpro 4. diverlisperfo-
fpeciali
nis. num^rantur: (Sic ta;-
lgiti\v\\\\ccogmthn€s^\\ic perfon<e
mcn ut plurcs fratres, vel plureslbrorcsqmanefcxuquidem'
variant pro una utrcbique perfona habeantur illa ge-
)
ncralis computatio eft Caji inL &
(quanquam fpecialis
/.

iionnunquam mixta cft) hxc fpccialis Pauli in grandi ilia /• w\


P. de Grad. &
AffinibuK Etft autem prior fundata eft in prob,
I. & 2.
qaia tamen pofterioris fundamentum cft, quae huc pcr-
}y tinet, prjcmittemus. Cognatio eft forma: linea vel lincarum i
cognata perfona ad datam dudarum; ratione re<Situdinis&
& harum alternationis. Perfond h. eft Perfona-^
inflcxionis; 1 .

& dati gradus, fexusq^ tum fui, tum jntermc'


datic cognationis,
durum.intcr cogjiatam fcilicet ^ datam. D4tu7nz,voco per.
fonam, eum eam ve, de cujus cognatione quaeritur ut appellant
]Cti vctcres } ]oh, Andrex Petrucium nominc fui Bidclli fcrtur
nominaffe: Fr. Hottomannuslib. dcGradib, Cognationum,
iBvTro^elty.vA^tmiPrcpofttum. lermhm eft perfona vel Cogna-
tio,quxcftdeconceptu complcxa:, v.g. /r^f cr eft Patris filius.
Igitur r.if rij & F/to , funtTermini ex qiiibus conceptus Fra-
tris componitur, Termini autcm funt vel frmti tales accura-
teloqucndofunt hi folum Pater & filius, nos tamen com-
:

modioriscomputationis caufa, omnes perfonas h'ne5e xc€tx


velfupra vcl infra> fupponemus pvo primisj veUrff: accu-
rateloqucndoQnines qui plus unogradu rcmoti funt a Dato
laxius tamen, omnes transverfales tantum» Omncs a. trans-
verfa-
Probl. Ilt
vcrfales cofifiponuntur ex duabus terrninisllneaercase; hinc
& racillimumprodit artificium data quxcunquc cognata nu*
merumgraduscomplexse? v»7g» in fimplicisfima transverfa-
lium perfona, Fratre feu Patris filio, quia Pater cft in i, fiiius et-
iam in gradu, 1 1 1. f. 2. in quo cft Fratcr. Cxterum Schemate ]

<>puseft. Efto igitur hoc r

M

0
r*

H >
rr
> 0
> § n
s.- s? 0
-< < <^ < *•»

0'
tJ
or
n
1

^ £k> «-t C

C ^
V5
o P C
C •

3 >
cr
C
1/3

c'o^?" 5 «i^
»t3
T3 o
3

fco O
>
cr

4*.
00
o
> >
cr
z
o
•11 M
3
r-t-
D o •73
o rs O
X5
P p O O
o

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
f4 Probl. ftl.
^
eo^ijntlnhocrehematclnfinitapropemodu dlgna obfcrvatTone.
Nos pauca ftringemiis. Perfonx eo loco intelligantur^ubi pun-
da funt. Numeri punda nicladentcs,defignant terminos, feu
gradc? lincae re6ta(antecedens afcendentis, fequens dcfcendca-
tis)ex c]uib5> dzt^ gradus transverfalis coponitur Jn eade Linea
trafverfa diredafimt ej^de grad^ cognationestobliquae a fumo,
i
ad imu dextrorfu ordine generationis',at finiilrorfu coplcdun.
*ur cognaticHies homogeneas gradu differentcs.Linca perpen-
dicularis uiiica a vertice ad bafin, triangulum di vidcns^conti-
net cognationes quarum terminus&alcendcns &dercendens
funt ejusdem gradus j tales voco dquUtbres^ &
dantur folum in.^
3ti gradibus pari numero fignatis , in uno non nifi unus. Nam
fi

iibracffefingatur, cujusTrutina fit lincagradLt^ primi; brt-


chia vero fint dextrum quidemjinea perpcndicularis a fum-
:

ma perfona defcendentium ] finiftrum vero- perpendicularis i


fumma afcendentium duda ad terminum vel afcendentem vel
dcfccndentcm datam cognationem componentcm tum bra* i

chiis acqualibus ,fiutrinquc aut z. z. &c. cagnatio erit «-


quiUbris&poncndain medio trianguli in inaqualibns, co-
;

gnatio talis ponenda inco laterequod linexrcdse velafcen-


denti vel dQCcQndcuti ex qua brachium longius fumtum elt , efi:
22 vicinum. Hic jam complexionum vis apertisfime rehicet,
Componuntur enimomnes perfonae transverfaeexzterminis,
una co^natione rcda afcendentialteradcfccndentiSemper-j
autcm fic, ut afcendei\s in cafu obliquo, defcendens in cafu re-
docjonjungantur, v.g. fratcr, ideft patris filius. At fi coutra,
rcdibit perfona data,nam qui patrcm filii fui nominat fc nomi*
Jinat. Quiaunuspaterpluresfilioshabere potefl:,n6contra. Ex
his jam dztiwpropofito cjuoctmjjgradu cogtuttonu tum numerufihttm
Jpectes reperlre: numem transverfalium fcmper eritunitatemi-
nor gradu, (numerusomnium femperunitatemajor; quiaaddi
•debentdua: cognationcs linea: rc<5lx,una furfum alteradeor-

« fum) cujus ratio ex invcutione jpeuerum patebit. Namcom-


552nationespartium,obcv3evfan«niUuin.m'i'V^!)^i(/ dati nu-
» meri cujuscunque funttot quot unkates habet mimcri dati pa-
ris

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
tisdunidhim, imparis dcintaunitate dimiduUTJ. v.g» 6. ha* ^
bet has: 5, i. ejusqiie rei ratio manifcfta ert? qma^
4^ |, ^
fempcrmimerusantecedeiis proximus dato cum remotisfimo, ^
pcneproximus cumpene rcmotifllmo complicatnr^&c. Sed
curn hic non folum complcxionis, fcd & litus habenda ratio
fit) V. g« aha cognatio dl 5, i. nempe Abpatrui; quam i.f nein- .

pe abpatruelis, hinc cum res fitum varicnt 2 vicibus Ergo


dupliccnturdifcerptiones, rcdibit numerus datus fi parfue-
ratj fed cum in ejusdifccrptionibus dctur una homogcnea-»,
v.cT. ^j.inquanihil difpofitio mutat, hinc fubtrahatur de nu-

.fncro dato, feu duplo di'ccrptionu, itcrum : i.fi verb numcrus


iatus flieratimpar, rediUitnumerus unitate minor. Ex hoc
nianifcftum eft generaliter (i.)Subtrahatur dc numerogrady 24^
:

«nitas,produdum erit numerus cognationum transverfalium.


(2.)duo numeri qui fibi funt complemcnto ad datum , feu quo-
rum unus tantum diflat ab i. quantum alter a dato, complicati
dabunt.v^^£/mcognationis,fiquidem prcrccdens intcUigatur
fignilicare afcendentem; fequens dcfcendentem fui gradus^
Hac occafioneobiterexpHcandum eft, qux fint dati numcri 2j
difcerptiones, 3cvfaKuni),ciVposfibilcs. Nam omnes quidem
Difcerptiones fuiit Complexiones/edCompkxionum eaetan-
tum Difccrptioncs funt ,
quse fimul toti funt arquales* In-
ftigari fimiliter poflunt tumcom^nationes tum com;nationcs,
tum difcerptiones fimpliciter , tu dato cxponcnte.Q.jot fado-
res, vel di vifcres exactos numerus aliquis datus habeat,fcio fo-
lutum vuigb. Et hinc eft quod Plato numcrum civium voluit
efic 5040. qaia hic numcrus plurimas recipit divifiones civium
proofficiorumgcneribus,ncmpe 60. lib. f. de Legib.fol. 84f.
Et hoc qiudcm in Multiphcationc& divifionc,fed qui additio-
ne datum niuncrum producendi varietates,^ fubtradione^
difcerpcndicollegerit, quod utrumqneeodem recidit^mihi
notiis non eft. Viam autem coUigcndi comznationes difccr-
ptionum oftendimusproxinr.e, At ubi plures partes admit.
tuntnr,ingens p?,nditur abyffus difcerptionum. In qua vide-
Riurnobis aliquod fundamcntwm computandiagnofcere^nam
fcHft-
femperdlfcerptiofies in partesoriuntutacdircefprlombus
im, prajpofita una; excqai vcro hujus loci fortaffc, tcmporis
^^autem non eft. Caeterum antcqua in Arborenoftrai comput4-
^ione generaliad fpecialc veniamuSjUnupi hoc admonendu cft
Dcfinitiones cognationum anobi*> aillgnataj> in populari ufu
non efic. Nam v. g. Patruum nemo definit avi filium, fcd po-
tius patris fratrem, Quicunque igitur has dcfinitiones ad po-
pularem efformare morcm vcli:, fi quidcmpcifona transver-
falis afcendit, in termino defcendenti loco filii fubftituat » fra-

trcmj nepotispatruuni&c. loco Dercendentem ponat uno


27grada minorem. Sin dcfcendit , contra. Nunc igitur cu:n-i
oftendimiis cogiiationes in quolibet gradu , gradus numero u-
nitate majorcs efle : agc & Perfonas cognationum numere-
mus. Qux eft specialis Emmratio, diximiis autem in eadenvj
cognationc diverfitatem facere tum Scxuin cognatx y tum
intermediarum intcr cognatam & datam perfonarum Sexus
.

autem 2plcx eft. Igitur femper continue numcrus perfonarum


cft dupiicandus v.g. non folum & patcr & matcr fcxu
variant,

zScd itcrum patcr habet patrem vcl matrcm. Et mater quo-


que. Hinc 4. A vus quoque a patre habct, patrcm vel matrcm,
^v:aviaapatrc; &avoamatrcaviaquc fiivjiliter hincg. &c.
:

Igitur rcgulamcolligo: 2. ducaturtoticsin fe, quotuseftgra-


dus cujus perfonx qaxruntur, vcl quod idcm eft , q^^^ratur nu-
merusprogresfionisgcomctricaeduplae,cujuscxponcns fit nu-
merus gradus, Is ducatur in numerum cognationum dati gra^
\s dus: Piodudum crit numcrus perfottarum dati gradus, Et
hac methodoeundemnumerum tjcrfjnarumerui, qucmPau-
lusjCtus ind.l.io. excepto gradu 5. C^r. U z ^ 2,^.4. con-
fentitPaulusd.l.io.§.u. Gr.II. z ^ 2.f. 4 ^ f-^i*^' Gr.
111.2.2,2. ^.f 8. ^4.f.^i.§.i4. :Gr.IV.2.2.z.z. ^/.ic^.^f.
f.i:?2.difrcntitPaulus
fSo.^.if. Gr, V. 2.2.2.2.J. ^.f.^t.
inefte ncceffc
§.r<^. & ponit: 184. cujustamencalculo erroreni
eft, Gr. VI. 2. 2. 2.2.2. z. <^ £(^4.
^ 7. f-448- confentit Pau-
lus§. 17. Gr. VJI.2.2.2.2.i.2,2. ^f.u8.'^8.
i 10Z4. §.fin.i?.
Probl.IV.
Prob^ IV. n
DATO NUMERO RERUxM VARIATIONES
ORDINIS iNVHNlRE.
Olutio Ponantur omnes numeri ab uni tate usque ad Na-i „
:

mcrum rerum, inclufive; in fcrio naturali (&^\xs:

bus cQntiauc;eritqu2Eiitura. ut; cfto tabula


n qiiani »i

n I I

z z
6 3
^4 4
IZO
7 t o
5040 7
40^20 8
o 5^

3<^z88 00 10
IS
47?ooit^ 00 I t

^ z7 o z oS 00
i IJ
S71 7 8 2 5)1 200 14
1^0787 43 <^go 00
i05?zz78y888ooo iS
3^5^8742,809^000 17
d 4023 7i7of 7 2-8ooo 18
I zi 100408 8^ zooo I5>
^2902008 i7(^<^4oo 00 20
2-4
tio5>op4zi7 i7o;)44oooo 21
11240007277 77 ^07(^80000 23
158520 1(^7388 g^P7<^<^4oooo
^204484-01 7$ ^23 5>43«? 3 ^oooo z4

14. usque continuavimus. Latus dextrum habet exponcntcs^


fcunumeros rerum> quihic coincidunt; in medio funt ipfac
Variationes. Ad fuiiftrum pofita eft dtfferentia variationum
duarum proximarum , inter quas eft pofita. Qicmadmoduin
I expo*
:

PROBL, IV.
cxponcns in latere dextro eft ratio varlatlonls
datxad antecedcntem. Ratio roUitlonis crit
c d mauitefta vfi demonftraverimns Exfonenus ddti
d c 'varunonem) ejfeyfa^um ex ducluipfiu$ In njartAtlo*

nem exponentis anreccdentis ,


quod eft fundamen-
bll tum Tabulx In hunc finem efto aliud Schema
d b V In eo 4rerum ABCD. z^, variationesor-
dinis , oculariter expresfimus» Puii6la (ignifi-
b c cantrcm prxcedcntis lincaf dircfte fupra pofi-
c b tam. Methodum difponendi fecutis fumus,
n
d c
ut primum quam minimum variaretur, donec
paulatim omnia. Casterum quafi limitibus di-
ftinximus Variationcs exponentis antecedentis
abiis quas fuperaddit fequens^, Breviter igitur
~d Qiioticscunque varientur , res datae, v. g. tres 6^
d a
ni4^I y addita unapraeterea poni poterit fcr*

a c vatis variationibus prioris numcri jam initio-.


c a
jam zdoy jam gtio , jam ultimo fcu^tolocov
fcu totics pbterit prioribus varie adjungi,quot
a1 habctiuntates Etquotiescunque prioribusad-
:

d a jungetur priores variaHones omnespenet. Vel


fic quxlibct res altquem locum tenebit femel,
:

rd cum interhn reliquae habent variationem antc-


d b ccdentcm intcr fe^conf.problcm.^, Patet igi-
turvariationes priores vi exponcntcm fequcn-
iTa • tem ducendes eflc. TheoYemata hic obfervo
a b fequentia (i.^omnesnumeris variationum funt
:

pares j (i. ) omnes verb quoru exjjonens non eft


c a
fupra 5 in cvphram dcfinunt , imb in tot cy-
a c
phras , quoties exponens f narium continet (3,)

b a Omncs fummseVariationum (id cftaggregata


variationum ab aliquousquc) funt impares
a b i. i

&dcfinunt ^ab exponcnte 4 in infiniturrL^


in

b c (4.)quaecunq; variatio antccedens,ut& expo-


c b ncn$ ejus omnes fequentes variationes mctitur,
f.
Nu-

Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


:ed by courtesy of the Bibhotecc Nazionale Centrale di
— ;

((5)Numcri variationum conducunt adconvcrfioneprogrcP-^


(lonis arithmeticas in harmonicam. Efio cnim progreflio a-
rithmetica i.z.^j.^.f» convertendainharmonicam j Maximi
numeri , h.l.;, quxratur Variatio iio. ea dividatur pcr fingu*
:

los^prodibunt 120. ^o. 40.


:
termini harmonicz pro-
grcsfionis. Per quosfidividaturidemnumcrus 120. numeri :

progresfionis illius arithmeticap rcdibimt. (^.) Si data qus-


cunque variatio duplicetur, aprodudo fubtrahatur faclusex
dndw proximc antccedentis in fuum Exponentem refiduum-» 5

eritfummautriusquc Variationis.v.g. 24 ^ 2,^.48. -'^ ^


ig.f.p. IZ ^ 1 24.f (7.) Variatio.data ducatnr in fe, fadus
dividatur perantecedentem,prodibit diffcrentia intcrdatam
,&fequentemv,g.(J n ^j^^^^ ^ z.f.ig.ZZz^ —
^.f.i8. In-
primis autemduohascpoftremathooremata non facile obvia
tcrcdiderim» Ufns etfi multiplex eft, nobis tamen danda opera,
4
•necaeterisproblematibus omnia praeripiamus. Cumque fe-
rias in primis applicationes Coinplexionum dodrins mifcue-
rlmus, (fxpe enim neceife crat Ordinis Varietates in Comple-
xiones duci) erunt hic pleraque magis jucunda , quam utiliaj.
Igitur qiiaemnt quoties datae quotcunque perfonas uni menfx a-
j
lio atque alio ordine accumbere posiiiit. Drexeliiis in Phae-
thonteorbis,feudevitiislingujcp.^. c.i.ubide lingua otiofa,
ita fabulam narrat Paterfamilias nefcio quis 6 ad ceenam ho-
:

fpites invitavcrat, hos cum accumbcndi tempuseffctj^^r^»


fibimatubdefcrentcs,itaincrcpat: quid>an ftantcs ci»
«(Tpio.v

bum capiemus ? imo ne fic quidem , quia & ftantium tieceffa-


riusordoeft. Nift definitis, tum vcro ego vos,ne conqueri
posfitis,totiesadcoenamvocabo,quoties variari ordo vcftcr
poteft. Hic antcquam loquerctur, ad calculos profedo non
cnim compcriflct ad jzo. variationes ( tot cninL^
federat, ita
funt de exponentc , uti Drcxehus illic 12. paginis,
^ in quaUbet pagina 5 columnis, & in qualibet columna 20 va-
riationibusocuiaritcrmonftravit) totidem cocnisopusefleJ
qua:etficontinuarentur,72o.diesideftio/uprabicnniamab-
^
fument. Harsdorftcrus dclic. Math.p.2.SeLt»i.prop.j2. ho-
^ * fpites
;

Probl. IV*
fpitcs penlt 7 Jta variationes, coenar,dies erunt fo^o. id cft an-
nii^^feptimanxio. AtGeorg. Henifchius Medicus Augufta-
nus Arithmetic3Epcrfe(5t«lib.7, pag. 399. hofpitcs vel convi-
doresponit 11. variationes,ca:nar,dicsprodcunt 47^001(^00»
ita abfumcnturanni 1^123^^. &: dics^. imofi quis inhocExpo.
nentc tentare vellet,quod Drcxclius indimidio ejus eftccit-.,
nempe variationes oculariter cxperiri,annos infumeret no»
demto qiiadratitcj^ fi fingulis diebus 12, horis laboraret & ho-
raqualibetiooo.variationeseffingeret. Prctium operos fi Dii^
'
placct! Alii^uttTuditateninudxcontempIationisquafi con-
dirct, verfus elaborlrunt fcnfu & metro, & verbis
, qui fal vo

variis mod\s ordinari Talesprimus ]ul. Casf. Scali-


poniint.
gcr lib.i.Poeticcs Prateosappellat.Horum alii minus artis ha-
bL'nt> p!us vaiiarionis, ii nempequorum omnis cftimonofyl-
labisvariatio^ aliicontra quibustempcraturaeftmono»
, in
fyllaborum cirtcrorumque. Et quoniam in hh plurimac effe^
folent inutiles vanaciones,dequibusprobIematc n. & 12. erit
contemplandi locus, de illis folis nunc dicemus. Bernhat-dUs
BauhufiusSocretatis Jefu, Epigrammatum infignis artifex tali
HcxametroSalvatoris noftri velutTitulos^oyo(7t;Mcc/3^$com*
piexus cft
Rex, Dux, Soh Lex, Lux, Fons, Spesj Paxj Mons^Petra
CHRISTUS
Hi;nc Eryc. Putcan^Thaumat Pietat. Y. pag. 107. aliic^ ajunt
variari poffc vicibus 3<^z8go. fcilic^t monofyllabas tantum
refpici-entcs,qujEp. Ego numerumprope dccics majorem efle
arbitror, nenipe hlmc: ^628800. Nirtiaccedensdccima vox
CHRlSTllS ctiam ubique poteft poni, dummodo Pctra mane-
at imir.ota, & poft pctram vel vox Ciiriftns vel 2. monofyllab»
ponantur. Erunt igitur variationes iiviitiles , quibus poft pe-
tnam ponitur i monofyllaba proxime antecedente petram
Chrifto ,id contingit qnoties ca:terx8. manofyllabx funt va*
riabiles nempe 40^20. ituifil» Cum ultimaposfit effequajcun-
vquc ex illis 40^20 ^ — ^<^2S8oo. £ ^16^9x0*
Qui eft numei*us utiliumverfushujus^auhufianivariationun?^
Thomaa

wvmm

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
: :::

Probl. IV. tfr


Thomas Lanfius verb ampUus progrefTiis praefatione Confulta> ^
tionum talc quid molitus eft

Lcx, Rex, Grex, Rcs,Spcs,]us,Thus, Sal,Sol (bona) Lux, Laus.


Mars,Mors5Sors,Lis,Vis,Styx,Pus,Nox;Fex (mala^Crux^Fraus .

Kicfinguliverrus,quiaii.monoryllabisconftartt,variari pof-
fontvicibus* ^^?i^8oo» Horumexemplo]oh.PhilippusEbc-
lius GiefTenfis Seholae Ulmcfis quondam Redor primum He- ,

xametrum,deindeElegiacr.m Diftichon commentus eft. lUc


c^atpracFat, n.8. hoc, quia &
retrocurrit,inipfo opere pag.i»
Verfuum Palindromotum, quos in ufum falfciculum colleflos,-
Ulm« anno i6i^: m nmo edidit. Hexameter ita habet
DIs 9 VIs LIs , LaVs, fraVs, (tlrps, frons, Mars,
regnat In orbe.
Ubi cadem opera annus quo & compofitus cfir, & verisfimus ci-^

ratj 'i Chrifto nato idzomus, exprimitur» Cujus eum mono-


fyllabae fint 40310 variationesnecefle oft nafci. At Difti-
chonadSalvatoremtaleeft: n
Dux mihi tu mihi tu Lux, ffu Lcx, Jefule, tu Rex
,

Jcfule tti Pax, tu Fax mihi, tu mihi Vox.


Variationes ita computabimus tituli Sah atoris (jLontruWctQoiy
:

fiint^. hi inter fe variantur 5040 vicibus. Cumquc fingulisad-


jedafitvoxTu, qnx cum titulo fuo variatur 2. vicibus,quiaj
jam ante, jam poft poni poteft^idquc contingat vicibus feptem>
ducaturz.nariusfcptics infe. 2. 2. 2. 2. 2» z. <^ 2. f. 128. feuBis-
{Ivrdcfolidum dc 2. fadus ducatur in /040 ^ 12S. f.^45120. Pro-
duAum erit Q^ssfitum. Hos inter nomenfuum voluit & joh^
Bapt.RiccioluslcgijUt alieniori in opere Poctica faeultas pro- iz
feiforis quondam fiii tanto |clarius rclucerct.
Symbola ejus
Almageft. nov. P. i. hb. 6. c. 6, Scholio i. foi. 41^. talis
Hocmctri tibime en nunchic Tto^^Protca ,
facro:
Sum Stryx, GliS; Grus, Sphynx, Mus, Lynx, Sus,Bos, Ga-
pre & Hydrus.
.Cujus monofyllab» v^riantnr 2^2^80. vicibus, Si loco po<.
I j ftre*
: :

^5 Probl.' IV.
flrcmarufn vocum : &
Hj/drtts^ fubftituiflfct monoryllabas , v.

Lar, Grex, afcentiflet ad Lanfiaiias varietates» Hic admonecc


cogor, ne me quoqae contagio criminis corripiat , primam iti
T/;/7Correptamnonlegi. Et fuccurrit opportune Virgilia-
iiusillc,Georg.lib.i.v,5U
Tec^ fibi generum Thetys cmat omnibus undis.
Nam alia Thetys, oceani Rcgina , Nerei conjux ; alia Thctis,
nympha marina vilis, Pcleo mortali nupta,AchiUis parenSjue^
digna cui fe Proteus facret. Ea fanc corripitur
Ve(fla eft frenato casrula pifce T/;rr//.
C^terum RicciolusScaligcrum imitari voluit, utriusque enini
dc Proteo Proteus eft. Hujus autem ifte

Pcrfidc fperafti di vos te fallere Proteu.


De cujus variationibus infra probl.fin» Ne vcro Germani infe-
riores viderentur? elaborandum fibi Harsdofferus effe duxit,
cujusdelic. Math» P.^.Scft.i. prop. 14. diftichon cxtat:
g(;r/ .^un|!/ ©cl^/ &mf) / hh / ^l^eil) wnt> :Riflt>
Q)?an {)rtf/ fudjf/ fel)lt/ {)cfff/ urtt)x>er(cbtt>mi>
Cujus II. monofyllaba habcnt variationes ^^pi6Soo, Tan-
tum dc Verfibu5. Qaanquam autem Ana^rdumiatA huc pcr-
qux nihil funt aliud, quam Variationes utilcs literarum
tinent,

J4 datae orationisnolumus tamen vulgi fcrinia compilare. U-


*,

num eliteraria re vel diftcnfu computantium quasri dignum


cft quoties fitus literarum iii Alphabeto fit variabilis. Clav»
:

Com. inSphaer, ]oh. deSacro Bofcocap. i. pag. 5^. 23. litera-


rumlinguse latinxdicit variationes cffe z5852oi^^7j8884P7<^^-
40000. cuinoftraaflentitur computatio, 24.1iterarum germa-
nicaelinguaevariationesLaurembcrgius auignavit ^2044-8 ^P-
7827ofW^ Erycius Puteanus di(5to libello , ^20448017^^
2^5)43^jdoooo. At Henricus ab Ettcn : dzo44W543S8ir-
r j^^^oooo. omnes
jufto pauciores, Numerus vcrus , ut in.^
tabula n manifeftum, eft hic: ^104,4^^017^^ -39 A-39l^oooo.
Omnes in co conveniunt, quod numeri initiales fint : ^20448.
Puteanaearcomputationis error non mentis fed calami vel ty-
ij* porum efle videtur, ninil ajiud cnim, quam locoymonumc-
rus 4 , eft omiflus, ( AJiud autem funt variationcs , aliud nu-
mcrus
: :

f KOiU IV.
ftxcrusvocnmexdatis componibilium. Qux cnim vox
litcris

23. literarumcft? Imo quantacunque fit? invenianturomncs


complexiones i^.rerum>inlingulas ducanturvariationes fuic

juxtaprobl. 2.num,f5>- produdum erit numerus omnium vo-


cum nullam literam rcpetitam habentium. At habentes re«
perirc docebit problema 6.) Porro tantus hic numerus cft, ut,
ctfi totus globus tcrraqiieus folidus circumquaque eftt , & cui-
libctrpatiolohomoin(ifteret,&qi.iotannis, imo fingulis horis
morerentur omnes furrogatis novis fummaomnium ab initio *,

mundi ad fincm usque multum ab futura fit ut ait Harsdorff. :

d.l. Hegiam Olynthium grcTCum dudum cenfui(fe. His con-


templationibus cum nuper amicus quidam objiceret,ita fequi,
ut liber cffe posfit in quo omnia fcripta fcribcdaq^ invcniantur:
Tum ego : & fateor,inquam, (ed legcnti grandi omnino fulcro
opus ert, ac vcreor ne orbem terranim opprimat. Pulpitum
tamen commodius non inveneriscornibus animalis illius, quo
Muhamcd ccelum vedus arcana rerum exploravit, quo-
in
rum magnitudinem & diflantiam Alcorani oracula duduin-
tradiderunt, Voaim omnium ex paucis literis orientium ex-
emplo addeclarandamorigincm rerum ex Atomisufus eft exi^
doctrina Oemocritr ipfe Ariftot. i. dc Gcn. & Corr. text. 5*.
& illuftrius lib.i. Metaph. c.-f. ubi ait ex Democrito Atomos ;

diffcrre a-xm^^ id cft Figura , uti h'teras A &: N ; flgVg/ id eft


fitu , uti literas : N & Z. fi enim a latere afpicias altera inalte-
ram coiiiutabitur ;
-vjL^ei id eft ordinc v.g. Syllaba: AN, & N A..
Lucret. quoque lib. ita canit

Qain et!am rcfert nofirfs In verfibus ipfis


Cum quih (^complexiones) & qualt fint ordine (vaudtlo /?f^)
qiiaeque locata
Namq^^-iccadcm coelum, mare, terras, flumina,SoIem
Signihcant cadem fruges , arbufta animantcs
:

Si non omnia fint at multo maxima pars cft


,

Confimilis verum pofitura difcrepitant haec^-


5

Sic
Sic Ipfis m rebus item jam materiai
Jiitcrvalla, vi3B,.connexus, pandcra, plag^i
Concurfus, motus, ordo, pofitura,figura
Cum permutantur, mutari res quoque dehent,
^^^^^ '''^^"^'^
Et Laftant. Divln. Inft.lib.ji. c. 19- pag. >

liteYA^ qu^
(Epicurus) ordineac pofittone convemunt ztomficut
^jtrie tamencoUocMA innumerMia
wbaconpci-^
cumftntpaHCd,
Com. in lib. 10. Lacrtiicd, Lugdum
unt! Add.Pet. Gaffend.
anno 1^4^. foLiiy. &]oh. Chry foft, Magnen.
democnt redi-
18 vivoDifp.z.deAtomisc.4.prop.52.p.2^P. Deniqueadhanc
literarum transpofitionem pertinet ludicrum illud docendi
Paulinamjtefferarum ufu
genus, cujus meminit Hieronymus ad
literas fyllabasque puerulis imprimens.
Id Harsdpriferus ita
z.Sea. prop.^.funt^. cubi,qui-
ordinat Delic. Math. P. i^.

laterum cft, eruutqi infcribenda ^^.haec ucmpe:


libet cubus fex
IV. $. t^
I. K
\u B. II. 6. (.
e. i. o. f. (>. ni. t^U m,.n. c|. r. £?•

,r,%. V. v.i.l t. a. 0. VI. fF. ij. fci). ^i.


tcmlufusuniusteflerse/yllabas ( ^udjjtabircn) .duarum
paulatim voccs oricnturo
clocebit inde;

Prob.
DATO NUMERO RHRUM VARIATIONEM SlTUS
MERE RELATI SEU VICINITATIS
INVENIRE.
UmturVariatiofitusabfoluti, feu ordinis, de numero
95 T
probl. 4.
r^rum unitate minori qu^m eft datus , juxta
Tab. quasfitum. Ratio Solu-
, ^ quod invenietur in n. erit
rationcm folutionis pro-
/ tionis manifefta eft exSchemate quo
blematisprxcedentisdabimus. v.g. iu variationibus vicmi-

tatis,variationesh3e: Abcd. Bcda.


Cdab. Dabc. ha-
fcripta. Et ita fimihter de^
bentur pro una, velut in circulo
iUx ^ariationcsdmdcnd.^ funt pcr
csEteris.omnes igitur 24.
prodibrt vanatio ordnns
iiumerutn rerum, qui hoc loco cft 4*

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
PROBL» V. ^J»
dcnnmerorerumantecedenti,nempe^, Flnge tibi hypocau- 3
ftum rotundum in omnes 4. plagas januas habens , Sc in medio
politam mcnfam *, (quo ^-afu quis fit locus honoratiffimus di-
Iputat Schvvcnter, & pro janua orientem fpedante dccidit, c
cujusregione coUocandusfithonoratiffimus hofpes. Delic^
J^ath. fea. Vil. prop. zg.) atqiic ita hofpitum fitum variari co-
Sifa prioritatis pofterioritatisque confidcratione remotaj,
Hic obiteraliquid de Circulo iii demonftrationc perFcda di- 4
cemiis. Ejus cum omnes Propofitiones fint convertibilcs,pro-
dibuntfyllogismi fcx, circuli tres' Ut eftodemonftratio : I»

0. rationale eft dociic. O. Homo eft rationah*s, E. O, homo


cft docilis. ll^ o. homo cft docilis. O. rationale cft homo^

E.O. rationeeftdocile. 2, III. O. homoeftrationalis. O.do-


cileefthomo. E.O. docileeflrationale. IV. O. docilc cft
rationale, O. liomo eft docilis. E^ O. homo eft rationalis,
1. V. O.homo eftdocilis. O. rationale eft Homo. E.O.ra-
ticnale eftdocile. VI. O. rationale cft docilc O. homo cft
rationaiis, H,0. homoeftdocilis,

Probl VI.
DATO NUMERO RERUM VARIANDARUM QVA- ,

RUM ALIQVA VEL ALIQVi^ REPETUNTUR


VARIATIONEM ORDiNlS
INVENIRE.
NUmcrcntur res fimplices ^ ex iisdem repetitis fcmpcn-i %
ana tantum j Et ducaiitur in variationem numeri nu-

inero variatiomim dato unitatc minorisjprodudum erit
quaefitum, v.g. fmtkx.: a. b. c.c. d. e. funt fimph'ces 4. 1 1.
(duoillac, habenturpror.)f. 5 ^ 12.0. ( iioautem funt varia-
tio numeriantcccdcntisdatnm
f
f. doo. Ratio manifefta 4
eft, fi fchcma
quis intueatur corruent enim omncs vari;^tio-
nes quibus data res pro fe ipfa ponitur; Ufum nunc monftra-
bimus. Efto propofitum dato tcxtu omncs mclcdias pofli-
:

biles iiivenirc» Id Harsdorfferus qiioque Dclic. Math.


fcd, 4. prop, 7, tcntavit^ Sed ille intextu fylia-
f.
K baruna
4^ Probl. VI.
barummelodlaspolTibiles nonnifi izo eflc putat , folasvarla*
tiones ordinis intuitus. At nobis neceflarium videtur etiam
complexiones adhibere,ut nuncapparebit. Scd altius ordic^
mur; Tcxtuseft vel fimplex, vel compolitus;. Compofitum
^ vocoinlineas vCF.ctmKtlcn/ diftin^um. Et compofiti tc*
xtus variationcm difcemus mclodiis fimplicium in fe continuc
dndis per probl. Textus. fimplcx vel excedit 6 fyllabas , vcl
non excedit, Ea diflcrentia propterea ncceflaria eft, quia 6
fiint voces Ut^Re, Mi,Fa,Sol,Lav (utomittam ymam: Bi,
:

quam addidirEryc» Puteanus in Mufathena), Si non cxcc«


dit, aut fcx fyllabarum) aiit minor eft. Nos in exemplum dt^
^ Textu hcxafyllabico ratiocinabimur ^ poterit harum rerum in-
telligcnsidem.in quocunque prasftare. Cseterum inomnibus-
plusquam hexafyUabicis nccefle eft vocum repetitioncm cfle^.
Porro in textuhexafyllabico capita variationum funt hxc*
L ut,. rcv niis far fol, la. variatio ordiniseft . • , 720
II. ut^ ixty re-, mi fa fol. Variatio ordinis eft
7io - 120. f.<^oo. Non foliim autcm ut, recr&
quxlibet 6, vocum poteft repeti z» n\C\f)l E.
6 600. f. 3^00. Et reliquarum 5; vocum
femper 5. maf)l alix 4» pofllint ponf
poft ut uf, neinpe : re mi' fa fol. re mi fa la.
re mi fol la. re fa-fol la. mi fa fol la. fcu y rcs>
laa.bcutYcoii4nationes: 5 '^^<^oo. f. . , ^ . igooo^
IIL. ut Lit re rc mi fa. 480 <^ ij*. f. /zoo. <^ 6i\ . , , .
45:00
IV. ut utre re mi mi. ^60 n 20. f. , ^ yioo
V. .
ut ut ut re mi fa. j(^o n <^,.f.2i^o <^ 20.f. , , . 43^00
Vr. ut ut ut rc re mi.^<^o <^ <^
5
<^
4. f» . . , . 45^00
Vli. ut ut ut re re rc. 240 «^15 f. ^^00
VIII. ut ut ut ut re mi. 3<)o <^ <^ lo- f. . . . • . 1:600
IX, utut ut ut re re. 240^ f . f. 7200

Summa 127910,

^ Qiid vero fi feptimam vocemFuteaniBi,fipaufas,fi inarqua-


litatcmccleritatisin notis,fialios charafteres muficos adhi-
beamus

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
;;

Probl. VI.
Ibcamus computatloni ad Tcxtiis plurimum fyllalbaru quara
; fi

<f»fiadcompofitosprogrediamur,quantum erit marc mclo-


'^iarum, quarum pler«cp aliquo cafu ntiles cflTe polTint ? Ad- y
monet nos vicinitas rerum pofle cujuslibet gcneris carminum •
poffibiles fpecies feu flcxus, &
quafi Mclodias inveniri,quac nc-
fcio an cuiquam had:enus vel tcntarc in mcntcm vcncritL^,
AgeinHcxametroconcmur, Cumhcxametrofexfintpcdes,
g
csetcrisquidcm dadylusfpondtusquepromifcue habitaro
pofrunt,atpcnultimusnonnifidadylo,ultimus fpondxo auti..
trochaeo gandet. Quod igitur 4 priores attinet,erunt vcl mcri
dadlyli, 1. vcl meri fpondxi, r» vel tres dadyli unus fpondaeus»
vcl contra : 1. vel i, dadyli fpondxi, r. & ubiq; variatio fi-
tus z.2 1 1,
f <^
12, f^^6. 1 1 1 1. f.38. lu fingulis autem his gc-
{.f
nenbus ultimp vcrfus vcl fpondaeus vel troclianas eft i f,/^*
Tot funt genera hcxamctri fi tantum metrum fpeacs. Ut ta«
y
ccam varietatcs qua: cx vocibus ycniunt, v,g. qnod vcl ex mo*
nofyllabis vel diflyllabis &c. vel his inter fe mixtis conftat-.
•quod vox modo cum pedc finitur modo facit
, casfuram camc^
varii generis quod crcbra: interccdunt clifiones aut aliquas
;

autnullac. C^terum &multitudine literarum hexamctri dif-


fcrunt, quam in rem extat carmen Publilii
Porphyrii Optatiani to
( quem male cum PorphyrioGr^co , philofopho, Chriftiano-
rum ho{le,Cxfar Baronius confudit)ad Conftantinum Magnu
2/^. vcrfibuslicroicis conftans, quorumprimus cft 2;. htera*
rum, cacteri continue una litera crefcunt u5que ad i^tum qui
,
habet 50. ;ta ofnnes organi Mufici fpecicn^ cxprimunt. Me*
minere Hieron.ad Paulinam.Firmicusin myth. Rab. Maurus»
Bcda de re metrica, Edidit Vclfcrus ex Bibliothcca fua Augu»
ftae cumfiguris An. i^pi. AddedecoEryc.PutcanuinThaum.

I^ietatis lit. N. qui ait hoc carmine re vocari ab cxilio meruiffc


Ccrh.joh.Vosfiumfyntag.de Pcet. Latinis v.Optatianus,itcm
deHiftoricisGrzcis,!,!^. Cafp.Barthium Commentariolo dc
Latina Lingua,iV Aug.Bi^chnerum Notisin HymnumVcuantii
Fortunati, (quivulgo L#lantioafcribitur) deRefurrcd. ad
v.zp.pag.xy^ Quiobfcrvat Hcxamctrosfiftulis,Vcrfum pcr-»
Probl. VI.
medium diivSbm : Augujio 'viclore^ ^c, regula? organi, Jambos
anacrecnticos dimetros omnes 18. literarun, epitoniis rcfpoii-
dere» Vcrfus ipfos quia ubii^obvii iiou funt cx prclliiius

> Os d i viso Metiri Limiteclio


1

26 UnaLe^^jeSiiiUiioManantiaFonte
o
AonicVcrsusHeroiJureMancnte
C/5
AusuroDoiictMetrirelicia Texta
H 2.8

O AugeriLongoPatiensExordia Fine
< 30 ExiguoCurfuParvoCretcentiaMotu
UltimaPo:>tremoDonecVeftigiaTota
n AfccnfusjugiCumuLitoLimitcCludat
H
O UnoBisSpatioVersus Elementa Prioris
DinumerasCogesAcqualiLegeRetcnta
cn
ParvaNimisLogisEtVifuDiflonaMultum
c: TemporcSubPariliMetrillationibuslsdem
< DimidiuNumeroMufibTameAcquipaiarcni
H HaecEritlnVarios Specics Aptiflima Cantus^
PerqueModosGradibpSurgctFecundaSonorls
40 AcrcCavoEtTeretiCaLimisCrcfcentibp Aufta
> 41 Qjis Benc Suppofitis Quadratis Ordine Pledris
4^ ArtificisManusInnumerosClaudirque Aperitque
m SpirametaProbansPIacitisBeneConfonaRythmis
U 4^
SubQaibusUndaLatcnsProperantibusIncitaVcntis
44
4r Q^sVicibusCrcbrisJuveniiLaborHaud SibiDifcors
^6 HincAtqueHincAnimaeq;AgitantAugetq;ReluAans
47 CompofitUAdNumerosPropriumq;AdCarminaPr5eftat
< Q.iodq;QueatMinimumAdmotCiIntremefa(S:aFrequcntcr
o 48
Plc(flra Adaperta Seqni AutPlacitps Bene Claudcre
Cantus
H 4^
> 50 JamqucMctroEtRychmisPraestringercQuicquidUbiqucEst.

Exquibusmulta circafcripturamVeterum obfcrvari poifunt


inprimisDiphthongum 1% duabus teris expimi folitam qui ;

famenmosnoneftcurrationem vinRt,untus enim foni una^


litera cffc dcbet. Scd de hoc Optatiano vel rroptcrea fufius
dixfmus,ut itifra dicenda praeoccuparemus 3 ubi Ycrfus Proteos
ab eo compofitos allegabimus» Prob»

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
; ,

Piob. VIL €9
a5P->ft martlos labores, DATO CAPITE VARIATiO-
Z6 EtCasiarum parantes .
NES REPERIRE.
27 Virtutibds, per orbem .J-£iPcinComplcxionibus fol-. 1
3^8 Tot laureas vircntes, viinus fupra. .De fitus varia-
*P Et Principis trophaea tionibusnunc: SuntautcmdU
30 Fciicibus triumphis vcrfi cafus. Caput enim Varia»
31; Exultat omnis
xt2S^ tionis^hujus ant conftat una r^>
aut pluribus fi una , ea vel mo-
32 Urbesqiic flore grato, :

Etfrondibusdecoris nadicaeft, vcl dantur inter Res


34Totis virent plateis, ( variandas ) alia aut alias ipfi
3yHinc ordo vefteclara homogenex. Sin pluribuscon*
^6 In purpuris honorum ftat, tum vel intra caput dantur

^7 Faufto precantur orc * invicem homogencae vcl non-»


^8 Fcruntc^dona laeti. itemextrinfecf quapdam intriu^
3yJam Roma culmen orbis fecis homogenea: funt vel nori^,
4o£)at munera & coronas Primum igitur capite variatio- z
41 Auro fcrens corufcas. nis fixo mancnte numerentunj
4iVidorias triumphis, res extrinfecae ; & q^^jeratur vari-
43 Votai^ jam thcatris atio carum inter fe & fi fintdi- ,>
44Redduntur CJiorcis^ fcontigux feu eaput inter eas po^ »
4T Me fors iniqua la^tis natur) prarcifo capitc, per prob^ „
4(^Solemnibus remotum 4. produdum vocetur A. Si ca- „
47 Vix \\xc fonare fivit put multiplicabilc noneftx feu
48Tot vota fronte Phcebi neque pluribusrebusconftat,&
4P Verfuque comta folo, j
unacjusres non habet honioge-
50 Augufta ritc fcclis, |
ncsLm.produaum A erit qudfitum,
, I Sin caput eft multiplicabile, &
Gonftat I. habentehomogencam produdum Amultiplicc-
re ,

tnr nnmerohomogenearuma^quein iHo capite ponibilium, &


f<i^m erit (jHdtftruiu. Si vero caput conftat pUiribus rcbiis quapra-
tur variatio earum iPiter fe, (etfi fint difcontiguae fcu res extrin-
fecajinterponantiir)perprobl 4. ea ducatur inproduAumA>
quod(j; i^aprodncitur diccmus R
]am fi res capitisnullanu.
habwt homogeneam extra caput fodu^um B crit qudfitum,
; Si
,^ res capWs habct homogeneatn tantum extra caput non verSi ,

„ intra,produitnm B. multiplicctur nmneroterum homogeiica-


j, ru, & Ci farpius funt homo geneaB,faftus ex
numero homo genea-
^ nimpriorummultipliceturnpnfierohomogenearum polterio»-
^ rum continue, & fa&w erit quifitum, Sin res capitis habet ho'-
» mogeneamintracaput&extra,numerenturprim6rcs homo-
5,
gencacintrinfecx& extrinfecsfimul, acfupponantur proNu-.
„ mei;ocomplicando; deinde res datachomogeneac tantum ia-
9, tracaput
fupponanturproexponentc, -Dato igitur numero
&exponentltqu2cratur complexioperprobl.i. &:(if3EpiLiscon-
tingat homogeneitas, ducantur complcxioncs in feinvicem-*
p) continuc. Complexiovel fadusexcomplexionibusducatur
7 in produdum B. Et fA^us erit qudfttum. Hoc problema cafuum
multitudo operofisfimum efficif ejusc^nobis folutio multo&
,

labore&temporeconftitit, Sed aliter fequcntia problemata


ex artis principiis ncmo fol vct, In illis igitur ufus hujus appa-
lebit.

Prob. VIII.
VARIATIONES ALTERI DATO CAPITI COMi
MUNES REPERIRE,
eandemyariationem quafi
f I jTrumquc caput ponatur in
ef-
^ fct unum caput compo(itum(etfi interdum res capitis com#
pofiti fint difcontigux) a£ indagentur variationes unius capitis
compofitiper probl.io.pr»</«^?tt»i crtt qudfitum^

Prob. IX
CAPITA VARIATIONES COMMUNES HABEN-
TIA REPERIRE.
5 CI plura capita in variationeordinisineundemlocuminci-

„ duntvel extotovelexparte , non habent varationes com-


5, munes. i.Sieademresmonadica inpluracapita incidit,ea^
non habent variationes communes^ C«tera omnia habcnt-»
)i variationes communcs»
Probl.X.
Prob. X n
CAPITA VARIATIONUM UTiLIUM AUT-
INUTILIUM REPERIRE.
^Apha in unlverfum reperire expeditum eH, Nam quxlibet rcs i©
perfe,aut|in quociuique loco per fc, aut cum quacunquo
quocunquc iteni loco cum alia aliisve , breviteiu
alia aliisve ,
omnis complcxio aut variatio propofita minor & earundein^
rerum, feu quae tota in altera condnctur eftcaput. Metho-
dus autem in difponendis capitibus utilis, ut a minoribus ad
m. jora progrediamur^quando v.g. propofitianobiseilomnes
variationes oculariter proponere, quod Drcxelius loco citato
Puteanus&Kleppi(ius&Reiner5>citandisfa(ftitirunt. Cseteru ^
utCapha utilUvel /««fi/r^ re^/^fn^wrrtr^adhibendadifciplinacfl:
adquam res yariandae, aut totum* ex iis compofitum pertinet,
Regulae cjus inutilia qiiidem elidcnt
, utilia vero relinquent.
Ibividendum qux cum quibus &quoloco;conjungi non pos-
finf, item quae fimpliciter quo loco poni non poflint v.
g. pri-
mo, tertio, &c. Inprimis aurem primo e< ultimo, Deinde-»
videndumquaerespotisfimum caufafit animalias (v. g. invcr-
iibushexamctrisproteisfyllabz breves) Ea duccnda eft pen^^
omne ca:teras, omnia item loca, fi quando autem de pluribus
dem judicium eft, fatis erit in uno tentaife,.

Probi: xr,

VARlATiONES INUTILES REPERIRE:


J^Uirfunt viae (i.)per probl. 12. hoc modo inventaeiiimmaiz
:

variationum utihum & inutilium per probl. 4. fubtrahatur „-


fummautilium per probl. n-. viam fecundam v Refiduum erit

quacfitum (2.) abfolute hoc modo Inveniantur capita varia-
:

tionum inutilium perprobl.io.cjuaerantur fingulgrum capitum „
variationes per probf. 7. fi qua capita communes habent va-

riationesper probl.9. numerusearum inveniatur per probl.8.
& in uno folum capitnm variationes Communes habentium „
relinqnanir,de c^terorum variationibus fubtrahatur-, aut fi

tunclaboremfubtrahendifubterfugere velis,iaitio ftatim ca-
pita
:

wm

pita qiiam fnaximc compofita


pone , conf. probl. g. AggM-
"
gatum omnium variationum de omnibus complexionibus,
^ fubtta!&isfubtrahcndi5,erit g«</it«?«.

Probl. XII.

VARIATIONES UTILES REPERIRE.


fihac faltem mHfes,
ti COlutioeftiitinproxime antecedenti,
^invia I locoproblem.iz.ponen.&c.& fubtrahaturfum-
fccundam. In via invem.
inutilium perprobl. ii. viam
z.
ma m probl. proximo.
f cacteraut
antur capita variationu utilium
Ufustrobltm. ^-S-^-'"-"-"-
TASicuihKcproblemataautobvia aut inutiliavidentur ,cum ad
praxin fuperiorum defcenderit
ahud dicet. RariHime ciiitti
patitur omnes vanationes pofT.bi-
vel natura rerum vel decus
les utilsscffe. Cujus fpecimen in argumcnto minus fortaflc
in exemplum tamenmaximeilluftridaturilumus.
fruauofo,
efrep«riproteos, id eft inqu.bus
«D ximusfupram J.-v.rf^
funt, u nimirum qui toti
nWque variationes poffibilesutiles
nropcmodummonofyllabisconftant; %x\imxm, in qr.ibus
qui polyfyllaba eaque^
h\mmx incidunt inutiles, q.iales funt ,

I.i hoc genere


inter vctcres, qui mihi notus
16 brcvia continet.
qaiddam idemille de qv.o probl.^. Publihus
fit tentavit tale
Opt.atiauus. Et Erycius Pa-eam.s -1 ha.imat.Piet.
Porphyrius
Couftantino verfibus hos refert
Ut Npae. 91. exaliis ejus de
QuemdivusgemutConftantiusInduperator
AureaRomauispropagansfcculanato
continue fyUaba crefcen-
tx illis primus eft Torpalius, vocib<;
ita loqui fas eft.
altcr eft Proteus fexi formisji
fibug conftans ;
Romanis propagans fecula nato
Aurea
nato
Aurea prop.igans Romanis fccula
ScculaRomanispropagans aurca nato
nato
Secula propagans Romanisaurea
Romanis aurea fecula nato
Propagans
Romanis propagans aureafecula nato.

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
:

PrObl. XTf, 7}
Ver&m plures habct primus ille Virgilianus : 17
Tity re ta paculae recnbans (ub tegmine fagi
'quem ufus prooemodum in jocum vcrtit. Ejus variatlones
funt hje ; pro tu [ub i.pro patulae recubans z. Tir^r^ jam initio,^
ut nunci jam f initio jam Titjre regn.tnc
: jam tcgnme
^itjre^ fiae.^ z ^ z.f.i6. Verum in Porphyriana?is non fm*
/^,

galiProtei, fedomnes, nequeunus vtrfusfedcarmcn totura


talibus plenum admirandum eft. Hjiismodi verfus compofi-
*urodandaopera,ut voces confonis aut incipiant, aut fini-
anc. Alterqui&nomenProtei indidit, eftJulCTf Scaliger. i|
vir fi ingenii ferocia ablit, plane incomparabilis, Pocr. lib.z. c.

20. pag.Tg'). is hunc compoluit, formarum,ut iple dicit , imui-


tnerabrlium^utnos 64.:
Perfide fperafti divos te fallcre Proteu,
Plures noneffe facileinveniet,qui veftigia hajus noftr» com*
putationis legct. Pro Pcrfidefallere 2. pro Protetu dtyos n
2.f.4.. %r4^ii/iv(?j ff, habctvariationes, 6^. <^
4. f z 4.. Dlvos
t^^fi^cTejpc'rafti^h2LhctYd.v.i, Dhos TejpcrJtfti ferfide ^hsibeU 6,
tztif 10 ^ 4.f 4o.tz4.f.^4.obfervavinuisexVirgilio,xque,
imo plusvariabilcm, Aen. hb i.v.agz. Q.aeis(pro His)ego :

nec mctas renifn nec tcmpora pona. Nam perfide una vox eft;
qtteisego in duas difcerpi poccft. Venio ad iugcniofum illum ro
Bernhardi Bauhufii jefaitx Lovanienfis, qui inter Epigram-
mata ejus extat utquc fuperior, v, probl.4. de Chrifto ita hic
j ,

-de Maria cft


Tot tibi funt dotes vircjo , quot fidcra coelo»
Dignum huric pecuUari opera eCTe duxit vir dodisfimus Ery-
ciusPutcauus libello , quem Thaumata Pletatu infcripfit edico
Ancverpije anno 1617^ forma 4.ta, ejusque variationes utilcs
omnesenumeratapag.^. usqucad 50. inckifive quas autonj,
ctfilongi s porrigantur ,intra cancellos numcri 102 z. couti*
^i^it, tum quod totidem vulgo ftellas numerant Aftronomi,
ipfiusautem inftit itum eft oftenderc dotes non effe pauciores
q 'amftellaefuar-, cum quod nimia propcmodum cura omnes
tlios cvitavit, ijui di^ ere videntur, tot fider<i coelo, quot Mariae
*
L dotcs
: :

74 Probl. XII.
dotes efre, nam Marix dotes eflc multo plures. Eas igitur va*
riationes fi aflumfilTct, (v. g. Quot tibi funt dotes vircio , tot^
fidcra coclo ) totidem , nempe 1022. alios verfus poncndo tot
&
pro quot^ contra, cmerfaros fuilfe manifefliim cll. Hoc ve..
ro ctiam in prjefatione Putcanus annotat pag, ii.intcrdum noa
/ideratantum,redC?cdotesca4oadha:rcrejUt coeleftes cffciii-
telligamus, v,g.
Tottibifnnt ccelo dotes,quot fidcra virgo,
Prxtereaad variationem multum facit, quod ultimae in Vlr^o^Sc
Jtbi ambigui qaafi ccnfus & corripi& produci patiuntur^qucd
artificium quoc]ue infra in Daumiano illo fingulari obfcrvabi-
20 mas. Mcminit porro Thaumatnm fuorum & Protci Bauhufiani
aliquotiesPuteanusinapparatus Epifl:olarum cent.L ep. 4^.&
57»ad Gisbertum Bauhafiiim Bernardi Patrem add. & cp. 51^ *,

yz. fj. 5^. Editionem autem harum Eriflolarum habeo


ibid.
iniz. Amftelodami annoid^/. nam incditione epiftolarum
51 in4.to quia jam anno i<5iz. prodiit, fruftra quxres. Caeterutn
joh. Bapt. Ricciol. Almag, nov. P. i. lib. c.<^. fchol. i, f. 4,13,

peccato^y)r.uov/x4) Vcrfus Bauhufiani Putcanum autorem praf-


. dicavit his verbis : quonUm uero ^vetm erat optnio i f tolenuo mcj^
p'ofag^it^,ftdlasomneseffeio22, Erjdus Puteamu pietatis & wgemi
fut monumentampefterts reliquity itio artificiofisfimo carmine^ Tot tibi^
&c, qui tamen non autor fcd commcntator, eommendatorc^
2z eft. Deniq3 fimilem prorfiis vcrfum in Ovidio , leviflrnna mu-

tatione obfervavimus hunc , Metam. XII. fab. 7. v.f5?4


Det mihi fc^faxo triphciquidcufpide poffan
Sentiat&c. Istaiisfiet :

Det mihi fe faxo trina quid cufpidepoflim.


2j Nam etiam ultima in mihi & faxo anccps eft. Extat in eodcm
genere Georg. Kleppisl noftratis Poctac laureati verfus hic
Dint tria jam Dresdx, ccu fol dat, lumina lucem.
cujus variationcspeculiari libro enumeravit 1617 occafionem :

dedcre trcs foles qui anno i6iy. in coelo fulfcre-, quo tpmporo
DrcsdsE convenerant tres folesterreftres ex Auftriacadomo
Mitthias Imperator Ferdinandus Rex Bohemi3e,6c Maximilia-
nus

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Probl. Xn, jf
«HS Archidiix, ruprcmus ordinisTcutonlci Magiller. Libel-
illis dedicatum tituloProteiPoetici eodcm anno cdidit^
quem variationum numerus (igiiat. Oinnino vcro plures funtz^
yariationesqiiami^^i/. a/i^tiip^ctaciteconfiteturautorduiTL*
in fine inter Errata ita fe prasmunit : fieri potuific; ut in tanta-»

niultiti:dine aliquembis pofuerift, fupplendis igitur lacumis


novos aliquot ponit , quos certus fit nondum Kabui/fe Nos ut
2liquampraxinproximorum problcmatum exhibeamus^ Va-
riationes omnes utiles computabimus. Id fic fiet^fi in vcniem^i
omnes inutiles. Capita variationum expresfimus notis quan-
titatis,fictamenut propluribus tranfpofitis unum affumferi-
inus, V. g.
— — u u etiam continet hoc: —

.
^ ^ . .

»
&c, Punftisdefignamus& includi-
musunam vocem.
SummaOmnium variationumutilinm& inutilium
CatalogusVariationum inutilium: — ^(^2880 2,$

u . V. g. trla dant jam Dresdas ceu fol dat lu-


minalucem»
Mi u u » dresdd dant jam .ceu fol&c. lOogo
3' M, •-I * u *dant jamtria 1440«
^ »^ ^ . o . dresdd dant ]am tria. z88oo
r - .
u diesdA luLcm tua, 1440
6. M M • u u J^nt j.imceufol trja. z88o
»^ ^ u u dresdnlucemceufol trta,
. • 28800
8» »H^.M.*-(.M.M.o^, 'dresdddant ja ceu fol trta, 72,00
MM»M ^ . >^ . ^ , ^ ^ ^ .
^ ^ M^esda Utcem dant jam
ceufoltria 7200
fo.infinc y v.^.trta. .

Summa^Variationumob vocem Trta inutilium,qua2


^o^zo.z^

exa^e conftituit dimidium fiuriae Variatio-
num posfibilium. 18144»

II. ab initio: ,
M u u ^^^^ lamtnit, • 18000
u • ^^nt drtsddt luwlnd. $600
L z

m
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
7^ PROBt. XII.
i^. m«0»H*pf ^ tj* dantjamceu lumwa, ^^f^
14. „.,^»»^,„.»^.Huu» dantjdmceufoldatlumwa 24»
^5« *-»»mhi»w»h.m^ju' dantdresd^Uicemlumina, 1160
i<J. M . . M M M M u . dant jamcenlucejnlumma
.
fy6o
M . M . M M M M M M <J U ^'^^^^
.
/'^'^
» • .

luicmlnmma, q
»8»M»H.w.MH.H M.M u Q , d^nt ceu jaw dvesd^ lu-
cemlumtna. noo
1.9. M • » . M . M w » M M M V. . M o u ^^^^^ ceu j tm
fol dat laeem dresdi, lumina o
zo^fineM (j (j.v.g. toftf^e, U620

37 Suma Variationum ob folarh vocem : inutilium ^i^oo

21. ubicLinq3:w o u tria, ^o^za . .

2z. M o u H M o o Itimtna dresdatria, .I44.40 '

M u u M cj u It^minaccuj.nntria,
. 4800 •

24. M u u.M.M.M.^.^ u* Utmin^ceufafoldartria. i^^o


2f, M o M w M M u u.. lumina dresdx lucemtria, 480 . *

2<^, M u y.M-»-*>HM.u u. luminaceu jam drcsdjt tria, /^^oo

-7. »- u u»^»'^*^ u» itonina ccu jam


* /«wi«/t ceu jam Dresdd lucem tria, 4080
z2. o u M • M M M M u u. dat foi lucemtria,
. . .

2^, M u u.M^M.M.M*^ ^ lumina ccu jam


datfoUucemdresdafria. 2^78
2g Summa Var.inut.ob complicationc & Trla^
illoprxpofito. fp^^o

30. M u H.M u .danttriajamltmuna, 2400


ji. M.oo-M.MM*Mou» ^^«^ triajadresd£lumina,^2^^

^2, M,. u o . M . M H M o u . /0/. 1440


55» M .
u o . . M M M M M u u , • danttria
jxm ceu fol lucem lumina ^7(^0
^4. M.U ^.M.M.M.M w.M M.MO U» ^^'^^«^t tYia

jam ceu follucemdresdA lumina pj^o


Summa

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
: :

Suma Var.Inutf ob coniplic.Tn^i ^Lumm IUo pr^pofito lijoo

181440

Summa fummarnm Var.inut. ^i^oio

Summa utUium VariationumverR^s


fubtrahaturde fumaUniverrali ;<^2g8o
Remanct: —
Kleppisl admilTis ^^^yo^S^
fpondaicis, Spondaicos rcliquimus ne la-
borcmcompatandiaugeremus,quot tarnen intero-
mnes variationcs utiles & inutiles exiftant fpondaici^
fic invenio.
I. fi in fine ponitur m, ^ m . v. g. dant luecm looHoo
M .v.g. dresdxlueem looBo
^ M M . v.g.dant ccufol 43200

Summa omnium fpondaicorum util. & inut^ 1^4080


Extat prsEterea verfus nobilisfimi herois Caroli a Goldftein
Ars non eft tales benc ftrudos fcribere verfus,
in arte (ibi ncganda artificiorus,qiii id^^. variationes coiiti-
nere dicitur. iEiniilationc hornm, Kicppisl inprin iis, prodiit
Henr.ReimcrusLiincburgcnfis,Schola: Patrias adD. johannis
CoUega Proteo inilrnaus tali
Da ple Chrlfte Vrbl bona paX
tcMpore noftro.
slt
qui idem annnm i^ip. q^.io omnes unb libello
ejus variationcs
in 12. Hambiirgi edito, inclufi prodicrunt continet. Labo-
,

riofisfimasquoqueDaumius, virin omnigenere poematuin-j


exercitatuS) nec hoc quidem intentatum voluit a fe relinquit.
Nihildcejascopiadicamjquaidem tcrmillies aliter carmine
dixit(hic enimnonalia verba,fedeorundem verborum alius
ordo effe debet ) quo J in hac fententia fiat juftitia aut pereat
:

mundus, Vertumnopoctico Cygneieanno 1^4^. 8,editopra:-


ftitit. Hoc faltcm adverto, quod & autori annotatum , in Mil-

lenarioi» num,ii^. & zzo, verfusProteos e(fe. Hi funt igitur


: '

?flOBL. XIT,
V. lip. Aut abfint vis, fraiis, ac jtis ades^auf cadat asther,
V.2Z0. Vis, abfint^xquum gerat, aut ruat orbis.
traiis, lis

^^NaW vcronupcrfumus, ipfo comnuinicante, alium ejus ver-


fuminvento fane publice legi digno, quem merito plw quam
Vrotea dicas, neque enim in idem tantum, fcd alia plurima car-
minisgeneraconvertitur. Verbaenimhxc O (fc.Dep)
:

wa^tu fetm (fponfus) fit lucro duflo vaiic tranfpofita dant Al-
:

caicosg. Phalcuciosg. fapphicos i^.Archilochios 42. in qut-


bvis omnibus intcrcedit elifio. At vero fineeli/ionc facit pen-
tametros 32. ]ambicos fcnarios tantum, 20. Scazontcs tan-
tum,22. Scazontes&jambosfimul 44.(&itajambosomncs
^4. Scastontesomnes^<^.) fi fyllabam addas fit Hexaiiicter>

Fac duploPetruslucro fit mato,6alme l

33 varlabilis verfibus 480. Caeterum artificii magna pars in eo


confiftit, quod plurimae fyllabx, ut prinru in duplo, petrus , lu-
crojfuntancipites. Elifiojautem efficituteadcm verba,diver-
fa genera carminis fyllabis fe excedentia, cfficiant,
Alium
jam ante anno i^^^.dedcrat, fed variationum partiorcmpnem-
pe Alcaicum hunc
Fauftum alma fponfis da Trias 6 torum
convertibileminPhaleucios ^.Sapphicos f Pentametros .

Archilochiosg. ]ambicos fenarios 14. Scazontes


^4 Scd jam tempus equiim fpumantia folvere colla.
Si quis tamen prolixitatcm noftram damnat, is vereor ne cum )

adpraxin ventum erit, idem verfi fortuna de bre-


vitatc conqueratur.

P l N I S.

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

CFMAGL. 1.6.315
Errata difficiliora.
JNfytiopfi pag. altcra lin.z^. dcle : (Vir<rili'i cafudis) femel. In dcmon-
ftrationc ExiilentisE DEl. p.altcralin.4.prof»i»r«7«l.f£?m;i.lin.27.in-
I
ter;D£L/5 pone pundum.lin.jfo.pro^.l»/i. In ipfo tradatii
Pag.i.lin.iz.pro fi^natlji^nato, pag.: t, liiui^. pro Anayfis \,Analyfis.p,4.

lin,4 jnter diverfis.Si: invuem pone


: : /j. pag.8. lin. iz. pvomunemlnU'
tnenis, Wn.i^ ,^ro ^articuUri\.ptrtictiUra,}^xo dotol d^to. p.ig.5>. lin. pe-
nult, pro difupione pag. lo. lin.7. pro diffcrpmur 1. difcer^
Idifcerptione.
p4«f/fr, pag.ii. lin.22.inter: pone-^. pag.iy. lin.17. inten
medorum, llof^inund pone pim(ftum dele ^«M.p. ip.lin, penult.pro !M
& : :

quod tertio loco ponitur 1.^4. p.zo.linai.dcle de. lin.i^.pro qu46 Iquos^ :

pag.24.1in,2^.pro cujus 1. hujus, pag.2<^. lin. 21. pro countium 1. coeuntium.

pag.2,7.1in.z^.pro judciis\. ;tti/ifb.pag.^o.lin.i<?.locoComniatisfecun-


di pone C. ; lin.zf in fine adjice : ( Sed 'vclunm^ Monarchia ; melfluresy

Oligarchia PolyarchicaJ p.ji. lin. zz. pro quod L quot. p.^z. lin.^. pra
erequitar\. exequitur. pag.^^. lin.2. inter : 2-^. &^ .
pone : 1 Jin.i^.pra

fr^dicAlis renatis 1. frddic^tis reUtif, lin.24.pro denite 1. deni^. pag.34.bn.8

pro Exicure^ \, Epieured, pag.^v lin.17 ^rofevere Ipeiius lfive ref^eaus, lin.
^T.profiiwfol./f^wfi.pag.^r.lin.ult. dcle: (i)ubi nunc eft, & idem inter-
ferc potius voci : com^n^ioves, flatim poft : 2, pag. y), lin. ^ pro njiiimus
1.
w/^w5.pag.44.1in.iz.&i3.delenotasparenthereos.&linjj.poft/e«
Aiif^ponc^^/^i^uoffj.pag.^^.lin.i^.prowof^rttwl.rof^r/m/.pag.^A hn.
proi-4/(?rfi \.colores, pag.^c?. lin.z. pro ^ ^erwcfrrffi^ 1. e
democratiaAm,
ip,
4,.prorf<rpoftenori \,ae. lin. pro /« pag. j-o. pro i»r«/rmf l.in^
cuterct.lin. iz.pro cogmtioneA.ccgnationcs, pag.yg. inipfoSchcmate^ :

Sumop^truus 4 2 transfer in eum locum, ubi cft Propatruus 4.1^ con-


.
;

trahocinlocum ilUus. pag.^<^. lin.zi. pro^vol. avus. pag, f8.lin.zf.pra


p^a.6iMn,i9,proufumfAlfciculum\.unumfaficulum,ip^^^^
^i\ in
pag.70. lin. 2.profr^rf»ir//;« ^.produdum. pag. 71»
pr(> Aonie IJonio.
Un,i8. P^O
AnimaH£\. anomaliA, Iin,i4. pro
tnventit 1. irivent^^

Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.


Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315
Early European Books, Copyright© 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di

Firenze.
CFMAGL. 1.6.315

Das könnte Ihnen auch gefallen