Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Richter
Die aufgeführten Strukturen sollen Sie wiedergeben, beschreiben, auf einer Abbildung und am
Modell zeigen können (Muskulatur mit Ursprung, Ansatz und Funktion).
Ich wünsche Ihnen viel Kraft und Durchhaltevermögen bei dieser Lernherausforderung!
1
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Pelvis
Ossa
Ossa coxae dexter et sinister
Os ilium
Spina iliaca anterior superior
Spina iliaca anterior inferior
Spina iliaca posterios superior
Spina iliaca posterior inferior
Ala ossis ilii
Fossa iliaca
Facies glutea
Incisura ischiadica major
Linea arcuate
Linea terminalis
Crista iliaca
Os ischium
Tuber ischiadicum
Ramus ossis ischii 3
Spina ischiadica
Incisura ischiadica minor
Corpus ossis ischii
Os pubis
Ramus superior ossis pubis
Ramus inferior ossis pubis
Tuberculum pubicum
Facies symphysalis
Foramen obturatum (obturatorium)
Acetabulum
Facies lunata
Incisura acetabuli
Labrum acetabuli
Os sacrum
Os coccygis (coccygeus)
Articulationes
Artt. sacroiliaca
Symphysis pubica (incl. Diskus)
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Ligamenta
Ligg. sacroiliaca anteriora
Ligg. sacroiliaca posteriora
Ligg. sacroiliaca interossea
Lig. iliolumbale
Lig. sacrotuberale
Lig. sacrospinale
Lig. inguinale
Membrana obturatoria
Musculi (hier zunächst nur die Beckenbinnenmuskulatur, deren Lage Sie kennen sollten)
Diaphragma pelvis
Mm. transversus peronei profundus et superficialis
M. levator ani
(M. iliococcygeus)
(M. pubococcygeus)
(M. puborectalis)
Diaphragma urogenitale
4
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Femur
Os femoris
Caput femoris
Collum femoris
Trochanter major
Trochanter minor
Linea intertrochanterica
Corpus ossis femoris
Linea pectinea
Linea aspera
Condylus lateralis
Condylus medialis
Fossa interconylaris
Epicondylus lateralis
Epicondylus medialis
Tuberculum adductorium
Articulatio coxae
Lig. capitis femoris (incl. A. capitis femoris)
Lig. iliofemorale
Lig. ischiofemorale
Lig. pubofemorale 5
M. quadriceps femoris
Vastus medialis
Vastus lateralis
Vastus intermedius
M. rectus femoris
M. iliopsoas
M. psoas major (et minor)
M. iliacus
M. sartorius
Pes anserinus
M. gracilis
6
M. biceps femoris (caput longum et breve)
M . semimembranosus
M. semitendinosus
M. adductor longus
M. adductor magnus
M. adductor brevis
M. pectineus
M. popliteus
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Crus
Ossa
Tibia
Condylus medialis tibiae
Condylus lateralis tibiae
Eminentia intercondylaris
Tuberositas tibiae
Facies articularis mediale et laterale
Margo anterior, posterior et interosseus (mediale)
Malleolus medialis
Facies articularis inferior
Fibula
Caput fibulae
Crista medialis (interosseous)
Malleolus lateralis
Membrana interossea
Ligamenta (genus)
7
Lig. cruciatum anterius
Lig. cruciatum posterius
Lig. collaterale mediale (tibiale)
Lig. collaterale laterale (fibulare)
Lig. patellae
Lig. popliteum obliquum
Lig. popliteum arcuatum
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Pes
Ossa pedis
Fußwurzelknochen
Calcaneus
Tuber calcanei
Sustentaculum tali
Talus
Trochlea
Caput
Collum
Sinus tarsi
Os naviculare
Os cuneiforme mediale
Os cuneiforme intermedium
Os cuneiforme laterale
Os cuboideum
Chopart-Linie
Lisfranc-Linie
Mittelfußknochen
Ossa metatarsi I - V
Ossa sesamoidea 8
Tuberositas ossis metatarsalis V
Zehenknochen
Ossa digitorum
Phalanges proximales I - V
Phalanges mediae I - IV
Phalanges distales I – V
Mittelfußmuskulatur
Mm. interossei (dorsales et plantares) pedes
Mm. lumbricales pedes
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Vertebrae lumbales
LI–LV
Os sacrum
SI–SV
Foramina sacralia
Basis sacralis
Apex sacralis
Os coccygis (coccygeus)
Co I – Co III (V)
Foramen intervertebrale
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Discus intervertebralis
Anulus fibrosus
Nucleus pulposus
Artt. zygapophysiales
Artt. costovertebrales
Artt. costotransversariae
Artt. capitis costae
Ligamenta
Lig. longitudinale anterius
Lig. longitudinale posterius
Lig. flavum
Lig. interspinale
Lig. supraspinale
nur lumbal
Lig. iliolumbale
nur cervical
Lig. nuchae
Ligg. alaria
Lig. transversum atlantis
nur thoracal
11
Lig. costotransersarium
Lig. intertransversarium
Lig. capitis costae radiatum
Oberflächliche Rückenmuskulatur
M. trapecius
- pars ascendens
- pars transversum
- pars descendens
M. latissimus dorsi
M. rhomboideus major
M. rhomboideus minor
M. serratus posterior superior
M. serratus posterior inferior
12
M. levator scapulae
M. teres major et minor
Fossa infraspinata
Fossa glenoidale
Art. sternoclavicularis
Art. acromioclavicularis
Subacromiales Nebengelenk (Art. subacromialis)
Subscapulares Gleitlager (Art. subscapularis)
Brachius
Humerus
Caput humeri
Tuberculum majus
Tuberculum minus
Collum anatomicum
Collum chirurgicum
Tuberositas deltoidea
Epicondylus medialis humeri
Epicondylus lateralis humeri
Fossa olecrani
Trochlea humeri
Capitulum humeri
Bursae
Bursa subacromialis
Bursa subdeltoidea
Bursa subcoracoidea
Laterale Muskeln
M. deltoideus
Pars clavicularis
Pars acromialis
Pars spinalis
Dorsale Muskeln finden Sie bei der Rückenmuskulatur! Ontogenetisch ist die
oberflächliche Rückenmuskulatur in den Rumpf eingewanderte Muskulatur der oberen Extremität.
Morphologisch bildet diese Muskulatur das Oberflächenrelief des Rückens.
15
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Antebrachius
Ossa
Radius
Caput radii
Proc. styloideus radii
Tuberositas radii
Ulna
Proc. styloideus ulnae
Olecranon
Tuberositas ulnae
Bei Ulna und Radius: Margo interosseus, Margo anterior, Margo posterior,
Membrana interossea
Articulationes et Ligamenta
Art. cubiti
Artt. radioulnare proximale et distale
Lig. radioulnare dorsal
Lig. radioulnare palmare
Lig. anulare radii
Lig. collaterale radiale
Lig. collaterale ulnare
Chorda obliqua
Retinaculum extensorum
Retinaculum flexorum 16
Musculi
ventral Gruppe: M. pronator teres
M. flexor carpi radialis
M. palmaris longus
M. flexor carpi ulnaris
M. flexor digitorum superficialis
M. flexor digitorum profundus
M. flexor pollicis longus
M. pronator quadrates
Manus
Ossa
Ossa carpi (Carpalia)
Os scaphoideum
Os lunatum
Os triquetrum
Os pisiforme
Os trapezium
Os trapezoideum
Os capitatum
Os hamatum
Ossa metacarpi (Metacarpalia) I-V
Digiti I-V
Phalanges proximales I-V
Phalanges mediae II-V
Phalanges distales I-V
Articulationes et Ligamenta
Artt. carpometacarpeae (Carpometacarpalgelenk – CMC-Gelenk)
Artt. metacarpophalangeae (Metacarpophalangealgelenk – MCP-Gelenk)
Artt. interphalangeae proximales (Proximales Interphalangealgelenk – PIP)
Artt. interphalangeae distales (Distales Interphalangealgelenk – DIP)
Musculi
Thenar bildende Muskeln
M. abduktor pollicis brevis
M. opponens pollicis
M. flexor pollicis brevis
M. adduktor pollicis
Hypothenar bildende Muskeln
M. palmaris brevis (fehlt oft)
M. abduktor digiti minimi
M. flexor digiti minimi brevis
M. opponens digiti minimi
Mittlere Handmuskeln
Mm. lumbricales
Mm. interossei (4 dorsale, 3 palmare)
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Musculi
Kaumuskulatur
M. masseter
M. temporalis
M. pterygoideus medialis
M. pterygoideus lateralis
Eigenmuskeln
Mm. longitudinales superior et inferior
M. transversus linguae
M. verticalis linguae
Mimische Muskulatur
Augen
M. orbicularis oculi
M. depressor supercilii
M. corrugator supercilii
Ventre frontalis m. occipitofrontalis
M. procerus
Nase
19
M. nasalis
M. depressor septi
Ohr
Mm. auricularis anterior, superior et posterior
Schädeldach
M. epicranius
M. occipitofrontalis (Venter occipitalis et frontalis)
M. temporoparietalis
Mund
M. orbicularis oris
M. depressor anguli oris
M. depressor labii inferioris
M. risorius
M. levator labii superioris alaeque nasi
Mm. zygomaticus major et minor
M. levator anguli oris
M. buccinator
M. mentalis
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Untere Zungenbeinmuskeln
M. sternohyodeus
M. sternothyroideus
M. thyrohyoideus
M. omohyoideus
Tiefe Halsmuskeln
Skalenusgruppe
Mm. scalenus anterior, medius et posterior
Prävertebrale Muskeln
M. longus colli
M. longus capitis
M. rectus capitis anterior 20
Kurze Nackenmuskeln
Mm. obliquus capitis inferior et superior
Mm. rectus capitis posterior major et minor
Anatomie des Bewegungssystems Prof. Dr. R. Richter
Literaturverzeichnis
Die Literatur stellt einen Überblick dar und erhebt keinen Anspruch auf Vollständigkeit. Die angegebene
Literatur wurde zur Vorbereitung der Vorlesung und des Seminars verwendet. In Rot die Werke, welche
für das Lernen der deskriptiven Anatomie geeignet sind.