Sie sind auf Seite 1von 14

Kegelschnitte in gedrehter Lage

(minimalistische Beschreibung)

Arno Fehringer, Gymnasiallehrer für Mathematik und Physik

Neujahr 2024

Kegelschnitte in gedrehter Lage 1


Wie möglicherweise aus der Schulmathematik bekannt ist, genügen
Kegelschnitte folgenden algebraischen Darstellungen :

x2 y2
Ellipse : 2
+ 2 = 1
a b

2 2
x y
Hyperbel : 2
− 2
= 1
a b

2
Parabel : y = px

Kegelschnitte in gedrehter Lage 2


Drehung der Ellipse und der Hyperbel

() [ ]( )
2 2
x y x cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) x
2
± 2
= 1 =
a b y sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) y
2 2
x
a
2

2
±
y
b
2
− 1 = 0
2
( ) [ ]( )
x
y
=: D
x
y
A x + Cy − 1 = 0

[ ]( )
(x y ) A 0 x − 1 = 0
0 C y () [
x
y
=
]( )
cos ( ϕ ) sin ( ϕ ) x
−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) y

) [ ]( )
(x y M x − 1 = 0 () [ ]()
x
=: D
−1 x

y y y
T T

( ) ( )[ ]
x
y
=
x
y
D
−1 T

( x y ) = ( x y) [D]
Kegelschnitte in gedrehter Lage 3
()
( x y ) [ M] x − 1 = 0
y

()
( x y ) [ D ][ M ][ D ]−1 x − 1 = 0
y

−1
[ D ][ M ][ D ] =
[ ][ ][
cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) A 0 cos ( ϕ ) sin ( ϕ )
sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) 0 C −sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ]
−1
[ D ][ M ][ D ] =
[ ][
cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) A cos ( ϕ ) A sin ( ϕ )
sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) −C sin ( ϕ ) C cos ( ϕ ) ]
−1
[ D ][ M ][ D ] =
[
A cos2 ( ϕ ) +C sin2 ( ϕ ) ( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) A sin2 ( ϕ ) +C cos2 ( ϕ ) ]
(x y )[A cos2 ( ϕ ) +C sin2 ( ϕ ) ( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) x
2 2
( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) A sin ( ϕ ) +C cos ( ϕ ) y
− 1 = 0
]( )
Kegelschnitte in gedrehter Lage 4
(x y ) [
A cos2 ( ϕ ) +C sin2 ( ϕ ) ( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) x
2 2
( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) A sin ( ϕ ) +C cos ( ϕ ) y ]( )
− 1 = 0

[ ] [
A B
B C
:=
A cos2 ( ϕ ) +C sin2 ( ϕ ) ( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) A sin2 ( ϕ ) +Ccos 2 ( ϕ ) ]
[ ]( )
(x y ) A B x − 1 = 0
B C y

)( )
( x y A x+B y − 1 = 0
B x +C y

2 2
A x + 2Bx y + C y − 1 = 0

Gleichung der gedrehten Ellipse/Hyperbel

Kegelschnitte in gedrehter Lage 5


Gegeben sei nun umgekehrt eine Gleichung 2. Ordnung der Form
2 2
A x + 2Bx y + C y + F = 0 mit A , C , F ≠ 0

Wir zeigen, dass die Lösungsmenge eine gedrehte Ellipse/Hyperbel ist,


indem wir deren Koeffizienten A , C und den zugehörigen Drehwinkel ϕ
berechnen.
2 2
A x + 2Bx y + C y + F = 0 I : −F

A 2 B C 2
− x − 2 xy − y − 1 = 0
F F F

2 2
A x + 2Bx y + C y − 1 = 0 A B C
mit A , B , C = − ,− ,−
F F F

Kegelschnitte in gedrehter Lage 6


Notwendig muss gelten :
2 2
A cos ( ϕ ) +C sin ( ϕ ) = A ⇒ ( A−C ) ( cos2 ( ϕ )−sin2 ( ϕ ) ) = A−C
2 2
A sin ( ϕ ) +C cos ( ϕ ) = C ( A−C ) cos ( 2ϕ ) = A−C
( A−C ) sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) = B ⇒ ( A−C ) sin ( 2 ϕ ) = 2B
2B
tan ( 2 ϕ ) =
A−C
2B
tan ( 2 ϕ ) =
A−C
2 2
2 2 A cos ( ϕ )−C sin ( ϕ )
A cos ( ϕ ) +C sin ( ϕ ) = A ⇒ A = 4 4
cos ( ϕ )−sin ( ϕ )
2 2
2 2 Ccos ( ϕ )−A sin ( ϕ )
A sin ( ϕ ) +C cos ( ϕ ) = C ⇒ C = 4 4
cos ( ϕ )−sin ( ϕ )

Kegelschnitte in gedrehter Lage 7


2 2
A cos ( ϕ )−C sin ( ϕ )
⇒ A = 4 4
cos ( ϕ )−sin ( ϕ )
2 2
Ccos ( ϕ )−A sin ( ϕ )
⇒ C = 4 4
cos ( ϕ )−sin ( ϕ )

2 2
A cos ( ϕ )−C sin ( ϕ )
A =
−F ( cos ( ϕ )−sin ( ϕ ) )
4 4

2 2
C cos ( ϕ )−A sin ( ϕ )
C =
−F ( cos ( ϕ )−sin ( ϕ ) )
4 4

Kegelschnitte in gedrehter Lage 8


Determinantenbedingung für die Ellipse und die Hyperbel :

[ ]( )
(x y ) A 0 x − 1 = 0
0 C y [ ]( )
(x y ) A B x + F = 0
B C y

Det [ M = Det
] [ ] A 0
0 C
= AC { > 0
< 0
für Ellipse
für Hyperbel }
Det [ A B
B C ] 2
= F Det
A B
B C[ ]
= F Det ( [ D ][ M ][ D ] )
2 −1

Det [
A B
B C
2
]
= F Det [ D ] Det [ M ] Det [ D ]
−1

Det [ A B
B C ] 2
= F ⋅ 1 ⋅Det [ M ] ⋅1

Det [ A B
B C ] 2
= F Det [ M ] { > 0
< 0
für Ellipse
für Hyperbel }
Kegelschnitte in gedrehter Lage 9
Drehung der Parabel

y = px
2
() [
x
y
=
]( )
cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) x
sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) y
2
−px + y = 0 ( ) [ ]( )
x
y
=: D
x
y

[ 0 ]( )
( x y ) −p 0 x + [ 0 1 ] x = 0
0 y ()y () [
x
y
=
cos ( ϕ ) sin ( ϕ ) x
−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) y ]( )
()
y ()
( x y ) [ M] x + [0 1 ] x = 0
y () [ ]()
x
y
=: D
−1 x
y
T T

( ) ( )[ ]
x
y
=
x
y
D
−1 T

( x y ) = ( x y) [D]

Kegelschnitte in gedrehter Lage 10


( x y ) [ D ][ M ][ D ]−1
() x
y
+ [0 1]
[
cos ( ϕ ) sin ( ϕ ) x
−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) y
= 0
]( )
[ D ][ M ][ D ]
−1
=
[ ][ ][
cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) −p 0 cos ( ϕ ) sin ( ϕ )
sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) 0 0 −sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ]
[ D ][ M ][ D ]
−1
=
[
sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) 0 ][
cos ( ϕ ) −sin ( ϕ ) −p cos ( ϕ ) −p sin ( ϕ )
0 ]
[ D ][ M ][ D ]
−1
=
[−p cos2 ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin2 ( ϕ ) ]
[0 1] [
cos ( ϕ ) sin ( ϕ )
−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ]
= [−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ]

(x y ) [
−p cos2 ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) x
2
−p sin ( ϕ ) y
+ [ −sin (
]( )
ϕ )

Kegelschnitte in gedrehter Lage


cos ( ϕ
11
) ] x
y
= 0 ()
(x y ) [−p cos2 ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) x
2
−p sin ( ϕ ) y
+
]( )
[ −sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ] x
y
= 0 ()
[ ] [
A B
B C
:=
−pcos 2 ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin2 ( ϕ ) ]
)[ ]( ) [
( x y A B x + −sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ] x = 0
B C y ()y

)[ ]
( x y A x+B y − sin ( ϕ ) x + cos ( ϕ ) y = 0 I ⋅v ≠0
B x+C y
2 2
A x + 2Bx y + C y + Dx + E y = 0 , A=v A B=v B C=v C

D
Gleichung der gedrehten Parabel ⇒ − = tan ( ϕ )
E

Kegelschnitte in gedrehter Lage 12


Determinantenbedingung für die Parabel :

() () [ ]( )
( x y ) [ M ] x + [ 0 1] x = 0 ( x y ) A B x + [ D E ] x = 0
y y B C y ()
y

Det [ M ] = Det [ −p 0
0 0]= 0

Det [ A B
B C ] 2
= v Det
A B
B C [ ]
= v Det ( [ D ][ M ][ D ] )
2 −1

Det [
A B
B C
2
]
= v Det [ D ] Det [ M ] Det [ D ]
−1

Det [ A B
B C ] 2
= v ⋅1 ⋅Det [ M ] ⋅1

Det [ A B
B C ] 2
= v ⋅Det [ M ] = 0

Kegelschnitte in gedrehter Lage 13


Berechnung des Drehwinkels und des Parameters der Parabel

[ ]( )
B C y ()
( x y ) A B x + [ D E ] x = 0 , − D = tan ( ϕ )
y E
ϕ =

)[ ]( ) () sin ( ϕ )
( x y A B x + [D E ] x = 0 I ⋅−
B C y y D

[ ]( )
( x y ) A B x + [−sin ( ϕ ) cos ( ϕ ) ] x = 0
B C y ()y

[ ] [
A B
B C
:=
−pcos 2 ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin ( ϕ ) cos ( ϕ )
−p sin2 ( ϕ ) ]
2
−p cos ( ϕ ) = A ⇒ −p = A +C
2
−p sin ( ϕ ) = C p = −( A+C )
Kegelschnitte in gedrehter Lage 14

Das könnte Ihnen auch gefallen